'Mijn stijl komt voort uit
gebrek aan speltechniek'
Theater Antigone zet illusie prachtig neer
Cultuur Kunst
Onrust op Rotterdams
Conservatorium
Tentoonstelling beroemde
affiches uit Sovjet-tijd
Nationale Ballet op tournee
—^MSDAG 5 APRIL 1995
CHEF ANNEMIEK RUYGROK, 071-356471PLV CHEF jan rijsdam. 071-356472
Annie Hermes overleden
Itede» De alt Annie Hermes is zondagavond op 88-jarige
■jd overleden in het Spaarne Ziekenhuis Heemstede. Her-
jq was zowel thuis in het oratorium- als in het liedrepertoire
jderscheidde zich door haar artistieke inlevingsvermogen.
>ng jarenlang als altsoliste mee in Bachs Matthauspassion
Grote Kerk van Naarden onder leiding van Anthon van der
—"l. Ook met het Concertgebouworkest trad zij in hetzelfde
N op onder grote dirigenten als Eduard van Beinum en Eu-
iochem. Als lerares aan de conservatoria van Amsterdam,
1 Haag en Tilburg heeft Hermes zangeressen van naam afge-
i ld, zoals Lucia Meeuwsen, Margreet Honigh en Nelly Groe
it.
jtina cd voor Ton Koopman
^Btsu/yw Bach-dirigent Ton Koopman ontvangt een platina cd
^■deMatthaüs Passion. Koopman, dirigent van The Amster-
i n Baroque Orchestra, nam een groot aantal koorwerken van
i op. Hij krijgt de onderscheiding zaterdag in Bussum uit
^•ien van Jaap van Zweden. Van de opnamen van de Matt-
-»Passion zijn momenteel meer dan 100.000 schijfjes ver-
lt. Koopman ontving vorig jaar al een gouden cd. Hij zal de
•haüs Passion zaterdag en zondag live uitvoeren in Utrecht
jristerdam.
irsussen in de Droomfabriek
L n_. IDeze maand begint het nieuwe cursusseizoen in de
jmfabriek. Op het programma staan verschillende cursus
zang, dans, toneel, acrobatiek, meditatie, rebalancing en
L Voor meer informatie: 071-133883.
et K O naar Stef Bos
tAAGMet een geheel nieuw programma 'Vuur' treedt Stef
op zaterdag 8 april op in Diligentia Den Haag. Twee jaar ge-
n was hij de winnaar van de Pall Mali Exportprijs 1993. Be-
e tekstschrijver is hij componist, toneelspeler, cabaretier en
aler. In zijn theaterprogramma 'Vuur' zingt hij zijn eigen
1 De voorstelling begint om 20.15 uur. Kaarten zijn te ver-
jen bij het Uitbureau van K&O aan de Oude Vest.
lasting en kunstenaars
en aan de run Stichting STAA Bedrijfskunst en de Belasting-
tst Gouda houden op donderdag 13 april een informatie-
id over de nieuwe BTW regeling voor kunstenaars die per 1
tari is ingegaan. Daarnaast wordt er informatie gegeven over
Dndernemersschap van kunstenaars. Informatie en aanmel-
}:01720-21425.
iverlei zoekt accordeonist
rdorp» Theater Toverlei heeft half maart de voorstelling 'De
2 wezen' uitgebracht. Het stuk is een 'ouderwets' melodrama
liedjes van Ernst van Altena en Johnny Hoes. De voorstel-
wordt nog in vijf verschillende plaatsen in Zuid-Holland op-
jerd. Voor één van de voorstellingen is de accordeonist uit
dien. Daarom zoekt Theater Toverlei nu met spoed een erva-
kccordeonist. Informatie: 071-413968.
