Boeken
'Vooral verleden jaar heb ik veel
gefilosofeerd over het feminisme'
et uit
-
ZATERDAG 6 MEI 1995
redactie renee de borst 023-150241
Veronica Hazelhoff
geeft geen kant en
klare oplossingen
jeugdboeken recensie
casper markesteun
feronica Hazelhoff, 'De Sneeuwstorm', tekeningen van Pet
van Poppel. Uitgeverij Quendo, 24,90.
In het voorlaatste Veren waren het de tweeling
zusjes Nini en Maja die tijdens de vakantie op
een eiland een bijzonder meisje ontmoeten in
een godverlaten landschap: 'Het leek hier niet
op Zandvoort. Er lagen kiezelstenen op donker
zand. En de zee was bijna zwart. Zelfs het
jeetje zon gaf nog geen kleur. Hier zou Nini
nooit gaan zwemmen, zelfs pootjebaden wilde
tellier niet.'
In de Sneeuwstorm, het nieuwste boek van
Veronica Hazelhoff, dwalen de neven Ollie (ge
noemd naar Olivier Hardy) en Arthur (ge-
loemd naar de ridder) op een gegeven mo-
nent door een vergelijkbare, bijna surrealisti-
iche omgeving. Nu is het een sneeuwland-
jchap waar de twee jongens doorheengaan, op
veg naar school. Daar wil Arthur per se naar
toe, omdat hij er zeker van is dat Monica er
ook zal zijn, het meisje op wie hij hope
loos verliefd is. De bus rijdt niet. Ollie
sjokt maar met Arthur mee, want 'wat 01-
lie ook zei, niets hielp. Zelfs al wist hij dat
het eigenlijk een eng meisje was. Zo'n
j meisje dat stiekem nog een ander vriendje
had. Of dat Arthurs liefdesgedichten hard-
ii op aan haar vriendinnen voorlas.
3 In het poollandschap verliest Ollie zijn
petje waar hij zo aan gehecht is en ver-
dwalen de twee jongens tot ze bij een
eenzaam huisje komen, waar een jongen
met een hond woont. Daar komen ze bij
4 van de sneeuw en de kou. Arthur wil snel
d verder, maar dat gaat moeilijk, omdat hij
3 zijn enkel verstuikt heeft. Dus draagt Ollie
hem maar. Ook die tweede keer komen ze
niet veel verder en belanden ze weer bij
de jongen, wiens hond intussen behoor-
J_ lijk ziek is geworden. Omdat Ollie zonder
~J er bij na te denken een brief leest die op
4 tafel ligt ('Vera, natuurlijk mis ik je. Maar
het is al zo lang geleden en ik weet niet of
het liefde was.') moeten ze er uit van de
Dngen. En net als in een sprookje is driemaal
cheepsrecht. Weer komen ze bij de jongen.
)ie gaat de brief posten en met zijn hond naar
Ie dierenarts. Ollie en Arthur komen bij een
[esloten school. Arthur durft niet te bellen bij
rlonica en met de bus die intussen weer rijdt,
jan de twee neven terug naar huis.
Met drieënzeventig respectievelijk vierent-
chtig bladzijden, zijn Veren en De Sneeuw-
torm eigenlijk niet meer dan novellen, inge-
ikte verhalen in ieder geval, waarin Hazelhoff
J angeeft, beroert, vluchtige ontmoetingen laat
laatsvinden en veel overlaat aan de invulling
oor de lezer die aan het eind van De Sneeuw-
torm met misschien even veel vragen blijft zit-
:n als Ollie: 'Zou hij de jongen en de hond
oit nog terugzien? Kreeg de jongen antwoord
p zijn brief? Had de kater nog kunnen wer-
En zijn petje? Waar lag dat?'
Een bezwaar is dit echter niet. Zoals Nini in
Veren meer over zichzelf en haar relatie tot
-Jiaar zus Maja te weten komt, wordt Ollie een
/O tuk wijzer over zichzelf en zijn verhouding tot
ijn neef Arthur. Elke keer krijg je door het le
en een ietsie pietsie meer inzicht over wie je
ent. Veel blijft nog onopgelost en wordt
ellicht later duidelijk. Kant en klare oplossin-
HS krijg je zelden aangereikt. Pas door na te
lenken over de werkelijkheid en daar dus
nigszins van te abstraheren, kom je telkens
in stapje verder. Dat laat Hazelhoff in deze
wee laatste boeken op subtiele wijze zien, vak-
undig geholpen door illustrator Peter van
oppel.
