a
Rabin: In Oost-Jeruzalem
geen nieuwe onteigeningen
h
Kankerfonds investeert in sigaret
Net een kijkdoos
%eer hevige gevechten in
Ojrensgebied Bosnië-Kroatie
Buitenland
In Tsjetsjenië laait
strijd weer hevig op
Drugs overspoelen
zuidwesten China
Argentinië herkiest Menem
Chiracs spaarpot zit 2,5 miljoen
s. Jacques Chirac, die woensdag als president van Frankrijk
dt geïnstalleerd, en zijn vrouw Bernadette hebben bezittin-
|er waarde van meer dan 8,3 miljoen franc (ongeveer 2,5
jen gulden). Dat melden ze in een verklaring die de Franse
jscourant gisteren publiceerde. Het echtpaar Chirac bezit
lermeer een kasteel en een boerderij in Centraal-Frankrijk
appartement in Parijs. Ook vertrekkende Franse presi-
ten moeten aangeven hoeveel ze bezitten. Francois Mitter-
liet vorige week weten dat hij bijna 9,6 miljoen franc bezit,
[vermogen is tijdens zijn presidentschap vrijwel gelijk geble-
ieuwe Panchen Lama
jpriHiDe Tibetaanse geestelijk leider Dalai Lama heeft gis-
de 6-jarige jongen Choekyi Nyima aangewezen als de reïn-
itie van de Panchen Lama, na hemzelf de belangrijkste
[telijke in het Tibetaanse boeddhisme. Deze stap van de
ii Lama, die Tibet in 1959 na een mislukte opstand tegen de
-«ïese bezetters ontvluchtte, lijkt een nieuwe bron van conflict
"e'n rorden met China, omdat beide partijen zich het recht voor-
jouden de reïncarnatie aan te wijzen van de Panchen Lama,
ins laatste reïncarnatie in 1989 overleed.
i tzetters moeten van olieplatform af
SSL; Dertien leden van de milieu-organisatie Greenpeace
leten de bezetting van het olieplatform Brent Spar, ongeveer
(kilometer ten noorden van de Shetland-eilanden, staken,
jrechtbank in de Schotse hoofdstad Edinburgh heeft dat za-
dag bevolen. De activisten houden het platform sinds 30 april
jet om te verhinderen dat eigenaar Shell het tot zinken
tngt. Volgens Greenpeace bevinden zich op het platform meer
on giftig slib en andere voor het milieu schadelijke stof-
;een, cadmium en licht radioactief afval. Shell bestrijdt
nuterse tart Nederland
tmaribo» De voormalige Surinaamse legerleider Desi Bouter
en zijn Nationale Democratische Partij (NDP) nemen op ei-
kracht deel aan de verkiezingen van 1996. ,,Na de verkiezin-
zal het buitenland wel met me komen praten", zei Bouterse
lat hij als partijvoorzitter was herkozen. Overduidelijk doelde
daarmee op Nederland, dat niet graag ziet dat de NDP be-
ursmacht krijgt.
China negeert
kernproefstop
grote landen
China heeft vanochtend op-
nieuw een kernproef uitge
voerd, zo deelde het Japanse
ministerie van buitenlandse za
ken mee. gevolgd door het Chi
nese persbureau Xinhua. China
doet zulke proeven ondanks op
roepen van de kernwapenlan-
den VS, Frankrijk, Groot-Brit-
tannië en Rusland om mee te
doen met hun vrijwillige stop
op dergelijke proeven.
De Verenigde Staten hebben
Peking eerder voorgesteld kern
proeven uit te voeren door mid
del van simulatie op de compu
ter. Die methode gebruiken de
VS zelf ook.
China deed tot nu toe in to
taal ruim 40 proeven, de VS
1.000 en Rusland 700.
Volgens een woordvoerder
van het Pekingse ministerie van
buitenlandse zaken zal China
stoppen met kernproeven zodra
een uitgebreid internationaal
verbod daarop van kracht is.
raritan Voor de bewoners is het natuurlijk buitengewoon
triest, maar het lijkt wel alsof deze mensen in een kijkdoos
zitten. In werkelijkheid betreft het de resten van een huis in
Raritan in de Amerikaanse staat Illinois. Een flink deel daar
van werd zaterdag weggerukt door een wervelstorm. Al-
leen door uit alle macht aan een been van zijn 5-jarige
kleinzoon te gaan hangen, kon hoofdbewoner John Liver-
more voorkomen dat het ventje door de windhoos werd
meegevoerd. foto ap chris standford
ijfde achtereenvolgende dag is fel ge-
de omgeving van het Kroatische stadje
|e. Militaire waarnemers van de Verenigde
noteerden zondag zo'n tweeduizend insla-
granaten en zeiden dat de Bosnische
zeker zestig raketten afvuurden op het
jebied van de Bosnische Serviërs,
felste gevechten werden gevoerd om de
het nabijgelegen stadje Vidovice.
