Melkert nijdig over
falen allochtonenwet
Straks op weg?
Zorgen voor oma in een tuinhuisje
Binnenland
iet effect van een
neeuwbui in de zomer
Nu naar de ANWB(L nw**™*
Acht adviesraden geïnstalleerd
Wroeten naar vroeger
Kamer wil verder praten
met slachtoffers FIOD
Asbestslachtoffer krijgt ton schadevergoeding
Hoogleraren: 'Privatiseer
ingedommeld Planbureau'
Pit geeft zijn zetel niet op
Vervoerders zijn bang
voor 'verkeersinfarct'
VRIJDAG 2 JUN11995
n Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Diei
Onderzoek branden Ede bijna klaar
ede» Het politie-onderzoek naar ruim veertig brandstichtingen
in Ede en omgeving is bijna afgerond. De hoofdverdachte, een
21-jarige Edenaar, heeft ruim dertig branden bekend. Een 18-ja-
rige plaatsgenoot heeft toegegeven een kleine tien branden te
hebben aangestoken. Twee brandstichtingen, die evenals alle
andere in de periode maart/april plaats hadden, zijn nog niet
opgelost. Het speciale brandenteam van de politie is intussen
ontbonden.
Snelweg naar Eindhoven in oktober open
den bosch De totaal vernieuwde autosnelweg van Den Bosch
naar Eindhoven is in oktober helemaal klaar. Op dit moment
wordt de laatste hand gelegd aan een stuk van zes kilometer bij
Boxtel. De werkzaamheden hebben alles bij elkaar 460 miljoen
gulden gekost. Omgerekend komt dat neer op 20 miljoen per ki
lometer. Het traject van Den Bosch naar Eindhoven heeft jaren
lang voor de nodige verkeersoverlast gezorgd. De maximum
snelheid bedroeg 80 kilometer per uur en 12 verkeerslichtinstal
laties zorgden voor filevorming.
Oosting directeur Vluchtelingenwerk
Amsterdam Dick Oosting (48) wordt op 1 juli directeur van
Vluchtelingenwerk. De organisatie heeft dat gisteren laten we
ten. Oosting is nu nog directeur van de Raad voor de Kinderbe
scherming. Eerder heeft hij vijftien jaar voor Amnesty Interna
tional gewerkt, onder andere als eerste directeur van het lande
lijke secretariaat in Amsterdam.
FNV en AVC slaan handen ineen
Amsterdam De vakcentrales FNV en AVC gaan voorjaar 1998
volledig samen. De voorzitters Stekelenburg en Van der Hoek
liebben gisteren hun handtekening onder dat plan gezet. De
FNV heeft via de de aangesloten bonden 1,1 miljoen leden, de
nog jonge Algemene Vakcentrale (AVC) 110.000.
'igen risico beheerst debat volksgezondheid
'en haag dick hofland
Is het erop aankomt, gaat poli-
iek in Nederland toch altijd
/eer om geld. Officieel debat-
:erde de Tweede Kamer de af-
[elopen twee dagen over de
ernieuwing van de gezond-
leidszorg, maar in de praktijk
jing het om de vraag of er een
igen risico van 200 gulden
toet worden ingevoerd.
Minister Borst had het onder-
ferp nauwelijks aangeroerd of
"e woordvoerders van de aan-
■ezige fracties vlogen naar de
tiicrofoon om haar te attaque-
pn. De PvdA stort zich op de
pinima. De WD roept over de
[igen verantwoordelijkheid van
Ie burgers. D66 komt met een
mernatief. Groen Links en de
pcialistisch Partij zijn tegen,
[rant ,,dit is het einde van de so-
dariteit". Het CDA blijft, om-
at het nu een oppositiepartij
s, onduidelijk over haar eind-
jordeel zodat de coalitiefracties
loeten blijven dansen om haar
unst. En de ouderenpartijen
et AOV plus drie afgesplitste
iden nemen niet aan het de-
at deel, hoewel de maatregel
eel veel ouderen raakt.
