Oklahoma: beloning van
2 miljoen dollar voor tip
Maffia biedt migranten een geheel verzorgd reispakket
Buitenland
Uitzonderingstoestand in
Bolivia: 374 arrestaties
Turkse klacht over
Nederland in NAVO
Agusta breekt beloften:
België wil geld terug
Moskou ontkent eenzijdig
bestand in Tsjetsjenië
VRIJDAG 21 APRIL 1995
Krantencombinaties in VS op Internet
new york Acht Amerikaanse krantencombinaties gaan samen
op Internet. Het is het eerste duidelijke gemeenschappelijke ant
woord van de dagbladen in de Verenigde Staten op nieuwsvoor
ziening die on-line wordt aangeboden. De combinaties hebben
een joint venture opgericht, New Century Network. Tot de nieu
we gkoep behoren Knight-Ridder, Cox Newspapers, Ganett en
The Washington Post en Hearst Corporation. Deze bedrijven ge
ven in totaal 185 kranten uit en hun zondagkranten hebben een
oplage van 23 miljoen exemplaren.
TV-station Indonesië schrapt aerobics
iakarta Het particuliere televisiestation Andalas (ANTV) in
Indonesië heeft aangekondigd tijdelijk te stoppen met een dage
lijks programma van aerobic dancing. Het besloot daartoe nadat
talrijke moslims in brieven of via de telefoon hadden geprotes
teerd tegen het vertonen van vrouwen in maillots. Het program
ma wordt op 1 juli hervat, maar dan met 'beter geklede' vrou
wen.
Meisje van 13: 'U bent seropositief
iacksonville Een 13-jarig meisje moest in de Amerikaanse staat
Florida voor de rechter verschijnen, omdat ze ex-ziekenhuispa
tiënten had gebeld met de mededeling dat ze waren besmet met
het AIDS-virus HIV. Ze wordt vijfjaar onder toezicht van justitie
gesteld. Zij haalde gegevens over ex-patiënten uit de computer
van het ziekenhuis waar haar moeder werkt en belde thuis zeven
van hen op met de mededeling dat ze seropositief waren.
Corrupte burgemeesters veroordeeld
parus De burgemeesters van Lyon en Cannes zijn gisteren ver
oordeeld tot voorwaardelijke gevangenisstraffen van vijftien
maanden wegens het aannemen van giften en reisjes van de
schoonzoon van een van de twee, in ruil voor allerlei gunsten.
De schoonzoon werd veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf,
waarvan twee voorwaardelijk. De burgemeesters mogen boven
dien vijfjaar geen openbare functie bekleden en niet stemmen.
De schoonzoon mag vijf jaar geen bedrijf leiden en werd boven
dien veroordeeld tot een boete van ruim 625.000 gulden. De ver
oordeelden werden reeds in februari schuldig bevonden.
Voorbereiding vredesoperatie Angola
luanda Britse troepen zijn gisteren in Angola aangekomen om
voorbereidingen te treffen voor een omvangrijke VN-vredesope
ratie, die in mei van start moet gaan. De 650 Britse militairen
zullen telefoonverbindingen aanleggen, veldhospitalen bouwen
en bevoorradingsroutes uitstippelen voor de bijna achtduizend
VN-soldaten die op 9 mei in Angola zullen aankomen om het re
geringsleger en de rebellenbeweging Unita te ontwapenen.
De regering van Bolivia heeft
374 personen, onder wie 250
vakbondsleiders, laten arreste
ren sinds zij dinsdag de uitzon
deringstoestand uitriep om een
einde te maken aan de algeme
ne staking in het Latijnsameri-
kaanse land. Ongeveer twintig
van hen zijn inmiddels weer op
vrije voeten, zo heeft minister
-Carlos Sanchez Berzain van
biniiënlandsè 'z'akéri gezegd. t)e
meeste vakbondsleden worden
in afgelegen dorpen vastgehou
den.
In de hoofdstad La Paz was
het gisteren rustig. Scholieren
keerden naar hun klaslokaal te
rug, nu de regering de onderwij
zers en leraren heeft gedwon
gen hufl actie voor hogere lo
nen en een ander onderwijsstel
sel op te geven.
