'Leidse lobby bestaat niet'
Kerk Samenleving
'Beelden maken verhalen weer levend'
'Bonders geen
machtsblok'
CHTERGROND
DONDERDAG 1 JUNI 1995
BUITENLAND KORT
Sri Lanka
De regering van Sri Lanka
moet gedwongen worden tot
een politieke in plaats van
een militaire oplossing voor
het bloedige conflict met de
Tamil-minderheid. Een tijde
lijke opschorting van de ont
wikkelingshulp aan het land
zou daartoe een middel kun
nen zijn, zei bisschop Joseph
Rayappu van Manmar in
Berlijn. Ontwikkelingshulp
mag er naar zijn mening
nooit toe bijdragen dat on
schuldige mensen worden
gedood. Volgens de bisschop
dreigt het gevaar dat het hele
land doodbloedt.
Kirchentag
De Duitse Kirchentag heeft
de voetbalploeg HSV uit
Hamburg 25 nieuwe shirtjes
aangeboden. Wegens de
slechte prestaties van de
ploeg wil de huidige sponsor
van HSV niet dat de naam
nog langer op de shirtjes
staat. Om juridische redenen
kan HSV de Kirchentag-
shirtjes niet in een officiële
wedstrijd dragen. Wel mogen
de spelers ze op de training
dragen. HSV, zesmaal Duits
kampioen en in 1983 win
naar van Europa Cup I, doet
het dit seizoen bijzonder
slecht. De club heeft lange
tijd in degradatiegevaar ver
keerd.
Grondwet
Tienduizend rechtse christe
nen hebben voor het parle
mentsgebouw in Pretoria ge
demonstreerd tegen het ver
meende onchristelijke karak
ter van de komende grond
wet. De demonstranten wil
den voorkomen dat de woor
den 'in nederige onderwer
ping aan de almachtige God'
uit de nieuwe grondwet wor
den weggelaten. In de oude
grondwet die nog door de
blanke Nasionale Partij was
opgesteld, kwamen die
woorden wel voor. Maar in
de huidige interim-grondwet
zijn ze al weggelaten. De de
finitieve grondwet van het
nieuwe, democratische Zuid-
Afrika is nog niet gereed. Het
parlement houdt dezer da
gen hoorzittingen om te we
ten te komen welke wensen
in de maatschappij leven.
redactie* dick van der plas, 071-35
DE ROEPING
Als de dag van gisteren herinnert pastoor C.J.Th, van
Bockxmeer zich zijn priesterwijding, die precies veertig
jaar geleden met Pinksteren plaatshad. Het jubileum
wordt komende zondag in Voorhout groots gevierd
met een mis en een receptie voor iedereen. Van Bockx
meer (1928, Hoorn) werd al van jongs af aan geboeid
door de kerk. Op dertienjarige leeftijd ging hij naar het
klein-seminarie Hageveld in Heemstede en in 1949 be
gon hij met zijn studie aan het groot-seminarie in War
mond. Zijn eerste parochie was Den Hoorn (bij Delft),
waar Van Bockxmeer in 1955 benoemd werd. Bisschop
Jansen van het in 1956 opgerichte bisdom Rotterdam
zag in Van Bockxmeer een goede secretaris en stuurde
hem vervolgens naar Rome om aan het Nederlands col
lege kerkelijk recht te studeren. De jaren zestig stonden
in het teken van de 'grote vernieuwingen' en als secre
taris van mgr. Jansen maakte Van Bockxmeer het
Tweede Vaticaans Concilie in Rome van dichtbij mee.
Na pastoor te zijn geweest in Sassenheim en Berg-
schenhoek en vanaf 1979 vicaris-generaal van het bis
dom, kwam in 1989 de parochie Voorhout vrij. Hier wil
Van Bockxmeer in ieder geval blijven 'tot de trein in
Voorhout stopt' (volgens de spoorwegen in mei 1996).
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen te Nijkerkerveen; A.L. van
Zwet te Uddel; door de Generale Sy
node als predikant voor buitengewone
werkzaamheden (directeur van de
stichtingOikos): Dr. A. Polhuis, pre
dikant voor bijzondere werkzaamhe
den te Rotterdam-Centrumfdiakonaal
predikant); te Denekamp: R. Brou
wer, kandidaat te Nieuwegein; te Ois-
terwijk en Helvoirt (Protestantse Ge
meente Oisterwijkc.a.): R.P.
