1
'Onderzoek naar oude
bom in Leidse Hout'
'Zijn we soms verdwaald in Engeland?'
Kerk Samenleving
'Jomanda wordt door de duivel geïnspireerd'
Leiden
Stier Herman verhuist
DONDERDAG 13 APRIL 1995
BUITENLAND KORT
DE ROEPING
Holocaust
Jonge orthodoxe joden heb
ben in Israel de 'ontuchtige'
foto's van naakte gevange
nen in concentratiekampen
gekuist. Zij bedekten in het
Holocaustmuseum van hun
Jeshivaschool in Jeruzalem
de geslachtsdelen van de ver
magerde vrouwen op de fo
to's met zwarte verf. Dat
hebben Israëlische dagbla
den gisteren gemeld. Twee
maanden geleden protes
teerden ultra-orthodoxe jo
den ook al tegen foto's van
naakte vrouwen op weg naar
de gaskamers, die in de hol-
caustgedenkplaats Jad-Vas-
hem worden getoond. Zij eis
ten de inrichting van een ei
gen holocaustmuseum. „Ook
de herinnering aan de holo
caust moet gecontroleerd
worden", aldus een van de
Jeshivastudenten.
De directeur van Jad-Vas-
hem, Avner Shalev, zei over
de jongste actie: „Ik ben ge
schokt over deze uiting van
vandalisme, die door kwaad
willende elementen is be
gaan. Zij ontwijden met hun
fanatisme de herinnering
aan de slachtoffers van de
holocaust en schaden het
joodse volk."
Zeemanskerk
De Deense Zeemanskerk in
Rotterdam viert zaterdag en
zondag dat ze 25 jaar over
een eigen gebouw beschikt
aan de Coolhaven. De kerk is
onderdeel van de lutherse
(staats)kerk in Denemarken.
Zij is bedoeld voor Deense
schippers die de Rotterdam
se haven aandoen, maar ook
voor Deense inwoners van
Nederland. Op zaterdagmid
dag 22 april houdt de kerk
open huis. Dan is het resul
taat te zien van een grote re
novatie, die is uitgevoerd ter
gelegenheid van het jubile
um en is bekostigd door gif
ten van Nederlandse en
Deense particulieren, bedrij
ven en fondsen. Bovendien
opent de Deense minister B.
Weiss van Kerkelijke Aange
legenheden de tentoonstel
ling Going on the Water, met
werk van Nederlandse en
Deense kunstenaars. Op
zondagochtend is er een
feestelijke kerkdienst.
Jezus is in de eerste plaats een redder die mensen van allerlei
ziekten geneest, vindt J. Zijlstra van de Levensstroomgemeente.
Hij werd in 1938 in Hillegom geboren in een hervormd gezin. Op
zijn zeventiende ontmoette Zijlstra iemand die hem meenam
naar een evangelische kerk. Die gebeurtenis zette hem aan het
denken en hij bekeerde zich tot. de beweging van Johan Maas-
bach, een kerk die gerelateerd is aan de begin 1900 in Californie
gestichte Pinkstergemeente. In 1957 werd Zijlstra door God 'ge
roepen'. Hij volgde een jaar de bijbelschool in Brussel, waarna hij
het voorgangersambt verder in de praktijk leerde in de Johan
Maasbach-gemeente te Leiden. Na een meningsverschil in 1992
scheidde Zijlstra zich met een paar geestverwanten af en stichtte
de Levensstroomgemeente, waarvan de 'basis' in Leiderdorp ge
vestigd is. Daar aan de Touwbaan worden naast gewone och
tenddiensten elke zondagavond reddings- en genezingsdiensten
gehouden.
„Wij zijn hele gelukkige men
sen. Kom voor mijn aangezicht
en jubel, zei God immers. Hij
beloofde ons in Johannes 10,
vers 10 dat hij ons leven en
overvloed zou geven. Maar, het
is net als met het volk Israël
toen het aan de grens van het
Beloofde Land stond. Toen zei
God: Ik wil het je geven, maar
alleen dat waar je voet op is.
Dat staat in Jozua 1. Wij krijgen
de zegening van God pas als we
het in bezit nemen en dus in
hem geloven. Met andere woor
den: vertrouw op God en hij zal
je belonen. Als je teveel leeuwen
op de weg ziet en je denkt dat
het toch niet lukt, dan gebeurt
er ook niets. Pas als je echt ge
looft, word je door de Here 7e-
zus gered. Want Jezus is de red
der, en redding geschiedt alleen
door het bloed van Jezus Chris-
God heeft de macht om in
één keer af te rekenen met alle
boosdoeners op aarde. Maar
waar zou Hij moeten beginnen?
