m
Raamwerk voor toekomst cia^ondSfragen11
Noord-Ierland is klaar
'Drie-Klovendam China
ramp voor mens en milieu'
Buitenland
Mexico en VS akkoord over voorwaarden steun
M *"«n tuv
Franse premier tracht
schandaal te sussen
Greenpeace moet wegblijven bij
nucleair transport Frankrijk
België verbijsterd na moord op 'hormonenjager
(OENSDAG 22 FEBRUAR11995
Neushoornbaby Nelson ingeslapen
dej nocKHQLMDierenartsen van de dierentuin Kolmarden in het
p zuiden van Zweden hebben Nelson, de neushoornbaby, wegens
[gt pen ongeneeslijke ziekte laten inslapen. Nelson genoemd
gj paar Nelson Mandela zag op 11 februari als eerste neus
je loornbaby in Zweden het levenslicht. Het 50 kilo wegende dier-
je leed echter aan een soort hersenvirus. Na tien dagen van on-
jerzoek en medische behandelingen gaven de dienenartsen in
Kolmarden de strijd op.
ykkoord over verdeling Mogadishu
Iele Mogadishu President Ali Mahdi Mohammed en generaal Mo-
ais< hammed Farah Aideed, de belangrijkste militaire leiders in So-
nai malië, hebben gisteravond een akkoord ondertekend over het
•ve opschorten van de vijandelijkheden en het verdelen van de
iaa macht in de hoofdstad Mogadishu. De leiders spraken af dat
dl beide partijen een gedeelte van de hoofdstad Mogadishu behe-
i ren. Het akkoord tussen de militaire leiders gaat in zodra de
laatste soldaten van de VN-vredesmacht het land eind maart
hebben verlaten.
Geen regeling veetransport
brussel De Europese ministers van landbouw zijn er vannacht
niet in geslaagd een aanvaardbare regeling te ontwerpen voor de
duur en de omstandigheden van het transport van dieren. Ne
derland, kon zich, samen met enkele andere noordelijke landen
or< van de EU, niet vinden in een compromis-voorstel dat Frankrijk
ke ils voorzitter van de Unie had gedaan. De tegenstanders van het
voorstel vinden de reistijden nog steeds te lang, maar vooral de
i rusttijden te kort.
31
on Ortega weg als defensieminister
managua Generaal Humberto Ortega, de broer van voormalig
president Daniel Ortega, is gisteren na vijftien jaar afgetreden als
e minister van defensie van Nicaragua. Hij was de laatste ortho-
doxe sandinist op een hoge regeringspost. Ortega werd opge-
ln< volgd door het 44-jarige hoofd van de gezamenlijke chefs van
staven, generaal Joaquin Cuadra Lacayo. Cuadra is ook een san
dinist, maar gematigder dan Ortega.
Moskou wil geen vredesbesprekingen
erl moskou Rusland onderhandelt niet langer met de Tsjetsjeense
opstandelingen. Een Tsjetsjeense delegatie kreeg gisteren geen
toestemming naar Nazran, de hoofdstad van het naburige In-
goesjië, te gaan voor besprekingen over een nieuw staakt-het-
1« Sturen. Russische troepen zijn gisteren een nieuw offensief tegen
de Tsjetsjenen begonnen.
Hama Amadou premier van Niger
niamey De Nigerese president Mahamane Ousmane heeft gis
teren zijn tegenstander Hama Amadou van de voormalige een
heidspartij Nationale Beweging voor de Samenleving van Ont
wikkeling (MNSD) tot premier benoemd. Daarmee komt een
einde aan de sinds september voortslepende bestuurscrisis in
het Afrikaanse land.
Saddam Hussein voert terreur op
genéve» De Iraakse dictator Saddam Hussein heeft de staatster
reur tegenover zijn volk versterkt volgens een rapportage aan de
mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties. „Er zijn
duidelijke bewijzen dat de toestand op verscheidene punten is
verslechterd", meldt de Nederlandse rapporteur Max van der
.3 Stoel in zijn gisteren gepresenteerde onderzoek.