:posities in de regio
D* Expressionistische schilderkunst uit de jaren 1910-1940 is
8 tot en met 30 april te zien in de expositieruimte van Mar-
seegers kunstbemiddeling aan het Wilhelminapark in Oegst-
st. Tentoongesteld worden schilderijen van Els Berg, Johan
tstra, Henri Le Fauconnier, Dirk Filarski, Leo Gestel, Rei-
id Kimpe en Matdiieu Wiegman. Openingstijden: zaterdag
ondag van 13.00 tot 17.00 uur. In galerie Pastel aan de Voor-
in Hazerswoude-Dorp wordt van 9 april tot en met 27 mei
Voorjaarsexpositie gehouden. De expositie bestaat uit acryl-
ilderijen van Guus Zuiderwijk, keramische objecten van
mie van der Wel, titanium sieraden in combinatie met brons,
2r en goud van Joop Kreuning, en vanaf 14 april, beschilder-
lieren van Yvonne Volwerk. Galerie Pastel is geopend van
derdag tot en met zaterdag, van 14.00 tot 17.00 uur.
•nefietvoorstelling voor PePijn
haag» Youp van 't Hek, Herman Finkers, Lenette van Don-
Jeroen van Merwijk en Bert Visscher treden op zondag 7
samen op in een benefietvoorsteling voor Theater PePijn. In
3 besloot de gemeente Den Haag de subsidie aan PePijn te
ten. Sindsdien heeft het theater jaarlijks een groot tekort. De
jrstelling vindt plaats in het AT&T Danstheater aan het Spui,
jegint om 20.15 uur. Kaarten kosten 100 gulden. De kaartver-
p begint op zaterdag 8 april om 10.00 uur bij het AT&T
lstheater.
t Visscher, Youp van 't Hek en Herman Finkers: samen met ande-
op de bres voor PePijn. foto »pr/rob lucas
Juliana Hatfield is stoer en teder tegelijk:
rotterdam gpd
Zangeres/gitariste Juliana Hatfield uit Boston is een van
de 'prinsesjes' van de alternatieve Amerikaanse rock. Ze
kwam enkele jaren geleden bovendrijven in de slip
stream van haar immens populaire stadgenoten The Le-
monheads. Inmiddels is haar derde album 'Only Every
thing' verschenen, waarop ruige gitaren en fraaie tekstre
gels als 'A heart that hurts is a heart that works'.
verschenen; haar derde album.
„Ik ben nu meer tevreden met
mijzelf dan ten tijde van 'Hey
Babe'", antwoordt ze op de
vraag naar haar muzikale ont
wikkeling. „Iedere plaat is weer
een andere situatie. Een andere
gemoedstoestand." Ze vindt de
vraag ook eigenlijk helemaal
niet relevant. „Ik kan alleen op
korte termijn denken. Geen ja
ren vooruit en ook geen jaren
terug. Ik leef in het vandaag en
morgen."
amsterdam peter bruyn
„Weet je dat mijn moeder mij
vernoemd heeft naar jullie vroe
gere koningin?" begint Juliana
Hatfield het gesprek. „Daarom
wordt mijn naam ook zo ge
speld, op z'n Nederlands. Maar
eigenlijk weet ik helemaal niets
van haar af. Ze leeft toch nog
wel?"
De rockmuzikante uit Boston
is een dagje in ons land om over
haar nieuwe plaat 'Only Every
thing' te praten. Een melodieu
ze, ruige rockplaat. Stoer en te
der tegelijk. Meer Joan Jett dan
Joni Mitchell, al moet Juliana
zelf helemaal niets hebben van
dat opplakken van etiketten.
„Nee, ik voel geen enkele affini
teit met de namen die je noemt.
Ik heb ook niet het idee dat ik
ergens bij hoor. Ik volg mijn in
stinct. Ik geef geen naam aan
mijn muziek. „Dat laat ik aan de
platenmaatschappij over. Ze
zullen het wel als 'alternatieve
rock' verkopen. Nou, mij best.
Kan me niet schelen."
Hatfield speelde drie jaar in
de rockgroep Blake Babies, die
aan deze zijde van de oceaan
nooit bekend werd. Vervolgens
maakte ze korte tijd deel uit van
The Lemonheads, juist toen die
op grote schaal doorbraken met
hun album 'It's a Shame about
Ray' in 1992. Dat gaf haar kre
diet. En toen datzelfde jaar op-
perlimoen Evan Dando vervol
gens meewerkte aan haar solo
debuut 'Hey Babe', was haar
naam bij de rock-incrowd ge
vestigd.
