PvdA'ers: Samen met D66
en Groen Links één partij
Onze Top 10
?an deze week.
Binnenland
Luchtmacht koestert zich met 200.000 bezoekers
'Bolkestein is risico voor
VVD, niet voor paars'
1.25
9.98
4.99
Ritzen: Macht moet terug
naar top van universiteit
Jan Marijnissen van de SP 'laat zich niet afbekken door Kok'
tNDAG 3 JUL11995
ANP Algemeen Nederlands Pcrsbure
an opgepakt na moord Krimpen
'Gezamenlijk minimumprogramma als eerste stap
Partijleider is uit op meer debatten
[pen aan de lek De politie heeft gisteren een 29-jarige man uit
npen aan de Lek aangehouden op verdenking van betrok-
heid bij de moord op een inwoner van die plaats. Agenten
jen het levenloze lichaam van het slachtoffer gistermorgen
in diens woning. De man bleek te zijn doodgeschoten. De
tie verwacht binnenkort nog meer aanhoudingen te verrich-
otorrijder overreden door 'collega's'
^genburg Een 26-jarige man uit het Overijsselse Vollenhove
;steren bezweken aan ernstig hersenletsel dat hij zaterdag
opgelopen bij een verkeersongeluk in de Noordoostpolder,
ongeluk gebeurde toen het slachtoffer van achteren een per
enauto naderde, die wilde afslaan. Vermoedelijk heeft de
torrijder te laat gezien dat de automobilist afremde. De mo-
njder schampte de auto bij het uitwijken en kwam ten val. Uit
gngestelde richting kwam een groep motorrijders. De eerste
ie motoren met zijspan konden het slachtoffer niet ontwijken
[eden over hem heen.
uitse surfer verdrinkt in Grevelingen
terdam Een 45-jarige surfer uit Duitsland is dit weekeinde
dronken in het Grevelingenmeer. Een zwemmer trof het stof-
fk overschot gistermiddag aan in de Geul van Ossenisse, een
am aan de rand van het recreatiegebied. De surfplank van de
jn werd zaterdagmiddag al gevonden. Volgens de politie was
puitser een ervaren surfer.
^onw doodgereden op vluchtstrook
Een 73-jarige inwoonster van Goes is gisteren op de
in-fchtstrook van de snelweg nabij Rilland doodgereden. Zij
rarjid met haar echtgenoot naast hun defecte auto. De bestuur-
j van de personenauto die de vrouw aanreed, een 42-jarige in-
ner van Dordrecht, reed na het ongeluk door. Een getuige no-
echter het kenteken van de auto waarop de politie de
kon aanhouden. De Dordtenaar bleek onder invloed van
oobhol te zijn.
Ontsnapte gevangenen niet gevonden
Drie vooraanstaande PvdA'ers hebben dit weekeinde een
stappenplan gepresenteerd om met D66 en Groen Links
te komen tot een Progressieve Volkspartij. Ze willen dat
de drie partijen samen een minimumprogramma opstel
len. Dit zogeheten 'contract met de kiezer' moet ook de
inzet zijn bij de kabinetsformatie in uiterlijk 1998. D66
voelt er vooralsnog niet veel voor.
In Her Parool laten opsteller van
het verkiezingsprogramma De
Beus, directeur Kalma van het
wetenschappelijk bureau van
de PvdA en publicist en PvdA-
denker Scheffer weten in augus
tus met concrete plannen te ko
men over 'vormen van samen
werking'. Het drietal wil in het
minimumprogramma in elk ge
val aandacht voor het milieu,
Europese democratie en de on
derklasse. Voor de oplossing
van deze problemen is een an
dere politieke formatie nodig,
'anders verlies je het van Bolke-
stein', aldus De Beus.
In een eerste reactie zegt
PvdA-voorzitter Rottenberg het
initiatief 'niet te willen blokke
ren en waar nodig te zullen sti
muleren'. Maar een debat over
het samengaan van de partijen
ziet hij vooralsnog niet zitten.
„Daarvoor zitten er nog te grote
verschillen in mentaliteit tussen
de partijen."
D66-fractieleider YVolfFens-
perger meent dat zijn partij
geen behoefte heeft aan het mi
nimumprogramma. D66 wil
juist de komende jaren meer
nadenken over de eigen identi
teit als kleinste regeringspartij
en die identiteit meer geprofi
leerd naar buiten brengen. ..Ik
denk dat het plan ook meer te
maken heeft met frustraties van
de heren met hun eigen PvdA."
