„Wanneer
ik ook geld
opneem,
het kost
me niks."
Armoe dodelijkste
ziekte op aarde
Buitenland
Strijd in Tsjetsjenië
laait weer hevig op
'LO zoekt steun vn voor protest tegen woningbouw
i
Werkloosheid centrale
thema 1 mei-vieringen
Canada: Meer vluchten
over gebied indianen
Italië zet leger in
tegen immigranten
Shell: ontmanteling olieplatform op zee verantwoord
INSDAG 2 MEI 1S
knti-sarin wet van kracht in Japan
'OKYO Gisteren is in Japan een speciale wet die het bezit, ge-
jruik en produceren van het dodelijke zenuwgas sarin strafbaar
EUnaakt van kracht geworden. Na de gifgasaanval met sarin in de
retro van Tokyo op 20 maart, heeft de Japanse regering in snel-
reintempo een wet samengesteld en door de kamers gejaagd.
)vertreders van de wet kunnen levenslang krijgen. De wet is
•chter niet met terugwerkende kracht van toepassing op de da
lers van de gifgasaanslag in de metro.
Pandastroper krijgt 18 jaar cel
tKiNGEen Chinese stroper die een pandabeer heeft gestrikt en
)m de pels gedood, is door een Chinese rechter tot achttien jaar
revangenisstraf veroordeeld. De veroordeelde is een boer uit de
juidwestelijke provincie Sichuan. Hij had een val gezet in een
latuurreservaat waarin een volwassen mannetjespanda trapte.
)e boer vilde het dier ter plaatse.
®rzDpnieuw haakt jurylid proces-Simpson af
sangeles Het gevaar dat het proces-Simpson bij gebrek aan
ienuryleden mislukt, wordt steeds groter. Rechter Lance Ito heeft
ie gisteren een 25-jarig vrouwelijk jurylid naar huis gestuurd. Zij
aariad twee weken geleden in tranen om haar ontslag gevraagd. De
eg)iiryleden in het Simpson-proces verblijven sinds 11 jnaurari,
plaiermetisch van de buitenwereld afgesloten, in een hotel. De jon-
re vrouw is het zevende jurylid dat afhaakt. Ito heeft nu nog
ot cpaar de beschikking over vijf reserve-juryleden,
de i
Dochter Malcolm X bekent schuld
Minneapolis De dochter van de legendarische Amerikaanse
ftrijder voor de burgerrechten Malcolm X, Qubilah Shabazz,
leeft gisteren haar proces weten te ontlopen door een regeling
treffen met de officier van justitie. Shabazz zou terecht moe-
en staan wegens het maken van plannen om de leider van de
Jïation of Islam, Louis Farrakhan, te laten vermoorden. Shabazz
Jekende schuld en ging ermee akkoord een psychiatrische be-
landeling te ondergaan. In ruil daarvoor werd het proces twee
aar opgeschort.
"Turkije doodt Koerden in Noord-Irak
tiNKARAHet Turkse leger heeft gisteren in Noord-Irak 14 aan
hangers van de Koerdische Arbeiderspartij PKK gedood. Daar-
ïiee komt het totale aantal dode PKK-strijders sinds het begin
ii ran de Turkse operatie op 20 maart officieel op 555 te staan. De
Jurken hebben naar eigen zeggen 60 soldaten verloren. Er zijn
jaar jog steeds meer dan 10.000 Turkse soldaten in Noord-Irak.
alesa begint verkiezingscampagne
'n varschau De Poolse president Lech Walesa is zondag aan zijn
'erkiezingscampagne begonnen zonder zich formeel kandidaat
stellen voor het presidentschap. Hij is bereid zich verkiesbaar
p stellen voor een tweede termijn mits hij genoeg steun krijgt,
liet hij in het zuidelijke Tatras-gebergte weten. Walesa stelt
ach pas officieel kandidaat wanneer hij meer steun van de be-
jrtj°lkingkriigt'
Jaarrapport Wereld Gezondheids Organisatie:
Levensverwachting in diverse landen en doodsoorzaken wereldwijd
gemiddelde levensverwachting in jaren, in 1993 belangrijkste doodsoorzaken wereldwijd, in 1993
Meer dan een derde van de 5,6 miljard mensen op aarde
heeft gezondheidsproblemen, is de sombere diagnose
van de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO). De
voornaamste oorzaak is de armoede in de Derde Wereld,
waardoor miljoenen mensen medische zorg en essentiële
medicijnen moeten ontberen.
college zelf met de nodige pro
blemen heeft te kampen. Het
autocratische beleid van WHO-
topman Nakajima demorali
seert ons, vinden zijn medewer
kers, en schrikt de donorlanden
geneve bob kroon
correspondent
Dit stelt directeur-generaal Hi-
roshi Nakajima van de WHO in
zijn jaarrapport aan regerings
delegaties en volksgezondheids-
pecialisten uit meer dan 180
landen. Tot 10 mei zijn die in
Genève bijeen voor de jaarlijkse
assemblée van de WHO.
