'Aversie tegen tempo van
'Samen op Weg' is groot'
Bonhoeffer: heilige van de twintigste eeuw
'Wees'eendjes kijken
bij de dierenambulance
Kerk Samenleving
Leiden
Ouderwets meezingen met kampliedjes
MAANDAG 10 APRIL 1995
BUITENLAND KORT
in behande-
i sluit niet uit
i bloed die
Mariabeeld
Het Italiaanse openbaar mi
nisterie heeft in de havenstad
Civitavecchia een Maria
beeld in beslag genomen dat
volgens diverse ooggetuigen
sinds februari al veertien
keer heeft geweend. De Itali
aanse televisie meldde vrij
dag dat de vermeende won
der-Madonna nader zal wor
den onderzocht. De autori
teiten hebben twee klachten
over bedrog en misleiding
van gelovigen
ling. De politic
dat de tranen
het beeld afgescheiden
hebben, afkomstig zijn van
de eigenaar, een elektricien
uit Civitavecchia, of diens fa
milieleden. Het Vaticaan wil
pas een oordeel over de ver
meende wonderen uitspre
ken, nadat het politie-onder-
zoek is afgerond.
EKD
De Evangelische Kerk in Sak
sen heeft scherpe kritiek ge
uit op de evangelist Reinhard
Bonnke. De kerk waarschuwt
in een afgelopen zaterdag
verzonden brief de gemeen
ten voor medewerking aan
de evangelisatiecampagne
die Bonnke dit najaar in
Oost-Duitsland wil houden.
De kerk heeft vooral kritiek
op een brochure waarin het
geloof wordt gereduceerd tot
'een gebeuren tussen het in
dividu en God". De kerk als
een gemeenschap van gelo
vigen komt in de brochure
niet voor. De 55-jarige
Bonnke was in de jaren '60
zendeling in Zuid-Afrika.
Broederlijk
Paus Johannes Paulus II
heeft in zijn traditionele brief
aan de priesters ter gelegen
heid van de Goede Week op
nieuw de priesterwijding van
vrouwen afgewezen. Hij riep
de 400.000 rooms-katholieke
priesters in de wereld op
'trouw te blijven aan het ge
schenk van het celibaat' en
tegenover wouwen een
'broederlijke houding' te ont
wikkelen. Dat vrouwen geen
priester mogen worden bete
kent volgens de paus geen
discriminatie van vrouwen,
temeer daar het priesterambt
geen weg tot macht en privi
leges is maar een roeping tot
dienstbaarheid.
Dietrich Bonhoeffer.
foto archief
De Duitse theoloog Dietrich
Bonhoeffer, vijftig jaar geleden
vermoord door de nazi's, heeft
nog steeds een boodschap voor
christenen en kerken. Deze
twintigste-eeuwse heilige is bij
uitstek de theoloog van de mo
derniteit en het geweten van de
oecumene, zo klonk het zater
dag op de herdenkingsbijeen
komst die was georganiseerd
door de Theologische Universi
teit Kampen.
„Alleen al zijn biografie is een
voorbeeld voor velen", zei prof.
dr. F. de Lange tegen ruim drie
honderd bezoekers in de Kam
per Bovenkerk. Bonhoeffer werd
op 9 april 1945 opgehangen we
gens betrokkenheid bij de sa
menzwering tegen Hitier.
„Maar hij was ook een vroom
man; niet in de weeïge, wereld-
ontvluchtende zin van het
woord. Zijn christendom had
ruggegraat. Hij hield niet van
goedkope religie."
Niet alleen als christen, ook
als theoloog blijft Bonhoeffer
intrigeren, aldus De Lange,
hoogleraar in Kampen en voor
zitter van het Bonhoeffer Werk
gezelschap Nederland. „Hij
nam de moderniteit serieus. Hij
gaf zich niet kritiekloos aan
waarden als mondigheid en re
delijkheid gewonnen, zoals veel
vrijzinnige theologen. Maar hij
sloot zich er ook niet voor af,
zoals veelal in de orthodoxie ge
beurt."
Voor de kerken is Bonhoeffer
volgens De Lange 'meer dan
een leidsman'. Hij is ook een
lastpost. „Hij houdt de kerken
voor dat zij meer zijn dan reli
gieuze associaties: de kerk is het
lichaam van Christus. Voor
minder gaat het niet. Daarom is
de kerk alleen kerk als zij er
voor anderen is." Bonhoeffer
pleitte voor 'een geloofwaardige
kerk, die lijkt op de Heer die zij
belijdt'.
