Met het scheermes langs 'de Meeuw'
Voorheen) Prince geeft
litbundig feest in Paradiso
Cultuur Kunst
Joymans-van Beuningen
loopt werk van Man Ray
Comedytrain wint prijs
Komedianten laten Droomfabriek exploderen
DINSDAG 28 MAART 1995
chef annemiek ruygrok, 071 -356471plv.-chef jan rijsdam, 071 -356472
Week van de tokkelinstrumenten
Jeroen van den Berg maakt pretentieloos amusement van Tsjechov
rei" Tm el; eermor.;. o
bej
;n fterdam anp
mijseum Boymans-van Beunin-
(n heeft bij het veilinghuis So-
in Londen een werk ge-
van de Amerikaanse kun-
zpaar Man Ray. Lèvres d'or
vormt een belangrijke
Ivulling op de Man Ray-col-
tie van het museum.
[)e tweedaagse veiling bij So
phy's bracht 10,7 miljoen gul-
op. Dat is tweemaal zoveel
igeschat. Voor Lèvre d'or be-
1de Boymans tussen de veer-
èn vijftigduizend gulden. Het
e^ik is binnenkort in het muse-
te zien. In juni volgt een
'5mer overzicht met ander werk
.de collectie. In 1972 hield
tradnans het eerste Man Ray-
irzicht in Europa. Naar aan-
ling daarvan werden de eer-
Werken gekocht. De collectie
jtaat nu uit 8 stukken.
«Ie veiling bij Sotheby's be-
600 kunstwerken, waaron-
J schilderijen, foto's, surrea-
^Tsche objecten en sculpturen.
Het werk was sinds Man Ray's
dood 1976 in bezit van zijn we
duwe. Na haar dood in 1991
ging de kunstcollectie naar de
Man Ray-stichting.
Topper op de veiling was het
olieverfschilderij Le Beau
Temps (1939), dat de kunste
naar zelf een hoogtepunt uit
zijn surrealistische periode
noemde. Het werk bracht 1,4
miljoen gulden op.
Lèvres d'or ziet er aan de bui
tenkant uit als een gewoon
boek. Bij het openslaan zie je je
zelf weerspiegeld doordat de
kunstenaar de binnenkant uit
holde en er een spiegel op be
vestigde. Op de rug van het
boek staat de naam van de ma
ker en de titel: Man Ray - lèvre
d'or.
De titel is een associatief
woordspelletje: lèvres lippen
en livre boek. Een livre d'or is
in Frankrijk een gastenboek
waarin bezoekers hun naam
kunnen noteren.
Groot Amadeus concert op komst
den haag gpd
Meer dan honderd musici, koorleden en solisten zijn aangetrokken
voor de uitvoering van Mozart's Requiem in het 'Groot Amadeus
Concert'. Tot de medewerkenden behoren de Nederlandse violiste
Borika van den Booren, de Bulgaarse pianiste Marietta Petkova, de
sopraan Eva Vamossy, de mezzo-sopraan Maria Varsanyi, de tenor
Attila Kiss en de bas Gabor Kenesey.
Het eerste concert met het Kodaly Koor en het Boedapest Con
cert Orkest is op vrijdag 7 april in de Rotterdamse Doelen. Op za
terdag 8 april is het Amsterdamse Concertgebouw aan de beurt. De
laatste uitvoering is op maandag 10 april in de D.r Anton Philips-
zaal in Den Haag.
Volgens de organisatoren van het Groot Amadeus Concert is
dankzij de film Amadeus in Nederland een Mozart-cultus ontstaan.
Tijdens het concert zullen ook andere werken van de componist
ten gehore worden gebracht.
De Comedytrain, een door
Raoul Heertje opgericht gezel
schap van stand-up comedians
is winnaar geworden van de Pall
Mali Export prijs voor klein
kunst. Cisteren overhandigde
Martine Bijl de prijs, die bestaat
uit een plastiek en een geldbe
dragvan 15.000.
De jury, die verder bestond
uit Wim Bary, Ruud Kuyper, Si-
mone de Waard en Hans van
Willigenburg roemde de Come
dytrain vanwege het gewaagde
initiatief om een gezelschap op
te richten dat zich als eerste in
Nederland toelegt op een naar
Nederland vertaalde Ameri
kaanse theatervorm. Boven
dien, zo oordeelde de jury, be
wijst de Comedytrain het thea
ter een grote dienst door aanko
mende cabaretiers de gelegen
heid te geven om zich te bekwa
men in het omgaan met pu
bliek. Het is een kweekvijver
voor cabarettalent gebleken. In
totaal zijn er een kleine veertig
deelnemers bij de Comedytrain
betrokken, onder wie de win
naar van het Leids Cabaretfesti
val 1995, Mare Scheepmaker,
Hans Teeuwen, Theo Mhassen
en Lenette van Dongen.
alphen aan den run De Streekmuziekschool Alphen aan den Rijn
viert het 25-jarig bestaan met een week van de toetsen- (orgel,
piano en keyboard) en de tokkelinstrumenten (harp, akoestische
en elektrische gitaar, basgitaar). Vanaf maandag 3 april staan tij
dens workshops deze instrumentsoorten in de schijnwerpers.
