Kabinet geeft
hulp aan
kunstenaars
Internationaal concert in Alphense Adventskerk pyke Koch
Modernisme sterft in schoonheid
Cultuur Kunst
Miljoen voor
schilderijen
Kunst in voormalige showroom
WOENSDAG 28 JUNI 1995
Architecten Kaffee in de Burcht
leiden Het Nieuw Leids Architecten Kaffee heeft donderdag 29
juni een bijeenkomst in de Leidse sociëteit de Burcht (Burgsteeg
14). Tijdens de bijeenkomst, die begint om 17.00 uur, staat de
'Kaasmarkt' centraal. Ontwerpen voor een nieuwe inrichting van
de Kaasmarkt zijn in de Burcht te zien. Om half zes maakt de
Leidse wethouder R. Hillebrand het winnende ontwerp bekend.
Golden Earring in Sassenheim
sassenheim Golden Earring geeft zaterdag 8 juli een openlucht
concert in het sportpark aan de Menneweg in Sassenheim. In
het voorprogramma speelt Powerplay. Powerplay begint om
19.45 uur, Golden Earring is om 21.15 uur aan de beurt. Kaarten
zijn in de voorverkoop verkrijgbaar.
Grafische prijs voor Dick Bruna
Amsterdam Tekenaar Dick Bruna heeft de H.N. Werkmanprijs
voor grafische vormgeving van het Amsterdams Fonds voor de
Kunst gekregen. Bruna krijgt deze onderscheiding (15.000 gul
den) voor zijn boekomslagen en de Zwarte Beertjes-affiches.
Bruna ontvangt de prijs op 20 oktober in Pgradiso in Amster
dam. Het Amsterdams Fonds voor de Kunst kende twee aan
moedigingsprijzen van 7500 gulden toe. Grafisch vormgever
Willem Velthoven krijgt er één voor de vormgeving van informa
tie die op CD's wordt opgeslagen en in het bijzonder voor de CD
Doors op perception (1). Illustrator Raoul de Leeuw krijgt de
aanmoedigingsprijs onder meer voor zijn tekeningen in het Al
gemeen Dagblad.
Koren uit Bulgarije, Taiwan en Hongarije
alphen aan den run erna straatsma
Koren uit Bulgarije, Taiwan en Honga
rije zijn zaterdag te gast in Alphen aan
den Rijn. Ze doen mee aan een groots
internationaal concert in de Alphense
Adventskerk. De koren zijn in Nederland
vanwege het Nederlands Internationaal
Koor Festival (1KF) dat van 29 juni tot 5
juli in Arnhem wordt gehouden.
Het Bulgaarse koor Kameral geeft za
terdagmorgen eerst een kort concert in
het Alphense themapark Archeon. 's
Avonds (aanvang 20.00 uur) treden de
Bulgaren op in de Adventskerk, met hun
collega's van het St. Vincent's Catholic
Children's Choir uit Taiwan en het ge
mengde koor Szekszader uit Hongarije.
De buitenlandse koren worden bijge
staan door het tiener- en meisjeskoor
van Collegium Voci uit Alphen aan den
Rijn.
De organisatie van het Nederlands In
ternational Koor Festival heeft Collegi
um Voci gevraagd de Bulgaren tijdelijk
in Alphen aan den Rijn onderdak te bie
den. Gedurende een week worden de
koorleden ondergebracht bij gastgezin
nen. Vandaag zijn de Bulgaren in Alphen
aan den Rijn aangekomen.
„Wij vonden de komst van één koor
wat weinig," zegt Yvonne Keizer, artis
tiek leider van Collegium Voci. „Vandaar
dat wij aan de organisatie van het festi
val wat meer hebben gevraagd. Eerst
zouiJen er koren uit Cuba en Kongo naar
Alphen komen, maar uiteindelijk zijn
het koren uit Taiwan en Hongarije ge
worden. Deze groepen blijven niet in Al
phen logeren; ze worden elders onder
gebracht."
De drie buitenlandse koren, die totaal
ongeveer 150 zangers tellen, gaan na het
Alphense optreden voor andere concer
ten naar Arnhem. Het meisjeskoor van
Collegium Voci zal hen ook daar verge
zellen. Op 3 juli nemen ze deel aan een
concours in het Arnhemse Musis Sa-
De twaalfde editie van het IKF wordt
voor de derde keer in Arnhem gehou
den. Het festival wordt om de vier jaar
gehouden en is uitgegroeid tot een van
de belangrijkste koorfestivals ter wereld.
