'Fusies werken altijd bedreigend'
Kerk Samenleving
Sluiting broederschapshuis
legt doopsgezinde zorgen bloot
W///
MAANDAG 13 MAART 1995
BUITENLAND KORT Gert van Maanen geeft vorm aan nieuwe organisatie SoW-kerken
Bijbeluitgave
Bisschop Jean-Charles Tho
mas van Versailles heeft de
kerkelijke goedkeuring (im
primatur) van een bijbeluit
gave ingetrokken wegens
de 'antisemitische strek
king' van sommige notities
bij de tekst van het Nieuwe
Testament. De bijbel 'voor
de christelijke gemeen
schappen', die in mei 1994
verscheen, is inmiddels in
achttien miljoen exempla
ren verspreid, vooral in Eu
ropa, Latijns-Amerika en
Azië. Twee priesters uit het
bisdom Versailles, de broers
Bernard en Louis Hurault,
hebben bij de bijbel aante
keningen gemaakt, waarvan
sommige volgens Thomas
'de joodse gemeenschap
hebben gekwetst'. Zo wor
den de besnijdenis of het
dragen van een zwarte
hoed 'folkloristisch' ge
noemd. Ook schrijven de
broers Hurault dat de joden
een bijzondere aanleg voor
het zakenleven hebben en
dat zij er problemen mee
hebben 'hun fanatisme te
beheersen'.
Encycliek
Het Vaticaan publiceert de
encycliek over het leven,
Evangelium Vitae, op 30
maart. Hoofdthema's van
dit document zijn volgens
kringen rond het Vaticaan
de bescherming van het le
ven, abortus, euthanasie en
bio-ethiek. Vandaag heeft
onder leiding van de prefect
van de congregatie voor de
geloofsleer, kardinaal Jo
seph Ratzinger, en de voor
zitter van de pauselijke raad
voor het gezin, kardinaal
Alfonso Lopez Trujillo, een
bijeenkomst plaats over de
inhoud van de encycliek.
Dat maakte de woordvoer
der van het Vaticaan giste
ren bekend. Aan deze bij
eenkomst nemen onder
meer voorzitters van ge-
loofscommissies van natio
nale bisschoppenconferen
ties deel. Vergelijkbare bij
eenkomsten zijn ook ge
houden ter voorbereiding
van vorigfe encyclieken, al
dus het Vaticaan.
Beeld
De Vaticaanse diplomaat
en aartsbisschop Renato
Martino heeft een meer dan
twee meter hoog beeld van
Adam en Eva voor zijn wo
ning in Rome, met lakens
laten inpakken. De naakt
heid van de twee figuren
stuitte de 73-jarige hoog
waardigheidsbekleder zó
tegen de borst, dat mede
werkers van het Vaticaan
het beeld met enonne la
kens moesten bedekken.
Dat schrijft het Italiaanse
dagblad Corriere della Sera
in haar zondageditie.
De manier waarop in de
Hervormde Kerk met per
soneel wordt omgespron
gen is 'niet best'. Gert van
Maanen, sinds kort hoofd
van de stuurgroep die de
organisatorische fusie van
het Samen op Weg-proces
moet bewaken, vindt dat er
in het hervormde huis
meer 'organisatorische hy
giëne' moet komen. „Het is
bepaald geen uitzondering
dat hervormden er drie
jaar overdoen om een be
sluit te nemen en twee jaar
om het niet uit te voeren."
Wat dat aangaat mogen ze
van Van Maanen in de leer
bij hun gereformeerde
SoW-partners, die een 'to
taal andere vergaderdisci
pline'kennen.
De stuurgroep begon in januari,
evenals de managers en bijbe
horende teams, die de fusie van
de bureaus van hervormden,
gereformeerden en lutheranen
daadwerkelijk gestalte moeten
geven. Bij deze operatie zijn
zo'n achthonderd werknemers
betrokken.