De regering schortte de bur
gerlijke vrijheden op en stelde
een uitgaansverbod in, kort na
dat zij een einde had gemaakt
aan een vakbondsvergadering
waarop was besloten de alge
mene staking voort te zetten.
De staking had weinig gevolgen
voor de Boliviaanse industrie,
maar leidde wel tot tal van ma
nifestaties in het land.
PORTRET: MILOVAN DJILAS
BELGRADO Rtr/DPA/AFP
Milovan Djilas, de bekendste
dissident uit de tijd dat Joego
slavië één land was en een com
munistisch regime had, is giste
ren in Belgrado gestorven. Hij
werd 83 jaar oud, meldt het
persbureau Beta.
De voormalige partizanen-ge
neraal en naaste medewerker
van de stichter van Joegoslavië,
Josip Broz Tito, raakte uit de
gratie toen hij openlijk het be
leid van zijn beschermheer aan
viel. Tito verklaarde hem 'poli
tiek dood'.
Toen Jiij in 1954 al zijn poli
tieke functies verloor, was Djilas
voorzitter van het Joegoslavi
sche parlement en lid van de
kleine kring leiders van de al-
leenregerende Communistische
partij. Zijn kritiek in het partij
blad Borba op de intolerante
communistische ideologie en
het feilen van de 'nieuwe sa
menleving' werd als staatsvijan-
dige propaganda beschouwd.
Hij kreeg daarvoor negen jaar
gevangenisstraf opgelegd. Hij
schreef tijdens zijn detentie en
kele boeken: De nieuwe klasse
en Gesprekken met Stalin, die
over de hele wereld bekend
Milovan Djilas. archieffoto
werden. Hij publiceerde meer
delige memoires en een werk
over de Montenegrijnse dichter
en vorst Njegos.
Djilas voorzag onrust in Joe
goslavië als de leiders geen de
mocratische hervormingen zou
den doorvoeren. Hij beschouw-
,de het beleid van de Servische
president Milosevic als een
hoofdoorzaak van de burger-
Klopjacht op twee mannen die bom-bestelauto huurden
De Amerikaanse opspo
ringsdiensten zijn een
massale klopjacht begon
nen op twee mannen die
ervan worden verdacht een
cruciale rol te hebben ge
speeld bij de bomaanslag
van woensdag in Oklaho
ma City. Zij hebben de be
stelauto gehuurd die de
bom bevatte, die het kan
toorgebouw verwoestte.
Minister van justitie Janet
Reno loofde een beloning
van twee miljoen dQllar uit
voor tips die leiden tot de
aanhouding en veroorde
ling van de daders. Voorts
werd gisteren in Londen
een Amerikaan van
Jordaanse afkomst aange
houden, die mogelijk iets
met de aanslag heeft te
maken.
OKLAHOMA CITY HANS DE BRUUN
CORRESPONDENT
Vanmorgen vroeg waren 53 li
chamen van slachtoffers gebor
gen, maar reddingswerkers
meldden dat zij in de puinho
pen van het Alfred P. Murrah-
gebouw nog tientallen zwaar-
verminkte lichamen hadden ge
zien. De hoop nog overleven
den in de puinhopen aan te
treffen, is opgegeven. Mogelijk
bevinden zich de lichamen van
nog honderdvijftig mensen on
der het puin. Ruim vierhonderd
mensen zijn gewond geraakt.
Gisteren werden de reddings
werkzaamheden enkele uren
gestaakt uit vrees dat het ge
bouw verder zou instorten. Om
middernacht werd de zoektocht
voortgezet. De autoriteiten zei
den dat het nog wel vijf dagen
kan duren voordat alle slachtof
fers zijn geborgen.
Reno zei dat honderden tips
zijn binnengekomen. De FBI
kwam de twee mannen op het
spoor na het onderzoek van de
puinhopen van het gebouw,
waarin men stuitte op uiterst
kleine1 fragmenten van de bom
auto. Op een daarvan bevond
zich een registratienummer.
Aan de hand daarvan kon de
herkomst van de auto worden
vastgesteld. Het ging om een
bestelwagen, die door twee
blanke Amerikanen was ge
huurd in Junction City, een
stadje in buurstaat Kansas op
450 kilometer van Oklahoma
City.
Het verhuurbedrijf kon een
vrij nauwkeurige beschrijving
van de twee mannen geven.
