Baptisten: De Kooi
voor ons uitdaging
Grotere kans op voorspellen hartaanvi
Leidse architecten
gepasseerd voor
plan Koenesteeg
Kerk Samenleving
Boosheid en ergernis
Kerkbode
Leiden
Terrasweer
Regiomiddag fibromyalgie
in centrum De Regenboog
WOENSDAG 5 APRIL 1995
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 07'
BUITENLAND KORT
Condooms
De aartsbisschop van Mar
seille, mgr. Robert Coffy,
heeft gisteren gezegd dat 'in
zeer duidelijke gevallen het
gebruik van condooms
noodzakelijk is', met name
om besmetting met aids te
voorkomen. Dat blijkt uit een
interview in het regionale
dagblad Le Provencal. De
kardinaal van de tweede stad
van Frankrijk, 75 jaar en ern
stig ziek, treedt binnenkort af
en viert zondag zijn af-
scheidsmis. Hij benadrukte
in het interview dat 'seksuali
teit een grote waarde heeft
die niet op zichzelf staat
maar deel uitmaakt van een
liefdesrelatie'.
Encycliek
Volgens Coffy moeten men
sen geholpen worden om de-
zé waarden te ontdekken.
Maar aangezien de normen
en waarden veranderd zijn,
wil de kardinaal niet van hen
verlangen hun buurman te
doden door aids op hem over
te dragen. Daarom is het in
'heel duidelijke gevallen' no
dig om een condoom te ge
bruiken. In zijn laatste ency
cliek, Evangelium Vitae. her
haalt de paus de afwijzing
door de Rooms-Katholieke
Kerk van alle vormen van
kunstmatige anticonceptie.
Pausreis
Het Vaticaan heeft gisteren
aangekondigd dat paus Jo
hannes Paulus II op 3 en 4
juni een bezoek zal brengen
aan België. In februari maak
te de Belgische bisschoppen
conferentie al bekend dat de
paus begin juni naar België
reist voor de zaligverklaring
van pater Damiaan. Oor
spronkelijk zou de reis vorig
jaar mei plaatsvinden, maar
dat ging niet door wegens
een heupbreuk van de 74-ja-
rige paus. Pater Damiaan
wordt nu op zondag 4 juni
(Pinksteren) zalig verklaard.
De geestelijke uit Tremelo,
die van 1840 tot 1889 leefde,
werkte onder de melaatsen
op Hawaii. Hij is zelf ook aan
lepra overleden. Op het reis
programma van de paus
voor dit jaar staan verder zijn
geboorteland Polen, Tsje
chië, Slowakije, Afrika en de
Verenigde Staten.
Bethlehemkerk 'niet ideaal, wel geschikt'
Vervolg van voorpagina
De Baptisten Gemeente
Leiden is al enige tijd op
zoek naar een eigen onder
komen. De voorkeur ging
daarbij in eerste instantie
uit naar een leegstaand
schoolgebouw. „Dat heeft
namelijk een lagere drem
pel dan een kerkgebouw",
zegt dominee G.J. Goes-
sens van de geloofsge
meenschap. De panden
waarop de baptisten het
oog lieten vallen, bleken
echter ook door de ge
meente Leiden te worden
begeerd als mogelijke plek
ken voor woningbouw.
Hoewel de Bethlehemkerk
niet direct de eerste keus
was, toont Goessens zich
wel content met de aan
koop. „Iets wat honderd
procent ideaal is, vind je
toch nooit."
leiden dick van der plas
De Baptisten Gemeente Leiden
maakt voor de wekelijkse sa
menkomsten momenteel nog
gebruik van Nieuweroord aan
de Rijnsburgerweg. In dit oplei
dingsinstituut voor verpleeg
kundigen worden de kantine en
enkele zalen (voor de cre'che en
enkele zondagsschoolklassen)
op de begane grond gehuurd.
Het tiener- en clubwerk is,
vooruitlopend op de transactie
met de Hervormde Gemeente,
al overgebracht naar het wijkge-
bouw Irene, dat onderdeel uit
maakt van de koop. Dit onder
komen krijgt ook een functie als
vergader- en repetitieruimte.