De Duitser dr. K. Raiser, se
cretaris-generaal van de We
reldraad van Kerken, kon zich
daar als volgeling van Bonhoef
fer helemaal in vinden. Volgens
hem kunnen de kerken van de
Hervormden dwingen extra synodevergadering af
Het hervormd synodebestuur doet er volgens ds. Huib
Klink (Hoornaar) wijs aan de bezwaren tegen het tempo
van het Samen op Weg-proces heel serieus te nemen.
,,Als ze dat niet doen, dan misrekent men zich ten volle.
Dan krijg je breuken in de kerk. De aversie is nu reeds zo
groot, dat men dan zeker niet zal meegaan in het SoW-
proces", waarschuwt hij.
doorn gpd
Ruim twaalf hervormde classes
(regionale kerkvergaderingen)
hebben een extra synodeverga
dering over het herenigingspro
ces van de hervormden met ge
reformeerden en lutheranen af
gedwongen. Volgens de her
vormde kerkorde moet zo'n be
raad worden samengeroepen
minimaal tien classes
daarom vragen.
Volgens synodelid Klink, één
van de aanjagers van de actie,
zullen 'ten minste twintig clas
ses' vragen om aan de rem van
de SoW-trein te trekken. De
classes zijn 'beslist niet' alleen
van de 'kleur' van de Gerefor
meerde Bond, de rechtervleugel
in de Hervormde Kerk.
Wat deze classes bindt? Klink:
„De grote bezorgdheid dat men
het hervormd-zijn kwijtraakt.
Ja, dat heeft wat te maken met
het besef dat de Hervormde
Kerk de volkskerk is en er blij
ken toch nog heel wat vezels te
zijn waarmee men vastzit aan
die volkskerk. De Verenigde
Protestantse Kerk met hervorm
den en lutheranen wordt toch
een heel andere kerk."
Dat die zorg breed leeft, blijkt
volgens Klink uit het feit dat in
heel korte tijd zoveel classes ge
mobiliseerd zijn. Directe aanlei
ding was het eigen onderzoekje
van het opinieblad Woord
Dienst, waaruit blijkt dat velen
het tempo van het SoW-proces
te hoog vinden. De classes wil
len dat het spoorboekje voor
het proces wordt veranderd.
De gecombineerde trio-syno
de van de drie kerken gaat bin
nenkort al de aanvullende arti
kelen van de concept-kerkorde
(de ordinanties) bespreken, ter
wijl de beoordeling van die
kerkorde door de classes (de
consideraties) ook nog moet
worden besproken. „Het is oer-
hervormd om de consideraties
serieus te nemen", houdt Klink
de synodetop voor.
Wanneer die extra synodever
gadering zal plaatsvinden, is
nog niet geheel duidelijk, zo laat
dr. Karei Blei, secretaris-gene
raal van de Hervormde Kerk, in
een reactie weten. Hij wil de be
zorgdheid van de twaalf classes
heel serieus nemen. „Als er on
rust is moet het gesprek ruim
baan krijgen", aldus de her
vormde bestuurder.
terechtgestelde theoloognog
steeds leren hoe ze moeten om
gaan met de moderne tijd.
Toen het werk van Bonhoef
fer in de jaren zestig al 'diepe
wortels' in Europa had gescho
ten, begon zijn getuigenis ook
bij ons door te dringen, zei de
Zuidafrikaanse dominee dr. C.F.
Beyers Naudé. Hij noemde het
vanzelfsprekend dat de Duitse
theoloog hem en andere strij
ders tegen apartheid aansprak.
Ook voor christenen in Afrika
was Bonhoeffer 'een belangrijk
symbool van verzet'. „Maar het
was niet zo zeer de theologie
van Bonhoeffer, als wel het ge
tuigenis van zijn leven dat in
druk maakte", aldus theologe I.
Bakker. Prof. De Lange heeft tot
zijn eigen teleurstelling gemerkt
dat dat verhaal tevens voor veel
theologische studenten opgaat.
„Bonhoeffers engagement
spreekt aan, maar zijn theologie
hoeven ze niet", zei hij, wijzend
op het geringe aantal studenten
onder de deelnemers. „Het is
moeilijk om zijn theologie aan
jongeren te verkopen."
