Verzoening grondslag
voor jarig Pax Christi
Kerk Samenleving
Baha'is vieren Nieuwjaar in Leiden
Endegeest heeft nieuw Bezinningscentrum
Niemand buitensluiten
Kerkbode
WOENSDAG 15 MAART 1995
BUITENLAND KORT
Sancties
De vice-premier van Irak,
Aziz, heeft donderdag een
ontmoeting met paus Johan
nes Paitlus II op het Vati-
caan. Aziz zoekt buitenland
se steun voor opheffing van
de sancties die de Verenigde
Naties het land in augustus
1990 hebben opgelegd, na de
invasie in Koeweit. De paus
heeft zich herhaaldelijk kri
tisch uitgelaten over han
delsembargo's, zoals die te
gen Irak, omdat gewone
mensen hiervan het slachtof
fer worden. Vorig jaar juni
had de christen Aziz ook een
ontmoeting met de paus.
Toen gaf hel Vaticaan een
verklaring uit waarin het uit
sprak dat het embargo regel
matig moet worden herover
wogen, om 'schadelijke ef
fecten op de bevolldng te
voorkomen'. Aziz heeft don
derdag waarschijnlijk ook
een ontmoeting met kardi
naal-staatssecretaris Angelo
Sodano.
Tolerantie
De Zuidafrikaanse anglicaan
se aartsbisschop Desmond
Tutu heeft in Londen gepleit
voor tolerantie en voor een
heid tussen de verschillende
rassen en religies. Hij deed
dat tijdens een eucharistie
viering ter gelegenheid van
de ontmoeting van angli
caanse leiders uit de hele we
reld van 10 tot 20 maart.
Tutu stelde dat niemand
slachtoffer van discriminatie
mag worden op grond van
zijn geloof, zijn bevolkings
groep, zijn cultuur, zijn sekse
of zijn seksuele geaardheid.
De aartsbisschop van Kaap
stad nam het ook op voor de
slachtoffers van aids;„Laten
wij diegenen helpen en lief
hebben die anders zeker me
laatsen worden, degenen die
lijden aan aids", aldus Tutu.
Sociale Top
Het Vaticaan is tevreden over
het verloop van de Sociale
Top in Kopenhagen van de
Verenigde Naties. Veel voor
stellen van de Heilige Stoel
hebben volgens woordvoer
der Joaquin Navarro-Valls
een plaats gekregen in de
slotdocumenten. „Onze stem
is gehoord, en veel landen
hebben over onze voorstel
len nagedacht", aldus de
woordvoerder voor Radio
Vaticaan. Hij verwees onder
meer naar het voorstel van
het Vaticaan om de uitgaven
voor bewapening te vermin
deren ten gunste van ontwik
kelingssamenwerking. Ook
noemde hij het idee voor een
gedeeltelijke kwijtschelding
van de schulden van de arm
ste ontwikkelingslanden
Ongeveer 400 leden van Baha'f-
gemeenschappen uit Noord- en
Zuid-Holland vieren op dinsdag
21 maart hun nieuwjaarsfeest in
het Antonius Zalencentrum in
Leiden. Op deze dag loopt te
vens hun negentiendaagse vas
tenperiode af.
De grondlegger van het
Baha'i-geloof, de profeet
Baha'u'llah, heeft ruim 150 jaar
geleden een nieuwe kalender
ingesteld, gebaseerd op 19
maanden van elk 19 dagen. De
eerste dag van dit kalenderjaar
valt op 21 maart en is tevens het
begin van de lente.
De Baha'is gaan er in hun ge
loof vanuit dat de mensheid een
eenheid vormt. Een dergelijke
erkenning vereist volgens hen
onder meer het loslaten van alle
heersende vooroordelen, geba
seerd op ras, klasse, sekse en
godsdienst. In de optiek van de
Baha'is is wereldvrede op den
duur onvermijdelijk. De ge
meenschap maakt in concrete
richtlijnen duidelijk hoe de
mensheid aan die uiteindelijke
wereldvrede kan bijdragen.
Andere centrale uitgangspun
ten zijn onder meer de erken
ning dat alle religies hun oor
sprong vinden in dezelfde bron
en de persoonlijke verantwoor
delijkheid van elk mens om on
afhankelijk naar de waarheid te
zoeken.