Boek met brieven van vorstinnen Emma, Wilhelmina en Juliana:
boeken interview
wilma de rek/gpd
Drie vorstinnen Brieven van Emma,
Wilhelmina en Juliana Uitgevenj De Ar
beiderspers, Pnjs 69,90. Gelijknamige
tentoonstelling in het Oranje Museum in
Baam, di t/m vr 10 -17 uur, za zo 12 -17
uur, ma gesloten. Tot oktober
'Koninklijke Hoogheid, u be
hoeft zich geen zorgen te ma
ken over de inhoud van uw
brieven, want, met permissie, u
komt er in naar voren als een
schat van een meid'. Met die
woorden trok Bas Romeyn, boe
kenverzamelaar, prinses Juliana
een paar jaar geleden over de
streep. Romeyn was in het bezit
gekomen van een flink aantal
brieven van de koninginnen
Emma, Wilhelmina en Juliana
en had Juliana's toestemming
nodig om tot publicatie over te
kunnen gaan. De toestemming
kwam en het resultaat ligt nu bij
de boekhandel onder de titel
Drie Vorstinnen brieven van
Emma, Wilhelmina en Juliana.
Samensteller Bas Romeyn is
boekenverzamelaar en liefheb
ber van het Koninklijk Huis. En
kele jaren geleden kreeg hij van
een Haarlems veilinghuis een
catalogus toegestuurd waarin
onder meer de veiling van een
partij kinderbrieven van prinses
Juliana aan haar kinderjuffrouw
Mien Hulleman werd aange
kondigd. Hij vroeg ze ter inzage.
,,Ik las ze en dacht: ja, boeken
daarover zijn er altijd wel van,
maar brieven als deze zijn in
de letterlijke betekenis
uniek." Hij bood en kreeg. Niet
alleen de brieven, maar ook een
heleboel publiciteit. „Iedereen
verwachtte dat ik er meteen een
boek van zou maken, maar dat
was in eerste instantie helemaal
mijn bedoeling niet. Ik vond het
alleen maar leuk om die brieven
te hebben. Na de veiling en alle
publiciteit eromheen werd ik
door mensen uit heel Neder
land gebeld en geschreven: de
een had nog een stapeltje brie
ven zus, de ander wat brieven
zo. Op een gegeven moment
had ik er zes van Emma, twintig
van Wilhelmina en ruim hon
derd van Juliana en toen dacht
ik: ik heb nu drie vorstinnen.
Dat leek me een leuke titel voor
een boek."
De inhoud van de brieven is
niet opzienbarend. Mededelin
gen als 'heb ik je al verteld dat
Bep van Hardenbroek tante is
geworden' en 'tweede Paasdag
zijn we naar een concert ge
weest' worden afgewisseld met
aardiger, maar verder toch wei
nig enerverende informatie als
'ze is erg sociaal aangelegd
windt iedereen om haar kleine
vinger' Ouliana over Beatrix) of
'we passen goed bij elkaar, heb
ben dezelfde smaken gevoe
lens' Ouliana over Bernhard).
Uit de brieven blijkt dat het hu
welijk tussen Wilhelmina en
Hendrik aanvankelijk helemaal
zo slecht niet was, dat Juliana in
1910 al een beetje kroop ('doch
nog niet een zittend kind is') en
dat overal in paleis Noordeinde
open houtvuren werden aange
stoken toen prins Bernhard zijn
intrede deed. Werkelijk intiem
zijn de drie vorstinnen echter
nergens.
