Ziekenfondspatiënt moet
specialist voorschieten
Uitkeringsambtenaar wordt straks 'politieman'
Binnenland
alm verwacht gevecht
ver afdrachten aan EU
Borst dwingt verlaging van medicijnprijzen af
Lubbers hangt in Blauwe Zaal
Ex-bestuurders Brunssum horen voorwaardelijk eisen
Melkert: Geld lastenverlichting
voor kleinere 'wig' minimumloon
Tweede Kamer houdt
nertsfokkerijen open
iENSDAG 15 FEBRUAR11995
fOENbUA'
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassi
erde Pers Diensten
bvakabo: 34 uur arbeidsbureaus
sttfrmeer De leden van de FNV-ambtenarenbond Abvakabo
jn bereid om drie jaar genoegen te nemen met een nullijn in
arbeidsvoorziening, mits daar een verkorting van de arbeids-
eek van 38 naar 34 uur tegenover staat. Zo moeten gedwongen
ntslagen worden voorkomen. Bij de arbeidsbureaus staat een
rote reorganisatie op stapel. Er ligt al een akkoord over de
I Dofdlijnen van een sociaal plan, dat nader moet worden inge-
jld tijdens CAO-onderhandelingen. Als gevolg van afspraken
issen minister Melkert en de sociale partners moet 200 miljoen
ilden worden bezuinigd op beheers- en personeelskosten.
'el geëist voor seksueel misbruik
melo» „Seksuele en morele uitbuiting onder grote druk", zo
mschreef de president van de Almelose rechtbank gisteren de
ergrijpen van een 44-jarige man uit Goor tegenover diens
3 ochter. De man hoorde vijfjaar cel tegen zich eisen wegens
■ksueel misbruik. De officier van justitie eiste 2,5 jaar tegen de
ren oude zwager, die het meisje misbruikte vanaf haar elfde tot
l aar zestiende. Hoewel meerdere familieleden op de hoogte wa
in, greep niemand in. Toen de vader van de verkrachtingen
oorde, begon hij zijn dochter eveneens te misbruiken. Hij gaf
aar op haar veertiende een vibrator cadeau, die ze moest uit-
roberen. De moeder was daarbij aanwezig. Daarna verkrachtte
ij haar wekelijks.
"el en boete voor milieudelicten
melo Vijfentwintig ton ziekenhuisafval en oude geneesmid-
elen, 5.000 kilo verontreinigde ontvetters, verf en bouwafval,
ndeugdelijk opgeslagen op bedrijfsterreinen in Oldenzaal, Ros-
- im en Enschede. De hiervoor verantwoordelijke man, een 28-
I irige man uit Borne, kreeg daarvoor gisteren twee jaar cel en
en boete van ruim dertig mille. De handelaar voerde het che-
ïisch afval illegaal in uit Duitsland. De Duitse bedrijven betaal-
en voor het verwerken van het afval tussen de 5.000 en 10.000
•Mark per transport. In het eigen land zouden ze daarvoor tien
it twintig keer zoveel hebben moeten betalen.
Zonnestudio's desinfecteren niet goed
iQNiNGENVeel zonnestudio's werken met niet-toegestane des-
ifecteringsmiddelen of met produkten 'die de toets der kritiek
iet kunnen doorstaan', zo schrijft de Keuringsdienst van Waren
i Groningen na een onderzoek afgelopen zomer naar zonne-
udio's van Groningse zwembaden. Een vervolgonderzoek naar
idere zonnestudio's maakte de onderzoekers er niet vrolijker
p. Van de vijftien bruin-instituten bleken er slechts twee met
:n goed middel te werken. Het onderzoek wordt daarom dit
iar voortgezet.
