Oranje telt niet mee op WK
Gouden finish
voor Chen Lu
Jalabert kan meer dan
alleen maar sprinten
Sport
Springen
geeft kleur
Bij oermens Rintje Ritsma is de pijp nu helemaal leeg
MAANDAG 13 MAART 1995
Nieuwe opzet wereldbeker-schaatsen
hamar De wereldbeker-wedstrijden worden met ingang van
volgend seizoen in twee groepen verreden. De technische com
missie van de internationale schaatsunie (ISU) ging zaterdag
avond in Hamar akkoord met het voorstel van de ploegleiders.
De beste zestien schaatsers per afstand komen in de eerste cate
gorie. Tussen de A- en B-groep wordt een promotie- en degrada
tieregeling van kracht. Na elke wereldbeker-wedstrijd kunnen
rijders promoveren dan wel degraderen. De eindstanden van de
wereldbeker-klassementen zijn bepalend voor deelneming aan
de WK afstanden.
Straf dreigt voor schoppende Sikking
Groningen Basketbalcoach Jan Sikking hangt een straf boven
het hoofd. De coach van De Schiestreek maakte zaterdag in de
uitwedstrijd tegen Donar (84-73) een schoppende beweging
naar scheidsrechter Jan Chris Herweijer. Sikking kreeg in de
tweede helft achtereenvolgens een technische en een diskwalifi
cerende fout (uitsluiting). De aanleiding vormde een beslissing
van de arbiter, die een actie van een Schiestreek-verdediger be
strafte met een persoonlijke fout.
Rik Smits topscorer bij Indiana Pacers
phoenix Met 22 punten was Rik Smits vrijdagavond in Phoenix
weer topscorer bij de Indiana Pacers. De Pacers haalden een
stunt uit door de Phoenix Suns in de West America Arena te ver
slaan met 112-97. Het was de derde uitoverwinning op rij voor
de profclub van Smits.
Rini van Bracht winnaar WB-toernooi
mondorf-les-bains» Rini van Bracht heeft het wereldbekertoer
nooi driebanden, onder auspiciën van de Europese- en wereld
biljartbond, in de Luxemburgse plaats Mondorf-les-Bains ge
wonnen. In de finale versloeg de Brabander gisteren de Duitser
Christian Rudolph met 3-2. Van Bracht incasseerde een bedrag
van ruim 10.000 gulden, Rudolph ontving ruim 2000 gulden
minder.
Handballers voorlaatste in Lotto-Cup
oslo» Het Nederlands handbalteam is in de Lotto-Cup als voor
laatste geëindigd. Gisteren verloor het team van bondscoach
Harrie Weerman in Oslo de laatste wedstrijd tegen Roemenië
met 27-29 (13-16). Oranje bleef tot twee minuten voor tijd op
gelijke hoogte met de Oosteuropeanen. De enige zege (24-21)
boekte Nederland zaterdag op Oostenrijk, dat puntloos onder
aan eindigde.
Brenda Schultz geblesseerd
delray beach Brenda Schultz laat hoogstwaarschijnlijk het t>
Key Biscayne, dat vrijdag begint, lopen. Een definitief be
sluit neemt ze in de loop van de week na overleg met haar coach
Glenn Schaap. Schultz trok zich zaterdag in de halve finale van
het toernooi in Delray Beach geblesseerd terug. De partij tegen
de Spaanse Conchita Martinez was pas zes minuten bezig.
Schultz stond met 1-0 achter toen de pijn in het linker dijbeen
verder spelen onmogelijk maakte.
Graf boekt 88ste toernooizege
i Steffi Graf heeft gisteren in Delray
Beach voor de 88ste keer in haar rijke tennisloopbaan de hoofd
prijs van een toernooi veroverd. De 25-jarige Duitse won in de
eenzijdige finale met 6-2 6-4 van de Spaanse Conchita Martinez.
