Volle tent voor Gustav Mahler Een spannend stuk met buikpijn' Galerie om in te freaken Cultuur&Kunst Balinese dans in De Doelen as Strijd tussen goed en kwaad bij Gabor Nagy _piNSDAG 2 ME11995 chef annemiek ruycrok, 071 -356471, plv -chef jan rijsdam, 071 -356472 Exposities in de regio 'Dependancevan Concertgebouw voorziet in behoefte Stedelijk eert componist met expositie over expressionisme amsterdam anp Het Stedelijk Museum houdt ter ere van het gisteravond begon nen Mahler Feest een tentoon stelling over het expressionis me. 'Dansende meisjes, langs de randen van het expressionis me' luidt de titel die verwijst naar de dansende vrouwen van schilders als Kirchner. Er is ook veel werk van Nederlanders als Mare Mulders, Rob Birza en Ka- rel Appel, waarvan recente naakten zijn te zien. Wat Mahler was voor de mo derne muziek, waren de vroeg 20ste eeuwse expressionisten voor de schilderkunst. Ze bra ken met de normen van de klas sieke klanken en schilderkunst. Net zoals het Concertgebouw orkest destijds de jonge kunste naar Mahler durfde te presente ren, wil het Stedelijk Museum nu ook jonge beeldende kunste naars laten zien. BIOSCOPEN 124130/133210. Steenstraat 39 LIDOl Outbreak 16 jr., dag. 18.45 en 21.15. 101 Dalmatiërs al., vr, t/m woe 14.30 uur. LID0 2 Richie Rich al., vr t/m woe 14.30. Legends of the Fall al., dag. 18.45 en21 15. LIDO 3 Drop Zone aldag 18.45; vr t/m woe ook 14.30. Pulp Fiction 16 jr.. dag. 20.45. LID04 Dumb and Dumber 12 jr., dag 18.45; vr t/m woe ook 14.30. Forrest Gump al., dag. 20.45. STUDIO Stargate 12 jr., dag 18.45 en 21.15; vr t/m woe ook 14.15. LUXOR tel: 071-121239, Stationsweg 19. Streetfighter 12 jr.. dag. 18.45. 21.30; zoook 14.30. TRIANON tel: 071-123875, Bree- straat 31 Shallow Grave dag. 19.30,21.45 Quizz-showdag. 19.30,21.45. KIJKHUIS teh 071 142895, Vrouwen kerksteeg 10. What's eating Gilbert Grape do t/m woe 19.30,21.45. The unbearable lightness of being di 20.00. Four weddings and a funeral woe 20.00, 22.15 uur. ALPHEN AAN DEN RIJN EURO 1 Dumb and Dumber al., dag. 18.45, za t/m woe ook 13.45; zoook 16.15. Stargate 12 jr., dag. 21.45. EURO 2 Richie Rich al., dag. 18.45; za t/m woe ook 13.45; zoook 16.15. The River Wild 12 jr.dag. 21.00. EURO 3 Outbreak 12jr .dag. 18.45,21.30; za t/m woe ook 13.45; zo ook 16.15. EURO 4 Forrest Gump al dag. 20.30. 101 Dalmatiëers al., dag. 18.30; za t/m woe ook 14.00; zoook 16.15. LISSE FILMHUIS cc 't Poelhuys, Vivaldistraat 4. The Adventures of Priscilla di 20.30. VOORSCHOTEN KINDERBIOSCOOP CC tel: 071 614354, Prinses Mari|kelaan 4. De Leeuwekoning al., zo ma woe do 14.00 The Pagemaster al., Nederl. gespr.; zo ma woe do 15.30. DEN HAAG ASTA 1. tel 070-3463500, Spui 27 Stargate 12 jr., dag. 13.15, 16.00, 18.45,21.30. ASTA 2. Highlander 3, The final Conflict 16 jr.. dag 13 15. 16.00, 18 45, 21.30.- ASTA 3. Shallow Grave 16., dag. 13.15, 16.00, 18.45,21.30. BABYLON 1 tel. 070-3471656, naast Centraal Station. Pret-a-portera!., 16.00, 18.45, 21.s BABYLON 2 Forrest Gump 12 jr., dag. 13.15, 16.30, 20.30. BABYLON 3 De Tasjesdief al., dag. 13,15. Immortal Beloved 12 jr., dag. 16.00, 18.45, 20.30. METROPOLE 1 tel. 070-3456756, Carnegielaan 15. Outbreak 12 jr., dag. 13.15,16.00, 18.45,21.30 METROPOLE 2 Legends of the fall 12 jr., dag. 18.45,21.30. 101 Dalmatiërs dag. 13.15, 16.00. METROPOLE 3 Nell al dag 21.30. Richie Rich al., dag. 13.15, 16.00, 18.45. METROPOLE 4 Dumb and Dumber al., dag. 13.15, 16.00, 18.45. My Life al., dag. 21.30. METROPOLE 5 Pulp Fiction 16 jr dag. 21.15 101 Dalmatians al., dag. 13.15, 16.00, 18.45. ODEON 1 tel. 070- 3462400/3462401. Herengracht 13. Street Fighter 12jr .dag. 13 15. 