RAF-lid Kuby vrijgelaten
hamburg Christine Kuby, die als lid van de Rote Armee Frak-
tion in 1979 tot levenslange gevangenisstraf werd veroordeeld na
een schietpartij met de politie, is gisteren vrijgelaten. Kuby heeft
17 jaar in de gevangenis gezeten. Zij werd veroordeeld wegens
poging tot moord na een schietpartij. Daarbij raakte zijzelf ge
wond, net als een politieman.
Ballonvaarder breekt wereldrecord
leader De Amerikaan Steve Fosset heeft gisteren het afstands
record ballonvaren gebroken. Fosset landde in het Canadese
plaatsje Leader, 400 kilometer ten oosten van Calgary, na een
reis van 9.600 kilometer. Hij begon zijn reis in Seoul, de hoofd
stad van Zuid-Korea. Het oude record stond op 8.320 km. De
ballon, met een diameter van 16 meter en met een gewicht van
ruim 2000 kilo, had snelheden bereikt tot 145 kilometer per uur.
Fosset heeft met een hoogte van 8.100 meter bovendien het
hoogterecord voor dit type ballon gebroken.
peking «ap
•5 De enorme Drie-Klovendam in
de Chinese rivier de Yangtze is
een ecologische ramp en een
bedreiging van de mensenrech
ten als er niet meer wordt
daan om de rechten te bescher
men van de mensen in het ge-
-|-bied waar de dam wordt
legd. Dat zegt de mensenrech
tenorganisatie Human Rights
Watch/Asia in een gisteren vrij
gegeven rapport.
AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated
Press DPA Deutsche Presse Agentur GPD Geassocieerde Pers Diensten Ind The
Independent RTR Reuter UPI United Press Interr
Huis Eurocommissaris Van Miert doorzocht
De organisatie roept buiten
landse investeerders op het pro
ject te boycotten, totdat de Chi
nese regering de rechten garan
deert van de meer dan een mil
joen mensen in het gebied die
naar elders moeten verhuizen.
Volgens Human Rights Watch
dreigt de Drie-Klovendam het
zelfde te worden als de Chinese
Muur: „Het ultieme symbool
van de macht en het gezag van
een onderdrukkende staat."
Dominee Paisley woedend over 'oorlogsverklaring
De premiers van Ierland en
Groot-Brittannië hebben
vandaag in Belfast hun ge
zamenlijke visie op de toe
komst van Noord-Ierland
gepresenteerd. Daarmee
willen zij de vrede besten
digen die nu vijf en een
halve maand stand houdt
na een bloedige burgeroor
log die 25 jaar heeft ge
duurd. De voorstellen wor
den voorgelegd aan de
Noordierse partijen en aan
de bevolking.
LONDEN-BELFAST Rtr-AFP
Bij de presentatie in Belfast
door de Britse premier Major en
zijn Ierse ambtgenoot Bruton
heeft Major de bevolking van
Noord-Ierland opgeroepen het
plan niet op voorhand te ver
werpen. Major deed dit in een
poging onverzoenlijke protes
tantse politici te isoleren. Die
beschuldigen Londen ervan de
provincie uit te leveren aan Ier
land en de wens te negeren van
de protestantse meerderheid
om de historische banden met
Groot-Brittannië te handhaven.
Het Britse kabinet ging giste
ren formeel akkoord met wat
Met verbeten gezicht richtte dominee Ian Paisley, leider van de Demo
cratie Unionist Party (DUP), zich gisteren tot de pers. Het document, dat
het raamwerk voor een vreedzame toekomst in Noord-Ierland moet zijn,
noemde hij 'een oorlogsverklaring aan de Unionisten'.
foto reuter kevin lamarque
officieel het Kader-Document
heet. In de voorstellen wordt
het raamwerk vastgelegd voor
besprekingen tussen alle poli
tieke partijen in Noord-Ierland
en de twee regeringen over de
politieke toekomst van de pro
vincie.