Martin Sinner behaalde gisteren zijn eerste eindzege in een
ATP-toemooi. De ongeplaatste Duitser won in Kopenhagen van
de evenmin 'beschermde' Olhovski. De Rus had het toernooi
van de laatste geplaatste speler ontdaan. Dat was de Slowaak
Kucera, die in de kwartfinale verantwoordelijk was voor de uit
schakeling van Rijnsburger Jan Siemerink.
'The Last Emperor' als inspiratiebron
birmingham» anp/rtr
De kristallen bol, waarin de
Amerikaanse kunstrijdster Ni
cole Bobek zichzelf goud zag
winnen bij het WK in Birming
ham, is aan gruzelementen ge
gaan. Ze viel -in de finale, tot
twee maal toe. Twee drievoudi
ge sprongen eindigden op de
billen in plaats van op een
schaats. Chen Lu kon daardoor
opvallen. De 18-jarige Chinese
bleef wel overeind en werd de
eerste wereldkampioene kunst
schaatsen van haar land. Op de
muziek van Bertolucci's film
The Last Emperor.
Ook de vijfvoudig Europees
titelhoudster Surya Bonaly ging
Bobek in de eindrangschikking
nog voorbij. Haar programma
was technisch moeilijker dan
dat van Chen, maar in artistiek
opzicht stond ze in minder
hoog aanzien bij de juryleden.
Het eerste mondiale goud glipte
de Frangaise derhalve ander
maal door de vingers.
Chen, die zich vorig jaar in Ja
pan op het allerlaatste moment
terugtrok voor het WK wegens
een beenblessure, kwam van
ver. In Birmingham was de start
vals, maar de finish glaszuiver.
Maandag, bij de kwalificatie,
was ze nog niet meer dan 'ta-
Vijfde plaats voor Jongmans op 800 meter als beste resultaat
barcelona anp
De blik verstarde, de benen verzuurden. Stella Jongmans
ging kapot in de WK-finale 800 meter. Haar sprankelende
levenslust en onvoorwaardelijke strijdlust leverden de
nog jonge en betrekkelijk onervaren aüete de vijfde
plaats en een persoonlijk record (2.01,14) op. De Haagse
werd en passant 'gevierd' als beste Nederlandse. Armoe
troef dus in het Nederlandse kamp.
aan tegen negatieve stem
metjes. Met succes. ,,Ik ben de
afgelopen maanden vrolijker
geworden." De schijnbaar on
tembare energie werd ge
stroomlijnd en omgezet in pres
taties. Tijdens de loodzware
trainingen van Haico Scharn en
in wedstrijden.
In Barcelona, v\
met weemoed terugdacht
de voor haar mislukte Spelen,
kende ze zwakke momenten.
,,Ik heb nauwelijks
dicht gedaan. Ik had diarree
de buikspieren deden pijn door
voortdurende hoestaanvallen."
Ze liep zich warm als een lam
geslagen vogeltje. „Loop recht
op, kijk de tegenstanders in de
ogen en spuug ze desnoods in
het gezicht." De peptalk
viseur Henk Kraaijenhof miste
zijn uitwerking niet. Jongmans
liep zich uit de naad.
Voorbeeldig
In de finale hield Jongmans zich
opnieuw voorbeeldig overeind.
Ze knokte, maar werd geklopt
op pure snelheid. Geen schan
de. „Meer zit er op dit moment
niet in." Twee EK-finales en nu
de WK-eindstrijd hebben het
gedeukte vertrouwen echter
weer helemaal opgevijzeld.
„Hier kan ik verder op bouwen
Het blijmoedige optreden van
Jongmans week af van de matte
verrichtingen van de andere
Nederlandse deelnemers. Alleen
Yvonne- van der Kolk kon zich
nog enigszins aan de malaise
onttrekken. De Hilversumse,
twee jaar uit roulatie door achil
lespeesproblemen en een voet
operatie, finishte als zevende op
de 1500 meter (4.17,00). „Ik
miste de felheid, maar zie dit
WK als een begin van wat een
mooi buitenseizoen moet wor
den."
