Eigen borstbeeld voor de lobby
i Randstad
Lijm houdt niet op
-uitbreiding is evenwichtig' verkiezingsborden
Weinig kans op
nieuwe steun Fokker
CHTERGROND
[TERDAG 18 FEBRUAR11995975
chthavendirecteur Hans Smits hekelt opstelling milieubeweging
Vervolg voorpagina
term 'milieubaan' voor de vijfde start- en landings-
lev an neemt president-directeur Hans Smits van de NV
P< chthaven Schiphol niet in de mond. Smits heeft al bij
ldl i aantreden afstand genomen van deze door zijn voor-
jers gebruikte kwalificatie. De nieuwe baan, parallel
11 de Zwanenburgbaan, is volgens Smits hooguit een
•e ilieu- en economiebaan'.
breiden. „Uit een recente en
quête bleek dat 52 procent van
de bevolking 'ja' zegt en slechts
een kwart echt tegen is. Dat
vind ik niet slecht hoor, voor
zo'n groot project."
Milieubeweging
Smits heeft de milieubeweging
lts: „lk Iwb nooit oirter stoe-
of banken gestoken dat die
d 2 ii er ook moet korrun om de
d jnport-doelstelling te halen.
>en door de aanleg van de
le parallelle baan kan Schip
volgens Smits tot de selecte tot zijn spijt steeds lijnrecht te-
I ep grote Europese luchtha-
ui is blijven behoren. Luchtha-
ge is met een overstapfunctie.
)e besluitvorming over de
•te jreiding van Schiphol heeft
vei 1 te lang geduurd, vindt
,We zijn nu zeven jaar
w jg. En pas nu komt het par
ast ient aan bod." De discussie
»ee r de toekomst van Schiphol
H laar de zin van Smits teveel
belmengd geweest met tijdro-
(jlde discussies over baanvari-
m andere technische
hi agstukken. „Alles is op één
Ei ip geveegd. We hadden eerst
ibl principieel debat moeten
ia ren. Of we wel of niet een
inport willen. Daarna had-
over de rest kunnen
e?
ambitieuze dubbele doel-
ling groeien tot mainport
;en verbetering van het leef-
ieuis achteraf bekeken
geweest. Voor- en
l enstanders van de groei kwa-
Pe n juist daardoor tegenover
aar te staan. „De gedachte
ter de dubbele doelstelling
ik juist vinden: een even-
ht tussen milieu en econo-
Maar meer dan een even-
ht had men er ook niet van
eten verwachten. De term
bbele doelstelling' zou ik nu
Q t opnieuw hanteren. Ik vind
dat we dat evenwicht heb-
je nooit overtuigen
idzaak om Schiphol uit te
iden, zo realiseert Smits
3. Ondanks de tegenstand
omwonenden meent hij dat
Dnd<?r de bulking een be
dijk draagvlak bestaat voor
aeslissing om Schiphol uit te
meyer/richard mooyman
genover zich gevonden. „We
hebben de dialoog gezocht,
maar dat is niet gelukt. Ik heb
voorgesteld een convenant te
sluiten, waarbij iedereen zou
accepteren dat de luchtvaart
groeit. Allemaal moeten we wa
ter bij de wijn doen. Maar orga
nisaties als Natuur en Milieu
hebben helaas altijd de con
frontatie gezocht." Smits moet
echter erkennen dat 'niet iets
fundamenteel anders' uit de
bus was gekomen als de milieu
beweging de samenwerking wèl
Boos maakt Smits zich over
vertegenwoordigers van het
Platform Leefmilieu Regio
Schiphol. Die zeggen dat een
besluit over de vijfde baan is ge-
J»aseerd op onvolledige en on
juiste «formatie. „Dat is onzin.
Bovendien is vriend en vijand
het erover eens dat wanneer wij
doorgaan met het huidige
baanstelsel, de situatie er alleen
maar slechter op wordt."