De plannen moeten leiden tot
beëindiging van een kwart eeuw
vol geweld tussen de protes
tantse meerderheid en de ka
tholieke minderheid in Noord-
Ierland. De laatste streeft naar
aansluiting bij de Ierse repu
bliek. Bij de strijd zijn zowel in
als buiten Ulster meer dan drie
duizend doden gevallen.
Verwacht wordt dat Ierland
en Groot-Brittannië hun consti
tutionele aanspraken op Noord-
Ierland laten vallen of verzach
ten zodat de Noordieren zelf
over hun toekomst kunnen be
slissen. Het plan voorziet in een
Noordierse volksvertegenwoor
diging en in de vorming van ge
zamenlijke bestuursorganen
van Noord-Ierland en Ierland.
De bevolking krijgt de wettelijke
garantie dat hun toekomst al
leen met instemming van de
meerderheid wordt bepaald.
Maar protestantse leiders van
de Unionistische partijen vre
zen dat het document de repu
blikeinen in hun wens tot een
wording met Ierland te ver tege
moet zal komen. De radicaalste
unionisten, zoals dominee Ian
Paisley van de Democratie
Unionist Party (UDF), kondig
den al een boycot aan van de
meer-partijenbesprekingen op
basis van het Brits-Ierse docu
ment. Een woedende Paisley
sprak van 'verraad', 'een oor
logsverklaring aan de Unionis
ten'.
De gematigde Ulster Unionist
Party (UUP) noemde het kader
document te complex en dwin
gend en wil niet 'in een kooi' tot
onderhandelingen worden ge
dwongen. UUP-leider James
Molyneaux kwam gisteren met
eigen voorstellen. Hij sloot niet
uit te zullen 'deelnemen aan
een bredere discussie', die de
komende zes maanden echter
op ad hoc-basis zou moeten
worden gevoerd.
De NAVO houdt
vertrouwen in de
in opspraak ge
raakt secretaris
generaal Willy
Claes.
brussel peter de vries
correspondent
Het Hof van Cassatie, de hoog
ste Belgische rechtbank, on
derzoekt hoe de diplomatieke
onschendbaarheid van NAVO-
topman Willy Claes kan wor
den opgeheven. Het gerecht
wil uitvinden of Claes, als pro
minent lid van de Vlaamse So
cialistische Partij (SP), op de
hoogte is geweest van de 2,7
miljoen gulden aan steekpen
ningen die de Italiaanse heli
kopterfabrikant Agusta vanaf
1989 betaalde via partijpen
ningmeester Mangé.
Dat meldde gisteravond de
Vlaamse commerciële televisie
zender VTM. Hoewel Claes zijn
medewerking aan het justitieel
onderzoek heeft toegezegd, kan
de NAVO-topman officieel niet
zelf zijn diplomatieke immuni
teit opheffen. Het gerecht voer
de gisteren wel, op diens ver
zoek, een huiszoeking uil bij de
Belgische Eurocommissaris en
oud-SP-voorzitterVan Miert.
Volgens de advocaten van de
eerder deze week aangehouden
SP-penningmeester Mangé ge
bruikte deze het geld om allerlei
tekorten bij aanverwante stich
tingen te dekken. Een socialis
tisch vakantie-oord en een
stichting die in 1986 zwaar ver
lies leed bij de redding van het
linkse dagblad De Morgen, pro
fiteerden het meest. De krant
zelf heeft er nooit een centime
van gezien.
Een tweede Vlaamse TV-zen-
der liet gisteravond een ano
niem te blijven ambtenaar aan
het woord die zei dat Mangé tot
ver in 1993, nadat dat wettelijk
verboden was, ook nog giften
inzamelde bij andere bedrijven.
De getuigenis van Claes,
voormalig SP-minister van eco
nomische zaken, is van groot
belang voor het Agusta-onder-
zoek. omdat hij de politicus zou
moeten zijn op wie de poging
tot omkoping zich richtte. Claes
zegt van geen corruptie te we
ten bij het besluit in 1988 Agus-
ta-helikopters te kopen. Kan het
gerecht de omkoping niet be
wijzen, zo wordt nu in België
gevreesd, dan komt de aan
klacht niet veel verder dan du
bieuze giften.