ordvoerder van de Bosnische Kroaten zei
Serviërs zo'n 5vijfduizend granaten en
Russische grondraketten hadden afgevuurd
loatische stellingen,
gebied rond Orasje ligt aan de rand van de
Serviërs gecontroleerde corridor die langs de
de Sava loopt, tussen Bosnië en Kroa-
)e op sommige plaatsen enkele kilometers
corridor is van vitaal belang voor de Ser-
omdat het Klein-Joegoslavië verbindt met
Servische enclaves in het oosten en westen
Bosnië en Kroatië.
Kroatische leger begon zaterdag met de te-
rekking van zijn troepen uit verscheidene li-
bij de zogeheten 'bezette zones', de door Ser-
Kroaten veroverde gebieden die theore-
ionder controle staan van de Verenigde Na-
minister van buitenlandse zaken Gra-
Zagreb daarmee de ontspanning bevorde-
De maatregel heeft met name betrekking op
strijdkrachten rond de hoofdstad van de Servi
sche enclave Krajina, Knin. Woordvoerders van
de VN-vredesmacht bevestigden dat de Kroaten
het beleg van alle VN-waarnemingsposten in de
jegio hadden opgeheven, maar dat zich bij de
"stad Gospic, 200 kilometer ten zuiden van Za
greb, nog zo'n 600 Kroatische soldaten bevonden.
De aanslag vrijdag op een rooms-katholieke
kerk in de Bosnische stad Banja Luka heeft aan
een priester en een non het leven gekost. Hun
verkoolde lijken werden zaterdag gevonden in de
ruïnes van het gebouw dat vermoedelijk door de
Bosnische Serviërs werd opgeblazen. De Serviërs
kwamen waarschijnlijk tot hun' actie uit veront
waardiging over de herovering van het naburige
West-Slavonië door het leger van het voorname
lijk rooms-katholieke Kroatië.
Bosnische Serviërs bombardeerden gisteren
opnieuw de Sarajevose buitenwijk Butmir, waar
vorige week zondag elf mensen om het leven
kwamen. Gisteren raakten drie mensen gewond.
De Serviërs draaiden in het weekeinde de water
en elektriciteitstoevoer voor Sarajevo verder dicht
en stelden onderhandelingen over de heropening
van het vliegveld tot dinsdag uit.
De Bosnische Serviërs hebben zaterdag meer
dan tweehonderd Bosnische moslims uit Noord-
Bosnië verdreven, meldde de Bosnische staatste
levisie gisteren De Serviërs brachten de moslims
in bussen door de frontlinie naar een gebied bij
Travnik, dat onder controle staat van het Bosni
sche regeringsleger.
Stilzwijgende overeenkomst gemeld Palestijnen met Hamas en Jihad
De Israëlische regering heeft gisteren de omstreden
onteigening van drie stukken land in Oost-Jeruzalem
goedgekeurd. Maar premier Rabin beloofde zijn minis
ters dat er in de toekomst in het Arabische stadsdeel geen
land meer zal worden geconfisceerd.
van het libera
le Meretz-blok stemden tegen
het onteigeningsplan en vier
ministers van Rabins Arbeiders
partij onthielden zich van stem
ming.
Minister Yossi Sarid (Meretz)
noemde het besluit om 530
dunam (een dunam is duizend
vierkante meter - redactie) in
Oost-Jeruzalem te onteigenen
een zeer ernstige fout. „Het is in
strijd met Israëls belangen. We
moeten dit onmiddellijk corri
geren, want anders zullen onze
kansen op het vestigen van soe
vereiniteit over Jeruzalem mini
maal zijn", zei hij.
Maar een meerderheid in het
kabinet wilde van een herzie
ning van de plannen niets we
ten. Sommige ministers betoog
den dat een koerswijziging de
indruk zou wekken dat de rege
ring zwicht onder druk van de
Arabische Liga en de Veilig
heidsraad.
De vier ministers van de Ar
beiderspartij die zich van stem
ming onthielden waren David
Libai (justitie), Uzi Baram (toe
risme), Ora Namir (sociale za
ken) en Shimon Shitrit (econo
mische zaken). Shitrit, dè havik
in het Israëlische kabinet, wilde
met zijn stemgedrag proteste
ren tegen Rabins belofte dat er
in Oost-Jeruzalem voor onbe
paalde tijd geen grond meer zal
worden onteigend.
