Spanje: Klap socialisten valt nog mee Inkatha stuurt aan op afscheiding KwaZulu Britse penistest beslist over vrijlating gevangenen PRIJS- PRIMEUR Buitenland Rabin rept over ontruiming kibboets; herrie in Israël MAANDAG 29 ME11995 Dehaene mag gaan loodgieteren brussel» De Belgische premier (bijgenaamd 'de loodgieter') mag proberen opnieuw een regering in elkaar te zetten. Koning Al- bert II belastte hem gisteren, na een week van consultaties, met de formatie-opdracht. Dehaene maakt vandaag bekend hoe hij de formatie zal aanpakken. Verwacht wordt dat hij eerst zal pro beren een coalitie te smeden van zijn christen-democraten met de sociaal-democraten. België wordt al zeven jaar door een rooms-rode coalitie geregeerd. Zeven doden bij ongeluk in Zweden Stockholm Zeker vijf mannen en twee vrouwen zijn gisteren verdronken nadat de rubberen vlotten waarin ze zaten op de ri vier de Ranealven, in het noorden van Zweden, waren omgesla gen. Een vrouw wordt nog vermist. Zes personen werden gered. De autoriteiten zeiden dat alle slachtoffers rond de 20 jaar oud waren. Een van de vlotten, waarmee 14 jongeren de ter plekke 50 tot 100 meter brede rivier overstaken, sloeg over de kop door een flinke golf. Het andere vlot klapte tegen het eerste aan en sloeg eveneens om. Akkoord over sluiten Tsjernobyl-reactor kiev» Oekraïne en een groep westerse bedrijven hebben zater dag in Kiev een memorandum getekend over de sluiting van de kerncentrale van Tsjernobyl en de bouw en financiering van een vervangende installatie. Het document beoogt de sluiting van de Tsjernobyl-reactoren tegen het jaar 2000, zoals Oekraïne heeft beloofd. Negen jaar geleden had daar het ernstigste ongeluk met een kerncentrale uit de geschiedenis plaats. Tsjetsjenen bedreigen gevangen Russen moskou De commandant van de opstandelingen aan het zuid oostelijke front in Tsjetsjenië heeft gedreigd vijf Russische ge vangenen te doden, telkens als Moskou een luchtaanval op de dorpen in zijn gebied uitvoert. Dat meldde het Russische pers bureau Itar-Tass zaterdag. De Tsjetsjeense commandant Roe- slan Gelajev zei dat de gevangenen in een honderd meter diepe stortkoker van een cementfabriek zullen worden gegooid, wat zonder twijfel tot hun dood zal leiden. Britse vorstin torpedeert bezoek Clinton londen Het bezoek dat de Amerikaanse president, Clinton, in september aan het Verenigd Koninkrijken Ierland zou brengen, is uitgesteld omdat de Britse koningin Elizabeth dwarsligt. De vorstin is het niet vergeten dat Clinton niet in Londen de her denking van het einde van de Tweede Wereldoorlog bijwoonde, aldus gisteren het Britse weekblad The Obverser. Ze wenst niet haar vakantie in Schotland te onderbreken om Clinton in Lon den te ontvangen. Het bezoek zal waarschijnlijk later dit jaar als nog doorgang vinden. Parlement Egypte knevelt pers cairo De Egyptische oppositionele pers heeft gisteren woedend gereageerd op een omstreden perswet die zaterdag door het parlement was aangenomen. Onder de nieuwe regels riskeren journalisten 4.500 gulden boete en maximaal vijf jaar cel als ze berichten verspreiden die de overheid beschouwt als onjuist of ondermijnend. Weer Chinese dissidenten opgepakt peking» Een week voor de zesde verjaardag van het bloedbad op het Plein van de Hemelse Vrede in Peking heeft de Chinese poli tie nog eens drie dissidenten opgepakt. Tot dusver hebben de Chinese autoriteiten zo'n 24 dissidenten gevangengenomen. Een nog groter aantal is na druk en intimidatie door de autori teiten min of meer gedwongen de hoofdstad te v§fl^en. 1, PP boekt forse overwinning De Spaanse sociaaldemocrati sche PSOE heeft gisteren forse verliezen geleden bij de ge meenteraadsverkiezingen en de parlementsverkiezingen in der tien, van de zeventien autonome regio's. Het verlies bleek echter minder rampzalig dan voor speld. De centrum-rechtse Par- tido Popular (PP) kwam als grote overwinnaar uit de bus. De klei ne linkse partijen, verenigd in de IU, hebben in sommige ge meenten ook flinke winsten ge boekt. MADRID GPD-Rtr-AFP De PP behaalde bij de verkiezingen voor de gemeenteraden 35 procent (in 1991: 25,1 procent). De