EWR bedriegt Rijnwoude'
\lphenaar wil herdenking Peter Stuyvesant ^dgekX'Zar!i'hout
Rijn Veenstreek
Ambtenarenkorps: Alphenaar moet meer betalen
3
'Nieuw spoor HSL
niet nodig door
minder treinreizen'
-I
Dorpshuis en Stek: vaart achter nieuwbouwplannen
Groen Links Alphen plant
tien bomen in Bulderbos
'Ter Aar moet glastuinbouw
en melkveehouderij behouden'
isdag 25 april 1995
chef henny van egmond. 071-356414. plv chef hans koenekoop. 071-356429
Winkeldieven betrapt in Aarhof
phen aan den run Zo'n 42 artikelen hadden de twee Alphense
eisjes van 16 en 17 jaar gistermiddag onbetaald in hun zakken
fetopt in het winkelcentrum de Aarhof in hun woonplaats. De
[eisjes namen toiletartikelen, kussenovertrekken, pennen, be-
jek, cassettebandjes, fotoboekjes, sieraden en kaarten mee. Het
jtaalbedrag van hun buit was 185 gulden. Na hun ronde door
jait winkelcentrum werden de meisjes echter gepakt,
ch
^brekers tuinieren in Alphen
rejphen aan den run Een snoeischaar, een spade en 150 gulden
'rtfe de buit van een inbraak in een volkstuinencentrum aan de
)eijdderbuurt. De daders moesten vier sloten vernielen en enkele
aituren forceren om binnen te komen.
alphen aan den run ruud sep
Inwoners van Alphen aan den Rijn
mogen wel wat meer betalen voor za
ken als het ophalen van huisvuil en het
aanvragen van een bouwvergunning.
Dat is de mening van de 27 Alphense
ambtenaren die in navolging van 120
burgers de gemeentelijke bezuini
gingsenquête hebben ingevuld. Hoge
re tarieven zijn bij de ambtenaren ver
reweg favoriet als manier om de ge
meentebegroting de komende jaren
dekkend te krijgen.
In hun mening over de bezuinigin
gen wijken de ambtenaren op het punt
van de hogere tarieven sterk af van de
burgers. Bij de inwoners is een meer
derheid tegen tariefstijgingen. Hetzelf
de verhaal doet zich voor bij de onroe
rende zaakbelasting. Een meerderheid
van de ambtenaren \indt dat die best
wel omhoog kan; de inwoners vinden
in meerderheid dat de belasting niet
mag stijgen.
De verschillen tussen burgers en
ambtenaren zijn verder vrij voorspel
baar. De burgers vinden in grote meer
derheid dat de gemeente wel wat min
der kan uitgeven aan personeel, de
ambtenaren vinden van niet. Het over
grote deel van de burgers vindt verder
dat er kan worden gesneden in de pro
motie- en representatiekosten van Al
phen, terwijl de ambtenaren daar geen
uitgesproken mening over hebben.
Afgezien van deze voor de hand lig
gende verschillen zijn ambtenaren en
inwoners het tfaak opvallend eens.
Staat bij de inwoners bezuinigen op
het carillon op nummer één. bij de
ambtenaren staat het na de tariefsver
hogingen op de tweede plaats. Ook het
opheffen van de ombudscommissie
staat bij beide groepen in de top vijf.
Bij de zaken waarop in ieder geval niet
moet worden bezuinigd, scoren bij
beide groepen de brandweer en de cri
minaliteitsbestrijding erg hoog.