Partijleider Rosenmöller van
Groen Links kent het idee niet
en wil er in zijn vakantie eerst
eens rustig over nadenken.
„Maar op zich heb ik altijd ge
pleit voor meer samenwerking."
Het 'minimumprogramma'
doet sterk denken aan het be
faamde Keerpunt '72, het geza
menlijke verkiezingsprogram
ma van PvdA, D66 en de later in
Groen Links opgegane PPR.
Ook dat zou toen de aanzet
moeten worden tot een samen
smelting. Toen de PvdA even Ia-
ter dacht hert allemaal op eigen
houtje te kunnen rooien, was er
bij de sociaal-democraten wei
nig behoefte meer aan. Vooral
bij D66 kwam de klap hard aan.
De discussie rond Progressie
ve Volkspartij (PVP) herleefde
ongeveer anderhalf jaar geleden
even, toen de PvdA op enorm
verlies stond in de peilingen en
D66 op grote winst. Het was
vlak voor de verkiezingen en
met name D66-leider Van Mier-
lo die toen met een verwijzing
naar de eerdere bittere ervarin
gen de boot af hield. Bij de De
mocraten overheerste de ge
dachte dat de PvdA via een flirt
met D66 het stemmenverlies
wilde beperken.
D66-fractievoorzitter
VVolffensperger vindt Bolke-
stein geen risico voor de
paarsO coalitie, maar voor
zijn eigen partij. Er is binnen
de WD steeds meer kritiek te
horen op de stijl en uitspra
ken van de partijleider, aldus
de Democraat. Ook PvdA-mi-
nister Pronk
(ontwikkelingssamenwer
king) betwijfelt of alles wat
Bolkestein zegt, wel door zijn
partij wordt gedeeld.
Het afgelopen weekeinde
werd er binnen de paarse co
alitie nog druk gebakkeleid
naar aanleiding van de uit
spraken die Bolkestein vorige
week deed over ex-commu
nisten. Terwijl PvdA-fractie-
leider Wallage en premier
Kok de WD-leider steeds
meer als een 'risico' voor het
voortbestaan van de coalitie
zien, deed Wolffensperger
daar voor de radio laconieker
over. „Ik zie de coalitie er niet
gauw aan kapot gaan, maar ik
zie eerder risico's voor Bolke
stein zelf. Ik hoor in de WD
van alle kanten: waar is-ie nu
weer mee bezig?." Volgens
Wolffensperger houden de
kritikasters vanwege de goede
vooruitzichten op verkie
zingswinst hun mond 'maar
de kruik gaat net zo lang te
water tot-ie barst'.
In een gesprek met NRG-
Handelblad speculeerde mi
nister Pronk ook op verdeeld
heid binnen de WD over het
optreden van Bolkestein. „Ik
hoor verschillende geluiden
vanuit de WD: libertair en
conservatief. Ik schrik van ve
le uitlatingen van Bolkestein
en ik ben blij verrast over vele
uitlatingen van de kant van
Dijkstal en Voorhoeve
(respectievelijk vice-premier
en minister van defensie,
red.)." Het dualisme tussen
de regering en de kamerfrac
ties van de coalitiepartners is
een groter risico voor paars,
aldus Pronk.
Bolkestein vindt alle com
motie over zijn onafhankelijk
optreden overdreven. „Ik be
grijp niet waar de heer Kok
zich zo druk om maakt. Er is
geen enkele reden om zo ze
nuwachtig te doen, wij steu
nen het kabinet voluit. Maar
mogen wij alstublieft ook een
mening hebben?" In het Alge
meen Dagblad zei de partijlei
der zaterdag alleen maar
meer debatten in de politiek
te willen. „Dat wilde iedereen
toch? Nu zijn ze er en is het
weer niet goed."
olle Een grootscheepse zoekactie gisteravond heeft niet ge-
on3 tot de opsporing van de twee mannen die eerder die dag uit
i nieuwe huis van bewaring in Zwolle waren ontsnapt. De po-
are zette onder andere een helikopter in om het duo te achter-
len. De twee zagen kans vanaf de buitenplaats van het huis
n bewaring ongemerkt weg te komen toen bewakers bezig wa-
ruziënde medegevangenen te kalmeren. Het tweetal vol-
ns de politie niet vuurwapengevaarlijk klom razendsnel
°er een vijf meter hoog hek en ging er lopend vandoor. Het
at om een 20-jarige Amsterdammer een evenoude inwoner
^en Harderwijk.