Smits veert op bij de sugges
tie dat Schiphol wel met vier
banen toe kan, als de Londense
concurrent Heathrow met twee
start- en landingsbanen het
dubbele aantal vliegtuigen kan
verwerkenv „Op Heathrow heb
ben ze veel minder last van de
wind". Dat is een groot verschil
met Schiphol. Met een blauwe
President-directeur Hans Smits van Schiphol: „Vriend en vijand zijn het erover eens dat wanneer wij door
gaan met het huidige baanstelsel, de situatie er alleen maar slechter op wordt." foto united photos de boer
bereikt. Wat geluidhinder hemel kunnen v
t het hui-
reft treedt vergeleken met
een verbetering op."
4-banenstelsel met gemak
de mainportdoelstelling
de bevolking voldoen. Maar het gaat juist om
de piekuurcapaciteit op dagen
met slechte weersomstandighe
den."
Wat hij moet met het maxi
mum van veertig miljoen passa
giers, dat de politiek Schiphol
lijkt op te leggen, weet Smits
niet goed. Hij beschouwt het
aantal als een 'politiek-psycho-
logisch signaal'. Smits: „Maar
het zal voor ons nooit een
handhavingspunt kunnen zijn.
Moet ik soms 'nee' verkopen te
gen de veertig-miljoen-en-eer
ste passagier? Ik zou niet weten
hoe ik het moet doen. Wij zijn
gebonden aan de afgesproken
geluidsgrenzen. Wij zijn daarop
aanspreekbaar en die zullen we
handhaven. Met veertig miljoen
passagiers óf meer."
Geluidshinder
Voorlopig zijn 10.000 ernstig ge-
luidgehinderde woningen rond
de luchthaven de bovengrens
die het kabinet aan de uitbrei
ding van Schiphol stelt. Pas na
een uitgebreide 'omzettingspro
cedure' zal dat aantal mogen
oplopen tot maximaal 12.600
woningen. „Dat getal van
10.000 kan volgens mijn huidige
inzichten niet dé grens zijn",
zegt Smits. „Wij vinden dat de
contour van 12.600 moet wor
den gereserveerd. Dat getal van
40 miljoen passagiers past ook
bij die 12.600."
De topman van Schiphol ligt
niet wakker van de aanvullende
eisen die het parlement en Pro
vinciale Staten na het kabinets
besluit mogelijk stellen. „Ach, je
moet nooit uitsluiten dat men
aan randvoorwaarden gaat
sleutelen. Wat woningen meer
isoleren, daar heb ik geen pro
bleem mee. Maar als wordt be
sloten de nachtvluchtbeperking
met een uur op te rekken tot ze
ven uur 's ochtends, dan is er
sprake van een ramp. De con
currentiepositie van Schiphol
komt dan in gevaar. Tussen zes
en zeven uur komt de eerste in
tercontinentale piek van de
KLM op Schiphol aan. Op dit
concept is hun hele dienstrege
ling en succes gebaseerd."
Smits is blij met zijn vijfde
baan. En hij realiseert zich dat
een zesde baan er niet inzit.
Niet op Schiphol in elk geval.
Maar wanneer is Schiphol nu
echt vol? „PfffL.dat is koffiedik
kijken. Je hebt periodes van
snelle groei, dan weer van vlak
ke groei. De limiet bereiken wij
eerder dan in het jaar 2015, dat
is duidelijk. Misschien wordt
het wel in 2010."
Vóór een zesde baan bij Lely
stad wordt aangelegd, vindt
Smits dat er eerst een principië
le discussie moet worden ge
voerd over de rol van Nederland
als distributieland. Pas als het
antwoord 'ja' luidt op verdere
groei, kan de spade in de grond.
„In Lelystad is ruimte gereser
veerd voor een nieuwe baan.