Corrie de Bruin hulde zich in
stilzwijgen na een weinig ver
heffend optreden met de kogel.
De 18-jarige zus van Erik de
Bruin strandde in de kwalifica
ties. Met 16,90 meter bleef ze
gpd-verslaggever
In een eindstrijd, die gedomi
neerd werd door de Mozambi-
caanse Maria Mutola (1.57.62),
bemachtigde Letitia Vriesde
brons. De Surinaamse uit Rot
terdam evenaarde met 2.00,36
het Nederlands record, dat on
langs werd aangescherpt door
Ellen van Langen. Het was te
vens een verbetering van de
Zuidamerikaanse toptijd. De
kille cijfers en de derde plaats
lieten echter weinig ruimte voor
uitbundigheid. „Het was alles of
niets. Het werd brons, nou ja",
zei Vriesde bescheiden als altijd.
„Er had heel wat meer ingeze-
Vriesde liep een gewaagde fi
nale. Ze toonde durf, door het
straffe tempo en de demarrages
van Mutola te volgen, maar be
kocht haar vermetelheid met
een inzinking op de laatste me
ters. „Zonder lef kom je nergens
en kun je Mutola nooit ver
slaan", aldus Vriesde, die na
een pechjaar (blessures, privé-
problemen) resoluut heeft afge
rekend met het verleden.
Ook Jongmans heeft een me
tamorfose ondergaan. Heel lang
kon de ze weelde van haar plot
selinge doorbraak in het olym
pische jaar 1992 niet dragen.
Flierefluiten en dagdromen.
„AÜetiek en disco, dat moet
kunnen." De prestaties bleven
logischerwijs uit. „Ik ben men
taal met mezelf aan het rotzooi
en geweest", erkent ze nu.
Inkeer
Vorig jaar bij het EK in Helsinki
kwam ze tot inkeer. Ze vlinder
de over de baan en prompt
werd haar de toegang tot de fi
nale ontzegd. „Ik had geen zin
meer om te verzuren en dacht
er telkens aan een blessure voor
te wenden om uit te kunnen
stappen. Ik had vantevoren al
excuses klaar."
In de Finse hoofdstad trof ze
ook Kraaijenhof. Hij bood haar
een soort 'haptonomische' hulp
In het Palau Sant Jordi op de
Montjuic in Barcelona kreeg het
WK indoor nog enig cachet
door de prestaties op de spring-
nummers. In Barcelona sneu
velde slechts één wereldrecord.
De Russin Jolanda Tsjen hinkte,
stapte en sprong 15,03 meter.
Het nummer is echter nog
volop in ontwikkeling. Dat geldt
niet voor het hoogspringen van
de mannen. Javier Sotomayor
wilde zijn derde wereldtitel in
door extra luister bijzetten met
een wereldrecord. De 27-jarige
Cubaan, wereldrecordhouder in
de open lucht met 2,45 m en in
door hoogvlieger met 2,43 m,
liet nadat hij gewonnen had
(2,38 m) de lat op 2,44 meter
leggen. Fanatiek gesteund door
het ritmisch klappende Spaanse
publiek slaagde hij net niet.
Brian Wellman had bij het
hinkstapspringen slechts één
geldige poging. Het was zijn
tweede, maar die was met 17,72
meter, slechts vijf centimeter
van het wereldrecord van de
Rus Leonid Volosjin, meteen
goed voor de wereldtitel.
Irina Privalova, het Russische
sprintkanon, liet in Barcelona
bewust vrijwel zekere titels op
de 60 en 200 meter lopen. De
Moskouse koos voor de 400 me
ter. Zij achtte zich in staat het
wereldrecord te breken. Zij beet
zich echter stuk op de 49,59 se
conden die de Tsjechische Jar-
mila Kratochvilova dertien jaar
geleden in Milaan liep. Privalo
va won wel met overmacht in
50,23.
