-I-
Steeds meer vrijwilligers
beschermen weidevogels
Natuur Milieu
Consulent waakt
over roofvogels
WOENSDAG 17 MEI 1995
-WOE
'Bomen en wet'
geheel herzien
De Bomenstichting, belangen
behartiger van hel vaderlandse
lover, bestaat 25 jaar. Ter gele
genheid van dit jubileum geeft
de stichting een geheel herziene
en uitgebreide druk van het
boek 'Bomen en wet' uit. Een
face-lift van dit standaardwerk
was nodig, door de talrijke en
ingrijpende veranderingen in
wetgeving, rechtsbescherming
en rechtspraak ten aanzien van
bomen. Het boek is bedoeld
voor mensen die zich professio
neel of puur uit hobby bezig
houden met 'takkendragers'.
'Bomen en wet' gaal in op vrij
wel alle juridische facetten rond
bomen en bossen, zoals eigen
dom, burenrecht, aansprakelijk
heid, bosbouw, gemeentelijk
beleid, natuurbeschermingen
subsidies. Het geeft antwoord
op vragen over de afbakening
tussen Boswet en de gemeente
lijke kap- of bomenverordening,
over de aansprakelijkheid van
boomeigenaren, hoe men op
kan treden tegen illegale kap,
schadeverhaal aan bomen, be
scherming van monumentale
bomen, etcetera.
Aan de herziening van het boek
is meegewerkt door een brede
groep juristen en deskundigen.
Naast een nauwgezette bespre
king van wetten, besluiten en
verordeningen is veel recente
rechtspraak opgenomen. Een
uitgebreide literatuur- en adres
senlijst ontbreekt niet.
'Bomen en wet' is te bestellen
bij de Bomenstichting. Het kost
29,50, over te maken op giro
2108755, onder vermelding 'Bo-
Boekje over
Flevonatuur
Anders dan anders. Zo mag je
de natuur in het jonge
Flevoland gerust noemen. Zo
heeft het drooggemalen land
geen veenweidegebieden vol
grutto's en kieviten. Maar het
bezit wel grote zoetwatermoe
rassen, zoals de Oostvaarders-
en Lepelaarsplassen, met kolo
nies aalscholvers en lepelaars.
En de Flevolandse loofbossen,
gedijend op rijke, niet verzuur
de grond, genieten een grote re
putatie door de rijkdom aan
soorten paddestoelen.
De Koninklijke Nederlandse
Natuurhistorische Vereniging
(KNNV) afdeling Lelystad be
staat 20 jaar. Ter gelegenheid
van dit jubileum wordt het
boekje 'Natuurlijk Flevoland'
uitgegeven, waarin verslag
wordt gedaan over de natuurlij
ke ontwikkelingen in de pol
ders.
Vogels, paddestoelen, orchidee-
en, varens en vleermuizen pas
seren de revue. Het rijk geïllu
streerde boekje kost 10 en is te
bestellen door overmaking van
de aanschafprijs op postgirore
kening 4342384 onder vermel
ding van 'Natuurlijk Flevoland'.
Damherten
in de
duinen
Ontsnapt uit een herten
kamp en verwilderd. In de
Amsterdamse Waterlei
dingduinen zwerft vrij en
blij een flinke groep dam
herten rond. De dieren
worden niet bejaagd en
zijn daardoor minder
schuw dan herten die wel
moeten vrezen voor heet
jagerslood. Meestal rus
ten de damherten overdag
in dichte struwelen, maar
ze laten zich soms toch
ook goed zien in meer
open duingedeelten. Dit
tot groot plezier van de
recreanten. Op de foto het
silhouet van een wijfjes-
damhert in de avondsche
mering, in de duinen bij
DeZilk.
foto martijn dejonce
Het gaat slecht met de weidevogels. Steeds meer sappige
graslanden in het westen van Nederland worden met
veel ijver en grof geweld omgezet in bollengrond. Gevolg:
kievit, grutto en tureluur, de ambassadeurs van het Hol
landse laagland, moeten uitwijken. En waar er nog wel
weidelandschap over is worden de dieren bedreigd door
briesende mestinjecteurs. Toch is er ook goed nieuws te
melden: de belangstelling om deze dieren te helpen
groeit sterk.
