Oppervlakkig examen toerisme Studie der moedertaal onthooft! Bewondering voor Theo Borstprothe omdat hij zo doorvecht Schrijvende Lezers Wiskunde op ééi bij klachtenlijn AMENS Soms is een bericht een ware puzzel Antwoorden examen^ WOENSDAG 31 MEI 1995 OMBUDSMAN LEIDSCH DAGBLAD Helderheid, eenvoud en volle digheid - ze horen de basis te vormen van elk nieuwsbericht in de krant. Iedere journalist weet het, maar dat betekent niet dat er in de praktijk ook al tijd uitvoering aan wordt gege ven. Journalisten hebben soms mooie of aardige zinsconstruc ties in het hoofd en willen die per se gebruiken. Het is op zich zelf goed dat zij proberen de platgetreden paden te mijden, maar als dat ten koste gaat van duidelijkheid of begrijpelijkheid schieten zij hun doel voorbij. De lezer moet niet gedwongen' worden iets twee keer te lezen om er achter te komen wat er nu eigenlijk staat. Een ander eu vel is dat journalisten bij de le zer te veel dingen bekend ver onderstellen en allerlei verbin dende zinnen weglaten. Voor in de materie niet al te ingevoerde lezers sjflfit dan te verwarring toe. Op 20 mei stond op de voor pagina onder het bovenschrift Ajax-fans dreigen huldiging te missen het volgende bericht: De Ajax-supporters van buiten Amsterdam maken zich op voor de strijd. Niet in Wenen, waar Ajax woensdag AC Milaan treft in de finale van de Champions League, maar in de hoofdstad zelf De fans die met de bus de reis maken, dreigen de eventuele huldiging op het Museumplein, donderdagmiddag om 16.00 uur te missen. Hennie Reijinga uit Almere weet waarover ze praat. Als moeder en echtgenote van twee leden van de 'harde kern' is ze een kruistocht begonnen tegen de autoriteiten. De gemeente Amsterdam heeft ze 'platgebeld', het antwoordapparaat van Ajax-voorzitter Van Praag staat vol en een gesprek met politie woordvoerder Klaas Wilting is reeds gepland. „Die jongens pikken het niet dat ze niet op tijd in Amsterdam kunnen zijn. Wij voorzien grote problemen. Als er geen oplossing komt. worden er folders ver spreid in de bussen. Daarin wordt opgeroepen met z'n allen naar Amsterdam te gaan". Vol gens Klaas Wilting zal het zo'n vaart niet lopen. „Overal is reke ning mee gehouden Een lezer schrijft mij dat hij 'weinig of niets' van dit bericht begrijpt. Hij stelt daarbij een aantal vragen: 1) Voor welke strijd maken de Ajax-sup porters zich op? 2) Om welke belangrij ke reden dreigen de fans de huldiging op het Museumplein mis te lopen? 3) Wat wordt in dit geval bedoeld met de 'harde kern'? 4) Hennie Reijinga is een kruistocht be gonnen tegen de autoriteiten. Wat hebben zij nu eigenlijk misdaan? Daar lees ik niets over. 5) Waarom is er reeds een gesprek met Klaas Wilting gepland? Waarover wil men met hem discussiëren? 6) In het bericht is niet te ontdek ken waarom die jongens niet op tijd in Amsterdam kunnen zijn. Wie houdt ze dan tegen en wie is dus de veroorzaker van voor ziene grote problemen? 7) Zo nodig zal in folders worden op geroepen met z'n allen naar Amsterdam te gaan. Als er geen oplossing komt, zullen deze fol ders worden verspreid in de bussen. Maar die bussen gaan toch al naar Amsterdam? Van waar dan die oproep? Of heb ben deze bussen een geheel an dere bestemming en wordt on derweg via de folders gevraagd naar Amsterdam af te reizen? Wie weet mag't zeggen. ,,Wat heeft men de lezer nu in feite willen vertellen?", vraagt deze lezer tot slot. ,,Dat is aller minst duidelijk geworden. Weg lating van het bericht ware wel licht beter geweest". Van sommige punten kan