EIDEN
arief lozingsrecht
onrechtvaardig'
a
Bril op maat voor
de Derde Wereld
Fascinerende observaties van dagelijks leven
[igrantenorganisaties vragen om werk voor allochtonen
1
Marokkaanse
organisaties
gaan fusie aan
Minaret bijna klaar
"jtgeverij Brill boekt
Onzienlijk meer winst
Paasvee voor
45ste keer
naar Leiden
Anne Frankschool haalt geld
op voor slaan van waterput v
i/OENSDAG 29 MAART 1995
Bejaarden
Top tien
HENNY VAN EGMOND, 071-356414, PLV -CHEF HANS KOENEKOOP. 071 -356429
A'idenaar gooit eigen ruiten in
•iden Een 34-jarige Leidenaar is afgelopen nacht aangehouden
adat hij op de Morsstraat de ruiten van zijn eigen horeca-be-
rijf en die van een winkel had ingegooid. De man had om-
treeks drie uur in een vlaag van woede het glaswerk van zijn ei-
en zaak vernield. De politie dacht dat de Leidenaar daarna tot
ist was gekomen maar vervolgens tilde de man een fiets op en
ie werd door een andere etalageruit gesmeten. Daarop is hij
ïeegenomen naar het bureau.
Wan rijdt door na ongeval
EIDENEen 33-jarige Leidenaar is afgelopen nacht in zijn wo-
[ing aangehouden nadat hij eerder was doorgereden bij een
trkeersongeval. De man reed op de Morsweg en verleende om-
reeks half twee geen voorrang aan een auto - bestuurd door
en 31-jarige plaatsgenoot - die van de Haagweg kwam. De au-
b's botsten, waarna de 33-jarige doorreed. Hij kon later na een
||prt onderzoek worden aangehouden en bleek te hebben ge-
ronken.
eflarde wind velt boom
iiPENEen ongeveer tien meter hoge boom is door de wind van
fc afgelopen dagen omgewaaid in het zogeheten Rembrandt-
ïrk achter de gelijknamige straat en aan de kant van het water
de Witte Singel. De boom kwam op het terras van café De
rote Beer terecht zonder dat iemand zich in de buurt bevond.
edewerkers van de gemeente hebben het dode hout in de loop
m dinsdag weggehaald.
Drie Marokkaanse organisaties
fuseren eind maart tot de Stich
ting Marokkaanse Unie (SMU)
'Moultaka'. In deze nieuwe or
ganisatie zijn de Marokkaanse
Vereniging Leiden, de Werk
groep Marokkanen en de Ver
eniging voor Cultureel Werk be
trokken. De afgelopen jaren
werkten deze organisaties al
veel samen, omdat zij het pand
aan de Langegracht delen. Door
de fusie kan het gebouw beter
bénut worden. Er is nu één ont
moetingsruimte in plaats van
drie en het aanbod van activi
teiten wordt vergroot. De nieu
we stichting wil in de toekomst
een bijdrage leveren aan de par
ticipatie, integratie, inspraak en
emancipatie van de Marok
kaanse/Arabische gemeenschap
in Leiden en omstreken.
emivo: alleenstaanden gedupeerd
ivo (De Maat is Vol) is een actie begonnen tegen het
lef voor het lozingsrecht. Volgens T. Hulshof, die het
'i eatriaat voert voor de stichting, is het onrechtvaardig
Leidse alleenstaanden dezelfde rekening krijgen als
:--jinnen. Alleenwonenden, zo zegt Hulshof, lozen min-
op het riool dan meerpersoonshuishoudens.
Bij dé Hulshof kunnen kant
en-klare bezwaarschriften wor
den aangevraagd tegen het lo-
zingsrechttarief. Het doel is dat
het tarief wordt gedifferenti
eerd: verschillende bedragen
voor eenpersoons- en meerper
soonshuishoudens. Hulshof
voerde in het verleden ook al
actie in Leiden tegen de afval
stoffenheffing, dat toen overi
gens al een (gering) verschil
kende tussen eenpersoons- en
meerpersoonshuishoudens. De
nu gaat om pensioen
of boodschappen, als
betaal je altijd te
Dat geldt zeker ook voor
lozingsheffing", zegt Huls-
Bovendien heb ik het idee
jde bestuurders de draag-
ht van alleenstaanden altijd
{schatten. De groep kent
ouderen met alleen een
1 JZ-tje en veel jongeren die
pk niet breed hebben."