'raude bij keuringsstation
aastricht Justitie verdenkt enkele ambtenaren van de Rijks-
ienst voor het Wegverkeer in Limburg van fraude. Ze zouden
ebben geknoeid bij de keuringen van auto's en motoren en bij
afgifte van kentekens. Bij de verdachte ambtenaren is giste-
?n huiszoeking verricht. Justitie heeft ook een gedeelte van de
dministratie in beslag genomen. Aanhoudingen zijn niet ver-
cht. De persofficier wil in het belang van het onderzoek geen
:rdere mededelingen doen.
VD woedend op Van den Broek
i voorstellen van Nederland
Ma 1999 minder geld te be
en aan de Europese Unie zul-
in Brussel 'niet gemakkelijk'
;en. Dat stelt minister Zalm
financiën in een notitie aan
Kamer over de Nederlandse
talingen aan de EU. De be-
ndsman wil straks een maxi-
umbijdrage per land, minder
ïdbouwsubsidies en een ver-
d voor rijke EU-landen om te
ofiteren van het structuur-
nds voor zwakke regio's,
luist door het ontbreken van
drie afspraken is Nederland
vijf jaar tijd, tot aan 2000,
'n 25 miljard gulden meer
rijt aan de Europese Unie dan
terug krijgt. Omdat de af
raken muurvast liggen sinds
top van Edinburgh in '92,
rwacht Zalm op de korte ter-
ijn weinig te kunnen binnen-
ilen. Dat moet volgend jaar
ibeuren, als Brussel gaat pra-
n over de nieuwe verdeling
inde financiële pijn.
Zalm stelt voor minder pro-
iktsteun aan boeren te geven
meer inkomenssteun. Dat is
ledkoper en minder versto
nd voor de markt. Zalm vreest
sor torenhoge landbouwkos-
als de landen uit Midden-
Oost-Europa toetreden tot
EU.
Verder wil Zalm voorstellen
at straks alleen de arme EU-
inden geld krijgen uit de struc-
ïurfondsen. Nu krijgen rijke
inden met zwakke regio's ook
inke bedragen. Nederland pro-
Keert nauwelijks doordat de
rivaart redelijk over het land is
erdeeld. Ook pleit de WD-be-
Minister pakt 'overwinsten' aan
den haag gpd
Het kabinet zal fabrikanten van geneesmid
delen verplichten hun prijzen te verlagen.
Minister Borst van volksgezondheid ver
wacht hierdoor honderden miljoenen gul
dens te bezuinigen. In Nederland zijn me
dicijnen gemiddeld dertig tot veertig pro
cent duurder vergeleken met België, Frank
rijk en Duitsland.
Borst heeft haar voornaamste tegenstan
der in het kabinet, minister Wijers van eco
nomische zaken, overtuigd. Eind vorig jaar
dreigde ze al met een wettelijke prijsverla
ging als de farmaceutische industrie niet op
vrijwillige basis daartoe zou beslissen. Over
leg de afgelopen maanden leverde niets op,
terwijl de druk vanuit de Tweede Kamer
groeide om de producenten aan te pakken.
De politici hebben er genoeg van impopu
laire maatregelen te treffen zoals het niet
meer vergoeden van de tandartshulp voor
volwassenen en fysiotherapie, terwijl de
zeer winstgevende farmaceutische industrie
buiten schot blijft.
Hoe de prijsmaatregel er precies uit gaat
zien, is nog niet duidelijk. Borst kan de prij
zen bij wet verlagen, danwel medicijnen
pas toelaten op de markt als de fabrikant
een redelijke prijs vraagt. Een andere me
thode is het weghalen van de kortingen die
apothekers nu nog van de fabrikanten ont
vangen en in eigen zak steken. Daarbij gaat
het om ongeveer 200 tot 300 miljoen gulden
per jaar, aldus een woordvoerder van mi
nister Borst. Ook wil de minister postorder
bedrijven meer inschakelen bij de verkoop
van medicijnen. Dat doorbreekt het mono
polie van de apotheker en leidt tot lagere
prijzen. Huisartsen zouden meer goedkope
re merkloze geneesmiddelen moeten voor
schrijven.