Vervolgens lapt minister Borst
et dualisme aan haar laars. Zij
alleen bereid het voorstel*
oor een eigen risico van 200
ulden aan te passen of in te
ekken als de drie coalitiepar-
jen het eens zijn over een
oorstel. Nu wil het toeval dat
166 een plannetje heeft om
lensen met een inkomen tot
0.000 gulden te ontzien en
aarboven iedereen een per-
entage van het inkomen te la-
in betalen als eigen risico.
De PvdA voelt daar wel voor,
e WD niet. Het CDA bood aan
et plan van D66 te steunen,
odat er toch een kamermeer-
erheid ontstaat. Dat zou vol-
oende moeten zijn om de mi-
ister van volksgezondheid op
ndere gedachten te brengen,
laar nee, Borst zegt: de coalitie
n niets dan de coalitie.
Het resultaat is dat invoering
an het eigen risico, gepland
oor 1 januari 1997, aan een zij-
en draadje hangt. In elk geval
ijn PvdA, D66, Groen Links, SP,
0V en RPF tegen. Dat zijn bij
Ikaar 73 stemmen, onvoldoen-
e om de maatregel tegen te
ouden. Besluit het CDA zich
Gedetailleerde wegenkaarten,
nu geheel bijgewerkt
Oost-Europa volledig in kaart
Nog overzichtelijker en
toegankelijker
648 pagina's met
nuttige informatie
Onmisbaar voor de zomervakantie!
Alkmaar, Kennemerstraatweg 12 Beverwijk, Beverhof 16-17. Den Helder, Bernhardplein
75. Haarlem, Stationsplein 70. Leiden, Stationsweg 2. IJmuiden, Lange Nieuwstraat 422.
Zaandam, Peperstraat 146
Minister wil werkgevers dwingen tot medewerking
den haag» anp
Minister Melkert van sociale zaken neemt de 'stroeve in
voering' van de Wet bevordering evenredige arbeidskan
sen allochtonen hoog op. Hij bekijkt hoe hij werkgevers
alsnog kan bewegen hun allochtone werknemers te regi
streren en de gegevens te deponeren bij de Kamers van
Koophandel. Een woordvoerder van Meikerst ministerie
liet dat gisteren weten.
gen over de geringe medewer
king van werkgevers. Een grote
meerderheid heeft het kabinet
gisteren opheldering gevraagd
en wil over een week antwoord.
De nieuwe wet, een initiatief
van WD, D66 en Groen Links,
heeft als doel meer allochtonen
aan werk te helpen. Door werk
gevers te verplichten de etni
sche samenstelling van hun
personeelsbestand openbaar te
maken, dachten de initiatiefne
mers druk op bedrijven en in
stellingen te leggen om meer al
lochtonen in dienst te nemen.
Hoewel de wet een verplich
tend karakter heeft, is niet pre
Van de wettelijke verplichting
om allochtone werknemers te
registreren, komt niet of nauwe
lijks iets terecht. Deponering
van de gegevens bij de Kamers
van Koophandel, zoals de wet
voorschrijft, komt helemaal zel
den voor. ,,Er wordt zeer margi
naal gedeponeerd", aldus mr. I.
Rusz van de Vereniging van Ka
mers van Koophandel en Fa
brieken in Nederland. De gege
vens hadden gisteren bij de ka
mers binnen moeten zijn.
Naast minister Melkert maakt
ook de Tweede Kamer zich zor-
cies geregeld wat er moet ge
beuren als werkgevers zich er
niet aan houden. De minister
van sociale zaken kan de Ka
mers van Koophandel vragen
welke bedrijven en instellingen
zich niet of niet volledig aan
hun verplichtingen houden. Ac
tieve opsporing door het minis
terie is in de wet echter niet aan
de orde. Derden (bij voorbeeld
minderhedenorganisaties) heb
ben wel de mogelijkheid straf
rechtelijke actie te ondernemen.
Zij kunnen klagen bij de officier
van justitie, die vervolging kan
instellen.
Al eerder maakte het werkge
versverbond VNO-NCW bekend
dat de wet niet werkt. Werkge
vers geven wegens het 'bureau
cratische karakter' op z'n
zachtst gezegd geen voorrang
aan uitvoering. Twee weken ge
leden gaven ook de gemeenten
te kennen niet met de wet uit de
voeten te kunnen.
