Major drijft zijn zin door
Uw betaalrekening
gratis.
Beginnen jullie nu weer opnieuw te donderjagen?'
3
Mager resultaat in
Cannes irriteert VVD
Buitenland
EU tekent
toch akkoord
met Rusland
Rwanda-tribunaal begint werk in Den Haag
Duitsers drinken meeste bier
Uitdager Redwood wil belasting verlagen
—WOENSDAG 28 JUNI 1995
\jl
n
DEN HAAG GPD
De WD-fractie in de Tweede
Kamer heeft gisteren in onge
meen harde bewoordingen
het moeizaam bereikte ak
koord op de Europese top in
Cannes veroordeeld. Premier
Kok heeft opnieuw bewezen
dat Nederland zijn eigen be
langen in de Unie niet goed
behartigt, aldus de liberalen.
Volgens kamerlid Weisglas
had de minister-president het
voorstel om 9,4 miljard gul
den uit te trekken voor hulp
aan Noord-Afrika met een ve
to moeten treffen.
„Ik ben er werkelijk geïrri
teerd over dat Kok akkoord
gaat met een voorstel dat hij
zelf blijkbaar niet omarmt",
aldus Weisglas. In Cannes liet
Kok weten dat het besluit om
9,4 miljard gulden steun te
verlenen aan Noord-Afrika
(een wens van Frankrijk en
Spanje) een zware wissel trekt
op dit gebied, omdat er niet
genoeg zinvolle programma's
voor de besteding van het
geld zijn. Nederland draagt
bovendien een relatief groot
deel bij aan de totale hulp aan
Midden-Europa en Noord-
Afrika: 1,34 miljard ofwel 120
miljoen méér dan de bedoe
ling was.
„De Europese Unie begint
steeds meer op een geldpomp
te lijken. Als Nederland meer
dan een evenredig deel aan
deze fondsen bijdraagt, over
weegt de WD sterk om tegen
te stemmen. Het is onaan
vaardbaar dat zo lichtzinnig
met het geld van belastingbe
talers wordt omgesprongen",
aldus Weisglas.
Het was gisteravond nog
onduidelijk of de WD bij het
verzet tegen het akkoord kan
rekenen op een kamermeer
derheid. CDA-kamerlid De
Hoop Scheffer reageerde
eveneens afWijzend, maar
wacht nog de brief af die het
kabinet vandaag over de Eu
rotop aan de Tweede Kamer
stuurt. Het CDA heeft, ge
steund door WD, PvdA, D66
en Groen Links, laten weten
vanavond uitvoerig met de
regering over de top te willen
praten. De andere fracties
willen pas een oordeel geven
als het eindresultaat bekend
;K Shell dient verzoek in bij Noorwegen
:in sta vanger» Shell heeft Noorwegen vt
het olielaadstation Brent Spar tijdelijk in de kustwateren te mo-
gen stallen. De Noorse regering zal na ontvangst van het verzoek
8* lde officiële procedures in werking stellen. Daarbij bekijkt zij de
-■ juridische aspecten. Ook worden de mogelijke gevolgen voor het
milieu onderzocht.
NE
Hl
Polisario trekt zich terug
parus» De regering, tevens bevrijdingsbeweging voor de Weste-
^lijke Sahara, Polisario, heeft haar medewerking aan de voorbe-
i Ireidingen voor het referendum over de status van het gebied ge
staakt. Polisario zegt dat de volksraadpleging zinloos is als
Marokko vasthoudt aan de eis dat ook mensen die zich recent in
LLghet gebied hebben gevestigd, moeten kunnen stemmen.