„De brieven bevestigen zo'n
beetje wat we al wisten," zegt
Bas Romeyn. „Juliana komt er
uit naar voren als de heel aardi
ge, lieve meid zoals we haar
kennen, een vrouw met een blij
gemoed. Wel enigszins verras
send is Wilhelmina: zij heeft al
tijd zo'n imago gehad van 'stoe
re rots in de branding'. Maar als
je dan leest hoe hartelijk ze
schrijft over Juliana, over
prins Hendrik dan doemt er
wel een iets warmer en sympa
thieker beeld op. Emma schreef
met name naar familie, en haar
brieven gaan ook voornamelijk
over familiezaken. Ik denk dat
ze wat afstandelijker was dan
haar dochter en kleindochter,
maar dat weet ik meer uit ande
re bronnen dan uit de brieven."
Eén van de leukste passages
uit het boek staat, volgens Ro
meyn, in de brief die Juliana op
1 februari 1925 schreef aan haar
kinderjuffrouw Mien Hulleman.
Ze is dan vijftien jaar oud en
vertelt over een 'diner voor ci
viele autoriteiten', waarbij ze
aanwezig was. ,,'k Had gedacht
dat zoo'n ontzettend plechtig
diner ontzettend vervelend en
flauw en aanstellerig zou zijn.
Maar 't was vreeselijk aardig!! Ik
geloof, dat bij zóó'n gelegen
heid mannen veel geschikter
zijn dan vrouwen. Dat is bij mij
namelijk een teer punt. Vooral
verleden jaar heb ik erg veel ge
filosofeerd over het feminisme
als je er haast niets van weet,
kun je er zoo heerlijk makkelijk
een oordeel over hebben 'k
Zou toch zulke gloeiende epis
tels voor de Vrije Vrouwen kun
nen schrijven!"
Bas Romeyn: „Dat ze dergelij
ke dingen al zo jong zegt, vind
ik wel frappant. Ze was toen
vijftien! Juliana is voor mij het
grote schrijftalent van de drie. Ik
vind dat ze heel poëtisch
schrijft, met mooie formulerin
gen, een beetje filosofisch soms.
Wilhelmina heeft het mooiste
handschrift. Nee, taalfouten
maken ze geen van drie."
Frithjof Foelkel
Onder de pannen
Uitgeverij Meulenhoff
Prijs 34,90
Debuutroman over intel
lectuele decadentie. De
hoofdpersoon is een fysi
cus, een psychiatrisch
geval, maar ook reken
meester van een Aktie
Theater Groep. Foelkel
zelf, geboren in 1945, is
theoretisch fysicus en
zweefvlieginstructeur.
lan McEwan
De dagdromer
Uitgeverij De Harmonie
Prijs ƒ22,50
Het eerste jeugdboek
van de bekende Engelse
schrijver. Peter Fortuin
heeft fantasieën waar
zijn zusje, vader en moe
der niets van vermoe
den. Een heerlijk dag-
droomboekje, waar ook
de 'oudere jeugd' veel
leesplezier aan kan bele-
Dorothy Parker
Je was geweldig
Uitgeverij Prometheus
Prijs 17,50
Verzamelde verhalen van
de schrijfster die in de
jaren '20 en '30 grote
successen boekte met
haar geestige verhalen
en scherpe tong. Verta
ling Frédérique van der
Velde.
Marie Kessels
De god met gouden bal-
Geestige roman over
Veer, die in een stations
kiosk versnaperingen
verkoopt. Ze is zich zeer
bewust van alles wat zij
doet en laat zichzelf
geen moment met rust
maar observeert on
dertussen mensen en
dingen even scherp als
zichzelf. Zij gaat een re
latie aan met Gus, een
oudere man met een ge
passioneerde levensstijl
die kanker heeft. Kes-
seis publiceerde eerder
de romans Boa en Een
sierlijke duik.
Marie Kessels
DE GOD MET
GOUDEN BALLEN
ÏJC BCZlgC Dl)
Fleur Bourgonje
Onderstroom
Uitgeverij Atlas
Prijs/ 25,00
De liefdesgeschiedenis
van een diepzeeduiker
en een dichteres. De hij
en de zij hebben niet
eens een naam, geen ge
zicht, een enkele identi
teit of nationaliteit, geen
taal. Alleen de locatie
wordt genoemd: Akaba,
de Golf van Akaba, bo
ven in de Rode Zee.
Bourgonje debuteerde
met Spoorloos, het best
verkochte debuut van
1985.