Dat lijkt een hele interessante
plek. Maar we moeten ook kij
ken of er nog andere mogelijk
heden zijn, zoals in de Noord
zee. Ik acht de kans klein, maar
we moeten dat op een rij zet-
Smits acht de kans gering dat
het baanstelsel op Schiphol na
de aanleg van de vijfde baan
opnieuw kan worden aange
past. Zo is door Schiphol ooit
met de gedachte gespeeld een
tweede parallelle Kaagbaan aan
te leggen en de veel hinder op
leverende Aalsmeerbaan te slo
pen. „De besluiten die nu wor
den genomen zijn zó definitief,
de geluidzone gaan we echt niet
weer aanpassen. Een tweede
Kaagbaan zit er niet in, nee. En
dus ook niet de sloop van de
Aalsmeerbaan. Er blijft helaas
veel geluidoverlast in Aals-
Blokkades
De vijfde parallelle baan ligt er
op zijn vroegst in 2003. Alleen
als Schiphol geen grond moet
onteigenen, kan het anderhalf
jaar eerder. Maar het Bulderbos
althans een stukje daarvan
gooit volgens Smits roet in het
eten. „En er zijn misschien
meer mensen die hun grond
niet willen verkopen. Zij zijn
daarmee mede-verantwoorde
lijk voor het langer duren van
de overlast."
Smits heeft geen goed woord
over voor het dreigement van
Milieudefensie om de startba
nen op Schiphol te blokkeren.
„Maar we hebben geen proble
men met acties die het dagelijks
reilen en zeilen niet in de war
sturen. Dan heten we ze wel
kom met een bak koffie en een
stuk gebak."
Smits is ondanks alles trots op
het gisteren bereikte resultaat.
„Diverse ministeries, de provin
cie en de gemeenten steunen de
uitbreiding op hoofdlijnen. De
collega's in het buitenland zijn
er jaloers op dat we dit voor el
kaar hebben gekregen."
vlaardingen i gpd
Door een technische blunder
staat in Vlaardingen de propa
ganda voor de Statenverkiezin
gen op een laag pitje. De bor
den waarop de partijen affiches
mogen plakken, zijn zodanig
verduurzaamd, dat zelfs de taai
ste lijm er niet op houdt. Ge
volg: de posters die de ene dag
zijn opgeplakt, dwarrelen de
volgende dag door de straat.
Volgens raadslid P. Roovers,
lid van het PvdA-'plakteam'.
heeft de fabrikant het oppervlak
voorzien van een laagje beton-
plex. Roovers kent dit materiaal
alleen van bekistingen in bouw
putten. „Het is een spekglad,
knetterhard oppervlak waar
niets maar dan ook absoluut
niets aan hecht, zelfs geen be-
Alle fracties beklagen zich
over de borden die de gemeente
speciaal met het oog op de Sta
tenverkiezingen heeft aange
schaft. Welke lijm ook wordt ge
bruikt, het resultaat blijft be
droevend. „Sommige partijen
gebruiken van armoede maar
punaises", weet Roovers.
De achttien Vlaardingse ver
kiezingsborden werden enkele
weken geleden geplaatst, maar
zijn nog steeds opvallend leeg.
Alleen posters van de WD blij
ven soms zitten. Gebruiken de
liberalen een geheime lijm
soort? „Ik heb gehoord dat er
waterglas aan de stijfsel wordt
toegevoegd," zegt WD-woord
voerder A. Zonne. Waterglas?
Zonne: „Een glycerine-achtige
substantie die vroeger werd ge
bruikt om eieren te conserve
ren. Schijnt lijm extra plak-
kracht te geven."
De gemeente vindt de inves
tering van 31.000 gulden abso
luut geen weggegooid geld. De
nieuwe borden zijn kostenbe
sparend doordat ze weinig on
derhoud vergen en gemakkelijk
schoon te maken zijn. Plakken
is volgens de gemeentelijk
woordvoerder geen probleem:
„Er moet gewoon sterke perfax
worden gebruikt."
De Vlaardingse politiek
noemt de borden de miskoop
van het jaar. Enkele weken gele
den maakten veel fracties al be
zwaar tegen het kleine formaat.
De jongste onvolkomenheid
heeft P. Roovers doen besluiten
de redactie van het KRO-tvpro-
gramma 'Hoe bestaat het' in te
schakelen.
den haag gpd
Het kabinet voelt er zeer weinig voor om nog geld in Fokker te
steken. De vliegtuigfabrikant heeft om extra steun van de over
heid gevraagd om een goede afvloeiingsregeling te kunnen tref
fen voor de ruim 2000 werknemers die dit jaar ontslagen zullen
worden.