Anderhalf jaar hebben ze de
tijd om de weg naar de organi
satorische fusie te plaveien. Ter
wijl veel mensen in de kerk het
welslagen van deze omvangrijke
operatie in die tijd als een regel
recht wonder beschouwen, ge
looft Van Maanen 'absoluut' dat
het lukt. Van Maanen (53) is
sinds ruim een jaar directeur
Informatienetwerk
vredesgroepen
De vrijlating van oorlogsgijze
laars is de eerste taak van een
informatienetwerk dat vredes
groepen in de door oorlog ver
scheurde Kaukasus met elkaar
verbindt. Een delegatie van het
Interkerkelijk Vredesberaad
(IKV) en de internationale vre-
des- en mensenrechtenbewe
ging Helsinki Citizens Assembly
(HCA) zette het netwerk op tij
dens een bezoek aan het ge
bied. Met draagbare computers
en faciliteiten voor elektroni
sche post, gefinancierd door het
Nederlandse vredesfonds Euro-
peace, staan HCA-afdelingen in
Georgië, Armenië, Azerbeidzjan
en de enclave Nagorno-Kara-
bach met elkaar in verbinding
Met het Transkaukasus Infor
matienetwerk willen de HCA-af
delingen in het gebied bijdra
gen aan vrede.
Gert van Maanen: „De ene helft van
logisch."
van de oecumenische ontwik
kelingsbank EDCS (opgericht
door de Wereldraad van Ker
ken). Uit idealisme. Daarvoor
vervulde hij een sleutelrol bij de
fusie van de Postbank en de
NMB en eerder was hij nauw
betrokken bij de fusie Ned
Lloyd-KNSM.
Van Maanen vindt anderhalf
jaar zelfs rijkelijk lang. „Het ont
werpen van een heldere struc
tuur kost niet meer dan een
week of drie. De echte opgave is
natuurlijk om die blauwdruk
door de organisatie heen te
loodsen." En dat is geen geringe
opgave, geeft hij toe. „De ene
helft van ons werk is organisa
torisch en de andere helft is,
wat ik noem, klimatologisch."
Maar ook die drempels zijn er
om overwonnen te worden,
vindt hij. „Het moet zo zijn dat
wanneer de synodes defintief ja
zeggen tegen het besluit, zij
precies weten waar ze ja tegen
zeggen."
Aan de voortdurende onze
kerheid van het personeel moet
zo snel mogelijk een einde ko
men, vindt Van Maanen. Met
name vanuit dat gezichtspunt
vindt hij die anderhalf jaar aan
de lange kant. Pas het vorig na
jaar nam de trio-synode het
rapport Mensen en Structuren
aan, het spoorboekje voor Van
Maanen en de zijnen. De ver
schijning van dat rapport was
een jaar vertraagd, omdat voor
een eerdere versie „onvoldoen
de draagvlak" bestond. „Nee,
de schoonheidsprijs verdiende
dat niet."
Maagzweren
„Fusies werken voor de mensen
altijd bedreigend", weet Van
Maanen, die er niet wakker van
ligt dat personeelsleden onder
ling soms stemming lopen te
maken. „Wie wordt mijn baas,
waar kom ik te werken, kan ik
mijn dochter nog hier op school
doen? Dat lijken heel triviale
vragen, maar zulke problemen
gaan dwars door de echtelijke
slaapkamers heen. Daarom
vind ik dat er nu zo snel moge
lijk duidelijkheid geschapen
moet worden. Je kunt wel bij
voorbeeld vijf jaar werken aan
perfectie, maar die volmaakt
heid weegt dan niet op tegen al
le maagzweren die in de tussen
tijd zijn gekweekt."
Van dat geaarzel worden ge
reformeerden 'huiverig, en die
huiver is terecht'. De kerk kan
wat het personeelsbeleid betreft
in de leer bij het bedrijfsleven,
vindt hij. „Als er problemen zijn
op dat vlak wordt er een hele
tijd gedaan alsof die er niet zijn
en dan wordt er vooral pasto
raal over gepraat, maar laat
men verder Gods water over
Gods akker lopen." Ook signa
leert hij dat er weinig bedreven
heid is om een andere stoel te
vinden voor degenen onder de
pakweg tweeduizend academici
(predikanten) die disfunctione
ren. „Ze moeten zelf maar een
goed heenkomen zoeken. En
zoiets kan echt niet."
In zulke situaties wordt vol
gens hem weieens ten onrechte
naar 'de mantel der liefde' ge
grepen 'om het organisatori
sche onvermogen af te dekken'.