^Verlies regeringspartij Zuid-Korea
wseoul» De Zuidkoreaanse kiezers hebben president Kim Young-
oojsam vandaag een beschamende nederlaag bezorgd. Bij plaatse
lijke verkiezingen hielpen zij in grote meerderheid leden van op-
;positiepartijen of onafhankelijke kandidaten aan burgemees-
EN ters- en gouverneursposten. De regerende Democratisch-Libe-
ST(rale Partij (DLP) verliest de politieke leiding in 10 van de 15 grote
:N steden en provincies waar is gestemd.
j-t{Atlantis op weg naar Mir
'e Canaveral Het ruimteveer Atlantis is gisteren in Florida ge-
Flanceerd voor ëèh bijzondere missie. Tijdens de tiendaagse
l vlucht zal de shuttle worden gekoppeld aan het Russische ruim-
testation Mir. Het wordt het eerste Amerikaans-Russische ren-
dez-vous in de ruimte sinds twintig jaar. De Atlantis heeft vijf
Amerikaanse astronauten en twee Russische kosmonauten aan
L boord. De Russen Solovjev en Boedarin zijn de nieuwe beman-
ning voor het ruimtestation Mir. Atlantis keert op 7 juli terug
mét de kosmonauten Dezjoerov en Strechalov en de Amerikaan-
j< se collega Thagard, die sinds 14 maart in de Mir verblijven.
Operatie Japanse keizer goed verlopen
^tokyo Keizer Akihito van Japan heeft een operatie, waarbij gis-
Bteren een poliep uit zijn dikke darm is weggehaald, goed door-
ïpjstaan en verkeert in goede conditie. Volgens de arts die de ope
ratie uitvoerde was het aangroeisel goedaardig, maar een nader
■onderzoek moet daarover nog definitief uitsluitsel geven.
Vredesbesprekingen volledig vastgelopen
brussel De vredesonderhandelingen tussen het communisti
sche verzet en de Filipijnse regering zijn gisteren volledig Vastge
lopen wegens onenigheid over de vrijlating van Sotero Lamas,
een van de leiders van het Filipijns Volksleger.
Mandela overweegt referendum
pretoria President Mandela vdn Zuid-Afrika heeft zich gisteren
uitgesproken voor het houden van een referendum onder blan
ke Afrikaners om uit te vinden of zij werkelijk een eigen thuis
land willen. Mandela zei er meteen bij dat Zuid-Afrika nooit zal
toestaan dat een deel van het Zuidafrikaanse grondgebied voor
een bepaalde bevolkingsgroep is verboden.
Slowakije wil toetreden tot Europese Unie
Cannes Slowakije heeft gisteren tijdens de Europese top in
Cannes officieel het verzoek ingediend lid te worden van de Eu
ropese Unie. Eerder dienden Polen, Hongarije en Roemenië
soortgelijke verzoeken in. De verwachting is dat de Tsjechische
Republiek volgend jaar volgt.
ZlWeer leider drugkartel opgepakt
Bogota De Colombiaanse politie heeft opnieuw een leider van
het drugkartel van Cali opgepakt. Het gaat om Phanor Arizaba-
leta Arzayuz, die wordt beschouwd als de zesde man in de
rangorde van het kartel. Twee weken geleden werd de belang
rijkste man van het kartel, Gilberto Rodriguez Orejuela, in Cali
Europese Unie door knieën voor Britse premier Kok 'gepast tevredenover Europol
In een demonstratieve poging de Britse premier John
Major te helpen politiek te overleven, is de Europese
Unie gisteren diep door de knieën gegaan in de onder
handelingen over Europol. Het verdrag over de Europese
politie-informatiedienst wordt naar Britse wens voorlo
pig vrijwel ontdaan van het door de andere landen ge
wenste toezicht door het Hof van Justitie in Luxemburg.
Het komende jaar zal worden geprobeerd deze kwestie
alsnog te regelen, maar of dat lukt, is ongewis.