Inmiddels is 'Only Everything'
Rijksmuseum
koopt voor 6
ton zeeheld
amsterdam gpd
Het Rijksmuseum heeft onlangs
op een veiling in New York voor
zes ton een portret van de ge
sneuvelde zeeheld Mozes ter
Borch aangekocht. Het werk
werd omstreeks 1670 geschil
derd door zijn halfbroer en half
zuster en kon worden verwor
ven dankzij steun vqn de Rijks
museum-Stichting.
Mozes was een van de geta
lenteerde kinderen van de be
kende 17de eeuwse schilder Ge
rard ter Borch. De begaafde te
kenaar besloot in 1666 als vrij
williger aan te monsteren bij de
Nederlandse vloot en werd tij
dens de landing bij Harwich op
12 juli 1667 dodelijk getroffen
door twee kogels.
De familie Ter Borch treurde
zeer om de jonge held. In de
ateliernalatenschap van de fa
milie, die bestond uit 1200 teke
ningen, verscheidene albums
en een schetsboekje, bevinden
zich rouwgedichten, allego
rische voorstellingen en portret
ten als herinnering aan zijn tra
gische dood. De nalatenschap
werd al in 1886 vrijwel volledig
door het Rijksmuseum verwor
ven. De aankoop was eigendom
van de New York Historical So
ciety en sluit daar volgens het
museum prachtig bij aan.
'Coor
Is Juliana een exponent van de
veel besproken Generatie Nix?
De generatie die de burgerlijk
heid van de jaren vijftig even
zeer afzweert als de hippie-ide
alen? De Beavis and Butthead-
generatie? Of is het slechts een
houding die ze aanneemt om
dat dat nu eenmaal cool' is? In
elk geval wist ze als tienermeisje
al dat ze rockmuzikante wilde
worden. Ze studeerde zelfs aan
het Berkley College of Music.
Maar is het eigenlijk wel 'cool'
om een conservatoriumoplei
ding te gaan doen als je een
rockband wilt beginnen?
„Er zijn in de rock veel meer
mensen dan je denkt, die van
het Music College komen", rea
geert ze. „Maar het is gewoon
niet zo 'punk' om daar openlijk
voor uit te komen. Ik wil de
mensen en hun verwachtings
patronen graag uitdagen. Maar
in mijn muziek is de spontani
teit ook nooit verdrongen door
de techniek, wat bij veel conser
vatoriummuzikanten het geval
De medezeggenschapsraad van
het Rotterdams Conservatorium
heeft alle studenten van deze
onderwijsinstelling opgeroepen
om zo veel mogelijk klachten te
uiten aan het adres van de lei
ding. Hun reacties worden ver
werkt in het onderzoek naar het
(mogelijk) disfunctioneren van
de staf, dat op voorstel van de
Tweede Kamer is begonnen.
De medezeggenschapsraad
geeft in haar oproep een flink
aantal voorbeelden van kritiek
op de dagelijkse praktijk, zoals
onvoldoende onderwijs wat be
treft de onderwijskundige vak
ken, zeer slechte stagebegelei
ding, zeer slechte randfacilitei-
ten, langdurige afwezigheid van
docenten en het negeren van de
uitkomsten van de studenten
enquête.
liet dringende advies van het
medezeggenschapsorgaan heeft
op het Conservatorium inmid
dels nogal wat beroering ver
oorzaakt.
amsterdam anp
voorzieningen die door het
communistische bewind wer
den ingesteld. Ook de politieke
campagnes kregen verspreiding
door affiches. Aan het hoge ar
tistieke gehalte kwam in de ja
ren dertig een einde. Onder het
Stalinisme werd het socialis
tisch realisme de enige toege
stane stijl.
De tentoonstelling toont het
Russische affiche op zijn hoog
tepunt. Ontwerpers als Moor,
de gebroeders Stcnberg en Klu-
cies zijn in het IISG in Amster
dam vertegenwoordigd. Onder
de tentoongestelde werken be
vindt zich ook het affiche dat de
Sovjet-burger naar een voorstel
ling van Eisensteins film Staking
moest lokken.
Voor de eerste en enige keer is
een aantal bijzondere affiches
uit de vroegere Sovjetunie te
zien. De 45 werken zijn van 7
april tot en met 1 mei te zien in
het Internationaal Instituut voor
Sociale Geschiedenis in Amster
dam.