„Het grote verschil met het be
drijfsleven is, dat dergelijke on
zorgvuldigheden in de kerk ex
tra diep ingrijpen. Kijk, bij de
Rabobank kun je op maandag
ochtend zeggen: jongens, we
gaan gewoon weer aan het
werk, ook al vindt niemand die
nieuwe huisstijl mooi. Maar in
de kerk werkt dat zo niet. Dan
hebben de mensen het gevoel
van: en dat noemt zich nou
christen... Je moet dat niet on
derschatten."
AMSTERDAM/HAARLEM ANP
De dreigende sluiting van het doopsgezinde
broederschapshuis in Schoorl heeft in doperse
kring tot grote beroering geleid. Voor prof. dr.
S. Vooistra, hoogleraar aan het Doopsgezind
Seminarium van de Universiteit van Amster
dam, is het einde van 'Schoorl' een teken aan
de wand, een symptoom van 'de chronische
ongesteldheid van de gehele doopsgezinde
broederschap'.
Het broederschapshuis, één van de vier die
de doopsgezinden rijk zijn, is onlangs gesloten
en het personeel is naar huis gestuurd. Bin
nenkort besluit het bestuur van de Algemene
Doopsgezinde Sociëteit (ADS) tot liquidatie
van het huis of voortzetting in een andere
vorm. „Eerst moet de vraag beantwoord wor
den of het huis nog toekomst heeft", zegt
ADS-voorzitter P. Beun.
Vooistra greep de dreigende sluiting onlangs
in het Algemeen Doopsgezind Weekblad aan
voor een scherpe analyse van de toestand van
zijn kerk. De broederschapshuizen, in de jaren
twintig en dertig opgericht als centra van be
zinning en doopsgezind gemeenschapsleven,
zijn volgens hem verworden tot individualisti
sche vakantie-oorden. „Creatief, ontspannend
en gezellig, dus dat moet wel doopsgezind
zijn", sneert hij.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te St. Johannesga-
Delfstrahuizen: J. Hannessen te
Birdaard-Janum c.a
Bedankt: voor IJsselstein (Utr.):
J. Veldhuijzen te Putten.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Amsterdam, als
pastor in het verpleeg- en verzor
gingstehuis de Buitenhof te Am
sterdam: J.F. de Leeuw, kandi
daat te Amsterdam, die dit be
roep heeft aangenomen.
Beroepbaarstelling: P. Hiemstra,
Akelei 57, 8265 KB Kampen.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Dronten: J.R. Geer-
singte Lisse i.c.m. Voorschoten.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: tweetal te Noordsche-
schut: M. Groen te Haarlem-
Centrum en C.A. den Hertog te
Apeldoorn-Centrum.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Leerdam: P. Melis
te Nieuw Beijerland; te Capelle
a/d IJssel-West: J. Kareis te Ou-
demirdum.
P
u
z
z
E
L
s
R
E
G
A
J
O
O
E
P
R
O
T
K
E
D
R
O
O
V
S
A
P
M
O
K
K
O
L
1
E
z
R
E
M
M
E
IJ
G
T
E
P
N
E
R
E
V
A
L
K
N
R
T'
A
D
L
O
G
G
E
R
T
1
E
T
R
O
G
R
A
L
1
E
1
N
D
T
O
E
P
O
E
A
S
E
U
N
R
O
D
O
T
M
I
B
R
P
T
E
A
R
R
L
B
S
O
N
H
E
F
S
A
E
O
E
1
S
A
P
IJ
E
C
E
V
N
O
E
R
P
G
M
S
L
P
R
S
z
B
D
E
s
S
N
R
N
G
P
1
E
K
R
K
R
B
G
1
E
E
O
V
1
A
A
N
E
O
O
N
D
l
L
L
L
B
K
A
O
A
D
T
A
N
V
A
S
1
U
H
K
E
D
T
N
G
A
w
R
E
G
E
V
N
E
N
IJ
M
O
L
ANKER
BAKBOORD
DEKHUIS
EMMERZEIL
FREGAT
GANGSPIL
KARDEEL
KOERS
KOMPAS
KOPLAST
LANDINGSBOOT
LAVEREN
LENSPOMP
LOGGER
LOGLIJN
MIJNENVEGER
ONDERZEEBOOT
PRESENNING
SPARDEK
STEIGER
TANKSCHIP
TORENZEIL
TORPEDOJAGER
UITKIJK
VIERMASTER
VOORDEK
WALVISVAARDER
OPGAVE
OPLOSSING
WOORDZOEKER
In deze mengelmoes van letters
zijn al de genoemde woorden ver
stopt. Ze zijn te lezen van links
r rechts, van rechts naar
links, van boven naar beneden of
omgekeerd of schuin. Sommige
letters worden dubbel gebruikt.