16.00, 18.45,21.30. ODEON 3 DropZone 16 jr., dag. 18.45, 21.30. 101 Dalmatiërs al., dag. 13.15, 16.00. ODEON 4 Riksbioscoop TheFlintstonesal., dag. 11.45, 14.15, 16.45. 19.15.21.45. HAAGS FILMHUIS tel. 070-3656030, Spui 191. Living with an idiot 16 jr.. dag. 19.30, zo ma di wo 16.15. Jour de Fète aldag 20.15, zo ma di wo ook 14.00. Les Silences du Palais 16 jr., dag. 22.00. Lamerica al., dag. 21,45. Moeder Dao dag. 18.30, zo ma di wo ook 14.00. Le Mépris di 19.30,21.45. Dick Tracy wo 19.30,21.45, ontr( lerg< regio Op de raadhuis-expositie aan de Noordbuurtseweg in Zoeterwoude zijn vanaf 12 mei pastels van mevrouw Van Eg- roond en beeldhouwwerken van de heer Meijer te bezichtigen. In de Hooglandse Kerk in Leiden wordt van 13 t/m 27 mei werk van Piet de Boer tentoongesteld. In tekeningen, aquarellen, et sen en bronzen verbeeldt hij de hongerwinter en bevrijding. Openingstijden: ma. 13.00 tot 16.00 uur en di. t/m za. van 11.00 tot 16.00 uur. Jaap Doornik exposeert van 6 mei t/m 11 juni in verzorgingshuis Dillenburg in Leiderdorp met zijn foto-impres- jsies uit Hongarije en Polen 'Gericht op het oosten'. aLe Mystère des Voix Bulgares den haag Een koor van 25 Bulgaarse vrouwen treedt vrijdag 19 ^mei op in de Dr. Anton Philipszaal in Den Haag. Le Mystère des °P ,ejv°ix Bulgares zingt liederen over opstand, historische gebeurte- ïnissen en liefde. Tot en met 12 mei zijn op het Uitbureau van K Ï^I&O aan de Oude Vest toegangskaarten te koop. volgi ht sMuseum herdenkt bombardement al hetj de mleipen Museum Boerhaave schenkt deze maand aandacht aan ichtejhet bombardement van eind '44 op Leiden. In twee kleine pre- arbjsentaties wordt getoond hoe bij dit bombardement een vierde Het Nederlands Historisch Natuurwetenschappelijk Muse- alspni Leiden, het latere Museum Boerhaave, werd verwoest. Doel het bombardement was het station en rangeerterrein te ver- Maar de bom miste doel en trof de ingang van het mu ikeum, dat toen nog aan de Steenstraat gevestigd was. Openings- miijden: di. t/m za. van 10.00 tot 17.00 uur en zo. van 12.00 tot pr<jl7.00 uur. en] Travestiet Sally Bowles in Hillegom HiLLEGOMTravestiet Sally Bowles treedt 5 mei op in Bar Dan- jcing de Blues Brothers aan het Henri Dunantplein in Hillegom. Aanvang: 24.00 uur. esDe kleurentuin' in Hooglandse Kerk jiiDENDe schilder Sybren exposeert van 8 t/m 29 mei in de hooglandse Kerk aan de Nieuwstraat met 'De kleurentuin'. Zijn blieverfschilderijen en gouache worden begeleid door enkele ge- ïnsertjjchten van Bea Braam. Openingstijden: ma. 13.00 tot 16.00 uur 11.00 tot 16.00 uur. int Zomercursussen tekenen en schilderen hen aan de run Expressie 70 in Alphen aan de Rijn begint de- e zomer twee cursussen. De cursus landschapstekenen en ikchilderen bestaat uit vier lessen op maandagmiddag vanaf 12 ïjuli. De cursus model- en portrettekenen wordt op vijf achter eenvolgende dagen gegeven, van 29 mei t/m 3 juni. Informatie jen aanmelding: 01720-93737. Popfestival in het Van Tuyl Sportpark ermeer» Cultureel Jongerencentrum De Boerderij viert dit feest in verband met het 25-jarige bestaan. Op zaterdag 13 lei wordt daarom een groot openlucht-popfestival gehouden in iet Van Tyul Sportpark. Op het programma staan de volgende iptredens: 13.00 uur Easy Meet, 14.00 uur Cobraz, 15.00 uur Ju- ia P. Hersheimer, 16.00 uur Gutterball (USA), 17.30 uur Claw loys Claw, 