Begroting
De enquêtes onder burgers en ambte
naren wegen bij het .Alphense gemeen
tebestuur mee bij het bepalen van de
bezuinigingen. Om de begroting op
termijn sluitend te houden zonder de
belastingen te verhogen, moet Alphen
de komende jaren zes miljoen gulden
bezuinigen.
mrgemeester Boelen haalt uit naar nutsbedrijf
^fjrgemeester M. Boelen van Rijnwoude voelt zich 'be-
igen' door de Energie- en Watervoorziening Rijnland
Hij ging gistermiddag in Leiden tijdens de alge-
•nlne aandeelhoudersvergadering flink tekeer tegen de
missarissen. Zijn onvrede komt voort uit de over-
icht van het waterbedrijf van de EWR aan het Haagse
Itsbedrijf DZH. Daarbij worden kosten gemaakt waar-
"ook Boelens gemeente moet bijdragen. Rijnwoude
:ft echter niets met de watertak van de EWR te maken,
gemeente betrekt haar water bij het waterbedrijf
:ho.
al aangegeven dat die water-
poot moest worden overgedra
gen. Andere gemeenten waren
daartegen. Wij hebben ons
daarbij neergelegd onder de uit
drukkelijke voorwaarde dat wa
ter, gas en elektriciteit apart
zouden worden geadmini
streerd zodat wij in elk geval
niet met de winsten en verlie-
lEN WIM KOEVOET
;ens Boelen lapt de EWR af-
';en aan haar laars die ten
idslag lagen aan de fusie
iruit het nutsbedrijf is ont-
,,ïen tijde van die fusie",
lichtte de gekalmeerde
jemeester gisteravond toe,
h^ben de WZHO-gemeenten
ia)
zen van het waterbedrijf te ma
ken krijgen."
Hij vervolgt: „Nu wordt het
waterbedrijf alsnog van de hand
gedaan. Een van de gevolgen
daarvan is een versnelde af
schrijving van 7.8 miljoen gul
den. Dat zijn kosten die over al
le gemeenten worden uitge
smeerd. Ik weet wel dat het be
drag per inwoner niet schrikba
rend hoog is, maar mij gaat het
om het principe. Die aparte ad
ministratie was destijds een
voorwaarde om akkoord te gaan
met de fusie."
Volgens gedelegeerd commis
saris H. Groen is de structuur
van de EWR niet meer zodanig
dat nog kan worden gesproken
over een afzonderlijk gas-, wa
ter- en elektriciteitsbedrijf. „Er
is een samenhang, de sectoren
profiteren van elkaar: synener-
gie. Niet voor niets gaat de dis
cussie met het Haagse nutsbe
drijf vooral over de vraag wat er
nu eigenlijk allemaal bij het wa
terbedrijf hoort."
Groen geeft toe dat de ver
snelde afschrijving ten laste van
het eigen vermogen van de
EWR komt (netto neemt het ei
gen vermogen toe door de over
dracht) en dat daardoor de drie
EWR-onderdelen door elkaar
gaan lopen. Onduidelijk bleef
gistermiddag welke afspraken
daarover nu precies zijn ge
maakt. Groen heeft Boelen gis
termiddag toegezegd de kwestie
nog eens op papier toe te lich
ten. Boelen wacht dat schrijven
af. „Daarna beraad ik me op
eventueel te nemen stappen",
aldus de burgemeester van
Rijnwoude.
Burgemeester M. Boelen: 'Bedrogen'.
FOTO BENDE BRUYN
(Porpshuis wil
mortuarium
t tl
ERSWOUDE-DORP
•t Dorpshuis heeft verge-
Órderde plannen voor de
duw van een moruarium.
lit zou moeten verrijzen
aast het Dorpshuis, aan de
rnt van de katholieke kerk.
i de afgelopen jaren hebben
leinere zaaltjes in het
orpshuis al meermalen
enst gedaan als mortuari-
Het opbaren van overlede-
»n binnen de muren van
>t Dorpshuis stuit echter op
in aantal bezwaren. Om te
ïginnen wil de familie over
li algemeen op elk moment
j de overledene kunnen ko-
ien en is dat zonder aparte
[gang niet mogelijk. Daar-
aast is het gebruik van het
orpshuis als mortuarium
por de andere gebruikers
ims een onprettig idee.
ooral het discreet naar bin-
en en naar buiten brengen
in de kist vormt een pro-
eem. Tenslotte beschikt het
orpshuis op dit moment
iet over een koelcel voor de
verledene.
Het Dorpshuis gaat in
,'erleg met de plaatselijke
egrafenisondernemers be-
jken of de bouw van het
odenhuis financieel haal-
aar is. De gemeente heeft
een bezwaar tegen de plan-
en, maar betaalt niet mee.