Hun namen zijn niet bekendge
maakt. Wel zijn tekeningen van
hen verspreid. FBI-agent
Weldon Kennedy, die de leiding
van het onderzoek heeft, waar
schuwde dat de mannen moge
lijk gewapend en uiterst gevaar
lijk zijn.
Gisteren werd ook een Ameri
kaan van Jordaanse afkomst,
Ahmed Abrahmi, in Londen
aangehouden. De man woont
in Oklahoma en was kort na de
aanslag per vliegtuig via Chi
cago naar Europa gevlogen. Zijn
eindbestemming was Jordanië.
Zijn bagage dook later op in Ro
me en zou materiaal hebben
bevat dat volgens de politie
'kunnen worden gebruikt voor
het vervaardigen van een bom".
De man werd in Londen on
derschept en daarna onder poli
tiebegeleiding naar Washington
teruggevlogen. Daar werd hij
vannacht verhoord. Een politie
woordvoerder noemde hem na
drukkelijk geen verdachte, maar
'een getuige'.
Reddingswerkers doorzoeken de resten van het opgeblazen gebouw.
In Dallas werden volgens het
TV-station CNN gisteren twee
mannen van islamitische af
komst gearresteerd, die uit New
York afkomstig waren. Maar de
FBI ontkende nadrukkelijk dat
arrestaties in verband met de
bomaanslag waren gedaan.
Waarom de mannen werden
gearresteerd, werd niet bekend
gemaakt.
President Clinton zei gisteren
'dat niemand zich in dit land, of
in de hele wereld zal kunnen
verbergen voor de verschrilcke-
lijke gevolgen van wat is ge
beurd'. Hij noemde de aansla-
g'.een aanval op de VS, op onze
manier van leven en op alles
waarin wij geloven'. De presi-
De compositietekening die de FBI maakte van de twee vermoedelijke
daders van de bomaanslag. foto reuter
GENEVE BOB KROON
CORRESPONDENT
Met de efficiency van een moderne
multinational exploiteert de maffia
de emigratiedrang van economisch
of politiek misdeelden naar Noord
west-Europa, Volgens de Internatio
nale Organisatie voor Migratie (IOM)
in Genève brengt clandestiene migra
tie de georganiseerde misdaad jaar
lijks tussen de 10 en 15 miljard gul
den in het laatje.
Ook de kersverse Russische maffia en
de Chinese triaden zijn bij deze we
reldhandel in mensen betrokken. Het
gaat hier al lang niet meer om indivi
duele asielzoekers, die met behulp van
'passeurs' over de grens worden ge
smokkeld. Tegen grof geld biedt de
maffia een geheel verzorgd reispakket,
inclusief vervoer, verblijf onderweg en
werk op de plaats van bestemming
dit alles meestal op krediet. Terugbe
taling geschiedt op termijn, vaak na
jaren illegale arbeid.
„Een nieuwe vorm van slavernij", zegt
de IOM, „waartegen vooralsnog geen
kruid gewassen lijkt". De poreuze
grenzen van het Schengen-Europa
hebben met name de Italiaanse maffia
op het idee gebracht van deze nieuwe
dienstverlening.
Duitsland en Nederland zijn gewilde
bestemmingen voor Albanezen en
Koerden. Europese vertakkingen van
de Turks-Koerdische PKK slaan hier
een politiek slaatje uit, getuige een
proces dat woensdag in het Zwitserse
Ticino is begonnen tegen vijf PKK-lei-
ders, die terechtstaan wegens afper
sing en politieke intimidatie van hun
landgenoten.
Volgens de Zwitserse en Franse justitie
wijzen verklaringen van emigranten
uit de Balkan en Noord-Afrika-op een
maffia-organisatie, waarop de grote
reisbureaus jaloers kunnen zijn. Vol
gens Armin Walpen, secretaris-gene
raal vari het Zwitserse Departement
van Justitie 'worden de netwerken ge
leid door machtige misdaadsyndica
ten, uitgerust met de modernste tele-
communicatiemiddelen'.
Germain Sengelin, rechter van in
structie in Mulhouse, zegt dat de Itali
aanse maffia een rijke geldbron heeft
aangeboord in Kosovo en Koerdistan.