19.00 uur Arno and The Subrovnicks (België) en 10.45 uur Heater Nova (USA). De toegang is gratis. De kop is eraf; het Mahler- festival 1995, drie kwart eeuw na het eerste aan de ze componist gewijde mu ziekfeest, is gisteren be gonnen. Dat gebeurde trouwens niet met muziek van Gustav Mahler. Het evenement dat de komen de weken zo veel groten uit de wereld van de muziek naar Amsterdam brengt, werd geopend met werk van Arnold Schönberg. Zeg maar: de artistieke erfge naam van Mahler. amsterdam hans visser/gpd Een filmregisseur had het niet mooier kunnen verzinnen: vanuit de optiek van Mahlers opvolgers speelt het feest zich af als was het een soort flash-back, een terugblik. Want vanaf van daag klinken in het Amsterdam se Concertgebouw alle grote werken van Mahler in de volg orde waarin de Weense compo nist ze schreef. En zo dirigeerde Edo de Waart gisteravond het Radio Filharmomisch Orkest in de Gurrelieder uit 1911, Mahlers sterfjaar. De middag ervoor bracht het Schönberg Strijk kwartet het eerste werk dat de grote vernieuwer na Mahler voor deze kleine bezetting schreef. Het kwartet zette daar mee luister bij aan de opening van de speciale Mahler-tent op het Museumplein. Martijn San ders, directeur van de hoofdste delijke muziektempel en initia tiefnemer tot het Mahlerfeest, omschreef de tent als 'het twee de Concertgebouw'. In de tent worden tentoonstellingen ge houden, vinden lezingen en kleine concerten plaats en wor den films en documentaires vertoond. 's Avonds biedt de tent onder dak aan het publiek dat zich een duur kaartje voor een van de concerten door het Konink lijk Concertgebouworkest, de De voorbereidingen voor het Mahlerfeest in en om de tent zijn in volle gang. Wiener Philharmoniker en de Wiener Philharmoniker niet kan veroorloven. In de tent, tegen over het Concertgebouw, kun nen de concerten via een beeld scherm en een geluidsinstallatie worden gevolgd. Maar een vergelijking met de Grote Zaal van het Concertge bouw aan de overkant van de straat is wel erg gewaagd. Want al is het onderkomen nog zo stijlvol ingericht, qua akoestiek blijft het behelpen en met de stijgende tempertaturen wordt het in een volle tent behoorlijk warm. Een probleem dat San ders gistermiddag meteen on derkende: „Aan koeling wordt gewerkt." Ook beloofde hij iets te doen aan het hinderlijke geluid van een aggregaat dat de tent van stroom voorziet. Maar of er iets valt te doen aan het geluid van vliegtuigen? Tijdens een adagio kan het publiek met een beetje goede wil horen welke lijnvlucht passeert en welk orkest daar mee met de nationale lucht vaartmaatschappij wordt bin nengevlogen. Maar ook dat heeft de aandacht. Behoefte De schoonheidsfoutjes worden weggewerkt en daarmee is de tent een vondst die in een be hoefte voorziet, want er zijn al 10.000 kaarten a tien gulden verkocht voor deze dependance van het Concertgebouw. San ders zag al snel in dat de vraag naar kaarten voor zijn Mahler feest groot zou zijn en dat de prijs voor menigeen te hoog is. Een bijdrage van 250.000 gul den door de afdelingen cultuur en economische zaken van de gemeente Amsterdam en het verkorten met een dag van de kermis op het Museumplein, maken dat de tent de komende weken een centrale plaats in het feest inneemt. Dagelijks is er plaats voor 1600 bezoekers. De tentoonstellingen vormen een onderdeel van de vele acti viteiten die overdag in de tent plaatsvinden. Zo is er elke woendagmiddag een Mahler- programma voor kinderen. Ver der zijn er gratis lunchconcer