Fini
mal
Tekort deeltijdwerk zit
bijstandsvrouw in de weg
KOORTS EN PIJN
BIJ GRIEP?
Binnenland
tudent mag er ook straks
g een jaartje tussenuit
roces Riem duurt langer
ulo r moeheid van officier
Bedrijven klagen over schade bouwstaking
De luchtballon van
Noorman-Den Uyl
Stukjes plastic teisteren
Gelderse Heerewaarden
Cocablad pruimen om van verslaving af te komen
Harde aanpak drugsverslaafde werkt
JIJ DAG 24 MAART 1995
n Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Dlei
lengeloërs mogen gratis naar hotel
fNGELOOp kosten van de gemeente Hengelo mogen 1.200 in-
bnersde nacht van 1 op 2 april in een Twents hotel doorbren-
tn. Ze kunnen ook een retourtje krijgen naar elke gewenste be-
jemming in Nederland. De gemeente doet dit aanbod omdat er
e nacht palen worden geheid voor een nieuwe tunnel bij het
K-station. Het kabaal dat daarmee gepaard gaat, kan de nacht-
[stvan de omwonenden ernstig verstoren.
jtiljoenenverlies bij Staatsloterlij
haag De Staatsloterij heeft in 1994 een verlies geleden van
9 miljoen (bij een omzet van 103 miljoen) op de Hippo Toto,
fearvan de opbrengst is bestemd voor de Nederlandse Draf- en
ensport. Dat blijkt uit voorlopige cijfers die de Stichting Exploi-
tie Nederlandse Staatsloterij (SENS) gisteren heeft bekendge-
aakt. Over 1993 werd op de Hippo Toto een verlies van 6,6
B iljoen geleden. Deze week uitte de Algemene Rekenkamer kri-
:k op het financieel beheer bij de SENS. De top van het bedrijf
afgetreden.
oor chantage en diefstal 4,5 jaar
^)RDREcht» De rechtbank in Dordrecht heeft gisteren een 25-ja-
j;e man uit Zwijndrecht na een eis van vijf jaar veroordeeld tot
_b jaar cel wegens chantage van klanten van zijn escortbureau
p diefstal met bedreiging. Ook moet hij nog een straf van zes
aanden uitzitten. Zijn 24-jarige vriendin kreeg, na een eis van
tee jaar, vier jaar cel. In die straf was ook een gewapende over-
11 op een tankstation in Zwijndrecht meegenomen. Het tweetal
-Inde het escortbureau samen en perste klanten geld af door
en te chanteren.
londerden faxen tegen veetransport
n haag Honderden mensen hebben gisteren per fax bezwaar
Uitmaakt tegen de transporten van slachtvee door Europa. De
erenbescherming had daartoe in een grote advertentie opge-
epen. Maandag vergaderen de ministers van landbouw van de
iropese Unie opnieuw over een regeling voor het transport
ndat ze het in februari niet eens konden worden. De Dieren-
ischerming zal de protestfaxen maandag aan minister Van
,rtsen van landbouw overhandigen.
tien willigt wens in van Tweede Kamer
T
I
FNV-onderzoek naar ervaringen met werk zoeken:
denten mogen straks ook
de 'prestatiebeurs' hun stu-
enige tijd onderbreken voor
:en, werk of bestuursfunc-
Minister Ritzen (onderwijs)
ft deze dringende wens van
Regeringspartijen PvdA, WD
ingewilligd,
ei het voorstel van Ritzen
eten studenten binnen zes
afstuderen, in het eerste
zeventig procent van hun
liepunten halen en aan het
van de zes jaar hun diplo-
kunnen tonen. Dan pas
den de basisbeurs en de
vullende beurs omgezet in
gift. In de huidige situatie,
irbij-die prestatie-eisen niet
len, mogen studenten hun
lie wèl een tijdje stil zetten,
itzen maakte gisteren in een
latje in de Kamer ook be-
itricht» anp
proces tegen de van corrup-
verdachte voormalige PvdA-
eputeerde en ex-burge-
:ster van Brunssum,
tiem, begint op een uitput-
jsslag te lijken. Na vier dagen
ift de berechting zoveel van
ysieke spankracht van de of-
';r van justitie, mr. H. van At-
:ld gevergd, dat hij pas van-
ig zijn requisitoir heeft ge
lden. Aanvankelijk wilde hij
gisteravond doen. De afron-
g van het proces is vastge-
dop dinsdag 4 april,
iisteren hoorde de rechtbank
e directeuren van "grind-
atschappijen en twee hoge
btenaren van de provincie.