Is het Dorpshuis het mortu-
ium kostendekkend kan
cploiteren, kan het gebouw-
e mogelijk al volgend jaar
Dmer in gebruik worden ge-
omen.
KNELD - Een 44-jarige Leid-
automobilist is vanmorgen
ineld geraakt onder een
ichtwagen op de Alkemade-
n in Oude Wetering. De man
id achter de vrachtwagen en
or een touringcar. De vracht-
gen en de personenauto
nden voor de tijdelijke stop-
ïten op de weg, maar de tou-
gcar reed door en mangelde
auto. De Leidenaar raakte
meld. De brandweer bevrijd-
hem. De man is naar een
ken huis gebracht.
HAZERSWOUDE-DORP RUUD SEP
De gemeente Rijnwoude moet aangeven hoeveel geld
ze over heeft voor de bouw van een peuterspeelzaal en
een nieuvwjongerencentrum in Hazerswoude-Dorp. Als
die cfuidelijkheid er is, kan het bestuur van het Dorps
huis bekijken wat het voor dat geld kan doen. En komt
er mogelijk schot in de zaak.
De voorzitter Wim Jochems van het Dorpshuis heeft
er vorige week bij het gemeentebestuur op aangedron
gen nu eindelijk eens vaart te zetten achter de slepende
kwestie van de nieuwbouw. Het Hazerswoudse jonge
rencentrum werd tien jaar geleden in het voormalige
Michelshuis ondergebracht, met de belofte dat er na
zeven jaar nieuwbouw zou komen. Maar afgezien van
een paar vrijblijvende onderzoeken, is er vanuit de ge
meente nog niets gebeurd.
Het Dorpshuis is bij de nieuwbouw van het jongeren
centrum betrokken omdat dit multifunctioneel cen
trum het Stek graag wil behouden als goede buur. Het
bestuur wil daarmee voorkomen dat er op de plek van
het jongerencentrum huizen worden gebouwd. „Want
als er hier huizen komen, dan zullen ze het Dorpshuis
moeten sluiten", vertelt jochems. „Om dan nog aan de
geluidseisen te voldoen, zijn namelijk investeringen no
dig die niet zijn op te brengen." In de plannen van het
Dorpshuis is er naast het jongerencentrum en de peu
terspeelzaal op het terrein plaats voor bijvoorbeeld een
gezondheidscentrum.
Om de (dure) nieuwbouw van het jongerencentrum
op de huidige plek mogelijk te maken, heeft het Dorps
huis een manier bedacht om de exploitatielasten van
het Stek zo laag mogelijk te houden. De oplossing heet
medegebruik. Het Dorpshuis zou eigenaar moeten
worden van het pand van het jongerencentrum en zou
het gebouw naast aan de jongeren ook aan derden kun
nen verhuren.
Min of meer toevallig liep het Stek-bestuur aan tegen
de mogelijkheid om bouwkunde-studenten als afstu
deerproject een nieuw jongerencentrum te laten ont
werpen. Twee Rotterdamse studenten hebben inmid
dels de eerste schetsen afgeleverd. Om de kosten te
drukken hebben de studenten een gebouw bedacht
waarin ook nog twee winkels, een ruimte voor een the
rapeut en een penthouse zijn opgenomen.
Wanneer van de zomer de definitieve tekeningen van
de studenten binnen zijn, wil voorzitter Bakker van het
Dorpshuis overleggen met de peuterspeelzaal en het
Dorpshuis en wil hij op zoek naar gebruikers voor de
commerciële ruimten. Bakker: „We willen het uiteinde
lijk als totaal plan aan de gemeente presenteren."
RUNSTREEK «RUUD SEP
De aanleg van een volledig
nieuwe hoge-snelheidsspoorlijn
dwars door het Groene Hart is
overbodig doordat de NS steeds
minder reizigers vervoeren. Dat
stelt het Platform Hogesnel
heidstrein Nederland in een re
actie op de jaarcijfers die de
spoorwegen vorige week be
kendmaakten.