DEN HAAG ANP
De acht nieuwe adviesraden
voor minderheden, die minis
ter Dijkstal van binnenlandse
zaken gisteren installeerde,
zijn geen lang leven bescho
ren. Net zomin als de overige
adviesraden in Nederland.
Straks gaat de bezem door de
ongeveer 120 adviesraden en
naar Dijkstals verwachting zul
len er ongeveer twintig over
blijven.
De minister zei gisteren zich
wel sterk te zullen maken dat
binnen de nieuw te vormen
adviesraden de multiculturele
samenleving een duidelijke
weerspiegeling vindt. Hij zal
daartoe gebruik maken van de
expertise van de acht adviesra
den voor minderheden.
Dijkstal verrichte in de
Nieuwe Kerk in Den Haag de
officiële installatie van de
nieuwe adviesraden. In de an
derhalf jaar dat zij zullen be
staan hebben zij tot taak
schriftelijk advies uit te bren
gen over minderhedenbeleid.
Dat kan naar aanleiding van
vragen van de overheid of uit
eigen beweging. De adviesor
ganen zullen ook de Tweede
Kamer, indien die dat nodig
acht, adviseren. De raden ne
men de adviesfunctie over van
de huidige inspraakorganen
maar moeten volgens de wet
in 1997 weer verdwijnen.
Er zijn adviesorganen in het
leven geroepen voor Antillia-
nen en Arubanen, Molukkers,
Marokkanen en Tunesiërs, Su-
rinamers, Turken, vluchtelin
gen en asielgerechtigden,
Zuid-Europeanen en woonwa
genbewoners en zigeuners.
bij deze groep aan te sluiten,
dan is er een royale meerder
heid tegen. Het kabinet staat
dan voor de keuze uit twee ver
velende mogelijkheden: tegen
de wens van de Kamer aan de
maatregel vasthouden, of het
plan intrekken door toedoen
van oppositiepartij CDA.
Beslist het CDA echter het ka
binet te steunen, net als de
WD, dan worden de stemmen
van marginale partijen als SGP,
GPV, CD en de drie afzonderlij
ke ouderen doorslaggevend. Dit
scenario heeft veel weg van de
operette rond de aanleg van de
A73, omdat ook daar WD en
PvdA/D66 tegenover elkaar
stonden.
Dan wordt de vraag ook actu
eel of de coalitie alsnog tot een
compromis wil komen. Het al
ternatief van D66 is daarvoor de
uitgelezen mogelijkheid, temeer
daar er volgens woordvoerder
Van Boxtel best nog iets kan
worden veranderd. De partijen
zouden kunnen besluiten alle
inkomens boven 30.000 gulden
een eigen risico van 200 gulden
te laten betalen, en de hoogte
van het eigen risico dus niet af
hankelijk te maken van het in
komen. Op die manier worden
de laagste inkomens gespaard
(winst voor de PvdA), worden
de midden- en hogere inko
mens niet extra zwaar belast
(winst voor de WD) en levert de
mix van die twee lachende ge
zichten op bij D66.
Er is de komende maanden
dus nog heel wat loven en bie
den te verwachten, waarbij ook
minister Borst nadrukkelijk zal
zijn betrokken. Zij is er zeer bij
gebaat dat de drie regerings
fracties het eens worden, zodat
ze niet al te veel gezichtsverlies
hoeft te lijden. Ze heeft namelijk
al enkele maatregelen moeten
intrekken. Zo blijft de pil in het
ziekenfondspakket, behouden
chronisch zieken het recht op
gratis fysiotherapie en lijkt de
voorgenomen forse verlaging
van de prijzen van medicijnen
niet haalbaar. Minister Borst
mag al zeer tevreden zijn als ze
een begin van verandering in de
gezondheidszorg weet te berei
ken. Want zoals het er nu uitziet
zullen, om haar eigen woorden
te gebruiken, de inspanningen
het effect hebben van een
sneeuwbui in de zomer.
een grote maatschap bij de
Tweede Kamer klagen over op
treden van de FIOD. Gedupeer
den menen vaak dat klagen
'toch geen zin heeft' of hen van
de regen in de drup helpt.