BEROEPINGSWERK
CHR.GEREF. KERKEN
Bedankt: voor Culemborg: A.
Stehouwerte Vlaardingen.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Beroepen: te Leerdam: F. Mal-
lan te Alblasserdam.
Bomers geeft
steun aan KPP
den bosch anp
Bisschop Bomers van Haarlem
heeft de nieuwe Katholiek Poli
tieke Partij morele steun gege
ven door zaterdag in Den Bosch
op de eerste partijbijeenkomst
als voornaamste spreker op te
treden. Bomers stapte twee jaar
uit het CDA.
De KPP werd in november
opgericht omdat de rooms-ka-
tholieke principes door de be
staande partijen genegeerd
worden. Zaterdag kregen vooral
de CDA-politici Hirsch Ballin en
Lubbers er van langs. „De com
promissen van het CDA inzake
de legalisatie van abortus en de
feitelijke legalisatie van eutha
nasie wijzen wij af', zei KPP-
voorzitter mr. G. baron van
Boetzelaer (51).
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
kantoor
Rooseveltstraat 82 071-356356
Postadres: Postbus 54,
abonneeservice
Abonnementen 071-128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19 30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071 -128 030
directie
G. P. Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)
hoofdredactie
J.G. Majoor, f. Nypels,
H. G. van der Post (adjunct)
public relations
W. H. C. M. Steverink 071-356356
ombudsman
R.D.Paauw 071-356215
Tel. dag. 9.30- 11,30 uur of per post.
redactie
,ser, chef redactie nieuwsdienst/kunst
an Egmond, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M, Brandenburg, chef eindredactie regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
I-
023-32
G.J.N
Hoofdredactie:
advertenties
Maandag t/m vrijdag van 8.30 to
aand (acceptgiro)
per maand (autom. betaling)
per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom. betaling)
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom. betaling)
verzending per post
per kwartaal (NL)
leidsch dagblad op
Voor mensen die moeilijk lezen, slechte
hebben of blind zijn (of een andere lee et!
dicap hebben), is een samenvatting va st.
regionale nieuws uit het Leidsch Dagbl a,
geluidscassette beschikbaar. Voor inforf,
08860-82345 (Centrum voor Gesp
n ir
Jl
ebi
r, Grave).
Z I E K E N H U I Z
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessen^
en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-178178): dagelijks 14 30-15.15 u
a overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19,45
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klasse
II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tot
uur).
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 ui
18.30-19.OOuur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 01720-63131): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, kl
en II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 ui
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 u
lëen Partners/echtgenoten met kinderen.
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitslc
voor partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruin
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en ooi,
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelkundke
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-1
uur; babyzaal en boxenafdeling: vojgens,afspraak.
Veel belangstelling voor open dag
Meestal zijn de deuren van het
'ziekenhuis' van de Oegstgeest-
se Dierenambulance gesloten
voor bezoekers, maar zaterdag
was een uitzondering. „Eigen
lijk moeten de beesten zoveel
mogelijk met rust gelaten wor
den als ze herstellen van bij
voorbeeld een aanrijding", ver
telt ambulance-chauffeur Mare
van de Horst. „Maar het is ook
wel eens goed dat de mensen
zien hoe het er hier nu uitziet.
De mensen zien onze wagens
wel rijden, maar ze weten ei
genlijk niet wat we precies
doen."
Over belangstelling had de
dierenambulance tijdens de
open dag in elk geval niet te kla
gen, want het was behoorlijke
druk bij de volière met uilen en
kraaien, de kooien met jonge
'wees'eendjes en de hokken met
gewonde poezen. Een dieren
arts legde aan de hand van een
paar röntgenfoto's uit wat er
moest gebeuren met een poes
die een kwartje had ingeslikt en
buiten konden de bezoekers
een echt stinkdier aaien.
Ondank de open dag ging het
werk voor de vrijwilligers ge
woon door. „Tja, als er dieren in
nood zijn dan rukken wij uit",
verklaart Marc van de Horst. Zo
kwam er een telefoontje uit Lis-
se. Een grote vogel was onder
een auto gekomen en kon niet
meer vliegen. Het bleek een aal
scholver te zijn. Zijn vleugel was
zo gebroken dat het beestje niet
meer te helpen was. „We heb
ben de vogel een spuitje moe
ten geven", vertelt Van de
Horst. „Ja, zo gaat dat. De ene
keer is een beestje nog te hel
pen, de andere keer niet. Maar
we blijven het proberen."