Over de exacte datum bestaat onenigheid, maar de ar
chieven van Pax Christi wijzen uit dat de Franse bisschop
Pierre-Marie Théas en de Franse lerares Dortel-Claudot
op 11 maart 1945 het omstreden initiatief namen waaruit
de vredesbeweging werd geboren. Hun ontmoeting
mondde uit in een 'kruistocht van gebed' voor verzoe
ning tussen Fransen en Duitsers, die de naam Pax Christi
meekreeg.
den haag anp Het eerste wapenfeit van de
nieuwe vredesbeweging was
een 'kruistocht van gebed voor
de naties' naar het Franse Vé-
zelay in juli 1946. Deelnemers
uit veertien landen namen
evenzoveel kruizen van verzoe
ning mee en plaatsten die daar
in de zijbeuken van de kerk. In
1952 riep paus Pius XII Pax
Christi tot officiële rooms-ka-
tholieke vredesbeweging uit.
Duitsland en Nederland kregen
in 1949 eigen afdelingen.
In de jaren zestig en zeventig
breidde Pax Christi zich geleide-
Vijftig jaar later is Pax Christi
een wereldwijde rooms-katho-
lieke vredesbeweging met twin
tig afdelingen in alle continen
ten. Gebed, studie en actie voor
vrede zijn nog steeds de drie
pijlers van de organisatie. „Met
een hart verruimd door een lief
de die ook de vijanden omvat
en die beledigingen vergeeft,
willen we het Duitse volk gene
zen en behoeden voor het ver
dere kwaad dat het bedreigt",
schreef Théas in 1945.
lijk over de wereld uit. In 1963,
onder het internationale voor
zitterschap van kardinaal
Alfrink, werd de pauselijke en
cycliek 'Pacem in terris' het
handvest van de beweging. Vre
de werd vanaf toen als vrucht
van gerechtigheid en eerbiedi
ging van de mensenrechten ge-
Sinds het einde van de Koude
Oorlog probeert Pax Christi te
bemiddelen in brandhaarden
als het voormalige Joegoslavië
en Sudan. Missies van de huidi
ge internationale voorzitter, de
Belgische kardinaal Danneels,
naar het voormalige Joegoslavië
hebben kritiek uitgelokt wegens
diens milde houding - althans
in het openbaar - ten opzichte
van de Servisch-Orthodoxe
Kerk. Pax Christi viert het vijf
tigjarig bestaan van 26 tot 28
mei in het Italiaanse Assisi.
BEROEPINGSWERK Oriëntatiedag priesteropleiding
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te IJmuiden-West: J.B. Al-
blas te Hazerswoude; te Haren (Gr
H.G. Teeuwen te Sittard; te 't Harde
(BW Poshuis). W.j. Hament te
Nieuw-Amsterdam; te Arnhem tot
gastpredikant ten dienste van de ge
meenschap van Indonesische christe
nen (P.E.R.K.I.) mevr. I A. Riaurika,
predikant van de G.P.I.B. (Gereja
Protestan di Indonesia Barat).
leiden/voorburg
Vronesteyn, het
priesteropleiding in het Bisdom
Rotterdam, houdt op zaterdag
18 maart een oriëntatiedag voor
jonge mannen die belangstel
ling hebben voor het priester
schap.
Geïnteresseerden van 17 jaar
of ouder zijn op deze dag van
11.00 tot 16.00 uur welkom in
het centrum aan het Park Vro
nesteyn 14, maar moeten vooraf
wel eerst even contact opne
men met rector H. Flohr (070-
3873804) of met de studenten
(070-3876633).
Het algemeen psychiatrisch ziekenhuis Ende
geest in Oegstgeest beschikt over een nieuw Be
zinningscentrum. In het onderkomen hebben de
aan het ziekenhuis verbonden pastores Friede-
rich en Van den Borne een eigen kamer en verder
is er een ontmoetingsruimte voor liturgische bij
eenkomsten en andere groepsactiviteiten. De
overtuigihg leeft dat vooral psychisch gekwetste
mensen recht hebben op een plek waar ze tot
zichzelf kunnen komen en hun religieuze verha
len met anderen kunnen delen.
Het Bezinningscentrum is ondergebracht in
een gebouw dat vroeger dienst deed als gymzaal.