De doelstelling van de WHO,
'Gezondheid voor Iedereen in
2000, is in elk geval onhaalbaar,
al was het alleen maar omdat 's
werelds hoogste gezondheids-
af.
Nadat vorig jaar een poging
van westerse landen mislukte
om hem uit zijn ambt te zetten,
financieren de donors bij voor
keur korte, beter te controleren
hulpprogramma's. Daardoor
loopt de WHO-planning op lan
gere termijn ernstig gevaar.
In zijn jaarrapport geeft Na-
moskou hans hoogenduk
correspondent
Het eenzijdig door Moskou af
gekondigde bestand voor de op
standige deelrepubliek Tsjetsje
nië wankelt. Russische troepen
en Tsjetsjeense strijders raakten
gisteren weer op diverse plaat
sen slaags. Volgens het Russi
sche militaire commando in de
Tsjetsjeense hoofdstad Grozni
voerden aanhangers van de op
standige leider Doedajev keer
op keer aanvallen uit op Russi
sche stellingen.
Het oplaaien van de gevech-
Til5
IZALEM GPD-Rtr-AFP
)OI PLO voelt zich ernstig in ver-
jenheid gebracht door een
395 opluit van de Israëlische rege-
;n ig Arabisch land in Oost-Jeru-
plaejern te onteigenen ten behoe-
1 van Israëlische woningbouw.
Yasser Arafats politieke advi-
d pr, Achmed Tibi, meent dat
het vredesproces tot stilstand
zal komen als Israël de onteige
ningsplannen uitvoert. Arafat
heeft Faisal Husseini, de Pales
tijnse 'minister' met Jeruzalem
in portefeuille, opdracht gege
ven protest aan te tekenen bij
de VN in New York.
Ook moet Husseini, die op dit
moment in de Verenigde Staten
is, de Amerikaanse regering
overhalen de Israëlische rege
ring te weerhouden van de
bouw van nederzettingen in het
Arabische deel van de stad. De
Arabische Liga komt zaterdag in
spoedzitting bijeen om de
kwestie te bespreken.
De Israëlische premier Rabin
verklaarde gisteren dat hij per-
TAK
El
.OT
er
ERSP
at 39-'
Rijn.
3295'
I.RAC
OM'
RFIElt
ling
F IET'
:DIN(
JEN
E PRI
LW
persi
in het buitenland pint, zijn daar
geen kosten aan verbonden.
En datzelfde geldt voor
geld opnemen aan de balie.
Omdat de Postbank niet houdt
van mitsen en maren, weten thuis
bankiers precies waar ze aan toe zijn.
Dus als de Postbank zegt dat
betalen en geld opnemen voor particu
lieren gratis is, dan is het ook gratis.
Zonder één mits, zonder één maar.
Neem nou geld opnemen met
de gratis giromaatpas. Welke giromaat u
ook gebruikt, het kost u niks. Overdag
niet, 's nachts niet, in het weekend niet.
Zelfs wanneer u met uw giromaatpas
Of er nu wel of niet
buiten een giromaat is, of u het
nu op een binnen- of een buiten
lands postkantoor doet, het is
gewoon kosteloos. Zo is dat. En
niet anders.
Met uw hulp (zoveel
mogelijk gebruik maken van
machtigingen, zoveel mogelijk
opdrachten insturen in één
envelop en uw girobetaalkaarten op zak
houden als het contant kan of pinnen
mogelijk is) willen we het graag zo
houden. Zonder beperkingen, zonder
voorwaarden,
zonder maxima. POSTBANK
kajima een pessimistisch beeld
van de gezondheidstoestand in
de wereld. De explosief groeien
de Derde-Wereldbevolking
wordt steeds armer en daardoor
ook minder bestand tegen in
fectieziekten en parasieten, die
jaarlijks ruim zestien miljoen
slachtoffers eisen.