Vertrouwen
De vrijwilligers hebben nu in elk
geval weer goed materiaal om
dieren in nood te helpen. Op de
oprit glimmen twee nieuwe am
bulances die door de vrijwilli
gers trots aan het publiek wor
den getoond. „Ze zijn niet
splinternieuw, maar het is wel
een hele verbetering. De vorige
wagens waren helemaal op",
legt Van de Horst uit. „Deze wa
gens kunnen we in elk geval
Stuur mij meer informatie over
De meest verkochte HR Combi cv-ketel
200,- HR subsidie
100,Nefit premie
tijdelijk met 300,voordeel
De Nefit premie qeldt tot I September 1995
voor de Nefit Combi HR 21, 32 en de 21V80.
Naa
Medewerkers van de dieren
ambulance hebben de twee
ambulances zelf in orde ge
maakt. „Het zijn eigenlijk twee
gewone bestelbusjes. Wij heb
ben de kooien, de mobilofoon
en de andere apparatuur inge
bouwd. Ook hebben wij de wa
gen de gebruikelijke ambulan
ce-striping gegeven. Het kostte
wel veel geld en moeite, maar
nu kunnen we de gewonde
beesten weer optimaal heipen."
Medewerkers
De medewerkers van de dieren
ambulance hopen door de open
dag mensen te hebben geïnte
resseerd voor het werk. „We
werken nu met ongeveer 20
vrijwilligers. Af en toe is het
moeilijk om de diensten te
plannen omdat er niet genoeg
hulp is. We kunnen extra han
den goed gebruiken."
COMPUTERS - De Hobby
Computer Club houdt op dins
dag 18 april een bijeenkomst in
buurthuis 't Spoortje aan de
Bernhardkade. Computerlief
hebbers kunnen vanaf 20.00 uur
in het buurthuis terecht.
VRIJE TIJD
en» Veertig antiquariaten deden het afgelopen weekeinde mee aan een boekenbeurs in de Leidse Pie
terskerk. De beurs viel samen met de jaarlijkse Leidse Boekenzondag, die deze keer in het teken stond van
'bloemen en planten'. Aan de boekenzondag werkten onder anderen het Rijksherbarium, de hortus bota-
is en het museum De Lakenhal mee. De opkomst overtrof alle verwachtingen: ruim 2500 boekenlief
hebbers brachten een bezoek aan de beurs. foto dickhogewoning
Adres
Postcode
Stuur de coupor
antwoordnummt
Of bel de gratis
Woonplaats
i ongefrankeerd op naar Nefit Fasto B.V
r-500, 7400 VB Devei
Nefit Hulplijn: 06-07
NEFIT
I G
valerie leenheer
Rikketikken, het dierengelui-
denspel, een badje, de Hage-
preek, de dankjewel-graag-ge-
daan-avond en naaaaéchtzoen!
Kreten die veel mensen mis
schien niets zeggen. Maar dui
zenden Leidenaars zullen bij
het lezen van deze woorden
herinnerd worden aan mis
schien wel de leukste vakanties
van hun leven: de LCKV kam-
vereniging bestaat dit jaar 75
jaar en vierde dat onder meer
zaterdag met een receptie en
een tentoonstelling in het Visser
't Hooft Lyceum. Daar werd ook
de speciale cd met kampliede
ren en het LCKV-jubileumboek
gepresenteerd aan J. Duives-
teijn van de dienst sport en re
creatie van de gemeente.
Jonge en oude LCKV-ers kon
den zaterdag herinneringen op
halen aan (lang) vervlogen tij
den. LCKV-ers die elkaar in
geen jaren meer hadden gezien
konden elkaar in de armen slui
ten en onder het hijsen van de
LCKV-vlag weer eens ouderwets
luid meezingen met het kamp
lied.
„Toen ik dat lied hoorde,
kreeg ik weer helemaal kippe-
vel", vertelt de Leidse mevrouw
Jansen. „Ik ben maar een paar
keer meegeweest, maar het was
altijd geweldig. Lekker buiten
zijn, spelletjes doen en natuur
lijk ook kattekwaad uithalen."