Borst wil patstelling ziekenfonds-specialist doorbreken
Ziekenfondsverzekerden moeten per 1 april de rekening
van hun specialist zelf betalen. Daarna kunnen zij de no
ta declareren bij hun verzekering. Minister Borst van
volksgezondheid heeft dit gisteren besloten omdat er
nauwelijks specialisten zijn die overeenkomsten hebben
gesloten met ziekenfondsen.
den haag «anp list een overeenkomst is geslo
ten. De arts stuurt dan de reke
ning direct door naar de verze
keraar. Ziekenfondsen en spe
cialisten hebben voor dit jaar
nog nauwelijks afspraken ge
maakt. Struikelpunt zijn de kos
ten van de zorg. Voor de patiën
ten betekent dit formeel: geen
overeenkomst, geen zorg. Om
verzekerden hier niet de dupe
van te laten worden, heeft mi
nister Borst het restitutiebesluit
vastgesteld waardoor patiënten
wel naar hun specialist kunnen
De Nederlandse Patiënten-
/Consumenten Federatie
(NPCF) vindt het een slechte
zaak dat de patiënt opnieuw de
dupe wordt van een inkomens
conflict. De organisatie advi
seert de patiënten niet te beta
len voordat zij het geld van de
verzekeraar hebben ontvangen.
Ziekenfondsverzekerden heb
ben volgens de wet alleen recht
op hulpverlening als er tussen
hun ziekenfonds en hun specia-
maar dan moeten zij de reke
ning voorschieten. In 1987 is dit
tijdens het grote specialisten
conflict ook gebeurd. Verzeke
raars en specialisten hebben tot
1 april de tijd om toch nog tot
afspraken te komen.
In het ernstigste gevolg zullen
volgens een woordvoerder van
de Ziekenfondsraad, patiënten
contant bij de specialist moeten
betalen. Een pinautomaat bij de
arts, net zoals bij sommige
tandartsen, behoort dan tot de
mogelijkheden. Het kan ook zo
zijn dat de patiënt een rekening
mee krijgt, die eerst declareert
bij zijn verzekeraar en dan het
bedrag overmaakt aan zijn spe
cialist. De Ziekenfondsraad en
de ziekenfondsen zullen eind
volgende maand een campagne
starten om de patiënten op de
hoogte te brengen van de nieu
we situatie.
De patiëntenfederatie voor
ziet een grote incasso-ellende
als de specialisten krappe beta
lingstermijnen hanteren en de
verzekeraars niet snel genoeg
terugbetalen. Het voorschieten
van rekeningen vindt de NP/CF
sowieso niet reëel omdat de re
keningen vaak hoog zijn en de
inkomens van patiënten die
vaak naar de dokter moeten
dikwijls laag zijn.
Gisteren herhaalde Borst ook
nog eens dat de pil alleen nog
voor vrouwen tot achttien jaar
zal worden vergoed. De maatre
gel levert ruim 100 miljoen gul
den per jaar op.
windsman voor de zogenoemde
Jnettobegrenzer'. Die moet
voorkomen dat Me afdrachten
van lidstaten aan Brussel een
bepaalde grens bij voorbeeld
een percentage van het bruto
nationaal produkt overschrij
den. Door het ontbreken van
iets dergelijks betaalt Nederland
(achtste op de lijst van rijkste
EU-landen) de komende jaren
netto bijna het meest van alle
vijftien lidstaten. Verder moet
de fraude binnen Europa beter
worden bestreden en gaat Zalm
proberen meer miljoenen bin
nen te halen uit de Brusselse
subsidiepotten.
De Kamer reageert voorlopig
redelijk positief op de notitie.
PvdA en D66 hikten al niet zo
aan tegen de afdrachten aan
Brussel, omdat de EU ook eco
nomische voordelen oplevert.
Het CDA is wel "zeer kritisch
over Brussel, maar vindt dat de
notitie goede aanzetten bevat.