^VDEVÖG^
Steeds meer vrijwilligers laten
zich opleiden tot weidevogelbe
schermer en het aantal boeren
dat wil meedoen aan gerichte
acties ter bescherming van deze
dieren neemt toe. Dit meldt de
stichting Vrijwillig Natuur- en
Landschapsbeheer Noord-Hol
land (VNLB) in haar nieuws
brief.
De campagne van de stichting
VNLB heeft maar liefst ruim 350
vrijwilligers opgeleverd. Het
leeuwedeel van dit legertje
wordt momenteel door ervaren
veldmedewerkers opgeleid in
het beschermingswerk. En meer
vrijwilligers betekent dat een
dito aantal boeren dit voorjaar
geholpen kan worden bij het
beschermen van de weidevo
gels. De stichting is daar heel
blij mee. Vaak willen boeren wel met de tot dan uitgestelde
aan weidevogelbescherming j aars werkzaamheden,
doen, maar ontbreekt het hen
in het drukke voorjaar vaak aan
hulp bij dit arbeidsintensieve
werk.
Vanaf eind maart, aldus de VN
LB, zijn de eerste groepen erva
ren en onervaren vrijwilligers
gestart met het beschermings-
werk. Door het koude en natte
weer eind maart, begin april
Het vignet van VNLB met een ge
stileerde afbeelding van een grut
to, de vogel waarvoor Nederland
een internationale verantwoorde
lijkheid heeft.
waren er toen nog weinig vogels
actief. Vanaf de tweede week
van april werd het droger en
Veel boeren begonnen
der het mestinjecteren. Op de
percelen waar de nesten wer
den gemarkeerd door vrijwilli
gers kon de boer nu goed reke
ning houden met de verse leg-
sels van kieviten, grutto's, ture
luurs, slobeenden en dergelijke.
De vrees is gerechtvaardigd dat
toch weer veel legsels en pullen
zijn stukgemaaid toen het in
eens zo mooi weer was en de
agrariës snel hun eerste snede
gras gingen oogsten. ,,Eens te
meer blijkt dat de weidevogel
bescherming niet ophoudt bij
het beschermen van de legsels.
Dit jaar is er weer vroeger ge
maaid dan voorgaande jaren.
Het verjagen van de pullen en
de ouders uit de percelen waar
gemaaid wordt is dus weer ac
tueel. Pullen die enkele dagen
oud zijn kunnen goed lopen en
zwemmen. Ze kunnen dus ver
jaagd en derhalve gered worden
van een wisse dood", aldus VN
LB.
De VNLB heeft ook nog enkele
tips om de dieren te redden. Zo
is het van belang om voor of tij
dens het maaien de trekker in
het land te zetten. Veel vogels
reageren hierop door het land
te verlaten. Verder kunnen boe
ren van binnen naar buiten
maaien. Dit geeft de pullen de
kans om te vluchten. Andersom
worden de dieren naar het
laatste restje hoge gras in het
midden gedreven, waarna ze de
'gehaktmolen' ingaan.
Ook door het ophangen van rit
selende en blinkerende slingers
worden pullen het land uitge
jaagd dat gemaaid moet wor
den. De kans blijft echter altijd
aanwezig dat de jonge vogels
zich tegen de grond drukken.
Scherp opletten van de maaien
de boer kan in zo'n situatie nog
veel dierenleed voorkomen.
Informatie over- het weidevogel
seizoen van 1995 kan verkregen
worden bij VNLB, tel. 023 -
143080.
Ton Eggenhuizen met een gevangen buizerd. foto martijn
Nog altijd zijn roofvogels in
Nederland het doelwit van ver
volging. Ton Eggenhuizen,
consulent van Vogelbescher
ming in Noord-Holland en
Flevoland, onderzoekt sinds
1992 in zuidelijk Flevoland of
daar vervolgingspraktijken
plaats vinden. Tevens onder
steunt hij Noordhollandse col
lega-roofvogelonderzoekers in
de duinstreek en het Gooi, die
sinds kort actief zijn. Door de
roofvogels scherp in de gaten
te houden denkt hij de gifmen
gers en klemmenzetters af te
schrikken.