Daarom is het omgekeerd: wie
gelooft en naar de kerk gaat, zal
Gods zegening krijgen. Boven
dien kun je God de schuld niet
geven van de slechte daden die
mensen begaan. Op een dag zal
ieder mens tot verantwoording
worden geroepen. God is en
blijft een verterend vuur: hij
redt, maar geeft ook een oor
deel. Slechte mensen gaan naar
de hel. Wie slecht is, kan ik niet
beoordelen, dat doet God. Maar
ik weet wel dat de mensen die
zich bekeren, worden behou
den. Het maakt niet uit bij wel
ke kerk iemand hoort, zolang hij
maar in Jezus Christus gelooft.
Ook joden hebben Jezus no
dig. In Israël bekeren ze zich de
laatste jaren massaal tot het
christendom. Ik ben ervan over
tuigd dat elke jood op een gege
ven moment tot Jezus zal ko
men en dat Israël, het uitverko
ren volk, op die manier behou
den zal worden. Wie gelooft, is
uitverkoren.
Tijdens de zondagavonddien-
Voorganger Jan Zijlstra: „Wie gelooft en naar de kerk gaat, zal Gods ze
gening krijgen." foto ben de bruyn
sten zijn er altijd wel i
die genezen worden. Ze lijden
aan kanker, reuma, rugkwalen
of astma, of zijn doof of blind.
Laatst was er een man die bot-
kanker in zijn beide bovenbe
nen had. De hele gemeente bad
met mij tot Jezus Christus en hij
genas ogenblikkelijk. Een ande
re man, die een tumor in zijn
buik had zo groot als een voet
bal, had nog maar twee weken
te leven. Hij strompelde de
kerkzaal in en rende genezen de
kerk weer uit. De volgende dag
liet hij zich door de behande
lende artsen onderzoeken en
die verklaarden hem genezen.
Dat zijn dezelfde wonderen die
Jezus Christus tijdens zijn leven
deed. De eerste honderd jaar
van het christendom geloofde
ook iedereen daarin, zodat er
vele wonderen gebeurden. Tot
men zijn geloof ging verliezen.
Nog steeds zijn er veel mensen
die er niet in kunnen geloven,
maar wie werkelijk in nood zit,
vertrouwt op God en wordt ge-
Mensen als Jomanda en an
dere occultisten genezen echter
vanuit een duivelse kracht. Zij
bidden niet tot Jezus en dus is
het geen echte genezing die zij
brengen. Ze verplaatsen de
ziekte alleen maar: een patiënt
wordt wel van zijn hoofdpijn af
geholpen, maar krijgt vervol
gens last van depressiviteit.
In november 1994 hebben we
een grote campagne in Surina
me gevoerd waarbij onder an
dere zevenenvijftig doofstom
men zijn genezen. Veel ziekten
worden door boze geesten ver
oorzaakt. Dan is genezen het
uitdrijven van een geest. In Su
riname kreeg ik een jongen in
de kerk die op zijn tweede jaar
van de ene op de andere dag
doof was geworden. Het bleek
dat hij sinds die tijd met zijn
ouders in een huis had ge
woond waar een vloek op rust
te. Die jongen was dus onder de
macht van toverij gekomen.
Onder invloed van ons bidden
en vaste geloof in Jezus verliet
die geest op een gegeven mo
ment de jongen en hij kon weer
horen.
Ik zie mijn predikantschap
letterlijk als een roeping. Toen
ik eens aan het bidden was,
hoorde Ik duidelijk de stem van
de Heer. Het trieste is dat veel
christenen niet meer geloven
dat God tegen ze spreekt terwijl
hij dat wel doet, tegen iedereen.
Homo's zijn hier welkom in
de kerk. Zodra ze Jezus gaan
volgen, veranderen ze toch en
gaan ze volgens de principes
van de Bijbel leven. De Levens
stroomgemeente heeft niets van
de ontkerkelijking te duchten.
De andere kerken lopen leeg
omdat ze gewoon niet kunnen
bieden wat de mensen zoeken.
De Levensstroomgemeente
doet dat kennelijk wel, want we
groeien ontzettend snel. In 1992
begonnen we met ongeveer
honderdvijfentwintig vaste ge
meenteleden, nu is dat aantal
tot zo'n vijfhonderd gestegen.