>e
3-jarige opgepakt na moord moeder
jCHEDEEen 13-jarige jongen uit Enschede is zaterdag aange-
als medeplichtige voor de moord op zijn 36-jarige moe-
vrijdagavond laat. Haar ex-man (43) is gearresteerd als
tofdverdachte. Een 22-jarige kennis van hem, ook uit Ensche-
is tevens als medeplichtige ingesloten. De vrouw overleed
te-n de verwondingen die haar zijn toegebracht met een slag
haard en een mes. De ex-man en zijn vriend meldden zich in
i. i nacht van vrijdag op zaterdag bij de politie. De 13-jarige jon-
n volgde zaterdagochtend. De vrouw en haar ex-man hadden
twee jaar onenigheid,
E
es doden bij crash Nijmegen
lij,
1- \egen gpdmet daarin drie mannen en een
vrouw. Een 31-jarige Roemeen,
)-ieen aanrijding in Nijmegen een 31-jarige Nijmegenaar en
ati vrijdagnacht zes mensen een 30-jarige man uit Zevenaar
het leven gekomen. Vijf waren op slag dood. De vierde
ihtoffers overleden ter plaat- inzittende, een 30-jarige in Ze
ebeen vrouw bezweek enkele venaar woonachtige Roemeen-
n later in het ziekenhuis aan se, overleed zaterdagmorgen in
verwondingen. het ziekenhuis.
ongeluk gebeurde om- De ravage was enorm. De
ïeks drie uur. Een auto met brandweer is uren bezig ge-
keie mannen een 41-jarige weest om de slachtoffers uit de
megenaar en een 32-jarige wrakkén te halen. De weg was
er.n uit Cuijk kwam met ho- tot zaterdagmorgen half zeven
snelheid van de Waalbrug af afgesloten voor het verkeer. De
stad inrijden. De bestuurder Nijmeegse politie onderzoekt
h-d op de kruising door rood nog of er alcohol in het spel
ramde een andere wagen was.
Bospeen,
per bos
Rundergehakt,
500 gram ^25 5.25
01 Bretonse ham, O "3 Q
verpakt, per 100 gram Z..ÓV
Ctl Witte- en bruine bolletjes,
zak 6 stuks Hr?5j of -i nr\
Cd Kaiserbroodjes, zak 4 stuks feOSl l.Z*7
McCain Patat frites, a f\/-v
zak 2.5 kilo Nu
Cd Gemalen belegen kaas 48+, O OO
zakje 150 gram -2B& ZZz)
Coca-Cola, Coca-Cola light,
Fanta Orange, ®®s® of Sprite, ®s® O <1C
pak 6 blikjes 0.3-3 liter Nü J.9D
Smiths Bugles nacho-cheese, r\
dubbelzak 170 gram -37Öz..z)\j
Cd Cocktailworstjes, 1 OO
blik 28 stuks, 200 gram Z3& l.^y
Cd Tissue toiletpapier,
wit, pak 12 rollen
Extraatje van deze week:
IIChips, naturel of paprika, QQ I
Bk 200 gram XZfökJkJ W I
albert heijn
Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
Aanbiedingen gelden tfm zaterdag 8 juli as..
Universiteitsraad alleen nog adviesorgaan
Minister Ritzen (onderwijs) wil
studenten en personeel minder
invloed geven op het reilen en
zeilen van de universiteit. Het
college van bestuur (dagelijkse
leiding) moet daarentegen meer
macht krijgen. Een nieuw in te
stellen raad van toezicht moet
dat college gaan beoordelen en
de begroting goedkeuren. De
studentenorganisaties hebben
al furieus gereageerd op deze
'aantasting van de democratie'
op de universiteiten.
In een uitgelekte vertrouwelij
ke notitie aan studenten en be
stuurders van universiteiten
schrijft Ritzen dat hij de univer-
sitetsraad alleen nog maar een
adviesrecht wil geven. Nu mag
deze instelling, waarin perso
neel en studenten zitting heb
ben, zich uitspreken over de
verdeling van het geld.
In de democratiseringsgolf
begin jaren zeventig werd de
raad opgericht, maar volgens
Ritzen functioneert het be
stuurssysteem niet meer. Het is
een 'stofnest', waar niemand de
eindverantwoordelijkheid heeft
en het voor 'bestuurders roeien
is met een lepel en soep eten
met een vork'. Het is daarom
begrijpelijk dat de resultaten op
de instellingen niet optimaal
zijn, aldus de minister.