Bijna de helft van de wereld
bevolking krijgt geen of onvol
doende medische zorg. In som
mige ontwikkelingslanden
wordt een op de drie baby's niet
ouder dan vijf jaar, terwijl in
West-Europa dat lot maar zes
op de duizend kinderen treft.
Een vergelijking: de gemid
delde Nederlander wordt zo'n
78 jaar (Japanners 79), terwijl de
gemiddelde Ugandees zijn
43ste verjaardag niet haalt.
De AIDS-epidemie, die vooral
in Afrika huishoudt, is hieraan
grotendeels schuldig. Nakajima
voorspelt dat in het jaar 2000
vijf miljoen kinderen besmet
zullen zijn met het AIDS-virus
en dat tegen de tien miljoen
kinderen door AIDS hun ouders
zullen verliezen.
Tientallen miljoenen mensen
kunnen worden gered als per
patiënt voor enkele dubbeltjes
aan medicijnen beschikbaar
zou zijn. „Het wereldziekte
beeld weerspiegelt de groeiende
kloof tussen arme en rijke lan
den, maar ook tussen de arme
en allerarmste landen", aldus
de WHO-topman.
Nakajima meldt ook een paar
lichtpuntjes. De WHO is erin
geslaagd de wereld vrij te ma
ken van pokken. Met een beetje
geld en geluk zal ook polio te
gen de eeuwwisseling verleden
tijd zijn. De wereldwijde vacci
naties tegen ziekten als maze
len, kinkhoest en difterie berei-
aandoeningen
aan luchtwegen
anp - bron WHO
ken nu tachtig procent van alle
kinderen.
Daarnaast blijft waakzaam-1
heid geboden tegen malaria
(twee miljoen slachtoffers per
jaar) en tuberculose, waaraan
vorig jaar 2,7 miljoen mensen
stierven. De groeiende weer
stand van TBC- en malariaver
wekkers tegen moderne anti*
biotica is een van de meest
zorgwekkende ontwikkelingen
van de laatste jaren.
ten betekent een klap voor het
vier dagen geleden door de Rus
sische president Jeltsin afgekon
digde bestand. De Russische lei
der wilde met zijn besluit voor
komen dat de feestelijkheden
op 9 mei rond de herdenking;
van de ondergang van nazi-
Duitsland overschaduwd zou
den worden door de oorlog in
Tsjetsjenië. Veel westerse lei
ders die de plechtigheden in
Moskou willen bijwonen, heb
ben zich kritisch uitgelaten over
het optreden van de Russen in
het opstandige gebied.
soonlijk zijn toestemming aan
de onteigeningen heeft gege
ven. De te onteigenen grond is
bestemd voor uitbreiding van
Israëlische woonwijken op de
len van de Westelijke Jordarin-
oever die na 1967 binnen de
stadsgrenzen van Jeruzalem ;djn
gebracht.
Prenzlauerberg. De politie hield
vanochtend ruim 120 relschop
pers vast na ernstige geweldda
digheden.
In Parijs en de andere grote
Franse steden gaven enkele dui
zenden Fransen gehoor aan een
oproep van de vakbonden te
protesteren tegen uitsluiting en
werkloosheid. In Rusland mar
cheerden arbeiders in Moskou,
St Petersburg, Vladivostok. Ook
in de Oekraïnse hoofdstad Kiev
werd gedemonstreerd.
De Zuidafrikaanse president
Mandela moest in een pantser
wagen worden weggevoerd van
een 1 Mei-demonstratie in
KwaZulu-Natal, nadat de me
nigte die hij kort daarvoor had
toegesproken, met machinege
weren werd beschoten. Daarbij
vielen twee doden en zes ge
wonden.
BRINPISI-BERLIJN-MOSKOU AFP-Rtr
In de meeste Europese landen
stond de Dag van de Arbeid in
het teken van de werkloosheid.
In Italië hielden de drie grootste
vakbonden gisteren een mani
festatie in Brindisi, die was ge-,
richt tegen de hervormingen
van de pensioenuitkeringen.
Ook de machtige Duitse vak
centrale DGB bestempelde ar
beid tot hoofdthema van haar
viering. In Berlijn raakten 72
politieagenten gewond en wer
den 36 personen gearresteerd.