LiZhisui
Het privé-leven van Mao
Uitgeverij Balans
Prijs/59,50
Tweeëntwintig jaar was
Li Mao's persoonlijke ge
neesheer. Hij geeft in
zijn herinneringen een
beeld van Mao's dicta
torschap, het geheime
hofleven in de be
schermde wijk waar de
Chinese leiders woon
den, en de verschrikkin
gen die het Chinese volk
onderging.
P U Z Z E
)PGAVE
501
IYPTOGRAM
irizontaal:
io Alsnog verwerkt tot leus (6); 7.
opschudding was niet nodig,
twas vals! (5); 8. Vogel ter af-
iting van een voertuig (5); 9.
isleidend licht (5); 10. Licht
aar op, want je gaat erop! (4);
Onzinnig harnas (6); 12. Een
ouw kan er niet door om in de
tel te komen? (6).
OPLOSSING
KRUISWOORDRAADSEL
ticaal:
iBocht in zee voor 'n stad in
ru (5); 3. Het wordt beter en
taal anders (6); 4. Het is een
ten derhalve niet in een kwade
uk (6); 5. Die gaat er snel van-
»r met het vlees! (4); 6. Vlei-
id strakker trekken (8); 10.
!t op konijnen met een boor
11. Nou vraag ik je, drink er-
f!(3).
R I
TOMPOES
Heer Bommel en de Hachelbouten
Op een mooie dag in het voorjaar
stond heer Bommel op zijn gazon en
staarde naar een kale plek in het
gras.
Om hem heen was alles in bloei, een
zacht lentewindje streek hem langs
de slapen en de vogeltjes zongen in
het lommer. Maar heer Ollie had
daar geen aandacht voor.
„Wat een rare, ronde plek", prevelde
hij. „Grauwe aarde, omzoomd met
paddestoelen en dat terwijl Joost
toch alles goed bemest heeft! Dat is
niet normaal..."
Hij schudde het hoofd en een vreem
de beklemming maakte zich van
hem meester.
„Dit moet een heksenkring zijn",
hernam heer Bommel, een schichtige
blik om zich heen werpend. „Zoiets
brengt ongeluk. En wat is dat daar?
Daar staat iemand mijn beuk te be
kladden!"
Ontstemd spoedde hij zich naar de
ingang van zijn tuin, waar een ge
meentearbeider doende was met een
kwast en een potje witte verf.
„Wat betekent dit?" vroeg heer Ollie
uit de hoogte.
„Ik breng uw huisnummer aan", leg
de de ander uit. „Een nieuwe ge
meenteverordening. Ieder pand
moet genummerd worden; dat is ge
makkelijker voor de post. Zodoen
de."
Heer Bommel wilde een scherp ant
woord geven, doch zijn oog was op
de cijfers gevallen en nu verbleekte
hij.
„Dertien!" stamelde hij. „Nummer
dertien!"
„Dat klopt", gaf de beambte toe.
„Distellaan 13; dat bent u."
„M-maar dat is het ongeluksgetal!"
riep heer Ollie verslagen uit.
H
W
R
Weersvooruitzicht
ZATERDAG 06 MEI
DOOR HANS VAN ES
Dankzij de medewerking van een
standvastig hogedrukgebied be
leefden we gisteren een van de
warmste bevrijdingsfeesten van
de afgelopert 50 jaar. Bij onafge
broken zonneschijn en vrijwel
windstil weer werden de maxima
landinwaarts opgeschroefd naar
25 tot 27 graden. Aan het strand
bleef het een paar graden koeler
dankzij een zwak zeewindje.
Tijdens het rustige en zonnige
weer van de laatste tijd had zich
veel stof verzameld in de onder
ste luchtlagen, waardoor de lucht
duidelijk minder blauw was dan
de voorgaande dagen. Vooral aan
zee was het nogal nevelig door de
vochtige lucht, die met de aan-
landige wind een eindje landin
waarts stroomde.
Een nieuwe kern van hogedruk
is van Ierland naar de Noordzee
getrokken. Aan de zuidflank hier
van stroomt vandaag iets minder
warme lucht vanaf de Duitse Bocht naar ons land. Afgezien van een
paar vegen bewolking wordt het opnieuw een zonnige dag. Het kwik
loopt tot comfortabele waarden op met maxima van 19 graden aan
zee tot 23 graden landinwaarts.
