Dennis is uit, Jari is nu in Leidse vlag wappert op Antarctica Goede Tijden in het eetcafé Standbeeld in de Russische sneeuw Het Gesprek van de Dag De kroonprins wil een echte Hagenaar worden Waarom? 'De natuur hier is met geen pen te beschrijven ging er heen om een boek te sr chrijven. Maar dat zal nog een iele klus worden want bij terug komst liet de 29-jarige journalis te Karin Swiers zich ontvallen: „De natuur is daar zo imposant, 1 |at valt met geen pen te be schrijven." Swiers lijkt in ieder geval de eer ste Leidenaar te zijn die voet op le zuidpool te zetten: „Zeker treet ik dat niet, maar je waar- ichijnlijk wel de eerste die er zei end is beland. Ik heb nu een iaar unieke stempels in m'n ispoort", aldus Swiers die voor ile gelegenheid een door de ge- neen te verstrekte Leidse vlag iad meegenomen, laar vriend en fotograaf Hans Vesterling was al eens naar het loolgebied gereisd. De Zweed nocht ditmaal in opdracht van in Brusselse uitgever foto's jaan maken voor een boek. Iwiers diende zich aan om voor le bijbehorende tekst te zorgen zodat het duo samen aan de we reldreis kon beginnen. Vuurland, het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika, vormde be gin januari het startpunt. Met 18 meter lang zeilschip en opvarenden werd over de itraat van Drake, een van de ïoeligste zeeën ter wereld, koers gezet naar de Palmer Archipel lij Antarctica. „Je kan zo'n reis qC 10k op een cruise-ship maken. I Maar dat duurt maar een week en is zeer toeristisch", zegt Swiers over haar niet ongevaar lijke onderneming. De lreis was precies het te genovergestelde van een cruise. Zeeziek worden, 24 uur per dag aren, wachtlopen en het spook- esoms enorm. De wind kan er echt enorm huilen. We hadden itaal onvoorbereidde Fransen m boord die dachten dat het in leuk tripje zou worden, zo- is als naar Eurodisney. Wat en die geschrokken", herin- trt de Leidse zich. luizend kilometer voorbij Kaap loom en een week later werd de archipel bereikt. De eilanden daar hebben Belgische namen soals Gent en Antwerpen. Dat ;omt omdat in 1897 een be roemde expeditie van Luikenaar Idriaan de Gerlache met het ichip de Belgica de wateren in Journaliste Karin Swiers en fotograaf Hans Westerling poseren met de Leidse vlag tijdens hun reis door de wateren rond de Antarctica. die omgeving verkende. Het boek van Swiers en Westerling moet ook precies honderd jaar na deze tocht uitkomen. Het was laveren tussen ijsber gen groter dan flatgebouwen naar een gebied dat een relatief grote dierenpopulatie herbergt. Westerling maakte er foto's van pinguins, poolvogels, zeehon den, zeeleeuwen en zeelui- paards tegen een bijna altijd witte achtergrond. Ook werden wetenschappelijke Amerikaan - se, Britse en Argentijnse bases bezocht waar onderzoek wordt verricht naar het weer, de die renpopulatie en de ozonlaag. Twee weken verbleef het stel in de poolstreek om daarna weer koers richting Vuurland te zet ten. „Het boek komt pas over twee jaar uit. Ik denk er onder- tussern over om bijvoorbeeld dia-lezingen te houden. Want zo'n reis laat een dusdanige in druk na, daar wil je wat mee doen, dat vergeet je nooit meer." LOMAN LEEFMANS Een schilder legt de laatste hand aan de monumentale wit-gele deurpost. Een vrachtwagen brengt alvast wat spullen. Nog even en Willem-Alexander betrekt zijn nieuwe huis aan het Noordeinde 66 in Den Haag. Op nummer 68 heeft