FUTUROSCOPE
PORT AVENTURA
R EISBERIC
Toerisme
Bioscooppubliek schudt, stampt en slingert mee
Bloedstollende attracties aan Spaanse Costa Dorada
ZATERDAG 24 JUNI 1995
[De Nelles Guides worden wel de stiefbroer-
djtjes en -zusjes van de Insight Guides ge-
Opzet, lay-out en zelfs de omslag
(met altijd een portret van een inboorling)
(lijken rechtstreeks van de beroemde moe-
,'der te zijn gepikt. Alleen de prijs van de
-^boekjes is aanmerkelijk lager. Voor 32,50
'^gulden heeft men een mooi geïllustreerde
9!en ook informatieve gids. Dat blijkt nog
pjeens uit het boekje over de dit jaar onge-
llooflijk populaire vakantie-bestemming Cy
prus. Zoals alle Nelles Guides is het deeltje
jgeschreven en samengesteld door een pelo-
(Jtonnetje auteurs dat door afkomst of be
langstelling uitstekend op de hoogte is met
ide toestand ter plaatse. Prima tips worden
afgewisseld met aardige anekdotes en cul-
Jtuur/historische verhalen. Echter aan het
|feit datje als toerist vrij simpel van het
'cGriekse in het Turkse gedeelte kunt komen,
veel moeilijker (of helemaal niet) van
Turkse in het Griekse, wordt zelfs in het
'Reizen in Cyprus' simpel voor
gegaan. Vreemd.
bCyprus (Nelles Guides), uitgeverij Het
s Spectrum, prijs 32,50 gulden. In dezelfde
verschenen: Canada, München,
Cambodja/Laos, Moskou/Sint Petersburg,
(iRome en Maleisië.
Grande Randonée 10
jSinds Henk Raaff er vijftiep jaar geleden in
i Stappen' (uitgeverij Bert Bakker) een
Jjhoofdstuk aan wijdde, geniet de Grand
(Randonée 10, het voetpad dat dwars door
vde Pyreneeën van Bayonne naar Perpignan
!%>opt, bij de Nederlandse wandelaar een ze-
5 ikere faam. Logisch. Het is welliswaar een
rjzwaar, maar door de onherbergzaamheid
ivan het gebied tegelijkertijd ook schitterend
Itraject. Ad van Hattem achtte de tijd rijp
voor een uitgebreide beschrijving van de
^GR-10. Hij maakte een boekje dat de route
I verdeelt in 49 etappes. Handig voor wande
laars, die vanuit de camping slechts een
(deel van het tracé willen afleggen. De be
schrijvingen van de route zijn summier,
maar zeer to the point. Hoogteverschillen,
(geschatte tijdsduur, accommodatiemoge
lijkheden, al het hoogst noodzakelijke staat
erin. Voor een meer literaire beschrijving
men Raaff, dan wel 'Een Pyre-
Bneeënboek' van Kurt Tucholsky.
'De GR-10' door Ad van Hattem, uitgeverij
jElmar, prijs 24,50 gulden.
ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Het heeft er veel van weg dat de komst van Disneyland Paris in Europa hetzelfde
effect heeft als de bouw van de Disneyparken in Anaheim (Californië) en Orlando
(Florida). Net als in de Verenigde Staten schieten nu ook op het oude continent
pretparken als paddestoelen uit de grond. Futuroscope bij Poitiers (Frankrijk)
bestaat al een paar jaar, maar begint na wat aanloopproblemen danig aan de weg
te timmeren.
Aan de Spaanse Costa Dorada bouwde de Amerikaanse Busch-corporation (van
Busch Gardens) een splinternieuwe, met achtbanen en andere thrills
volgebouwde 'huivertuin' die in eerste instantie een investering vroeg van
(omgerekend) 700 miljoen gulden.
Beide park rekenen op twee miljoen bezoekers deze zomer.