F. Krans van de Panheel-
ep, waarin een aantal grind-
ducenten is verenigd, wei
de te getuigen omdat hij in
zaak-Riem zelf als verdachte
rdt aangemerkt.
griffier van provinciale
ien van Limburg, H. Oppen-
ZAANDAM gpd
Een tekort aan deeltijdbanen van 16 tot 24 uur en een te
kort aan kinderopvang belemmeren bijstandsvrouwen in
het vinden van werk. Dat blijkt uit een groot FNV-onder-
zoek naar ervaringen en wensen van vrouwen om uit de
bijstand te komen.
de administratie of de zorgsec
tor. Maar zij achten hun kans
klein omdat daar vooral jongere
sollicitanten worden aangeno
men die goedkoper zijn. Slechts
18 procent beschouwt zichzelf
als onbemiddelbaar vanwege de
zorg voor kinderen.
De meeste vrouwen die aan
het onderzoek dat in dertien
gemeenten verspreid over Ne
derland werd gehouden
meewerkten, zitten al twee tot
tien jaar in de bijstand. Ze zijn
tussen de dertig en vijftig jaar
oud en zorgen in hun eentje
Het onderzoek 'Een weg banen
uit de bijstand' maakt deel uit
van een groter project, waarmee
de vakcentrale het gemeentelij
ke bijstandsbeleid wil beïnvloe
den. De uitkomst is vandaag in
Zaandam gepresenteerd.
Vrijwel alle 567 ondervraagde
vrouwen willen graag werken.
Dertig procent heeft overigens
al een kleine (tijdelijke) betaalde
baan, maar wil die graag uit
breiden. Van de rest wil drie
kwart ook betaald werk, liefst in
voor kinderen boven twaalf jaar
(16 procent), maar vooral daar
onder (64 procent). Ze zijn rela
tief hoog opgeleid: het grootste
deel heeft middelbaar of hoger
onderwijs en is door een schei
ding in de bijstand terechtgeko-
De weg terug naar de arbeids
markt is moeilijk en moet
meestal op eigen kracht bewan
deld worden. De rol van sociale
dienst en arbeidsbureaus is
summier. Ook het initiatief tot
scholing komt in driekwart van
de gevallen van de wouwen
zelf.
In ongeveer de helft van de
gevallen worden de kosten wel
betaald door sociale dienst, ar
beidsbureau of GMD. Vrouwen
die werken, maken veelvuldig
gebruik van de zogenaamde
wijlatingsregeling, waarbij ze
een kwart van hun verdienster
mogen houden. Vooral voo
wouwen met een klein arbeids
contract is deze regeling eer
voorwaarde om te kunnen blij
ven werken.
Als er kinderopvang nodig is,
komt die voor een derde voor
rekening van de vrouwen zelf.
Van georganiseerde kinderop
vang wordt overigens enkel ge
bruik gemaakt door vrouwen
met een relatief groter aantal
uren. De rest doet een beroep
op familie en kennissen.
Voor het onderzoek waren in
totaal bijna 5000 wouwen om
hun medewerking gevraagd. De
lage respons (567) wijt de vak
centrale aan gevoelens van frus
tratie en opgekropte onvrede.
kend dat de universiteiten ex
terne opdrachtgevers voor on
derwijs en onderzoek voortaan
een volledige rekening moeten
presenten. De Algemene Reken
kamer hekelde onlangs het feit
dat universiteiten dat al jaren
onvoldoende doen, waardoor
het rijk gedeeltelijk voor de kos
ten van opdrachten voor over
heden en 'collectebusfondsen'
(zoals s de Hartstichting) op
draait."
De minister gaat de universi
teiten ook aansporen hun fi
nanciële beheer op orde te
brengen. Hij sprak van 'stofnes
ten' in de bestuursstructuur,
waardoor de administratie van
de externe opdrachten een
rommeltje is. „Mè;er zelfstan
digheid van universiteiten bete
kent niet dat zij zich niet meer
hoeven te verantwoorden", al
dus Ritzen.
huis-de Jong, werd door de
rechtbank uitvoerig onder-
waagd over de aard van bepaal
de provinciale stukken. Riem
beschikte daar nog over toen hij
al weg was bij de provincie en
burgemeester was geworden
van Brunssum.
Sommige stukken noemde de
griffier niet vertrouwelijk. Een
vijftal daarentegen dat betrek
king had op plannen voor
ontgrindingen wèl. ,,Die hoor
den beslist niet buiten het pro
vinciehuis te komen", aldus de
griffier, „omdat zij de provincie
evenals mogelijke betrokkenen
ernstige schade konden berok
kenen." Enkele stukken zijn
ontvreemd uit de kamer van
Riems' opvolger en partijge
noot, gedeputeerde Tindemans,
of per vergissing bij wergwerp-
materiaal terechtgekomen, al
dus'de griffier. Tindemans heeft
aangifte gedaan. Volgens de of
ficier heeft Riem zich schuldig
gemaakt aan heling van die
stukken.