Zaterdagavond waren het ver
springen mannen en hoog
springen vrouwen de hoogte
punten. De 22-jarige Cubaan
Ivan Pedroso haalde in zijn der
de poging 8,51 meter. Alleen
Carl Lewis, sedert januari 1988
wereldrecordhouder met 8,79
ruim een meter verwijderd van twaalfde en laatste plaats in de meer tijd en energie in steken."
haar beste seizoenprestatie finale 1500 meter (3.48,39). Vroemen doet aan de Universi-
„Hier hoor ik nog niet thuis. Als teit van Utrecht onderzoek naar
je wilt scoren, dan moet je er het uithoudingsvermogen van
leurstelling reëel duiden na zijn ook
veel sprinkhanen.
baan.
Sergej Boebka komt niet
graag naar wedstrijden waar hij
voor zijn kunsten bij het pols
stokhoogspringen geen vorste
lijke beloning krijgt. De Oekraï
ner kwam in Barcelona na Parijs
(1985), Indianapolis (1987) en
Sevilla (1991) zijn vierde we
reldtitel ophalen. Hij had
slechts drie sprongen nodig om
de wedstrijd te winnen. De tsaar
van de polsstok begon de wed
strijd op 5,70 m. Voor de 5,90 m
moest Boebka twee maal aanlo
pen.
lentvolle beginnelinge'. Maar
uiteindelijk kon de 50 kilo zwa
re, 1,61 meter lange kunstrijd
ster uit Jilin (in de noordelijke
provincie Changchun) toch
haar grote mogelijkheden to
nen. Die had ze in 1992 als 15-
jarige in Californië al laten
doorschemeren.
Na alle derde plaatsen van de
voorbije jaren, ook bij de Olym
pische Spelen, beklom Chen nu
de hoogste trede van het ere-
platform. „Nu ben ik blij, de
eerste titel voor mijn land",
luchtte Chen haar gemoed. Ze
liet 'slechts' vier drievoudige
sprongen zien, de vijfde werd
een tweevoudige, maar was ar
tistiek en expressief genoeg om
Bonaly achter zich te houden.
Protest
De donkere Frangaise, die vorig
jaar op het ereschavot een daad
van protest stelde tegen de 'on
terechte' winst van de Japanse
Yuka Sato, was andermaal
slecht te spreken. „Ik ben er aan
gewend zo te worden beoor
deeld. Ik kan er niet meer boos
om worden." Zeven drievoudi
ge sprongen leverden zes keer
het cijfer 5,9 op voor techniek.
Qua artisticiteit, aanmerkelijk
subjectiever te beoordelen, leg
de ze het weer af.
Fransman wint Parijs-Nice
i het goud, Chen Lu (rechts), wordt gezoend door Nicole Bobek. Op de achtergrond kijkt Su
rya Bonaly n
Bobek gleed als een hoopje
ellende naar het poortje in de
ring en viel neer op het bankje,
in bange afwachting van haar
cijfers. Haar trillende lip verried
al genoeg. De 17-jarige Ameri
kaanse kampioene voelde zich
letterlijk en figuurlijk een geval
len ster. Tot halverwege ging de
kür van de favoriete nog naar
wens. Ze bracht drie moeilijke
combinaties tot een goed einde
en begon vol goede moed aan
de drievoudige 'toe loop'. Die
liep uit de hand. Voor ze het
wist zat Bobek op het ijs. Een
minuut later, na een drievoudi
ge Salchow, opnieuw. Weg
droom.
„Ik was stomverbaasd dat ik
onderuit ging", zei Bobek, de
teleurstelling knap verbijtend.
foto epa
„Het voelde zo goed aan in de
lucht. Ik kon me niet voorstellen
dat ik niet goed zou landen. No-
tabene bij twee zulke gemakke
lijke sprongen voor mij. Ik was
ook niet zenuwachtig, maar
juist vol zelfvertrouwen. Het
was dan wel niet mijn beste ver
toning, ik ben toch blij met deze
medaille en de wijze waarop ik
die heb verdiend."