regerende so ciaal-democraten van premier Felipe Gonzalez scoorden 30,8 procent (1991: 38 procent). Op grond van opiniepei lingen was een veel grotere overwin ning voor de PP verwacht. Premier Gonzalez erkende gister avond de nederlaag, maar hij sloot vervroegde verkiezingen voor 1997 uit. De PP eist een vervroegde nationale stembusgang nu de regeringspartij al geruime tijd door schandalen wordt De PSOE-leider zei hoop te putten uit de verkiezingsresultaten. „De uit slag betekent dat we een geweldige electorale basis hebben voor de ver kiezingen van 1997", zei Gonzalez te gen zijn partijgenoten in het Ma- drileense PSOE-hoofdkwartier. PP-leider Aznar sprak van ,,de laatste stap alvorens de teugels van de nationale regering over te nemen". Nummer één in 42 van de 50 provin ciale hoofdsteden en in 11 van de 13 regionale parlementen, zo riep hij zijn juichende aanhang vanaf het balkon van het PP-kantoor in Madrid toe. Rond 70 procent van de kiezers ging gisteren stemmen, tegen 63 procent bij de gemeenteraadsverkiezingen in 1991. Volgens politieke commentato ren zijn veel PSOE-aanhangers opge komen om hun partij te behoeden voor de voorspelde grenzeloze afgang. Triomfantelijk begroet de Spaanse PP- leider Aznar zijn partijgenoten in Ma drid. foto reuter desmond boylan Bossi kondigt eigen parlement in Mantua aan Umberto Bossi, leider de Itali aanse protestpartij Lega Nord, is opnieuw op het oorlogspad. Cisteren kondigde hij aai) een 'Lega-parlement' te zullerl vor men in Noord-Italië. Het zóu de volksvertegenwoordiging in Ro me moeten controleren en een federale grondwet voor Ialie op stellen. Bossi sprak tijdens een con gres van zijn partij in Turijn. Za terdag had hij in Milaan al mee gedeeld dat 'de grote omme keer' in het verschiet ligt» 1 Iet gaat om een gebeurtenis van 'historische proporties' en dat rechtvaardigt volgens Bossj 'een breuk met de legaliteit'. ,,De ge schiedenis leert dat grondwet ten niet zomaar veranderen. Soms is het nodig een harfle en gewelddadige strijd te vieren tegen een systeem dat niet de mocratisch meer is". Bossi werd onthaald op i ovatie, maar in Rome werden zijn woorden afgedaan als folkloristisch en subvérsief. Waarschijnlijk geschrokken van de reacties, zei Bossi gisteren dat zijn parlement geen wetten zal maken, maar een strategie moet ontwikkelen om do cen tralistische staat te veranderen in een federalistische. Het 'par lement' zal vergaderen in Man tua, de stad die Bossi in dl toe komst wil promoveren lot hoofdstad van de 'Republiek Noord-Italië'. Om de zaak in evenwicht te hrengen heeft Bossi overigens geopperd dat ook in Zuidritalië een regionaal parlement zou moeten worden gevestigd. LONDEN HANS GELEUNSÉ CORRESPONDENT Een omstreden en verplichte 'penistest' beslist in Groot-Brittannië over de vrijlating van sommige zware misdadigers. Langdurig gestraften van wie gevangenispsychiaters menen dat ze de test moe ten ondergaan, krijgen perverse of gewelddadige seksvideo's te zien terwijl sensors op hun penis registreren of ze daarvan opgewonden raken. Is dat het geval, dan worden,ze aan het-'elnde van hun straftijd..niet vrijgelaten of komen ze niet in aanmerking vopr plaatsing inf een open inrich ting. Het zondagsblad The Observer onthulde giste ren dat de test ook wordt toegepast op gedeti neerden die niet zijn veroordeeld voor seksuele misdrijven. De test, ingevoerd in 1991, was echter bedoeld om gevangenispsyschiaters inzicht te ge ven in de resultaten van speciale behandelpro gramma's voorseksueel gestoorde misdadigers. Een woordvoerder van het gevangeniswezen gaf gisteren toe dat de verplichte test nu ook bij andere gevangenen wordt toegepast. Dit ter be schermingvan de maatschappij en van de gedeti neerde zelf, zo zei hij. Volgens hem wordt de test alleen uitgevoerd als de gevangenisarts dal nodig acht. De test is uiteraard zeer impopulair bij de ge vangenen. Volgens dr. David Thornton, die ver antwoordelijk is voor het.testprogramma, worden de geselecteerden niet gewaarschuwd. Daarmee wordt voorkomen dat ze van tevoren masturbe ren om de testapparatuur om de tuin te leiden. Ten minste twee modelgevangenen, niet