Zelfs de WD, de felste tegen
stander van de hoge afdrachten
aan Brussel, meent dat de noti
tie op de lange termijn uitzicht
biedt op verbetering. Wel vin
den de liberalen dat het kabinet
zich te makkelijk neerlegt bij de
ongunstige situatie tot en met
1999.
De WD is woedend op de
Nederlandse EU-commissaris
en oud-CDA-minister van bui
tenlandse zaken Van den Broek.
Die zei gisteren dat het kabinet
en vooral Zalm zich opstelt als
een boekhouder. „Zo'n opstel
ling is Nederland onwaardig",
aldus de commissaris. WD-ka-
merlid Hoogervorst noemt die
uitspraken 'buitengewoon be
schamend'.
den haag In gezelschap van zijn opvolger Kok en portretschilder Asselbergs bekeek oud-premier Lubbers gisteren 'zijn' schilderij. Met de onthul
ling van het portret, waarvoor Lubbers een hele dag heeft geposeerd, werd de traditie voortgezet dat alle oud-regeringsleiders in de Blauwe Zaal
van de Tweede Kamer komen te hangen. foto anp
maastricht» anp
De Maastrichtse officier van
justitie Van Atteveld heeft giste
ren bij de voortzetting van de
geruchtmakende zaak tegen de
vier ex-wethouders en de oud
gemeentesecretaris van Bruns
sum voorwaardelijke gevange
nisstraffen en geldboetes geëist.
Van Atteveld vond het aan
deel van de gemeentesecretaris
groter dan dat van de wethou
ders. Voor hem was het over
duidelijk dat de vier vroegere
wethouders van Brunssum en
de oud-gemeentesecretaris de
data boven besluiten hadden
veranderd om de inmiddels
ontslagen en van corruptie ver
dachte PvdA-burgemeester
Riem ter wille te zijn.
Tegen de vier oud-wethou
ders luidde de eis voor valsheid
in geschrifte zes maanden voor
waardelijk en een boete van
5.000 gulden elk. De 56-jarige
gemeentesecretaris hoorde een
gevangenisstraf van negen
maanden voorwaardelijk tegen
den haag gpd
Op drie kamerleden na stemde
D66 vóór sluiting, maar het
mocht niet baten. Nertsfokkerij
en mogen blijven bestaan. Een
motie van PvdA, Groen Links en
RPF, waarin landbouwminister
Van Aartsen werd gevraagd het
houden van pelsdieren voor
bont te verbieden, kreeg onvol
doende steun van de Tweede
Kamer.
WD, CDA, CD, SGP, GPV,
AOV (minus het kamerlid Ai-
king) en de D66'ers Ter Veer,
Ybema en Versnel, samen tach
tig stemmen, willen de bedrijfs
tak in leven houden. D66 bleek
vorige maand sterk verdeeld
over het fokken van pelsdieren.
De helft was voor en de helft
was tegen.
De tegenstanders vinden
met de actiegroep Bont voor
Dieren dat nertsen niet ge
schikt zijn om in kooien te hou
den. Ook is er volgens hen een
principieel verschil tussen het
houden van dieren voor vlees
(voeding dus) en voor hun vel
(luxe jassen). De voorstanders
wijzen op de werkgelegenheid
in de sector: er werken zo'n
twaalfhonderd mensen.
Door een actie binnen D66
nam het aantal tegenstanders
toe. Een doorslaggevende rol
kon de partij echter niet spelen:
ook zonder de dissidenten was
er een meerderheid geweest
voor het openhouden van de
fokkerijen.
Minister Van Aartsen heeft
wel het houden van vossen op
termijn, over tien jaar, verbo
den. Van Aartsen baseert zich
daarbij op een door de bont
branche bestreden onder
zoek van de vaste adviseur van
het ministerie. Deze conclu
deerde dat het welzijn van vos
sen in kooien wordt aangetast,
maar van nertsen niet. Wel zijn
er volgens het advies aanpassin
gen aan de kooien nodig.