Morgen is er aanvankelijk nog weinig te merken van een ophanden
zijnde weersverandering. De dag begint zonnig en rustig bij snel oplo
pende temperaturen. Landinwaarts is weer 25 graden mogelijk. De
barometer begint echter flink te dalen op de nadering van een Schot
se storing, die vanaf zondagavond korte metten maakt met de onbe
zorgde zomerse sfeer boven Nederland.
In de loop van de dag komt er steeds meer bewolking opzetten en in
de avond dienen zich verspreid de eerste regen- en onweersbuien
aan. Maandag is de Schotse storing uitgegroeid tot een flinke depres
sie, die via het noorden van ons land het Europese vasteland binnen
trekt. Er gaan nu op meer plaatsen buien vallen en de zon laat zich
vrijwel niet meer zien. Het kwik doet een forse stap terug: 15 graden.
De koude luchtmassa, die de depressie achter zich aan sleurt, krijgt
nog een extra stimulans door een nieuw en krachtig hogedrukgebied
boven Oost-Groenland, waardoor arctische lucht naar het zuiden be
gint testromen.
Rond het midden van de week heeft deze lucht de landen rond de
Noordzee overspoeld. Zonnige perioden worden afgewisseld door gure
buien met kans op onweer. Het kwik stokt bij 12 13 graden.
WÊÊÊÊÊÊÊÊ
E U
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Noorwegen:
Bewolkt en perioden met
regen. In de omgeving van
Oslo nog af en toe zon en
overwegend droog. Zondag
grootste kans op regen in
het zuiden. Meer naar het
noorden opklaringen en
droger. Maxima tussen 10
en 14 graden, zondag in
het noorden dalend tot 6
graden.
Wolkenvelden en af en toe
regen. In het zuiden meer
zon en overwegend droog.
Middagtemperatuur van 7
graden in het noorden tot
15 in het zuiden.
Oenemarken:
Droog en flink wat zon.
Zondag later op de dag
vanuit het westen meer
bewolking. Middagtempe
ratuur circa 15 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Zaterdag in de loop van de dag in Ier
land en Schotland meer bewolking ge
volgd door regen. In Wales en Engeland
nog perioden met zon en droog. Zondag
breidt de bewolking zich uit naar Enge
land en gaat er overal regen vallen. Mid
dagtemperatuur tussen 17 en 23 gra
den, tijdens regen ongeveer 12 graden.
België en Luxemburg:
Zonnig en warm. Zondag in de loop van
de dag stapelwolken en in de avond
kans op onweer. Middagtemperatuur
tussen 20 en 23 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zonnig, zondag ook enkele stapelwolken
en in de avond kans op onweer. Middag
temperatuur ongeveer 25 graden, langs
het Kanaal rond de 20.
Portugal:
Zaterdag wolkenvelden en enkele regen-
of onweersbuien. Zondag meer zon,
maar nog steeds kans op een bui. Mid
dagtemperatuur ongeveer 24 graden.
Madeira:
Wolkenvelden afgewisseld door zon en
slechts een kleine kans op wat regen.
Middagtemperatuur rond 22 graden.
Spanje:
Flinke perioden met zon, maar vanuit
het zuidwesten meer bewolking. Vooral
langs de Portugese grens en langs de
zuidelijke costa's enkele regen- of on
weersbuien. Middagtemperatuur tussen
25 en 30 graden, langs de Golf van Bis
kaje ongeveer 20 graden.
Canarische Eilanden:
Flinke perioden met zon en droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 25 graden.
Marokko:
Westkust: flinke zonnige perioden, maar
vooral zaterdag ook een enkele regen- of
onweersbui. Maxima tussen 27 en 32
graden, bij zeewind koeler,
Tunesië:
Zonnig. Middagtemperatuur vlak aan
zee ongeveer 24 graden.
Zuid-Frankrijk:
Flink wat zon en droog, maar in de ber
gen een kleine kans op een onweersbui
Maxima tussen 25 en 30 graden.