Dagelijks circa een miljoen gulden schade
zoetermeer/woerden anp
Een groot aantal installatie
bedrijven en hun werkne
mers ondervinden door de
staking in de bouw oneven
redig hoge schade. Dat
schrijven de Vereniging van
Nederlandse Installatiebe
drijven (VNI) en de Unie
van Elektrotechnische On
dernemers (Uneto) in een
open brief aan de bouw
werkgevers en de bonden.
Volgens beide organisa
ties kunnen enkele duizen
den werknemers hun nor
male werkzaamheden niet
meer verrichten. Alleen al
de VNI schat dat installatie
bedrijven dagelijks 'een
dramatische schade' van
circa een miljoen gulden lij
den. Bonden en werkgevers
wordt gewaagd ervoor te
zorgen dat de op bouwpro
jecten werkzame installatie
bedrijven geen schade on
dervinden.
Een woordvoerder van de
bouwbonden laat desge
vraagd weten dat overlast
onvermijdelijk is. Het is
voor de bonden onmogelijk
specifiek rekening te hou
den met installatiebedrijven
of andere bedrijven werk
zaam op de bouwplaatsen.
Uit de massale belang
stelling voor de gisteren ge
houden terugkombijeen-
komsten in elf plaatsen in
Nederland, leiden de bouw
bonden af dat de stakings
bereidheid onder de bouw
vakkers onverminderd
groot is. Slechts een klein
aantal van de bijna 28.000
stakers is voor het stempel
en van hun stakingskaart
niet komen opdagen. Daar
naast zijn nieuwe stakers
ingeschreven.
Met duizenden tegelijk schre
ven stakende bouwvakkers
zich gisteren in aan een tien
tallen meters lange tafel in de
Energiehal in Rotterdam.
FOTO ANP ED OUDENAARDEN
den haag marc peeperkorn
Het debat over uitkeringsge
rechtigden met hoge schulden
zou live op de radio worden uit
gezonden en alle sprekers in de
Kamer zouden met naam en
partij worden aangekondigd.
Saskia Noorman-Den Uyl kon
haar geluk niet op. Na een zorg
vuldig geregisseerde media
campagne was de directe uit
zending de bekroning. Een kolf
je naar haar hand. De sociaal-
democrate, dochter van wijlen
Joop den Uyl, zou een lans bre
ken voorde minst draagkrachti-
gen van Nederland.
Net zoals ze dat eerder had 'ge
daan via de actualiteitenrubriek
Nova en de Volkskrant. Zo zou
het ook nu gaan. De minima
moeten iedere vijf jaar zo'n dui
zend gulden ineens krijgen, had
de PvdA'ster via het ochtend
blad laten weten. Een broodno
dig extraatje, voor een nieuwe
wasmachine of kleren voor de
kinderen.
Noorman zette gisteren dan ook
hoog in. Als oud-directeur van
de sociale dienst in Leiden ken
de ze het leed van de mensen
die jaar-in, jaar-uit op of onder
het minimum zitten. Tweehon
derdduizend huishoudens met
problematische schulden telt
Nederland. Haar oplossing: een
goede schuldenregeling, meer
gemeentelijk minimabeleid en
een ruimer gebruik van de bij
zondere bijstand.
Het is Groen Links-aanvoerder
Rosenmöller die Noorman aar
zelend onderbreekt. Waar is
nou dat voorstel uit de Volks
krant gebleven om de minima
eens per vijf jaar een flink be
drag ineens te geven. „Verpakt",
antwoordt Noorman lachend,
zorgvuldig verpakt in het ideetje
over de bijzondere bijstand.
Even hapt Rosenmöller naar
adem. „Dat is dan wel erg goed
verborgen", klinkt het geagi
teerd. Is er dan helemaal geen
sprake van extra geld? Van een
structurele inkomensverbete
ring voor de minima? De bij
zondere bijstandsgelden zijn
immers al voor die groep gere
serveerd, en een sigaar uit eigen
doos had Saskia Noorman-Den
Uyl toch niet bedoeld?
Ja, dat had ze wel, erkent de
aangesprokene zonder blikken
of blozen. Als de geachte colle
ga's iets anders hadden begre
pen uit de Volkskrant, dan lag
dat aan hen. Of aan de Volks
krant natuurlijk.