Er zijn in Nederland ruim 210
pelsdierfokkerijen, samen goed
voor een jaaromzet van 100 mil
joen gulden. Er worden jaarlijks
zo'n twee miljoen nertsen en
46.000 vossen gefokt.
Waddengebied is bepaald
geen oase van rust meer
zich eisen en een boete van
10.000 gulden.
Riem moet op 20 maart voor
de rechtbank in Maastricht ver
schijnen. De officier van justitie
hield er bij zijn eis rekening
mee dat de vijf verdachten
slachtoffer zijn van de gedragin
gen van de oud-burgemeester
van Brunssum.
groningen «anp
Militaire schietoefeningen, de
kleine luchtvaart, veerboten en
industrie maken inbreuk op de
bij het Waddengebied horende
stilte. Het natuurgebied is dus
bepaald geen oase van rust
meer.
Dat stelt medewerker Van de
Rijke van de Natuurkundewin-
kel van de Rijksuniversiteit Gro
ningen in zijn rapport 'Geluid
bronnen in het Waddengebied'.
Van de Rijke inventariseerde in
opdracht van de Vereniging tot
Behoud van de Waddenzee alle
gegevens over de omvang van
de geluidproduktie in dit na
tuurgebied.
De Wadden zijn officieel er
kend als wetland, een natuurlijk
watergebied van internationale
betekenis. De geluidbelasting
door menselijke activiteiten
moet zo laag zijn dat de natuur
lijke geluiden niet worden over
stemd. De overheid staat echter
veel activiteiten toe die een eco
nomisch of maatschappelijk be
lang dienen maar tegelijk de
stilte verstoren, aldus Van de
Rijke.
Voor de uiteenlopende la-
waaiproducerende bedrijvig
heid op het wad is ontheffing
verleend of zijn aparte gebieden
ingesteld. Er zijn uitzonderings
gebieden voor havens, indu
strie, gaswinning, scheepvaart
en militaire oefeningen. Ook
andere activiteiten zoals lucht
vaart, visserij en recreatie dra
gen bij tot de geluidbelasting.
Grootste verstoorders zijn de
militaire oefeningen, gevolgd
door de kleine luchtvaart en de
scheepvaart. Hoeveel lawaai alle
activiteiten precies produceren,
heeft Van de Rijke niet geme
ten. Ook heeft hij niet onder
zocht hoe bezoekers van het
Waddengebied denken over de
rustverstorende geluiden.
Van de Rijke signaleert zwak
ke plekken in de huidige regel
en wetgeving. Bij het verlenen
van ontheffingen voor bepaalde
activiteiten worden bij voor
beeld geen beperkingen aan de
geluidproduktie gesteld. Boven
dien geldt op de grens van in
dustrie- en natuurgebied lawaai
van 50 decibel nog als toelaat
baar, hetgeen beduidend hoger
is dan de 30 of 45 decibel die de
wet Geluidhinder hanteert in
stiltegebieden.
zet die voor volgend jaar is gere
serveerd. Die zou ook vooral
naar de werkgevers gaan.
De minister vindt dat de be
lastingmeevallers die het kabi
net vermoedelijk tegemoet kan
zien, kunnen worden gebruikt
voor het financieren van de
operatie. „Als je meer ruimte
krijgt dan je hebt voorzien,
moet je je slag slaan teneinde
de structurele kwetsbaarheden
in de economie op te lossen."
In het regeerakkoord is afge
sproken dat het financieringste
kort deze kabinetsperiode in elk
geval moet dalen tot 2,7 procent
van het bruto binnenlands pro
dukt (alles wat in Nederland zelf
wordt geproduceerd aan goede
ren en diensten). Als er dan nog
geld over is, moet er een afwe
ging komen tussen verdere te
kortreductie of lastenverlich-
ting. De WD kiest vooralsnog
voor het eerste, terwijl de PvdA
de laatste mogelijkheid bepleit.
D66 houdt beide opties open.