De diensten worden door nog
veel meer mensen bezocht en
daarom gaan we verhuizen naar
een groter gebouw. Volgend
jaar is dat klaar. Er kunnen
tweeduizend mensen in.
De Levensstroomgemeente
biedt een levende God die ant
woord geeft op al je vragen. Dat
geeft je toch een fantastisch le
ven?"
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Zuid-Limburg-Centrum:
D.P. Janste Doesburg.
Aangenomen: naar Serooskerke (W)
(part-time): A. Bruin, vicaris te
Dordrecht.
Bedankt: voor Ederveen: H. Wester
hout te Zeist.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Krimpen aan den IJssel:
C.A. van Dieren te Stolwijk, die be-
EVANGELISCH LUTHERSE KERK
Beroepen: tweetal te Monnickendam:
mevr.drs. G. Wendt-Höpfner te
Edam; en M.L. de Klerk te Rotter-
'Parochies
kunnen positie
van zigeuners
verbeteren'
UTRECHT ANP
De Rooms-Katholieke Kerk in
Nederland roept parochies op
om woonwagenbewoners en zi
geuners te betrekken bij de
plaatselijke geloofsgemeen
schappen. Zij kunnen volgens
het woonwagenpastoraat een
belangrijke rol spelen bij het
verbeteren van de achterstands
positie van deze grotendeels ka
tholieke mensen. Dat blijkt uit
de brochure '25.000 parochia
nen erbij, maar niemand
juicht'.
Sinds 1975 werkt de overheid
aan een betere spreiding van
woonwagenkampen. In dezelf
de lijn besloot het woonwagen-
pasoraat geen aparte aalmoeze
niers meer te benoemen, maar
parochies verantwoordelijk te
stellen voor de woonwagenbe
woners in hun omgeving. In
middels hebben ongeveer 700
parochies een of meer woonwa
gencentra binnen hun grenzen.
Zij staan volgens mgr. J. ter
Schure, bisschop voor het
woonwagenpastoraat, meestal
niet te juichen bij de komst van
deze circa 25.000 nieuwe paro
chianen. Woonwagenbewoners
hechten sterk aan bijvoorbeeld
het opsteken van kaarsen, „ter
wijl de gemiddelde katholiek
een heel eind weggegroeid is
van allerlei devotionele praktij
ken", aldus woonwagenpastor
Jan van der Zandt. Het pasto
raat spreekt de hoop uit dat
pastores en pastorale medewer
kers toch voldoende aandacht
geven aan deze gelovigen.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
071-356 356 Famili
Rooseveltstraat 82
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-128 030
DIRECTIE
B M.Essenberg,
G. P. Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor, F. Nypels,
H. G. van der Post (adjunct)
PUBLIC RELATIONS
W. H. C. M. Steverink 071-356356
OMBUDSMAN
R.D.Paauw 071-356215
Tel. dag. 9.30 -11.30 uur of per post.
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W F. Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
ABONNEMENTEN
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per maand (autom. betaling)
per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom. betaling)
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom. betaling)
VERZENDING PER POST
071-323 50
023-3173T
023- 320 21
071-321 92-
071-31592
356 2! J,
L W
071- 143 52
lip
r mi 31
08860-82345 (Centrum
.eidsch Dagblad
ar. Voor informs
ZIEKENHUIZEf
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en van;
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessenhui
en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor par
ners bovendien van 10.30 -11.15 uur en van 19.45 - 21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00 - 15.30 uur en 19.00-19.30 uure
overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
'leling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende ve
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30
II daarnaast ook 11.15-12 00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-
(voor vaders tot 21.0
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 i
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 01720-63131): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, k
en II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 i
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 u>
leen Partners/echtgenoten met kinderen.
zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot
nkinderen.
i kinderen
voor partners/echtgenoten en eigen k
ir, 19.00-20.00 uur(Al
11.00 uur, uitsluiten
oorhee
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-17.
uur; babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
LEIDEN LOMAN
Er zit een blindganger ergens in
de bodem van de Leidse Hout.
Daar zijn enkele oudere bewo
ners uit de omgeving van over
tuigd.
„Begin volgend jaar, nog
voordat met het tweede deel
van de graaf- en baggerwerk-
het park wordt
•et er een onder
aar de plaats van
uit de Tweede
zaamheden
begonnen, n
zoek komen n.
de vliegtuigboi
Wereldoorlog. Want je loopt een
onnodig risico als je met een
grote graafmachine te werk
gaat", aldus J. van Rijn, wijkchef
van de gemeente en als zodanig
betrokken bij de opknapbeurt
in het park.