Het verbouwde onderkomen ligt centraal op het
Endegeest-complex, niet ver van de hoofdingang
en de klokkestoel die elke zondagmorgen bewo
ners van Endegeest en bezoekers uit de omgeving
oproept tot de gemeenschappelijke kerkdienst.
Het interieur van de kerkzaal is verfraaid met een
wand- en glasschildering van kunstenares Anke
Mensink.
Door de week is het Bezinningscentrum zoveel
mogelijk toegankelijk voor stilte, meditatie en
ontmoeting. Om de drempel tussen het psychia
trisch ziekenhuis en bewoners uit de (wijde) om
geving te verlagen, zijn ook 'buitenstaanders'
welkom.
DE KERKBLADEN
Er gaat een verhaal over een
Zwitserse vrouw die bij een
bezoek aan de bisschop voor
zichtig ter sprake brengt dat zij
zich niet aangesproken voelt
door zijn 'mannen-broeder
teksten'. De bisschop verze
kert haar dat zij hiermee van
zelfsprekend ook bedoeld
wordt. Maar als zij bij het weg
gaan afscheid neemt van de
bisschop met de woorden:
'Tot ziens, zuster', kijkt hij
toch wat verward. „Voelt u
zich dan niet aangesproken?",
wil de
Orgaandonatie
Het plan om iedereen die niet
nadrukkelijk bezwaar aante
kent maar te bestempelen tot
'orgaandonor' stuit dominee
P.J. van Midden uit Lisse (vrij
willig drager van het donorco
dicil) tegen de borst. „Je wrijft
je bij zo'n voorstel je ogen ge
woon even uit: wil men dat
echt? Dus als ik niet hardop
zeg 'ik wil niet', dan wil ik op-
goeie
probleem
ligt. Voor
mannen
moet het
Rijnlandse Kerkbode
ONTMOETING
"KerkJpCacC^
Mg petrus iNForpa
ü&iïïl'OWSSi i'icaiLKJlLAlJ
de gewaar
wording zijn
te worden aangesproken met
zuster of dochter. Dat zijn ze
niet gewend en gelukkig hoe
ven ze er niet aan te wennen.
Langzaamaan begint het door
te dringen dat de gewaarwor
ding van vrouwen precies de
zelfde is: zij voelen zich niet
(meer) aangesproken wanneer
zij uitgenodigd worden om zo
nen van God te worden, ook al
weten zij dat hiermee zowel
mannen als vrouwen worden
bedoeld."
Mens
Talrijker zijn de liederen waar
in gesproken wordt over de
mens, vervolgt Rusman. „Het
is goed Nederlands om te
spreken over 'de mens, hij
gaat...', maar vrouwvriendelijk
is het niet. Het gaat erom dat
mensen zichtbaar gemaakt
worden. Wanneer vrouwen en
mannen bedoeld worden, dan
moet dat te zien en te horen
zijn. Veel mensen zijn in onze
parochie op één of andere ma
nier betrokken bij de liturgie.
Maar daarvoor moet iedereen
zich wel aangesproken voelen.
Daarom is het jammer wan
neer in liedteksten niet altijd
tot uitdrukking komt. Maar
moet je dan al die liederen
maar niet meer zingen? Of
zingt straks iedereen spontaan
'kind' als in de tekst het woord
'zoon' staat, en wisselen we
'de mens, hij moet...' gewoon
af door 'de mens, zij moet...'?
machine vast."
Prijsvraag
Voorzitter L.C. Verhagen van
de hervormde kerkeraad van
Koudekerk aan den Rijn/Ha-
zerswoude-Rijndijk las on
langs in een huis-aan-huisblad
over een prijsvraag onder de
titel 'Leve de kerk'. „Er worden
praktische suggesties voor ver
anderingen in de kerk ge
vraagd", schrijft hij in de Sa
men op Weg-maandbrief. „De
prijsvraag kent weinig beper
kingen. Iedereen mag mee
doen. Er werden al enkele
schoten voor de boeg gedaan,
waaronder: een kerkdienst
zonder preek, maar met veel
muziek en zang. Prachtig,
denk ik dan, maar waar gaat
het nu eigenlijk om in de kerk?