WATERBORG B.V.
actie had tot gevolg dat er enke
le honderden bezwaarschriften
bij de gemeente Leiden op de
deurmat ploften. Inmiddels zijn
de tarieven voor de afvalstoffen
heffing verder aangepast.
Belangstellenden voor een
kant-en-klaar bezwaarschrift te
gen het lozingsrechttarief kun
nen dat opvragen door een aan
henzelf gerichte gefrankeerde
envelop naar het adres van
Hulshof te sturen, Bevrijdings-
weg 72 2332 ZS in Leiden. De
bezwaartermijn loopt halverwe
ge mei af. Ook alleenstaanden
uit de Leidse regio kunnen zich
aanmelden. Zij moeten dan
duidelijk vermelden of zij uit
sluitend een bezwaarschrift te
gen het lozingsrecht willen in
vullen, of ook bezwaar willen
maken tegen de afvalstoffenhef
fing in hun gemeente. Voor
meer informatie kan contact
opgenomen worden met T.
Hulshof, tel: 071-720691.
leiden Hij is 26 meter hoog en binnen vier maan
den gebouwd. Bovenop de voormalige, gerefor
meerde Petrakerk aan de Cura^aostraat, nu een
Turkse moskee, bepaalt een statige, nieuwe mina
ret het straatbeeld. De Turkse islamitische ge
meenschap in Leiden nam de moskee meer dan
anderhalfjaar geleden in gebruik. De gebedsruim
te aan de Hooigracht werd te klein en was slecht te
bereiken voor de bijna vierhonderd leden. Het in
terieur van het gebouw, dat voor rond een miljoen
gulden van de hand werd gedaan, is inmiddels ge
heel veranderd, voor het grootste deel door zelf
werkzaamheid.
Hoewel er dus al maanden lang, vijf maal per dag
wordt gebeden, miste het gebouw een minaret.
Van daaruit worden islamieten traditioneel tot ge
bed opgeroepen en op die manier vertoont de mi
naret sterke gelijkenissen met de christelijke kerkt
orens. De Turkse gemeenschap vroeg in mei vorig
jaar toestemming voor het neerzetten van het pun
tige bouwsel. De welstandcommissie keurde het
ontwerp in oktober goed en in december ging de
eerste paal de grond in. Nu is de minaret zo goed
als klaar voor gebruik.
foto dick hogewoning
A C Het van Kam" A 7 Het archeologisch
I steeg' in Oegst- I themapark Archeon
geest wordt eindelijk ge- in Alphen staat in de top
vuld. Er komt een apparte- tien van attractieparken,
mentencomplex voor be
jaarden.
'Ik ben het commercieel bezig zijn spuugzat'
leiden marieke mittelmeuer
De Leidse opticien B. Azami
heeft een manier gevonden om
brillen samen te stellen die in
Nederland worden geslepen en
in een Derde Wereldland zon
der ingewikkelde apparatuur
kunnen worden aangemeten.
Hiermee speelt hij in op de
wonderbaarlijke oogdruppels
waarmee de Leidse arts W.
Schrader in januari het nieuws
haalde. Door die druppels zakt
de vertroebelde lens in het oog
van een staarpatiënt naar bene
den. Met een bril van Azami
kan de patiënt binnen de
kortste keren weer om zich
heen kijken.
De ontdekking van de
oogdruppels uit Nigeria baarde
heel wat opzien in de medische
wereld. De geheimzinnige
druppels op kruidenbasis bie
den een alternatief voor de be
handeling van cataract, beter
bekend als grijze of ouderdoms-
staar, in de Derde Wereldlan
den. Omdat de moderne wes
terse technieken voor de behan
deling van staar daar nog niet
toegepast worden, wordt de
vertroebelde ooglens van een
staarpatiënt vaak weggeduwd
met een scherp voorwerp. Dit
zogenaamde staarsteken brengt
onherstelbare schade toe aan
het oog. De druppels uit Nigeria
beschadigen het oog niet.
Schrader wil de oogdruppels
gaan verspreiden in landen
waar nog geen moderne tech
nieken worden gebruikt voor de
behandeling van staar. Maar het
weghalen van een vertroebelde
lens is niet genoeg. Om weer te
kunnen zien moet de patiënt
een bril hebben.