Vier jaar geleden trok het evenement in
Arnhem niet minder dan 28.000 bezoe
kers, naast de vele honderden deelne
mers aan de concerten, het concours en
de workshops.
Voor het concours, het hart van het
festival, meldden zich dit jaar 230 koren
uit het buitenland aan. Uiteindelijk wer
den er 55 voor deelname geselecteerd.
Samen met de 35 koren uit Nederland
doen negentig koren aan het concours
en enkele festival-concerten mee. Daar
onder vocale ensembles uit onder meer
Argentinië, Brazilië, Bulgarije, Canada,
Congo, Cuba, Estland.
Belangrijkste verschil met de vorige
Arnhemse edities is het feit dat er in kor
tere tijd méér concerten worden gege
ven dan voorheen. Ook in het concours
van het IKF zijn enkele wijzigingen aan
gebracht. De vier jaar geleden geïntro
duceerde afdeling 'lichte muziek' is op
gesplitst in de categorieën 'a cappella'
en 'begeleid'. Nieuw is de categorie 'fol
klore', waarmee de organisatoren hun
evenement ook als festival voor andere
dan louter vocale muziek onder de aan
dacht willen brengen.
utrecht gpd
Meer dan één miljoen gulden
heeft het Centraal Museum in
Utrecht toegezegd gekregen
voor de aankoop van schilderij
en van de magisch realist Pyke
Koch. Inmiddels is er een bod
uitgebracht op drie van de zes
schilderijen die de erven Koch
het Centraal Museum te koop
hebben aangeboden.
Het Centraal Museum dreig
de twee weken terug zes Kochs
kwijt te raken die de erven in
bruikleen hadden afgestaan.
Wel kreeg het museum het
recht van eerste koop. Kon het
museum geen acceptabel bod
op tafel krijgen, dan kregen an
dere gegadigden een kans.
Organisaties niet blij met regeling
Het kabinet wil beginnende kunstenaars helpen bij de
opbouw van een renderende beroepspraktijk, door hen
gedurende vier jaar een inkomensgarantie te bieden op
bijstandsniveau. Dat blijkt uit een brief aan de Tweede
Kamer van minister Melkert van sociale zaken en werk
gelegenheid en staatssecretaris Nuis van cultuur.
De voorgestelde Wet inkomens
voorziening voor kunstenaars
voorziet in een uitkering van
maximaal 60 procent van het
bijstandsniveau. Bijverdiensten
zijn mogelijk tot 100 procent,
zonder dat er gekort wordt op
de uitkering. De kunstenaar
hoeft zich niet te bekommeren
om andere dan artistieke zaken:
een sollicitatieplicht wordt niet
opgelegd.
De bedoeling is dat de wet in
gaat op 1 januari 1997, maar
kunstenaars kunnen er al in
1996 een beroep op doen. Ook
praktiserende kunstenaars die
onder bijstandsniveau verdie
nen kunnen gebruik maken van
de regeling, zo schrijven de be
windslieden.
In de brief worden alleen de
hoofdlijnen geschetst van de re
geling. De verdere uitwerking
gebeurt in nauw overleg met
kunstenaarsorganisaties en de
uitvoerders, ofwel de gemeen
ten.
De bewindslieden beloven
ook aanvullend beleid om kun
stenaars financieel op de been
te helpen. Daarbij wordt ge
dacht aan begeleiding en scho
ling van individuele kunste
naars en aan algemene vergro
ting van werkgelegenheid en
werkervaring in de culturele
sector.
De gezamenlijke organisaties
van kunstenaars en kunstinstel
lingen vinden dat de voorstellen
tekort schieten. De uitkering
zou tenminste 75 procent van
het bijstandsniveau moeten zijn
en gedurende een langere pe
riode moeten lopen dan vier
jaar. Bovendien moet de kun
stenaar kunnen bijverdienen tot
de hoogte van het minimum
loon, zo blijkt uit een gezamen
lijke reactie.