CANNES ALY KNOL en PETER DE VRIES
CORRESPONDENTEN
Dat is de onverwachte uitkomst
van de Eurotop, die de afgelo
pen twee dagen plaatsvond in
het Franse Cannes. Het juri
disch cryptische compromis zal
naar verwachting op flinke te
genstand stuiten in de Tweede
Kamer en de Duitse Bondsdag,
die het net als de parlementen
van de andere EU-landen moe
ten goedkeuren. De Tweede Ka
mer bespreekt de uitkomsten
van Cannes vandaag met pre
mier Kok en minister Van Mier-
lo (buitenlandse zaken)
Volgens Kok was Cannes door
Major een 'lastige top' gewor
den. Het compromis trekt vol
gens hem 'een wissel op de toe
komst'. Hij was er slechts 'ge
past tevreden' over en geloofde
niet dat het in zijn huidige vorm
door de Tweede Kamer komt.
„Nederland zal pas ratificeren
op het moment dat we weten
welke rol het Hof krijgt", zei hij.
Tot dat ogenblik blijft het rati
ficatie-proces 'een lege huls'.
Hoge Europese diplomaten, die
de afgelopen maanden de on
derhandelingen voorbereidden,
toonden zich somber en geloof
den niet dat de EU er in zal sla
gen om binnen een jaar de rol
van het Hof wel te regelen.
De Europese regeringsleiders
gingen gisteren uitsluitend
overstag in het Europol-dossier
wegens de moeilijke positie
waarin de Britse premier Major
zichzelf heeft gebracht door af
te treden als partijleider. „In po
litiek opzicht heeft Europa er al
le belang bij dat Major zo goed
mogelijk uit deze netelige situa
tie komt", zei Van Mierlo. Het
alternatief van een nog sterker
tegen Europa gekante Britse re
geringsleider was domweg te
erg.
Het verzet van de Britten te
gen een rol van het Hof bij con
flicten tussen Europese burgers
en Europol, bijvoorbeeld over
persoonsgegevens die foutief in
de Europol-computers zijn op
geslagen, is overigens ingegeven
door hun staatkundige filosofie.
Zij willen absoluut niet dat een
Europese instantie iets dwin
gend kan opleggen op het ge
bied van de binnenlandse en
justitie-politiek. Dat is souve-
rein Brits terrein, vinden ze. Er
is slechts een kleine kans dat
een toekomstige Labourrege-
ring daar anders over denkt.
De Britten wilden gisteren al
leen vastleggen dat het Hof
eventueel mag optreden wan
neer een geschil ontstaat tussen
twee lidstaten van de EU met of
over Europol. Maar die rol is
zeer beperkt. Eerst moeten de
twee ruziënde landen hun ge
schil voorleggen aan de EU-mi-
nisters van justitie en binnen
landse zaken. Komen die er na
een half jaar niet uit, dan kun
nen ze om arbitrage van het Hof
vragen. Deze bepaling is echter
flinterdun, omdat Groot-Brit-
tannië er in de praktijk nooit
aan zal meewerken.
Ook om een andere reden is
deze procedure een wassen
neus. Tot nu toe is het nog maar
één keer voorgekomen dat twee
EU-landen elkaar voor het Hof
van Justitie sleepten: in 1978
was er een geschil tussen Frank
rijk en Groot-Brittannië over de
maat van de mazen in hun vis
netten.
CANNES GPL>
De Europese Unie zal een
lang vertraagd handelsak
koord met de Russische Fe
deratie binnenkort alsnog te
kenen, als de situatie in het
opstandige Tsjetsjenië niet
opnieuw verslechtert. De Eu
ropese regeringsleiders heb
ben daarvoor gisteren tijdens
hun topconferentie in
Cannes het licht op groen ge
zet.
De ondertekening van het
handelsverdrag met de Rus
sen werd eerder dit jaar door
de EU opgeschort uit protest
tegen het bloedige optreden
van het Russische leger tegen
de Tsjetsjeense rebellen.
Hel handelsverdrag biedt
de Russen het economische
voordeel van een betere toe
gang tot de westerse markt.
ledereen wil zijn plaatsje in de zon. De regeringsleiders van de vijftien lidstaten van de Europese lidstaten poseren met de Franse en Finse presidenten en Commissie-voorzitter Santer voor de traditionele groepsfoto.