Na uitvoerig onderzoek publi
ceerde deze krant in april vorig
jaar een serie artikelen waaruit
bleek dat de FIOD te snel ge
bruik maakt van verregaande
machtsmiddelen. Tevens bleek
dat een kamermeerderheid een
scherpere controle op de be-
lanstingpolitie wenselijk achtte.
Toenmalig PvdA-kamerlid
Vermeend, nu bewindman op
het ministerie van financiën,
waaronder de FIOD valt, pleitte
destijds voor het aanstellen van
een procureur-generaal voor
fraudezaken. Ybema (D66) zei
daar toen ook wel voor te voe-
De vaste kamercommisie voor
financiën wil gesprekken door
zetten met mensen die ten on
rechte zijn gedupeerd door de
Fiscale Inlichtingen- en Opspo
ringsdienst (FIOD). Als de gedu
peerden daar althans zelf op
aandringen. Dat zei de voorzit
ter van de kamercommissie,
D66'er Ybema, gisteren na af
loop van een hoorzitting.
De commissie hoorde slacht
offers van drie van FIOD-acties.
Daarbij ging het onder meer
over een inval van meer dan
twintig medewerkers van de be-
lastingpolitie bij een achteraf
bonafide bedrijfje. De strafrech
ter sprak deze belastingplichtige
vrij. De betrokkenen zijn inmid
dels echter failliet gegaan.
Het zijn tot nu toe vooral be-
lastingadiseurs die als lid van
len.
den haag anp
Amsterdam Op de plek waar in de Amsterdamse Kalverstraat de Vendex-driehoek moet komen, is de stadsarcheologische dienst momenteel druk
aan het wroeten. Van een groot bouwwerk zijn de fundamenten aangetroffen. Stadsarcheoloog Baart wil niet bevestigen of het, zoals wordt ge
zegd, gaat om een klooster uit de zestiende eeuw. foto anp paul van weel
middelburg «anp
De rechtbank in Middelburg heeft een man
gisteren een voorschot van 100.000 gulden
op een schadevergoeding toegewezen. Hij
heeft kanker gekregen van het werken met
asbest.
De 56-jarige Middelburger J. Wijkhuisen
lijdt aan mesothelioom (kanker tussen de
longen en het buikvlies). Zijn voormalige
werkgever, de Koninklijke Scheldegroep in
Vlissingen, moet het bedrag betalen. De
hoogte van de uiteindelijke schadevergoe
ding moet nog worden vastgesteld.
Wijkhuisen werkte van 1953 tot 1966 naar
hij zei „als vliegende kraai" bij de scheeps
werf. Hij stond naar eigen zeggen regelma
tig in wolken asbeststof. Volgens zijn advo
caat, mr. R. Ruers, heeft De Schelde ver
zuimd maatregelen te treffen, hoewel men
op de hoogte was van de risico's van het
werken met asbest. De rechtbank heeft die
conclusie overgenomen.
Bij De Schelde was niemand bereikbaar
voor commentaar. Het comité Asbest
slachtoffers is verheugd over de uitspraak.
De organisatie heeft enkele vergelijkbare
zaken in voorbereiding. Uiteindelijk streeft
het comité naar een collectieve regeling
voor de naar schatting 10.000 mensen die
dodelijk ziek zijn geworden door het wer
ken met asbest.
verder een afwachtende hou
ding. Flet zou een belangrijker
rol moeten spelen bij discussies
over het beleid en zo nodig kri
tiek op de overheid moeten le
veren. De auteurs pleiten vopr
een CPB-nieuwe-stijl, dat af
stand neemt van de Haagse re-
kencultuur. De 'boekhouders
functie' van het planbureau zou
bij het ministerie van financiën
kunnen worden ondergebracht.
De kritiek van Van Ewijk en
Koedijk staat niet op zichzelf.
Hun collega Bomhoff van de
Nijenrode Universiteit fulrnF
neert al geruime tijd tegen de
GPB-modellen. Onlangs heeft
hij een eigen bureau opgericht.
