Studenten op onderzoek in China
Economie&Beurs
Japan maant VS tot
spoedoverleg in Genève
MAANDAG 29 MEI 1995
ECONOMISCH KORT
ECONOMIE GESNAPT
DE AMERIKAANSE dollar heeft
zich vanmorgen iets hersteld
van de scherpe koersdaling van
eind vorige week. Op de Eu
ropese valutamarkten werd om
tien uur 1,5505 gulden geno
teerd, bijna een halve cent meer
dan de slotkoers van 1,5465 af
gelopen vrijdag.
DE RABO BANK heeft van de
Italiaanse centrale bank een
volledige bankvergunning ge
kregen voor haar RABO-vesti-
ging in Milaan. Daardoor kan
RABO gemakkelijker goedkoper
geld aantrekken op de lokale
markt en haar klanten dus met
goedkopere kredieten verzor
gen.
NEDLLOYD, het transportcon
cern, is in het eerste kwartaal
met 67 miljoen gulden gestegen
tot 77 miljoen. Hierbij is een
eenmalige bate van 58 miljoen
inbegrepen. De omzet ging met
51 miljoen naar 1,65 miljard.
COMPUTER ASSOCIATES, het
Amerikaanse softwarebedrijf,
gaat branchegenoot Legent
voor 1,7 miljard dollar overne
men. Volgens CA is dit de groot
ste overneming in de software
wereld nadat Microsoft heeft la
ten weten af te zien van de aan
gekondigde aankoop van Intuit.
Met die overname zou een be
drag van twee miljard dollar ge
moeid zijn geweest.
DE GRAANRAAD voorspelt voor
het komende seizoen vanaf juli
de laagste wereldvoorraad in
achttien jaar. Daardoor gaan de
prijzen omhoog. Hoe groot die
stijging uitvalt, hangt vooral af
van het weer. De graanoogst in
Australië is sterk beïnvloed door
droogte, terwijl zware regenval
in de Verenigde Staten het in
zaaien van maïsvelden heeft
vertraagd.
BANK BALTIJA, de grootste
bank van Letland, komt volledig
in handen van de overheid. De
financiële problemen van de
bank bleken zo groot dat zij niet
meer alle verplichtingen kon
nakomen. De bank heeft onge
veer 500.000 klanten wat neer
komt op twintig procent van de
bevolking. De autoriteiten gaan
eerst kijken naar een herstruc
turering die de bank weer in
staat moet stellen haar deuren
te openen. Daarna gaat de over
heid op zoek naar een nieuwe
eigenaar.
DE DIRECTIE van de electro-
technische groothandel Wolff
voorziet enige verbetering na de
afgelopen drie jaar waarin bij
elkaar 18,4 miljoen gulden werd
verloren. In 1994 moest het be
drijf er 2,2 miljoen gulden op
toeleggen tegen 9,9 miljoen in
1993 en 6,3 miljoen in 1992. Een
concrete winstverwachting
geeft het in Gouda gevestigde
bedrijf nog niet.
VOLKSWAGEN wil de arbeids
tijden koppelen aan de vraag.
Daarbij denkt het concern aan
produceren in het weekeinde.
Een VW-woordvoerder ontken
de echter dat Volkswagen ook
zondag de machines wil laten
draaien. ,,Dat heeft niet onze
prioriteit", zei woordvoerder
Otto Ferdinand Wachs. Het
aanpassen van de arbeidstijden
aan de vraag kan betekenen dat
werknemers in het voorjaar
meer werken dan in het najaar.
'Yes Sir, thank you so much, yes I will con
firm our agreement by fax before next mon-
day...'. Ellen Mensink rondt het telefoonge
sprek met de vertegenwoordiging van de
Wereldbank in Peking af met een gemak
alsof het haar dagelijks werk is. En dat is het
de laatste maanden ook. Ellen (25), zesde
jaars economie, is voorzitter van de Com
missie Chain (China Amsterdam Interac
tion). Met zes studiegenoten is zij dit jaar
verantwoordelijk voor het onderzoekspro
ject Distributie en infrastructuur in China.
Een project waarin zeven weken (mei/juni)
veldwerk zijn opgenomen, beginnend in
Hong Kong, vervolgens Shanghai, enkele
steden in de provincie Shandong, en ten
slotte Peking.
