Wapens illegaal naar
Rwandese ex-soldaten
„Dat noem ik
spectaculair,
rente die klimt
naar 10%."
Buitenland
Brussel verslikt zich in
lunches met 'Oostblok'
O'Grady in Witte Huis
EU: Miljardensteun Noord-Afrika
Italië behoudt Berlusconi en televisiesoaps
NSDAG 13 JUN11995
)oden bij explosie vuurwerkfabriek
*karta Door een ontploffing in een vuurwerkfabriek in het
lorp Losari op Midden-Java zijn zeker achttien werknemers om
gekomen, aldus de Indonesische politie vandaag. Er vielen 45
ewonden. De fabriek is ernstig beschadigd maar staat nog over-
jnd. Het gebouw stond midden in een rijstveld, waardoor er
een schade aan omringende gebouwen ontstond.
Jananenteler wordt premier
nsEAU» De bananenkweker Edison James (51) heeft met zijn
erenigde Arbeiderspartij de verkiezingen op het Caribische ei-
md Dominica gewonnen. James wordt de nieuwe premier van
iet eiland (85.000 inwoners). Hij volgt Eugenia Charles (76) op,
15 jaar aan de macht geweest.
(oning Nepal ontbindt parlement
iathmandu Koning Birendra van Nepal heeft vandaag het par
ement ontbonden en vervroegde verkiezingen afgekondigd. De
rorst gaat daarmee in op het verzoek van de communistische
remier Man Mohan Adhikary, die vorige week nieuwe verkie-
jngen eiste. Birendra vroeg Adhikary, leider van de Verenigde
larxistisch-Leninistische Communistische Partij (UML), voor-
npig aan te blijven als premier. De verkiezingen hebben op 23
lovember plaats.
Werkloosheid EU in april toegenomen
bussel Het aantal mensen zonder baan is in de Europese Unie
i april toegenomen van 17,9 miljoen tot 18,2 miljoen. Daardoor
teeg het percentage werklozen onder de beroepsbevolking van
0,8 tot 11. Dat blijkt uit gisteren gepubliceerde cijfers van het
lureau voor statistiek van de EU die zijn gecorrigeerd voor sei-
toensinvloeden.
luj: geen opschriften in Hongaars
tujDe ultranationalistische burgemeester van de Roemeense
tad Cluj, Kolozsvar in het Hongaars een oude universiteits
rad met ongeveer 350.000 inwoners waarvan om en nabij 20
rocent etnische Hongaren heeft gisteren gezegd dat uit-
angborden en publieke oproepen in het Roemeens vertaald
noeten worden. De beslissing van burgemeester Gheorge Funar
verd heftig bekritiseerd door Hongaarse groepen. Maar ook
oemenen lieten weten de maatregel overdreven te vinden.
ainbow Warrior II naar Tahiti
uckland Het schip Rainbow Warrior II van de milieu-organi-
atie Greenpeace is vandaag vanuit de Nieuwzeelandse stad
uckland vertrokken naar Frans Polynesië. Daar willen de
ïilieu-activisten protesteren tegen de mogelijke hervatting van
emproeven door Parijs. Het schip moet rond 28 juni aankomen
i Papeete op Tahiti. Greenpeace wil daar vreedzame acties on-
ememen om te voorkomen dat de tests op het atol Mururoa
orden hervat.
iaddam richt nieuwe elitegarde op
MRO» Om zijn greep op de macht te verstevigen heeft de Iraak-
e president Saddam Hussein een nieuwe militaire elité'-eenheid
pgericht die de oppositie tegen zijn regime moet aanpakken,
ie 'Saddam fedayeen' (Saddams commando's) zijn gerucru-
;erd onder studenten en scholieren. Volgens zegslieden hebben
ch 15.000 studenten voor de strijdmacht gemeld. De eenheid
taat niet onder gezag van het leger, maar rechtsreeks onder
addam.
'ortugese skinheads doden Angolees
issabonDe 27-jarige Angolese immigrant die zondag zwaar
terd gewond bij een aanval door Portugese skinheads is giste-
P (en aan zijn verwondingen overleden. De politie van Lissabon
leeft in verband met de aanval zeven mannen en twee vrouwen
ange houden.