ver oordeeld wegens seksmisdrijven, zijn het slacht offer van de test geworden, aldus het zondags blad. Zij werden na de test niet naar een open in richting, met weekendverlof en werk buiten de poort gestuurd, maar gingen terug naar hun cel len. Ze werden verplicht een jaar lang een spe ciaal behandelprogramma voor vrouwen- en kin derverkrachters te volgen. Volgens Stephen Shaw, directeur van de Stich ting Hervormingen Gevangeniswezen, is de test niet gerechtvaardigd, zelfs niet voor verkrachters. „Het is nog lang niet bewezen dat er verband is tussen seksuele fantasie en daad. Bovencfjen is niet duidelijk omschreven wat normaal seksueel gedrag is", aldus Shaw. Volgens deskundigen zou zeker vijf procept van de manlijke bevolking 'zakken' voor dez$ test. Dat percentage ligt ver boven het aantal gepleeg de seksuele geweldsmisdrijven. Een gevangenis psychiater veroordeelde tegenover The Observer de penistest als een zware schending van de mensenrechten. „Mensen die als beesten worden behandeld, zullen zich na vrijlating ook als}bees ten gaan gedragen", meent hij. Uitgelekt rapport brengt Zuid-Afrika dichter bij burgeroorlog Palestijnse politiemensen keken gisteren toe hoe kinderen in de Gazastrook meededen aan een betoging voor Palestijnse zeggenschap over Jeruzalem, foto reuter ahmad jadallah TEL AVIV AD BLOEMENDAAL CORRESPONDENT Israëlische kolonisten op de Go- lan-hoogvlakte en de parlemen taire oppositie zijn in rep en roer door de uitspraak van pre mier Rabin dat waarschijnlijk al in de eerste fase van een vredes akkoord met Syrië een Israëli sche nederzetting zal worden ontruimd. Rabin noemde geen naam, maar de kolonisten menen dat het gaat om de kibboets Elrom, die slechts een kilometer van de bestandslijn met Syrië ligt. De leiding van de rechtse Likud heeft gisteren demonstratief vergaderd in Elrom. Daarbij zei parlementslid Uzi Landau dat hij, als hij soldaat was, zou wei geren ontruimingsorders uit te voeren. Volgens Landau, vormt de politiek van de regering-Ra bin 'het mes in de rug van het Zionisme en de veiligheid^ van de staat'. Likud-leider Netanyahu be stempelde als 'klinkklare onzin' wat Rabin vorige week zei, na melijk dat Likud een boodschap heeft gestuurd aan de Syrische regering. De grootste oppositie partij zou de Syrische minister van buitenlandse zaken, Farouk a-Shara, hebben aangeraden te wachten tot volgend jaar Likud de verkiezingen wint. Daarna zou Syrië beter zaken kunnen doen. „De Syriërs proberen al leen maar Rabin zenuwachtig te maken", zei Netanyahu. „Hij mag die onzin geloven als hij dat wil, maar ik denk niet dat iemand in Damascus zich illu sies maakt over het standpunt van Likud. Ze weten daar heel goed dat wij de Golan nooit zul len opgeven." Netanyahu kreeg gisteren wat zijn beoordeling van Syrië be treft steun van Warren Christopher. De Amerikaanse minister van buitenlandse za ken zei in een vraaggesprek met The Washington Post dat de Sy rische president Assad heel goed begrijpt dat zijn kansen bij Rabin liggen, 'in het licht van de vijandige publieke verklaringen van Likud-leiders over een ak koord over de Golan-hoogte'. Volgens Christopher die vol gende maand naar het Midden- Oosten komt kunnen Israël en Syrië binnen een paar maan den overeenstemming berei ken, nu ze hebben besloten de onderhandelingen te hervatten. Israëls minister van buiten landse zaken, Peres, heeft het afgelopen weekeinde opnieuw gezegd dat de Golan soeverein Syrisch grondgebied is. Het kwam hem te staan op kritiek van drie collega's in het kabi- net-Rabin, die menen dat zo'n uitspraak de Israëlische onder handelingspositie niet ten goe de komt. Peres sprak in de loop van een kort bezoek aan de Marokkaanse hoofdstad Rabat, waar hij een ontmoeting had met koning Hassan II en PLO- voorzitter Arafat. Na afloop van het gesprek met de Palestijnse leider is bekendgemaakt dat Is raël en de PLO blijven streven naar 1 juli als uiterste datum voor het bereiken van een ak koord over uitbreiding van de Palestijnse autonomie. Als dat lukt, kunnen er volgens Peres voor het eind van het jaar Pales tijnse verkiezingen worden ge houden. De