Alle aktiviteiten vinden plaats in het gebouw aan het Burge
meester Visserpark 30. Belangstellenden kunnen voor een infor
matiekrant met het volledige programma-overzicht contact op
nemen met de streekmuziekschool, tel. 01720-72928.
J Exposities in Leiden en de regio
I leiden Kunstenares Irma Sier exposeert tot en met 3 mei haar
textielschilderijen in het Diaconessenhuis aan de Houtlaan in
n Leiden. Schilderijen van Beth Namenwirth zijn tot en met 20
I april te zien in het gemeentehuis aan de Statendaalder in Lei-
derdorp. Ontwerper Machiel van Veen toont tot en met 8 april in
j de Gall Gallerie in Winkelhof een serie interieurgemakken. In
verpleeghuis Leythenrode, aan de Hoogmadeseweg 55 in Lei-
j derdorp, zijn van 14 april tot en met 26 mei schilderijen met
E stads- en plattelandsgezichten van Jan Amoldus te zien. Beel
dend kunstenaar Dabaruch exposeert in de maand april zijn
Ij driedimensionale panelen in de Openbare Bibliotheek de Kloos-
I terhof aan de Smidstraat 5 in Rijnsburg.
„Tel al jullie talent bij elkaar op. De som blijft middel
maat. Doorsnee. Ambtenarentoneel." Kostja, de jonge,
ambitieuze schrijver in de dop verwijt zijn moeder, een
gevierd actrice, en haar generatie van theatermakers dat
zij alles saai en grijs hebben gemaakt. Nieuwe vormen
moeten er komen, nieuwe uitdrukkingswijzen die de hol
le cliche's en de afgesleten gebarentaal kunnen verdrin
gen. 'De Meeuw' van Tjechov is, in een brutale regie,
donderdag 30 maart in de Leidse schouwburg te zien.
De Meeuw(1889) van Anton
Tsjechov is een klassieker in de
ware zin des woords: elke gene
ratie opnieuw ziet er haar strijd
tegen de vorige in weerspiegeld
en daarnaast biedt het stuk ge
noeg aan verloren liefdesidea
len en teloor gegane illusies om
ook op andere niveau's aan te
spreken. De jonge regisseur
Jeroen van den Berg heeft van
FACT, werkplaats voor jonge
theatermakers, de kans gekre
gen een produktie voor de grote
zaal te maken en koos voor De
Meeuw, waarmee hij zich doel
bewust in een opvoeringstradi
tie plaatst. Hij noemt zijn be
werking een „komedie over am
bities". De tekst van Tsjechov
heeft hij grondig aangepakt en
gemoderniseerd: korte zinnetjes
waarin „shit" of „gelul" heel ge
woon zijn. Snel en brutaal is
ook zijn regie van De Meeuw,
alsof hij er met een scheermes
een dun laagje van heeft afge
sneden en dat vervolgens pre
senteert als moderne, hapklare
brokken. Hapt lekker weg, ziet
er leuk uit en er valt nog om te
lachen ook. Van de sfeer van
melancholie waar Tsjechov-ver-
tolkingen doorgaans van zijn
doortrokken, is bij hem geen
sprake.
Als er een overheersende in
druk overblijft van deze Meeuw
is het de totale non-communi
catie en de absolute ongeïnte
resseerdheid van de personages
ten opzichte van elkaar. Jeroen
van den Berg maakt daar clow
neske scènes van, voor melan
cholie of verdriet over deze
treurige condition humaine is
geen plaats. Alles is wat het is
en natuurlijk is het allemaal
niks.
Veel staat of valt in zo'n bena
dering met de acteurs, van wie
sommige er -je zou bijna zeg
gen, ondanks de instantregie -
erin slagen te overtuigen. Ge
makkelijk heeft de regisseur het
zich niet gemaakt door acteurs
uit alle mogelijke richtingen te
selecteren en door voor de
hoofrol te kiezen voor zijn broer
Vincent, die nog in het laatste
jaar van zijn opleiding aan de
Toneelschool Arnhem zit. Kost-
ja is een van de zwakke schakels
in de machinerie, hij zegt zijn
tekst alsof hij 'm zojuist voor het
eerst van buiten heeft geleerd
en overtuigt noch in het begin
als bevlogen revolutionair, noch
later als gedesillusioneerd to
neelschrijver. Daar staan mooie
rollen tegenover, van Shireen
Strooker die als De Aktrice (en
moeder van Kostja) een dijk van
een wijf neerzet en van Hidde
Maas die als de Schrijver dwars
tegen alles in een Tsjechoviaan-
se treurigheid tentoonspreidt
Oda Spelbos is als Nina mooi
om naar te kijken: het jeugdig
élan spat ervan af in het eerste
Shireen Strooker zet als De Aktrice (en moeder van Kostja) een dijk van een wijf neer en Hidde Maas spreidt als de Schrijver dwars tegen alles in
een Tsjechoviaanse treurigheid tentoon. foto sergeugtenberg
bedrijf. Aan het slot dat zich
twee jaar later afspeelt is zij uit
geblust, een gedoofde vlam.