Zijn we al zover dat we prijs
vragen moeten gaan uitschrij
ven om te weten wat we doen
moeten? En dan de jury: met
onder anderen een bekend
pianist en een oud-hoogleraar
public relations. Met alle res
pect, maar dan hoop ik maar
dat in die jury ook de kerk zelf
vertegenwoordigd is. Want
creatieve ideeën zullen er ge
noeg zijn, maar als het alleen
nog gaat om het 'leuk te hou
den' dan konden we weieens
bedrogen uitkomen.
PUZZEL
1 23456789
OPGAVE
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:
1. huisdier, diploma; 2. genot
middel; 4. franco, smeer, rivier
i Italië; 5. losplaats, overschot;
6. voegwoord, oosterlengte; 7.
spijskaart, eikeschiller; 8. mu
zieknoot, vermoeid, Chinese
maat; 10. aanlegplaats; 11.
broeibak, vogel.
Verticaal:
1. afstamming; 2. spil, radium,
voedsel, Franse vennootschap; 3.
metaal, boom, kunstwerk; 4. pla
neet; 5. larve, verbond; 6. speel
kaart; 7. vrucht, ieder, telwoord;
8. grondtoon, naschrift, oude
lengtemaat, reeks; 9. openbaar
ambtenaar.
OPLOSSING
SLEUTELWOORD
Horizontaal:
1. bromelia; 2. roffelen; 3. affec
tie; 4. duimstok; 5. excursie; 6.
reiswieg; 7. ideefixe; 8. eerzucht.
De woorden op de eerste en der
de verticale regel zijn: BRADE
RIE en OFFICIER Het sleutel
woord luidt: FORMIDABEL.
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
DE. OPBRENGST VAM MUM
BANJ KOV/E RvVAU-EXI ZAT
BOES
Ml
HET WEER
Onstuimig
De weerkaart vertoonde gistermid
dag een opvallend winterse lucht
drukverdeling. Vanuit een zeer
krachtig Russisch hogedrukgebied
stroomde zeer koude, uit Siberië
afkomstige lucht, over een groot
deel van Centraal-Europa uit. De
vorstgrens reikte zelfs tot Dene
marken en Midden-Duitsland, waar
het op verschillende plaatsen
sneeuwde. De schaatsliefhebber,
die afgelopen winter bepaald niet
aan zijn trekken is gekomen, zou
deze oostcirculatie liever in januari
gezien hebben. Nu waren de scher
pe kantjes er duidelijk af, al voelde
het belangrijk kouder aan dan in de
In het noorden en oosten van het
land bleef de thermometer staan
op 2 tot 3 graden. In onze regio
was er nog enige tijd een waterig
zonnetje te zien, maar ook hier wa
ren de voorjaarsachtige trekjes van
de laatste tijd wel verdwenen. Het
kwik reikte hier nog tot 8 graden,
een normale waarde voor midden
maart. De voorste begrenzing van
een andere partij koude lucht - van
maritieme oorsprong - passeerde
de afgelopen nacht met regen en
natte sneeuw.
Het wazige aanzien van de he
mel heeft vandaag plaatsgemaal
voor scherpe, sterk wisselende
luchten met felle opklaringen e
dreigende stapelwolken. De tem
ratuur daalt op 5 kilometer hooi
tijdelijk tot onder -35 graden, eej
indicatie voor sterke onstabilitei!
Er kunnen flinke buien onstaanj,
met hagel, onweer en natte
Komende nacht daalt het k
tot dicht bij het vriespunt en dan'
kan de neerslag voor plaatselijke
gladheid zorgen. Morgen wordt q»
buiigheid onderdrukt. Ons land
dan op een vluchtheuveltje tussle
twee slechtweergebieden in. Ini^,
loop van de dag zwelt de zuidwei
ter echter flink aan als een uitdiff
pende depressie koers zet naar lis
noorden van de Noordzee. In del;
avond volgt regen; aan zee wakk(.
de wind aan tot stormachtig, 8
aufort.
Ook na morgen blijft de deprep
sie voor tamelijk onstuimig weerj
zorgen. Achter de regenzone ko-j
men nog tal van maartse buien d
zetten en de wind neemt maar 1
langzaam in kracht af. De temp?
tuur schommelt tot en met het kP'
mende weekeinde tussen 5 en IP
graden. p
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Engeland, Schotland,
en geruime tijd regen. In
Engeland eerst af en toe
zon. Later op de dag op
nieuw enkele bui
met onweer. Middag
peratuur van
het noorden tot 11 in het
België en Luxemburg:
Half tot zwaar bewolkt en
af en toe regen. Vandaag
en morgen nu en dan zon
dagtemperatuur ongeveer
9 graden, in de Ardennen
Vrij zonnig en droog. In
het noorden mogelijke enkel
velden. Middagtemperatuur
en 20 graden.