men zeggen dat deze lezer een beetje naar de bekende weg vraagt. Hij is blijkbaar geen in gewijde, maar dat hoeft hij ook niet te zijn. Ook voor hem moet het bericht glashelder zijn en dat is het niet. Zelf moest ik de passage die met De jongens pik ken het niet begint twee keer le zen alvorens te vermoeden wat er werd bedoeld. Maar er zijn meer bezwaren aan te voeren. In een nieuwsbe richt behoort de lezer r worden geinformeerd RUUD PAAUW kern van de zaak. Hier weet hij na twee zinnen nog al tijd niet wat er pre cies aan de hand is. Op welke wijze had het bericht duidelij ker kunnen zijn? Ik denk (vermoed) zo: Ajax-supporters van buiten Amsterdam die voor de Europa Cup finale per bus naar Wenen gaan Ajax, een dag later de huldiging van de roodwitten in de hoofdstad te zullen missen. Ge zien de zeer lange busreis den ken zij dadrvoor niet op tijd te rug te zijn. Als Ajax zou zegevie ren wordt de ploeg donderdag middag om vier uur gehuldigd op het Museumplein. Hennie Reijinga uit Almere, moeder en echtgenote van twee leden van de harde supporters kern, is een actie begonnen om de autoriteiten ertoe te bewegen de huldiging daar een later tijd stip te verplaatsen. Ze heeft daartoe de gemeente Amsterdam 'platgebeld' en het antwoord-ap- paraat van Ajax-voorzitter Van Praag volgepraat. Met politie woordvoerder Wilting heeft ze al een afspraak voor een gesprek gemaakt. „Die jongens pikken het niet dat ze niet op tijd in Amsterdam kunnen zijn. Wij voorzien dan grote problemen. Als er geen op lossing komt, worden er folders verspreid in de bussen. Daarin wordt opgeroepen met de bussen niet eerst terug te gaan naar de vertrekpunten in Nederland van de buiten Amsterdam wonende Ajax-fans maar direct door te reizen naar de hoofdstad". Ten minste, ik vermoed dat zo die laatste passage moet worden gelezen. Raadselachtig blijft het ook nu nog. want wat is dan het probleem? Mogelijke ruzie met de chauffeurs? Onenigheid on derling? Dreigende (verkeers chaos in Amsterdam? Te veel vraagtekens bij een gewoon bericht. Jaartal Prof. Fortuyn wordt in zijn co lumns met arendsogen gevolgd door de lezers. Dat is zo zoetjes aan wel bekend. De eerste ali nea van zijn artikel Christendom en islam wacht confrontatie in de krant van 24 mei heeft twee vormen van kritiek opgeleverd. Hij zegt daarin de joodse jaar telling als 'een folklore' te be schouwen 'die we de joden van harte gunnen'. Die term folklore vindt een le zer in dit verband uitermate be ledigend voor het joodse volk. „Hoe komt Fortuyn erbij. Het gaat hier om een der hoogste joodse feestdagen, overal ter wereld door joden gevierd'. Dat het een bijzondere feestdag is, zal ik niet ontkennen, maar of overal ter wereld de joden in het dagelijks leven ook die eigen jaartelling zullen aanhouden, waag ik te betwijfelen. Afgezien daarvan: Fortuyn mag als co lumnist het een folklore vinden. Die vrijheid heeft hij. Ook zegt hij: Nog maar 4,5 jaar te gaan en we arriveren in het jaar 2000. We beginnen dan niet alleen aan een eeuw, maar bovendien ac nieuw millenium" Nee, zegt een lezer, dit veelgemaakte fout. De eeuw begint niet met het jaar 2000, dat gebeurt pas met het jaar 2001. „Met het jaar 1 begint De bezuinigingsplannen voor de Leidse faculteit der letteren hebben al tijdens de jaarverga dering van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde op 20 mei jl. ontsteltenis gewekt. Be grijpelijk. want juist bij de neer landici vallen onverwachte klappen, zoals de krant van 22 mei al meldde. Slachtoffer is de Nederlandse