Nieuwe normen, nieuwe vor
men, heet de tentoonstelling. In
de eerste vijftien jaar na de Ok-
tober-revolutie van 1917 wer
den in de vroegere Sovjetunie
affiches gemaakt die nog steeds
beroemd zijn.
Vooruitstrevende kunstenaars
ontwierpen affiches voor de
films en theatervoorstelingen en
voor de sociale en culturele
amsterdam anp
Juliana Hatfield: „Iedere plaat is weer een andere situatie. Een andere
gemoedstoestand." foto cpd/lex van rossen
is. Dat ik een eigen stijl heb
komt ook in de eerste plaats
voort uit mijn gebrek aan spel
techniek."
- Heeft het liedje 'Simplicity is
beautiful' van haar nieuwe plaat
daar wellicht ook mee te ma
ken?
Juliana schudt haar hoofd.
„Nee, dat was gewoon een filo
sofie die ik op een bepaald mo
ment had. Voor vijf minuten.
Soms, als alles mij te gecompli
ceerd wordt, dan wil ik gewoon
genieten van kleine dingen. Een
kop thee. Of kijken naar een
boom. Alles kan dan mooi zijn."
Ze zegt het als de koningin
die een kerstboodschap uit
spreekt.
Het Nationale Ballet maakt de
komende weken drie korte
tournees naar de Verenigde Sta
ten, Spanje en België.
Het Nationale Ballet verte
genwoordigt Nederland tijdens
United We Dance, een festival
in San Francisco. HNB brengt
op 11 en 14 mei Blue Field, het
meest recente werk van de jon
ge Nederlandse choreograaf
Ted Brandsen.
Op 29 en 30 april is het voor
twee voorstellingen in Terrassa
bij Barcelona. Het programma
omvat werk van Hans van Ma
nen, l oer van Schayk en Rudi
van Dantzig.
De produktie Quandro la ter
ra si rimette in movimento van
de Vlaamse theatermaker Jan
Fabre is in mei in België te zien.
In Antwerpen presenteert Het
Nationale Ballet op 4, 5 en 6
mei een avondvullende produk
tie, in Brussel (11. 12, 18 en 19
mei) alleen de soli van Valerie
Valentine, onder de titel Islands.
nds Podiumkunsten wil van incidentele subsidie af
ronds voor de Podiumkunsten wil onder het
inde Kunstenplan (1997-2000) de.gelegen-
krijgen aan podiumkunstenaars subsidies
een of twee jaar of voor meerdere produk-
geven. Op die manier wil het fonds ervoor
i dat groepen, werkplaatsen en festivals
een zekere mate van continuïteit kunnen
en, aldus directeur Henk Scholten.
jhet huidige systeem kan het fonds alleen
subsidie toekennen aan incidentele projecten. In
de tweede ronde van toekenningen voor het sei
zoen 1995/1996 zijn zestig plannen voor een to
taalbedrag van 2,8 miljoen gulden gehonoreerd.
In totaal zijn nu voor volgend seizoen 161 projec
ten voor een bedrag van 11,8 miljoen gulden ge
honoreerd.
Ook is er het probleem dat er te weinig geld be
schikbaar is. Veel aanvragen van podiumkunste
naars die positief worden beoordeeld, kunnen
door geldgebrek toch niet worden gehonoreerd.
toneel
recensie susanne lammers
Voorstelling: Bouwmeester Solness van
Hennk Ibsen door Theater Antigone Re
gie Ignace Cornelisse. Spel: Dries Smits,
Katnen De Becker e.a Gezien: 4/4,
Schouwburg, Leiden.
In de inleiding vóór de voorstel
ling wordt waarschuwend een
fragment uit de brief van Ibsen
voorgelezen, waarin hij schrijft
dat men met zijn stukken op de
loop gaat: men ziet er van alles
in waar hij zelf geen enkele weet
van heeft. Ibsen stelt het voor
alsof hij een realistische teke
ning geeft en verwerpt de me
ning dat hij symbolistisch
schrijft. Hij heeft het zelf gezegd
dus, maar toch.