Ook op het Binnenhof neemt
het ongenoegen over het CPB
toe. WD-leider Bolkestein bij
voorbeeld is voorstander van
het opzetten van concurrerende
planbureaus. Hij verwijst in dit
verband steeds naar Duitsland,
dat zes van dergelijke instituten
kent.
Het Centraal Planbureau (CPB)
gedraagt zich teveel als reken
meester van de overheid. Bij
grote economische debatten is
het vrijwel afwezig. Om dit te
veranderen zou het CPB, dat nu
nog onder het ministerie van
economische zaken valt, moe
ten worden geprivatiseerd. Dat
betogen de hoogleraren econo
mie C. van Ewijk en C. Koedijk
deze week in het economenblad
ESB.
Het planbureau houdt zich
traditiegetrouw vooral bezig
met het doorrekenen van be
leidsmaatregelen van de over
heid met computermodellen.
Volgens Van Ewijk en Koedijk
heeft dit plus de vraag van
politici naar modelmatige on
derbouwing van hun beleid
geleid tot „een cultuur van
spoorboekjes en koopkracht
plaatjes".
Ze verwijten het planbureau
den haag »anphun regiogenoot Pit per se in
de Eerste Kamer, hoewel hij
PvdA-voorzitter Rottenberg is door het PvdA-congres onder-
er niet in geslaagd zijn partij- aan de lijst was gezet. Oud-
genoot Pit ertoe te bewegen Tweede-Kamerlid Stoffelen zag
zijn zetel in de Eerste Kamer daardoor tot zijn grote woede
op te geven. Dat liet Rotten- de zetel aan zijn neus voorbij
berg gisteren weten na afloop gaan.
van een gesprek met Pit. De voorkeursactie van de
Pit werd maandag in de Se- Gelderse PvdA'ers wekte ook
naat gekozen door een voor- de verontwaardiging van de
keursactie van negen Gelderse volledige partijtop, inclusief
PvdA-statenleden. Die wilden premier Kok.
zoetermeer-den haag anp
Transport en Logistiek Neder
land (TLN), de organisatie van
7.000 transportondernemers,
verlangt een Deltaplan voor het
goederenvervoer. Anders dreigt
volgens algemeen voorzitter K.
Noordzij binnen vijf jaar 'een
verkeersinfarct'.
Volgens TLN komen er bij on
gewijzigd beleid heel snel veel
meer en veel langere files. Ge
bieden in met name de Rand
stad, die nu al moeilijk toegan
kelijk zijn, worden dan bijna
permanent onbereikbaar, zo
schat de organisatie.
Het niet aanpakken van de
opstoppingen is volgens de
transportwerkgevers schadelijk
voor de economie. De functie
van Nederland als distributie
land komt onder zware druk.
Het wegvervoer zal dan zijn
vooraanstaande positie verlie
zen. En het milieu ondervindt
schade, want vrachtverkeer in
de file stoot meer schadelijke
stoffen uit dan snel doorstro
mend verkeer, aldus Noordzij.
Juist gisteren stuurde minister
Jorritsma (verkeer) een brief
aan de Tweede Kamer. Reke
ning-rijden, een electronisch
tolsysteem op drukke snelwe
gen, blijft een van de belangrijk
ste middelen om de filevorming
tegen te gaan, schrijft ze. Alleen
is invoering ervan voor het jaar
2000 op praktische gronden on
mogelijk.
Ermelo experimenteert met verplaatsbare aanleunwoning
ermelo teake dukstra
Wat doen we met oma? Naar een verzor
gingshuis? Dat wil ze liever nog niet. Kan
ook niet, want er is een wachtlijst. In haar
eigen huis laten dan maar? Dat valt ook
niet mee, want ze heeft elke dag wel hulp
nodig. Maar om oma nou in huis te ne
men is ook weer zo wat. In Ermelo begint
een nieuw experiment: wie dat wil, kan
een ouder familielid huisvesten in een ver
plaatsbare aanleun-unit in de achtertuin.