In een reactie op het kabi
netsbesluit liet het Palestijnse
bestuur in de Gazastrook en
Jericho weten de betwiste ontei
gening te beschouwen als 'een
inbreuk op de akkoorden tussen
Israël en de PLO, die alleen de
belangen van extremisten
dient'.
Arafats woordvoerder baseer
de die opvatting op de passage
in de overeenkomst van Oslo,
waarin staat dat de onderhan
delingen over de status van Je
ruzalem in mei 1996 moeten
beginnen. Dr. Achmed Tibi, po
litiek adviseur van Arafat, zei
dat de onteigeningszaak kan lei
den tot het einde van het vre
desproces.
Volgens de persbureaus Reu
ter en AFP hebben veiligheids
kringen in Gaza gisteren gemeld
dat de Palestijnse Nationale Au
toriteit (PNA) een stilzwijgende
overeenkomst heeft gesloten
met de islamitische Jihad en de
Hamasbeweging, dat zij voorlo
pig hun aanvallen op Israël sta
ken. De Jihad zei echter in een
eigen verklaring dat men zich
niet had verplicht tot het beëin
digen van gewelddadige acties
in Israël of de Gazastrook.
Een belangrijke leider van de
Jihad uit de Gazastrook werd
zaterdag door de PNA vrijgela
ten. De vrijlating van sjeik Ab-
dallah Sjami zou deel uitmaken
van de stilzwijgende overeen
komst.
Hoofdverdachte
gifaanslag in
Japan gepakt
De Japanse politie heeft van
daag een van de hoofdver
dachten aangehouden van
de aanslag met gifgas, die op
20 maart 12 metropassagiers
in Tokyo het leven kostte.
De 'inlichtingenman' van
de Aum Shinri Kyo-sekte,
Yoshihiro Inoue, werd gear
resteerd, wat volgens zegslie
den moet leiden tot meer
procedures tegen voorman
nen van de sekte en tegen
het hoofdkwartier van de
sekte ten westen van de Ja
panse hoofdstad. De sekte
leider, Shoko Asahara, zou
zich in dat hoofdkwartier bij
de berg Fuji schuilhouden.
De vondst van een aante
keningenboekje van Inoue,
waarin tijdschema's stonden
opgetekend van de getroffen
metrolijnen, vormde een van
de redenen om tot de arres
tatie over te gaan. De arresta
tie van Asahara volgt zeer
binnenkort volgens Japanse
media.
De Japanse politie baseert
zich bij de vervolging op be
kentenissen van sekteleden.
Er zijn er de afgelopen twee
maanden al 200 van aange
houden en verhoord. De
aanslag met het gifgas sarin
zou door ongeveer tien leden
van de sekte zijn uitgevoerd.
Nog eens tien personen
moeten bij de produktie van
het gas betrokken zijn ge-
&NDAG 15 MEI 1995
ohl genoemd
plutonium-
handaal
1» peter van nuusenburg
ifspondent
plutomium-schandaal in
island dreigt ook gevolgen
ii njgen voor bondskanselier
m let gezaghebbende weekblad
Spiegel meldt in zijn uitga-
i'j die vandaag verschijnt, dat
1 il 'vroegtijdig' van de smok-
van de splijtstof uit Rusland
de hoogte is gebracht. De
ister die verantwoordelijk is
tde inlichtingendienst BND,
i midbauer, zou dit verklaard
J ben tegenover de commis-
■an de Bondsdag die belast
et het toezicht op de BND.
tr Spiegel onthulde vorige
ind dat de spectaculaire
gst van 363 gram plutoni-
vorig jaar augustus op de
«haven van München, op
iv was gezet door de BND.
h dit 'grootste succes in de
d tegen de atoommaffia'
Ie men de regering van Kohl
e maanden voor de Bonds-
verkiezingen van 16 oktober
steun in de rug geven, aldus
Spiegel.
oewel Sch midbauer en
J-chef Porzner deze versie
de hand hebben gewezen,
een parlementaire enquête-
missie de affaire onderzoe-
1 De oppositiepartijen SPD
de Groenen hebben vooruit
end op dit onderzoek al het
slag van beide heren geëist.