Van haar gepassioneerde lief
desrelatie met de schrijver is,
evenmin als van haar carrière
als toneelspeelster, wat terecht
gekomen.
In het decor is de sfeer van
vervagende ambities en verlo
ren idealen aardig getroffen. In
het tweede bedrijf - na een kaal
toneelbeeld in het eerste be
drijf- zet van den Berg een
enorme achterwand neer waar
op tropische palmbomen,
strand en zee. Een wand die in
de volgende bedrijven letterlijk
steeds kleiner wordt, een fraaie
vertaling van het beeld van de
illusies en de schoonheid die
steeds verder naar de achter
grond worden gedrongen.
Rest de vraag, als er sprake is
van een statement over nieuwe
vormen- en Jeroen van den
Berg is als jonge regisseur bijna
verplicht zich af te zetten tegen
de voorgaande generatie(s)-,
wat er dan precies beweerd
wordt in deze Meeuw, die voor
al overkomt als pretentieloos
amusement. Misschien geeft
het citaat (van de Aktice) op de
achterflap van het bijbehorend
tekstboekje uitsluitsel: „Ik zie
geen nieuwe vorm hoor. Ik zie
alleen een slappe kopie. Dat zie
ik. Of vonden jullie het leuk. Ik
ben toch niet gek."
FACT De Meeuw van Anton
Tsjechov Bewerking en regie:
Jeroen van den Berg Spel: Shir
een Strooker, Hidde Maas,
Frans de Wit, Oda Spelbos,
Vincent van den Berg e.a. Ge
zien: Rotterdam, Schouwburg,
22 maart (première), te zien:
Leiden. Schouwburg, 30
maart; Hoofddorp, De Meerse,
13 april; Den Haag, Koninklij
ke Schouwburg, 19 april.
^Expositie in Paleis van Justitie
qjden haag In het Paleis van Justitie in Den Haag is tot en met 28
(japril werk te zien van de Leidse kunstenaar Jean Marie Mers-
eimans en van Hagenaar Jeroen Gerlach. De kunstenaars hebben
23 jaar geleden leren kennen en deelden ateliers in Leiden
Den Haag. Op de expositie is individueel werk van ze te zien,
zjmaar ook een aantal doeken waaraan zij samen gewerkt hebben.
schilderijen die het tweetal maakt gaan voornamelijk over
ajmensen in herkenbare situaties. De expositie in het Paleis van
ustitie is te zien tijdens kantooruren.
mmp
Het fenomeen is nu ook tot Lei
den doorgedrongen: de stand
up-comedian. Overgewaaid uit
de Verenigde Staten en Groot-
Brittannië, is dit 'gevecht in het
licht van een enkele schijnwer
per' na de hoofdstad op weg
naar de 'provincie'. Het thee
huis in de Leidse Hout diende al
een paar keer als decor voor dit
soort amusement, nu komt een
ware 'comedy explosion' naar
de Leidse Droomfabriek. In
april zullen vier dinsdagavon
den lang (Nederlandse) stand-
up comedians, met als spreek-
stalmeester John Fealey, dit
Leidse podium op zijn kop zet
ten.
Stand-up comedians, de
naam zegt het al, nemen het
niet nauw met de vaste cabaret-
regels. Het lijkt wel alsof ze zo
uit het publiek het toneel op
springen, maar dat is maar
schijn. De dames en heren heb
ben zich terdege voorbereid.
Hun 'programma' kan behoor
lijk in de war worden gestuurd
door het zappend publiek dat,
zoals vroeger bij het televisie
programma 'Top of flop' de ko
medianten a la minute kan
wegfluiten. Als een comedian
zijn avond niet heeft, is het snel
Spreekstalmeester John Fealey praat de stand-up comedy acts aan elkaar. foto pr/tet lagemaat
bekeken en kan de volgende lol
broek aantreden om het karwei
te klaren. De stand-up comedy
kenmerkt zich overigens door
tamelijk harde humor. Het pu
bliek is dus gewaarschuwd.