Streep alle woorden door. De ras
terende letters vormen dan regel
voor regel van boven naar bene
den nog een woord.
zakken
b-s-p-o-a
rumba-r-d
i-a-rover
kerst-e-u
tstuk
balkan
i-ao
tophit
JVT,
BOES
HET WEER
Minder zachte lucht
Tijdens het voorbije weekeinde kon
de lente zich naar hartelust uitle
ven dankzij de samenwerking tus
sen het beroemde Azoren-hoge-
drukgebied en een ander, buiten
gewoon krachtig hoog met centrum
bij Moskou (1067 millibar). Van
Vlieland tot op de Vaalserberg
scheen de zon uitbundig. De win
terjas kon voor even worden opge
borgen; terrassen zaten overvol en
velen trokken er op uit om het eer
ste prille groen te zien ontluiken.
Zaterdag werd voor het eerst dit
jaar 15 graden overschreden. Som
mige Limburgse stations meldden
17 graden; in de regio's langs de
westkust bleef het met 13 a 14
graden iets frisser. De verwachte
inzinking, die voor zondag op het
programma stond, bleef helemaal
uit. Een front verpieterde al voor
het de Nederlandse kust had be
reikt. Afgezien van enkele dunne
wolkensluiers werd het andermaal
een zonovergoten dag. Het werd
opnieuw flink warm voor midden
maart en het kwik reikte in onze re
gio tot circa 14 graden; alleen aan
zee bleef het bij een frisse noor
denwind wat koeler. Vandaag en
ook dinsdag nog weet de hogèdruk
boven onze omgeving nog van geen
wijken. Een noordoostelijke stro
ming voert onophoudelijk droge,
continentale lucht aan, waarin de
HET WEER IN EUROPA
zon goed tot zijn recht komt. Na-.ti
tuurlijk zijn de nachten in deze ti
van het jaar nog wel de koude fr™
Op beschutte plekken is zelfs
aan de grond goed mogelijk. Van
het oosten sijpelt iets minder zac
te lucht binnen, maar de late kou
degolf boven Rusland (-10 tot -1 c
graden) bereikt ons land niet. Tocc
loopt de eerste lenteperiode bove c
ons land ten einde; we moeten
weer terug naar af. Bij IJsland ligi
een omvangrijke depressie, gevul
met koude lucht, die de hogèdruk^
barriere boven onze omgeving on
dermijnt. Een front uit het noord
westen komt dinsdagnacht over c
introduceert belangrijk koudere
lucht uit de IJsland-Groenland re-«
gio. Dat hebben we al vaker gezie
deze maand: een hoogreikende
koude luchtmassa, die tijdens ha
tocht over de Noordzee onstabiel
wordt en buien doet ontstaan met
de bekende 'maartse' ingrediën
ten, zoals hagel, onweer en wel
licht zelfs natte sneeuw. Later ir
de week komt een volgende de
pressie uit dezelfde koude hoek
naderbij. Dat betekent wind en r
gen, wellicht opnieuw gevolgd dot
gure buien. Het temperatuurmve<
ligt dinsdag nog vrij hoog met 10
tot 12 graden; daarna is het met
tot 9 graden wel bekeken.
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
daag vrij zacht met mg
ma rond 7 graden; daai
daling van temperatuur.
Denemarken:
Vandaag droog en zonnige
perioden. Morgen van het
noordwesten uit bewolking
en later op de dag kans op
regen. Middagtempera-
tuur ongeveer 7 graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Engeland perioden met
zon. Vandaag in Schotland
bewolking en af en
Engeland uitbreidt. Morgen in Schot
land enkele opklaringen, afgewisseld
door buien, mogelijk met hagel of on
weer. Maxima rond 12 graden; morgen
van het noorden uit minder zacht
België en Luxemburg:
Rustig en vrij zonnig voorjaarsweer. Mor
gen later toenemende bewolking, in de
avond mogelijk gevolgd door regen. Mid-
dagtemperatuurrond 10 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Flinke zonnige perioden en droog. Mor
gen, later op de dag, van het noordwes
ten uit toenemende bewolking, maar tot
de avond droog. Maximumtemperatuur
ongeveer 11 graden. Temperatuur op
1000 meter hoogte in de Jura en Voge
zen rond 4 graden.