ten, lezingen, openbare inter views met deskundigen en wordt dagelijks vanuit de tent om 19.00 via Radio 4 het Ma- hler-journaal uitgezonden. In de hal van het Concertge bouw is een fototentoonstelling over Mahler en het Stedelijk Museum 'om de hoek' toont tot en met 2 juli werk van door het expressionisme gedreven schil ders. Kortom Mahler leeft weer in de stad waar hij zo graag kwam en waar de uitvoering van zijn muziek stoelt op een stevige traditie. Sidac Studio aan Hogewoerd wil 'kunstproceszichtbaar maken otterdam Één van de meest vooraanstaan- le Indonesische dansgroepen treedt maandag en dinsdag 9 mei op in theater De Doelen in -öent otterdam. De leden van de groep zijn opge- 'escntjjj aan acacjemje voor uitvoerende kun- is Scl^en jg (gekold Tinggi Seni Indonesia), aat;iBali. De uitvoering 'Tari!' bestaat uit verschillen- za tijde Uitvt ste l' rt-I-Shock speelt 'Equus' van Peter Schaffer in h(ni in knie ai tenig fgelo biolc de traditionele Indonesische dansen uit de Indonesische Archipel, zoals 'Pakarena' (Zuid- Sulawesi), 'Seudati' (Aceh) en 'Padan Wulan' (Oost-Java). Het hoogtepunt van de avond is het 'Ramayana Ballet'. Deze dans met een in gewikkeld plot is gebaseerd op een beroemd Hindoestaans episch gedicht. Tari!' maakt deel uit van de Europese tour nee van de dansgroep ter gelegenheid van de 50ste verjaardag van de onafhankelijkheid van Indonesië. Deze tournee en de vele ande re activiteiten die dit hele jaar worden geor ganiseerd, moeten bijdragen aan een verbete ring van de relaties tussen Europa en Indone- leiden erna straatsma Een ruimte om te freaken. Piet Franzen van Sidac Studio is 'overal voor in'. Krabbeltjes van dichters, schetsen van mode ontwerpers en cassettebandjes met muziekflarden. Op Hoge woerd nummer 77 staan 'eind- produkten' van kunstenaars niet bovenaan het verlanglijstje. De nieuwe galerie gaat op 7 mei open. Sidac Studio is gevestigd in het voormalige bedrijfspand van BAC bv, een pakkingfabriek die naar Alphen aan den Rijn is verhuisd. Franzen kocht het pand vorig jaar september, sa men met zijn vriendin Coby van Roijen. „Het was bedoeld als woning, maar omdat het zo'n groot huis is zijn we maar een galerie begonnen," zegt de beeldend kunstenaar en filoso fie-docent. „We hadden de be nedenverdieping ook kunnen verhuren aan een reclamebu reau en er winst op maken. Maar ik vind het veel leuker om quitte te draaien met een gale rie. Dat doe je gewoon vanuit een bezetenheid voor kunst." Franzen wil zich vooral rich ten op exposities van 'schetsen en ontwerpen'. Produkten die de openbaarheid meestal niet halen, maar volgens Franzen juist de moeite van het bekijken of beluisteren waard zijn. „In schetsen en ontwerpen zie je het gevecht met het papier. Dat zoekende in een potloodlijn is vaak mooi. Je durft in schetsen en ontwerpen meer risico's te nemen dan in een eindpro- dukt." De stichting Sidac, die de gelijknamige studio beheert, wil het maakproces van een kunst werk op deze manier zicht- en hoorbaar maken. De eerste kunstenaars zijn door Franzen aangezocht om in Sidac Studio te exposeren. „Ik stap gewoon op ze af en ze zijn over het alge meen heel enthousiast. Ik loop achter mekaar vol." De eerste maanden staan vooral Haarlemse en Leidse kunstenaars op de agenda van Sidac Studio. Franzen, zelf van oorsprong Haarlemmer: „Ik ken de Haarlemse scene goed; veel Haarlemse kunstenaars kan ik zo introduceren in Leiden. De Leidse kunstenaars moet ik nog leren kennen, maar op deze manier gaat dat ook