leiden Grote, zilverkleurige objecten staan sinds enige tijd in een voormalige autoshowroom aan het Levendaal in Leiden. De ronde en drie
hoekige, voor een groot deel van golfplaat gemaakte, voorwerpen zijn meubels. Na vertrek van garage Huisman is het glazen gebouw in ge
bruik genomen als woonhuis. Een optimale doorzonwoning, waarbij een creatieve inrichting noodzakelijk is om de huiselijke activiteiten aan het
zicht te onttrekken. foto henk bouwman
Nieuwe ontwikkelingen in Architectuurjaarboek i-iv/r ir. 1
vj. Mama! kan Sararina niet doen vergeten
De kromme lijn, het gebogen vlak en de scheve hoek winnen terrein, zoals hier in de nieuwe Stadsschouw
burg De Harmonie in Leeuwarden, ontworpen door de Architecten Cie. uit Amsterdam, foto jaarboek archi
tectuur in nederland
leiden «jan rijsdam
Er tekent zich een omslag af in
de recente architectuurproduk-
tie in Nederland. Jarenlang was
de moderne nieuwbouw, de
rechte hoek, het geometrische
vlak, het tot in de kleinste de
tails doorgedrongen functiona
lisme en de daarmee gepaard
gaande afkeer van het orna
ment, absoluut maatgevend
voor de Nederlandse architec
tuur. Uit het nieuwe jaarboek
'Architectuur in Nederland'
blijkt dat dit typisch Nederland
se modernisme op z'n retour is.
De kromme lijn, het gebogen
vlak en de scheve hoek winnen
terrein. De conclusie van de
jaarboekredactie luidt dat het
esthetische modernisme lang
zamerhand in schoonheid
sterft.
Gewoontegetrouw omvat de
achtste editie van het Jaarboek
1994-1995 een keuze uit de
nieuwe gebouwen die in deze
periode tot stand zijn gekomen.
Voor architecten is vermelding
van hun werk in het jaarboek
een hele eer: een 'prijs' verge
lijkbaar met de Edison in de
muziekwereld of de Louis d'Or
voor het toneel. Opdrachtgevers
bladeren het jaarboek zeker
door als ze een architect zoe
ken.
Last
Voor de uitgever en schrijvers
van het jaarboek blijken de se
lectie en representativiteit van
de gepubliceerde werken, en
het daarmee verbonden presti
ge, intussen een steeds grotere
last. Er is bovendien sprake van
een zeker onbehagen over de
architectuurproduktie in Neder
land die zich het best laat sa
menvatten als: 'Is dit nu alles?'.
De redactie zegt dit jaar daar
om niet alleen de architectuur
maar ook het jaarboek zelf op
de korrel te hebben genomen.
Zo heeft ze zichzelf de vraag ge
steld of ze niet net als de meeste
Nederlandse architecten een
zekere eenkennigheid aan de
dag legt, of sterker nog: blind is
voor nieuwe ontwikkelingen.
Onbehagen
Het onbehagen en de daaruit
voortvloeiende aansporing om
conventies van zich af te schud
den zijn volgens de redactie van
invloed geweest op de keuze
van de werken in het nieuwe
jaarboek. Dat neemt niet weg
dat ook dit jaar weer een aantal
gebouwen is opgenomen van
architecten die tot de vaste
klanten van het jaarboek gere
kend moeten worden, zoals:
Mecanoo Architecten, Architec-
tenburo Quist en Architectuur
studio Herman Hertzberger.
Voor de hand lag ook de keu
ze van drie nieuwe Nederlandse
musea, het Groninger Museum,
het Bonnefantenmuseum in
Maastricht en het Museum
Beelden aan Zee in Schevenin-
gen, en twee andere culturele
gebouwen: Stadsschouwburg
De Harmonie in Leeuwarden en
de Openbare Bibliotheek in Al
melo. Zelfs aan de vermelding
van het, in alle Nederlandse
media al uitvoerig besproken,
gebouw van de Nederlandse
Gasunie in Groningen viel niet
te ontkomen. Over mooi en le
lijk valt dus kennelijk niet zo
veel te twisten als de schrijvers
in soms omslachtige bewoor
dingen willen laten geloven.
Het achtste jaarboek wijkt ei
genlijk niet zoveel af van de ze
ven voorgaande. De geselec
teerde gebouwen laten welis
waar zien dat er sprake is van
een omslag, maar één die zich
geleidelijk voltrekt. En de nogal
voorspelbare keuze heeft niet
zozeer te maken met eenken
nigheid of met, zoals wordt ver
ondersteld, de kwaliteit van de
Nederlandse architectuur die
zich op een dusdanig eenzame
hoogte bevindt dat een verdere
stijging is uitgesloten, maar
veeleer met de beperking die de
redactie is opgelegd of zichzelf
oplegt.
Het is namelijk een onmoge
lijke opgave om uit de jaarlijkse
architectuurproduktie 21 bouw
werken te selecteren die geacht
worden een representatief beeld
te geven van de Nederlandse
bouwkunst en daarnaast ook
vernieuwende tendensen en
impulsen te tonen die betrek
king hebben op zaken als con
structie, materiaalgebruik en es
thetiek of noem maar op.