koningin Beatrix haar werkpa leis, op nummer 64 biedt Lingerie Joëlle kanten bh'tjes en dito slip jes aan. Schuin tegenover zijn nieuwe huis vindt Alexander de Raad van State, waarin hij sinds zijn achttiende zitting heeft. De prins gaat zijn best doen om een echte Hagenaar te worden en wil de stad behoorlijk gaan verkennen. Hij begint er maandag al mee, met een bezoek aan het Haags Historisch Museum. Willem- Alexander verliet in '87 het ouderlijk huis om geschiedenis in Lei den te studeren. Als zijn huis aan het Rapenburg straks wordt over gedragen, zal zich ongetwijfeld enige weemoed van de prins mees ter maken. Hij heeft in Leiden acht leuke jaren gehad: redelijk on gestoord en volop tussen leeftijdgenoten. En hij ontmoette er Emi ly- Alexanders Haagse woning kocht hij twee jaar geleden van zijn grootmoeder Juliana. Alex telde er 750.000 gulden voor neer en liet het uitvoerig en naar eigen idee opknappen. Hij plande zijn privé- vertrekken op de eerste etage. Inkijkers zullen dus weinig van de prins te zien krijgen. Theo Bakker Het zeurt na, mijn bezoek dinsdag aan de voorronde van het Leids Cabaret Festival. Zij stonden daar maar mooi, de jongens en meisjes en man nen en vrouwen en als vrouw verklede mannen. Ik zat erbij en keek ernaar en voelde de spijt knagen. Als je het heft niet in handen neemt, als je het niet doet, dan weet je het niet, dan gebeurt het niet. Ik vond iedereen goed. Alle maal mochten ze voor mijn part naar de Finale. Maar Mar- tijn Knol werd door de jury die eer niet vergund. Boeh-geroep in de zaal; toch had ik zijn af haken voorzien. Luidde de rechtvaardiging: 'Martijn is een kanjer, maar het is nog te vroeg.' Wat 'te vroeg'? Als Feyenoord volgende week die twee Brazilaanse werknemer tjes van elf opstelt en ze sco ren, is dat dan te vroeg? Bij het 'te vroeg' werd ook geen uitleg gegeven. Maar ik weet wel wat ermee bedoeld werd. Martijn bleek namelijk geëngageerd. De juryleden moeten dat als puberaal naïef hebben ervaren en niet van deze tijd bovendien. Je kreeg er inderdaad een ongemakke lijk gevoel bij, bij de oproep van Martijn aan de studenten om toch vooral in oorlog te zijn of te komen met de heer sende normen en waarden. Over corpsballen zei hij: 'Eerst zijn het pikken die lullen en later lullen die pikken.' Hoe lang geleden hebben wij dit soort opstandige, linksige pamflettaai gehoord? Over een paar jaar weet je wel beter, be doelde de jury met 'te vroeg'. De afgelopen dagen zijn Knols woorden irritant blijven wroe ten in mijn inmiddels zo ern- stig burgerlijk geconditioneer de geest. Het ene moment dacht ik: weet je dan niet, jo chie, dat alle 'fighting in the street' vergeefs is gebleken. Even later bleek de oude ja ren-zestig voorliefde voor het 'onaangepast' zijn door dat zelfde joch weer te zijn aange wakkerd. Ik kwam er niet uit. Ik heb een standpunt moeten innemen. Wat hebben de ja ren zestig nou gebracht? Het antwoord luidt: niet veel. Maar wél een paar mooie, authen tieke, originele geesten, wat eigenlijk toch weer heel wat is. Je had toen ook al Martijns die het gezag aanvochten. Die er voor hebben gezorgd, dat sindsdien gezag, in welke vorm dan ook, niet meer als vanzelfsprekend wordt aan vaard. Maar het waren slechts enkele Martijns die oprecht in de strijd voorop gingen. De rest, de massa, liep er zoals ge bruikelijk burgerlijk gehoor zaam achteraan. Die werd