Fokker-topman Van Schaik heeft de afgelopen dagen gespro
ken met minister Wijers van economische zaken. Volgens Fok
ker is er ook overleg geweest met minister Zalm van financiën,
maar de woordvoerder van de minister ontkent dit heftig.
Er is echter nauwelijks kans dat de smeekbede iets oplevert,
want Fokker ligt slecht bij het kabinet. De overheid is nog wel
aandeelhouder, maar 'paars' beschouwt de vliegtuigfabrikant in
middels als een bodemloze put. Fokker maakt steeds weer ver
lies, wordt almaar geconfronteerd met massa-ontslagen, kan
zijn vliegtuigen amper verkopen en wordt ook nog eens slecht
beoordeeld door beleggingsanalisten.
Het kabinet stelt dat ook de verkoop van het bedrijf aan het
Duitse DASA Fokker niet gezond heeft kunnen maken. Ondanks
diverse ingrijpende reorganisaties heeft Fokker ook dit jaar weer
een saneringsplan moeten maken. Dat ging DASA nog niet ver
genoeg. Het ziet er naar uit dat de bijgestelde plannen het ont
slag betekenen voor ruim 2000 mensen. In totaal zou daarmee
in amper vier jaar de werkgelegenheid bij Fokker bijna zijn ge
halveerd.
doof: Jan Kuys
Nauwelijks wijzigingen in Schipholbesluit
kabinet Kok vofgt bij de besluitvorming
id de uitbreiding van Schiphol in grote
len de besluitvorming van het vorige ka-
Lubbers (juli 1993). De beperkingen
de groei van de luchthaven waren ook al
ergelegd in het voorlopige kabinetsstand-
nt ten tijde van Lubbers, maar ze zijn nu
igszins aangescherpt. De met veel bom-
gepresenteerde grens van maximaal
miljoen passagiers blijkt in de praktijk
loll uwelijks te bestaan. Wel doet het kabinet
harde toezegging dat het roemruchte
it K in«AaJ^eer niet meer overlast zal
dervinden dan het nagestreefde aantal
p49 decibellen.
:ormeel hanteert het kabinet drie gren-
aan de groei van Schiphol. Maximaal
JOOO huizen met ernstige geluidshinder is
meest harde en goed controleerbare
aan orwaarde. Ten hoogste 40 miljoen passa-
rs per jaar blijkt niet op te gaan, als
liphol erin slaagt ernstige geluidsoverlast
beperken tot minder dan 10.000 huizen,
derde beperking het uitwijken van
rertollig' vliegverkeer naar andere lucht-
m vens moet nog helemaal worden on
derzocht.
Hoewel het kabinet inschat dat de groei
van Schiphol de komende jaren minder zal
zijn dan de afgelopen jaren, sluit het een
dichtslibben van de luchthaven niet uit.
Daarom zal het kabinet voorbereidingen
treffen voor investeringen op de luchthaven
Lelystad, voor onder meer chartervluchten,
vrachtvervoer en overloop. Halverwege dit
jaar zal het kabinet een preciezere duiding
geven van de betekenis van Lelystad voor
het vliegverkeer.
De aanleg van een vijfde parallelle baan
(5P) heeft gevolgen voor het gebruik van de
andere banen op Schiphol. Na de inge
bruikname van 5P zal de Aalsmeerbaan 's
nachts worden gesloten. De Buitenveldert-
baan zal dan uitsluitend 's nachts worden
gebruikt, wanneer de weersomstandighe
den dat noodzakelijk maken en de Zwanen
burgbaan zal in die situatie alleen vanuit
het noorden worden aangevlogen. In het nu
genomen kabinetsbesluit is ook het tweezij
dig aanvliegen van de Zwanenburgbaan en
het verlengen van de Kaagbaan opgeno-
Teneinde tegemoet te komen aan een be
ter milieu rond de luchthaven heeft het ka
binet Kok nog eens 47 miljoen gulden extra
uitgetrokken voor de aanleg van een ruime
re groenstrook tussen de Haarlemmermeer
en het recreatiegebied Spaarnwoude. Het
gebied krijgt de functie van rijksbufferzone,
waarbinnen verstedelijking niet is toege
staan.