Roodsant, kandidaat te Bunnik, die
dit beroep heeft aangenomen; te
Nieuwe Pekela: J. de Roo te Wester-
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Barchem (part-time):
mevr. drs. D. van Alphen-Ubbens te
Amersfoort; te Alkmaar (Reformatori
sche Gemeente): Dr. L. Witkamp
(miss.predikant Indonesië).
Aangenomen: naar Lunterem drs.
W.J W. Scheltenste Haren (Gn); naar
8edum: drs. J.J. Timmermans te
Dirkshorn; het beroep door de Parti
culiere Synode Noord-Holland voor
het Radio-Evangelisatiewerk Kerk
Zonder Grenzen (Bloemendaal): drs
A. Makte Heemstede.
nijkerk anp
De Gereformeerde Bond is geen
machtsblok, zei de scheidend
voorzitter, ds. C. van den Bergh,
gisteren op de jaarvergadering
in Nijkerk. De Bond werd vol
gens de statuten opgericht om
te arbeiden aan de verbreiding
en verdediging van de Gerefor
meerde Waarheid in het mid
den van de Nederlandse Her
vormde Kerk.
De verdediging van de Waar
heid wekt naar buiten soms de
indruk 'dat wij een bolwerk wil
len zijn, een machtsblok dat
zich dreigend opstelt tegenover
een ieder die de Waarheid an
ders invult en belijdt dan de
Bond'. Zonder het krachtige
verzet van de Bond tegen het
Samen op Weg-proces te noe
men, verwees Van den Bergh
naar herhaalde verwijten 'dat
wij een organisatie zijn die het
volk mobiliseert in opstand te
komen tegen het bevoegde ker
kelijke gezag'.
„Nooit, maar dan ook nim
mer heeft ons dit voor ogen ge
staan", zei de aftredende voor
zitter. De Bond wil voor alles
een geestelijke gemeenschap
zijn. Dat is een groep mensen
die met anderen iets gemeen
heeft. Van den Bergh noemde in
dit verband het gemeenschap
pelijk deel hebben aan en ver
bonden zijn met de Nederland
se Hervormde Kerk.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
Rooseveltstraat82 071-356356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr.18.00-19.30uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-128030
DIRECTIE
8. M. Essenberg,
G P Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor. F Nypels,
H. G. van der Post (adjunct)
PUBLIC RELATIONS
W. H. C M. Steverink 071-356356
OMBUDSMAN
RD.Paauw 071-356215
Tel. dag. 9.30 - 11.30 uur of per post
REDACTIE
G.J. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst
H.W vanEgmond, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio
F Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
TELEFAX
Advertenties: 071-32
Familieberichten: 023-31
023- 32(
Redactie; 071-32
Hoofdredactie 071-31
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 uur
071-35
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
071-14
ABONNEMENTEN
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per maand (autom. betaling)
per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom betaling)
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom. betaling)
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBAf*
Voor mensen die moeilijk lezen, slechte i
hebben of blind zijn (of een andere lees
dicap hebben), is een samenvatting var
regionale nieuws uit het Leidsch Dagbla
geluidscassette beschikbaar. Voor inforr
08860-82345 (Centrum voor Gesproken
tuur, Grave).
N H U I
ZIEKE
ONGEVALLEND1ENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en vz
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessen)
en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONF.SSENIIUIS
(tel. 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor p|
ners bovendien van 10.30 -11.15 uur en van 19.45 - 21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00- 15.30 uur en 19.00-19.30 uuf
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende j
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klasse I
II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Kraamafdeling- 14.30—15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tot 2j
uur).
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00Ï—14.30 uur
18 30-19.00 uur
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord j
(tel 01720-63131) dagelijks 14.00-15 00 uur en 18.30-19.30 uur, klas
en II daarnaast ook 1115-12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 uurj]
18.30-19.30 uur.
Avondbe/.oekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 uuif
leen Partners/echtgenoten met kinderen.
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluit)
voor partners/echtgenoten en eigen kinderen. 1
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruime)
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en oorhj-
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur: oogheelkunde
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15—lij
uur: babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
l—'-e/1 chef henny van egmond, 071 -356414, plv.-chef hans koenekoop, 071 -3^
Kamerlid Jan Hoekema tevreden over geslaagde actie voor zijn stad
den haag «jan kuys
haags redacteur
D66-kamerlid en oud-raadslid
Jan Hoekema uit Leiden ver
trekt geen spier, wanneer gek
scherend wordt opgemerkt dat
ze in zijn woonplaats wel een
standbeeld voor hem mogen
oprichten. „Als ze dat dan maar
doen bij het theehuis in het Van
der Werfpark," klinkt het droog.