Eggenhuizen onderzoekt on
der meer de populatie-opbouw
van buizerds en haviken. Hij
vangt en ringt de vogels, meet
en weegt ze, en stelt geslacht
en leeftijd vast. Behoorlijk spe
cialistisch werk. Op basis van
zijn bevindingen tot nu toe
zegt hij dat er in Flevoland op
een aantal plaatsen inderdaad
sprake moet zijn van roofvo
gelvervolging, waarvan vooral
buizerds het slachtoffer zijn. Er
zitten namelijk opvallende 'ga
ten' (heel weinig jonge dieren)
in de vogelpopulaties.
Er achter komen hoe roofvo
gels gedood zijn en met welk
gif is tegenwoordig een kostba
re zaak. De slachtoffers gaan
voor onderzoek naar het Cen
traal Diergeneeskundig Insti
tuut (CDI). Dat vraagt vraagt
echter voor elke vogel die op
de snijtafel belandt een ver
goeding van 500. Jaarlijks
worden er in Noord-Holland
en Flevoland vele tientallen
dode roofvogels gevonden. Die
allemaal laten onderzoeken is
onbetaalbaar.
Een verzoek om lagere tarie
ven, gedaan aan minister Van
Aartsen van landbouw, natuur
beheer en visserij, heeft niets
opgeleverd.
PUZZEL
123456789
OPGAVE
OPLOSSING
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:
1. herkauwer, toiletgerei; 2. roe
de; 3. geluk; 4. bijwoord, Noorse
godheid, onder andere; 5. ge
vaarlijk, niet goed doorbakken;
6. bijbelse vrouw, rijtoer; 7.
ploegsnede, Zuidamerikaanse
drank; 8. en omstreken, Griekse
letter, titel; 9. overlevering; 10.
overschot; 11. waswater, hevig.
Verticaal:
1. bazige vrouw, leerling, lekker
nij; 2. lichtzinnig; 3. -ik, clown,
boom; 4. rijstdrank, echtgenoot;
5. delfstof, nakomeling; 6. twee
zang, korf; 7. steen, tijdperk,
mat; 8. aantekening; 9. muziek
noot, bloem, laatstleden.
SLEUTELWOORD
Horizontaal:
1. zitkamer; 2. warempel; 3.
energiek; 4. macaroni; 5. behen
dig; 6. automaat; 7. nietsnut; 8.
dergelijk.
De woorden op de eerste en der
de verticale regel zijn: ZWEM
BAND en TRECHTER. Het sleu
telwoord luidt: ZWIJGPLICHT.
HEINZ
l-K &-E-N M-N V-L-!-£-<£, -
r-u-/-&-j-e \k-e-e-k k-w-u-t*
6-e-K-A-A-K-Tf-p-f-t-s
KOU, C>'£ VtKP J£ VAST
VJ£L TBKU&.JOPOCUS f
2U?V£K KAK ZO'K D/H& K/BT
WE&Vl.f£&£K
TOMPOES
Heer Bommel en de Hachelbouten
Joost richtte zich in zittende houding
op en schudde bekommerd het
hoofd.
Rampspoed en ongeluk", prevelde
hij. „Het komt uit, al u mij toestaat."
„Wat bedoel je toch?" vroeg Tom
Poes ongeduldig. „Wat komt er ei
genlijk uit!"
De knecht wilde de toestand uit gaan
leggen, doch zijn neus werd plotse
ling getroffen door een branderige
geur. En nu viel zijn oog op de dichte
rookwolken, die uit de keuken kwa
men drijven.
„De maaltijd!" riep hij, overeind
springend. „De maaltijd brandt aan!
"Verwilderd snelde hij naar het to
neel van de ramp en Tom Poes volg
de hem. Nu werd ook de kamerdeur
geopend om heer Bommel door te
laten.
„Brand!" riep deze op klagende toon.
„Het ongeluk slaat toe! Dat komt van
het ravennest!"
„Dag, heer Ollie", zei Tom Poes.