Schoolrel in Peking
fekingChina heeft de gemoederen binnen de buitenlandse ge-
heenschap in de hoofdstad Peking doen oplaaien door scholie-
en uit Hong Kong en Taiwan naar inheemse scholen te sturen.
)e betrokken leerlingen zijn Chinees, beweren de autoriteiten,
let stadsbestuur eist dat de leerlingen uit de twee landen de In-
emationale School van Peking in september verlaten. In april
temde Peking in met de oprichting van scholen voor buitenlan-
ers door buitenlanders. De autoriteiten sloten Chinezen uit-
rukkelijk uit van het schoolbezoek.
Vlurayama overleeft motie oppositie
okyo» De Japanse premier Tomiichi Murayama heeft v
en een motie van wantrouwen overleefd. De motie was maan-
agavond ingediend door de Nieuwe Grenspartij, de grootste
ippositiepartij. In de motie werd de uit drie partijen bestaande
oalitie van Murayama verweten geen regeringsprincipes te
lebben.
Greenpeace zet
groter schip in
bij Brent Spar
amsterdam anp
Greenpeace heeft gisteren haar
schip Moby Dick, bij het olie
platform Brent Spar, vervangen
door de veel grotere Anter. De
59 meter lange Anter beschikt
over een helikopterdek en biedt
slaapgelegenheid voor 45 man
schappen. Een deel van de be
manning van de Moby Dick is
in volle zee overgezet op de An
ter. De resterende beman
ningsleden brengen de Moby
Dick nu terug naar de haven
van Lerwick (Shetland Eilan
den). Smit Tak is zondagavond
laat begonnen met het versle
pen van het platform naar een
plek in het noorden van de At
lantische Oceaan. Het duurt
nog tien tot twaalf dagen voor
het konvooi de plaats van be
stemming heeft bereikt.
Gevaar voor nieuwe moordpartijen
londen anp-ap
Leden van het vroegere Rwandese regeringsleger die
hebben deelgenomen aan de masssamoorden onder
Tutsi's, krijgen in het geheim in Zaïre wapens en munitie
aangeleverd. Dit zegt Amnesty International in een van
daag uitgegeven rapport.
in Zaïre verblijven, om opnieuw
moorden te plegen.
,,Het gevaar van nieuwe ern
stige schendingen van de men
senrechten is zeer groot", zei de
mensenrechtenorganisatie. Een
herhaling van de misdaden te
gen de menselijkheid zoals die
vorig jaar plaatsvonden in
Rwanda ,,is mogelijk nu hand
granaten, landmijnen, geweren,
machinegeweren en munitie
worden geleverd aan de verant-
Amnesty zei over bevestigde be
richten te beschikken dat
vrachtvliegtuigen uit Ghana, Ni
geria, Oekraïne en Rusland re
gelmatig landen op het vlieg
veld van Goma in Zaïre met wa
pens uit onder meer Bulgarije
en Albanië. De wapens zouden
kunnen worden gebruikt door
leden van het vroegere Rwande
se leger en Hutu-milities die nu
woordelijken van de genocide".
Tijdens de burgeroorlog in
Rwanda werden mogelijk een
miljoen etnische Tutsi's en ge
matigde Hutu's vermoord.
Amnesty zei dat veel leden
van de Hutu-militie die verant
woordelijk wordt gehouden
voor de genocide, zijn opgeno
men in het regeringsleger. Zij
gebruiken de geïmporteerde
wapens voor militaire training
in geheime kampen die liggen
bij de vluchtelingenkampen in
het oosten van Zaïre.
De autoriteiten in Zaïre laten
niet alleen toe dat deze wapens
worden aangevoerd, kritiseert
Amnesty. Officieren van het
Zaïrese leger zouden soldaten
en militieleden uit Rwanda ook
wapens hebben verkocht die
hun werden afgenomen toen zij
in 1994 de grens over vluchtten.