.11 EISBOEKEN
f\
3
Cyprus
I VN-vakanties
Het P/N, Vereniging voor na-
tuur- en milieueducatie organi
seert ook de komende zomer va
kanties voor jongeren vanaf 15
jaar. Ze worden gehouden op
terreinen van onder andere Na
tuurmonumenten en Staatsbos
beheer en duren van maandag
tot en met zaterdag. Het zijn ac
tieve weken waarin bijvoorbeeld
bomen worden gerooid, riet
wordt gemaaid of een oude een
denkooi wordt opgeknapt. Af
hankelijk van het aantal uren
dat wordt gewerkt, kost een IVN-
vakantie tussen de 47,50 en 80
gulden inclusief eten en onder
dak.
Een brochure kan worden aan
gevraagd bij het IVN, Postbus
20123, 1000 HC Amsterdam,
telefoon 020 - 62 28 11 5.
De Vael Ouwe
Naast de Elfstedentocht op
Tweede Pinksterdag in Friesland
en de Drentse Rijwielvierdaagse,
is de Vael Ouwe een van de po
pulairste fietsevenementen van
Nederland. Dit jaar wordt de rit
die begint en eindigt op het fa
brieksterrein van Gazelle te Die
ren gehouden op 1 juli. Er zijn
zoals gewoonlijk weer tivee tra
jecten uitgezet: een over 200 (via
de Emma Piramide, Zuid-Gin-
kel, Utrechtse Heuvelrug, Noord
Veluwe en Veluwezoom) en een
over 100 kilometer (via Loenen,
Beekbergen, Hoog Buurlo en Ot-
terlo). Start tussen 06.30 en
08.40 uur voor de lange en tus
sen 08.50 en 10 uur voor de, kor
te route.
Info: H. Velda, telefoon 085 -
62 08 26.
Bevers
Het tienjarige Omniversum in
Den Haag vertoont deze zomer
zowel een splinternieuwe film
als een veelgevraagd 'oudje'. 'The
Living Sea' (met muziek van
SUNG) wordt voor het eerst in
Europa vertoond, fBevers' (met
Picture Holland in het voorpro
gramma) draaide al eerder in
liet theater. Naast deze tivee rol
prenten, kan er op bepaalde tij
den ook nog worden gekeken
naar 'Destiny in Space', 'The Se
cret of Life' en de planetarium
show 'Is daar iemand?'.
Info over de aanvangsuren en
dergelijke: 070 - 35 45 45 4.
Met snelheden die oplopen tot
110 km per uur raast de verpo
zing zoekende mens over e;en
achtbaan en gaat daarbij acht
keer over de kop. Als hij op een
hoogte van vijfenveertig meter
hemelwaarts lijkt te suizen, is
daar even een adembenemend
uitzicht: links de blauwe Mid
dellandse Zee en de stranden
van de Costa Dorada, rechts in
de verte een ruig en donker ber
glandschap.
In het nieuwe, pas geopende en
bijna zevenhonderd miljoen
gulden kostende attractiepark
Port Aventura is deze Dragon
Kahn gedoopte achtbaan een
van de blikvangers. Maar zeker
zo sensationeel is de Tutuki
Splash die de bezoekers vanaf
een vervaarlijk grommende en
rook producerende vulkaan in
bootjes met een snelheid van 55
km per uur naar beneden laat
suizen. Aan het einde van die
waterval duiken de passagiers
onder in een baaierd van water,
maar ze hebben zich tevoren
wel kunnen voorzien van plastic
kleding, zodat ze de rest van de'
dag niet doornat rond hoeven te
lopen in het 115 ha grote park.
Port Aventura bij het Spaanse
vakantiestadje Salou, is een
mengeling van thema- en at
tractiepark. Themapark is het,
omdat vijf exotische landen le
vensecht zijn uitgebeeld met
dorpen, winkeltjes, restaurants,
muziek, bomen en planten;
pretpark wordt het als je kijkt
naar wat zich tussen de serieuze
themadorpen bevindt om de
naar actie, voedsel en dranken
dorstende bezoeker ter wille te
zijn. Al die attracties vertolken
de sfeer van de landen waarin
zij zijn geplaatst. In Penitence,
een goudzoekersstadje anno
1876, staan en liggen onder
meer een saloon (met 35 meter
lange bar), een galg met doods
kist en zelfs een kerkhof waar de
stenen grappige opschriften
hebben gekregen om het niet al
te echt te laten lijken, maar ook
een wildwaterbaan. Verder ma
ken wilde paarden, rodeoshows
en een schiettent deel uit van de
attractie.