in het kielzog van de vrijgevoch- tenen ook ineens zogenaamd seksueel ruimdenkend. Nu vindt, zoals een onderzoek de ze week aantoonde, diezelfde massa vreemd gaan weer fa taal voor een relatie. Aan de massa heb je niks. Die is al leen bezig met hebben en houden. De massa verander je nooit. Luister Martijn, altijd zullen de pikken lullen en de lullen pikken. Toch is hij me lief, Martijn, met zijn achterhaalde bood schap. Omdat hij heel a-mo- disch authentiek was en daar gaat het me met het verstrij ken der jaren steeds meer om. Vorige week zaterdag stond er een ontroerend mooi verhaal met Karei van het Reve in de Volkskrant. Altijd gezegd wat- ie dacht, ook als-ie daarmee impopulair werd, omdat het tegen het heersende linkse ge- dachtengoed in ging. Onaan gepast zichzelf, Karei van het Reve. Toen ik dinsdag van de schouwburg thuis kwam zette ik de televisie aan. Ischa dood. Waarom moest ik slikken? Omdat ik van de dikke man hield. Altijd zijn eigenwijze gang gegaan. Zich nooit ge conformeerd aan wie of wat dan ook. Briljant, zeker, maar bovenal een man die zichzelf was, die niet op wenste te gaan in de massa. De Freeks, de Youps, de Ischa's, de Kareis, de 'te vroe ge' Martijns, alle luizen in de pels, alle Titaantjes zijn me lief. Maar helaas, Gods troon zullen ze niet schokken. Nie mand bracht ooit mooier dan Nescio Gods gedachten onder woorden: 'Goed zoo, jongens, zoo mal als je bent, ben je me toch liever dan die mooie wij ze heeren. 't Spijt me dat je je nek moet breken en dat ik die heeren moet laten gedijen, maar ik ben ook God maar.' En zo gaat alles zijn gangetje en wee die hem vraagt: Waar om? Dat lijkt zo waar en zo einde loos triest stemmend. Maar er is één troost. Altijd weer zullen er nieuwe authentieke 'onaan gepasten' komen die toch vra gen 'waarom'. Na dinsdag zal ik nooit meer vergeten dat er steeds opnieuw Martijns ko men die de vinger heffen. Die de vinger aan de pols zijn. Die mijn polsslag zijn. Een zoon, blakend en gezond, met een gewicht van negen pond, mollige handjes, haar donker blond, Hij heet Jacobus Maria maar we noemen hem Jari Dennis is uit, Jari is in. Het is maar dat U, aanstaande ouders, het weet. Want achternamen logen dan de tand des tijds innen doorstaan - iets wat lan, Piet en Klaas trouwens vroeger ook konden - voorna men daarentegen zijn tegen woordig tren- dy-gevoelig en aan mode on- laatste man, intussen gestopt met voetballen op het hoogste amateurniveau, doet de baby toevallig op dat moment in bad, dus kan zelf nu even niet aan de telefoon komen. „Maar", spreekt Yvonne na mens hem, „hij is dan wel een beetje een fan van Ajax, maar nu heus weer niet zo idolaat van de club of van Litmanen dat hij daarom zijn zoon Jari zou noemen. Laat ik het zo zeg gen, als Litmanen bij Feye noord had gespeeld, zouden we onze zoon toch Jari hebben ge noemd. We vinden het gewoon een leuke naam. Zijn er al drie Jari's in Leiden? En ook al eentje in Koudekerk? Nee, dat wist ik niet. Het is een leuke naam, hé?" Zeker, maar niet uniek. Niet meer in Nederland - foto ^archieffoto anp waar intussen naar schatting zo'n 50 Jari's in de wieg zijn ge legd - maar vooral niet in Fin land, waar het barst van de Ja ri's. Want als ze nog ergens tra ditioneel zijn in het vergeven van voornamen dat is het wel in het land waar Jari Litmanen zelf vandaan komt. Daarente gen vinden ze het daar in het