'Tegenwoordig noemen ze alles een talkshow'
Holland Media Groep: 'De topadverteerders komen vanzelf wel'
RtvShow
h
rERDAG 1 APRIL 1995
Jan Lenferink en de unieke formule van RUR
Soms moet dat dan maar iets
meer kosten dan de traditionele
onkostenvergoeding en de fles
champagne. Vaak zijn het niet
eens de bekendste lieden, die
aanspraak mogen maken op
een gul envelopje toe. Maar als
ze 'een hogere entertainment-
waarde' dragen, is de heer Len
ferink best bereid zijn knip te
trekken.
Verwacht je daar dan ook
méér van?
„Nou, het kan wel eens een ex
tra schop onder de kont zijn. Als
je iemand een geeltje geeft, ja,
ik weet niet, dan pijpen ze toch
minder dan wanneer je ze hon
derd gulden geeft, lijkt me. En
'pijpen' dan in de middeleeuw
se zin van 'fluiten', ja? Okee?"
Vooruit: „Ach, wat kan mij het
ook schelen..."
Zesenveertig, en nog stééds
geen toupet. Rijk de G., bij de
kapper nieuwsgierig gemaakt
door de leesmap-Privé, toonde
het hoogstpersoonlijk aan door
in Felix Meritis voor het oog van
de camera even aan Jans blon
de lokken te trekken. Sprak Rijk
via het machtige televisieoog tot
de heer Van der Meyden: „Foei,
Henk!"
Omzichtig prepareert Lenfe
rink zich niettemin op de foto.
„Ik wil er gewoon niet zakkig op
staan. Ik weet wat voor een
boodschap een foto heeft. Als je
'er slecht uitziet, zeggen de
mensen meteen: Wat zou ie
hebben? En daar heb ik niks
aan. Behalve als je zwanger
bent, dat vinden ze wel leuk."
Zijpaden
Toen hij vorig jaar via een las
tercampagne 'teruggepakt'
werd door zijn ex-redacteur
Francois de Waal, die hem er
van betichtte het idee voor het
programma RUR/Terloopse
Obsessies van hem gestolen te
hebben, kwam zelfs het bericht
in de wereld dat Lenferink aan
een fatale ziekte zou lijden. Len
ferink windt er geen doekjes
om: mocht hij zijn plaaggeest
nog eens ontmoeten, dan wacht
hem een geducht pak rammel.
Het was een bitter jaar voor
hem, '94. Lenferinks 'droom
kind', TéVéPuRé, mede geïnspi
reerd op de programma's van
Clive James, zakte door het bro
ze ijs van RTL 5. Ondanks de
showrubriek met Rijk, ondanks
de porno-rubriek van Van
Muiswinkel, ondanks de dag
sluiting van Reve. Een deel van
zijn redactie verliet het zinken
de schip en de kapitein ver
dween met de hoon in de gol
ven. (Meer gedronken dan goed
voor hem was, die tijd, maar dat
mócht. Zei Reve zelf niet, dat
een mens maar zoveel moet
drinken als goed voor hem is?)
De les? „Ja meneer, ik heb
m'n les geleerd. Ik weet voor
mezelf dat ik het klein moet
houden. Mocht ik me nog eens
op zijpaden gaan begeven, dan
zal het kleinschalig zijn."
Met RUR Solo, bijvoorbeeld?
Eén stoel, één gast? „Niet op be
zoek, in ieder geval, dat doet ie
dereen al. En ook niet op loca
tie, maar gewoon in Amster
dam."
Oprah Winfrey staat hoog op
het verlanglijstje. Hij is in de
States al een keer wezen kijken.
Kadootjes gestuurd, ook. Komt
ze? „Als ze in Amsterdam komt,
komt ze in RUR. Solo."
Willem Alexander? „Hè, dat
gezeur met die Willem-Alexan-
der...! Die is toch net uitgebreid
door die Van Westerloo gedaan?
Nou, daar was geen reet aan.
Aan geen van beiden, trou
wens."
Een goed verstaander kan dat
trouwens zién, hè, of een talk
show leuk is. Tip: „Zet het ge
luid af! Mijn oude bovenbuur
vrouw, bijvoorbeeld, die kan
dat. De grootste fan van RUR,
maar zo doof als een kwartel."
Dat Jan, in toenemende mate
bijziend geworden, zich met dat
kekke brilmontuurtje op toch
niet helemaal senang voelde,
had ze ook zó door. „Ze zei:
Doe die bril toch af, Jan, gooi al
les maar van tafel! Ze had ook
wel een beetje gelijk. Je bent
met zo'n brilletje toch wat min
der expressief, geloof ik." Maar
zijn ijdelheid zwicht voor de ca
mera van de fotograaf: „Om het
intellectuele cachet een beetje
teepibreren."