goed." Op de agenda voor de ko mende maanden staan onder anderen de Leidse architect Wim Hofman, de Leidse mode ontwerpster Monique Collig- non, de Haarlemse dichteres Roni Klinkhamer en de Haar lemse schilders Helmut van Ga len en Harm van Ee. „Binnen deze ruimte mogen ze een beetje freaken. Ze mogen naar 't randje gaan. Monique Collignon gaat hier, in decem ber zowel ontwerpen als crea ties ophangen. Wim Hofman zal zijn schetsen van gebouwen ophangen. Roni Klinkhamer maakt een collage van teksten. En ze stuurt ook cassetteband jes waarop flarden van gedich ten staan. Bezoekers kunnen daar met walkmans op naar luisteren. Die hebben we spe ciaal voor dit project aange schaft." Leidse kunstenaars zijn door Franzen aangeschreven om mee te doen aan een '4A4'- project. Ze kunnen vier schet sen of ontwerpen insturen die in de zomermaanden worden geëxposeerd in een verzamel- lijst. Er is plaats voor in totaal 50 inzendingen. Het is de bedoe ling om de galerieruimte op ter mijn ook te gebruiken voor cur sussen en lezingen waarin beel dende kunst centraal staat. keus tussen het blindelings navolgen van een grote ssie en het kiezen voor een een veilige plaats in de latschappij; daarover gaat 'Equus'. Toneelgroep Art- hock van studentenvereniging Augustinus speelt dit ik van de Peter Schaffer op vrijdag 5 mei, ter gelegen- id van de 101-ste verjaardag van de vereniging. Equus' is een dubbele raamvertelling waarin de psy- later Dysart terugkijkt op de behandeling van zijn pa nt, de 17-jarige Alan. Deze jongen komt uit een ver- ipt gezin met een godsdienstwaanzinnige moeder. In stallen van een manege die hij vaak bezoekt, vindt troost bij de paarden. Langzamerhand begint hij de irden te verheerlijken. Hij adoreert ze, maakt zelfs len van ze, in steeds extremere mate. Maar op een steekt hij van zes paarden de ogen uit. Ja deze afgrijselijke daad wordt hij opgenomen in i psychiatrische inrichting. Zijn psychater, Dysart, jbeert stukje bij beetje het 'hoe en waarom' te recon- stmjjueren. Op een gegeven moment begint hij steeds 'er sympathie voor de jongen te voelen. Hij vraagt h af of het wel zo goed is hem te behandelen. „In zekere zin is de psychiater zelfs jaloers op Alan. Hij verlangt ook naar een intense passie, maar is niet in staat die te vinden", zegt regiseur Thomas van Praag. „Hij realiseert zich dat na een behandeling van de pas sie niets meer over blijft. Aan de andere kant is behan deling nodig om Alan weer in de maatschappij te laten functioneren. Uiteindelijk raakt Dysart zelf behoorlijk uit balans. Hij raakt door deze twee tegenstrijdigheden totaal in verwarring." De tegengestelde gedachten van de psychiater boden Van Praag de mogelijkheid om Dysart te splitsen in twee personages: een linker en een rechter hersenhelft. De handelende helft - de op en top psychiater - wordt gespeeld door Chido Houbraken, en de denkende, filo sofische helft - wat richt ik aan? - neemt Arjan Stoffels voor zijn rekening. Zowel Arjan Stoffels als Thomas van Praag zijn gegre pen door het stuk. „Equus is een ontwrichtende erva ring. Er gebeurt met je, wat in het stuk gebeurt. Je gaat twijfelen aan zogenaamde vast-staande waarden", is de ervaring van Stoffels. „Het is een spannend stuk, met buikpijn." Ook Van Praag zal het stuk na de opvoering niet meteen vergeten. „In januari werd ik benaderd met de vraag of ik een toneelstuk wou regisseren. Ik had maar twee en halve maand de tijd. Ik wist dat ik 'Equus' niet moest doen, maar tegen beter weten in, koos