De onlusten deden zich in de
nacht van 30 april op 1 mei
voor, waarin het in Berlijn stee
vast tot botsingen komt tussen
politie en 'autonomen'. Groe
pen jongeren hebben ook de af
gelopen twee dagen voor grote
onrust gezorgd in de wijk
Oude garde laat tanden zien
moskou De 1 mei-viering in Moskou bracht tienduizenden op de
been, onder wie veel communisten van de oude stempel, die met name
tegen Boris Jeltsin en diens regering demonstreerden. foto reuter
Innu 's hopen op steun uit Europa
OTTAWA DPA-AFP-ANP
De Canadese regering wil het
aantal militaire oefenvluchten
door NAVO-vIiegtuigen boven
Labrador verdubbelen, on
danks het verzet van de daar
wonende Innu-indianen. Mi
nister Collenette (defensie)
verklaarde gisteren dat er tot
18.000 vluchten per jaar zullen
plaatshebben tegen 7.000 nu.
Aan de vluchten nemen ook
Nederlandse vliegtuigen deel.
Minister Irwin (indianenzaken)
dacht niet dat de Innu's blij zul
len zijn met de beslissing. „Het
is hun gebied en daar zijn ze
bezorgd over. Hun bezorgdheid
is legitiem." De Innu's van La
brador en Québec protesteren
al jaren tegen de vluchten, die
volgens hen de inwoners en
hun kuddes kariboes veel over
last bezorgen. Canadese, Britse,
Duitse en Nederlandse vliegtui
gen scheren soms maar dertig
meter boven de boomtoppen.
„Het is zoiets als dynamiet in
een rivier gooien om vis te van
gen. We leven voortdurend on
der stress", zei de voorzitter van
de Innu-natie, Peter Penashue,
onlangs op een bijeenkomst in
Londen. Penashue kwam naar
Europa om te pleiten tegen de
vele laagvluchten van de la
waaiige toestellen boven het
land van de Innu-voorouders.
Collenette acht de oefeningen
echter van groot belang voor de
lokale economie. Ze houden
circa duizend burgers op de
luchtmachtbasis Goose Bay aan
het werk en brengen de provin
cie Newfoundland 100 miljoen
Canadese dollars op (108 mil
joen gulden). België, Italië en
Frankrijk zouden hun vliegtui
gen ook boven Labrador willen
laten oefenen.
De overheid heeft de Innu's
gevraagd zitting te nemen in
een nog op te richten instituut,
dat de gevolgen van de opera
ties voor mens en dier in kaart
moet brengen. De Innu's heb
ben tot dusver geweigerd mee
te werken en eisen de beëindi
ging van de vluchten. Een
woordvoerder van de indianen
zei dat zij hun hoop nu vestigen
op solidariteitsacties in Europa.
Vluchtelingen goudmijn voor maffia
lopen jaren een goudmijn ge
worden voor de maffia van Pug-
lia, de Sacra Corona Unita, die
met haar speedboten al een
'veerdienst' onderhield voor de
sigaretten- en wapensmokkel.
Maar niet alleen de Italiaanse
maffia floreert. De Albanezen
zelf leren snel en profiteren
volop van het feit dat ook de
Turkse, Japanse, Russische en
Chinese maffia's hun oog heb
ben laten vallen op de Alba
nees-Italiaanse verbinding voor
'hun'vluchtelingen.
Vooral Koerden worden de
laatste maanden bij bosjes tege
lijk overgezet. Ze hebben
dikwijls meer dan 10.000 dollar
betaald voor een reis die moet
eindigen in Frankrijk of Groot-
Brittannië. Vincenzo Santand-
rea van het instituut Ipres, dat
in opdracht van de regio Puglia
sociaal en economisch onder
zoek verricht, spreekt van een
'rampzalige ontwikkeling'.
„Puglia is door de oorlog in het
voormalige Joegoslavië een ver
plichte etappe geworden voor
de internationale wapen drug-
en nu ook mensenhandel. Hét
probleem is niet Pugliees of Ita
liaans maar Europees en mon
diaal en dus moet op interna
tionale niveau naar een oplos
sing gezocht worden", aldus
Santandrea. Hij verwacht dan
ook weinig heil van de inzet van
het leger.
EELCO VAN DER LINDEN
De Italiaanse regering heeft be
sloten het leger in te zetten om
de 700 kilometer lange kust van
de regio Puglia, de hak van de
Italiaanse laars, beter te be
schermen tegen de honderden
vluchtelingen die dagelijks
vanuit Albanië de oversteek wa
gen. De zwaar bekritiseerde
maatregél is volgens de autori
teiten noodzakelijk om een in
vasie zoals die in de zomer van
1991 plaatsvond, te voorkomen.