FOTO ANP-
CANNES ALY KNOL en PETER DE VRIES
correspondenten
De hartekreet van Jacques Chirac vatte het hele
drama in één zin samen. Urenlang al hadden de
regeringsleiders van de Europese Unie maandag
en dinsdag gebogen gezeten over de punten en
komma's van het verdrag dat de oprichting
moet regelen van de Europese politie-informa
tiedienst Europol. Het doorgronden van de juri
dische details was slechts een enkeling gegeven.
Maar de politieke angel in de haarkloverij kon
niemand ontgaan en werd ten overvloede nog
eens door de Franse president onder woorden
gebracht: „Meneer Major! Wij doen al deze con
cessies puup uit begrip voor uw persoon en voor
de situatie waarin u thuis in Londen verkeert",
riep hij de Britse dwarsligger toe. Maar John Ma
jor gaf geen krimp.
Op het uitslagenbord van de Europese politiek
wisselden de tussenstanden elkaar in hoog tem
po af. De monsterscore 14-1, het ultieme Britse
isolement, was na drie uur stevig dineren veran
derd in 3-12 ten nadele van de Benelux. In plaats
van Major moest nu de Nederlandse premier
Wim Kok tegen de stroom oproeien.
Na er nog eens een nachtje over te hebben ge
slapen, kwam de oorspronkelijke stand echter
weer snel terug op het bord. De enige winnaar
van de bizarre match leek de georganiseerde
misdaad te worden. Want om de bestrijding van
de grensoverschrijdende criminaliteit was het
toch allemaal begonnen, merkte Eurocommissa
ris Hans van den Broek zuinigjes op,
Boeven opsporen, dat moet Europol doqn^Maar
de regeringsleiders van de EU hadden andere
zorgen aan hun hoofd: hoe kon John Major wor
den geholpen in zijn strijd om het leiderschap
van de Britse Conservatieven? En hoe kon tege
lijkertijd het door Whitehall verfoeide, maar
door de Benelux geëiste toezicht door het Hof
van Justitie over Europol toch in het verdrag
worden gesmokkeld?
Het draaide allemaal uit op een interessante
sketch voor vijf heren, die zich gisteren ont
vouwde toen Kok en zijn Belgische collega
Dehaene het zoveelste voorstel op tafel legden
voor het fameuze slotcommuniqué, waarmee
EU-toppen gewoontegetrouw eenstemmig wor
den afgesloten.
Major:Vergeet de amendementen van de heren
Kok en Dehaene maar
Chirac: „Beginnen jullie nu weer opnieuw te
Dehaene: ..Er moet in de tekst staan dat op zijn
laatst in juni 1996 de rol van het Hof bij geschil
len van burgers en Europol geregeld is".
Major: ..Opzijn laatst, dat moet eruit".
Chirac: „Zo komen we niet verder. Opzijn laatst
komt erin".
Kok: Mijn parlement moet weten hoe het zit
met het Hof. Ik heb hier een tekstvoorstel van de
Benelux-landen voor het communiqué".
Major „Dit is een sprookje. Die tekst is een
snoepje waarbij het vergif in de staart zit. Dit is
tegen de afspraken die we gisteren bij het diner
maakten. Ik zal niet zeggen dat we er volgend r
jaar wel mee akkoord gaan
Van Mierlo: „Het Nederlandse parlement wil hoe
dan ook duidelijkheid".
Chirac: „Dit begint me te vervelen. Jullie herha
len steeds hetzelfde. Ik ga door naar het volgende
agendapunt".
Het 'gedonderjaag' was eigenlijk maandagavond
al begonnen tijdens een diner waarbij de rege
ringsleiders, zonder lastige deskundige helpers
in de buurt, als heren van stand grote zaken de
den. Uit wat de Nederlandse minister van bui
tenlandse zaken, Van Mierlo, over de dis had
vernomen, was het allemaal 'buitengewoon ver
warrend' geweest. „Iedere keer werden andere
termen gebruikt."