Palestijns-Israëli sche onderhandelingen worden vandaag in Caïro hervat. KAAPSTAD RUNA HELLINGA CORRESPONDENT De Inkatha Vrijheidspartij (IFP) van Zulu-leider Mangosuthu Buthelezi heeft vergaande plan nen tot afscheiding van de pro vincie KwaZulu-Natal van Zuid- Afrika. Dat blijkt uit een rapport dat afgelopen weekeinde is uit gelekt. Volgens de plannen moet een federatie worden ge vormd, maar het Koninkrijk KwaZulu, zoals de IFP de pro vincie wil noemen, eist voor zichzelf zeer grote bevoegdhe den op. Het geheime programma be staat uit twintig punten. Het gaat onder meer om de oprich ting van een provinciale veilig heidsmacht en provinciale con trole op onderwijs, economie, land- en waterbeheer, de me dia, het complete ambtenaren apparaat en de opbrengst van gokspelen en loterijen. Verder Thatcher prijst Blair en hakt weer in op Major LONDEN AFP De Conservatieve Britse ex-pre mier Thatcher heeft haar be wondering uitgesproken voor Labour-leider Blair. In een in terview met het weekblad Sun day Times zei ze Blair te be schouwen als de „beste leider" die Labour sinds het begin van de jaren zestig heeft gehad. „Ik zie veel socialisme achter het schaduwkabinet, maar niet bij de heer Blair. Ik denk dat hij op recht is veranderd", voegde'zij er aan toe. Tegelijk hekelde Thatcher op nieuw het 'compromis-beleid' van premier Major jegens Euro pa. Soortgelijke uitlatingen wer den Thatcher vorige week niet in dank afgenomen door leiders van de Conservatieve Partij, die zeiden dat Major woedend was over de nieuwe aanvallen van een partijgenote op zijn beleid. zou het koninkrijk een eigen vlag en wapen moeten krijgen. Blijkens het document heeft de IFP ook onderzocht of But helezi zich moet terugtrekken uit de centrale regering. Op dit rrioment acht de partij dat ech ter niet wenselijk, hoewel de mogelijkheid wordt opengehou den om dit punt over een jaar opnieuw te bezien. Het rapport is uitgelekt enkele dagen nadat er enige schot leek te komen in de slechte verhou ding tussen IFP en regeringpar tij ANC. Beide partijen waren het afgelopen woensdag eens geworden over verdere gesprek ken over hun geschilpunten. Het ging daarbij in eerste in stantie over de IFP-wens om in ternationale bemiddeling in te schakelen bij de opstelling van de nieuwe Zuidafrikaanse grondwet, met name bij de pa ragrafen die de macht van de provincies regelen. KRENTEN/ ROZIJNEN- BOLLEN EQgEEB® 12' Aanbieding geldig van ma 27 mei t/m wo 31 mei 1995 A&P Services B V. tel. 02154-83333 ELKE DAG GOED NIEUWS X Wie het rapport heeft, laten uitlekken, is onduidelijk,, maar de inhoud van het stuk schijnt ook in IFP-kringen niet bij ie dereen goed te zijn gevallen. Het rapport zou het weFk zijn van Mario Ambrosini, dè om streden Italiaanse adviseer van Buthelezi die al vaker mét zeer radicale voorstellen kwam. De overige partijen in het 'parle ment van KwaZulu-Nat# rea geerden zeer negatief op de IFP-voorstelIen. Zeker is in ieder geval, dat het IFP-plan de provincie een stap dichter bij de door iedereen ge vreesde burgeroorlog brengt. Niet alleen heeft de partij lang niet alle Zulu's achter zich, KwaZulu-Natal kent bovendien een aanzienlijke Afrikaner en een Indiase gemeenschap. Het is onwaarschijnlijk dal ziiter iels voor voelen deel te worden van een door Buthelezi geqontro leerde traditionele Zulu-natie. Onderdrukking in Tibet neemt aanzienlijk toe PEKING .AFP De politieke en religieuze on derdrukking door Chinajin Ti bet neemt beduidend toe. Dit meldt Amnesty International in een rapport dat morgeh ver schijnt. Eind 1994 zaten zeker 628 Ti- betanen om politieke njdenen gevangen, van wie 182 vróuwen en 45 minderjarigen. Amnesty spreekt verdér over willekeurige arrestaties wegens het illegaal aanplakken van plakkaten en het op touwjzetten van betogingen en clandestiene groepen. De mensenrechtenor ganisatie maakt zich vooral zor gen over de behandeling van minderjarigen. Die worden vol gens Amnesty net als volyvasse-l nen onderworpen aan slaan, elektrische schokken, eepzame opsluiting en het onthouden van slaap, eten en drinker!.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1995 | | pagina 5