Slechts 38 zeemijlen scheiden
Albanië van de kust van Puglia.
„Mijn overtocht verliep zonder
problemen", zegt Mario, een Al
banese boer die vorige zomer
zijn dorp in de buurt van Durrës
verliet en nu met vijf streekge
noten in de haven van regio
hoofdstad Bari wacht op een
Italiaanse koppelbaas voor het
verrichten van hand- en span
diensten op het platteland.
Mario en zijn 20 mede-passa
giers betaalden voor het ticket
naar het beloofde land duizend
gulden. „We vertrokken met
een rubber speedboot vanuit de
havenstad Vlorë. Na enkele mi
nuten kregen we gezelschap
van tien boten en gezamelijk
gingen we, natuurlijk zonder
verlichting, het inmiddels stik
donkere Kanaal van Otranto
over", vertelt Antonio.
De immigranten zijn de afge-
den haag-aberdeen anp
Thuisbankiers weten waar ze aan toe zijn.
moeten worden. Sinds 1987 zijn daar al
ruim 900 offshore-platforms volledig weg
gehaald, waaronder platforms van Shell.
Volgens de milieugroepering zijn de kosten
van verwijdering weliswaar groter dan die
voor het afzinken van een platform, maar
staan deze in geen verhouding tot de winstr
en van de oliemaatschappijen.
Volgens een woordvoerder van het Neder
landse ministerie van verkeer en waterstaat
is het dumpen van olieplatforms in het Ne
derlandse deel van de Noordzee in geen ge
val toegestaan. Internationale regels bepa
len bovendien dat dumping in de gehele
Noordzee niet is toegestaan op de ondiepe
re gedeelten (60 tot 80 meter). Voor de die
pere gedeelten geldt volgens de zegsman
een voorkeur voor het verwijderen en afsle
pen naar land. „Onder specifieke voorwaar
den, onder meer dat er geen gevaarlijke
stoffen aanwezig zijn, mogen overheden
vergunning verlenen voor het dumpen. Er
mag dan uiteindelijk geen gevaar zijn voor
de scheepvaart of de visserij."
Het olieconcern Shell meent dat de voorge
nomen ontmanteling van het uit dienst ge
nomen olieplatform Brent Spar op de
Noordzee verantwoord gebeurt. Uit langdu
rig en zeer intensief onderzoek blijkt vol
gens de onderneming dat het afzinken op
zee 'geen noemenswaardige gevolgen voor
het milieu' zal hebben. Het is bovendien
een veilige methode waarvoor de Britse
overheid een vergunning heeft verleend, zo
meldt Shell uit Aberdeen.
Ongeveer dertig actievoerders van Green
peace houden het betrokken Shell-olieplat-
form ten noordoosten van de Shetland-ei-
landen sinds zondagmiddag bezet. Volgens
de activisten bevat het verlaten platform
nog tonnen schadelijke stoffen (oliebezink
sel en radioactieve stoffen) die na dumping
in de zee zouden verdwijnen. Het olie-over
slagplatform is sinds augustus 1991 buiten
dienst.
Shell wil de installatie op een nog officieel
te bepalen plek later deze maand laten af
zinken. Volgens Shell zal het gaan om een
plek dieper dan 2.000 meter en meer dan
240 kilometer van de kust. Eventuele ver
ontreinigingen zullen snel oplossen, zo stelt
het concern. Ontmanteling aan land is vol
gens Shell weliswaar ook niet gevaarlijk
voor het milieu, maar deze methode is
technisch complex en moeilijker veilig uit te
voeren.
Volgens Greenpeace is 'het dumpen' van
het platform in strijd met verschillende in
ternationale verdragen. De milieuorganisa
tie wil dan ook dat de komende Noordzee-
ministersconferentie (8 en 9 juni in het
Deense Esbjerg) aandacht aan de zaak be
steedt. Greenpeace vreest vooral een prece
dentwerking. De dumping zou de aanlei
ding kunnen zijn 416 andere vaste olieplat
forms te dumpen: 208 Britse, 71 Noorse, 31
Deenseen 106 Nederlandse.
Greenpeace stelt dat het betrokken plat
form op het land moet worden gesloopt,
nadat eerst de aanwezige milieugevaarlijke
stoffen zijn verwijderd. In een bericht wijst
de milieugroepering op Amerikaanse wet
geving die gebiedt dat 'gebruikte' olieplat
forms in de Golf van Mexico ook verwijderd