Een beetje effectbejag, zul je
bedoelen.
„Of had ik dan in van die Rob
de Nijs-kleren op de foto ge
moeten?"
Heb je tatoeages?
„Op m'n lül! Daar staat gewoon
'JL' op. Maar wie me opwindt,
kan m'n hele naam lezen. En
m'n adres."
Hoeveel televisie kunnen we
eigenlijk nog verdragen?
Opborrelend maagzuur: „Dat
gezeur altijd, van dat het te véél
is, televisie te veel is het
nooit! Wat kan mij het ook
schelen! Er komen nog min
stens vijf tv-zenders bij, voor
het eind van de eeuw. Dat bete
kent ook dat er op elke zender
ook een paar praatprogramma's
bijkomen. Dat heeft aan de ene
kant het voordeel dat iedereen
kan kiezen, en aan de andere
kant het nédeel dat iedereen
kan kiezen. Tegelijkertijd ben ik
het met je eens dat driekwart
bullshit is, maar daarom hoefje
er toch niet minder vrolijk van
te worden? Je kunt kiezen: nou,
dan moet je dat dus doén!"
Bovendien: Wat is teveel? „Er
zijn toch ook niet te veel vrou
wen, er is toch ook niet te veel
seks, er zijn toch ook niet te veel
boeken, en er zijn toch ook niet
te veel bijzettafeltjes? Alleen zijn
er ontzaglijk veel lelijke bijzetta
feltjes; dat is zo, ja. Maar ja,
daar ga ik me geen zorgen over
maken, hoor."
Dat je eigen baas bent, en
daar een prettig gevoel van vrij
heid aan kunt ontlenen, daar
zou een mens méér aan moeten
hechten. Altijd freelance ge
weest, meneer, ook toen hij nog
schreef. Niet dat het destijds
uitzonderlijk verdiende, maar
dan werkte hij 's nachts in het
café bij.
'n Beetje scharrelen.
„Dat is het. Ach, ergens is ieder
een een scharrelkip. Toch?"
Soms droomt het import
stadsmens (geboren te Dalfsen,
Overijssel) wel eens sentimen
teel van een klein huisje buiten,
met een kippenhok, een ouwe
koe, en een paar bomen om het
erf. Maar hij weet het zeker: Zo
dra hij een écht kippenhok
heeft, zal hij weer dromen van
dat oude huis, midden in de
stad.
Maar voorlopig zit hij met die
puist.
„Een nieuwe lente, een nieu
we puist."
TON DE JONG GPD
HILVERSUM GPD
De directievoorzitter kan tevreden zijn.
De inkt op het contract tussen RTL, Vero
nica en Endemol was nog. niet opge
droogd, of hij sloot al een topcontract
met een topadverteerder. Of de Holland
Media Groep bang is voor commerciële
concurrentie, was de vraag? Bang?
Die topadverteerders komen vanzelf
wel, voorspelt Huib Boermans. Een me
diagigant die vanaf 1 september RTL 4,
RTL 5 en Veronica als reclame-uitlaatklep
in de aanbieding heeft, daar kan geen
topmerk zo maar omheen: „Die topad
verteerders zien ook wel, dat de Holland
Media Groep heel flexibel kan zijn. Er is
van alles mogelijk, qua indelingen en
schema's. Dus ziin wij niet bevreesd. Kijk,
die reclamemarkt groeit wel, dus ieder
moet zijn stukje maar uit de ruif eten."
Doelgroepentelevisie heeft de toe
komst, weet Boermans. Een programma
als Eigen Huis Tuin, bijvoorbeeld, kent
zijn eigen doelgroep. „Adverteerders spe
len daar op in."
En de televisiekijker thuis? Wat gaat die
er straks allemaal van merken, dat RTL,
Veronica en Endemol de handen in el
kaar hebben geslagen? Over de program
mering zijn de partijen nog bezig, meldt
Boermans. „Daar hopen we medio mei
nadere mededelingen te kunnen doen.
Duidelijk is wel dat RTL 4 het sterrennet
blijft. Grootste klus is het feit dat Veroni
ca van twee uitzendavonden naar zeven
uitzendavonden gaat; daar wordt mo
menteel al met man en macht aan ge
werkt. RTL 5 blijft het kleinere station."
Geen namen
Over de contracten met de 'sterren'
wordt momenteel nog op verschillende
fronten onderhandeld. Sommigen zijn al
voor langere tijd vastgelegd, maar Boer
mans wil voorlopig geen namen noemen.