Het zou goed zijn, was Van Mierlo's boodschap,
wanneer de Europese chefs eens zouden afleren
hun zaken te regelen in een chic interieur bij een
glas wijn en een mooi stukje vlees in plaats van
in een koele vergaderkamer met een kop koffie.
Want de 'dag na de avond ervoor' wist niemand
zich meer te herinneren wat maandagavond
precies was afgesproken.
Vandaar dat het werk gisteren allemaal nog eens
moest worden overgedaan. De premiers van de
Benelux-landen belegden zelfs een crisis-ontbijt
om de verdere strategie uit te stippelen en nog te
redden wat er te redden viel. Want er was welis
waar oorspronkelijk massale steun geweest voor
de Benelux-eisen over het Hof van Justitie, maar
eenmaal geplaatst voor de keus John Major te
sparen, waren maar liefst elf landen overgelo
pen. Het medelijden met de Brit was oorverdo
vend. Premier Kok na afloop van het avondeten,"
„Zoveel begrip zou ik liever niet op één avond
oogsten".
Dat cynisme had een reden, want Kok kon zich
niet te veel veroorloven. De Tweede Kamer had
hem immers de handen gebonden en te ver
staan gegeven dat hij niet terug hoefde te komen
met een Europolverdrag waarin het Hof van Jus
titie ontbrak.
Het compromis dat na uren peuteren werd be
reikt, grensde aan het onbegrijpelijke. 1 let Euro
pol-verdrag komt er, maar op de kwestie van het
Hof zal nog een jaar worden gestudeerd. Mis
schien dat Major tegen die tijd steviger in het za
del zit. Wellicht ook laat hij de andere EU-lan
den vrij hun zaakjes te regelen als hij er maar
niet aan mee hoeft te doen. De tijd moet het le
ren. De Benelux zal Europol in elk geval pas rati
ficeren als de Hof-kwestie 'duidelijk' is. Een lege
doos, die slechts garandeert dat de oorlog in de
EU-vergaderzalen wordt voortgezet.
Of niet? „Hier komt niets meer van terecht.
Maanden voorbereidingswerk is verziekt", zei
een hoge diplomaat gisteren, om daar in één
adem aan toe te voegen dat de Fransen en Zwe
den binnenkort definitief het kamp van de Brit
ten zullen kiezen. Over een jaar moeten de Be
nelux-landen, en vooral Nederland, dan kiezen
tussen buigen of barsten.
'Vastbesloten om plegers volkerenmoord te berechten
londen rtr-afp
den haag simone van priel
De rechtszaal van het VN-tribu
naal voorex-Joegoslavië aan het
Haagse Churchillplein is even
het domein van de elf rechters
van het Rwanda-tribunaal. Het
toekomstige onderkomen van
het tribunaal in Arusha in Tan
zania is nog niet klaar. Daarom
werden zij gisteren in Den Haag
beëdigd en houden ze daar hun
(En u krijgt nog rente ook.)
eerste plenaire zitting.
Na te zijn beëdigd, kozen de
rechters uit hun midden de Se-
negalees I^aity Karna tot presi
dent. De Russische rechter Jak-
ov Ostrovski werd benoemd tot
vice-president. Openbaar aan
klager Richard Goldstone van
het Joegoslavië-tribunaal is ook
bij het Rwanda-tribunaal aan
gesteld.
