'Werk onder minimumloon
levert weinig banen op'
Kok wijst handelsblok EU-Nafta af
Binnenland
De Boer kan eindelijk
sen milieudaad stellen
Niemand wil een Lubbers of een Nijpels
Verzekeraar en leverancier graaien uit AWBZ-pot
JNSDAG 28 FEBRUARI 1995
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassi
Achtervolging eindigt in weiland
Lieuwegein Na een wilde achtervolging van Mijdrecht tot Nieu-
jvegein, waarbij 160 kilometer per uur werd gereden, heeft de
politie gisteren twee Utrechtse autodieven aangehouden van 17
tn 20 jaar. In Nieuwegein vlogen de Utrechters, inmiddels op de
huid gezeten door vijf politie-auto's, uit de bocht. Ze wisten lo
pend te on tkomen door de weilanden, maar werden een half
ijiur later besmeurd en verkleumd aangetroffen.
"arnavalspaard op hol in optocht
[int truiden Tijdens de carnavalsoptocht in Limburgse Sint-
bruiden is gistermiddag een paard op hol geslagen en in het pu
bliek terechtgekomen. Veertien toeschouwers, onder wie een
°pantal kinderen, en de ruiter raakten gewond. Het paard raakte
In paniek toen een kleuter met een spuitbus bontgekleurde
Spaghettislierten in zijn richting had gespoten. De gewonden
kijn met vier ambulances naar het ziekenhuis gebracht.
Van Aartsen wil boer niet overvallen
;J)rachten Minister Van Aartsen (Landbouw) ontkent dat hij
blannen heeft om de Nederlandse veehouderij met een overval
te dwingen tot beperking van de mestproduktie. Hij is niet van
l plan om uitbreiding van de veestapel in het noorden en westen
van het land via plotselinge wetgeving te verbieden. Dat heeft hij
bisteren gezegd op een verkiezingsbijeenkomst in Drachten. Van
jKartsen en minister De Boer onderzoeken nu welke mestmaat-
jtegelen ze het beste kunnen nemen. In mei maken ze de uit
komsten bekend.
^Tolken voelen zich gepakt
roekers en ambtenaren vertalen, voelen zich in diskrediet ge
le iracht door de Nationale Ombudsman en Justitie. Zij zeggen dat
dj de problemen met onervaren tolken die voor de vertaling uit
dialecten en Afrikaanse talen van de straat worden geplukt,
enjreeds lang hebben voorzien. Maar Justitie zou toen geen oor
Rebben gehad voor hun zorg. Dat schrijven ze in een brief aan
itaatssecretaris Schmitz van j ustitie.
Opnieuw brand bij Cindu
amsterdam Bij Cindu Chemicals in Uithoorn is gisteren voor de
tweede keer in een week brand uitgebroken. Nu vloog een lege
naftalinetank in brand bij snijwerkzaamheden. De bedrijfs
brandweer en het korps van de gemeente Uithoorn hebben het
vuur geblust. Er zijn geen gewonden. Afgelopen vrijdag raakte
iejéén man gewond toen stoom, hars en dampen uit een ketel spo
rten. Bij het bedrijf was in juli 1992 een grote ontploffing waarbij
[rïjdrie doden en elf gewonden vielen.
man, vermoedelijk een Nederlander, aangehouden met 2,9 kilo
heroïne in zijn bezit. De drugs hebben een geschatte straatwaar
de van 38.000 gulden. In Thailand zittën 1.378 buitenlanders
'aivast in verband met overtredingen die te maken hebben met
verdovende middelen. Of genoemde arrestant inderdaad een
Nederlander is, onderzoekt het ministerie van buitenlandse za
ken in Den Haag nog.
ien haag De tolken die voor Justitie gesprekken tussen asiel-
Nederlander met drugs gepakt
bangkok De Thaise autoriteiten hebben vannacht een 37-jarige
'vdA en D66 kunnen nu scoren metA-73
en haag koos van wees
le voorstanders van aanleg van
e A73 op de westoever van de
laas konden hun oren het af-
elopen weekeinde nauwelijks
eloven. Hadden *ze het wel
oed gehoord? Milieuminister
)e Boer zei de weg nog liever
an de oostkant te willen dan te
iezen voor de oude west-vari-
nt. Want die oude westvariant,
ldus De Boer, is gewoon slecht.