Ten slotte bevat het kabinetsbesluit een
reeks maatregelen op het terrein van ver
keer en vervoer. De Hoge Snelheids Lijn
moet op den duur zo'n vijf miljoen vlieg-
passagiers op de korte afstand in de trein
krijgen. De aanleg van de Verlengde
Westrandweg, de N22 en de omlegging bij
Badhoevedorp van de A9 dienen om de
luchthaven over de weg bereikbaar te hou
den. Ook zijn er veel voorzieningen gepland
ter verbetering van het openbaar vervoer
naar Schiphol. In totaal is met alle maatre
gelen een bedrag van bijna 33 miljard gul
den gemoeid. De voorzieningen op de
luchthaven zelf kosten 12 miljard, waarvan
de overheid 3,5 miljard gulden betaalt.
dr laserna overtreedt Mediawet
nu en haag fc, Het Commissariaat voor de Media heeft kabelexploi-
llS( ant Casema vorige week gesommeerd te stoppen met 'nieuws-
erichten' op zijn service-kanaal. Casema heeft daaraan toege-
ich even hangende een gesprek over de kwestie met het commis-
i{ ariaat. Naar de mening van het commissariaat bleef de bericht-
eving niet beperkt tot informatie over de diensten die Casema
uu| iedt en ging het in feite om een programma. Artikel 70 van de
io lediawet bepaalt dat kabelexploitanten niet zelf programma's
nogen verzorgen. G. Lieverse, hoofd netbeheer van Casema,
indt dat het commisariaat de vyet wel erg streng uitlegt. Hij
ier "jst erop dat het service-kanaal wel voldoet aan doelstellingen
an het kabinet, zoals die zijn vastgelegd in een nota over de
lektronische snelweg. Op het service-kanaal kunnen abonnees
>er gemeente het programma-aanbod van die dag bekijken. Bo-
endien is het kanaal interactief. Zo kan een abonnee elektro-
iisch een verhuizing melden. Casema zorgt dan voor de nieuwe
an ansluiting.
jVliljoenenschade door Lickebaert
IAardingen Het provinciaal afvalverwerkingsbedrijf Proav leidt
en schade van ruim tien miljoen gulden als definitief wordt af-
[ezien van een stortplaats in het Lickebaertgebied ten westen
an Vlaardingen. Dat zegt directeur L. de Jong van de Proav. Ook
Ul iet recreatieschap Midden Delfland, de beheerder van het ge-
»ied, zegt in financiële problemen te komen als de Lickebaert als
Fiogelijke stortplaats uit het Milieubeleidsplan 1995-1999 van de
•rovincie Zuid-Holland wordt verwijderd. Provinciale Staten
luigen zich hier vandaag over. De plannen van de provincie om
t het Lickebaertgebied een stortplaats in te richten, dateren al
'an halverwege de jaren zeventig.
Amsterdamse politie komt
schijnhuwelijken op het spoor
amsterdam fcanp
De politie van Amsterdam is na
een onderzoek van twee maan
den op tien schijnhuwelijken
gestuit. Alle echtparen worden
verdacht van oplichting, terwijl
een ambtenaar van een Amster
damse stadsdeelraad is aange
houden op verdenking van cor
ruptie.
De politie beschouwt drie
vrouwen als hoofdverdachten.
Het drietal was overigens ook
zelf een schijnhuwelijk aange
gaan. Hun bemiddeling bij de
echtverbintenissen leverde hen
naar^schatting 2,5 ton op. Alles
is opgegaan aan levensonder
houd en luxe artikelen. Volgens
de politie hebben ze bekend.
De mannen waren allemaal
van Afrikaanse afkomst. Ze
kwamen onder meer uit Marok
ko, Egypte en Ghana. Zij hoop
ten via een huwelijk aan een le
gale verblijfsstatus te komen,
maar dreigen die nu weer kwijt
te raken.
De politie kwam de verbinte
nissen op het spoor toen een
bedrijf in de binnenstad in no
vember 1994 aangifte deed van
verduistering van enige duizen
den guldens door een vrouwe
lijk personeelslid. Het bleek dat
iemand die achter het ware ka
rakter van haar huwelijk was ge
komen, de vrouw chanteerde.