Het is het startsein voor een
rondje prijsschieten op de soci-
aaldemocrate. Rosenmöller: „Ik
maak me echt kwader en kwa
der. Een partij die de ene dag A
zegt en vervolgens B doet,
maakt zich volstrekt ongeloof
waardig. Zo'n partij, die gewek
te verwachtingen niet waar
maakt, is geen knip voor de
neus waard. De problemen van
de minima zijn te belangrijk
voor losse flodders. Als dit zo
doorgaat kan ik de volgende
verkiezingsuitslag voor de PvdA
wel voorspellen".
De WD'er Van Hoof vraagt wat
Noorman nu wil, terwijl opposi
tiepartij CDA juichend vaststelt
dat er niets nieuws onder de
zon is. Het pleidooi voor een
ruimer gebruik van de bijzon
dere bijstand is bijna zo oud als
de bijstand zelf. „Een giganti
sche luchtballon", vat D66'er
Dittrich de inbreng van de coa
litiepartner samen.
Tijdens de plaspauze in het de
bat doet Noorman nog een po
ging haar geloofwaardigheid te
behouden. Met een opgeheven
vinger aan de linker- en het ge
wraakte Volkskrant-artikel in de
rechterhand, worden de passa
ges nog eens nagelopen. Het
mag niet baten. Rosenmöller
kondigt een voorstel aan dat de
minima écht moet helpen. Op
steun van de PvdA hoeft hij niet
te rekenen.
Water heeft weilanden ook al verwoest
heerewaarden anp
In de uiterwaarden bij het Gel
derse dorp Heerewaarden zijn
na de recente wateroverlast mil
joenen stukjes plastic achterge
bleven. Boeren die in de uiter
waarden hun vee houden, kun
nen daardoor geen gebruik ma
ken van hun weilanden. Het ge
meentebestuur heeft de provin
cie Gelderland dringend ge
vraagd iets aan hef probleem te
doen.
Volgens gemeentesecretaris
Th. Eisen gaat het om kleine
plastic lapjes, vermoedelijk af-
valmateriaal. De gemeente sluit
niet uit dat een plaatselijk afval-
recyclingbedrijf de boosdoener
is. „Nergens is zoveel rommel in
de uiterwaarden achtergebleven
als hier", zegt Eisen, „en boven
dien ligt het plastic alleen ver
spreid over de vijf kilometer
vanaf het bedrijf stroomaf
waarts naar Zaltbommel.
De directie van het bedrijf
zegt dat het plastic niet van
hem afkomstig kan zijn, omdat
dit afvalmateriaal daar niet
wordt verwerkt. Volgens de di
rectie is het plastic met het ri
vierwater meegespoeld en in
Heerewaarden achtergebleven
toen de wind draaide.
Het plastic is heel slap. Het
heeft zich overal in afrasterin
gen en doornhagen gehecht. De
bevolking van Heerewaarden is
al met man en macht bezig ge
weest om het te verwijderen,
maar dat bleek onbegonnen
werk. Ook de schooljeugd, die
op een woensdagmiddag aan
het werk werd gezet, heeft het
afval niet weg kunnen krijgen.
Gemeentesecretaris Eisen:
„De enige mogelijkheid is het
plastic stukje voor stukje met de
hand weg te halen. Omdat de
provincie de vergunning ver
leend heeft aan het recyclingbe
drijf, vindt de gemeente dat de
provincie nu een oplossing
moet zoeken. Misschien moe
ten alle hekken en hagen wel
weggehaald worden. De provin
cie zal dan moeten beslissen
wie dat gaat betalen."
De gemeente heeft de provin
cie gevraagd nog deze week de
situatie in de uiterwaarden te
bekijken. Volgens een woord
voerster van de provincie is in
middels aan de directie van het
recyclingbedrijf gevraagd het
plastic op te ruimen en wordt
tevens onderzocht of het moge
lijk van een andere vervuiler af
komstig kan zijn. „Er zijn meer
puinbrekers langs de rivier, dus
het zou kunnen dat een ander
verantwoordelijk is", zegt een
woordvoerster.
amsterdam anp
paracetamol, 50 mg coffeïne
cd
FINIMAL IS GOED. U BENT SNEL WEER BETER.
Het kauwen, of liever gezegd
pruimen van cocabladeren kan
drugsverslaafden van de cocaï
ne afhouden en hen helpen een
geregeld leven te leiden. Nadeli
ge effecten voor de gezondheid
zijn er niet of nauwelijks. Het
bevredigt de behoefte aan
drugs, terwijl een overdosis on
mogelijk is.