De 62ste Parijs-Nice is in handen gevallen van
Laurent Jalabert. Met hem won een sprinter de
eerste belangrijke etappekoers van het seizoen.
De witte leiderstrui gaf hem zo veel kracht dat hij
in de afsluitende klimtijdrit op de Col-d'Eze
slechts twaalf seconden toegaf op de Russische
klimmer Vladislav Bobrik.
Jalabert haalde optimaal rendement uit de
monstervlucht van de tweede etappe, toen vijf
tien renners een kwartier voorsprong op het pelo
ton namen. De eindwinnaar moest toen wel uit
die groep komen. Jalabert, in topvorm, liet zich
de kans op de eerste overwinning in een etappe
wedstrijd niet meer ontnemen. Zaterdag ma
noeuvreerde hij behendig langs de voornaamste
hindernis voor zijn eindzege.
In de zevende etappe tussen Brignoles en Man-
delieu liep zijn positie gevaar op het geacciden
teerde parcours, waarop de renners onder meer
de Gand Due moesten beklimmen. Jalabert on
dervond steun van zijn ONCE-ploegmakkers
Stephens, Garcia en zelfs Zülle, de winnaar in
1993. Zij knapten het vuile werk graag voor hem
op.
Jalabert had in 1994 veel pech. Hij viel op zijn
gezicht in de vreselijke valpartij in de massasprint
van de Touretappe in Armentieres. Hij brak onder
meer kaak- en jukbeen. Zijn herstel vergde maan
den. Op de Col-d'Eze schudde hij alle malheur
van zich af. „Ik ben teruggekomen met een ande
re instelling, al zal ik altijd blijven meesprinten",
zei hij gisteren bij de huldiging in Nice.
Richard
De Zwitser Pascal Richard greep zaterdag de dag
zege na een solo van 140 kilometer, Jalabert
sprintte zelf uit een achtervolgend groepje naar
de tweede plaats. Zijn achterstand bedroeg
slechts 35 seconden. Gistermorgen was de Itali
aanse sprinter Fabio Baldato de snelste in de
achtste etappe, een rit in lijn over 94 kilometer
van Mandelieu naar Nice. De Moldaviër Andrei
Tsjmil finishte als tweede, de Italiaan Giovanni
Fidanza als derde. Jalabert sprokkelde onderweg
een paar seconden bij de tussensprints en kon
daardoor met 1 minuut en 47 seconden voor
sprong beginnen aan de afsluitende klimtijdrit
over 12,5 kilometer. Ruim voldoende.
De 26-jarige Fransman stond voor dit seizoen
vijftiende op de wereldranglijst. Hij boekte bijna
al zijn successen als sprinter, hoewel hij de laatste
jaren zich vaker aan een solo of een vlucht in een
groepje waagde. In 1992 won hij het puntenklas
sement in de Tour (groene trui) op basis van één
etappezege (in Brussel). In de Ronde van Spanje
won hij er negen (twee in 1993, zeven in 1994). In
1992 eindigde hij ook als tweede in het wereld
kampioenschap. Parijs-Nice is het grootste succes
tot nu toe. Dat hij als etapperenner tot iets in
staat is, liet hij in 1991 in Parijs-Nice al zien met
de tweede plaats achter de Zwitser Tony Romin-
ger.
De Colombiaan Duban Ramirez won gisteren
in Medellin de proloog van de Clasico RCN. In de
tijdrit over 5,8 kilometer was hij zes seconden
sneller dan zijn landgenoot Hector Palacio. We
reldkampioen Lux Leblanc gaf 58 seconden toe
op de winnaar. De Italiaanse wielrenner Gianluca
Pierobon won gisteren de vijfde etappe van de
Tirreno-Adriatico. Hij had na 175 kilometer een
voorsprong van een minuut en 42 seconden op
zijn landgenoot Stefano Colagé, die de leiding be
hield in de algemene rangschikking.