De politie diepte nog tien
schijnhuwelijken op uit het Am
sterdams huwelijksregister.
Geen van de betrokkenen
woonde samen. De vrouwen
zijn van Surinaamse afkomst en
kenden elkaar uit het circuit van
opvanghuizen. Gebrek aan geld
was meestal de reden voor hen
om mee te doen.
De drie koppelaars arrangeer
den de huwelijken tussen 1992
en het najaar van 1994. De
ambtenaar werkte mee door via
contacten uit zijn vroegere
werkkring in Paramaribo te re
gelen dat de vrouwen snel de
benodigde geboorte-aktes kre
gen. Normaal duurt dat onge
veer tien weken. Per akte ving
de ambtenaar maximaal 300
gulden. Hij is inmiddels op
non-actief gesteld.
Aad Verhey: „Het koffiedrinken duurt hier over het algemeen het langst."
Bedrijf uit Utrecht maakt sculptures met computer
utrechtgpd
Pure ijdeltuiten zitten er zeker bij. „Maar
het zijn toch vooral directeuren - hoewel
ook niet geheel gespeend van ijdelheid - die
bij ons een borstbeeld van zich laten ma
ken. Voor in de lobby van hun bedrijf", zegt
Aad Verhey van Global Sculpture uit
Utrecht.
Zijn bedrijfje kan door gebruik van de
modernste 3D-computertechnieken (waar
bij hoogte, breedte èn diepte worden gere
gistreerd) in een vloek en een zucht een
perfect gelijkende buste van iemand ma
ken. Klanten zijn hooguit anderhalve mi
nuut kwijt aan het poseren; ze-gaan zitten,
een scanner draait een rondje of twee om
hun hoofd en ze kunnen weer naar huis.
„Het koffiedrinken duurt hier over het alge
meen het langst", schat Verhey.
Ongeveer vier weken later krijgt de klant
zijn of haar borstbeeld keurig netjes thuis
bezorgd. Een beeldend kunstenaar doet er
langer over. Hij is vaak een aantal maanden
met beitel en schuurpapier in de weer om
een sculptuur klaar te krijgen. De snelle ver
vaardiging van de Global Sculpture-beelden
maakt ze ook goedkoper. Verhey: „Ze kos
ten bij ons tussen de 695 en 6000 gulden,
afhankelijk van de grootte en het materiaal.
Voor een beeld van een kunstenaar moet
duidelijk meer betaald worden. Wij maken
trouwens geen kunst. We maken evenbeel
den zonder een eigen interpretatie aan het
beeld te geven."
Een persoonlijke, emotionele interpreta
tie toevoegen aan een beeld dat voor tach
tig procent computermatig vervaardigd
wordt is volgens Verhey sowieso onmoge
lijk. „Alleen de finishing touch gebeurt met
de hand, maar dan nog moet de kunstenaar
die wij daarvoor huren zich strikt aan de
computerbeelden en -berekeningen hou
den. Het blijft een industrieel produkt."
De borstbeelden van Global Sculpture
zijn in toenemende mate populair als ca
deau voor jubilarissen. Een werknemer die
bijvoorbeeld veertig jaar in dienst is, staat
meestal volkomen perplex als de collega's
ineens met zo'n cadeau komen aandraven.
„Ze denken: 'Voor een beeld moet toch
langdurig geposeerd worden'", vertelt Ver
hey. „Maar zoals gezegd: poseren is bij ons
een groot woord, het is niet meer dan
eventjes stilzitten. Als de jubilaris naar ons
wordt toegestuurd voor de scanning, rui
men we ook het kantoor leeg dat normaal
gesproken vol staat met voorbeeldbustes,
zodat de man of vrouw in kwestie alleen
maar denkt dat er een bijzondere foto
wordt gemaakt."
Het feit dat er geen 'poseerdagen' moeten
worden vrijgemaakt, vinden vooral direc
teuren een pluspunt. Tijd is immers geld
voor bedrijfseigenaren. Na de korte scan
gaan alle computergegevens naar Frankrijk
waar het beeld uit een blok gips of natuur
steen of een stuk hardhout gefreesd wordt.