Daar, op die favoriete plek,
heeft hij veel mooie dagen tij
dens zijn studententijd doorge
bracht. Ook vandaag de dag kan
hij nog volop genieten van dit
stukje Leiden. Maar, zonder uit
zijn rol te vallen, met de stads-
penning is hij ook al tevreden.
Hoekema is buitengewoon
content dat hij als lid van de
Tweede Kamer iets voor Leiden
heeft kunnen betekenen. Door
in het nieuw voorgestelde ver
deelsysteem van rijksgeld over
de gemeenten de historische
stadskern zwaarder te laten we
gen, krijgen steden als Leiden,
Maastricht, Delft en Haarlem
een hogere bijdrage. Het is juist
Hoekema geweest, die bij ver
antwoordelijk staatssecretaris
Van de Vondervoort (binnen
landse zaken) heeft gehamerd
op het belang van de histori
sche stadskern. Met succes is
nu gebleken, want het kabinet
heeft het wetsvoorstel aange
past in de door Hoekema ge
wenste zin. Leiden heeft daar
door vermoedelijk jaarlijks een
voordeeltje van zo'n twee mil
joen gulden. Haarlem scheelt
het naar verwachting ongeveer
een miljoen gulden.
Hoekema onderstreept nog
eens het algemene belang van
zijn handelen. Het ging hem er
om de hoge kosten, die verbon
den zijn aan een historische
stadskern, mee te laten tellen in
de rijksuitkering aan gemeen
ten. In het voorstel tot wijziging
van het systeem bleek de histo
rische kern nauwelijks nog mee
te spelen. Van zijn Leidse con
tacten had Hoekema intussen
begrepen hoeveel geld dat de
gemeente ging kosten. Een na
der onderzoek is op zijn plaats,
oordeelde hij.
De teruggang in inkomen
voor de stad heeft met een hele
boel zaken te maken. De inwo
ners van Leiden zijn bijvoor
beeld minder arm dan lang is
gedacht. Maar de sleutelstad
zou ook fors moeten inleveren
door de geringere betekenis van
een oude binnenstad. Tijdens
een kamerdebat bepleitte Hoe
kema met kracht een nader on
derzoek naar de betekenis van
de historische kern. Hij sprak
daarna met ambtenaren en de
staatssecretaris, maakte reken
sommen op een computer en
constateerde onlangs tevreden
dat het kabinet zijn redenering
heeft gevolgd. Steden met een
grote, oude binnenstad krijgen
in het nieuwste voorstel, dat
nog moet worden goedgekeurd,
wat extra geld.
De suggestie over het bestaan
van een Leidse lobby wijst hij
van de hand. Het verhaal kwam
in de wereld omdat ook Saskia
Noorman (PvdA) en staatsse
cretaris Willem Vermeend
nanciën), die beiden evenet
een band met Leiden hebb
zich bezig hebben gehout
met het onderwerp gemeent
nanciën. „Puur toeval. De Le
se lobby bestaat niet", zegt
Het kamerlid Jan Hoeke
werkt, zoals ieder kamer
voor het hele land.
Natuurlijk wordt hij geve
door de contacten in de pla
waar hij woont, maar aan
plaatselijke lobby zal hij z
nooit bezondigen. Dat nee
niet weg dat hij nu intens ger
van de gedachte iets voor l
den te hebben kunnen bete
nen. „Die plaatselijke bind
maakt het kamerwerk iets m
der afstandelijk", stelt hij r 1
voldoening vast.
Leidse regio ontloopt nieuw afvaldebdcle
Het onderzoek moest vorig jaar worden afgedwongen
door de gemeenteraad van Leiden. De collegepartijen
PvdA, CDA en Groen Links dienden een motie in
waarin het lot van de SVI werd verbonden aan de
uitkomsten van het geuronderzoek. Het was een
wending in de aanloopfase van het project die de
initiatiefnemers verraste. Zij meenden dat alle gevolgen
van de SVI voor het milieu aJ 'uitentreuren' waren
onderzocht. De kans op stankoverlast zou minimaal en
daardoor te verwaarlozen zijn, betoogden Gevulci en
Proav, het provinciaal afvalverwijderingsbedrijf. Zij
voelden zich gesteund door de conclusies uit
verschillendemilieu-effectrapportages.