De redactie is niet zozeer de
gevangene van haar eenkennig
heid alswel van de formule van
het jaarboek dat, afgezien van
een aantal beschouwingen, toch
vooral een'mooi, overzichtelijk
plaatjesboek is dat de weg moet
vinden naar een groot publiek.
En die prachtige fotografie
maakt het jaarboek als altijd
weer zeer de moeite waard.
'Jaarboek 1994/1995 Archi
tectuur in Nederland', NAi Uit
gevers. Prijs: f75,00.
MUSICAL
recensie. hans visser
Musical 'Mama!' Produktie: Playhouse
Durban. Regie, muziek en choreografie:
Mbongeni Ngema. Tekst: Mbongeni Nge-
maen Laura Jones. Gezien. Muziektheater
Amsterdam. Nog te zien. 28/6 en 29/6.
Wat maakten ze destijds een in
druk, al die kinderen uit de
Zuidafrikaanse musical 'Sarafi-
na'. Hoe strijdbaar zongen ze de
finale van dit anti-apartheids-
verhaal. Elke avond weer, tra
nen in de ogen. Entertainment
met een boodschap die aan
kwam. Zuid-Afrika was nog
zwart en wit.
In het Amsterdamse Muziek
theater is deze week de musical
'Mama!' te zien. De maker is net
als bij 'Sarafina' Mbongeni Nge
ma. Maar hoe anders zijn de
omstandigheden in Zuid-Afrika
en hoe anders nu ook de in
houd van zijn nieuwe show.
BIOSCOPEN
LEIDEN
LIDO 1,2, 3, 4 en STUDIO tel: 071-
124130/133210, Steenstraat 39.
LIDO 1
Bad Boys 16 jr., dag. 18.45,
21.15; woe ook 14.15.
101 Dalmatiërs al., woe 14,30
LIDO 2
Outbreak 12 jr., dag. 18.45,
21.15.
LIDO 3
Streetfighter 12 jr., dag, 18.45;
woe ook 14.30.
Pret-è-Porteral., dag. 21.15.
LIDO 4
Zwanenprinsesa I., woe 14.30
Forrest Gump al., dag. 20.45.
STUDIO
Jungle Book al.dag. 18.45; woe
ook 14.30.
Rob Roy 12 jr., dag. 20.45.
LUXOR tel: 071-121239, Stations
weg 19.
Die Hard... with a vengeance 16 jr.,
dag. 18.45, 21.30, zoook 14,30.
TRIANON tel: 071-123875, Bree-
straat 31
Don Juan t/m woe 19.30, 21.45.
Little Women t/m woe 19.30,
21.45.
KIJKHUIS tel - 071-142895, Vrou
wenkerksteeg 10
Heavenly Creatures t/m woe 19.30,
21.45.
Mama! heeft geen politieke
boodschap meer.
'Mama!' wordt gepresenteerd
als het Zuidafrikaanse antwoord
op 'Fame', het verhaal over jong
talent dat zich een weg naar de
top van Broadway vecht. Ook in
'Mama! is de theatertop het
doel waarnaar wordt gestreefd.
Het verhaal is inderdaad Zuid-
afrikaans. Maar waar 'Fame'
overdondert door raffinement
komt 'Mama!' niet verder dan
een idee dat nadere uitwerking
verdient.
Het verhaal gaat over een
moeder met een dochter die de
ster in een musical wil worden
en over een zoon die de plaatse
lijke Al Capone is. Met zijn ben
de steunt hij af en toe de thea
tergroep die een musical over
hem voorbereidt. Maar hij wil
niet dat zijn zusje meedoet. Die
moet bankmanager worden om
hem aan plattegronden van de
te beroven banken te helpen.
Once were warriors woe 20.00,
22.15.
ALPHEN AAN DEN RIJN
EUROCINEMA tel: 01720-20800,
Van Boetzelaerstraat 6
Die Hard with a vengeance 16 jr.,
dag. 18.30, 21.30, woe ook
13.30.
Bad Boys 16 jr., dag. 18.30,
21.15; woe ook 13.45.
Streetfighter 12 jr., dag. 18.45,
woe ook 13=45.
Outbreak 12 jr., dag. 21.15.
101 Dalmatiërs al., woe 14.00
VOORSCHOTEN
KINDERBIOSCOOP CC tel: 071-
790698, Prinses Marijkelaan 4.
Blinky Bill, het koalabeertje al
Ned. gespr., woe 14.00.
Richie Rich, al., woe 15.30
DEN HAAG
ASTA 1 tel: 070-3463500, Spui 27.
Don Juan al., dag. 13.15, 16.00,
18.45,21.30.
ASTA 2
Kiss of Death 16 jr., dag. 18.45,
21.30; di ook 13.15, 16.00.