Uit de jaarcijfers blijkt dat de
NS in 1994 voor het derde ach
tereenvolgende jaar minder rei
zigers vervoerden. En dat, ter
wijl een nieuwe lijn voor de flit
strein pas nodig wordt bij een
stijging van het aantal reizigers
kilometers met bijna vijftig pro
cent.
De terugloop in het aantal
reizigerskilometers - tot iets
meer dan 14 miljard - wijten de
spoorwegen aan de beperkin
gen op de OV-jaarkaart voor
studenten, het kleinere aantal
militairen dat gratis kan reizen
en een tariefstijging. Om een
verder terugloop van het aantal
reizigers te voorkomen, willen
de spoorwegen de komende ja
ren de tarieven slechts zeer ge
matigd laten stijgen.
Het platform, waarin actie
groepen tegen de hogesnel
heidslijn zijn verenigd, gelooft
echter niet in een gematigde ta
riefstijging. Volgens het plat
form zullen de tarieven de ko
mende jaren nog flink moeten
stijgen omdat de overheid de
komende jaren stopt met subsi
die aan de NS. Nu ontvangen de
spoorwegen nog 1,4 miljard gul
den rijkssteun.
De spoorwegen hopen in de
toekomst 21 miljard reizigerski
lometers per jaar te maken. Bij
zoveel reizigers is volgens de
berekeningen van de NS de ca
paciteit van het bestaande
spoor ontoereikend om per uur
vier hogesnelheidstreinen in te
passen. Overigens gaat de TU-
variant, waarbij het bestaande
spoor gedeeltelijk verbreed
wordt, ook uit van 21 miljard
reizigerskilometers.
bos. De tweede boomplantdag
is nodig in verband met de gro
te belangstelling voor een stuk
jes bos op de geplande vijfde
baan van de luchthaven.
Groen Links Alphen werd eer
der al eigenaar van een stukje
grond in het bos.
ALPHEN AAN DEN RUN
De Alphense afdeling van Groen
Links heeft tien bomen gekocht
in het Bulderbos dat de uitbrei
ding van Schiphol moet be
moeilijken. De bomen worden
morgen geplant, op de tweede
boomplantdag ip het Bulder-
Onderzoek naar sociale en economische structuur van gemeente
Gemeenten krijgen vanwege hun ligging in het Groene Hart steeds meer restricties o
bedrijfslocaties.
TER AAR HERMAN JOUSTRA
Ter Aar moet de komende jaren
een beleid voeren dat is gericht
op het behoud en versterking
van vitale glastuinbouwgebie
den en gebieden waar zich le
vensvatbare agrarische bedrij
ven bevinden. Dit is nodig om
de concurrentiepositie in beide
bedrijfstakken ten opzichte van
andere regio's te behouden. De
economische ontwikkeling in
deze bedrijfstakken is immers
onzeker door veranderende in
ternationale marktomstandig
heden en scherpere milieu-ei-
Dat is één van de belangrijk
ste conclusies uit het eindrap
port van het adviesbureau Buck
Consultants International, dat
in opdracht van Ter Aar en Lie-
meer een onderzoek heeft uit
gevoerd naar de sociaal-econo
mische structuur van beide ge
meenten. Land- en tuinbouw
zijn de belangrijkste economi
sche dragers van de twee ge
meenten, zo concludeert het
onderzoeksbureau. Het econo
misch beleid moet dan ook
vooral op deze bedrijfstakken
zijn geënt. Om uiteindelijk tot
een dergelijk beleid te komen is
het echter eerst nodig de soci
aal-economische situatie van de
verschillende tuinbouwbedrij
ven en melkveehouderijen in
kaart te brengen.
Op deze manier kunnen de
gebieden waarin de tuinbouw
met name is geconcentreerd
worden 'afgebakend' en ver
sterkt. In de praktijk betekent
dat dat er naar gestreefd moet
worden tuinbouwbestemmin-
gen in andere gebieden over te
hevelen naar zo'n concentratie
gebied. Tegelijkertijd moeten in
deze gebieden uitbreidingsmo
gelijkheden worden geboden
aan de verschillende bedrijven.