De Zaïrese premier Kengo wa
Dondo heeft gisteren tijdens
een bezoek aan het Hoge Com
missariaat voor de Vluchtelin
gen (Unhcr) in Genève meer in
ternationale steun geëist voor
de Rwandese vluchtelingen in
zijn land, alsmede voor de loka
le Zaïre bevolking. Hij waar
schuwde dat de Zaïrezen de on
geveer een miljoen vluchtelin
gen zullen verdrijven, als zij niet
ook zelf van de hulp door de
Verenigde Naties kunnen profi
teren.
brussel-luxemburg
peter de vries correspondent
Spijt als haren op hun hoofd
hebben ze, van de uitnodi
ging aan al die Oosteuropese
landen om broederlijk aan te
schuiven aan de vergader- en
lunchtafels van de Europese
Unie. Want al dat praten en
eten met 'Oostblokministers'
laat enkel de keukens van de
Europese Unie op topsnel
heid draaien. De toenadering
kost de 15 EU-landen onder
tussen zó veel kostbare verga
dertijd, dat ze nauwelijks
meer toekomen aan de on
derlinge besognes.
De Belgische minister Deryc-
ke verwoordde gisteren als
eerste openlijk het groeiende
ongemak. De inmiddels bijna
wekelijkse ontmoetingen van
EU-ministers met collega's
die speciaal over komen vlie
gen uit het voormalige Oost
blok noemde hij 'non-ge-
sprekken'. „Als symboliek is
het wellicht belangrijk, maar
het voorlezen van wollige
speeches draagt niets bij en
remt de werking van de Eu
ropese Unie", zei Derycke in
Luxemburg na een vergade
ring met de ministers van
buitenlandse zaken.
Vooral de lunch lijdt er onder.
Van elke vergadering van de
Europese Unie vormt de goed
verzorgde middagdis het ge
heimzinnig hoogtepunt. De
ministers uit de EU-landen
trekken zich daar terug om
delicate zaken te bespreken.
Of het nu om het buitenlands
beleid of de landbouw gaat,
onder de maaltijd wordt er
vrijelijker onderhandeld om
dat de ambtelijke helpers de
zaal hebben verlaten.
Maar het eetgenot lijdt onder
de nieuwe 'intensieve dia
loog' met Oost-Europa. Er
gaat er inmiddels geen EU-
bijeenkomst meer voorbij
zonder lange bespreking met
de drie Baltische staten, de
Tsjechische Republiek, Slo
wakije. Roemenië, Hongarije.
Bulgarije en/of Polen. Onder
de genodigden hebben zich
de laatste weken ook Cyprus
en Malta gevoegd. Zij zullen
ooit tot de exclusieve rijke
EU-club toetreden.
Volgens de woordvoerder van
Eurocommissaris Van den
Broek, belast met buitenland
se betrekkingen, hoort al dat
vergaderen dan ook 'tot het
gewone werk'. De EU-ambas-
sadeurs hebben echter hun
buik vol van deze verbroede
ring. „Ze leggen enkel voorge
kookte verklaringen af. Het is
een ceremoniële hoogmis",
moppert een diplomaat.
De 'andere kant' hecht enorm
aan de ontvangst. Toen de Es-
ten, Letten en Litouwers gis
teren in Luxemburg inder
daad vóór het voorgerecht de
vergadering van ministers van
buitenlandse zaken moesten
verlaten, lieten ze uit ergernis
hun toespraken expres uitlo
pen. Noodgedwongen wordt
de besloten lunch nu steeds
vaker ingekort tot een simpele
café-quinze, 15 karige kopjes
koffie.
Op de EU-topconferentie die
over twee weken in de Franse
badplaats Cannes wordt ge
houden, doet het effect zich
eveneens voelen. Op die
tweedaagse top is na aftrek
van alle plichtplegingen
„slechts vijf uur vergadertijd
beschikbaar. Heel de wereld
is weer uitgenodigd, zelfs
Slovenië", klaagde premier
Kok laatst al in kleine kring.