"e onthullingen van Der
1 egel lijken ironisch genoeg
Sdgd te worden door een
Port van de BND zelf. Vol-
sdit rapport dat in het bezit
m het boulevardblad Bild,
er geen 'markt van vraag en
b°d' voor nucleair materiaal
Kaan.
moskou hans hoogenduk
correspondent
De strijd in de opstandige Rus
sische republiek Tsjetsjenië is
dit weekeinde weer in alle he
vigheid opgelaaid nadat vrijdag
nacht het eenzijdig door Mos
kou afgekondigde bestand was
afgelopen. De gevechten vinden
hoofdzakelijk plaats in het zui
delijke, bergachtige deel van
Tsjetsjenië, waar de aanhangers
van de opstandige leider Doe-
dajev nog een aantal steunpun
ten hebben. Het persbureau In
terfax meldde dat Tsjetsjeense
strijders zondag achttien mor
tier-aanvallen op de hoofdstad
Grozny hadden uitgevoerd.
Op het moment dat de Russi
sche minister van defensie
Gratsjov zaterdag in Moskou
meedeelde, dat de strijd zou
worden hervat, hadden speciale
eenheden van het ministerie
van binnenlandse zaken, ge
steund door de luchtmacht en
artillerie van het leger, diverse
aanvallen uitgevoerd. „Wij zul
len deze bandieten bestrijden
tot ze inzien dat overgave de
enige mogelijkheid is", zei
Gratsjov. President Jeltsin had
het eenzijdige bestand afgekon
digd voor de periode dat in het
hele land de ondergang van na-
zi-Duitsland werd herdacht. Het
bestand was in legerkringen
omstreden. In het dagblad Se-
vodnja kwam dit weekeinde een
topofficier aan het woord, die
zei dat 'politiek gezien het be
stand verstandig was, maar
vanuit militair oogpunt was het
fout, omdat de rebellen de kans
hebben gekregen zich te her
groeperen, hun verbindingen te
herstellen en hun strijdkrachten
voor te bereiden op nieuwe ge
vechten'.
Volgens een Russische com
mandant ter plekke is de strijd
nog lang niet gestreden. Ook hij
noemde het bestand militair ge
zien een domme zet. „Elk huis
in de bergen in Zuid-Tsjetsjenië
zit vol strijders. We weten pre
cies waar ze zitten. Elke keer
voeren ze met groepjes van vijf
tien tot twintig man aanvallen
uit. Wij wachten alleen op or
ders uit Moskou om hen aan te
pakken", aldus de kolonel.
correspondent
Het onherbergzame grensge
bied in het zuidwesten vim
China wordt overspoeld met
drugs die uiteindelijk groten
deels zijn bestemd voor de ih-
ternationale markt. De Chine
se minister van openbare vei
ligheid, Tao Siju, heeft in het
Chinese parlement alarm ge
slagen. „De drugskartels ma
ken handig gebruik van Chi
na's open-deurbeleid en het
gebrek aan natuurlijke barriè
res langs de onmetelijke gren
zen om de drugs te vervoe
ren", zo verklaarde hij de toe
nemende rol van zijn land in
de internationale drugshandel.
De meeste drugs komen
China binnen vanuit de 'Gou
den Driehoek' in Laos, Thai
land en Myanmar. Ze worden
in illegale laboratoria in Zuid-
west-China verwerkt en daar
na het land uit gesmokkeld.
Bestrijding van de drugshan
del en de misdaden die ennee
verband houden, wordt vol
gens minister Tao ernstig be
moeilijkt doordat de smokke
laars steeds professioneler te
werk gaan en zich bewapenen
om hun handelswaar te be
schermen.
De afgelopen vier jaar heeft
de Chinese politie bijna
140.000 drugshandelaren op
gepakt en veertien ton heroï
ne, tien ton opium en drie ton
marihuana in beslag geno
men, aldus staatspersbureau
Nieuw China.
Minister Tao benadrukte dat
als gevolg van de toenemende
drugshandel het aantal ver
slaafden in China snel stijgt.
Drugsverslaving was na de
communistische machtsover
name in 1949 nagenoeg uitge
roeid in China, maar is met de
groeiende welvaart door de
economische hervormingen
sinds 1979 weer in volle hevig
heid teruggekeerd. Het aantal
verslaafden zou volgens voor
zichtige, officiële schattingen
nu op 250.000 liggen.
londen hans geleunse
corresponded
Britse liefdadigheidsinstellingen investe
ren hun ingezamelde miljoenen in 'vijan
dige' bedrijven. Fondsen voor kankerbe
strijding blijken aandelenpakketten in de
tabaksindustrie te hebben. De stichting
voor hart- en vaatziekten kocht van het
collectebusgeld aandelen in een bierbrou
werij.