Met het gebruik van de kerkzaal
willen de baptisten nog even
wachten. ,,De zaal krijgt eerst
nog een verfje en wordt hier en
daar wat opgeknapt", zegt do
minee Goessens. „Ook aan de
entree willen we wat verbou-
De Baptisten Gemeenten
De Bethlehemkerk aan de Driftstraat in Leiden.
kennen, anders dan bijvoor
beeld de grote protestantse ker
ken en de Rooms-Katholieke
Kerk, geen kinderdoop. Het le
denaantal wordt alleen ge
vormd door mensen die op vol
wassen leeftijd de keuze voor de
doop hebben gemaakt. Goes
sens: „Daardoor vertekent dat
aantal als je het vergelijkt met
andere kerkgenootschappen."
De Baptisten Gemeente Leiden
telt bijna 200 leden, maar het
aantal mensen dat onder de
pastorale zorg van Goessens
valt beloopt tussen de vijf- en
zeshonderd. De samenkomsten
worden gemiddeld door zo'n
250 mensen bezocht. „En daar
zit een zekere groei in", consta
teert de predikant.
De gemeente heeft een
streekfunctie. De leden komen
uit een gebied dat in het noor
den ruwweg wordt begrensd
door Lisse, in het oosten door
foto archief
Hazerswoude-Dorp en in het
zuiden door Den Haag. De bap
tisten kenmerken zich volgens
Goessens door de enorme in
spanningen die de leden zich
getroosten om de gemeente in-
stand te houden. De betrekke
lijk kleine groep gelovigen be
taalt de fulltime predikant uit de
opbrengsten van collecten en
andere vrijwillige gaven. Ook de
aankoop van de Bethlehemkerk
vraagt grote offers.
De geloofsgemeenschap wil
zich als gebruiker van het kerk
gebouw in De Kooi nadrukkelijk
in deze wijk laten zien. Goes
sens: „Wij denken daarbij aan
het opzetten van kinderclubs,
een kring voor ouderen en het
instellen van een soort maat
schappelijk spreekuur door de
predikant. Het karakter van de
wijk De Kooi vormt voor ons
een uitdaging."
DE KERKBLADEN
De Gereformeerde Kerken gin
gen in de jaren zestig schoor
voetend het gesprek aan met
de Nederlandse Hervormde
Kerk. „Tot die tijd waren met
name onze synodes afhou
dend", weet dominee P. Wil
schut uit Alphen aan den Rijn
zich te herinneren. Wilschut
beperkt zich in de rubriek
'Terzijde' van de Rijnlandse
Kerkbode tot 'Samen op Weg'.
„Er onstonden contacten, sa-
mensprekin-
gen, gezamen
lijke activitei
ten, gezamen
lijke kerkdien
sten, federa
ties, een tus-
sen-kerkorde.
Kortom, er
kwam iets op
gang dat leidde
tot de verkla
ring in 1986, in
staat van her
eniging te zijn.
Wie even terug
denkt aan de
enorme hoe
veelheid tijd en
energie die in
Samen op Weg
gestopt is, kan
hopelijk begrij
pen, dat wat er
nu uit de Ne
derlandse Hervormde classes
en van Gereformeerde Bonds-
zijde en Confessionelen komt,
tot boosheid en ergernis roept.
Ineens blijkt, dat er angst en
wantrouwen voor ons zou zijn
en dat massaal."
Wilschut noemt het 'eigen
lijk de kerk onwaardig, na
meer dan 30 jaar ontwikkelin
gen en contacten, te roepen
dat we maar moeten stoppen
of hooguit een federatie aan
gaan'. „Laten we vooral praten
over het belijdende karakter
van onze kerken, laten we
vooral elkaar daar zoeken,
waar de kerk behoort te zoe
ken: bij de Gekruisigde die
leeft. Laten we vooral ook bid
dend zingen: Blijf door uw
trouw ons zwak geloof bescha
men. Maar elkaar niet willen
als broeders en zusters, terwijl
we dat nota bene zijn, zo mag
het niet. Dan hebben we maar
heel weinig begrepen van die
ene Herder met Zijn kudde."
Geene
De hervormde Pniëlwijk in
Katwijk heeft meer dan twee
jaar moeten wachten op de
vervulling van de predikants
vacature. Na een hele reeks
bedankjes van beroepen do
minees, ging pas vorige week
de kogel door de kerk: ds. J.
Geene uit Zedden en Andelst
komt naar de kustplaats. Col
lega-predikant J. Blom rea
geert in de kerkbode 'Om de
Oude
Kerk' met
Rijnlandse Kerkbode
ONTMOETING 1995
ssapetrus inform
ui (zwimm smeuS
Zondag
Hoe moe
ten de ker
ken om
gaan met
de open
stelling
van win
kels op
zondag?