Penningmeester Mangé
houdt tot nu toe vol op eigen
houtje te hebben gehandeld en
de partijtop niet hebben ge
raadpleegd bij het aanvaarden
en verdelen van het geld. Hij
zou een 'zeer grote beslissings
vrijheid' van de partijtop heb
ben gekregen.
De vorig jaar ten val gekomen
christendemocratische minister
van defensie Delcroix is gisteren
door twee christelijke kranten
ook met de affaire in verband
gebracht. Bij de CVP zouden in
dezelfde periode, onder pen
ningmeester Delcroix, dubieuze
betalingen hebben plaatsgevon
den. Bewijzen daarvoor ontbre
ken echter.
Presidentskandidaat socialisten op winst
parus hans gertsen
Boze Mexicanen eisen voor het kantoor van de openbaar aanklager vervolging van oud-president Salinas, die zij verantwoordelijk houden voor de
economische crisis van Mexico. foto ap
WASHINGTON Rtr-DPA-KRF
De Verenigde Staten en Mexico
hebben gisteren een akkoord
ondertekend over de voorwaar
den waarop Washington de eer
der toegezegde steun van 20
miljard dollar beschikbaar stelt
om het buurland uit de finan
ciële problemen te helpen. Af
gesproken is dat Mexico in de
periode tot eind juni al de helft
van het bedrag kan gebruiken.
Het akkoord had per saldo nau
welijks invloed op de koers van
de Mexicaanse peso, maar de
effectenbeurs in Mexico rea
geerde zeer negatief.
Het Amerikaanse geld zal
vooral dienen voor het aflossen
van in dollars luidende Mexi
caanse staatsobligaties waarvan
de looptijd op korte termijn ver
strijkt. Het land zal een rente
moeten betalen die is gekop
peld aan het rendement op
Amerikaanse schatkistpapier.
Als borg voor de Amerikaanse
steun dienen zoals verwacht de
inkomsten van Mexico uit de
olie-export. Buitenlandse afne
mers van olie moeten de beta
ling daarvan voldoen op een re
kening van een Amerikaanse
commerciële bank. Deze maakt
het vervolgens over naar de
centrale bank van New York, die
het vasthoudt op een rekening
van de Mexicaanse centrale
bank.
Zolang Mexico zijn verplich
tingen nakomt, kan het vrij over
het geld beschikken. Maar als
het land in gebreke blijft, krijgt
het Amerikaanse ministerie van
financiën via de rekening een
schadeloosstelling.
De verplichtingen van Mexico
betreffen ook het economische
beleid. Het land moet zich hou
den aan de afspraken die eerder
zijn gemaakt met het Interna
tionaal Monetair Fonds (IMF).
De overheidsuitgaven moeten
omlaag, waardoor er dit jaar
een overschot op de begroting
moet komen van 0,5 procent
van het bruto binnenlands pro-
dukt. Verder moet Mexico een
strak monetair beleid voeren
om de inflatie dit jaar beperkt te
houden tot 19 procent. De
Amerikaanse hulp is onderdeel
van een internationaal pakket
van in totaal bijna 50 miljard
dollar.
Het akkoord over het Ameri
kaanse aandeel in het pakket
had gisteren een positief effect
op de dollarkoers, terwijl in eer
ste instantie ook de peso om
hoog ging. Later zakte die koers
weer naar 5,61 peso per dollar,
vrijwel gelijk aan de 5,59 peso
van maandag.
correspondent
De Franse premier Balladur, die
hevig onder vuur ligt vanwege
een afluisterschandaal, heeft
gisteren nadrukkelijk gepro
beerd het tumult rond die zaak
te sussen. In een radio-inter
view gaf Balladur toe dat er 'een
ernstige fout' is gemaakt, maar
de verantwoordelijkheid daar
voor ligt volgens de premier niet
op politiek niveau. De premier
sprak zijn vertrouwen uit in de
eveneens 'aangeschoten' minis
ter Pasqua (binnenlandse za
ken).