Anderhalf jaar geleden is de voorberei
ding begonnen: het formuleren van het
reisdoel, het interesseren van bedrijven, het
selecteren van studenten, het organiseren
van de reis en van bezoeken aan bedrijven
en instellingen in China. De inhoudelijke
begeleiding van het onderzoek mag dan in
handen zijn van hoogleraren en medewer
kers van de faculteit, de studenten zelf heb
ben bij een dergelijk project de leiding.
Vierentwintig studenten, vergezeld van
vier begeleiders plus een vaste tolk aange
vuld met tolken ter plekke, werken aan der
tien onderzoeksprojecten. KPMG en ABN
AMRO laten een onderzoek doen naar de
factoren die buitenlandse directe investe
ringen in China tot een succes kunnen ma
ken. De RABO-bank Hong Kong wil graag
weten welke kansen er in Oost-China liggen
voor Nederlandse bedrijven. Ballast Nedam
is geïnteresseerd in weg- en waterbouwpro
jecten. De provincie Noord-Holland wil de
laatste informatie ontvangen inzake de ont
wikkeling van zee- en luchthavens in de
tussen Shanghai en Peking gelegen provin
cie Shandong. Bols laat nagaan welke likeu
ren in de smaak vallen bij de Chinese con
sument. Hiljo wil weten hoe je in China on
ze beroemde snijbloemen kunt slijten. Phi
lips laat uitzoeken hoe de invoerstromen
zullen worden verlegd, mocht China lid
worden van de World Trade Organization
(WTO). De lijst is compleet met Tillinghast
verzekeringen, M&S mode en het Asian De
velopment Centre.
De meeste van deze onderzoeksopdrach
ten zijn door de Chain-commissie binnen
gehaald, een enkele is ingebracht door de
deelnemende studenten, die overigens ook
zelf een financiële bijdrage leveren. In totaal
gaat het om een budget van bijna drie ton.
September '94 zijn de deelnemers gese
lecteerd door middel van officiële sollicita
ties. De opdrachten zijn binnengehaald en
toegewezen aan de onderzoekers. De eerste
maanden van 95 zijn gevuld met het for
muleren van de onderzoeksopzet, het op
stellen van onderzoeksvragen en het verza
melen van de in Nederland aanwezige in
formatie. De deelnemers beginnen met het
leggen van contacten met bedrijven in Ne
derland en in China om nadere informatie
te verkrijgen. De leiding organiseert een
reeks bezoeken aan bedrijven, instellingen
en universiteiten in de plaatsen die zullen
worden bezocht. De fax maakt overuren.
Tegelijkertijd volgt de groep een cursus
Chinese taal en cultuur, colleges over Mo
derne Aziatische economieën, afgewisseld
met lezingen van deskundigen over bijvoor
beeld de problemen die de 'boomende'
provincies - waaronder Shandong - hebben
met hun infrastructuur. Waar de lokale eco
nomie vaak met twintig tot dertig procent
per jaar groeit, kunnen wegen, havens en
telecommunicatie het tempo niet bijhou
den. Nederland heeft een reputatie op het
gebied van weg- en waterbouw: hier liggen
kansen. Staatssecretaris Van Dok is al ge
weest, premier Kok gaat in juni en in okto
ber volgt minister Jorritsma.
Een project als dit is zeker niet meer
uniek. Het ritselt ervan aan de Nederlandse
universiteiten. En dat is prima. Vanouds
staat de studie economie niet bekend om
zijn praktische vorming. Sociaal-geografen
gaan jaarlijks op veldwerk in de meest exo
tische gebieden, maar economiestudenten
kwamen tot voor kort meestal niet verder
dan de universiteitsbibliotheek. Dat is in
tussen dus anders geworden.
Probleemgestuurd onderwijs (PGO)
alom in de belangstelling. Niet alleen bij he
hoger onderwijs, ook het fameuze 'studie
huis' dat het voortgezet onderwijs moet op
sieren gaat die kant op. Leren, niet doo
boeken te lezen maar door zelf vraagstuk
ken aan te pakken en op te lossen. Zo'n
buitenlandproject is PGO bij uitstek. Je zult
het niet met een groepje eerstejaars moeten
proberen: daarvoor is het te zwaar en veel
eisend. De deelnemers zijn dan ook stuk
voor stuk in hun afstudeerfase.