De brillen van Azami zijn be
stemd voor mensen die,
meestal door de behandeling
van staar, geen ooglens meer
hebben. Nu zijn zij nog afhan
kelijk van kant en klare brillen
die worden opgestuurd door de
westerse landen. Die brillen zijn
niet meer dan een noodoplos
sing, het is beter als brillen ter
plekke worden afgesteld op de
ogen. In Derde Wereldlanden is
het voor veel mensen echter on
mogelijk of onbetaalbaar om
een bril op maat te laten ma
'0 - 684.43.30
nten. Dekkleden. Meubilair.
tevens Zeilmakerij
Buck Goudriaan schrijft kroniek over Leiden in de oorlog
rudolf kleun
{.eidse uitgeverij E.J. Brill
in 1994 de winst aanzien -
en groeien. Voor belastin-
'■bedroeg de stijging 28,9
jnt, van 614.000 tot 807.000
)ein. Na belasting bedraagt
«jHnst 740.000, in 1993 was
.14.000 gulden. De omzet
t Jjook, maar in mindere ma-
13,4 miljoen tot 13,7 mil-
IDat is een toename met
- eer twee procent,
jl is befaamd als weten-
ipelijke uitgeverij, gericht
(eken over de drie wereld-
iensten, geschiedenis en
alistiek (de historie van
iddenoosten). Het bedrijf
gde onder meer de inte-
litgave van de Dode.Zee-
imzet groeide het afgelo-
ar met name in de Vere-
Staten, de afzet in het
:n- en Verre Oosten liep
Het zwaartepunt van de
werd behaald in de twee-
ft van het jaar. Volgens di-
r R. Kasteleijn was dat
erker het geval dan al ge
lijk is bij Brill. „In feite
eerste helft van het jaar
zwak en hebben we dat later in
gehaald." Brill presenteerde het
afgelopen jaar 200 nieuwe
boektitels en drie nieuwe we
tenschappelijke tijdschriften.
Het totaal aantal tijdschrifttitels
van Brill ligt nu op zo'n dertig.
Brill heeft het afgelopen jaar
geen grote uitgaven van het ka
liber van de Dode Zeerollen ge
publiceerd. Kasteleijn verklaart
de groei van omzet en resultaat
vooral uit de algemene ontwik
keling van de markt voor we
tenschappelijke uitgaven. Voor
1995 wordt een zelfde soort ont
wikkeling verwacht.
De uitgeverij komt daarmee
na enkele hectische jaren in
rustiger vaarwater. De huidige
directeur Kasteleijn trad in mei
1994 aan. Hij volgde F. Pruijt op
die in december 1994 onver
wacht overleed. Pruijt was nog
maar enkele jaren eerder aan
getreden. Onder zijn leiding
werd het bedrijf drastisch gere
organiseerd. Het antiquariaat
werd afgestoten, nadat eerder
ook de drukkerij was gesloten.
Ook kwam er een andere mar
keting, waarbij steeds meer
boeken in series worden uitge
geven.
Buck Goudriaan: „De Tweede Wereldoorlog is voor mij gaan leven."
leiden kees van kuilenburg
Een reactie van een Leidse oud
verzetsman is Buck Goudriaan
nog het meest bijgebleven.
„Nog voordat hij het boek 'Lei
den in de Tweede Wereldoor
log' opensloeg, zei hij dat hij nu
eindelijk eens kon lezen wat er
in die jaren allemaal in de stad
gebeurde. Zelf bracht hij een
groot deel van de bezettingstijd
in de gevangenis door."
Het boek - dat in kroniek-
vorm van dag tot dag de oorlog
beschrijft - is bij toeval tot stand
gekomen. „Ik was eind tachtiger
jaren bezig met wat onderzoek
over mijn in 1949 overleden
oom Gerard Goudriaan. Dan
kom je veel informatie over de
oorlog tegen en raak je gefasci
neerd door het onderwerp",
vertelt de 49-jarige Leidse socio-
loog.
Het is niet het eerste boek
over de Tweede Wereldoorlog
in de sleutelstad. Maar eerdere
uitgaven waren meer gericht op
een bepaald aspect van die tijd.
„De toenmalige wethouder Ver-
wey heeft al in 1946 geschreven
over de bestuurlijke problemen
in de stad. Ook het verzet heeft
ruim aandacht gekregen. Onder
andere in een Leids jaarboekje
en de uitgave 'Ook in Leiden'
uit 1985. Uiteraard komen die
zaken in mijn boek uitgebreid
aan de orde, maar tevens wordt
aandacht besteed aan het dage
lijks leven in de stad", merkt
Goudriaan op.
Veel informatie heeft de Lei-
foto henk bouwman denaar uit dagboeken. Zoals die
van winkelier H. de Wilde en
J.H. Kasten van de Sterrewacht.