Balladur, wiens staf in decem
ber wederrechtelijk toestem
ming verleende voor het afluis
teren van de telefoon van psy
chiater Maréchal, lijkt erop te
gokken dat de verontwaardiging
over de zaak wegebt na het ont
slag van Jacques Franquet, het
hoofd van de gerechtelijke poli
tie. Die rechterhand van Pasqua
krijgt de schuld in de schoenen
geschoven voor de affaire.
Het afluisterschandaal komt
voor de premier en presidents
kandidaat bijzonder ongelegen.
De populariteit van de man die
tot voor kort in één ronde op de
overwinning leek af te stevenen,
brokkelt razendsnel af. Volgens
een gisteren gepubliceerde opi
niepeiling zou de socialistische
kandidaat Lionel Jospin hem tij
dens de eerste ronde van de
presidentsverkiezingen zelfs
één procent voorblijven. Bal-
ladurs rivaal en partijgenoot
Jacques Chirac zijn tot voor kort
nog grote achterstand op Bal
ladur nagenoeg heeft ingelopen.
CHERBOURG JAN VAN ETTEN
Het is gisteren rustig gebleven-
in en om de Westfranse haven
stad Cherbourg na de beslissing
van de rechter dat Greenpeace
niet in de buurt mag komen van
schepen van twee Britse maat
schappijen, gespecialiseerd in
het transport van radio-actief
afval. Voor de eerste keer ver
trekt morgen vanuit Cherbourg
een schip met veertien ton nu
cleair afval naar Japan: 28 cilin
ders verpakt in honderd ton
ballast. De komende tijd gaan
tweeduizend cilinders naar Ja
pan.
Dat afval komt uit de opwer
kingsfabriek in Cap de la Hague
op het uiterste puntje van Co-
tentin, het schiereiland dat uit
ziet op de Britse Kanaaleilan
den. Frankrijk heeft met een
aantal landen in het verleden
contracten gesloten voor de op
werking en/of opslag van ge
bruikte uraniumstaven uit hun
kerncentrales. Voorwaarde was
dat het afval, opgewerkt of niet,
na verloop van tijd teruggaat
naar het land dat het heeft ge
produceerd. Ook met Neder
land bestaan afspraken over de
225 ton afval van de centrale in
het Zeeuwse Borsele, dat in
Frankrijk is opgeslagen.
Dit eerste transport naar Ja
pan vindt absoluut geen genade
in de ogen van de milieu-orga
nisatie Greenpeace. De organi
satie spreekt zich niet uit over
de wenselijkheid het afval terug
te sturen naar het land van her
komst, wèl over de omstandig
heden waaronder.
De Franse staatsmaatschappij
Cogema, belast met nucleaire
installaties en aangelegenhe
den, doet volgens Greenpeace
alles af met 'geen enkel pro
bleem'. Maar Cogema laat zich
niet uit over de exacte omstan
digheden van het transport op
de dubbelwandige Britse sche
pen. Ook is niets bekend over
beveiliging op de geheim ge
houden route naar Japan.
De laatste tijd wemelde het
van de Greenpeace-aanhangers
rond de opwerkingsfabriek. Dat
verontrustte de twee Britse
maatschappijen British Nuclear
Fuel Limited en Pacific Nucleair
Transport Limited. Zij stapten
naar de rechter nog vóór één
van hun schepen voor de rede
van Cherbourg verscheen. Gis
termorgen kondigde het Hof
van Cherbourg een verbod af in
de buurt te komen van de sche
pen of ze te blokkeren, op straf
fe van 100.000 gulden boete. De
maatschappijen vroegen om
een boete van 300.000 gulden.
Greenpeace gaat in beroep
tegen deze 'dubbelzinnige uit
spraak'. Andere milieu-organi
saties zijn voor een zo snel mo
gelijk vertrek van het afval uit
Cap de La Hague.
BRUSSEL ANP-GPD
Een Belgische inspecteur voor de volksgezondheid is
maandagavond vermoord, naar alle waarschijnlijk
heid door de zogenoemde Westvlaamse hormonen
maffia. „Zij heeft ons de oorlog verklaard", zei mi
nister Vande Lanotte (binnenlandse zaken) gisteren
in een reactie.