De minister van milieu is er
>p basis van haar gezonde ver-
tand', aldus haar medewerkers,
an overtuigd dat de oude west-
ariant milieubelastender is dan
le oostvariant omdat zich daar-
lij op termijn ook aan de oost-
ant een autoweg ontwikkelt
ings de vele bedrijven die zich
laar hebben gevestigd. Vandaar
lat ze vrijdag met een nieuwe
/estvariant kwam, die ze overi-
ens tevoren goed had doorge-
proken met collega-ministers
an FVdA en D66. Alleen de
VD-ministers bleken er vrijdag
log grote problemen mee te
In haar nieuwe variant zocht
le minister een simpel doch
loeltreffend alternatief. Ze vond
lat in de aanleg van de weg
SER ziet niets in plan van Melkert
Het plan van minister Melkert van sociale zaken en werk
gelegenheid om bedrijven toestemming te geven langdu
rig werklozen tijdelijk minder dan het minimumloon te
betalen, leidt nauwelijks tot meer banen, zo vermoedt de
Sociaal-Economische Raad (SER).
den haag anp
Melkert wil bedrijven de moge
lijkheid geven langdurig werklo
zen maximaal twee jaar minder
dan het minimumloon te beta
len, op voorwaarde dat de be
drijven de betrokken werkne
mers vast in dienst nemen. Vol
gens de werkgevers en de onaf
hankelijke leden is dat plan zo
wel voor bedrijven als voor
werknemers onaantrekkelijk. Zij
denken dat werklozen niet snel
te motiveren zijn om voor min
der dan het minimumloon te
werken. Voor werkgevers zou de
verplichting om de werklozen
een vast dienst verband aan te
bieden te riskant zijn, omdat ze
dan moeilijk weer van hun
werknemer af kunnen als deze
niet voldoet.
Het Centraal Plan Bureau
(CPB) heeft berekend dat de
maatregel leidt tot 3.000 minder
werklozen op middellange ter
mijn en tot 11.000 minder werk
lozen op de lange termijn. Maar
in de SER worden zelfs die voor
uitberekeningen veel te opti
mistisch genoemd.
De werknemers in de SER
vinden niet alleen dat het plan
te weinig banen oplevert, daar
naast vinden ze het sociaal on
aanvaardbaar dat alleenverdie
ners en alleenstaanden met kin
deren die onder het minimum
loon gaan werken, een beroep
moeten doen op de bijstand
voor een aanvullende uitkering.
Dat tast op termijn het sociaal
minimum aan, vrezen de werk
nemers.
De werkgevers lieten gisteren
verder weten dat ze niets zien in
het plan van Melkert om met
zogeheten dienstencheques de
werkloosheid aan te pakken. Op
zichzelf zijn de werkgevers
voorstander van dienstenche
ques, maar dat dient niet uit
sluitend op langdurig werklozen
gericht te zijn, zoals de minister
wil. De FNV vindt het voorstel
van de minister wel een goed
idee.
Melkert maakte zondag be
kend dat hij op beperkte schaal
wil experimenteren met dien
stencheques. Particulieren kun
nen met zo'n cheque iemand
inhuren voor klussen die nu
doorgaans zwart gebeuren, bij
voorbeeld huishoudelijk werk.
De minister wil de klussen laten
opknappen door werklozen. Die
moeten in dienst komen van
bedrijven. De bedrijven worden
betaald met dienstencheques,
en krijgen daarnaast een bedrag
dat bespaard wordt op de uitke
ringen.
In België werkt dat systeem al
enige tijd, maar daar wordt het
gebruikt om werklozen met een
uitkering wat te laten bijverdie
nen. Een dienstencheque in
België kost 15 gulden. Dat is ook
de orde van grootte die Melkert
in gedachten heeft.
Sorgdrager: Media zorgen
voor gevoel onveiligheid
groningen gpd
Het gevoel van onveiligheid bij
de burgers neemt toe, hoewel
de criminaliteit niet toeneemt.