„Het zijn dagelijkse observaties
over bijvoorbeeld activiteiten
van de Duitsers en de NSB'ers,
maar ook over de problemen
van alledag. Dat de oorlog te
lang duurde, bijvoorbeeld. al in
1942 waren sommige mensen
ervan overtuigd dat de bezet
ting snel afgelopen zou zijn.
Maar toen moesten de mensen
nog heel wat ellende doorstaan,
met als triest dieptepunt de
hongerwinter van 1944. Dat le
verde ontroerende en fascine
rende verhalen op van mensen
die dagen weg zijn geweest op
zoek naar voedsel en kort na
thuiskomst werden bestolen
door de Landwacht."
Bijna vier jaar lang heeft
Goudriaan alles wat hij kon vin
den over de oorlog gelezen.
„Het werk van Lou de Jong, de
Jodenvervolgingen van Presser
en veel andere boeken. Soms
kwam ik maar één zinnetje over
Leiden tegen, maar toch was
het belangrijk om te weten.
Daarnaast heb ik alle onder
grondse bladen die in Leiden
verschenen doorgenomen. Dat
waren er wel een stuk of dertig."
Goudriaan heeft ook veel in
formatie uit twee kranten die in
de oorlog in Leiden verschenen.
Het Leidsch Dagblad, dat tot
eind 1943 werd uitgebracht, en
het Dagblad voor Leiden en
Omstreken. Dit laatste blad was
er vanaf begin 1944. „Erg boei
end. Vooral als de periode komt
dat de Duitsers in Rusland op
de terugtocht moeten. Dan lees
je uiteraard niet dat zij aan de
verliezende hand zijn, maar hoe
goed zij zich verweren op diver
se plaatsen. In de dagboeken
lees je ook dat veel Leidenaars
precies op de hoogte zijn van
het verloop van de strijd. Soms
werden de troepenbewegingen
op kaarten bijgehouden."
Uiteraard schenkt het boek
veel aandacht aan typisch Leid
se zaken, zoals de belangrijke
rede waarin professor Cleverin-
ga zich verzet tegen het ontslag
van Joodse collega's op de uni
versiteit, de trieste ontruiming
van het 'Joodsche Weeshuis' ('je
verstand staat stil, als je dat
leest') en de aanslag op de di
recteur van het arbeidsbureau.
Dolle Dinsdag, de hongerwinter
en de bevrijding komen ook aan
bod. In totaal komen er zo'n
140 zaken aan de orde die
speelden in Leiden en directe
omgeving.
Het boek loopt door tot 15
augustus 1945. Een dag eerder
capituleerde Japan en behoorde
de Tweede Wereldoorlog defini
tief tot het verleden. Goudriaan:
„Ik vond het wat abrupt om di
rect na 5 mei te stoppen. Ook
daarna gebeurde er nog veel in
Leiden wat het vermelden
waard was. Al had ik eigenlijk
nog best een jaar willen door
gaan. Maar op een gegeven mo
ment moetje stoppen."
'Leiden in de Tweede We
reldoorlog' kost 39,50 gulden
en is verkrijgbaar bij boekhan
del De Kier aan de Nieuwe
Rijn.
ken. De voordelen van Azami
Bril Concept (ABC!) zijn groot.
De opticien wil in Nederland
pasdozen samenstellen met
monturen en glazen van ver
schillende sterktes. De glazen
wil hij laten slijpen in Neder
land op een sociale werkplaats
met tweedehands apparatuur.
In de Derde Wereldlanden
moeten mensen worden opge
leid om de brillen te passen.
„Met een pasdoos met losse on
derdelen kun je met minder
brillen meer mensen helpen",
zegt Azami, „En het aanmeten
van de bril is eenvoudig, er is
geen ingewikkelde apparatuur
voor nodig."
Als uitgangspunt heeft Azami
de afstand tussen de ogen geno
men. Die afstand is bij iedereen
anders en daarom is voor het
aanmeten van een bril oog-
meetapparatuur nodig, de gla
zen moeten immers wel recht
voor de ogen staan. De gazen
van ABC! zijn zo geslepen dat
ze, door ze op een bepaalde
manier te draaien, bij iedereen
passen. Er is dus geen ingewik
kelde apparatuur voor nodig.
Daarna hoeven de glazen alleen
nog met een schroevedraaier
vastgezet worden.
Ruim vijftien jaar geleden was
Azami in Afrika en sindsdien
heeft hij daar iets willen doen.