In het stuk dat Theater Anti
gone uiterst ingehouden en
prachtig opvoert, speelt hij een
spel rond de grens van realiteit
en zinsbegoocheling. Dat verge
makkelijkt een eenduidige in
terpretatie niet.
Solness is geen architect, hij is
een self-made bouwmeester.
Van kerkenbouwer is hij hui
zenbouwer geworden. Was zijn
ideaal eerst ruimte geven aan
het goddelijke, later is hij zich
gaan richten op het scheppen
van ruimte voor huiselijk geluk,
iets dat hij zelf niet kent. De im
passe waarin hij geraakt is en
die hij zelf verklaart door de
angst voor de aanstormende
jeugd, wordt doorbroken door
de met veel fantasie begiftigde
Hilde. Zij springt in zijn leven
na een magisch aantal jaren en
eist dat hij een onmogelijke be
lofte aan haar inlost. Ze ziet in
hem haar grote held en zweept
hem op het onmogelijke te
doen: letterlijk zichzelf nog eens
te overstijgen. Door haar be
klimt hij ondanks zijn hoogte
vrees nogmaals een door hem
gebouwde toren- met fatale ge
volgen.
'Bouwmeester Solness' heeft
Theater Antigone met 'Bouwmeester Solness': stuk vol illusies.
Freudiaanse trekjes, Faustiaan
se ook: niet alleen betaalde Sol
ness voor zijn 'kunst' met zijn
eigen geluk, hij overschat de
kracht van zijn eigen wil en
geest en dat verleidt hem tot
volstrekt rampzalige daden.
Ook al zegt Theater Antigone
een realistisch stuk te spelen,
aan de indruk dat Hilde een fata
morgana van Solness is, valt bij
na niet te ontkomen. Sterker
nog: de twee hoofdrolspelers lij
ken elkaar verbeeld te hebben.
Ze lijken slechts te bestaan in
het beeld dat ze van elkaar heb
ben. Hij zegt dat hij in feite
niets gebouwd heeft en dat hij
ook niets heeft opgeofferd om
te kunnen bouwen. Alles was il
lusie: zijn idealen, de invulling
daarvan en het beeld dat hijzelf
en anderen van hem hebben.
Het enige dat hem rest zijn
luchtkastelen, die volgens haar
het mooiste op de wereld zijn.
Dries Smits is een, haast tè,
sympathieke gedesillusioneerde
bouwmeester, die een nieuw le
ven ziet gloren door het fantas-
>SCOPEN
'PZone 16 jr., dag. 19.00,
döl5. vrzazo woe ook 14.30.
2
Leeuwekoning al., vr za zo woe
-,30.
(ends of the Fall al., dag. 18.45
21.15
3
arp Fiction 16 jr., dag. 20.45.
)Tl Lion King al., dag. 18.45, vrza
«oe ook 14.30.
"ets over Broadway al dag
jCO en 21.15
~~r Trek generations vr za zo woe
Dumb and Dumber al., dag 19.00
en 21.30, vrza zo woe ook 14.30.
LUXOR tel: 071-121239, Stations
weg 19
Time Cop al., dag. 19.00 en 21.30,
zo ook 14.30.
TRIANON tel: 071-123875, Bree-
straat 31
Nell dag. (beh ma), 19.30.
Sneak Preview - Shallow Grave ma,
21.45.
KIJKHUIS tel: 071-142895, Vrouwen
kerksteeg 10.
Shawshank Redemption wo, alleen
20.30.
Trois couleurs: Rouge woe, 20.00,
22.15.
ALPHEN AAN DEN RIJN
EUROCINEMA tel: 01720-20800,
Van Boetzelaerstraat 6
Disclosure 12 jr., dag. 21.00.
The Lion King al dag 18.45. za zo
woe ook 14.00, zo ook 16.30.
EURO 2
Drop Zone 16 jr., dag. 18.45,
21.30, za zo woe ook 13.45, zo ook
16.15.
EURO 3
De Leeuwekoning al za zo woe
13.45, zo ook 16.15.
Forrest Gump al., dag. 20.30. Dra
ma van Robert Zemeckis met 13 Os
carnominaties. Tom Hanks is Forrest
Gump: onnozele hoofdrolspeler,
zwijgende getuige en volksheld in
een stukje Amerikaanse geschiede
nis
EURO 4
Dumb and Dumber al dag. 18.45,
21.15, za zo woe 13.45, zo ook
16.15.