hoge noorden prachtig dat hun nationale held - want dat is Lit manen - in een land dat zoveel grote namen op voetbalgebied heeft voortgebracht (Abe, Jo- han, Marco, Ruud en Dennis) zó populair is dat men zelfs zijn Oranje-zonen naar hem ver noemt. De Finse krant Ilta Sa- nomat vond het in elk geval dermate opmerkelijk dat men deze week twee pagina's aan dit fenomeen wijdde. Het arti kel was gelardeerd met geboor tekaartjes van Jari's. Niet die van inheemse Jari's uit Helsin ki, Lahti of Tampere, maar die van Jari's uit Baarlo, Koudekerk en Maasbracht, of all places. De bijbehorende kleurenfoto van Litmanen, waarop hij zeer on wennig moet poseren met baby Jari Kuijpers in zijn armen, is er overigens eentje om in te lijs ten. Het anders zo frisse en vro lijke gelaat van de Fin straalt in dit geval pure angst uit. Jari is geen jongen met sterallures. Ja ri zelf vindt zoiets doodeng. AD VAN KAAM Hij staat er echt. Links tegen de muur. Blinkend en glan zend in het licht. Felle kleuren schieten je tegemoet: geel, blauw, paars, roze, groen. Luchtbelletjes kabbelen lang zaam langs de zijkanten om hoog. In eetcafé 'Lekker bij Lekker' aan de Hoofdweg in Nieuw-Vennep staat de origi nele jukebox uit de bekende televisieserie Goede Tijden Slechte Tijden te pronken. „Mooi ding, hè", lacht Michel Vriend, eigenaar van het eetca fé, vergenoegd. „Een perfecte decoratie voor in mijn zaak. Hij misstaat zeker niet." De jukebox in zijn zaak is precies dezelfde als het exemplaar dat jarenlang in GTST figureerde, in café De Cactus. Producent Joop van den Ende liet de juke box, een exacte kopie van een Wurlitzer 950 uit 1942, speciaal maken voor het programma. „Liefst 140.000 gulden kostte dat ding, en hij moest hele maal uit Amerika komen", weet Vriend. „Er zit een CD-I- speler in dus een paar krassen meer of minder maakt niets uit. Hij speelt altijd door." Een paar maanden geleden kreeg Vriend (tussen haakjes ook Nederlands kampioen pa- tatbakken) een buitenkansje om de jukebox in zijn zaak te krijgen. „Cor, de man die mijn gokkasten verzorgt, zat met ie mand in de kroeg een praatje te maken. Toen hoorde hij dat er een openbare verkoping zou zijn van allerlei spullen uit Goede Tijden Slechte Tijden, omdat de opnames voor de se rie zouden stoppen. Cor is in zijn auto gestapt en met een noodgang naar die verkoping gegaan. En daar stond deze jukebox. Er werd bijna om ge vochten: iedereen wilde het hebben. Maar Cor kon hem voor 20.000 gulden op de kop tikken." Michel Vriend bleek uiteinde lijk aan het langste eind te trekken. Hij kreeg het muziek- apparaat in bruildeen voor on bepaalde tijd. „Het is een 'trek- kertje' hè", zegt Vriend. „Voor al de vrouwen kan je er gek mee krijgen. Die krioelen en springen er met zijn allen om heen. Ze vinden het prachtig dat ze iets uit Goede Tijden Slechte Tijden hebben aange raakt. De mannen niet, hoor. Die zeggen: oh, is dat hem, en bestellen vervolgens een bier tje." De jukebox wordt vooral veel op zondag gebruikt. „Dan zijn er veel eters; die willen alle maal hun eigen muziekje op zetten. Er zitten 70 cd's in dat Dit is de enige echte jukebox uit Goede Tijden Slechte Tijden FOTO ioUNITED PHOTOS DE BOl f Leidenaars vierde in Moskou Wimperzacht viel de sneeuw uit de hemel. Moskou, I'm coming, dacht Anna Engels. Onder bege leiding van beeldhouwster Fre- dy Wolf-Wubben zou ze, samen met een