Het grotere onveiligheidsge-
voel wordt vooral gevoed dooi
de media, die zeer veel aan
dacht aan criminaliteit beste
den. Daardoor voelen mensen
zich onveiliger dan nodig is.
Dat zei D66-minister van justi
tie Sorgdrager gisteren tijdens
een verkiezingsbijeenkomst
van haar partij in Groningen.
Sorgdrager wil meer cel
ruimte voor lichtere vergrij
pen. Nu worden mensen voor
een licht vergrijp, waaronder
winkeldiefstal en inbraak,
maar al te vaak na het opma
ken van een proces-verbaal di
rect weer naar huis gestuurd.
Pas wanneer iemand in de
zware categorie criminelen
valt, wordt hij in elk geval tot
aan de berechting vastgezet.
Sorgdrager: „Zover moet je
het niet laten komen. De
groep 14- tot 25-jarigen ver
oorzaakt de meeste criminali
teit. Het is niet de weg dat je
die mensen door laat groeien
naar de zwaartse categorie en
ze dan pas opsluit."
Volgens de minister is het
verschijnsel jeugdbendes,
zoals dit zich tegenwoordig in
Amsterdam, Den Haag en
Groningen openbaart, uit het
buitenland overgewaaid.
„Daar moet je wat aan doen,
want anders kan dat dramati
sche gevolgen hebben."
Het opsluiten van twee ge
vangenen in één cel ziet ze
niet zitten. Dat levert teveel
spanningen op in gevangenis
sen, waar toch al veel gedrags
gestoorden en verslaafden zit
ten. Ook vreest ze dat er dan
een stijging is van het ziekte
verzuim onder gevangenbe
waarders.
'Geen alternatief voor wereldwijde vrijhandel'
zonder de eerdere aanpassin
gen. Met één uitzondering: een
verbinding met de regionale
economische trekker Roer
mond-Oost. Behalve simpeler
en beter voor het milieu, is dat
alternatief beduidend goedko
per. Op het ministerie van
VROM wordt gesproken over
vele honderden miljoenen. Im
mers, waar minder aftakkingen
komen, gaat de prijs omlaag. En
als dan het milieuvoordeel de
voorstanders van 'oost' niet
over de streep zal trekken, dan
misschien het financiële voor
deel wèl.
Het moet al raar lopen als het
WD-smaldeel in kabinet en Ka
mer niet gevoelig is voor de veel
lagere prijs. Waarmee zich dan
ook in de Kamer een meerder
heid aftekent voor aanleg op de
westoever, want PvdA en D66
hebben al flinke druk op de ke
tel gezet voor een milieuvrien
delijke westvariant. Als morgen
het kabinet daadwerkelijk kiest
voor de variant van De Boer,
dan stelt deze PvdA-minister
een milieudaad en kunnen haar
partij en D66 zich voor het eerst
met recht kwalificeren als
milieupartijen. Niet slecht, zo
vlak voor de statenverkiezingen.
Premier Kok en minister van buitenlandse zaken Van Mierlo leggen een krans bij het graf van de onbekende soldaat, een handje geholpen door een Amerikaanse sergeant, foto anp
washington hans de bruun
correspondent
Premier Kok voelt weinig voor
een handelsblok van de Europe
se Unie en de Nafta, het vrij-
handelsverbond tussen de VS,
Canada en Mexico. In reactie op
dat voorstel van de VS zei Kok
gisteren dat hij wereldwijde vrij
handel veel belangrijker vindt
dan afspraken tussen de twee
handelsblokken.
Tegelijk drong hij wel aan op
een alomvattend 'politiek part
nerschap' tussen de VS en Euro
pa. Dat partnerschap moet aan
vullend zijn aan de NAVO en in
houden dat de VS en Europa
zich ertoe verplichten altijd te
werken aan een gezamenlijke
aanpak van internationale pro
blemen. „Europa en de VS zijn
eigenlijk één transatlantische
gemeenschap, met gemeen
schappelijke belangen en waar
den".