Maar zijn vriendelijke groet bleef on
opgemerkt; onder brand- en hulpge
roep rende heer Bommel de keuken
in om te gaan blussen. Op het ge
zicht van zijn meester geraakte Joost
echter geheel over zijn zenuwen
heen.
Hij tilde de overkokende pan van het
fornuis, brandde zijn vingers en liet
het vaatwerk met een kreet op de te
gels vallen. Het goede voedsel vloog
alle kanten uit, zodat heer Ollie een
groot deel over zijn tenen kreeg.
Enige tijd was het anders zo rustige
vertrek nu vervuld met geroep en ge
schreeuw van rondspringende figu
ren - en Tom Poes keek in grote ver
bazing toe. Want het was hem duide
lijk, dat er een nerveuze spanning op
Bommelstein heerste, maar de reden
daarvan begreep hij niet.
H
T
W
R
Weersvooruitzicht
DONDERDAG 18 MEI
DOOR HANS VAN ES
Vergeleken met andere jaargetij
den is het voorjaar in Nederland
een droog seizoen. In de meeste
jaren zien we van februari tot en
met juni minder dagen met re
gen. Op dagen dat er wel wat
valt, zijn de hoeveelheden be
trekkelijk gering. Het droge regi
me in deze tijd van het jaar is te
rug te voeren op verschillende
oorzaken. De westcirculaties wor
den nog al eens geblokkeerd door
hogedrukgebieden boven de oce
aan of boven Europa. Vochtige
Atlantische lucht krijgt dan min
der kans tot het vasteland door te
dringen.
In situaties, dat de aangevoerde
lucht wel van over zee wordt aan
gevoerd, valt er in verhouding tot
andere maanden weinig neer
slag. Dat heeft te maken met de
relatief lage zeewatertempera
tuur in het voorjaar, waardoor de
lucht er boven minder water
damp bevat.
De lente van 1995 gedraagt zich tot dusverre ook behoorlijk droog.
Nadat in maart een zeer natte periode werd afgesloten, is er de afge
lopen zes weken zo weinig neerslag gevallen, dat de eerste droogte
verschijnselen zich al hebben voorgedaan. Op veel plaatsen viel er de
ze maand slechts ca. 5 millimeter Nadat een regenrijke depressie ons
land tijdens het afgelopen weekeinde heeft gemist, kunnen de
slagmeters vandaag weer eens behoorlijk worden gevuld. Een depres
sie is de afgelopen 24 uur in traag tempo vanuit het Engelse Kanaal
naar ons land getrokken en daarbij in activiteit toegenomen.
Aan de voorzijde van het laag voerden oostenwinden gisteren nog dro
ge lucht aan. De zon liet zich door de sluierbewolking niet van de wijs
brengen en stuurde het kwik omhoog naar 16 graden. In de regenzo-;
ne is het vandaag ook nog betrekkelijk zacht, mede dankzij de tijde
lijk afgenomen wind. Aan de achterzijde van de storing klaart het va
nacht op, maar de wind steekt op tot krachig uit het noorden en de
koude lucht keert terug. Morgen wordt het een frisse dag met maxima
van 12 tot 14 graden. Naast zonnige momenten zijn er enkele buien
waarschijnlijk.
Vrijdag verandert er nog weinig. Tijdens het weekeinde komt het ho-
gedrukgebied der Azoren weer wat op sterkte en breidt zich naar
West-Europa uit. De buienkans neemt verder af en bij zonnmge perio
den gaat de temperatuur geleidelijk omhoog naar de normale
waarde van 16 tot 18 graden.
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
daag in Slowakije en morgen
nu en dan zon. Middagtemperatuur i
geveer 22 graden.
DONDERDAG 18 ME11995
gen, plaatselijk
droger en perioden met
zon, maar morgen toene
mende bewolking, gevolgd
door regen. Middagtempe-
ratuurrond 10 graden.
Zweden:
Vandaag af en toe zon en
overwegend droog, maar
in de avond in het zuiden
kans op regen. Morgen
breidt de regen zich uit
over het hele land. Mid
dagtemperatuur tussen 5
en 12 graden.
Denemarken:
Vandaag in het noorden
ring, verder veel bewolking
en perioden met regen.r.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Vandaag veel bewolking, perioden met
regen en veel wind. In Ierland rustiger
en droger weer. Morgen van het westen
uit enkele opklaringen en minder wind.