Om alles in goede banen te lei
den is uiteraard wel structureel
overleg nodig tussen de tuin
bouworganisatie WLTO en de
gemeente. Een soortgelijk ver
haal gaat op voor de gebieden
waar de melkveehouderij met
name is geconcentreerd. Ook
hier dienen niet-agrarische
functies uit de vitale gebieden
worden geweerd.
Het gaat kortom, daadwerke
lijk om het verder concentreren
van de beide bedrijfstakken in
gebieden waar deze activiteiten
nu al domineren en levensvat
baar zijn.
Verder staat in het rapport
dat Ter Aar en Liemeer het best
gezamenlijk een beleidsplan
voor recreatie en toerisme kun
nen opstellen. Veel acties op dit
terrein hebben momenteel be
trekking op kleinschalige pro
jecten. Om die acties succesvol
te laten zijn is het aan te beve
len deze op elkaar af te stem
men.
De onderzoekers constateren
bovendien dat de gemeenten
vanwege hun ligging in het
Groene Hart steeds meer
restricties krijgen opgelegd met
betrekking tot ontwikkeling en
invulling van woningbouw en
bedrijfslocaties. Daarom is
overleg tussen de ondernemers
verenigingen en beide gemeen
ten ook onontbeerlijk om de
ruimtebehoefte van bedrijven af
te kunnen stemmen op de mo
gelijkheden voor bedrijfshuis
vesting. Daarom dienen ook de
bestaande plannen voor herin
richting van het centrum in
Langeraar en Nieuwveen te
worden gerealiseerd. Via deze
schaalvergroting kan het voor
zieningenniveau in stand wor
den gehouden.
'HEN AAN DEN RUN»
S VAN KUILENBURG
had hem gerookt, maar ver
wist Willem Poelen niets
h Peter Stuyvesant af. Nu leeft
grondlegger van wereldstad
!w York zo voor hem dat hij
Monumentendag in Alphen
n herdenking voor Stuyvesant
houden. Omdat uit spitwerk
n de 61-jarige Poelen blijkt
de directeur-generaal van
ormalig Nieuw-Nederland in
)hen verliefd is geworden en
6 augustus 1645 in onder
duw is gegaan. Een week later
in Breda het huwelijk
isen Peter en Judith Bayard.
.Dat is dus precies 350 jaar
leden. Een mooi aankno-
ïgspunt om iets mee te
en", aldus de Alphense vut
ter. „Misschien is het een leuk
idee dat zoveel mogelijk Alphe-
naren zich op Monumentendag
in zelfgemaakte zeventiende
eeuwse kledij steken. Maar eerst
komt koninginnedag en de her
denking van de bevrijding moet
worden gevierd. Daarna zien
welwel verder."
Dat Poelen voor Monumen
tendag heeft gekozen is niet
vreemd. Op 9 september wordt
de Swaenswijckbrug over de
Rijn officieel geopend. En op de
voormalige Alphense buiten
plaats Swaenswijck is het des
tijds allemaal begonnen tussen
Stuyvesant en Judith Bayard,
een verpleegster en zuster van
zijn zwager de Waal Samuel
Bayard, die op Swaenswijck een
kostschool had.
Dat Poelen tegen Stuyvesant
is 'opgelopen' is louter toeval.
Hij volgde een cursus over his
torisch onderzoek en daarbij
had hij een onderwerp nodig.
„Toen dat ter sprake kwam was
ik op wintersport, zodat alles al
was geregeld en moest ik zelf
wat bedenken. Op een gegeven
moment las ik dat Stuyvesant in
Alphen getrouwd zou zijn en
iets later kwam ik weer tegen
dat hij hier alleen maar in on
dertrouw was gegaan. Tegen
strijdigheden dus. Het leek me
wel aardig om daar wat meer
duidelijkheid in te brengen.
Niet wetend dat het zo'n ver
volg zou hebben", lacht de
sinds vijftien jaar in Alphen
woonachtige geboren Limbur
ger.