Als zelfstandig ondernemer
heeft hij daar nu eindelijk de
middelen toe. „Ik ben het com
mercieel bezig zijn spuugzat",
zegt Azami, „Iedereen is altijd
maar voor zichzelf bezig, ik wil
daar nu eens concreet iets
doen. Als dit project geld op
brengt dan ga ik dat via een
stichting nuttig besteden.
Wanneer de produktie kan
beginnen, is nog niet duidelijk.
De opticien heert inmiddels oc
trooi aangevraagd en nu moet
hij nog een werkplaats vinden
en mensen die de glazen en de
monturen maken. En natuurlijk
moet er geld op tafel komen,
daarom heeft hij deze week een
gesprek met een internationale
fabrikant van brillen en montu
ren. „Zodra ik een plek heb en
een aantal mensen kan ik be
ginnen, de rest komt wel voor
elkaar", aldus Azami.
leiden kees van kuilenburg
Voor de 45ste keer wordt zater
dag 1 april in de Groenoordhal-
len weer de nationale paasvee-
tentoonstelling gehouden. De
keurmeesters hebben het druk
want er zijn inschrijvingen bin
nengekomen voor niet minder
dan 63 klassen bij stieren, vaar
zen, koeien en lammeren. Naast
de inzendingen van runderen
zijn er ook klassen voor ooilam-
mëren, ramlammeren en zuig-
lammeren voor de slacht. Bij de
keuring gelden vooral scherpe
eisen voor gezondheid en de
conditie van de dieren. In totaal
worden er 220 dieren door de
12 keurmeesters bekeken.
Daarnaast is er een keuring
van zogenoemde supervleesdie-
ren. Die worden aangevoerd
door vijf superslagers uit de re
gio. Voor bezoekers worden er
speciale slagersgerechten ver
vaardigd. Ook is er een presen
tatie van vleeswaren.
In de hal is ook een paasdorp
ingericht met tal van attracties,
zoals eieren beschilderen, haas
jes maken en een grabbelton.
Bezoekers kunnen het gewicht
van 'onderdelen' van de super
koeien raden. In het vrije gede-
eelte is een vlooienmarkt. Het
evenement begint om 09.00
uur. De toegangsprijs bedraagt
voor volwassenen vijf gulden.
Kinderen tot 12 jaar en 65-plus-
sers betalen 2,50 gulden.
jannet van aarsen
imenwerkingsverband van Migranten Or
des heeft de gemeente Leiden gevraagd
idrukkelijk ook allochtone Leidenaars de
ide hand te bieden met de plannen om de
Ide jaren zo'n 2.0Ö0 arbeidsplaatsen te
s pen. Savas Akcay verklaarde gisteravond
het samenwerkingsverband tijdens de
lering van de commissie voor werk, sociale
zaken en wijkbeheer.dat werkloosheid het groot
ste probleem is waar migranten in Leiden tegen
aan lopen.
„Werkloosheid wordt zelfs de reden van alle
problemen genoemd", aldus Akcay. Het werk
loosheidspercentage onder migranten is in Lei
den met 15,6 procent flink hoger dan het gemid
delde van 6,6 procent. „Werkloze mensen raken
geïsoleerd, komen aan de onderkant van de sa
menleving", aldus Akcay.
Het Samenwerkingsverband van Migranten Or
ganisaties Wil nu dat de gemeente een bepaald
percentage van de te scheppen banen reserveerd
voor migranten. „Werk reserveren voor migran
ten kan in ieder geval allerlei maatschappelijke
problemen voorkomen, die u op ander gebied
weer extra geld kosten", verklaarde Akcay. „De
gemeente Leiden zou zelf misschien het goede
voorbeeld kunnen geven door als werkgever meer
allochtonen in dienst te nemen, of door ervoor te
zorgen dat verwante organisaties dat gaan doen."
Wethouder Laurier voelt wel voor de voorstel
len. „Het probleem van de hoge werkloosheid
onder migranten is een serieus probleem", ver
klaarde hij gisteravond. „We moeten maar een
bekijken hoe we dit kunnen meenemen bij onze
plannen om nieuwe banen te scheppen."
leiden»opbod zijn verkocht aan de ou
ders. Simavi is een organisatie
die steun verleent aan medische
projecten in ontwikkelingslan
den. Met het geld dat de leerlin
gen hebben ingezameld, wordt
een put geslagen in een afgele
gen dorp in India.
Leerlingen van de Anne Frank
school in Leiden hebben van
morgen 2200 gulden aangebo
den aan Vereniging Simavi.
Twee weken lang zijn de kinde
ren bezig geweest met het ma
ken van kunstwerken die per