André van Duin zal ook in de toekomst
gewoon op RTL 4 te zien zijn, meldt hij
terloops, hoewel eind vorig jaar het be
richt de wereld in werd geholpen dat hij
een miljoenencontract bij Veronica zou
hebben getekend. Boermans: „Ik weet
niets van een contract."
Bovendien is straks,'als puntje bij paal
tje komt, die hele grote geldruif toch van
de sterke Holland Media Groep. RTL 4
S.A., het moederbedrijf van RTL 4 en 5,
jubelt straks als aandeelhouder net zo
hard als het Endemol voor de wind gaat.
Boermans: „Laat Endemol vooral veel
verkopen! Ook in het buitenland, daar
krijgen ze nou de ondergrond voor. Want
de Holland Media Groep heeft er belang
bij dat de dingen goed gaan. Het zijn ge
woon twee snijdende zwaarden gewor
den."
Binnen het monsterverbond, dat is af
gesloten voor een periode van tien jaar, is
bepaald dat Endemol 'hofleverancier'
wordt van RTL 4, RTL 5 en ook Veronica,
dat immers nog vijf televisieavonden ex
tra moet gaan vullen. Maar het is geens
zins uitgesloten dat de zenders ook van
andere TV-producenten gebruik gaan
maken; bij RTL mogelijk zelfs méér dan
tot nu toe het geval was.
Maanden zijn RTL, Veronica en Ende
mol bestaande uit de produktiemaat-
schappijen van Joop van den Ende en
John de Mol jr. bezig geweest om hun
spraakmakende samenwerking juridisch
en economisch te regelen. Vorige week
woensdag, in het Amsterdamse Amstel
Hotel, werd de zaak met een paar hand
tekeningen beklonken: RTL krijgt 51 pro
cent van de HMG-aandelen, de Veronica
Media Groep krijgt de andere 49 procent.
Per 1 september zal HMG dus op drie
zenders uitzenden. Voor Veronica moet
nog een (Nederlandse) zendvergunning
worden aangevraagd, maar dat lijkt een
formaliteit. RTL blijft gewoon van zijn
Luxemburgse zendvergunning gebruik
maken. Boermans ziet geen reden om
dat te veranderen.
Het hoofdkantoor van HMG komt
eveneens in Luxemburg (waar RTL 4 SA.
is gevestigd) te staan, maar de bedrijfs
voering geschiedt uiteraard hoofdzakelijk
in Nederland. Binnen een halfjaar hoopt
men bekend te maken waar de gezamen
lijke huisvesting gepland over ruim
twee jaar van de grond zal komen. De
kans dat dat buiten Hilversum zal zijn,
lijkt niet denkbeeldig. HMG is bepaald
niet onder de indruk van de impulsen
van de 'gemeente Hilversum. Boermans
zelf is meer geporteerd van de toeschiete
lijkheid van Almere, maar er zitten
naar verluidt meer gemeenten op het
vinkentouw.
Programmagids
Buiten de gezamenlijke huisvesting op
termijn, zal HMG het vooralsnog ook met
éen programmagids doen, het populaire
Veronica-blad (oplage 1,2 miljoen). Naar
alle waarschijnlijkheid zal Veronica ook
geen eigen nieuwsdienst hoeven op te
zetten RTL heeft er al éen. De nieuws-
en sportberichtgeving zullen overigens in
een redactiestatuut worden vastgelegd.
Verder blijft het vooral gaan om de pro
gramma's die de mensen graag willen
zien, aldus Boermans. „De mensen kie
zen zelf."
Hoeveel sport er straks in het aanbod
terecht komt, is nog een open vraag. Het
plan is om vooral Veronica en RTL 5 met
sportbeelden op te tuigen, maar de rech-,
ten van grote sportevenementen zijn zo
duur geworden, dat ze bijna niet meer te
exploiteren zijn. De KNVB doet dit jaar de
televisierechten op de PTT Telecompeti-
tie in de aanbieding, maar Boermans is
geschrokken van de prijskaartjes die
daarbij intussen in de pers zijn versche
nen. Van de KNVB zelfheeft hij overigens
nog geen bedragen vernomen, alhoewel
HMG inmiddels een goede gesprekspart
ner' van de voetbalbond is geworden,
volgens de directievoorzitter. „Maar we
hebben nog geen minuut over centjes ge
sproken, alleen over wat we voor elkaar
kunnen betekenen." Boermans zou wel
'een deel' van het KNVB-rechtenpakket
willen hebben, maar niet alles: „Een
grens? O ja, die hebben we absoluut."
re babbelaars als Hans
Wiegel, Viola Holt en Rijk
de Gooyer maar weer eens
naast elkaar zet. Zo werkt het
niet, spreekt Janneman streng.