Voor het
antwoord
op
die
vraag grijpt dominee J.J. van
der Wilden in Het Kerkblad
voor de ring Alphen terug op
de oude catechismus. „Wie
zondag 38 ('Gedenk de Sab
batdag dat gij die heiligt') op
slaat, denkt eerst even dat hij-
zij op de verkeerde plek
zoekt. Er wordt in deze zondag
namelijk meer over 'werken'
dan over 'rusten' gesproken.
De 'rust' waarvan de rustdag
spreekt, doelt allereerst op de
rust, die Christus de vermoei
de en belaste mens schenkt.
En dat is een 'rust' die zich ge
lukkig niet beperkt tot de zon
dag alleen. Dat is een opdracht
voor de hele week: van maan
dag tot en met zondag. Daar
om moeten de kerken oppas
sen niet het zoveelste achter
hoede gevecht te gaan voeren
tegen een maatschappelijke
ontwikkeling die allang aan de
gang is."
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
Rooseveltstraat 82 071-356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
abonneeservice
Abonnementen 071-128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging
Ma. t/m/vr 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12 00 uur 071 -128 030
directie
B. M Essenberg,
G. P Arnold (adjunct), J Kiel (adjunct)
hoofdredactie
J.G. Majoor. F. Nypels,
H. G. van der Post (adjunct)
telefax
Advertenties: 071-323 508
Familieberichten: 023-317 337
023-320216
Redactie: 071-321 921
Hoofdredactie: 071-315921
advertenties
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 uur
071-356 230
rubrieksadvertenties
Maandag t/m vrijdag van 8 30 tot 17 uur
071-143 545
verzending per post
per kwartaal (NL) 134,50
ZIEKEN
ONGEVALLEN Dl ENST
public relations i
W. H. C. M. Steverink 07i
ombudsman j
R. D. Paauw 07?
Tel dag. 9.30 - 11.30 uur of per post
redactie
G.J Visser, chef redactie nieuwsdie
H.W van Egmond, chef red Grc-,
A.J.8.M Brandenburg, chef eindredaj
F. Blok, chef eindredacties'
W.F Wegman, chef red. Duin-en Boj
W. Spierdijk, chefspoi
J. Preenen, chef binnen-, buiter:
abonnementen t
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per maand (autom betaling)
per kwartaal (acceptgiro) 1
per kwartaal (autom betaling)
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom betaling) I
hebben of blind zijn (of een andert'
dicap hebben), is een samenvatting
regionale nieuws uit het Leidsch DP
geluidscassette beschikbaar. Vooriij
08860-82345 (Centrum voor Gesprtj
HUIZE'
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 eJ
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessl
en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, vo-
ners bovendien van 10.30-11.15 uur en van 19.45 - 21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00 - 15.30 uur en 19.00-19.30
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoe™
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, kla
II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tc
uur).
Kinderafdeling. 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30l
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp. dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 01720-63131): dagelijks 14 00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur,u
en II daarnaast ook 11.15-12.00 uur. I
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS D
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur. 19.00-20.0(5
leen Partners/echtgenoten met kinderen. p
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uit
voor partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een a
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige. )i
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- enT
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelL
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.11
uur; babvzaal en boxenafdeling: volgens afspraak. e
tl
CHEF HENNV VAN EGMOND, 071 -356414. PLV.-CHEF HANS KOENEKOOP, 07
VRIJE TIJD
leiden loman leefmans
De gemeente Leiden gaat bui
ten haar stadsgrenzen op zoek
naar een architect. Die moet
een bouwplan ontwerpen voor
het braakliggende terrein tussen
Koenesteeg en Nieuwe-
brugsteeg (achter de Hoge-
woerd). Drie Leidse architecten
die eerder plannen inleverden,
zijn door de gemeente gepas
seerd omdat de uitvoering van
hun schetsen te duur zou wor
den. „Beetje een krankzinnige
zaak, ik zou het jammer vinden
als straks een 'vreemde' wordt
uitgenodigd om een plan te ma
ken", aldus Wim Hofman, één
van de drie ex-gegadigden.