Middagtemperatuur op de meeste plaat
sen rond 10 graden.
België en Luxemburg:
Veel bewolking en perioden met regen,
morgen ook een enkele opklaring. Langs
de Belgische kust tijdelijk veel wind.
Middagtemperatuur vandaag ongeveer
15 graden, morgen circa 11.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Half tot zwaar bewolkt en van tijd tot tijd
regen. Aan zee vooral vandaag een stevi
ge westenwind. Middagtemperatuur
vandaag omstreeks 17 graden, morgen
In het zuiden flinke zonnige perioden en
droog. In het midden en noorden vooral
morgen meer bewolking en af en toe re
gen. Middagtemperatuur van 18 graden
in het noorden tot 26 in het zuiden.
Zon afgewisseld door enkele wolkenvel
den. Waarschijnlijk droog. Middagtem
peratuur circa 25 graden.
Spanje:
In het zuiden droog en flinke zonnige
perioden. In het westen en noorden wol
kenvelden en vooral morgen plaatselijk
regen. Middagtemperatuur tussen 27 en
32 graden, in het noordwesten ongeveer
Marokko:
Westkust: zonnig, maar ook enkele wol
kenvelden. Middagtemperatuur aan het
strand tussen 23 en 28 graden, landin
waarts veel warmer.
Droog en flink wat zon. Middagtempera
tuur aan zee tussen 27 en 32 graden,
landinwaarts maxima tot 38 graden.
Zuid-Frankrijk:
Half tot zwaar bewolkt en van tijd tot tijd
regen, mogelijk ook onweer. Langs de
Middellandse-Zeekust droger en af en
toe zon. Middagtemperatuur meest tus
sen 19 en 24 graden, morgen van het
westen uit lagere temperaturen.
Mallorca en Ibiza:
Droog en flinke zonnige perioden. Mid
dagtemperatuur ongeveer 26 graden.
het noorden ook van tijd tot tijd wolken
velden en kans op een bui. Middagtem
peratuur meest tussen 22 en 26 graden.
Corsica en Sardinië:
Zonnige perioden en vrijwel overal
droog. Middagtemperatuur van 22 gra
den op Corsica tot 26 op Sardinië.
Malta:
Overwegend zonnig. Middagtempera
tuur ongeveer 25 graden.
Griekenland en Kreta:
Droog en veel zon. Middagtemperatuur
ongeveer 24 graden.
Turkije en Cyprus:
Droog en veel zon, Middagtemperatuur
ongeveer 25 graden.
Duitsland:
Vandaag in het noorden eerst nog een
opklaring, verder veel bewolking en nu
en dan regen, mogelijk ook onweer. Mor
gen half tot zwaar bewolkt en enkele re- Los Angeles licht bew.
gen- of onweersbuien. Vandaag maxima
rond 16 graden, morgenmiddag tempe
ratuur uiteenlopend van 12 graden in
20
maar ook van tijd tot tijd regen. Midda
temperatuur ongeveer 18 graden, bijt
klaringen maxima tot 23 graden.
Oostenrijk:
Wisselvallig weer met van tijd tot tijd
gen, morgen tijdelijk droog en zonnij
perioden. Middagtemperatuur ongeve
20 graden, morgen circa
Polen:
In de loop van vandaag meer bewolkirjDe
en af en toe regen. Morgen wolkenve^,
den en wat regen, afgewisseld met f'
ke opklaringen. Middagtemperatuur
17 graden in het noorden tot 23 in
IAMS'
hi van
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 06.46- 19.17 06.19-
Laag 02.30- 14.54 02.11 14.3j(jat
Weerrapporten 17 mei 08 ui
ono3 15 8
Rotterdam regen
Twente regen
Aberdeen mistbanken
11
23
20 15 0 |en
13 10 0 01.1
18 10
15 14
16 10
23 15
11 5
io 7 18 12 t lèr
wnw9 23 14
lunchen half bew
Bangkok
Buenos Aires
Casablanca
Johannesburg c
Los Angeles l
New Orleans onbew