taalkunde, die bei de hoogleraren en een van de twee docenten moet verliezen. In de vorige eeuw werd Lei den de geboorteplaats van de neerlandistiek. Prof. Matthijs de Vries zette het reusachtige Woordenboek der Nederlandse Taal op, zijn leerling Jacob Ver dam schreef hier het indruk wekkende Middelnederlandseh Woordenboek, Leiden bleef in de twintigste eeuw het bolwerk van de lexicografie van het Ne derlands. Volgens de nieuwe plannen zal de studie der moedertaal in haar oudste vestiging onthoofd worden. Dissertaties zullen niet kunnen worden begeleid, een medewerker zal aan eerste- en tweedejaars misschien college geven over de wording van onze taal, ja, men beweert dat er ge opperd is, dit onderdeel over te laten aan een docent van de vakgroep Engels! Historici, en ook de letterkundige leden van de eigen vakgroep die vragen hebben over een middeleeuwse of 17de-eeuwse of ook wel jon gere tekst, zullen zich tot des kundigen van een andere uni versiteit in Nederland of België moeten wenden. In welk wes ters land zal men zo'n houding tegenover de landstaal (en te genover haar studiecentrurfi, dat in zijn U.B. een ongeëve naarde verzameling handschrif ten bezit) vinden? Verbijstering bevangt de lezer van het Lèidsch Dagblad nu als hij op 23 mei in een rood kader een kop ziet: „leerstoel taalkun de blijft". Over welke gaat het? De decaan van de faculteit, een van de opstellers van het bezui nigingsplan, spreekt dan van de leerstoel Nederlandse taal kunde" en beperkt de onthoof ding tot het professoraat in de historische taalkunde, het ander onverlet latend. En dat andj, dus dat voor de hedenda grammatica enz., zal voor bezuiniging een nieuwe b man krijgen, namelijk de derlandse taalbeheersing, zoals ieder weet, een ander is. De conclusie van de de< uit deze tegespraken is, dat in Leiden wél zal kun „afstuderen in de Nederlai taalkunde". Afstuderen is hetzelfde als promoveren, beheersing is niet hetzelfde taalkunde, een is niet hetze als twee. Het is wel gewenst er aan het licht komt wat er dit alles waar is. C.A. Zaalb de het jaar nul. En het jaar 100 hoort nog bij de eerste eeuw. Zo hoort ook het jaar 2000 nog bij de twintigste eeuw". Het is een discussie die al menigmaal is gevoerd. Formeel gesproken heeft deze lezer gelijk. Je begint met 1 en met 10 maak je het eerste tien tal vol, heb üc in dit verband ooit als ezelsbruggetje geleerd: 10 hoort dus bij het eerste en niet bij het tweede tiental. Ik heb echter ook wel horen beweren dat 2000 wel degelijk het omslagpunt is, weliswaar niet aan het begin van het jaar, maar pas aan het eind. Ook dan is het nog altijd 2000 en niet 2001. Duizelig word ik hiervan. Zelf denk ik dat de algemene opvatting geheel langs de re kenkundige juistheid heengaat. De 1 (in 1999) wordt na een jaar een 2 (000) en dat wordt een voudig beschouwd als hèt nieu we gezichtspunt. Toen ik het stuk van Theo van Seggelen in uw krant van 20 mei jl. las, kwamen er een hele boel herinneringen naar boven. 21 mei was het 5 jaar geleden dat mijn man aan kanker is overleden, ook hij was een vechter, maar moest het toelf opgeven, want hoe hard je ook knokt, als deze ziekte je hele li chaam heeft aangetast, zelfs je hart, dan moet je het opgeven. Ik heb ook bewondering voor Theo, hoe hij ondanks alles zo doorvecht, maar zoals hij al schrijft, komt dit waarschijnlijk mede doordat hij het idee heeft, dat dit leven alles is, dus dat je er ook alles uit moet halen. Daarom stuur ik deze brief in, hij leeft nog en ik hoop nog heel lang en