De comedy explosion in De
Droomfabriek bestaat uit zes
stand-up comedians die zich
onder leiding van vuurvreter
Fealey voor de leeuwen gooien.
Vanaf 4 april staat elke dinsdag
avond een verse ploeg vanaf ne
gen uur op de planken aan de
Oude Singel 56.
eblferdam gpd
fo
p>alwaarde van de toegangs-
,p qtjes voor het Amsterdamse
;tn}diso steeg afgelopen zater-
e ejiacht tot ongekende hoogte,
dcir zelfs een bod van zeshon-
[ijküvijftig gulden voor. twee
is jtjes kon de gelukkigen in de
Heme rij wachtenden - die
ir hook zorgden voor een fikse
ordBersoPstoPPmg - niet van
doen veranderen.
It een concert van Prince in
rideine zaal als Paradiso - hij
zijri er afgelopen zaterdag èn
op - kun je als
fan natuurlijk ab-
üt niet missen,
rdti 1981 trad Prince, die nu
nee bekend door het leven
at <onder de naam The Artist
idvnerly Known as Prince
méKAP), voor het laatst onver-
miits op in nachtelijk Paradi-
bij idat hij eerder die avond el-
tentin het land 'in 't groot' op
had gestaan. Het
een legendarisch concert,
rw<|ls je op alle verhalen af
gaan van de mensen 'die
saltuurlijk bij waren', zou je
ocalde aanwezigen van dat
gerust een middelgroot
jkeon kunnen vullen. Ook is
hij weieens opgedoken in het
Haagse Paard van Troje voor
zo'n 'Afterparty concert'. (Voor
heen) Prince is nu eenmaal be
zeten van muziek, en gaat graag
nog een paar uurtjes door in
een wat intiemere sfeer nadat
hij al een concert achter de rug
heeft.
Toen de artiest vrijdagavond
in de Brabanthallen in Den
Bosch, waar hij het afgelopen
weekeinde twee maal aantrad,
zijn 'geheime concert' aankon
digde, togen tientallen fans na
afloop van dat optreden dan
ook linea recta naar de hoofd
stad. Voor de deur van één van
de voorverkoopadressen werd
de ochtend afgewacht. Verder
hadden alleen wat Amsterdam
se vroege vogels nog het geluk
een kaartje te bemachtigen, zij
het na een uitputtende jacht
door de stad langs alle voorver
koopadressen, die binnen am
per tien minuten geheel uitver
kochtwaren.
Maar al die moeite was, even
als het urenlange oponthoud
voor de ingang van Paradiso,
méér dan lonend. TAFKAP be
toonde zich een enthousiast ce
remoniemeester, vastbesloten
om zijn eigen feestje tot een
spetterend succes te maken. „Ik
heb helemaal geen zin om nu in
mijn hotel rond te hangen", zo
verklaarde hij bij de aanvang
van het concert om kwart voor
vier (zomertijd). „Ik ben veel
liever hier, samen met jullie."
Met zijn vier begeleiders van
The New Power Generation en
naast hem de mooie en verba
zend elastisch danserers Majte,
die enkele keren met een fikse
sprong het publiek in dook,
veegde hij het uitzinnige pu
bliek compleet van de mat.
Speels, heel open en met zicht
baar plezier haalde TAFKAP nog
even flink uit. Met, zoals zijn
concerten in Den Bosch, enkel
nieuw en veelal onbekend ma
teriaal, al greep hij af en toe ook
gretig terug op klassiekers als
Sex Machine van James Brown
eri Proud Mary van Ike en Tina
Tqrner.
In de tweede set verruilde hij
zijn gitaar voor de basgitaar,
waarmee hij ook even wat op
zwepende solo's weggaf. Met de
dosis funk die de voormalige
Prince in dit concert legde, kun
nen we weer een heel jaar voor
uit.
"lente-aktieknaller"
met merken als ?stS'?ÖO'7l-Jackpot id-hi -
Street One - CLUB MONACO
Ziua*. - FASHIQNATO'S - DUTCH -
TOUR MISTIQUE -B.C.-
FOREST&FIELDS - Seawa - polar bear -
'Ma.ric
Wij hebben het type kleding waar ie vrolijk van wordt.
Onze service in een nieuw jasje gestoken,
gratis vermaakkosten bij aankoop collectie,
professioneel advies over kleur en kwaliteit
gestept jack van 149,95 nu 79,95
MAARSMANSTEEG 2 LEIDEN (NAAST V&D)
VENESTRAAT 43 DEN HAAG
Tot 15 april krijgt u bij aankoop van de nieuwe collectie een mooie shawl kado!
DAMESMODE
ZOZAG U VIA BEAU NOOIT EERDER
LEUKSTE EN KLEURRIJKSTE COLLECTIE ALLERTIJDEN