Polynesië is een van de pronk
stukken. Alle bouwsels zijn van
bamboe en riet, er is geen spij
ker aan te pas gekomen. De hui
zen zijn gebouwd in de stijl van
Fidji, Tahiti, Hawaii, Tonga, Sa
moa en de Markezen. Brugge
tjes verbinden allerlei eilanden
en op het strand van Polynesië
treden dansgroepen op. Met
een exotische vogelshow, de
brullende vulkaan en de wild
waterbaan Tuki Splash is Poly
nesië royaal met actie bedeeld,
maar je kunt er ook op je gemak
het werk van ambachtslieden
bezien of even bijkomen in het
restaurant dat exotische specia
liteiten biedt voor prijzen die
overkomelijk zijn: een drie gan
genmenu komt op nog geen
vijftien gulden.
Aventura beschikt over 30 at
tracties, 9 shows, 15 restaurants
voor ieder budget, 15 cafetari
a's, 15 eetkraampjes en 22 win
kels. Je zou het park een mix
kunnen noemen van De Efte-
ling, Madurodam, Archeon en
Duinrell of Walibi. Je raakt er in
een dag niet uitgekeken. En dat
is precies de bedoeling van de
investeerders die 86 miljoen
gulden voor de grond, 360 mil
joen gulden voor de bouw en
244 miljoen gulden voor voor
studies en ontwikkelkosten
neertelden.
Port Aventura ligt niet ver van Salou.
De entreeprijs voor het park hcdraagl
(afhankelijk van de koers) ongeveer
50 gulden voor volwassenen. Senio
ren en kinderen 40 gulden. Entreebe
wijs voor twee dagen respectievelijk
70 en 55 gulden. Het meenemen van
etenswaren is niet toegestaan. Het
park beschikt over een eigen politie
bureau en postkantoor. Aventura is
open van april tol oktober in de zo
mermaanden van tien uur 's morgens
tot middernacht; buiten het hoogsei
zoen tot acht uur 's avonds. Info:
Spaans Bureau voor Vreemdelingen
verkeer, Laan van Meerdervoort 8,
2517 AJ Den Haag, telefoon 070 -
34 65 90 0.
Buitenlanders kwa
men er tot nu toe
nauwelijks in bij
Futuroscope. foto
maison de la france
Schokkende beelden zijn in elke
bioscoop te zien. Maar het Franse
filmpark Futuroscope bij Poitiers
voegt daar nog een extra dimensie
aan toe: in drie van de achttien ci
nema's die in dit 'pretpark van het
bewegende beeld' te vinden zijn,
schudden de stoelen synchroon
mee met wat er op het witte doek te
zien valt. Schokdempers ontbreken.
Veiligheidsbeugels houden de toe
schouwers op hun plaats. En wie
zijn liefste bezittingen niet stevig
omklemt, vindt na afloop van de
voorstelling bril of gebit drie rijen
verderop terug.
In zo'n dynamische bioscoop is een
rolprent over het nestgedrag van de
appelvink niet op z'n plaats. Dus
wordt er bijvoorbeeld een adembe
nemende rolprent vertoond waarin
op humoristische wijze ook aller
hande toeristische informatie wordt
verstrekt over de Poitou-Cherentes,
de streek rond Poitiers. Het verhaal
tje is simpel. Een bruidegom ver
slaapt zich en moet zich hals over
kop naar het stadhuis reppen orh
zijn bruid het ja-woord te geven. De
man springt uit een sneltrein, tui
melt in een ravijn, gaat kopje onder
in een woeste rivier en stuift met
een Formule I-racewagen door de
nauwe straatjes van dromerige
Franse stadjes.