Het mes snijdt voor hen aan meer dan
twee kanten. De projectleiders doen sociale
vaardigheden op waarmee ze de rest van
hun carrière aardig vooruit kunnen. De
deelnemers leren een praktisch probleem
aan te pakken en daarover te rapporteren.
Dit rapport wordt gepresenteerd aan de op
drachtgever en meestal vormt het ook nog
de basis van een doctoraalscriptie. Tot slot
worden de onderzoeksrapportages gebun
deld in een boek over distributie en infra
structuur in China. De presentatie daarvan
vindt plaats tijdens een aan deze materie
gewijd symposium eind september.
DR. ROLF SCHÓNDORFF
Japan neemt geen genoegen
met de Amerikaanse weige
ring tot spoedoverleg over
hun handelsconflict. Tokyo
wil haast maken met de be
sprekingen die ook in Genève
moeten plaatshebben en niet
in Washington, zoals de Ame
rikanen voorstellen.
De Japanners hadden om
consultaties gevraagd, die de
ze week op het hoofdkwartier
van de Wereldhandelsorgani
satie (WTÓ) in Genève had
den moeten beginnen. De
Amerikaanse handelsgezant
Kantor opperde vrijdag Was
hington als plaats van samen
komst en de datum van 21 en
22 juni om te voorkomen dat
de top van de zeven grootste
industrielanden (G-7) in het
Canadese Halifax (15-17 juni)
zou worden overschaduwd
door de hoog opgelopen ruzie
over de autohandel.
Het
tionale handel en industrie in
Tokyo reageerde zaterdag ne
gatief. Het argument was dat
de export van dure auto's
vanuit Japan naar de VS, het
mikpunt van de aangekondig
de Amerikaanse sancties, al
stilligt.
Tokyo prefereert bovendien
Genève als vergaderplaats bo
ven Washington, omdat de
WTO in het spel is. De Japan
ners hebben de nog jonge or
ganisatie in de arm genomen,
omdat de eenzijdige straf
maatregelen waarmee de VS
dreigen, in hun ogen niet
stroken met de WTO-regels.
Japan mikt kennelijk nog
steeds op een ontmoeting on
der vier ogen tussen premier
Murayama en president Clin
ton in Halifax. Ook al omdat
nog maar weinig tijd rest tot
28 juni, de datum waarop een
Amerikaans ultimatum af
loopt.
Wadshington eist voor die
datum harde afspraken over
het aandeel van de buiten
landse concurrentie op de Ja
panse markt voor auto's en
auto-onderdelen. Anders
geldt met terugwerkende
kracht vanaf 20 mei een in
voerheffing van honderd pro
cent op dertien dure automo
dellen uit Japan. Dat maakt
die auto's razend duur, reden
waarom onder andere Mazda
en Honda de export daarvan
al hebben stopgezet.
Ondanks dit geruzie toonde
WTO-directeur-generaal
Renato Ruggiero zich zater
dag 'voorzichtig optimistisch'
over een regeling van het
conflict, mits beide partijen
zich neerleggen bij een even
tueel WTO-besluit. Als inter
nationale handelsregels niet
worden gerespecteerd, dan
dreigen anarchie en conflic
ten, zo waarschuwde hij.
BINNENLANDSEAANDELEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
OPTIEBEURS
15.00 15.00A
10,00 10.00A gist
135,00 135,00
o hold 63,50 06/06/94 53,40 24/03/95 58,40
127,90 09/05/95 90,20 27/06/94 124.60
56,80 15/05/95 42,80 07/07/94 53,60
sel 225,50 11/08/94 164.00 23/03/95 187,60
i.e. 42,50 29/08/94 27,10 03/03/95 33,00
t. 71,60 27/04/95 62,60 20/06/94 67,00
iep. 216,40 17/05/95 184,30 12/07/94 210,20
23/03/95 132,50
27/06/94 17,90
31/03/95 11,20
07/10/94 87,30
124,50 124,60 124,00 124,60
53,50 53,70 53,30 53,60
187,50 188,00 187,10 187,80
33,00 33,00 32,70 32,70
66,90 67,30 66,70 67,00
209,00 209,80 208,90 209,80
132,50 133,90 132,30 133,90
17,90 17,90 17,70 17,70
29.70A 29,20 polygram 91,80 26/05/95 70,80 25/10/94 91,
24/05/95 65,50
11/08/94 35,20 24/03/95 39,00 39,40
27/04/95 206,50 20/06/94 223,10 223,00
29/08/94 56,80 20/04/95 63,60 63.70
17/08'94 64,00 07/04/95 70,50 70,50
12/05/95 72,10 07/10/94 86,00 85,50
04/08/94 41,60 09/12/94 48,90 48,90
06/02/95 42,10 27/06/94 49,20 49,10
17/05/95 177,50 08/03/95 195,50 193,90
56,00
53,60
83,00
47,20
62,70
91,60
4,30 24/05/95 47,8
27/03/95 53,50d
27/09/94 83,00
24/03/95 47,10
22/06/94 63,00
70,50
86,00
49,10
49,10
194,70
56,40
53,90
192, OOd 192,00e
59,90 58.70A
196.50 195.50A
110.00A 110.00A
1110.00A 1110.00A
40.90A 40.90A
133.50 133,00
514.00A 514.00A
55,60 17/08/94 37.80 24/03/95 47,30
203,00 02/09/94 162,90 18/04/95 183,00
130,80 26/05/95 101,20 21/06/94 130,30
47,30
183,90
129,70
70,00 70,00
85,30 86,00
48,80 49,00
48,60 48,70
193,60 194,50
129,60 129,60
NOTERINGEN BIJGEWERKT TOT 11.00 UUR
VERKLARING DER AFKORTINGEN
op openingskoer
e
gedaan en bieden
hj hoogste koers
in 12 mnd.
f
gedaan en laten
Ij laagste koers
n 12 mnd»
g
bieden en ex dividend
vk vorige koers
lotkoers)
laten en ex dividend
Ik laatste koers
gedaan en laten ex dividend
A advieskoers
gedaan en bieden ex dividend
a laten
ho
hoogste koers
b bieden
la
laagste koers
stopkoers
d ex dividend
sk2
slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGEOBLIGATIES
BUITENLANDSEAANDELEN
40.20A 40.00A gillette
43.50A 43.50A
13.50A 13.50A minn.mmingim
46.20A 47.60A rmtsub.elec yen
42.00A 42.60A mitsu.yen
52.70A 52.50A mobil
73,50b 74.00A morgan 4 co
12.00A 11.80A neccorpyen
11.00A - nomurasec.yen
1700.00A norsk hydro nkr
1470,00 - nynei
73.20A 72.30A occidental petr
67.00A 67.20A pacilic teles.s
60,00Z 60.00A p.&o. steam
71,00 A 69.80A pepsico
28.70A 28.40A
56.00A 56,30A
45.70A 4 5,50A
96,80 95.50A
35.00A 35.00A
64,60d 64.00A
7,50 A 78,20A tandycorp
toshibacwp yew 500,00
31.50A 30.80A
aegon 43/4 94pQ4
aegon 0 90-00
baden-w.f 65/895
bay hyp 81/4 92
bayr.l.giro 63/8 94
bayrver 793
b nat par 83/8 92
b nat par 7 95-00
bng895-05
45.80A 46.50A
STAATSLENINGEN
111.70 111.60
106.20 106.20
110,20 110,20
nl 81/4 92-071-11 110,05 110,05
107.35 107.25
100,15 100,15
106,25 106,23
103.65 103.65
100,80 100,95 eff 61/2 87-97
101.15 nlgrb31/2v
6,08 104,60
5.00 105,15A
6.01 104,00
6,04 104,00 A
6,52 102,60
8.40 102.90 A
833 96.55 A
- 100,95 A
6.92 97.00 A
5,48 105,10 A
6,28 105,20 A
6.17 101.90 A