Maar op economisch gebied
wil Kok niet zo ver gaan. Tijdens
zijn onderhoud met de Ameri
kaanse handelsgezant Kantor
bleek opnieuw dat de VS grote
waarde hechten aan een vrij
handelsakkoord met de Europe
se Unie. De afgelopen maanden
hebben zij dat idee in Brussel al
aan de man proberen te bren
gen, maar Kok ziet er geen heil
in. „Natuurlijk hebben wij een
wederzijds belang bij sterke
economische banden tussen de
EU en de VS", zei hij in een rede
tot de National Press Club,
„maar ons doel moeten multila
terale handelsovereenkomsten
zijn. Het is contraproduktief als
we te veel energie steken in bi
laterale akkoorden
In Europa wordt met enige
zorg gekeken naar de regionale
handelsafspraken die de Ameri
kanen de laatste tijd hebben ge
sloten. Zo zijn vrijhandelsover
eenkomsten tot stand gekomen
met landen rond de Stille Zuid
zee en in Zuid-Amerika. Kok
stelde dat het gevaar bestaat dat
de VS die akkoorden belangrij
ker gaat vinden dan een totaal
vrije wereldhandel, vooral nu de
VS zich in hun buitenlands be
leid steeds meer in zichzelf lij
ken terug te trekken. „Die regio
nale overeenkomsten moeten
bouwstenen zijn voor een we
reldwijde liberalisatie van han
del en investeringen. Zij kunnen
en mogen daar nooit een alter
natiefvoor zijn".
Kok liet Kantor ook weten be
zorgd te zijn over de voorstellen
in het Amerikaanse Congres om
strakkere regels te stellen voor
buitenlandse investeringen in
de VS. Nederland is na Japan en
Groot-Brittannië met 70 miljard
dollar de derde investeerder in
de VS. Kok drong aan op onder
handelingen over een interna
tionale investeringsovereen
komst, die geen nationale be
perkingen toelaat.
VVDM bezorgd
over opleiding
van chauffeurs
den haag anp
Dienstplichtige chauffeurs wor
den onvoldoende voorbereid
naar Bosnië gestuurd, waar zij
in VN-verband transporten
moeten verrichten. Volgens de
vakbond voor dienstplichtige
militairen WDM schiet de op
leiding tekort als gevolg van be
zuinigingen.
Belangrijk gemis is dat een
driedaagse stage in het Duitse
Eifel-gebergte is weggevallen.
Daar werd tot voor kort het rij
den op onverharde wegen geoe
fend. Defensie schrapte dit on
derdeel uit bezuinigingsoverwe
gingen.
PvdA-kamerlid Valk en W-
D'er Van den Doel hebben mi
nister van defensie Voorhoeve
om opheldering gewaagd.
Wallage: Banken
moeten aan
vierdaagse
leeuwarden gpd
Fractievoorzitter Wallage van de
PvdA heeft de bankwerkgevers
opgeroepen om het nationaal
belang boven het eigen belang
te stellen. „Het land is gebaat
bij een gematigde loonontwik
keling en herverdeling van
werk. Als werknemers daartoë
bereid zijn, moeten bankdirec-
ties naar hen luisteren." Luiste
ren de bankwerkgevers niet,
dan moeten ze maar voelen.
Dan zal de lastenverlichting ook
niet doorgaan, zo dreigde Wal-
lage.
Hij ontkent dat hij daarmee
als politicus aan de onderhan
delingstafel aanschuift. „Maar
behalve het belang van werkne
mers en werkgevers is er ook
een algemeen belang. Veel
winst moet niet worden afge
kocht met een loonsverhoging.
Dan gaat de economie precies
.de verkeerde kant op. Als de
winsten worden gebruikt voor
hét verhogen van lonen en dé
dividenduitkeringen op de aaiv
delen, dan moeten we lasten
verlichting gericht aanwenden
voor die bedrijven die werkgele
genheid scheppen aan de on
derkant van de arbeidsmarkt",
aldus de PvdA'er.