Het jubileumboek is een soort
encyclopedie geworden met al
lerlei typische LCKV-termen i
Jan
sen weer meenemen naar de
vakantiekampen in bijvoor
beeld Dwingeloo, Terschelling
en Joure. Het boek doorblade
rend vertelt ze: „De C van cor
vee. Ja, dat weet ik nog wel.
Daar hadden we altijd een ver
schrikkelijke hekel aan. Maar
het hoorde erbij."
De kampvereniging'viert het
jubileum dit jaar met meerdere
activiteiten. Zo is er half juli een
oud-ledendag en wordt er een
kamp georganiseerd voor kin
deren uit Tsjernobyl.
Paasklaverjas. In Buurthuis Groenoord aan de Pasteurstraat i
op donderdag 13 april een paasklaverjaswedstrijd gehouden,
vang: 20.00 uur. Deelname kost 2,50 gulden.
Oranjeloop. De Leidse Politie Sportvereniging houdt op zatei
15 april de Oranjeloop. De loop begint om 11.00 uur op het sp
park De Leidsche Hout bij de kantine van AV Holland/Bataven
afstanden zijn 2,5, 5, 7,5 en 10 km. Inschrijven kan vanaf 9.30
Religie. De 30-plus groep van het COC houdt op woensdag 12 a
een thema-avond over 'vrouwen en religie'. Alleen vrouwen krij
voor 5 gulden toegang. Aanvang: 20.00 uur.
Overgang. Vrouwengezondheidscentrum HARA aan de Bona
straat houdt op woensdag 12 april een lezing over de overgang,
toegang kost 3,50 gulden. Aanvang: 20.00 uur.
Gastouders. Het Gastouderbureau houdt op woensdag 19 april i(
informatie-avond voor aanstaande gastouders in het gebouw
de Leidse Welzijnsorganisatie aan de Breestraat. Informatie: OA
122441. f
Sr
SCHRIJVENDE LEZERS
Geachte redactie,
Wethouder Tjeerd van Rij erkent en ontkent zaken al na
het hem uitkomt.
Ik zou als journalist een 'slechte detective' zijn omdat ik hem ij
meteen heb gebeld, toen op donderdag 30 maart bekend werd P
hij waarschijnlijk degene was geweest die eind februari de ad\f
tentie inzake het referendum bij reclamebureau De Vries had
bracht.
Op die betreffende donderdag heb ik een partijgenoot
Rij gebeld, want de wethouder was ernstig ziek. Een doodziek r
val je naar mijn oordeel niet lastig met beschuldigingen die r
BEWEZEN moeten worden.
Het sluitende bewijs kwam de dinsdag daarop en w;
noodzakelijker geworden omdat Van Rij die donderdag daarvcf
tegenover zijn partijgenoot alles had ONTKEND. Pas toen de dcP
Van Rij gestuurde fax met de tekst van de advertentie op tafel If
erkende hij bij Van Vliet te zijn geweest om de illustraties bij dei'
vertentie te brengen. Logisch, want hij had Van Vliet gevraagd f
faxen te vernietigen. Ook erkende hij die dinsdag te hebben i
stemd met de suggestie van Van Vliet om het logo van de gemeej
erbij te zetten, compleet met het door Van Rij aangereikte speci
telefoonnummer van de speciale voorlichter die voor het referf;
dum was ingesteld. Nu ontkent Van Rij dat hij tegen zijn partij!
noot eerst gelogen heeft. Hij zou alleen ontkend hebben dat hij
de advertentie bedacht en geplaatst had en hij zou niet ontkef
hebben dat hij persoonlijk in Zandvoort was geweest. Dat is
woon nietwaar.
Van Rij ontkent ook te hebben ingestemd met het logo, wat bef
kent dat de medewerker van Van Vliet, die logo en telefoonnuf
mer dus zonder enig overleg met de 'boodschappenjongen' v
bouwbedrijf Van der Plas bedacht zou hebben. Ook dat i
Van mij mag iedereen meer geloof hechten aan wat de zieke
houder zegt, maar noch Van Rij's partijgenoot, noch de medevvr
ker van Van Vliet, noch ik als hoofdredacteur van Mare nemen w
maar één woord terug van onze weergave van gedrag en uitsprak»
van Van Rij.
De wethouder vindt dat men zich in Leiden druk maakt tfr
'randverschijnselen'. Ik meen dat een wethouder die zelfs niet la
toegeven een fout(je) te hebben gemaakt, geen randverschijnsel*
Bij belangrijker zaken wordt zo'n man een ramp.