Mallorca en Ibiza:
Zonnig. Middagtemperati
25 graden.
Italië:
Zonnig. Middagtemperatu
en 28 graden.
Corsica en Sardinië:
Zonnig. Middagtemperatuur ongeveer
24 graden.
Malta:
Zonnig. Middagtemperatuur rond 25
graden.
Griekenland en Kreta:
Flinke zonnige perioden en vooral zater
dag nog kans op een regen- of onweers
bui. Middagtemperatuur oplopend van
circa 18 graden op zaterdag naar 21 op
zondag.
Turkije en Cyprus:
Met name langs de Turkse zuidkust en
op Cyprus stapelwolken en enkele re
gen- of onweersbuien. Langs de Turkse
westkust overwegend droog en meer
zon. Middagtemperatuur van omstreeks
15 graden langs de Turkse zuidkust tot
rond 20 graden langs de westkust.
Duitsland:
Zonnig, maar in het noorden mogelijk
zondag enkele wolkenvelden. Middag
temperatuur van 16 graden in het noor
den tot 23 in het midden en zuiden van
Duitsland. Zaterdag nog op veel plaat
sen ongeveer 25 graden.
Zwitserland:
Zonnig. Middagtemperatuur rond 24
graden.
Oostenrijk:
Zonnig. Middagtemperatuur rond 24
graden.
Polen:
Zaterdag flinke perioden met zon, maar
ook enkele stapelwolken ep kans op een
bui Zondag vooral in het oosten kans op
een bui. Middagtemperatuur rond 16
graden, zaterdag in het zuiden nog
plaatselijk 22 graden.
Hongarije:
Perioden met zon en op de meeste
plaatsen droog. Maxima ongeveer 24
graden.
ZONDAG 7 MEI 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 06.00 Zon onder 21.12
Maan op 12.23 Maan onder02.21
Waterstand
Uitluiden Katwijk
Hoog 08.54 21.46 08.27 21.19
Laag 04 56 17.31 04.37 17.12
MAANDAG 8 MEI 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 05.58 Zon onder 21.13
Maan op 13.30 Maan onder02.49
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 10.04 23.00 23.37 22.33
Laag 05 46 18 2(7 05.27 18 01
Weerrapporten 05 mei 20 uur:
26 10 0,0
26 8 0.0
26 10 0.0
24 7 OX)
27 8 0.0
22 11 00
25 8 0,0
26 8 0.0
25 12 0,0
27 10 00
ongeveer
r tussen 23
Oen Helder licht bew
Rotterdam onbew
Twente licht bew.
Vlissingen onbew.
Maastricht onbew
Aberdeen licht bew.
Athene licht bew
Barcelona onbew.
Berlijn licht bew.
Boedapest onbew
Brussel onbew.
Cyprus halt bew.
Dublin licht bew.
Frankfurt licht bew.
Genève onbew
Helsinki hall bew.
Innsbruck licht bew.
Istanbul licht bew.
Klagenlurt licht bew.
Kopenhagen hall bew.
Las Palmas onbew.
Luxemburg
Madrid
nnw2 20 8 0.1
ozo4 28 15 OX)
w2 .27 12 0.0
w5 20 14 Orl
ono4 15 8 OIO
zw2 26 11 0,0
nno2 25 8 0O
zo 5 16 7 0J1
irer. 1 23 6 0X)
o 1 15 0.0
nno3 24 7 00
w/w 6 21 12 0.0
nnolO 23 19 0:0
zzw2 25 20 0,1
wl 27 9 0;0
w3 27 10 0.0
zzw2 26 13 0.0
zzo5 28 10 0.0'
zzo2 21 16 00
hall bew.
Bangkok
Buenos Aire
Casablanca
Johannesburg onbew
Los Angeles licht bew
New Orleans onbew.
New York zwaar bei
TelAvtvj
hall bew.
w.s.O 32 26 0,4
zo3 19 9 0*,0
w3 22 18 00
w.s.O 23 16 0.0
w9 16 12 0.0
ono3 29 17 0.0
no 5 15 13 0.0
nnwl 24 13 0:0
n2 16 13 240
wnw6 18 6 OjO