velen met hem zullen op dit moment ip dezelfde situ atie zitten. Maar voor een ieder komt er een eind aan dit leven op deze aarde. Juist omdat ik mag weten dat er één God is die ons gemaakt heeft, van ons houdt en een doel heeft met ons leven, heb ik de moed om door te gaan, on danks de dingen die ik niet be grijp, bijv. het op jonge leeftijd overlijden van mijn man. Deze wereld is niet volmaakt, er is oorlog, pijn, verdriet en dood. Maar juist daarom mogen wij uitzien naar een wereld waar vrede en gerechtigheid heerst, waar geen ziekte en dood meer is, waar ik mijn man weer terug zal zien, omdat ook hij dat mocht geloven. Het heeft hem gesteund te weten dat de dood niet het einde was, maar eigen lijk een drempel naar een ander (beter) leven. Dit klinkt heel mooi, maar natutirlijk was er ook bij ons veel verdrieten strijd en zeker nu het gemis. Maar als God niet zo'n grote plaats in mijn leven innam en Hij mijn hoop en kracht niet was, zou ik het niet volftuden. Zo ik lees, is Theo een sterk per soon die alles voor elkaar had totdat er nu iets gebeurt dat hij niet in de hand heeft. Echter juist als wij zwak zijn, is God sterk in ons. Ik hoop dat een ieder die in deze situatie zit, hierover wil nadenken want zolang wij le ven, kunnen wij nog kiezen. Stel dat de bijbel gelijk heeft en er wel een leven is na de dood: het gaat niet om mijn gelijk, maar om jullie eeuwig leven. 'Want God heeft zo veel liefde voor de wereld, dat Hij Zijn eni ge Zoon heeft gegeven, zodat een ieder die in Hem gelooft, niet verloren gaat maar eeuwig leven heeft' (de bijbel, Johannes 3: vers 16). igero l tb to ,Oi "Heeft u de borstprothese alilang voeld, zo'n doorschijne lgeni blubberige substantie, alsoimjc net een kwal uit de Noonfid. H hebt gevist." Artikel uit het L.D. van 15 door Judy Nihof. ll )te c lieg I léSp II Arg<" .(irenl Drai necl ,ige ding rlan Ik wel, en niet omdat ik v graag op het strand wil lig met, in mijn geval één b omhoog. Beseft u wel, dat u met schrijven veel vrouwe heeft bezorgd. Wij moeten e prothese dragen omdat v kanker onze borst verloren h ^*1 ben. htr Door dit schrijven hoop ik u enig besef krijgt wat het yOG betekent met dit driet verder te leven. Ik ook adviseren u voortaan b n8e te laten voorlichten - borstf !e_ft 8 theses zijn wel iets heel an<,r dan schoonheidstransplai1-' 45.5C Anoni adres bij redactie Dit de laatste rubriek de zomerperiode. Hierbij wil ik even reageren op een artikel in het Leidsch Dag blad van vrijdag 19 mei jl. over de overlast die bewoners zeggen te hebben van het tennispark Rijpwetering. In dit artikel, en ook in andere stukjes die in het verleden in deze én andere kranten geschreven werden, wordt steeds gesproken over de Zorgvuldiger omgaan met feiten bewoners van de Blijversweg die beweren overlast te onder vinden van het tenniscomplex, de verlichting en het gebruik van het terras. Ik wil even duidelijk maken dat het hier niet gaat over alle bewoners van de Blijversweg. De meeste bewoners aan het begin van de Blijversweg, juist degenen die pal aan de baan wonen, op één uitzondering na, hebben bij navraag aangege :rgei nauwelijks overlast te ondeqarr den. Ik hoop dat de actievoen is s in het vervolg zorgvuldiger ntat gaan met de feiten. Familie Alkemt Rijp we ter 'Lenin komt me de neus uit' Twee leerlingen van het Boer- haave college hebben gisteren eindexamen Russisch gedaan. Zij zijn daarmee de enige in Lei den en regio. Volgens docente Van der Zaal was het examen behoorlijk pittig. Het examen bestond uit zes teksten