aantal andere Leidse cursisten van K O, een sneeuwbeeldhouwwerkgaan maken in het Park van het Rode Leger. Maar helaas, ze werd niet bepaald met balalaikamuziek ontvangen. „Ik dacht: eens, maar nooit weer! Toen we wa ren geland, bleek dat ze bij onze groep een verkeerde datum in de visa hadden gestempeld. We hebben zestien uur moeten wachten voordat iemand van de organisatie het in orde kon ma ken." „Bij het praten met de douane werden we geholpen door een jongen die voor de KLM werkte en die perfect Engels sprak. Maar toen hij in de gaten kreeg dat we niet met KLM vlogen, liet hij ons meteen vallen. Kapot waren we na al dat wachten, ka pot. En dan denk je dat ze je wel waarschuwen als het geregeld is, maar niks hoor. Je moet tel kens weer gaan vragen bij die douane, telkens weer naar hen toe. Ze blijven gewoon in hun hokje zitten." De koude oorlogsvoering van de douane bleef beperkt tot het groepje van Anna. De andere groep die deelnam aan deze in ternationale wedstrijd sneeuw- beeldhouwen, kwam zonder veel moeilijkheden aan in het Park van het Rode Leger. Daar bij was Yoka van Eek. „Dat beeldhouwen met sneeuw is zwaar werk, maar onze speciale gereedschappen hebben het uitstekend gedaan'. Vooral ou dere Russen probeerden af en toe een praatje aan te knopen. Over Tsjetjenië hadden ze het niet. Ja, soms even in een bijzin. Aan het eind van de week zijn we naar het Bolsjoi-theater ge weest, naar een balletvoorstel ling. Het is momenteel allemaal erg eenvoudig en sober in Mos kou maar het viel me op dat er in de foyer daar van die heerlij ke happen waren: broodjes met zalm en salade en een glaasje champagne. Dat geeft er toch iets elegants aan." Anna Engels kwam uitgeput aan in het park. „Maar het is gelukt. We zijn op de vierde plaats ge ëindigd. Het was zwaar werk. Als je eenmaal een stuk van zo'n blok sneeuw had afge zaagd, moest je die sneeuw ook weerwegscheppen. Moskou was indrukwekkend. Brede stra ten en vooral veel flatgebou wen. De metro is een verschijn sel apart. De roltrappen daar hebben een veel grotere snel heid dan die van ons en gaan veel dieper. Je raast echt de grond in. En het is een gehaast van jewelste. Hollen en stil staan. En iedereen, maar dan ook iedereen, draagt een bont jas. En allemaal recht voor zich uit blijven kijken. Beangstigend. Wat me opviel, was dat er waanzinnig wordt gedronken. Binnen een uur zuipen ze zich helemaal lam. Ze vallen gewoon om. Ook de Russische beeld houwers hadden allemaal een fles wodka naast het beeld staan." De Argentijnen wonnen de eerste prijs. Begeleidster Fredy Wolf-Wubben zat in de jury. „Het was leuk", zegt ze. „Maar het zijn toch hele speciale men sen, die'Russen. Ik had voor een van de organisatoren een fles jenever meegenomen en die zette hij meteen aan zijn lippen. Cultuurhistorisch gezien is Moskou ongehoord interessant, maar als je haast hebt moet je er niet zijn. We vroegen op een gegeven moment bijvoorbeeld om een emmer. Er zou een em mer worden gehaald, maar mooi niet. Die en die zou de emmer halen maar we hebben geen emmer gezien. Niemand durft gewoon ergens de verant woording voor te nemen." CEES VAN HOORE Reacties en suggesties voor "Gesprek von de Dag" Telefoon 0/1-356444 of Postbus 54,2300 AB te Leiden Bruikbare tips worden beloond met een cadeaubon!] van 25 gulden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1995 | | pagina 17