Zodra Rintje Ritsma in ademnood geraakt, loopt zijn
gezicht rood aan. In Hamar kleurde hij paars. De
schaatser behaalde dit seizoen de Europese titel en de
mondiale. Bij de wereldbeker-finales in Hamar was de
energie op. Op de 5000 meter leed hij zijn eerste neder
laag, op de 1500 meter verspeelde hij de winst in het
eindklassement, op de tien kilometer was hij liever niet
eens gestart.
Ritsma leeft in onmin met het Vikingskipet, waar hij
vorig jaar nog zijn eerste .titel (EK) behaalde. „Het was
weer Noors ijs", zei Bart Veldkamp, zaterdag tot zijn ei
gen verbazing en vreugde winnaar op de vijf kilometer.
Noors staat voor zwoegend door de bochten, voor veel
weerstand op het rechte stuk, voor weinig glijden over
400 meter. Ritsma voelde het. In hoofd en benen. „Ik
kan net weer staan", zei hij zaterdag. Het was bijna een
half uur na zijn race.
Het seizoen was lang, vooral voor Ritsma, die in no
vember de beste tijden op de klokken schaatste. Na het
wereldkampioenschap in Baselga di Piné wilde hij al op
vakantie, in Hamar snakte hij ernaar. Twee weken op
draven voor allerlei verplichtingen, daarna eenzelfde
periode ontspanning op de ski's. Dat moet de inspan
ningen doen slijten.
Volgend seizoen is het seizoen nóg langer. Dan zijn
de eerste WK afstanden medio maart, nog een week la
ter dan nu bij de wereldbeker-finale in Hamar. Ritsma
moet trainingen en wedstrijden anders doseren. „Mis
schien hier en daar een wereldbekerwedstrijdje laten
vallen."
Zaterdag begon Ritsma vol goede moed aan de 5000
meter. Met een snelle opening wilde hij het wereldre
cord te lijf. Het bleek een illusie. De ultieme rondje
waren als in een hel: bleek, rood, paars. Vijf kilomete
met een vlak schema zijn hem in Hamar niet gegund
Bij de Olympische Spelen blies Ritsma zijn lijf ruir
jaar geleden ook volledig op. Toen eindigde hij als der
de, nu als tweede, dank zij een laatste krachtsinspan
ning nog net vóór de Japanner Shirahata. De wereldbe
ker, over vijf en tien kilometer, kon hem al niet mee
ontgaan.
Bondsraad NeVoBo: contra-expertise
De bondsraadsleden van de NeVoBo hebben zaterdag tijdens een
bijzondere algemene vergadering in Zeist besloten het net gepre
senteerde bedrijfsplan voor de stichting Top Volleybal Nederland
(TVN) nog eens tegen het licht te laten houden door een extern bu-
De indieners van het voorstel zeiden niet de bedoeling te hebben
de financieel-juridische afsplitsing van top- en breedtesport per 1
april binnen de volleybalbond in gevaar te brengen, maar elk risico
voor de bond te willen uitsluiten. Ook aJ was die garantie in no
vember vorig jaar al uitdrukkelijk gegeven.
De afgevaardigden stemden er mee in de vijf personeelsleden die
zich nu op het bondsbureau met de topsport bezig houden, gedu
rende twee jaar 'met behoud van salaris over te doen' aan TVN, dat
voor het werk 3,6 functieplaatsen denkt nodig te hebben. Het voor
stel de verdeelsleutel voor de eventuele winst van de stichting (bij
voorbeeld 50 procent TVN, 50 procent NeVoBo) per jaar vast te
stellen of te 'verrekenen' met de bondsbijdrage van 910.000 gulden,
kreeg de voorkeur boven de 'oude' claim op 20 procent van de
sponsorinkomsten.