Gevulei en Proav mogen nu blij zijn dat die
praktijkproef toch is gehouden. De SVI wordt niet
gebouwd en daarmee is de gemeenten in de Leidse
regio in feite een zoveelste afvaldebacle bespaard
gebleven. De mislukte projecten Doesgebied en
Ypenburg liggen nog vers in het geheugen. Het heeft de
gemeente Leiden bijvoorbeeld opgezadeld met een
schuldenlast van 22 miljoen gulden.
Die weerbarstige houding van de projectgroep SVI kan
als arrogantie worden uitgelegd. Wat dat betreft geeft
de driejarige geschiedenis van het project voldoende
voeding voor die minder vriendelijke bejegening. De
initiatiefnemers is herhaaldelijk verweten de bouw van
de SVI koste wat het kost door te drukken. Besluiten
zouden overhaast worden genomen, alternatieven niet
De bij de Gevulei aangesloten gemeenten mogen de
Stichting Stop Vuilverwerking Voorschoterweg
Leiden (SSWL) wel dankbaar zijn. Het is vooral
dankzij de kritische geluiden die deze groep
buurtbewoners uit Leiden Zuid-West liet horen dat
een beslissend onderzoek naar de stankoverlast van
de scheidings- en vergistingsinstallatie (SVI) is
uitgevoerd. Juist dit geuronderzoek heeft nu
uitgewezen dat een SVI aan de Voorschoterweg te veel
stank voor de omgeving oplevert en dat de bouw
daarom niet doorgaat.
goed onderzocht en de resultaten van het onbekende
fenomeen 'vergisting' (waarbij GFT-afval zolang mag
broeien totdat er biogassen vrijkomen) veel te
rooskleurig zijn voorgespiegeld.
Het leidde in een vroeg stadium van de plannen tot het
afhaken van de gemeenten Leiderdorp, Voorschoten en
Wassenaar. Ze waren niet bereid de financiële risico's
te dragen van een SVI. De negen gemeenten die zijn
aangesloten bij de Gevulei overwogen vorig jaar nog
een onderzoek te starten naar de besluitvorming over
de SVI. Wethouders klaagden over de haast waarmee
belangrijke besluiten genomen moesten worden en het
ontbreken van een open, inhoudelijke discussie.
En dan speelden de veranderende inzichten op het
gebied van afvalverwerking een steeds kritischer rol.
Hier ligt vooral de betekenis van de SSWL, die
duizenden guldens spendeerde aan eigen onderzoeken
en adviezen. Er werd onder meer geconstateerd dat een
nieuwe afvalfabriek helemaal niet nodig is: Nederland
beschikt over genoeg verwerkingscapaciteit. Voorts
hamerde de stichting voortdurend op de onbekende
kinderziektes die een experimentele vuilfabriek
ongetwijfeld met zich mee zou brengen. En die zouden
de kosten van de SVI weer ongewild doen stijgen.
Al met al wekten de initiatiefnemers de indruk dat hen
er veel aan gelegen lag het project te laten doorgaan.
Mogelijk speelde voor de gemeente Leiden prestige een
rol, omdat de revolutionaire fabriek wereldwijde
aandacht zou opleveren. De Leidse Groen Links
wethouder Laurier, die als voorzitter van de Gevulei het
project overnam van zijn voorganger en partijgenoot
De la Mar, droeg ook steeds het positieve uit. Hij wilde
politiek scoren met de SVI. Zijn partij Groen Links is
min of meer geesteskind van het plan en had zich in
het verkiezingsprogramma sterk gemaakt voor de SVI,
toonbeeld van milieuvriendelijke afvalverwerking.
Toegeven dat de SVI te veel zal stinken, is voor Gevulei
en Proav als bijten in een zure appel. Niettemin
verdienen de iniatiefnemers toch een pluim. Door een
handige constructie in de kostenverdeling kost het niet
bouwen van de SVI aan de Voorschoterweg de burger
uiteindelijk g^en cent extra.