met meerkeuzevragen. „Alle teksten kwamen uit Russische artikelen uit 1991. Actueel kun je de exa menopgaven dus niet noemen. Bovendien waren de meeste teksten vrij saai. Eén ging bij voorbeeld over een medewerker van de KGB die langzaamaan begrip begint te krijgen voor dissidenten." De tweede tekst ging over het pas ontdekte geboortehuis van Lenin in het vroegere stadje Si- birsk. „Een van de twee eind examenkandidaten heeft deze tekst maar vlug overgeslagen, toen hij de naam Lenin zag staan. Die kwam hem zo lang zamerhand zijn neus uit. Wel begrijpelijk, want in de eindexa menbundel die we doorgeno men hadden, stond één en al Spaans over culturele reizigers Het allerlaatste de leerlingen van de afdeling MTRO van het Holtlant col lege was Spaans. Het examen bestond uit twee delen, een tekst uit een Spaanse krant de het aantal toeristen, vooral de cultuurminnende reizigers en verschillende vragen over een lijstje met tips voor Spanjegangers. Het tweede deel was een schrijfopdracht in de vorm van een brief aan een Spaanse reisorganisatie. „De meeste leerlingen von den het examen moeilijk", zegt docente Mathijsen. „Toch vond ik die vooral de briefopdracht een goede op gave. Hij was zeer beroeps gericht." VWO SPAANS 2 C 3 B 4 C 5 B 6 B 7 D 8 A 9 D 10 C 11 D 12 A 13 D 14 A 15 D 16 A 17 B 18 A 19 C 20 D 21 C 22 D 23 A 24 A 25 A 26 B 27 D 28 C 29 C 30 C 31 D 32 C 33 A 34 C 35 B 36 B 37 C 38 C 39 B 40 B 41 C 42 D 43 A 44 B 45 B 46 C 47 C 48 A 49 B 50 B HAVO SPAANS IA 14 C 2 B 15 B 3 C 16 C 10 B 11 C 12 B 13 B 20 B 21 D 22 A 23 D 24 C 25 D 26 A 27 C 28 A 29 C 30 C 31 A 32 B 33 C 34 B 35 A 36 D 37 A 38 A 39 D zijn nu echt voorbij voor de leerlingen van het Holtlant-college. FOTO HENK BOUWMAN VWO RUSSISCH 1 D 14 D 27 B 40 D 2 A 15 B 28 C 41 C 3 A 16 E 29 B 42 D 4 C 17 B 30 A 43 B 5 D 18 A 31 C 44 A 6 C 19 A 32 D 45 E 7 B 20 A 33 B 46 B 8 B 21 A 34 E 47 A' 9 C 22 D 35 B 48 B 10 D 23 A 36 B 49 A 11 A 24 A 37 B 50 B 12 D 25 A 38 A 13 B 26 D 39 C HAVO RUSSISCH 1 D 14 C 27 1 2D 15 D 28 3 A 16 C 29 I 5 D 18 E 6 B 19 B 7 A 20 D 8 A 21 B 9 C 22 C 10 B 23 D 11 A 24 B 12 C 25 D 13 B 26 A 37 D 38 B 39 B LEIDEN PAULIEN KOOPMANS De laatste examens zitten erop. Sommige eindexamen leerlingen van het MTRO (toerisme en recreatie) kun nen zich de laatste dag nog maar moeilijk concentre ren. Hun hoofd staat veel meer naar de stages, die op 1 juni beginnen. Kelly is al druk bezig met inpakken. Morgen vertrekt zij voor vijf maanden naar de Belgi sche badplaats Oostende om daar achter de receptie van het Acces-hotel gasten in te checken en van allerlei informatie te voorzien. Het examen Tourisme en Recreatie was volgens do cent P. Henry heel goed te maken. Enkele vragen over het berekenen van reissommen waren zelfs voorspel baar. De leerlingen, moesten bijvoorbeeld uitrekenen hoe groot het bedrag is dat de familie Van Raavenswaay moet neertellen voor een vliegtikket naar Venezuela met een aansluitend verblijf van een week op Isla de Margerita. „Dit soort vragen over vliegtickets, verzeke ringen, inentingen en geldigheidsduur van paspoorten zijn in de lessen uitgebreid behandeld." Ook voor Sander had het examen weinig verrassin gen in petto. Casper plaatst een kritische noot aan het adres van de examenmakers. „Ik vind de vragen veel te oppervlakkig. Met een beetje domweg leren, heb je dit examen makkelijk in je zak. Echte kennis of ervaring wordt er nauwelijks getoetst." Iets moeilijker vond Sander de opgaven met twee be weringen, waarbij aangegeven moest worden of deze juist