Een oplossing is echter proto
collair niet makkelijk: „Je kunt
moeilijk met de Tsjechen
gaan eten en de Slowaken
daarna afschepen met een
korte ontvangst".
washintonDe Amerikaanse president Bill Clin
ton heeft gisteren in het Witte Huis een galadiner
gegeven voor de piloot Scott O'Grady (29) die in
Bosnië was gered nadat de Serviërs zijn toestel
hadden neergeschoten. Ook het ministerie van de
fensie eerde de soldaat, met een ceremonie voor
het Pentagon (foto). „Hij heeft ons iets gegeven
dat waardevoller is dan alles wat wij aan hem kun
nen geven: een herinnering aan het beste in ons
land", aldus Clinton over de piloot foto reuter
Nederland akkoord met compromis
luxemburg peter de vries
correspondent
De Europese Unie is bereid diep in de buidel te
tasten om de Noordafrikaanse landen te steunen.
Brussel wil de landen rond de Middellandse Zee
volgend jaar steunen met een bedrag van circa
anderhalf miljard gulden.
Ook in de jaren na 1996 kunnen de staten reke
nen op financiële steun, al wordt voorlopig niet
vastgelegd hoe omvangrijk die zal zijn. De al ge
plande Brusselse miljardenhulp aan Oost-Europa
wordt als gevolg van het nieuwe subsidiepro
gramma minder zeker.
De Nederlandse staatssecretaris Patijn beves
tigde gisteren tijdens een vergadering van de mi
nisters van buitenlandse zaken in Luxemburg dat
er zo goed als overeenstemming is. Alleen Spanje
en Duitsland verzetten zich nog tegen het com
promis, dat eind deze maand door de EU-rege-
ringsleiders op de topconferentie in Cannes moet
worden bezegeld. Bonn vindt de hulp aan Noord-
Afrika te hoog en is het niet mee eens met de
koerswijziging dat nu ook de steun aan Oost-Eu
ropa elk jaar opnieuw zal worden vastgesteld.
Nederland is met het compromis akkoord ge
gaan, hoewel Den Haag zich lang met hand en
tand verzette tegen de subsidiestroom naar
Marokko, Tunesië, Egypte, Israël, Cyprus, Malta
en Turkije. Nederland vond dat weggegooid geld,
bij het ontbreken van concrete projecten. Ook
werd gevreesd dat Brussel zo in één klap door alle
fondsen voor internationale hulp zou heen raken.
Binnen de EU bestaat nog steeds onenigheid
over de financiële steun via het Europees Ontwik
kelingsfonds (EQF) aan voormalige koloniën in
met name Afrika. De topontmoeting in Cannes
komt daardoor onder druk te staan. Het Franse
voorzitterschap staat erop dat er hoe dan ook een
oplossing komt.
De EU heeft gisteren in Luxemburg associatie
verdragen getekend met Estland, Letland en Li
touwen. De akkoorden zijn het voorportaal voor
de uiteindelijke toetreding van de Baltische staten
tot de Unie. Met de ondertekening van de ak
koorden is het aantal landen waarmee de Unie
associatieverdragen heeft op negen gekomen.
Voor Estland, Letland en Litouwen is nog geen
tijdpad afgesproken voor de uiteindelijke toetre-
ding.
De EU-ministers zetten gisteren het licht op
groen voor gesprekken met Kroatië over een han
delsakkoord. De onderhandelingen worden stop
gezet als het land 'weer bliksemaanvallen onder
neemt of zich te buiten gaat aan ethnische zuive
ringen'.
ACHTERGROND
ROME EELCO VAN DER LINDEN CORRESPONDENT
De Italianen hebben zich uitgesproken
voor televisiesoaps, quizzen en borsten,
en impliciet ook voor de man die ze al 15
jaar in de huiskamer brengt: Silvio Berlus
coni. De mediamagnaat is echter ook po
litiek leider en beschouwt de winst van de
referenda naar eigen zeggen een
'Godsoordeel' als een nieuwe investi
tuur. De Italiaanse politiek is gedoemd
een soap te blijven.
langzaam maar zeker terrein won. Er werd,
ook binnen Berlusconi's rechtse blok,
gesproken van de noodzaak electorale en
institutionele hervormingen door te voeren,
wellicht met hulp van dezelfde Dini,
alvorens opnieuw het woord aan de kiezer
te geven. Zelfs een op Europese leest
geschoeide anti-trustwet en een nieuwe wet
voor de media leken binnen handbereik.