579 10125
104,40 104,40
102.00 102.00 nl beiert 31/4*
101.15 101,15
103.60 nl grb 3v
101,55 101,55
102.83 102,83
nl grb 2 l/2h
nl grb 2 l/2v
nl grb 2 l/2d
97.40 A inb bb 61/2 87
91,55 A meesp 6 93
04,90 nib 81/4 92-97
02,40 A nib 73/8 95-99
04,30 postbank 6 88
01.90A rabo71/4bbr 94
93,80 A rabo 67/8 94-99
5.01 100.67 A 100,80 A
6,23 111.40A 112.80 A
5,19 103,90 A 104,10 A
5.10 105,20 105,30
5.66 104.80 A 105.10 A
6.87 111,20 111,60
5,80 104,60 A 105,10
6,55 103,00 103.10
7.48 106,20 106.80 A
6,74 92,70 A 93,60 A
5,82 102.20 I 102.30 I
7.49 84,60 A 85.50
6,61 100.60 A 100.70
106.20 106.80
5.94 105.60 105.95
5.32 103.20 103.55 -
6,90 100,25 100.60
08.25 shv893-03
jl 180,00 10
I 32,50 30 1,50
p 155,00 10 5,00
12 5,70 b 5,30
ul 210,00 100 3,10
>96 17,00 33 2,20 2,20
|un415,00 20 13,00 12,20
in 450,00 115 0,60 0,50
ul 400,00 25 30,00 27.50
ul410,00 350 20,50 19,80
okt400,00 25 31,00b 30,OC
okt 440,00 50 17,00
ul 230,00
kt 210,00
ul 60,00
o98 55,00 15 7,60
n96 95,00 10 8,00 a
feb 99,00 10 1,90 a
kt 200,00 105
jul 190.00
jul 195.00
okt 190,00
I 67,50
55,00
60,00
EDELMETALEN
CONTANT VREEMDGELD
1,490 1,610
deense kroon (100)
duitse mark (100)
engelse pond
finse mark (100)
franse frank (100)
gr.eksedr (100)
hongkongdlr. (100)
•oon(lOO)
ill. (100)
jdo(lOO)
pes. (100)
a (100)
1,070 1,190
27,05 29,55
109,30 113,30
2,36 2,61
35,05 37,55
30,05 32,75
08,50
181,00
23,65
15,64
10,20
187,00
26,15
16,14
0,0027 0,0047
BELEGGINGSFONDSEN
86.10 86.00 donau fonds
70,00 69,10 dpamergrf.S
122,40 121,90
aegon aandelen!
aidoli.bondf
aig.tondsenbea
239.50A
24230
238.00A
241,90
91.50 90.30 tar east sel f.
101.50 100,70 finlestopr.gr.
49,00 48.60A gafamliq.fi
1235.00A 1235.00A gafam.oblT
6.50A 6.40A gafbfr.liq.f.t
76.40A
92,85 biogrond belegg
5.70 96.75 A 96,95
6,01 98.00 A 98,30
6,31 103,65A 103,90A
6.26 111,20 A 111.60 A
6.79 97.50 A 98.10 A
99,70 A 100.20 A
d liq. groeifonds
dobl.dividendf
dobi.waardef
99.80 commei,
103.50
12230
94.90A
94.70A
96.30A
96.10A
96 90A
119.40A
124.20A
89.90A
103.50A
122 30 A
9130 A
%!50A
95.00A
9630A
gafenghqLeci
galgl managte.
gaf |ap.aandf ec
gaf jap hqf ecu
ingbnkglob.fund
ingbnk oblig.fds
mgbnkrentegr I
ingbnk spaard t.
7.90A jade tonics
I0.50A jap.ind.alpha yen
I3.00A jap.sect rot.yen
7.50A Korea pacif.tr
1.20 A latin am eq.tund
i4.50A leveraged cap
5.65A hquirent
103,31 103.31
166.00b 166.00
65.00 62.10
63.20 63.50
55,20 55,20
15,40 15,10
.uez growth fund
echnologyfund
in fund yen 706 00A
101,20 101.20A
ohra liq grfonds
postbank aandelent
rente plus fund
10.00 10.30A
12,15 12,15
59.30A 59.20A
50030A 50O!(X)A
48.70A 48.70A
5'8,3Q 58,10
48.70 48.80
39,10 39,20
126,00 124,70
53.60 53.80
124^50 124^40
132.40 132,60
104.70. 104.40
107,50 107,50
12330 12230
65,20 65.20
5030 4930
100.70 100.50
75.00e
106,80 106,00
8730 f 8730
1630A.
66.40 66.40
51.00 A 5100A
204.60A 204,60
3530 f 3570
196.00A 198,00
146.00 -
358.00A 358.00A
88.60 90.30
297.00 297.00
17.70 17.70A
64.50A 64.50A
29.70A 29.70A
99,80 99.20
101,70 101,70
60.40 60,40
113,00 113,30
101,90 102,00
63.00A
6230A 61.50A
31.50A 31.50A