Madeira:
Wolkenvelden en enkele buien, mogelijk
met onweer. Morgen vrijwel de gehele
dag droog en meer zon. Middagtempera
tuur rond 17 graden.
Spanje:
Vandaag in het noorden enkele wolken
velden en af en toe regen. Elders vrij
zonnig en droog. Middagtemperatuur
van 14 graden in het noorden tot 20 in
het zuiden. In Andalusië plaatselijk 24
Canarische Eilanden:
Wolkenvelden en vandaag nog enkele
peratuur rond 21 graden.
Marokko:
Westkust: wolkenvelden en enkele bui
en. Vooral in het zuiden ook zon. Mid
dagtemperatuur tussen 18 en 22 gra-
Vandaag zonnige perioden en vrijwel
overal droog. Morgen meer bewolking en
toenemende kans op regen- en onweers
buien. Middagtemperatuur aan zee rond
20 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag van het noordwesten uit regen,
in de Alpen boven 800 meter sneeuw.
Morgen in de Alpen eerst nog plaatselijk
sneeuw, m de dalen regen. Verder zon
nige perioden en vrijwel overal droog,
maar later in het westen toenemende
bewolking, plaatselijk gevolgd door re
gen. Middagtemperatuur tussen 10 en
14 graden. Temperatuur op 2000 meter
hoogte in de Pyreneeën 's middags rond
het vriespunt; in de Franse Alpen om
streeks -3 graden.
Mallorca en Ibiza:
Overwegend zonnig. Middagtempera
tuur rond 18 graden
Italië:
Vandaag perioden met zon en droog, in
het zuidoosten eerst nog kans op een re
gen- of onweersbui. Morgen in het noor
den wolkenvelden en plaatselijk regen,
in de bergen boven 1000 meter sneeuw.
In het zuiden droog en perioden met
zon. Middagtemperatuur tussen 10 en
14 graden, op Sicilië circa 16. Morgen
overal wat hogere temperaturen. Tempe
ratuur op 2000 meter hoogte in de Al
pen en Dolomieten rond -3 graden.
Corsica en Sardinië:
Overwegend zonnig en droog. Middag
temperatuur tussen 14 en 17 graden.
Malta:
Perioden met zon en waarschijnlijk
droog. Middagtemperatuur omstreeks
18 graden.
Griekenland en Kreta:
Vandaag half tot zwaar bewolkt en en
nog enkele regen- of
Morgen geleidelijk meer zon er
Middagtemperatuur tussen 10
Turkije en Cyprus:
DONDERDAG 16 MAART 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 06.53 Zon onder 18
Maan op 18.26 Maanonder06
Waterstanden Katwijk
Hoogwater02.44 14.54
Laag water 10.55 23.16
Weerrapporten 1
half bew ozo 4
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Zwitserland:
Vandaag eerst nog opklaringen, later
meer bewolking en op veel plaatsen af
en toe regen, boven 800 meter sneeuw.
Morgen wolkenvelden en afnemende
neerslagkansen. Maxima in de dalen
tussen 5 en 10 graden. Temperatuur op
2000 meter rond -5 graden.
Oostenrijk:
Af en toe wat zon, ook tamelijk veel wol
kenvelden en nu en dan sneeuw, in de
dalen geleidelijk overgaand in regen.
Maxima in de dalen tussen 3 en 8 gra
den. Temperatuur op 2000 meter hoog-
Stockholm
Wenen
Casablanca t
half bew ono 5/ 11
COLOFON
dIrectie^ m8e
GP A
HOOFDREDACTIE J,
Nypels, Henk van der Post (adj)
OMBUDSMAN R D Paauw, tel. dag 9 31
11 30 uur 071-356215, of per post
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82,2321 BM Leiden
Telefoon 071-356356
POSTADRES
Postbus 54,2300 AB Leiden
TELEFAX
Fam benchten 023-317337
Redactie 071-321921 -