Het vastgenagelde publiek schudt,
stampt, stoot en slingert mee als de
wegpiraat op een haar na een moe
der met kinderwagen ontwijkt, bij
na een wegwerker onthooft, in een
steeg een voortsukkelende 2CV pas
seert, strobalen doorklieft en een
muur schampt. Bij elke kruising
schrikt de zaal zich te pletter, hele
maal als een enorme vrachtwagen
brutaalweg voorrang neemt. Maar
eind goed al goed. Terwijl de bruid
en bruidegom met elkaar in de echt
worden verbonden, wringt het naar
adem snakkende publiek zich het
angstzweet uit de handen.
Maar het kan nog veel erger. Top
punt van sensatie is de voorstelling
van 'De Duivelse Mijn', een knipoog
naar de Indiana Jones-film 'The
Temple of Doom' met daarin onder
meer de befaamde opnamen van de
treinlorrie die met duizelingwek
kende vaart de diepte instort. Ver
geleken met de scènes die
Futuruscope het hooggeëerde pu
bliek voorschotelt, is de dodemans-
rit van Indiana Jones echter niet
meer dan een onschuldig ommetje
van een invalidekarretje, voortge
duwd door een hoogbejaarde ver
pleegster over het gladgeschoren
gazon van een sanatorium.
De ingenieuze animatiefilm is spec
taculairder dan een rit in een acht
baan. Een deel van het publiek zit
de helft van de voorstelling met de
ogen stijf dicht in de heftig schok
kende stoelen verkrampt naar het
einde te snakken. Een paar reusach
tige ventilatoren, die tijdens de dui-
velsrit een krachtige tegenwind ver
oorzaken, versterken het effect van
supersonische snelheid. De dolle-
manstocht is een gesel voor maag
en evenwichtsorganen.
Niet alleen de drie cynémcis dyna-
miques maken Futuroscope uniek
in de wereld. Het filmpark presen
teert alle geavancheerde projectie
systemen die op dit moment in om
loop zijn. Sommige met schermen
zo hoog als een flat van zeven ver
diepingen. Er zijn ook enkele we
reldprimeurs te zien zoals Le Tapis
Magique, het Vliegende Tapijt. De
bioscoop heeft een scherm van
1.400 vierkante meter, dat zich voor
de helft onder de glazen vloer be
vindt. Op het doek verschijnen
spectaculaire beelden, die de kijker
het gevoel geeft dat hij zittend op
een zwevend kleedje, hoog boven
de aarde vliegt. Luchtopnamen van
New York City, diepe ravijnen,
woeste bergkammen en reusachtige
watervallen zorgen voor beelden die
vooral een marteling moeten zijn
voor kijkers met hoogtevrees.
Le Solido, een andere wereldpri
meur, gaat nog een stapje verdec.
Bij dat driedimensionale systeem
zijn de grenzen tussen de zaal en
het achthonderd vierkante meter
grote koepelvormige scherm totaal
verdwenen. De toeschouwer is om
geven door beeld; voorwerpen lij
ken zich naast hem te bewegen.
Voor dat effect zorgt een bril met
vloeibaar kristal, die synchroon is
afgesteld op de projector en ogen
en hersenen op een slimme manie
voor de gek houdt. De bezoeker
wordt meegvoerd in een onderwa
ter-avontuur, dwars door een wout
van wier waarin het wemelt van he
leven. Als vanuit die wirwar plots
een haai opduikt, krijgt een droog
zwemmende zaal bijkans een hart-
verzakking.
In juli opent Futuruscope het pavil
joen 100 Ans d'images, een eerbe
toon aan de gebroeders Lumière,
die precies een eeuw geleden de
film uitvonden. In een karretje rijdi
de toeschouwer door de geschiede
nis van de cinéma. Onderweg ont-
moet hij beroemde filmsterren,
Franse vedettes uiteraard, want
Futuroscope is zeer chauvinistisch
Wat onder meer blijkt uit het feit
dat alle shows Franstalig zijn. Bij di
meeste voorstellingen is dat geen
probleem, want de beelden spreke
voor zich. Maar in enkele attracties
zijn de buitenlandse toeristen, die
overigens slechts acht procent van
de in totaal twee miljoen bezoeker:
uitmaken, aangewezen op koptele
foons. Die leveren vertalingen in ht
Duits, Spaans en Engels. Geen Ne
derlands dus. Wat niet zo verba:
zingwekkend is. Het aantal Hollan
ders dat een kaartje koopt voor
Futuroscope, bedraagt slechts enkt
le duizenden per jaar.