Spanje:
Vrij zonnig maar vandaag ook nog enkele
wolkenvelden. Vrijwel overal droog. Mid-
dagtemperatuur uiteenlopend van 13
graden in het noorden tot 23 plaatselijk
in Andalusië.
Canarische Eilanden:
Half tot zwaar bewolkt en kans op enke
le buien. Op de zuidstranden meer zon
en. waarschijnlijk droog. Maxima op de
zuidstranden rond 21 graden.
Zuid-Frankrijk:
Droog voorjaarsweer met veel zon. Mid-
dagtemperatuur geleidelijk iets dalend
tot ongeveer 12 graden morgen. Tempe
ratuur op 2000 meter hoogte in de Pyre-
de Franse Alpen iets daardonder.
Italië:
In het noorden veel zon en droog. Elders
half tot zwaar bewolkt en enkele buien;
in het zuiden met onweer en plaatselijk
veel neerslag. Vooral in het zuiden ook
veel wind. Middagtemperatuur uiteenlo
pend van 13 graden, in het noorden tot
17 op Sicilië; langs de Adriatische kust
plaatselijk aanmerkelijk lager. Tempera
tuur op 2000 meter rond het vriespunt.
Duitsland:
Vrij rustig en droog voorjaarsweer met
flink wat zon. Eerst in het oosten ook en
kele wolkenvelden en morgen, laat op
de dag, van het noordwesten uit toene
mende bewolking. Middagtemperatuur
vandaag rond 10 graden; morgen op de
meeste plaatsen net iets lager. Tempe
ratuur op 1500 meter dalend tot rond
het vriespunt.
Zwitserland:
Droog en veel zon. Vooral morgen aan de
noordkant van het Alpenmassief ook en
kele wolkenvelden. Middagtemperatuur
rond 10 graden maar in Tessin enkele
graden hoger. Temperatuur op 2000
meter vandaag net iets boven vriespunt,
morgen net iets onder nul.
Oostenrijk:
Droog en flink wat zon maar later in het
noorden en westen ook enkele wolken
velden. Middagtemperatuur in de dalen
eeks 8 graden, maar vandaag in
het zuiden nog iets hoger. Temperatuur
op 2000 meter hoogte enkele graden
onder het vriespunt
Tsjechië en Slowakije:
Zonnige perioden maar ook af en toe
wolkenvelden. Vrijwel overal droog. Mid
dagtemperatuur dalend tot rond het
vriespunt morgen. Temperatuur op
1000 meter hoogte ongeveer -3 graden.
Hongarije:
Eerst flinke zonnige perioden maar ge
leidelijk meer wolkenvelden. Vrijwel
overal droog. Middagtemperatuur da
lend tot omstreeks 7 graden morgen.
Neerslagkans
Minim'umtemp.
Middagtemp.
WEERRAPPORTEN
DINSDAG 14 MAART 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 06.57 Zonond
Maan op 15.59 Maan or
Waterstanden Katwijk
Hoog water 01.32 13.37
Laag water 09.16 22.07
Weerrapporten 12 maart 19 uur
Aberdeen half bew
Madrid
Malaga
Casablanca zwaarbew.
Johannesburg half bew
Los Angeles half bew
iw2 18 9 02
nnwl 20 10 0.0
COLOFON
DIRECTIE: B M Essenberg, G.P. Arnold (adj),
J. Kiel (adj);
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels, Henk van der Post (adj).
~\ABUDSMAN: R D Paauw, tel. dag. 9 30-
.30 uur 071-356215, of per post
HOOFDKANTOOR:
Rooseveltstraat 82,2321 8M Leiden
Postbus 54,2300 AB Leiden
TELEFAX
enties071-323508
Telefoon 071 -143545
ABONNEMENTEN
Tel. 071-128030 bij vooruitbet (ind. BTW)
per acc giro autom bi
per maand ƒ31,05 ƒ30,05
per kwartaal 87,70 86,70
per jaar 337,55 336,55
VERZENDING PER POST
overige lan Jen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
ma t/mvnj: 18.00-19.30 uur,
zat. 10.00-12 00 uur Tel 071-128030
HEINZ
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