ik toch voor dit stuk." „Frappant is dat na dit besluit mijn moeder belde en me een voorval vertelde met precies dezelfde strekking als Alan's daad in 'Equus'. Een jongen met een zeer sterke moederbinding belde na een verbroken relatie met een vrouw van middelbare leeftijd zijn vader op met cje mededeling 'Ik heb mijn moeder kapot gesto ken'. Dat maakte enorm veel indruk", vertelt Van Praag. „Mocht nu het idee onstaan dat het stuk loodzwaar is, dan kan ik verzekeren dat er ook veel komische mo menten in verwerkt zijn." Het stuk wordt gespeelt in het Volkshuis. „De zaal richten we in als een arena. Een groot speelvlak met het publiek rondom. In het centrum de behandelkamer van de psychiater. Op een podium komt het PAARD te staan. Een houten object dat de spelers in elkaar heb ben gezet. Het is 'Equus', de god van het paard." Behalve op 5 mei is er ook op 20 mei een voorstelling. Aanvang: 20.30 uur. Kaarten kosten 12 gulden. beeldende kunst recensie ingrid appels Expositie schilderijen in gemengde tech niek door Gabor Nagy. Te zien; t/m 2/6, wo t/m vr 12-18 uur, za 12-17 uur, Gale rie Zichy, Steenstraat 7, Leiden. Bij de Hongaarse kunstenaar Gbor Nagy lijkt er een stille maar hevige strijd gaande te zijn tussen mensen en engelen, tussen goed en kwaad. De enge len staan aan de goede kant, of vormen in elk geval het sym bool voor de mogelijke ont snapping aan het kwaad. De mensen zitten gevangen in de wereld van het kwaad. Nagy zet ze neer in losse te kenstijl, bleekjes en frêle. Hun blik is sterk naar binnen ge keerd, ze lijken alleen nog maar de wereld buiten te willen slui ten. Maar toch worden ze be laagd, door andere mensen of door voorwerpen. Lichte tinten en veel blanco papier verster ken de ondraaglijkheid van het bestaan die hier lijkt te heersen. Maar dit zonneloze leven kan ontstegen worden. Daartoe draagt Nagy zijn engelen aan. De engelen - die geen gezicht hebben - bevinden zich in een geheel andere wereld, waar ze bijna in verdwijnen. Gloedvol, vol warme kleuren en vormen. De sfeer is er goud, donker, mystiek maar vooral sprookjes achtig. Als een icoon glimmen deze werken hier en daar op; een kijkje in de wereld aan gene zijde. Maar kijk uit. Tussen de engelen en de mens bevinden zich nog de engelenjagers, de zeer gevaarlijke tussenvorm. Ook zij krijgen de warme kleu ren mee, én vleugels, maar ze vallen door de mand omdat zij een mensengezicht hebben. Zelfs als engel ben je in de we reld van Nagy niet veilig. Vaak hebben de engelenjagers een venijnige vinger die naar bene den wijst, zoals er wel meer ge baren en vormen zijn die iets suggereren maar zeker niet ver klaren. Veel werken krijgen de titel 'Engelenjager' of'Engelenval' of zelfs 'VleugelvaT. Hier zie je en gelen half verdwijnen in kisten, kooien, architectonisch aan doende vormen. In enkele op merkelijke tekeningen worden die architectonische vormen als hoofdgegeven genomen, zoals in 'Engelenval XV', waar boven een gestileerd gebouw (of kooi?) op dramatische wijze een engel naar beneden suist en half in de vorm verdwijnt. Ook al hebben de geëxposeerde werken inhou delijk een samenhang (goed be staat alleen maar bij gratie van kwaad), toch krijgt in deze dua listische benadering elke rich ting zijn eigen vormen en kleu ren mee; lichte tekeningen ver sus zware schilderwerkjes, ge detailleerd uitgewerkt versus geabstraheerd. En dat levert een gevarieerd beeld op van het kunnen van Gabor Nagy.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1995 | | pagina 15