Naast meer bevoegdheden
voor het bestuur wil Ritzen de
decaan (hoofd van een faculteit)
meer macht geven. En de raad
van toezicht zou in het 'denk
model' van de bewindsman het
recht moeten krijgen leden van
het college van bestuur te be
noemen en te ontslaan. Dat ge
beurt nu nog door de regering.
In die nieuwe raad mag echter
maar één student zitten. Daar
naast zouden ook mensen uit
het bedrijfsleven en professio
nele bestuurders zitting moeten
hebben.
De notitie vormt de inbreng
van Ritzen bij de stelselherzie
ning van het hoger onderwijs,
waarvoor in september plannen
naar de Tweede Kamer gaan.
volkel* Met bijna 200.000 bezoekers heeft de
jaarlijkse open dag van de luchtmacht zaterdag
alle verwachtingen overtroffen. Commandant
Glasen van vliegbasis Volkel sprak van 'een
vlekkeloos verlopen dag'. De politie had geen
moeite op en om het terrein de orde te hand
haven en zelfs de verkeersdrukte leverde nau
welijks problemen op.
De Koninklijke Luchtmacht heeft komend
jaar 65 nieuwe vliegers nodig en wil die recru-
teren uit het aanbod aan HAVO- en VWO-
scholieren die volgend jaar examen doen.
Driehonderd van hen kregen tijdens de open
dag een VIP-behandeling. Zo'n 250 meldden
zich uiteindelijk aan, onder wie opvallend veel
vrouwen.
Hoogtepunt van de dag was het optreden
van het Italiaanse stuntteam Frecce Tricolore.
Het team was in 1988 wereldnieuws toen tij
dens een show in Ramsteim twee toestellen
botsten en een van de vliegtuigen brandend in
het publiek terechtk wam. Daarbij kwamen vijf
tig mensen om het leven en raakten honder
den toeschouwers gewond. Het incident vorm
de indertijd in veel tanden aanleiding om
stuntvliegen (tijdeli jk) te verbieden.
foto anp
Het lidmaatschap van de Tweede Ka
mer bevalt hem'Uitstekend. „Maar
natuurlijk: Het is mijn wereldje niet."
Jan Marijnissen (43), voorzitter van
de tweemansfractie van de Socialisti
sche Partij (SP), is nu ruim één jaar
volksvertegenwoordiger aan het Bin
nenhof. Hij moest er heel erg aan
wennen, geeft hij toe. „De lange ver-
gaderdagen, de papierberg, het voor
namelijk zittende leven, de nachtelij
ke reizen naar huis. Ik zat af en toe
wel in een dip. Voor mijn collega Re-
mi Poppe gold dat allemaal nog ster
ker. Die voelde zich in het begin als
een Nigeriaan die op de Noordpool
moest zien te overleven."
De twee leden van de actiepartij heb
ben het afgelopen jaar hard gewerkt
om zich het ambacht van kamerlid ei
gen te maken. Marijnissen is daar 're
delijk' tevreden over. „We hebben be
wust het eerste jaar een laag profiel
aangehouden. We wilden ons niet
meteen overschreeuwen
Toch zijn er al resultaten. Op een ter
rasje op het snikhete Plein voor het ka
mergebouw het is de eerste dag van
het zomerreces telt de partijleider
de zegeningen: de instelling van het
asbestfonds en het op de agenda krij
gen van de Tankclean-affaire, rond het
Rotterdamse bedrijf dat met steun van
de overheid milieuschade heeft aange
richt.
„Ook hebben we veel discussie binnen
de PvdA aangewakkerd. Dat is moeilijk
te meten, maar feit is wel dat de huur
verhogingen en de herkeuring van ou
dere WAO'ers mede dankzij onze in
breng nu volop de aandacht in de
PvdA hebben. En er is natuurlijk meer.
Maar de SP is bescheiden, we houden
er niet van onszelf op de borst te klop
pen."
De SP wil ook de komende jaren vast
houden aan de 'rode lijn' in de partij-
koers: het bestrijden van het neo-libe-
raliseme. „Hoewel paars altijd wordt
voorgsteld als een niet-ideologisch en
heel erg zakelijk, pragmatisch kabinet,
is het tegendeel waar. Geen enkel kabi
net ging zo sterk uit van een ideologie
als deze regeringsploeg. Dit kabinet
geeft alle ruimte aan de markt, het wil
de inkomensverschillen vergroten en
de sociale voorzieningen afbreken. Het
is puurneo-liberaal."