Het 'gat' tussen de twee stegen
ontstond enkele jaren geleden
toen opslagruimten van de fir
ma Huisman werden neerge
haald en de grond aan de ge
meente werd verkocht. Vorig
jaar vroeg de gemeente aan drie
Leidse architecten die de buurt
kenden - Boudewijn Veldman,
Adjo Vreeburg en Wim Hofman
- om ieder afzonderlijk een ont
werp te maken voor enkele wo
ningen. Deze mochten slechts
180.000 gulden per stuk kosten.
Oorspronkelijk had de gemeen
te de grens op 156.000 gulden
gesteld, maar dat bleek voor de
ontwerpers te weinig.
De schetsen werden ingeleverd
maar vervolgens werd het stil
op het Stadsbouwhuis. Het
buurtcomité spraak haar voor
keur uit voor het plan van Vree
burg, maar de betrokken amb
tenaren en de wethouders T.
van Rij (PvdA) en zijn opvolger
R. Hillebrand konden het over
de keuze niet eens worden. Nu
heeft Hillebrand de knoop
doorgehakt. De drie zijn schrif
telijk bedankt voor hun dien
sten, ze krijgen hun geld en een
vierde, nog onbekende niet
Leidse architect wordt gevraagd
een plan te maken.
„We werden gevraagd binnen
vier weken, tussen ons normale
werk door, een plan uit te wer
ken. Dan doen zij er vervolgens
jaren over om te ontdekken dat
ze de prijs-kwaliteit verhouding
niet in orde vinden. Die late re
actie neem ik ze nog het meest
kwalijk. Trouwens een typisch
Nederlandse manier om met
een prijsvraag om te gaan. Je
kiest gewoon niemand", aldus
Vreeburg.
Veldman is het met zijn colle
ga's eens: „Eerst worden we alle
drie via voorselectie goed ge
noeg bevonden en daarna word
je ook alle drie afgewezen, raar
hoor."
Het Leidse trio is eensgezind
over de toekomst van het ste-
gengebied. Hofman verwoordt
hun mening als volgt: „Als de
firma Huisman binnenkort ver
huist en er komt een nog groter
stuk grond bij dat eveneens
moet worden bebouwd, zou ik
het zonde vinden als niet één
van ons drieën of liefst nog alle
drie daar wat mogen ontwer
pen."
Kalligrafie. Maria Rademaker geeft op zaterdag 8 april eer£
shop 'tekenen met de kalligrafie-pen'. Met kleine dier-, blo
sierfiguren kunnen kaarjes of kalligrafiewerk versierd woro-
workshop wordt gehouden van 13.00 tot 17.00 uur aan del.
Holstraat 28. Informatie: 071-315320.
Rommelmarkt. De Ouderen Aktivitieten Commissie Z|
houdt op zaterdag 8 april een rommelmarkt. De opbreng»
gebruikt voor allerlei activiteiten voor ouderen. De markt du|
10.00 tot 14.00 uur.
Optredens. In jongerencentrum 't Stathuys treedt de ko><
maand weer een aantal bands op. Dit zijn op zaterdag 81
band Everyday Shampoo en Brain Detail, op zaterdag 15©
band Nagasaki Barbecue en op zaterdag 22 april The Boir
Kaarten kosten vijf gulden. Elke zaterdag is 't Stathuys van 2e
2.00 uur geopend. Informatie: 071-130983. u
r
Concert. Het Jeugdsymfonieorkest Oegstgeest treedt op zatJ<
april bij de Werkgemeenschap De Ratel op. Er wordt mua«
speelt van Schubert, Vivaldi, Mendelson Bartoldy en Lloyd Vg
Verder is er een optreden van de Speelgroep van kinderen vin
12 jaar. Het concert heeft plaats in de grote zaal van heie
Volkshuis aan de Apothekersdijk om 10.30. Toegang kost 2f'
den. 3
Popband. In aktiviteitencentrum Bar en Boos aan de Kopj#
steeg treedt op zaterdag 15 april de Engelse band The Keaiei
Tijdens de avond is ook een body painter aanwezig. Het ofir
begint om 22.00 uur. f
Overgewicht. Het Vrouwengezondheidscentrum HARA begs*
dio april een gespreksgroep voor vrouwen met overgezicht,u
zaakt door eetproblemen. De groep is bestemd voor vrouwi
zich niet langer willen laten leiden door overeten, aankomerè
en weer aankomen en wordt begeleid door twee maatscha.