of onjuist zijn. Op een afbeelding bij opgave 29 stond een lidmaatschapskaart voor jeugdherbergen. Daarbij werd het volgende gesteld: „1 Deze kaart is al leen bedoeld voor personen t/m 20 jaar. II Deze kaart wordt verkocht bij een VW-A kantoor." De eerste opgave was een vraag waarmee de meeste leerlingen wel wat moeite hadden. Het ging hier om de ligging van ski-pistes. Het verradelijke van deze waag was dat een helling op het zuiden niet per se in de zon ligt. Dat is voor ieder gebergte verschillend en boven dien moet rekening gehouden worden met het seizoen. In de Alpen kan daarom een noordhelling zonnig zijn en kunnen zuidhellingen in de schaduw liggen. Ook al zijn de examens voor de MTRO-leerlingen nu afgelopen, hun diploma krijgen ze voorlopig nog niet. De eindexamens zijn een afsluiting van drie jaar theo rie. Het praktijkgedeelte volgt nog. De leerlingen moe ten verplicht twee stages lopen die alle twee voldoende dienen te zijn. De ene helft van de leerlingen begint 1 juni met hun stage, de andere helft 1 augustus. Casper is vandaag op pad naar Brussel. Daar heeft hij een sollicitatiegesprek in het Sheraton hotel, onderdee; van een grote Amerikaanse keten. „Als het goed is, kan ik bij de afdeling 'sales' terecht. Deze afdeling verkoopt hotelkamers voor grote groepen in heel Europa. Ik hoop dat de stage doorgaat. Ik heb er al lang naar uitge keken. Met een stage ben je tenminste echt met touris me bezig, niet alleen in boeken." Sander is van plan om stage te gaan lopen bij Inter- reps in Rijswijk. Omslachtig probeert hij uit te leggen wat dit voor instelling is. „Het bedrijf bestaat uit zes on derdelen, waaronder een verkeersbureau voor Bonaire, enkele hotels op Aruba en een duikclub. Verder weet ik het nog niet precies." Zijn klasgenoten kijken hem niet begrijpend aan. Het is hen nog niet geheel en al duide lijk wat Sander bedoelt. Kelly pakt vandaag haar laatste spullen in en neemt alvast afscheid van familie en vrienden. Casper en San- der gaan nu hun laatste examen erop zit eerst flink va kantie-vieren. Hun vak in praktijk brengen, heet dat. Bijna 1900 scholleren hebben de afgelopen twee weken de eindexamenlijn van het IAKS (Landelijk Aktie Komitee Scho lieren) gebeld. Na het vwo-exa- men wiskunde B grepen de meeste scholieren boos en te leurgesteld de telefoon om te klagen bij het LAKS. Vorig jaar belden ongeveer 1500 scholieren. Paul van Ach terberg van het LAKS schrijft de stijging dit jaar toe aan de moeilijke examens en een gro tere bekendheid van de lijn. Wiskunde B van het vwo sloeg alles, zegt Van Achterberg. Niet alleen scholieren klaagden maar ook 35 docenten klom men in de pen om hun onge noegen kenbaar te maken aan staatssecretaris Netelenbos (on derwijs). Van Achterberg ver wacht dat er wel „iets" met het zal gaan gebeuren zo dat scholieren niet de worden van een „verkeenj toets. Het LAKS kreeg naast klat" ten over lawaai rond de e| menzaal, hitte en ander mak veel klachten binnen oj de moeilijkheidsgraad vwo-examens geschiedenis scheikunde en de examen: derlands van zowel vwo, als mavo/vbo. De eindexamens zitten Ruim 200.000 leerlingen i voortgezet onderwijs mee. Hekkesluiters waren dag veertien havo- en vwo-leerlingen die Fries i ten doen. Eerder op de dag 11 gen vwo-kandidaten zich over filosofie, Russisch Spaans. Voor de havo-scho^ ren stonden de talen Russty en Spaans op het prograrr Deze laatste loodjes volgens het LAKS geen menswaardige klachten op.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1995 | | pagina 18