Portrettenveiling levert niet veel op
den haag maaike kraayeveld
Het had een echt Haags
avondje moeten worden. De
gerieflijke ambiance van hotel
Corona aan het Buitenhof, een
glaasje champagne, voortreffe
lijke hapjes en een veiling voor
het goede doel onder leiding
van de populaire, studentikoze
veilingmeester Glerum. Een
veiling van tekeningen van 24
ministers nog wel, uit een
zorgvuldig opgebouwde por
trettengalerij, die de band tus
sen het Binnenhof van de poli
tici en het Buitenhof van het
hotel jarenlang heeft gesymbo
liseerd.
Maar de Binnenhovelingen,
kunstkenners en andere be
langstellenden bleven gister
avond massaal weg. Twee
schilderijen zijn er verkocht,
van de ministers Bukman en
De Koning, door het ministerie
van landbouw. Om de avond
nog enigszins te redden, koopt
Glerum zelf twee tekeningen,
de spannende combinatie He-
dy d'Ancona en Frits Bolke-
stein.
Het is altijd onvoorspelbaar
hoeveel mensen afkomen op
een veiling. Zeker op een ver
koop van tekeningen van mi
nisters uit de kabinetten Lub-
bers-2 en -3, daar moet je van
houden. Maar een beetje be
langstelling van de politici zelf,
hun partijen, de fracties en de
partementen had manager Van
Dam van Corona toch wel ver
wacht. Ze waren tenslotte alle
maal persoonlijk aangeschre
ven. Hoe vaak hadden politici
zelf niet gevraagd als ze hun
portret in het hotel zagen han
gen of hij ook te koop was. Gis
teravond dus, ten behoeve van
de inrichting van de nieuwe
vakantieboot van het Neder
landse Rode Kruis voor gehan
dicapten en chronisch zieken,
de Henry Dunant-3, nog wel.
Het levert uiteindelijk 1.600
gulden op.
Veilingmeester Glerum is
zelfs een beetje boos. „Je kunt
van een aantal tekeningen
hoogstens zeggen dat je het
niet mooi vindt, maar over vijf
tig jaar is dit geschiedenis! Je
moet toch documenteren op
zo'n departement?" Maar Lub
bers, Kok, Van den Broek,
Korthals Altes, Maij-Weggen,
Van Mierlo, Ter Beek, Ritzen,
Alders, Nijpels: ze gaan alle
maal onverkocht voorbij. Er
wordt niet eens geboden.
De vertegenwoordigers van
het ministerie van landbouw
zijn blij dat ze Bukman en De
Koning voor 'een koopje' heb
ben bemachtigd. Voor 400 gul
den per stuk, omdat er geen te
genbod komt. Ze hadden Braks
ook graag willen hebben, maar
die tekening is bij een lekkage
in het hotel een paar jaar gele
den verloren gegaan. „We
overwegen nu de kunstenaar
van deze portretten te vragen
alsnog eentje van Braks te la
ten maken." Over wat er met
de onverkochte portretten gaat
gebeuren, moet Van Dam zich
nog 'nader beraden', zegt hij
bij het sluiten van de markt.
den haag carel goseling
Het vorige week bekend geworden rap
port van onderzoeker Rob Scherens
leest als een misdaadroman, ook al
doet de saaie titel 'Analyse ontwikke
lingssector kunst- en hulpmiddelen'
anders vermoeden. Betalingen via het
buitenland, dure feestjes, geheime
maatschappijen en rekeningen, het we
ren van concurrenten door onderlinge
afspraken, zwijgplicht.
Terwijl we het toch hebben over de ge
zondheidszorg: hulpmiddelen. Inconti-
nentie-materiaal, stoma-artikelen, dia
betes-hulpmiddelen, aangepast schoei
sel, steunkousen, prothesen, hoortoe-
stellen, TV-loepen en nog veel meer. Per
jaar goed voor zo'n miljard gulden.
Dat £ou 200 tot 300 miljoen gulden
minder kunnen zijn, ware het niet dat er
nogal wat 'lucht' in de prijzen van de
spullen zit. Marges die verzekeraars in de
gelegenheid stellen een complete geld
stroom buiten het normale circuit te or
ganiseren, stelt onderzoeker Scherens.
Het normale circuit is de AWBZ, de al
gemene wet bijzondere ziektekosten.