Dat zegt de Boliviaanse psy
chiater dr. Jorge Hurtado Gu-
mucio, die gisteren een lezing
over zijn coca-therapie hield
voor een select gezelschap van
drugshulpverleners in de Am
sterdamse Jellinekkliniek voor
verslavingszorg.
Hurtado Gumucio is verbon
den aan het Psychiatrisch zie
kenhuis vqn La Paz, de hoofd
stad van Bolivia, en is weten
schappelijk adviseur van de
vakbond voor coca-boeren al
daar.
Bewoners van het Andes-ge-
bergte kauwen al zeker vijf eeu
wen cocabladeren. Volgens
Hurtado Gumucio tellen Boli
via, Peru, Argentinië en Chili bij
elkaar tussen de zes a acht mil
joen coca-kauwers. Vooral bij
mijnwerkers en boeren is coca
populair. De bladeren hebben
een opwekkend effect, stimule
ren de zuurstofvorming (de ijle
lucht in de hoge bergen veroor
zaakt zuurstofgebrek) en gaan
trombose tegen.
Hurtado Gumucio ontdekte
een jaar of tien geleden dat de
plant ook een prima remedie is
tegen cocaïneverslaving. Hij liet
een groep verslaafden cocabla
deren kauwen en zag het aantal
mensen dat vrij was van psy
chotische verschijnselen, angst
of depressies stijgen van twee
procent vóór de behandeling,
tot 36 procent erna. Het percen
tage mensen met zwaar psycho
tische verschijnselen daalde van
54 naar 32. Voor de behande
ling had slechts 28 procent van
de verslaafden een baan, volgde
een studie of onderhield een
goed contact met familie en
vrienden. Na de behandeling
was dat gestegen tot 48,8 pro
cent.
De ervaringen van de Boli
viaan kunnen voor de drugs
hulpverlening interessant zijn,
hoewel het voornaamste pro
bleem in Nederland het gebruik
van meerdere drugs tegelijk is.
Nederland is er nog steeds niet
in geslaagd om daar een (che
misch) antwoord op te vinden.
Amsterdam anpten plaats. Volgens de NeVIV koos 90 procent van
de opgepakte verslaafden voor afkicken. De helft
van die 226 mensen brak de behandeling voortij
dig af. De NeVTV vindt dat een goed resultaat,
„gelet op de zwaarte van de groep verslaafden."
Er kregen 75 verslaafde gedetineerden toestem
ming om het laatste deel van hun celstraf naar de
kliniek te gaan. Van hen maakten 41 de behande
ling af. Hoeveel drugsgebruikers terugvallen in
hun verslaving, meldt de vereniging niet. Dit jaar
wordt Drang op Maat in meer plaatsen inge
voerd, maar dan moeten er wel meer plaatsen in
verslavingsklinieken komen.
De harde aanpak van verslaafden die zich schul
dig maken aan criminele activiteiten is zo succes
vol dat die in heel Nederland wordt ingevoerd. Er
kleeft slechts één probleem aan de uitbreiding: Er
zijn te weinig plaatsen in de verslavingsklinieken.
Dat blijkt uil het jaarverslag over 1994 van de
Nederlandse Vereniging van Instellingen voor
verslavingszorg, NeVIV in Utrecht. De organisatie
begon in 1994 met het zogenoemde Drang op
Maat-beleid. Dat houdt in dat verslaafden kun
nen kiezen tussen celstraf of afkicken.
Vorig jaar vonden in tien plaatsen experimen-
Methadon helpt tot op zekere
hoogte, maar voorkomt niet dat
verslaafden drugs bijgebruiken.
Een experiment met acupunc
tuur bij cocaïneverslaafden
blijkt slechts enkele weken soe
laas te bieden.
Een ander verschil met Boli
via is dat de cocaïneverslaafden
daar voornamelijk roken, terwijl
ze in Nederland ook drugs in
jecteren. Maar volgens Hurtado
Gumucio worden in de Verenig
de Staten ook goede resultaten
bij spuitende drugsgebruikers
bereikt. De enige moeilijkheid
waarop de psychiater stuitte,
was het feit dat het kauwen van
cocabladeren niet sociaal geac
cepteerd is. „Niemand vindt
een groene mond prettig en de
geur is ook onaangenaam. Bo
vendien bleken mensen moeite
te hebben met de techniek. Je
moet niet echt kauwen. Je propt
de bladeren tussen je kaak en
de binnenkant van je wang en
zuigt de sappen op." Het ant
woord was de ontwikkeling van
een snoepje, een soort nicotine-
kauwgum voor cocaïneverslaaf
den.