Wiegel wilde hij gewoon heb
ben omdat de actualiteit van de
Statenverkiezingen daarom
vroeg, en van Holt en De
Gooyer wist hij nu eenmaal dat
ze elkaar al jarenlang goed lig
gen. Hoezo dan, effectbejag?
„Ik zoek naar mensen van wie
ik wéét, of te weten kóm, dat ze
een prettige flux de bouche heb
ben. Dus ze komen niet alleen
om feiten te vertellen, ze komen
ook om een gesprèk te voeren,
en een beetje plezier te hebben
in het gesprek."
part
0 uu
Een opkomende puist naast de neus, hij voelde het
vanmorgen al. Jan Lenferink heeft met de fotograaf in
assntocht minder onrustbarende momenten gekend, maar
«et is tijd voor zijn jaarlijkse audiëntie. „Eén interview per
19 jaar, da's beter voor je haar." De RUR-master over
componeren met drie stoelen, een ontgoocheling verder.
„Ja meneer, ik heb m'n les geleerd." Maar verder geen
5 jeur, alsjeblieft. Een lentegesprekje. Yes! (Wodka, graag.)
uur
id vj
Zouden de
eieren wel
goed zijn?
Die dooiers
zijn anders
wel bijzón-
r koningsgezind, hoor, zo
ak oranje. Of zou dat gewoon
de Parijse uitsmijter horen?
heus, doet camoufle-
Coijde wonderen met een eitje.
Lenferink kan een beetje
emoedig worden, als het ge-
idsijek even later over kotsen
Voor zo ver hij zich kan
ugen, heeft hij in al die jaren
zo'g nooit een gast in RUR ge
il die tijdens de opnamen in
3 n visueelgenieke vlaag van
ipasselijkheid on the spot
best overgeven. „Dat vind ik
)0, ïl zonde."
pronken waren ze er wèl. Of
jined. Maar ja, stoned, dat zie
op de buis natuurlijk niet zo
za!ed.
Vroeger kochten je gasten
c<g wel eens een nieuwe jurk
ior je programma.
5 dat zo? Ik niet, hoor. Ik heb
e £1 een keer een mooi pakje ge-
DrJcht voor Maarten 't Hart,
en hij nog last van travestie
Dat was mijn manier om
sm over te halen. Ik zeg: Maar-
kom jij nou bij me, dan
iop ik voor jou een pakje...
jn we samen naar Frank
i.4Pvers geweest. Maarten, met
k e grote jatten van 'm! Nee, dat
as leuk."
3(jGrand Café Gooiland, klate-
nd bestek. Het leven kan je
»ms beproeven met dagen als
sze. Laat naar bed, toch weer
'oeg op, en dan ook nog eens
S ontluikende lente er over-
een. Dat de ober keurig infor-
ieert naar de inleidende con-
en dat je alleen maar
odka kunt bedenken, ook al is
ito» middag nog zo jong. „Zo'n
dat je denkt: Nou moet ik
drinken om de moed erin te
buden. En zo'n dag is het van-
aag."
27 Eén wodka voor de heer Len-
OGrink. Met wat citroenschijfjes
raag (aan te stampen met de
ijsvinger, plons, plons) en o ja,
eeft u er misschien ook een
(aasje water bij? Wodka met
(ater komt harder aan, moeten
'e weten. Gloek: „Pflff, God-
ihristus, zeg! Hè, lekker... Daar
rord je weer wakker van."
aa
<en merk
pnnebril terzijde, lectuur
lem. Man van de wereld: de
g'brse Newsweek en de televisie-
jagina uit een Engelse krant. De
electieve kijker. Languit op de
ank, een avond lang visueel
Dnsumeren, de TV als een flak-
érend vuurtorentje om blind
te varen, heeft hij nóóit ge-
;aan: „Ik kijk naar wat ik leuk
ind. En natuurprogramma's!
let is dat ik geen lid word van
en omroep, omdat ik het idee
van een omroep onzin en uit de
tijd vind, maar anders werd het
de EO: prachtige documentai
res."
Hollende luipaarden!
„Liefst onder het eten."