Dit zijn twee aansprekende voorbeelden
uit een scandaleuze reeks die het zondags
blad Sunday Times gisteren publiceerde.
Uit een onderzoek van het blad bleek, dat
het Kanker Onderzoek Fonds en het Insti
tuut voor Kankeronderzoek aandelen
hadden gekocht in Rothmans en British
American (BAT), twee sigarettenmakers.
De Hartstichting bleek 460.000 aandelen
te hebben in de fabrikant van Guinness
bier, Beefeater gin en Southern Comfort
whiskey.
Ook het Astma-fonds en een stichting
die 22 verpleeghuizen voor kankerpatiën
ten exploiteert bleken aandelen in de ta
baksindustrie te hebben.
De financiële operaties van de Angli
caanse kerk zijn evenmin consequent: de
predikers van vrede en liefde zijn tevens
de bezitters van aandelen in de defensie
industrie. En de grootste milieu-organisa
tie van Engeland blijkt te hebben geïnves
teerd in Tarmac, een wegenbouwer.
Volgens de Sunday Times volgt maar
één op de zeven van de 170.000 geregi
streerde liefdadigheidsinstellingen een
ethische politiek. De rest blijkt het verkre
gen geld zo winstgevend mogelijk te willen
investeren. Financieel directeur Bassinda-
le van de verpleeghuizen voor kankerpa
tiënten: „Onze financiële adviseurs probe
ren het maximale voordeel te behalen".
Om die adviseurs gaat het. De meeste
instellingen hebben aandelenmakelaars in
de arm genomen, die zich weinig gelegen
laten liggen aan de activiteiten van hun
opdrachtgevers. Het astmafonds heeft al
geschrokken laten weten het aandelenbe
zit van ongeveer 160.000 gulden in de ta
baksindustrie onmiddellijk te verkopen.
Ook het kankerinstituut zou dit gaan
doen.
President haalt in eerste ronde ruim 47procent stemmen
President Carlos Menem van
Argentinië is gisteren voor een
tweede ambtstermijn gekozen.
Zijn voornaamste rivaal heeft
toegegeven dat Menem is her
kozen. Deze rivaal, José Bor-
dón van de centrumlinkse Fre-
paso coalitie, zei tegen aan
hangers, nadat eenderde van
de uitslagen bekend was ge
worden, dat het staatshoofd
voor een tweede amtstermijn
gewonnen heeft.
President Menem verklaar
de zich al bij de eerste uitsla
gen winnaar en zei nooit aan
een overwinning te hebben
getwijfeld, want hij kende
geen nederlagen. Menem be
haalt naar schatting ruim 47
procent van de stemmen, ge
noeg om een tweede verkie
zingsronde te vermijden. Bor-
dón heeft ruim 32 procent van
de stemmen gekregen. De Ra
dicale Burgerunie van Horacio
Massaccesi bijna 16 procent.
De uitslagen bevestigen ver
wachtingen en voorspellingen.
Hét Argentijnse staatshoofd
kwam in 1989 aan de macht
en wijzigde de grondwet om
herkozen te kunnen worden.
Een groot deel van het electo
raat ziet hem als capabel lei
der, die onder meer verant
woordelijk is voor het bedwin
gen van de astronomische in
flatie in het land, die zes jaar
geleden nog 5.000 procent
Aanhangers van de peronist
Menem, onder wie de voetbal
ler Diego Maradona, verza
melden zich de afgelopen
nacht voor het roze presiden
tieel paleis om Menems over
winning te vieren. Op veel
plaatsen in de hoofdstad
Buenos Aires werd vuurwerk
afgeschoten. De overwin-
Menem, voordat hij op een persconferentie zijn overwinning weer
eens bevestigde. foto »ap daniel muzio
ningsroes die feestende pero
nisten in ,Buenos Aires ten
toon spreiden is evenwel een
zwak aftreksel van de uitzinni
ge feestvreugde van zes jaar
geleden, toen Menem met be
loftes van salarisverhogingen
de peronisten voor het eerst
sinds de militaire staatsgreep
van 1976 aan de macht bracht.
Hij vergat, eenmaal inge
zworen, zijn populistische be
loften en voerde strenge eco
nomische hervormingen door.
De werkloosheid is «met 12,2
procent voor Argentiniië op
een recordhoogte aangeko
men. Menem beloofde gister
avond in zijn komende ambts
termijn net zo grondig met de
werklooosheid af te rekenen
als hij met de inflatie heeft ge
daan.