VOORSCHOTEN
KINDERBIOSCOOP CC tel: 071-
614354, Prinses Marijkelaan 4
De Leeuwekon i ng a Iza zo woe
14.00
Junior al., za zo woe. 15.30.
DEN HAAG
ASTA 1. tel: 070-3463500. Spui 27.
Stargate 12 jr., dag. 13.15, 16.00,
18.45,21.30.
ASTA 2.
Star Trek Generations al dag.
13.15, 16.00, 18.45,21.30.
ASTA 3.
Disclosure 12 jr., dag. 18.45,
21.30, do vr ma di ook 13.15,
16.00.
De Leeuwekoning al za zo woe
13.15, 16.00.
BABYLON 1 tel. 070-3471656. naast
Centraal Station.
Legends of the Fall 12 jr.dag.
13.15, 16.00, 18.45.21.30.
BABYLON 2
Bullets over Broadway 16 jr dag.
13.15, 16.00. 18.45,21.30.
BABYLON 3
The Shawshank Redemption al
dag. 13.15, 21.30.
Hoogste Tijd 16 jr., dag. 16.00,
18.45.
CINEAC 1/2/3 Wegens verbouwing ge-
METROPOLE 1 tel. 070-3456756,
Carnegielaan 15.
Forrest Gump 12 jr., dag. 13.15,
17.00, 20.30
METROPOLE 2
Just Cause 16 jr., dag. 13.15,
1cm 1Q *r 01
METROPOLE 3
Nell, a! .dag. 13.15, 16.00, 18.45,
21.30.
METROPOLE4
The River Wild 12 jr., dag. 16.00,
18.45. 21.30. do vr madi ook
13.45.
De Leeuwekoning al., za zo woe
13.15.
METROPOLE 5
Pulp Fiction 16 jr., dag. 20.30.
The Lion King al dag. 13.15,
16.00, 18.45.
ODEON 1 tel. 070-
3462400/3462401. Herengracht 13.
Drop Zone 16 jr., dag. 13.15,
16.00, 18.45,21.30.
Legends of the Fall 16 jr., za 00.15.
ODEON 3
Dumb and Dumber al dag. 13.15.
16 0018
Leon 16 jr., dag., 21.30.
Needful things 16 jr., za 00.15.
ODEON 4 Riksbioscoop
The Chase 12 jr., dag. 11.45,
14.15, 16.45, 19.15.21.45.
HAAGS FILMHUIS tel. 070-3656030,
Spui 191.
ZAAL Les silences du palais 16 jr.. dag
19.30, 22.00. zo wo ook 14 .00,
16.30. Sneak preview ma 22.00.
ZAAL II Vive L'Amour 16 jr., dag.
19.30, zo woe ook 16.15.
Pas Trés Catholique 16 jr., dag. 21.45
(beh ma), zo woe ook 16.15.
ZAAL III The Kingdom 16 jr., dag.
19.00. Tik Tak al., zo, woe, 14.00. De
onvoorstelbare tocht al., zo woe 14.00.
foto foto HOL
tische beeld dat Hilde van hem
heeft. Maar Katrien De Becker,
als Hilde, overvleugelt hem. In
het laatste bedrijf staat ze onbe
reikbaar ver boven hem op de
muur die het speelvlak mar
keert. De oudere acteur kust
dan niet alleen de voeten van de
illusie, maar ook die van de
aanstormende jeugd.
Vlaams kunstburcau
amsterdam gpd
Nederlanders moeten de ko
mende jaren nog vaker naar
Vlaamse kunststeden en cultu
rele evenementen afreizen dan
nu al het geval is. Om dat te be
reiken is in het Vlaamse Cultu
reel Centrum De Brakke Grond
in Amsterdam een nieuw
Vlaams Toeristisch-Cultureel
Informatiebureau (VTCI) ge
opend. Het adres van het infor
matiebureau is Nes 47, Amster
dam. Ook telefonisch of per fax
informatie opvragen is mogelijk
onder respectievelijk nummer
020-6268660 en 020-6204852.