Dreigbrieven, bekladde huizen, molotov-cocktails,
schoten op woningen, in brand gestoken auto's. Bel
gië dacht alles al te hebben meegemaakt in de guerril
la die de hormonenmaffia al jaren tegen veterinair in
specteurs voert. Maar deze week bleek dat het nog er
ger kon toen in Wechelderzande, bij Turnhout, de 42-
jarige veearts Karei van Noppen in koelen bloede
werd doodgeschoten.
De aanslagen tegen veterinair inspecteurs begonnen
2,5 jaar geleden, toen België ernst ging maken met
een strenge wetgeving tegen het gebruik van groei
hormonen in de veeteelt. Geen van de eerdere aansla
gen is opgelost, maar nu de eerste dode is gevallen,
wordt alom om hard optreden geroepen.
Premier Dehaene zei gisteren 'geschandaliseerd' te
zijn door de 'laffe moord' op de veearts die verbonden
was aan het Instituut voor Veterinaire Keuring. „Het is
onaanvaardbaar dat het leven van mensen, die in
staan voor het behouden van de volksgezondheid, be
dreigd zou worden", zei Dehaene. „Dergelijke maffia
praktijken moeten met alle middelen worden stopge
zet."
De vermoorde veearts gold als 'de hardste' van de zes
tien 'hormonenjagers'. Hij was 'een principieel en
compromisloos man', die erom bekend stond dat hij
'de pakken geld' die hij soms na bezoeken aan slacht
huizen in zijn jaszak vond, altijd direct inleverde.
De moord houdt vrijwel zeker verband met een con
trole die hij vorige week in het slachthuis van Rekkem
uitvoerde. Daarbij keurde hij twaalf karkassen uit een
partij van twintig af. Na die controle is er volgens mi
nister Santkin (volksgezondheid) politiebescherming
voor Van Noppen en zijn collega's gevraagd.
De veearts was al ettelijke malen door de hormonen
maffia bedreigd. Ook zijn familie werd geïntimideerd.
Een dochter van Van Noppen werd onlangs door on
bekenden van de weg gereden. De weduwe van de
veearts verklaarde gisteren dat haar man recentelijk
tegen haar had gezegd: „Als ze me nu niet om het le
ven brengen, zal het nooit meer gebeuren."
Het ve/bijstert de Belgen dat de hormonenmaffia, die
veel geld verdient aan de illegale praktijken, zolang
zijn gang kon gaan. Al in de herfst van '92 dreigden
onbekenden alle inspecteurs 'een voor een te elimine
ren'. Sindsdien werden verscheidene veeartsen in
West-Vlaanderen en het Belgische Europarlementslid
Jaak Vandemeulebroucke, die politiek strijd levert te
gen de hormonenmaffia, door aanslagen geteisterd.
Hun huizen werden met verf besmeurd, beschoten of
met molotov-cocktails bestookt. Ook werd een auto,
die op de oprit van het huis van een veearts stond,
met benzine overgoten en in brand gestoken.
Op het ministerie van volksgezondheid zei men giste
ren dat de opdrachtgevers van de moord vermoedelijk
te vinden zijn 'in een beperkte kring die we kennen'.
De Belgische consumentenorganisatie Test-Aankoop
maakte vorig jaar bekend dat het in België verkochte
rundvlees 'zowat het meest verdachte' in heel Europa
is. De verkoop van rundvlees daalde daarna aanzien
lijk, zozeer zelfs dat de beenhouwers in het land on
langs in een open brief aan de koning de wanpraktij-
ken met de hormonen aanklaagden.
Sinds in oktober '94 een veel strengere wet in België
werd aangenomen, is er volgens Santkin veel verbe
terd. De vraag is alleen of de inspecteurs nog bereid
zijn hun werk te doen. De ambtenarenbonden in Bel
gië willen de hele maand maart een slachtverbod om
een strategie uit te werken voor een betere bestrijding
van de hormonenmaffia en een betere bescherming
van de inspecteurs.