Futuroscope ligt direct aan de Al 0 Parijs
Bordeaux, vlak bij Polliers. Hel park is Iv
hele jaar open. Toegang (omgerekend in
Nederlands geld): 47 gulden per dag en 8
gulden voor twee dagen. Jongeren onder
de 16 betalen 36 gulden respectievelijk 6
gulden. Info: telefoon 020 - 42 07 44 9 (dl
nummer verbindt automatisch door met
twee Nederlandstalige medewerksters in
Frankrijk). Algemene informatie: Maison
de la France, Prinsengracht 670, 1017 K>
Amsterdam, telefoon 020 - 62 73 31 8.
Delft
De VW van Delft heeft een aan
tal nieuwe dagarrangementen
samengesteld, aiespeciaal zijn
toegesneden op de individuele
bezoeker. Er is keuze uit onder
meer museumbezoeken, wan
del- en fietstochten, kanotrips,
rondvaarten of combinaties
daarvan. Er is ook een speciaal
kinderprogramma scunenge-
steld.
Een brochure met een volledig
overzicht van de mogelijkhe
den kan worden aangevraagd
bij de VW Delft, Markt 83-85,
2611 GS Delft, telefoon 015-
13 01 00.
Schaduwpaden
In Leeuwarden is onder de
naam 'schaduwpaden' een wan
delroute uitgezet die voert langs
plekken die ook worden beschre
ven in de boeken van de
Leeuwarder auteur Havank
(pseudoniem van Hans van der
Kallen), die bekend werd met
detective-boeken waarin de
Schaduw een hoofdrol vertolkte.
Info: VW Leeuwarden, tele
foon 06 32 02 40 60.
VanBreukelen
in was
Tegelijk met Elisabeth Taylor en
Harrison Ford hebben ook ex-
voetbalkeeper Hans van Breuke-
len en bierbrouwer Alfred Heine-
ken een plaatsje gekregen in het
Amsterdamse Madame Tussaud-muse-
um. Beide beelden staan opgesteld in het
trappenhuis en dragen kleding die door de
heren zelf is geschonken.
Info: Madame Tussaud, telefoon 020 -
62 29 23 9.
Goedkoop naar Christo
Nu de kunstenaar Christo de Reichstag in Berlijn heeft
ingepakt, kon de NS niet achterblijven. Toten met 14 ju
li - de dag waarop het gebou w weer van zijn kunstzinni
ge omhiüsel wordt on tdaan - kan vanuit Nederland met
een speciaal voordeeltarief naar de Duitse hoofdstad
worden gespoord. Een NS Berlin Special ticket is er van
af 244 gulden (tiueede klas, op basis van vijf samenrei-
zende personen) en wordt verkocht op de grotere sta
tions. In de prijs inbegrepen is de Berlin Welcome Card,
die onder meer recht geeft op drie dagen gratis openbaar
vervoer in Berlijn.
Mannenzaal
Het jaar 1907 komt weer tot leven in de voormalige
Mannenzaal van het Sint Pieters- en Bloklandsgasthuis
te Amersfoort. De praatgrage bewoners knopen maar al
te graag een gesprek aan met de bezoekers. Zittend naast
hun bedstede doen de oudjes verslag van het dagelijks le
ven aan het begin van deze eeuw. Tijdens die reis terug
in de tijd kunnen kinderen met de gastelingen kegelen,
zeepkloppen en koffiemalen. De Mannenzaal een on
derdeel van Museum Flehite, Westsingel 50 te Amers
foort is tot en met 1 oktober geopend van
dinsdag toten met vrijdag van 10-12.30 en van
13.30-17 uur, zaterdag en zondag van 14-17
uur.
Info: 033 - 61 99 87.
Met 110 kilometer per uur acht keer
foto pr