Hierdoor zouden bovendien de naderende
referenda kunnen worden voorkomen.
Italië mocht echter geen normaal land
worden. Het Constitutionele Hof, dat nota
bene de huidige verdeling van de ether in
strijd met de Grondwet verklaard had, stelde
dat het gebruik van jpots voor de referenda
was toegestaan.
Berlusconi herrees uit het graf en
verordonneerde als een gekwetste veldheer
het grootste mediaoffensief uit de Italiaanse
geschiedenis tegen de referenda. Die
beoogden onder andere het aantal TV-
kanalen dat een persoon mag bezitten terug
te brengen van drie naar één, paal en perk
te stellen aan de reclamemonopolies en een
einde te maken aan het om de paar
minuten onderbreken van films voor
reclame.
De kijkers van de Fininvest-kanalen werden
de afgelopen weken bedolven onder 'nee
spots' (520 in totaal), maar kregen ook 'non
stop-shows' te zien van de bekendste
huissterren. Daags voor de referenda leek
het, zoals de krant La Stampa gisteren
schreef, dat een sekte op het punt stond
collectief zelfmoord te plegen vanwege het
naderende onheil. De boodschap,
gelardeerd met veel vrouwenvlees en
moppentappers, kwam aan. Dat het bedrijf
Fininvest zich definitief had gemanifesteerd
als een politieke partij, was voor de
meerderheid van de Italianen bijzaak.
Berlusconi zond gisteravond een thuis
opgenomen verklaring aan alle TV-journaals
toe waarin hij verklaarde 'geroerd' te zijn
door het resultaat. Hij bedankte de kiezers
en zei zich opnieuw kandidaat te stellen
voor het premierschap.
Parlementsverkiezingen, aldus Berlusconi,
moeten in het najaar plaatsvinden, zodra
het kabinet-Dini zijn programma heeft
afgewerkt.
Berlusconi zei ook bereid te zijn een
meederheidsbelang van zijn TV-imperium
te willen verkopen. Hij zou voor 30 procent
eigenaar van Fininvest blijven en zo de
belangenconflicten de wereld uit hebben
geholpen. Berlusconi gaat er echter aan
voorbij dat ook de familie Agnelli slechts 20
procent van de Fiat-aandelen bezit, maar
wel de leiding van het bedrijf stevig in
handen heeft. Berlusconi pleitte voor een
terugkeer van de normaliteit, maar daar lijkt
onder de huidige omstandigheden weinig
kans op.
Degenen die dit al hebben begrepen, zijn de
buitenlandse investeerders en speculanten.
Zij vrezen politieke instabiliteit en
verkochten massaal lires, waardoor de
Italiaanse munt, ondanks een interventie
van de Centrale Bank, zwaar verloor ten
opzichte van dollar en D-mark. De soap is
nog niet ten einde.
Introductietarief tot 1 juli 1995.
Sinds de introductie van de Postbank
Klimrente rekening is het sparen er een
stuk spectaculairder op geworden.
En zoals u van de Postbank gewend
bent, werkt het eenvoudig.
De minimum-inleg bedraagt f5000,-.
U kunt kiezen uit 2 looptijden: 5 jaar en
10 jaar. Als u vóór 1 juli 1995 een
Postbank Klimrente rekening opent, klimt
de rente gegarandeerd naar respectievelijk
Sparen doe je bij de Postbank.
7,5%* in het 5e jaar en 10%**
in het 10e jaar.
Eveneens uniek is het ge
mak waarmee u tussentijds geld
kunt opnemen.
We willen het u gezien de
hoge rente niet aanraden, maar
tussentijds opnemen is geheel
kosteloos. U neemt dan per
keer ten minste f 1000,- op erï
laat minimaal f1000,- staan.
Zo ziet u maar, sparen kan
wel degelijk spectaculair zijn.
Bel voor meer informatie (020) 591 82 80
en vraag de folder 'Postbank Klimrente
rekening' aan of haal hem JÉt)
op het postkantoor. POSTBANK