Daar moeten de ziekenfondsen en parti
culiere verzekeraars hun rekeningen in
dienen, die zonder slag of stoot worden
uitbetaald. Dat kan ook omdat er geen
maximum geldt. Wordt het budget over
schreden, dan gaat de AWBZ-premie ge
woon omhoog. De zestig ziekenfondsen
en verzekeraars lopen zelf dus geen en
kel risico. Dat is één kant van de medail
le.
De andere is dat er geen enkele con
trole bestaat op de handel en wandel van
degenen die bijvoorbeeld op de markt
van incontinentie-materiaal actièf zijn.
De arts of therapeut die het materiaal
voorschrijft, de producent, de handel en
de verzekeraars hebben er allen belang
bij zoveel mogelijk omzet te maken te
gen een zo hoog mogelijke prijs. Teza
men vormen ze een 'kartel' waarvan de
rekening natuurlijk bij de AWBZ-pot te
recht komt.
De gevolgen liggen nu op tafel. De
prijs in de winkel is twee maal zo hoog
als de fabrieksprijs. Grootgebruikers als
bijvoorbeeld ziekenhuizen krijgen daar
entegen gemiddeld twintig procent kor
ting op die officiële verkoopprijs. Die
korting wordt onder meer 'weggewerkt'
door voor dezelfde produkten andere
namen en bestelnummers te gebruiken.
En er zijn meer trucs. Neem de verze
keraar die een aparte maatschappij op
zet die met een leverancier een contract
sluit tegen een bepaalde prijs. De factuur
moet dan niet naar de verzekeraar, maar
naar de dochtermaatschappij. Die be
taalt de rekening dan met een korting
van tien tot vijftien procent. De officiële
factuur gaat via de verzekeraar naar de
AWBZ-kas. De dochtermaatschappij
staat nergens geregistreerd.' De leveran
cier houdt adres en rekeningnummer
geheim.
Deze is ook aardig: een verzekeraar
richt een vennootschap op met dezelfde
naam als het ziekenfonds van de verze
keraar. De leverancier levert aan de ven
nootschap tegen de normale prijs. Die
rekening gaat via de verzekeraar naar de
AWBZ. De vennootschap krijgt echter
van de leverancier vervolgens vijftien
procent van de rekening als 'bemidde-
lingskosten' vergoed.
Er zijn verzekeraars die contracten
hebben met maar één leverancier van
kunst- en hulpmiddelen. Alleen als de
verzekerde daarvan gebruik maakt,
wordt de rekening vergoed. Tachtig pro
cent van de markt werkt zo, al rechtvaar
digen prijs noch kwaliteit deze exclusie
ve contracten. Op deze manier worden
nieuwkomers op de markt met goedko
pere en betere produkten ook geweerd.
Leveranciers die zelf met de gangbare
praktijken willen stoppen, durven dat
niet uit angst voor een totale boycot
door de branchegenoten en de verzeke
raars.
Scherens achterhaalde ook nog wat
andere duistere zaken. Zo blijken fabri
kanten en leveranciers van stoma-artike
len adviserend verpleegkundigen in zieL
kenhuizen te financieren. Die moeteh
ervoor zorgen dat patiënten wennen aan
de stoma van het betrokken bedrijf. Als
de patiënt het ziekenhuis verlaat, moet
deze het produkt trouw blijven, onder
meer via een advies van de stoma-ver
pleegkundige.
Voorts blijken de artsen en anderen
die steunkousen, stoma-materiaal of or
thopedische produkten voorschrijven
daarvoor een bonus te krijgen. De hoog
te daarvan is afhankelijk van de 'omzet'
die men maakt. Betaling vindt meestal in
het buitenland plaats. Fabrikanten en le
veranciers fêteren de 'technische advi
seurs' van de verzekeraars op overmatig
grote schaal om er zo voor te zorgen dat
hun bazen exclusieve contracten met
hen sluiten.
Scherens spreekt van 'oneigenlijke ele
menten' in het geheel. In enkele gevallen
lijkt er van fraude sprake te zijn. Sluiten
de bewijzen zijn daar echter niet voor.
Voor elke leverancier geldt 'mondje
dicht'.