De sterk wisselende water
stand in het park noopte de ge
meente om te beginnen met het
uitbaggeren van sloten en vij
vers en het vervangen van dui
kers. Als dat niet gebeurt, lopen
bomen waarvan de wortels zijn
verzwakt de kans om te vallen.
„Vijftien jaar geleden is er ook
gebaggerd en oudere medewer
kers weten nog dat toen ook
overblijfselen uit de oorlog zijn
gevonden. Nu we weer bezig
zijn, komen soms wandelaars
uit de buurt ons vertellen dat er
een blindganger zou kunnen
liggen in het andere deel van
het Leidse Hout", aldus Van
Rijn.
Bij de Vrienden van de Leidse
Hout komt het bericht dat er
mogelijk een bom in hun gelief
de park ligt als een volslagen
verrassing. „Ik wist dat niet en
ik woon toch al aardig wat jaar
tjes in de buurt", aldus W. Man-
te van de Vrienden. Ook de po
litie is niet op de hoogte. „Ik
heb het aan diverse collega's
voorgelegd, maar nergens gin
een lichtje branden", aldu
woordvoerder T. Stuifbergen.
Voor burgemeester C. Goe^
koop is de situatie niet nieu
„Er zijn in de loop der jaren v
meer verhalen van blindganger
geweest, zoals bij de Haven ei'a
de Morssingel. Als er in de Leidjie
se Hout een ligt, moet dat
een enorme afzwaaier zijn ge )i
weest want er was in die buui C
nooit een bombardement. Maa n
het zou kunnen. De Explosieve 'o-
Opruimingsdienst inschakelei li
is een kostbare kwestie en zi ;t
zoekt niet, maar ontmantelt aljv;
er eenmaal een gevonden
Wat zou moeten gebeuren, i
een buurtonderzoek waarb e
mensen duidelijk vertellen waa y,
de bom precies zou zijn ingesla lu
gen. Daarover wordt nog
sproken", aldus Goekoop.
Bobby's surveilleren in Leiden
Verbaasde blikken in de ogen van de
voorbijgangers. Hier en daar een verwar
de kreet 'zijn we soms verdwaald in En
geland?' Agent Andy - lid van het politie
korps Thames Valley, het district
rondom Oxford - trok gisteren veel be
kijks tijdens een voetsurveillance door
het centrum van Leiden met zijn Leidse
collega Maarten Spaan. Hij liet alle aan
dacht gemoedelijk over zich heenko
men, poseerde vriendelijk voor toeris
ten, die een mooi plaatje wilden schie
ten en was zelfs niet te beroerd om een
Hollandse haring naar binnen te schui-
Andy en zes collega's zijn een week op
bezoek bij de politie in Leiden. Een soort
'vergelijkend warenonderzoek' nadat vo
rig jaar een delegatie van de Leidse poli
tie een bezoek aan zusterstad Oxford
bracht. De zeven bobby's hebben een
druk programma: onder andere een be
zoek aan de politiescholen, een praatje
maken met de korpsleiding op het
hoofdbureau van het district Hollands
Midden in Leiderdorp, ontvangst bij
burgemeester Goekoop, toeristische uit
stapjes in Leiden en verre omstreken,
maar ook het echte politiewerk. Gisteren
stapten de heren in surveillancewagens
of gingen ze te voet de stad in. Voor An
dy v
s het
„Met dat rechtsrijdend verkeer moet
ik echt nadenken voordat ik een straat
oversteek", zegt hij. „Anders kijk ik de
verkeerde kant op. Weet je dat de Britse
veiligheidsdienst haar agenten in de
Tweede Wereldoorlog trainde om eerst
naar links te kijken? De Duitsers waren
altijd op de loer naar mensen die het
precies andersom deden."
Maarten Spaan gooit op de Haarlem
merstraat zijn gezag in de strijd. Met nu
eens een bulderende stem, dan weer va
derlijke woorden sommeert hij de vele
fietsers om af te stappen. Maar als hij
even met een voorbijganger staat te pra
ten, flitsen de fietsers snel langs hem
heen. „Ik kan me bijna niet inhouden",
zegt Andy.