De niet geringe taak van de
rechters is rechtspreken in de
genocide die Hutu's vorig jaar
onder de Tutsi's en gematigde
Hutu's in Rwanda en in buur
landen aanrichtten. Naar schat
ting een half tot een miljoen
mensen werden, vaak op gru
welijke wijze, vermoord. Op een
door de VN opgestelde lijst prij
ken vierhonderd namen van
mensen die als hoofdschuldigen
worden aangemerkt. Met het
besluit om na ex-Joegoslavië
een tribunaal voor Rwanda in te
stellen, heeft de VN-Veiligheids
raad 'zijn vastbeslotenheid be
vestigd om plegers van genoci
de en andere misdaden tegen
de menselijkheid te berechten
en verdere gruweldaden te
voorkomen', zei Hans Corell,
onder-secretaris-generaal van
de Verenigde Naties gisteren.
„Het is een krachtig signaal dat
dit niet langer kan worden geto
lereerd, en dat overal, in Cen-
of bekend is dat zich daar extre
mistische Hutu-leiders en de ar-
chitechten van de genocide op
houden.
Behalve de al genoemde vier
honderd hoofdverdachten zijn
er tienduizenden verdachten
die in Rwanda zelf vastzitten en
eventueel zullen worden be
recht. Mocht het tribunaal in
zaken tot gratie of strafvermin
dering overgaan, dan moet het
eerst daarvan de regering van
Rwanda in kennis stellen.
Rwanda had om de mogelijk-
Met 170 liter per persoon per jaar zijn de Duitsers de grootste
liefhebbers van alcoholische dranken in Europa. Op deze markt
hebben bier en wijn steeds meer de voorkeur boven sterke
drank. Dat blijkt uit gegevens die het onderzoeksbureau Euro
monitor gisteren bekendmaakte.
De dorst van de Duitsers is echter volgens de nuchtere cijfers
wel afgenomen, want de consumptie bedroeg in 1990 nog 17fl li
ter. Maar zij verwezen de Oostenrijkers, Denen, Belgen en leren
gemakkelijk naar de tweede plaats. Die drinken meer dan 130 li
ter per persoon.
traal-Europa of Afrika, dezelfde' heid van het uitspreken van de
wetten van toepassing zijn.
Corell wees erop dat naast de
medewerking van de regering
van Rwanda die van andere lan
den nodig is. Hij doelt onder
meer op landen als Kenya en
Zaïre, waarvan wordt vermoed
doodstraf door de rechters van
het tribunaal gevraagd. Dat is
echter niet gehonoreerd. Zij
kunnen, net als de rechters van
het Joegoslavië-tribunaal, maxi
maal levenslange gevangenis
strafopleggen.
Vanaf 1 juli a.s. hoeft u als particulier geen
kosten meer te betalen voor uw betaalre
kening bij de Rabobank. En tegelijk krijgt
u rente over het tegoed op uw betaal
rekening. Alleen bij de Rabobank: gratis
bankieren mèt rente. Rdbobdflk
londen»hansgeleunse aanmelden. De kans wordt echter klein geacht
dat politici van formaat zich alsnog in de race zul
len werpen.
Redwood maakte belastingverlaging en afwij
zing van een Europese munteenheid tot de
hoofdpunten van zijn programma. Major heeft
bedongen dat het Verenigd Koninkrijk eventueel
niet meedoet aan de invoering van een Europese
munt. De premier wil daarover echter nu nog
geen principiële uitspraak doen en heeft gezegd
dat er mogelijk een referendum over de Euro
munt komt.
correspondent
Over de hoofden van de Lagerhuisfractie heen
beloofden de kemphanen om het leiderschap van
de Britse Conservatieve Partij, John Major en
John Redwood, de Britten gisteren onder meer
belastingverlaging en verscherping van de strijd
tegen de misdaad.
Volgende week dinsdag moeten de 329 Conser
vatieve lagerhuisleden hun voorkeur voor een van
beide kandidaten uitspreken. Morgen sluit de ter
mijn waarop nieuwe kandidaten zich kunnen
OP OP
is één van de vele aap-
biedingen tijdens de ZomerSALE.
Deze aanbieding is geldig t/m
zaterdag 8 juli 19%.
Het is nü ZomerSALE bij KEA
met kortingen tot wel 50%.