Tegenstrijdigheden die niet
alleen Alphen betreffen. Ook
zijn er enkele gemeenten in
Friesland die claimen dat Stuy
vesant in hun dorp is geboren.
„Wolvega, maar ook Scherpen-
zeel, Peperga en Blesdijke heb
ben een monument dat herin
nert aan hun beroemde zoon.
Het meest logische is dat Peter
op een pastorie tussen Blesdijke
en Peperga is geboren", weet
Poelen inmiddels uit contacten
die hij in Friesland heeft. „Ook
daar is men enthousiast over
het idee om Stuyvesant te her
denken. Ook vanuit de Verenig
de Staten is er interesse. Charles
Gehring uit Albany is bijvoor
beeld bezig met het schrijven
van een biografie over Stuy
vesant. Dat hoorde ik nadat ik
informatie had opgevraagd over
de periode van Stuyvesant in
Nieuw-Amsterdam en later
New York."
Voordat Peter in Alphen te
rechtkwam had hij al een carri
ère in de West achter de rug als
gouverneur van Brazilië. Aruba,
Bonaire en Curasao. Bij een
veldtocht tegen de Spanjaarden
om het eiland Sint Maarten was
het eerste kanonskogel al raak.
De kogel verbrijzelde het rech-
teronderbeen van Peter. Hij
kwam in het hospitaal terecht,
waar het been werd geampu
teerd."
Daarna kwam hij naar Alphen
waar hij bij zijn zuster Anna en
zwager Samuel Bayard revali:
deerde. Daar maakte hij vervol
gens kennis met Judith Bayard.
Rond de kerstdagen van 1646
vertrok Stuyvesant met de
zwangere Judith en zijn zuster
Anna - die inmiddels weduwe
was geworden - naar Nieuw-
Nederland om daar het gouver
neurschap te vervullen. „Hij
heeft daar eerst orde op zaken
gesteld en vervolgens het ge
bied tot bloei gebracht. Niet
voor niets wordt Stuyvesant in
de Verenigde Staten gezien als
grondlegger van New York, dat
destijds een van de forten van
Nieuw-Nederland was", legt de
Alphenaar uit. Maar er kwam
ook het einde aan het gouver
neurschap van Stuyvesant. De
Engelse lord York nam op een
gegeven moment Nieuw Am
sterdam zonder slag of stoot in
bezit, omdat Stuyvesant kenne
lijk te weinig troepen had om
zich tegen de Engelse over
macht te verzetten" weet Poe
len. In 1672 overleed de voor
malig gouverneur in New York.
STOMPWUK DORITH LIGTVOET
Leidschendam zal binnenkort
alleen tropisch hardhout ge
bruiken met een certificaat dat
is goedgekeurd door de Vereni
ging Milieudefensie. Dit 'bewijs
van goed gedrag' wordt afgege
ven als het hout voldoet aan cri
teria van de Forest Stewart-ship
Council. Voor gekapte bomen
moeten bijvoorbeeld nieuwe
exemplaren worden geplant,
zodat het tropisch regenwoud
blijft voortbestaan. Hardhout
dat is voorzien van dit certifi
caat is echter nog niet op de
markt. Tot het moment dat het
certificaat wordt ingevoerd, zal
de gemeente het verbod op het
gebruik van tropisch hardhout
handhaven. Dit geldt echter al
leen voor die gevallen waarbij
de gemeente opdrachtgeefster
is.
Toch heeft de gemeente al
enkele succesjes té melden, bij
voorbeeld bij het bouwproject
van 76 woningen in Stompwijk.
De eerste huurwoningen aan de
Waterviolier zijn inmiddels op
geleverd, de 35 koopwoningen
volgen waarschijnlijk in juni en
september.
Proef
Dit bouwproject is een proef op
het gebied van milieuvriendelijk
bouwen. Bij de huurwoningen
en de premiekoopwoningen
wordt alleen de onderhoudsge
voelige voordeur gemaakt van
het duurzame hardhout. Andere
houten onderdelen worden ge
maakt van grenen- of vuren
hout.