De twee dienders praten op hun route
over de overeenkomsten en vooral ook
over verschillen in hun werk. Spaan is
als hij zijn uniform uittrekt, niet meer in
functie. Andy doet als enige politie-func-
tionaris dienst in een klein stadje buiten
Oxford. „Via een deur kom ik vanuit
mijn huis in mijn kantoor", zegt hij. „En
als er 's nachts iets is, dan bellen de
mensen aan en moet ik mijn bed uit. Ei
genlijk ben ik altijd aan het werk."
Voor de deur van de Bakkerij, dagop
vang voor dak- en thuislozen, dreigt het
even mis te lopen. Een huilend meisje,
klant van het centrum, meldt zich bij
Spaan. Een junk heeft haar net een klap
met een stuk hout verkocht maar ze wil
geen aangifte doen, bang voor meer
klappen. De boosdoener heeft zich even
verderop in een steegje verschanst,
agressief en niet voor rede vatbaar. Of hij
zich 's middags nog op het bureau wil
melden, vraagt Spaan, hoewel hij niet
verwacht dat de man zich braaf zal mel
den. „Het is ook overal het zelfde", zegt
Andy.
Aartsen gisteren bekend dat de
afspraken over de verhuizing
rond zijn. Herman verhuist voor
1 mei. Zijn dochters verhuizen
in etappes, maar ook voor die
datum.
De minister benadrukte dat
de voorwaarden die zijn ver
bonden aan het onderzoek naar
de produktie van lactoferrine,
van kracht blijven. Zo is over
eengekomen dat de dochters
van Herman niet met hormo
nen worden behandeld die
melkgift op gang brengen zon
der dat de beesten een kalf ter
wereld hebben gebracht. Voor
Gene Pharming belangrijk, om
dat de duur van de experimen
ten dan met negen maanden,
de duur van de zwangerschap,
zou kunnen worden verkort.
Twee andere technieken mo
gen wel, maar onder de voor
waarde dat ze het onderzoek
naar de gezondheid- en het
welzijn van de transgene dieren
niet beïnvloeden. Het gaat om
het verzamelen van onrijpe ei
cellen om transgene dieren te
produceren en het afnemen van
kleine hoeveelheden vruchtwa-
Tien regionale
statenleden wel
De transgene stier Herman ver
huist voor 1 mei van proefboer-
derij 't Gen in Lelystad naar
Polsbroek. Dit zijn het Leidse
biotechnologiebedrijf Gene
Pharming en'het ministerie van
landbouw overeengekomen.
Ook de 49 nakomelingen van de
stier verhuizen naar Polsbroek.
Bij Herman is een menselijk gen
ingebracht waardoor zijn doch
ters het infectiewerende lacto
ferrine in hun melk moeten
produceren.
Gene Pharming wilde van het
verzorgingscontract met 't Gen
af omdat het niet tevreden was
over de manier waarop de die
ren werden behandeld. Boven
dien was er een conflict ont
staan over de toepassing van
technieken om het biotechnolo-
gisch onderzoek te versnellen.
Het ministerie van landbouw
wilde de verhuizing alleen toe
staan als de met de Tweede Ka
mer afgesproken controle op
het welzijn van de dieren kon
LEIDEN/DEN HAAG
MONICA WESSELING
Voor 42 van de 83 statenledeb0
was het gisteren de laatste da^de
Direct na Pasen wordt het nieu vc
we provinciaal bestuur geïnsta^,
leerd. Een bestuur dat
zenlijk anders uitziet dan hfy0
huidige. De WD boekte bij c'
verkiezing een gigantisch b0
15 r
r 28
tels. CDA, PvdA en D66 verlore
fors. Nieuw is het verbond t
ouderenpartijen dat vier zetel
krijgt.
Uit de Leidse regio komeOr
tien statenleden niet mt
rug. De CDA'ers J. Draijl la
(Hillegom), H. Horlings (Vooide
schoten), J. van der Klugt (KouDn
dekerk aan den Rijn), Van de de
Berg (Katwijk) en L. Offringate
Knibbe (Voorschoten) vertrekritl
ken. Uit de fractie van D66 ke tlli
ren de Leidenaar R. Stam, en Iple
Groen (Zoeterwoude) niet
rug. Voor de socialisten Tl n;
Roes (Leiden) en C. van dito;
Zalm (Warmond) en A. Westesei
rink (Valkenburg) was het giste
ren ook de allerlaatste keer.
De Engelse bobby Andy hapte gisteren samen met zijn Leidse collega een 'Hollands harinkje'.
foto loekzuyderduin