DeZwanenprinses al., woe 13.15,
16,00.
ASTA 3
The Brady Bunch movie al., dag.
13.15, 16.00, 18.45,21.30.
BABYLON 1 tel. 070-3471656,
naast Centraal Station.
Geen wonder dat het verhaal
geen moment kan boeien. De
karakters zijn al even nietszeg
gend. Wie daar als acteur nog
iets van wil maken, moet wel
van erg goeden huize komen.
Ach, was de show maar wat
meer gelikt en hadden de arties
ten zelf nog maar wat in huis
waarmee ze als persoonlijkheid
nog konden boeien. Kortom: er
valt geen traan te laten, niet van
pret, niet van verdriet. De mu
ziek is in wezen niet onaardig,
maar wordt wel erg hard en
kleurloos gebracht. De nuances
in het ritme gaan verloren in het
volume. De muziek begint daar
om op den duur te vervelen.
Ngema heeft eerder aan Dis-
neys 'The Lion King' meege
werkt en daar is te horen wat hij
met een goede technische staf
vermag.
'Mama!' is met veertig zan
gers en acteurs en een tien man
La Reine Margot 16 jr., dag. 13.15,
16.30,20.30.
BABYLON 2
Pret-a-Porteral,, dag. 13.15,
16.00, 18.45, 21.30.
BABYLON 3
Farinelli, il Casfrato 16 jr., dag.
18.45, 21.30; di ook 13.15,
16.00.
De Tasjesdief al., woe 13.15,
16.00.
METROPOLE 1 tel. 070-3456756,
Carnegielaan 15.
Die Hard with a vengeance 16 jr.,
dag. 12.45, 15,30, 18.15,21.15.
METROPOLE 2
Outbreak 12 jr., dag. 18.45,
21.30.
101 Dalmatiërs al., woe 13.15,
16.00.
METROPOLE3
Rob Roy 16 jr., dag. 13.15, 17.00,
20.30.
METROPOLE4
Boys on the Side 12 jr., dag.
18.45,21.30.
DeZwanenprinses al., wo 13.15,
16.00.
METROPOLE5
Nostradamus 12 jr., dag. 13.15,
16.00, 18.45,21.30.
MOVIEWORLD Kurhausweg 2. tel:
070-3515738, reserveren tel: 070-
3515778
sterke band de grootste show
die ooit in Zuid-Afrika is ge
maakt. Maar zit Nederland ei
genlijk nog te wachten op deze
'Mama!'? Is met de politieke
boodschap ook de kracht uil het
werk van Ngema verdwenen?
En wat gaat de pret- en senti
mentenfabrikant Disney met
deze produktie doen als die
hem straks op Broadway zet?
Eigenlijk had het Holland
Festival, dat deze voorstelling in
Nederland brengt de show 'Ma
gie at 4 am' van Ngema willen
brengen, wèl met een duidelijk
strijdbare inslag. Maar de maker
overreedde de organistie zijn
nieuwe produktie te nemen. Ac
tueler, vrij van een politieke ge
drevenheid. I lelaas. Ngema
speelt nu met de gedachte weel
een politieke musical te maken,
dit keer rond Winnie Mandela.
Hij moest maar gauw aan het
werk gaan.
Rob Roy 16 jr., dag. 21.20
The Jungle Book al., dag. 14.00,
16.30, 19.00.
Don Juan al,, dag. 16.10, 18.30,
21.20.
Outbreak 12 jr., dag. 13.10,
16.00, 18.50,21.40.
Streetfighter 12 jr., dag. 15.50,
21.10.
Die Hard with a vengeance 16 jr.,
dag. 13.00, 15.45, 19.40,21.30.
Kiss of Death 16 jr., dag. 19.25,
22.00.
101 Dalmatiërs al., dag. 13.30,
18.20.
Nostradamus 12 jr., dag. 22.10,
DeZwanenprinses al., dag. 14.20,
16.40.
Richie Rich al., dag. 13.50.
Bad Boys 16 jr., dag. 13.40,
16.20, 19.15,21.50.
The Brady Bunch movie al., dag.
12.10, 14.10, 16.50, 19.35.
ODEON 1 tel. 070-
3462400/3462401Herengracht
13
Die Hard with a vengeance 16 jr.,
dag. 12.45, 15.30, 18.45,21.30.
ODEON 3
Bad Boys 16jr., dag. 13.15,
16.00, 18.45,21.30.
ODEON 4 Riksbioscoop
Wayne's World 2 al dag. 11.45,
14.15, 16.45, 19.15,21.45.