werksters. De groep komt op maandagmiddag van 15.00 tot
uur bij elkaar in het Vrouwengezondheidscentrum, geduiai
maanden. Informatie: 071-213959. a
h
Wenskaarten. Maria Rademaker geeft half april twee cum
wenskaarten maken. Vanaf donderdagmiddag 13 april be|5
cursus sjabloneren, embossen en snijtechnieken. Op woenK
april begint de cursus stempelen, pop-ups en collage. De cuJi
hebben plaats aan de Richard Holstraat. Informatie: 071-315.' I
De nationale vereniging voor Fibromyalgiepatiënten 'Eendrach
tig Sterk' houdt op zaterdag 8 april een bijeenkomst in kerkelijk
centrum De Regenboog aan de Watermolen 1 (Merenwijk) in
Leiden. Thema's zijn erkenning, familie, gezin en werk. Dr. R.
Soerjanto, revalidatie arts in Leiden, is gastspreker. Belangstel
lenden kunnen van 14.00 tot 16.00 uur terecht. De entree is gra
tis Informatievel. 01860-19748.
leiden Het zonnetje van de afgelopen dagen zorgde voor een aangename warmte. Diverse cafés en restaurants, zoals Babbels op de Boisotka-
de, plaatsten daarom direct hun terras buiten, zodat de gasten konden genieten van het mooie weer. foto loekzuiderdijn
Leidse onderzoekers ontdekken verband tussen ontstekingen en hart- en vaatziekten
leiden caroline van overbeeke
Onderzoekers van het Leidse instituut TNO Pre
ventie en Gezondheid hebben een stof in Jiet
bloed ontdekt die het risico op een hartinfarct
kan voorspellen. Mensen met een hoog choles
terolgehalte hebben een grotere kans op een
hartaanval als ze ook meer 'fibrinogeen' in hun
bloed hebben. Dit eiwit speelt een rol bij ontste
kingen in het lichaam. „Fibrinogeen vergroot in
een veel sterkere mate dan cholesterol de kans op
een hartaanval. Je zou kunnen zeggen dal een
hoog cholesterolgehalte geen aanleiding is tot
zorg als het fibrinogeen laag is", aldus onderzoe
ker F. Haverkate.
Haverkate werkt sinds 1980 als projectleider
aan een omvangrijk Europees onderzoek naar
stollingstoffen die een rol kunnen spelen bij hart
en vaatziekten. Leidse onderzoekers analyseer
den het bloed van ruim 3000 patiënten met angi
na pectoris: een tekort aan bloed in de hartspier
waardoor mensen bij kou of inspanning een
knellende pijn op de borst krijgen. Achttien zie
kenhuizen waaronder het Academisch Zieken
huis Leiden (AZL) stuurden vijf jaar lang bloed
van patiënten naar het TNO-laboratorium in Lei
den.
Haverkate: „We hebben 23 stoffen uit het bloed
onder de loep genomen om te kunnen voorspel
len wie wel en wie geen hartaanval krijgt. We ont
dekten een stof die in verhoogde mate voorkwam
bij mensen die een hartinfarct kregen. Fibrino
geen zorgt voor bloedstolling als het lichaam in
gevaar verkeert. Als de bloedvaten dichtslibben
door te veel cholesterol geeft fibrinogeen als het
ware een signaal af dat het niet goed gaat. Als het
fibrinogeen niet stijgt, kun je aannemen dat het
lichaam de hoge cholesterol zelf wel te lijf kan."
TNO-arts JA Gevers Leuven behandelt in het
AZL veel patiënten met een te hoog cholesterol
gehalte. „We weten van cholesterol dat het een
rol speelt bij hart- en vaatziekten. Maar we weten
ook dat met een hoog cholesterolgehalte toch
stokoud kan worden. Dat maakt het moeilijk om
te voorspellen wie wel behandeld moet worden
en wie niet. Dit onderzoek geeft ons ee:
aanwijzing: als mensen meer fibrinogeen f
lesterol in hun bloed hebben wordt de kn:
een infarct dus een stuk groter." jk
„Dat is nuttige informatie voor artsenili
toekomst kan dat een besparing in de gr
heidszorg betekenen: als huisartsen zei
bloedtest kunnen doen om deze stoffen te:b
Dat weten artsen wie ze in elk geval moeid
handelen en wie niet. Maar dat kan nog jar I-
ren."
Haverkate: „Dit is ook belangrijke infct
voor verder onderzoek. We weten nu data;
verband bestaat tussen ontstekingen en tn
vaatziekten."