„Daar worden illegale migranten ge
ronseld en via Montenegro naar Mi
laan vervoerd, waar ze door 'passeurs'
worden overgenomen en Frankrijk
binnengesmokkeld". Vervolgens zorgt
een ander netwerk voor transport naar
Duitsland, de Benelux en Scandinavië,
waar de migranten terechtkomen in
het ondergrondse circuit.
De Internationale Organisatie voor
Migratie schat dat tussen de 250.000
en 350.000 mensen in 1993 van Oost-
naar West-Europa zijn gesmokkeld.
60.000 van hen werden aan de gren
zen onderschept. Datzelfde jaar wer
den in West-Europa in totaal 690.000
asielzoekers uit Oost-Europa geregi
streerd.
Christiane Berthiaume van het Hoge
Commissariaat voor de Vluchtelingen
zegt dat 'talrijke Koerden uit Irak en
Turkije voor bedragen variërend van
2.000 tot 15.000 gulden via Moskou
naar de Baltische staten worden ge
smokkeld'. In de doorgangslanden
moeten ze telkens opnieuw betalen
voor een vals paspoort of visum en an
dere onkosten.
De maffia gebruikt tegenwoordig
'thuisbasis' Italië ook als voornaamste
doörgangsland voor migranten uit
Noord-Afrika. Volgens een onderzoek
van de Britse Independent on Sunday,
waarvan de voornaamste punten door
migratie-deskundigen worden beves
tigd, heeft de sluiting van de grens tus
sen Algerije en Marokko de route via
Gibraltar afgesneden.
Sinds het akkoord van Schengen in
werking is getreden, wordt de Spaanse
buitengrens van de EU bovendien veel
scherper gecontroleerd en Frankrijk
geeft voor Algerijnen praktisch geen
visum meer af. Resultaat: de maffia
vraagt een hoger bedrag voor de reis
via Sicilië, plus 'administratieve kos
ten' als het omkopen van Italiaanse
douaniers. Een enkele reisTunis-Sici-
lië kost de migrant tussen de 1.300 en
4.200 gulden.
Met dat alles is de migrant in alle op
zichten het kind van de rekening. Als
het misgaat, zegt de Franse migratie
specialist Paul-Valentin Marie, wordt
de illegale buitenlander opgepakt,
maar de maffia blijft buiten schot.
„Door het strengere toelatingsbeleid
in de bestemmingslanden en de pro
blemen in eigen land voelt de migrant
zich hoe langer hoe'meer aangewezen
op de georganiseerde misdaad om
weg te komen".
Patrick Taran van de Wereldraad van
Kerken zegt dat de maffia het beschik
bare 'slavenreservoir' goed weet uit te
buiten. „De maffiabazen werken als
internationale ondernemers, zij be
schikken over fabrieken voor illegale
werkkrachten en eigen restaurants. Als
de met schulden overladen werkne
mer moeilijk doet, wordt hij bedreigd
met represailles tegen zijn familie of
aangifte bij de autoriteiten."
Organisaties trekken oproep boycot in
BRUSSEL ALY KNOL
CORRESPONDENT
'In een ongebruikelijke informe
le bijeenkomst van de NAVO-
ambassadeurs in Brussel heeft
Turkije gisteren nog eens zijn
ongenoegen geuit over de op
richting van het Koerdische par
lement in ballingschap op 12
april in Den Haag. De bijeen
komst, die ruim een half uur
duurde, was belegd op speciaal
verzoek van Turkije. Het geldt
bij de NAVO als tamelijk uitzon
derlijk dat de NAVO-ambassa-
deurs buiten hun gewone agen
da om bijeen komen.
De Turkse ambassadeur zou
Nederland er op hebben gewe
zen dat de NAVO tegenwoordig
ook de bestrijding van terroris
me als een opgave voor het
bondgenootschap ziet. Daarom
zou ons land als NAVO-lid te
kort geschoten zijn, aldus de
ambassadeur. Turkije ziet in het
parlement in ballingschap een
verlengstuk van de Koerdische
verzetsbeweging PKK, die van
terreurdaden wordt beschul
digd.