Ere wie ere toekomt: WD-leider Bol
kestein is volgens Marijnissen na één
jaar paars de winnaar. „In negentig
procent van de gevallen wint de WD
met vlag en wimpel de discussies over
het kabinetsbeleid. Waar kan de PvdA
het afgelopen jaar nou trots over zijn?
Wat hebben zij bereikt? Vrijwel niets!
PvdA en D66 zijn de gijzelaars van de
WD. Sterker nog: Kok is de schaduw
van Bolkestein."
Net als zijn collega-politici krijgt Marij
nissen geen grip op de grillige WD'er.
„Wat wil Bolkestein nu eigenlijk? Ver
der dan wat one-linerskomt ie niet. In
zijn gedachten is de consistentie ver te
zoeken."
- Waarom pakt u hem dan niet eens
aan?
Voor het eerst hapert Marijnissen even
en zegt dan voorzichtig: „Ik kan ont
hullen dat we dit najaar een offensief
inzetten tegen Bolkestein en het kabi
netsbeleid. Ik kan er nog niet veel over
zeggen, maar dat zal vooral buiten de
Kamer gebeuren. Bolkestein zelf gaat
het debat uit de weg. In zijn bundel
verzamelde columns schrijft hij dat hij
het ontzettend belangrijk vindt om het
debat in de Kamer te stimuleren. Dat
ben ik helemaal met hem eens. Maar
in de praktijk komt daar niets van te
recht. Er is nog nooit gesproken over
hoe Nederland er over vijftien jaar uit
moet komen te zien. Dat debat wil ik
graag aangaan. Maar op de agenda
staan alleen regeringsnota's."
- Wat is er toch tussen Kok en a aan de
hand? Zodra de premier u ziet of hoort,
spuwt hij vuur.
Marijnissen glimlacht flauwtjes. „Van
mij mag-ie, ik kruip niet voor hem
weg. Laatst viel Kok ook zo uit tegen
Leen van Dijke van de RPF. Die schrok
zich rot en kroop helemaal in zijn
schulp. Dat moet Kok mij niet flikken!
Ik laat me niet door de premier afbek
ken. En ach. waarom hij dat doet?
Waarschijnlijk brandt in hem ergens
een vuurtje dat harder gaat branden
als hij mij ziet. Misschien dat hij op
De Socialistische Partij versmaadt, ook nu ze in de Kamer zit, de buitenparlementaire actie niet. Zaterdag bouwden SP'ers een muur
tje bij de Amersfoortse villa van D66-staatssecretaris Tommei, verantwoordelijk voor de huurverhogingen per 1 juli. De SP vindt dat
maar niks. foto anp
zulke momenten denkt: Wim, er was
een tijd dat je er net zo over dacht,
maar dat heb je inmiddels verloo
chend."
- Wie is de eigenlijke oppositeleider: En-
neiis Heerma (CDA) of Paul Rosenmöl
ler (Groen Links)?
„Die vraag is niet zo simpel te beant
woorden. In de strikte 'betekenis is de
oppositieleider de voorman van de
grootste fractie buiten de coalitie.
Maar Heerma en zijn CDA hebben
geen ervaring met oppositievoeren.
Ook is het de vraag waar tégen ze op
positie moeten voeren. Met hel meeste
zijn ze het eens.
Rosenmöller bedient de linkse elite,
maar voert geen echte oppositie.
Groen Links flirt met de macht. Het is
een aangepaste partij, die graag mee
zou regeren. Ze zijn alleen bezig om
hap-snap wat moties aangenomen te
krijgen. Die partij bereikt niets."
- Volgens Rosenmöller is de SP te plat,
te populistisch. Het is niet meer dan
een Tegenpartij.
Fel: „Buitengewoon dom om dat op te
merken. Maar populistisch in de bete
kenis van volks spreekt me wel aan.
Dat we een tegenpartij zijn is Idinklare
nonsens! Rosenmöller moet beter op
zijn woorden letten. I let is het geijkte
vooroordeel tegen de SP. Wij hebben
een meer samenhangende visie op de
samenleving dan Groen Links. Een
volslagen belachelijk verwijt."
- Toch lijkt Groen Links meer aan te
slaan. Ze staan op drie zetels winst in
de opiniepeilingen, de SP maar op één.
Marijnissen grijnst: „Groen Links is
goed in de peilingen, maar wij bij de
verkiezingen."