Verder: reality-TV, zoals Oog
getuige en 06-11 (zo lang dat
leuk blijft), en veel BBC. Komi
sche programma's, weinig talk
shows. De concurrentie, de
Sonja's, de Kareis en de Ursuls,
hij ziet ze zelden. „Ik zie het
niet als concurrentie. Soms, als
ik weet wie ze in het program
ma hebben, kijk ik even, maar
meestal neem ik het op, en
spoel ik het later door. Boven
dien, tegenwoordig noemen ze
alles, waarin iemand met ie
mand anders praat, een talk
show. Volgens mij is dat een ta
melijk groot misverstand. Je
hebt talkshows en praatpro
gramma's, en de meeste 'talk
shows' zijn praatprogramma's."
Hoe ijdel ook, het feit dat de
naam RUR beter bekend schijnt
dan die van de immer goedge-
kuifde gastheer, vervult hem
met gepaste trots: „Ik ben zo
ongeveer de enige talkshow die
niet naar zijn presentator heet,
en toch als zodanig bekend is.
Ik vind het ook veel leuker om
bekend te zijn als RUR! Daar is
onderzoek naar gedaan, hè: er
zijn meer mensen die weten dat
RUR RUR is, dan dat ze weten
hoe ik heet. Vind ik eigenlijk wel
leuk. RUR is een mérk."
Koe
Een programma vol kunst, cul
tuur, sèks en wetenschap.
Twaalf jaar al weer. Van Veroni
ca tót RTL 5 en, tegenwoordig,
RTL 4. En hoe simpel toch die
formule, even simpel als sterk:
drie stoelen voor drie gasten.
Een goed van de tongriem ge
sneden jongeman in een streep
jeshemd, die vanachter een les
senaartje wekelijks een paar Be
kende Nederlanders verbaal uit-
pelde, en halverwege achteloos
zijn mouwen begon op te rol
len. „Mag ik even in uw pas
poort kijken?"
Uitgemolken, volgens scepti
ci. „Uitgemolken? De' melk is
nog steeds niet zuur, hoor, en
de koe staat er florissanter bij
dan ooit. Dé formule staat als
een huis, zelfs als ik niet thuis
ben."
Wat begon als een recept te
gen druilerige zondagmiddagen
in de Amsterdamse discotheek
Richter, beleefde midden jaren
tachtig hoogtijdagen op de va
derlandse televisie. Maar ja, re
lativeert de zelfstrijkende heer
RUR thans, toen waren er nog
maar drie netten. Heden ten da
ge, 1995, zonder glaasje melk
(of pina colada), maar mèt vier
andere zenders èn colbertje,
scoort Jan Lenferink toch nog
steeds zo'n slordige miljoen kij
kers per aflevering. „Ik merk dat
Jan lenferink: „Er zijn meer
mensen die weten dat RUR
RUR is, dan dat ze weten
hoe ik heet." foto gpd
ik een soort vast marktaandeel
houd. Marktaandelen zullen me
op zich worst wezen, maar als ik
het voor mezelf probeer te ver
talen, run ik een aardig week
blad met een vaste lezerskring.
Als journalist annex entertainer
annex middenstander denk ik
dan: Nou, het gaat best goed."
Alweer op weg naar het eind
van een korte reeks, dit keer: zes
afleveringen op de maandag
avond. Waar het om gaat, wat
tèlt, is de laatste aflevering die je
maakt, zegt middenstander Jan,
of eigenlijk: de komende. De
sport is vooral het puzzelen met
namen, de zoektocht naar de
winnende combinatie. Iedere
keer een nieuw triootje: „Ik vind
het een soort compone
ren, dat samenstellen. Va
nessa Mae, de violiste, had ik
bijvoorbeeld misschien niet ge
nomen als ik de vader van Jos
Verstappen niet in de uitzen
ding had. Vader Verstappen,
een man die z'n hele leven aan
z'n zoon heeft gewijd. Mij leek
daarom die combinatie juist zo
leuk. Ik dacht: Misschien is zij
ook wel iemand die ontzettend
door haar moeder wordt ge
pusht. Dus past zij daar dan
thematisch bij. Ik ben daar nor
maal geen voorstander van,
hoor, dat thema-denken, maar
zo'n combinatie kan werken. En
volgende week is het weer iets
anders."
Ach, als het mee
zit, steek je er wat
van op, die gesprekken;
dan gadn ze ook nog er
gens over. Maar combinaties
vallen natuurlijk ook wel tegen.
Geen hoogdravend gedoe, in ie
der geval; RUR is er niet om de
achterkant van het gelijk te zoe
ken: „Het moet natuurlijk ge
woon een beetje om te lachen
zijn, man! Het is toch maar een
télkshow?! Dat gezeur..."
Gul envelopje
Dus kom bij hem ook niet aan
met verhalen over 'op safe spe
len', ook niet wanneer hij anno
'95 in één uitzending drie notoi