De Nederlandse vertegen
woordiger bij de NAVO heeft tij
dens de bijeenkomst nog eens
het regeringsstandpunt her
haald, dat ons land op basis van
de grondwet geen politieke ver
gaderingen kan verbieden. Ook
is gezegd dat de Turkse bewe
ringen, dat Nederland de strijd
tegen het internationale terro
risme niet serieus neemt en
steun verleent aan de terroristi
sche activiteiten van de PKK,
ongegrond zijn.
Nederland heeft Turkije uit
genodigd voor overleg over in
ternationaal terrorisme en in
het bijzonder over de terroristi
sche activiteiten van de PKK om
er een effectief antwoord op te
vinden en de mogelijkheden
van verdere samenwerking te
bezien.
Naar in Turkse kringen in
Brussel verluidde, zouden de
Turkse NAVO-diplomaten 'con-
tre coeur', met tegenzin, om de
bijeenkomst van gisteren heb
ben gevraagd. Het ministerie
van buitenlandse zaken in Ank
ara zou de zaak van het Koerdi
sche parlement in ballingschap
minder hoog willen spelen dan
de Turkse premier (giller en zich
grote zorgen maken over de
contacten met de NAVO en Eu
ropa. Het ministerie zou, aldus
deze bronnen, graag vermeden
hebben om het Koerdische pro
bleem in de NAVO in te bren
gen.
Het ANP meldt, dat zeven
grote Turkse organisaties in Ne
derland de oproep tot boycot
van Nederlandse produkten
hebben ingetrokken. Zij willen
bij nader inzien geen schade
berokkenen aan de Nederland
se economie en zij willen ook
de relatie tussen Turkije en Ne
derland niet verder verslechte
ren.
De zeven organisaties willen
hun ongerustheid over de hou
ding van de Nederlandse rege
ring, die vorige week een verga
dering van het Koerdisch parle
ment op haar grondgebied toe
liet, zondag uiten in een de
monstratie in Den Flaag. Daar
verwachten zij enkele tiendui
zenden deelnemers uit Neder
land, Duitsland en België.
Langer dan tot nu toe bekend
was heeft Turkije druk op Ne
derland uitgeoefend om de bij
eenkomst te verbieden die leid
de tot de oprichting van een
Koerdisch parlement. Ankara
lichtte al ruim een maand gele
den het ministerie van buiten
landse zaken in over de Koerdi
sche plannen in Nederland of
België een parlement-in-bal-
lingschap op te richten.
BRUSSEL PETER DE VRIES
foto reuter win mcnamee
dent zei 'niet te zullen toestaan
dat dit land wordt verlamd door
dit soort gedrag'.
Clinton waarschuwde echter
ook tegen voorbarige conclusies
en beschuldigingen aan het
adres van islamitische mensen
en groeperingen. „Laten we niet
in stereotypen vervallen", zei
hij. Hij wees erop dat diverse
Arabische en moslim-groepe
ringen in de VS de aanslag heb
ben veroordeeld.
De aanslag heeft volgens ter-
rorisme-deskundigen echter 'al
le tekenen van een Palestijnse
actie'. Er wordt verwezen naar
de aanslag twee jaar geleden op
het World Trade Center in New
York, waarbij zes mensen om
kwamen en duizend gewond
raakten. Die bleek het werk van
een groep islamitische extre
misten: de daders staan nu in
New York terecht.
Een Britse krant meldde giste
ren dat Israël de VS al weken
geleden zou hebben gewaar
schuwd dat een aanslag in
Amerika zou worden gepleegd.
Daarbij zou volgens deze bron
nen ook Oklahoma City als een
van de mogelijke doelwitten
zijn genoemd.
CORRESPONDENT
Het Belgische ministerie van economische zaken eist ruim ze
ven miljoen gulden terug van helikopterfabrikant Agusta. Het
Italiaanse bedrijf zou zijn beloften voor compensatie-opdrach
ten onvoldoende zijn nagekomen. Agusta is in België al in op
spraak gekomen, omdat het er van wordt verdacht in 1988
smeergeld te hebben betaald om een legerorder in de wacht te
slepen.
In het smeergeldschandaal zal Justitie volgens verschillende
bronnen volgende week NAVO-topman en voormalig minister
van economische zaken Willy Claes verhoren. Claes sprak in
1988 een 'lichte voorkeur' voor Agusta uit boven Franse en Duit
se concurrenten, vooral omdat de Italianen zulke prachtige
compensatie-investeringenbeloofden.