Kippen
kijken
op de
braderie
leiden Het was gisteren gezellig
druk op de braderie van de win
keliers in de Herenstraat. Niet al
leen mensen hadden belangstel
ling voor de aangeboden waar,
zoals blijkt uit de foto. Behalve
kraampjes met allerhande artike
len, curiosa en verzamelaarsspul
len was er live muziek te beluiste
ren, trad er een clown op en kon
den kinderen zich laten schmin
ken.
foto loek zuijderduin
„Mijn priesterwijding op 4 juni
1955 was een onvergetelijke ge
beurtenis. Ik voelde me als het
ware boven mezelf uitgetild. En
eigenlijk was dat ook zo als je
bedenkt dat ik in de naam van
de Heilige Geest gezonden
werd. Ik voel vooral dankbaar
heid als ik aan mijn jubileum
denk. Als er iets te vieren is, heb
ik mijn werk kennelijk goed ge
daan. Mijn werkkring was dan
ook altijd afwisselend en daar
door boeiend. Vooral toen ik tij
dens het Tweede Vaticaans
Concilie vier jaar in Rome was
met de bisschop.
Paus Johannes 23 was toch
zo'n geweldige man. Hij zette in
de zestiger jaren de veranderin
gen binnen de Katholieke Kerk
in gang. Daar was ik erg opge
wonden over. Alle ramen en
deuren werden opengezet. De
parochianen werden betrokken
bij het kerkewerk en werden
medeverantwoordelijk, de pas
toor werd dienstbaar aan de ge
meenschap. Zo hoort het: eerst
moeten de gelovigen aan bod
komen. De parochieleden zijn
gaan voelen dat ze zelf gemeen
schap zijn en dat de priester
naast de mensen staat, niet er
boven. Als die veranderingen
nooit waren doorgevoerd was ik
nu waarschijnlijk al lang met
emeritaat. Zonder alle vrijwilli
gers die actief zijn in de kerk
had ik het niet lang kunnen vol
houden.
De vernieuwing bracht in de
eerste instantie wat meer men
sen naar de kerk, maar vanaf
midden jaren zeventig verloren
we zo'n honderd gelovigen per
jaar. Ik denk dat de mensen niet meer ko
men omdat bij de viering het mystieke ont
breekt. Het mystieke betekent voor mij:
voelen dat God aanwezig is. Een mis zonder
mystiek is gevuld met woorden en wordt
daardoor statisch. Mensen herkennen niets
meer, ze denken: we weten het wel. Daar
om probeer ik de woorden door symbolen
en tekens te vervangen. Beelden maken de
verhalen weer levend. Mensen willen iets
beleven in de kerk, daarom wor
den uitvaarten en huwelijken
nog wel goed bezocht. Dat zijn
gebeurtenissen waarbij men
vanuit de eigen situatie in de
kerk iets herkent. Op zo'n mo
ment is de kerk niet een opge
heven vingertje, maar viert men
iets waar de Heer bij is. In de
gewone zondagsvieringen bele
ven ze niets. Om die reden
houd ik erg veel van de kerst
mis, vooral om de sfeer die dan
in de kerk hangt. Ik weet wel dat
er dan een heleboel mensen in
de kerk zitten die normaal nooit
komen, maar toch gebeurt er
iets.
Mijn preken schrijf ik nooit uit,
want ik houd me er toch niet
aan. Tijdens het preken heb ik
namelijk het gevoel dat de ge
meenschap iets terug zegt en
dan haak ik daarop in. We ver
staan elkaar. Het celibaat heb ik
nooit erg gevonden, maar ik
heb begrip voor mensen die an
dere beslissingen nemen. In
mijn tijd was trouwen nog niet
zo aan de orde, dat kwam pas in
de jaren zeventig.
Ik denk vaak: wat is een mens
toch soepel. Ik ben in een totaal
andere kerk dan de huidige
priester geworden. De welvaart
heeft de geestelijke stem naar
de achtergrond verdrongen, het
is nu ieder voor zich. Wij voelen
onze noden niet meer en toch is
de hele Heilige Schrift uit nood
opgeschreven. God is mens ge
worden om ons daaruit te be
vrijden. Ook het leven van Jezus
is geënt op nood van de mensen
die Hem omringen. Het is ech
ter moeilijk om als pastoor de
noden van de parochianen te herkennen.
Als iemand huwelijksproblemen heeft, gaat
hij eerder naar de Riagg."
carine damen
Kamerlid Jan Hoekema: „Die plaatselijke binding maakt het kamerwe
iets minder afstandelijk." foto jos van leeuvi