Misschien sluit het wel heel goed aan bij
de mentaliteit en cultuur van de Veluwe
en het platteland. Inwonen bij de kinde
ren. Beschermd en warm. Veel zogeheten
'bakhuisjes' bij boerderijen worden nog
steeds op die manier benut.
„Maar het gaat nu om noodsituaties",
zegt directeur W. Megens van de woning
stichting De Groene Zoom in Ermelo. Wie
ruimte genoeg achter zijn huis heeft, kan
een aanleun-unit in de tuin of op het erf
laten zetten waarin oma of opa kan wo
nen.
De provincie Gelderland steunt het ex
periment met een subsidie van 47.500 gul
den en de Stuurgroep Experimentele
Volkshuisvesting van het ministerie van
volkshuisvesting volgt de ontwikkelingen
in Ermelo nauwlettend.
De geprefabriceerde aanleun-unit heeft
een oppervlakte van acht meter bij 3,30
meter. Er zit een douche en toilet in en
een zitkamer die ook dienst kan doen als
slaapkamer. Het geheel kan met een hijs
kraan over een woning heen worden ge
tild en in de achtertuin gepoot. Water en
elektriciteit worden betrokken van de wo
ning waarbij de unit hoort en de afvoer
wordt aangesloten op het riool van die
woning, die in het jargon dan ook 'donor
woning' wordt genoemd.
Van het frefab-huisje naar de donorwo
ning loopt een soort sluisconstructie, zo
dat de extra bewoner met droge voeten in
en uit kan lopen.
Lang niet alle woningen zijn geschikt
voor deze oplossing, erkent directeur Me
gens van De Groene Zoom. „Je moet er in
derdaad een behoorlijke tuin voor heb
ben. En mensen moeten dan ook nog be
reid zijn daar een flink deel van op te offe
ren." Hij zegt geen idee te hebben over de
concrete behoefte aan deze oplossing en
weet evenmin hoe het in de praktijk zal
werken.
In eerste instantie is er geld voor één
unit. Die wordt gekocht als duidelijk is dat
hij ergens kan worden geplaatst. De unit
moet twintig jaar meegaan. Met de pro
vinciale subsidie bedraagt de huurprijs
ongeveer 350 gulden, zonder subsidie zo'n
zeshonderd gulden per maand.
De ouderenbonden zijn door het Er-
melose plan verrast. „Ik zou er eerst wat
meer over willen weten," zegt H. Brouwer,
woordvoerster van de Protestants Christe
lijke Ouderenbond. Voor de ouderenbon
den geldt dat een ouderenwoning een vol
waardige woning moet zijn. Juist met het
oog daarop hebben ze het 'Seniorenlabel'
ontwikkeld. Dat keurmerk wordt toege
kend aan huizen of bouwprojecten die ge
schikt zijn voor ouderen, mits wordt vol
daan aan een fors aantal criteria. Voor het
Ermelose project geldt dat niet, verwacht
Brouwer. „Het is toch een soort noodop
lossing. Het is bekend dat er een tekort is
aan woonzorgruimte voor ouderen, maar
je moet je afvragen of je dat tekort moet
opheffen met dit soort noodvoorzienin
gen." Voor permanente bewoning lijkt het
haar minder geschikt.
Bij de Algemene Nederlandse Bond voor
Ouderen is R. Schellekens positiever. „Wij
juichen alle experimenten toe waarin
wordt uitgegaan van de behoeften en
wensen van de ouderen. Als iets de in
stemming heeft van de oudere en hij is
daarmee gebaat, vinden wij het al heel
snel goed." Schellekens meent dat juist op
het platteland wel eens belangstelling zou
kunnen bestaan voor het deze vorm van
inwonen bij de kinderen.
Uit landelijke onderzoeken is echter ge
bleken dat de meeste ouderen niets liever
willen dan zelfstandig wonen. Dat zegt
ook directeur L. Rakhorst van de Woning
stichting Nijkerk. „Je hoeft geen deskundi
ge te zijn om te zien dat mensen er niet op
staan te wachten om hun ouders of groot
ouders in huis te nemen. Maar incidenteel
kan dit wellicht een oplossing zijn."