Agusta leek in 1988 de slag om de order voor 46 helikopters te
verliezen, maar verhoogde op de valreep zijn offerte voor com
pensatie-investeringen. Zo werd beloofd geld te steken in een fa
briekje in Zaventem en in het Limburgse Lummel, in het kies
district van Claes. Economische Zaken was daar onder leiding
van Claes zo van onder de indruk, dat werd gesproken van een
'ijzersterk dossier'. Maar Economische Zaken heeft inmiddels
moeten constateren dat Agusta de beloften niet is nagekomen.
MOSKOU HANS HOOGENDUK
CORRESPONDENT
Moskou heeft gisteravond ont
kend dat een eenzijdig staakt-
het-vuren is afgekondigd voor
Tsjetsjenië. Het semi-officiële
persbureau Intra-TASS had dit
eerder gemeld. Volgens het
persbureau had het Kremlin de
federale troepen en de strijd
krachten van het ministerie van
binnenlandse zaken opdracht
gegeven de strijd in het opstan
dige gebied in het zuiden van
Rusland onmiddellijk te staken.
Ondanks de formele ontken
ning wordt een dergelijke stap
op zeer korte termijn verwacht.
Vooral gezien de grote druk die
een aantal staats- en regerings
leiders uitoefent op Moskou om
de wapens in Tsjetsjenië te la
ten zwijgen als op 9 mei in
Moskou de grootscheepse her
denking wordt gehouden van
de capitulatie van nazi-Duits-
land.
Deskundigen zijn het er over
eens dat de strijd in Tsjetsjenië
nog lang niet is gestreden. De
opstandige president Doedajev
zou nog over ongeveer zeven
duizend manschappen beschik
ken, die hebben gezworen een
guerrilla tegen de Russen te zul
len beginnen. Verwacht wordt
dan ook dat na het vertrek van
alle hoge gasten de Russen hun
campagne in alle hevigheid zul
len voorzetten.
Ruim vier maanden geleden
vielen Russische troepen Tsjets
jenië binnen om een einde te
maken aan de door president
Doedajev.eenzijdig uitgeroepen
onafhankelijkheid. Minister van
defensie Gratsjov kondigde toen
aan dat het verzet binnen een
paar dagen zou zijn gebroken,
maar dat pakte geheel anders
uit. Maandenlang beheersten
de vaak gruwelijke gebeurtenis
sen in Tsjetsjenië het wereld
nieuws.
Een week geleden nog vertel
den ooggetuigen over een
bloedbad dat kennelijk onder
invloed van alcohol en drugs
verkerende Russische elite-een
heden hadden aangericht onder
burgers. Rode-Kruismedewer
kers, journalisten en strijders
voor de rechten van de mens,
zoals de Russische parlementa
riër Korzjakov, beschuldigden
Russische elite-eenheden van
ongekende wreedheid.
In Moskou eisten verschillen
de leden van de Doema, het
parlement, dat Korzjakov en
twee andqre afgevaardigden
voorde rechter moeten worden
gedaagd wegens belediging van
de Russische staat. Volgens hen
waren de mededelingen van
Korzjakov en zijn medestrijders
'een vrijwel letterlijke kopie van
Doedajevs propaganda-meldin-
gen'.
Sinds enkele dagen wordt een
verbeten slag gevoerd in en
rond het stadje Bamoet, een
van de laatste bolwerken van de
Doqdadjev-aanhangers. Volgens
sommige bronnen zijp daarbij
aan beide zijden ten minste vijf
honderd soldaten gedood.
De commandant van de Rus
sische strijdkrachten in Tsjetsje
nië, generaal Koelikov, presen
teerde woensdag verliescijfers.
Aan Russische zijde sneuvelden
tot woensdag 1.518 soldaten en
waren er 4.891 gewonden, 150
militairen worden nog vermist
en veertig zouden door aanhan
gers van Doedajev gevangen
worden gehouden. Cijfers over
Tsjetsjeense verliezen gaf hij
niet. Koelikov bevestigde indi
rect wel dat het aantal slachtof
fers onder de Tsjetsjeense bur
gers veel groter was dan onder
de gewapende strijders.