Fractievoorzitter Wallage van
de PvdA speelde gisteren al
enigszins in op de uitlatingen
van zijn partijgenoot. Vorige
week zei hij dat de lastenver
lichting ter discussie moet ko
men als de CAO-partners onvol
doende afspraken maken over
werkgelegenheid. In de Tweede
Kamer zei hij gisteren dat de re
gering 'creatief moet kijken hoe
we het beter kunnen doen' als
de economische groei zich on
voldoende vertaalt in extra ba
nen. In dat geval zal 'over de
volle breedte van het instru
mentarium' moeten worden be
zien 'wat we kunnen doen om
werk te genereren'. Daarmee
liet hij nadrukkelijk ruimte voor
Melkerts plan.
den haag hans suring
You have the right to remain silent. De
ze uit Amerikaanse politieserie's over
bekende toverformule zal binnen af
zienbare tijd ook aan het uitkeringslo
ket zijn te horen. Zodra een medewer
ker van een uitkeringsinstantie de uit
keringsontvanger verdenkt van fraude
en het karakter van het gesprek tussen
beiden verandert van informatief in
verhoor, moet de beambte zijn ge
sprekspartner wijzen op diens zwijg
recht.
De nieuwe spelregels zijn onderdeel
van de nieuwe boetewetgeving. Een
WW'er c^ie tegen de lamp loopt omdat
hij naast zijn uitkering zwart heeft ge
werkt, krijgt krachtens de nieuwe boe-
tewet in de sociale zekerheid de Ka
mer behandelt die over enkele maan
den verplicht meteen een geldboete.
Maar hij heeft het recht zijn mond te
houden terwijl hij eerst verplicht was
alle gevraagde informatie te verstrek
ken. Als de beambte de waarschu
wingsplicht verzaakt, hangt hij als de
uitkeringsgerechtigde naar de rechter
stapt wegens onrechtmatig verkregen
bewijs.
De nieuwe boetes en uitkeringskortin
gen die bij wet Voor alle instanties op
eenduidige wijze worden voorgeschre
ven, passen in een trend. Bij belasting
fraude ligt er een vergelijkbaar voorstel.
Zowel de belastinginspecteur als de
uitkeringsinstanties moeten slagvaar
dig kunnen optreden. Bij uitkerings
fraude geen lange weg meer via een
strafrechter die maximaal 2.000 gulden
boete oplegt, maar direct een beboe
ting van maximaal 5.000 gulden door
de bedrijfsvereniging of sociale dienst.
Hier wordt het lik-op-stuk-beleid zo
ver opgerekt dat de werking ervan wei
eens averechts kan zijn, menen juris
ten. De overtreder zit weliswaar volle
dig fout, maar bij het verkrijgen van
het bewijs is niet of te laat gewezen op
het recht dat hij heeft om niet mee te
werken aan zijn eigen veroordeling.
Resultaat: vrijspraak.
Bij belastingfraude draagt de controle
ambtenaar zodra er verdenking ont
staat de zaak over aan een speciale in
specteur. Dat maakt de waterscheiding
in ieder geval voor de verdachte wat
helderder. De sociale-zekerheidssector
wil daar niet aan. Met name kleine ge
meenten hebben daarvoor niet vol
doende mensen in huis.
Derhalve moet de ambtenaar of mede
werker achter het loket heel bewust
kiezen op welk moment van het onder
houd hij het zwijgrecht van stal haalt.
„Aangezien het zwijgrecht voortvloeit
uit de strafrechtelijke en internationale
waarborgen die voor de boetes gelden,
verwacht de uitvoering dat de rechter
het zwijgrecht zeer strikt zal toepas-
sep." Niet zo maar een willekeurige
opvatting. Deze waarschuwing staat in
een intern vergaderstuk dat het TICA,
het belangrijkste adviesorgaan voor so
ciale wetgeving van de regering, van
daag behandelt.
De voorganger van het TICA, de Socia
le Verzekeringsraad, waarschuwde hal
verwege vorig jaar al voor funeste ge
volgen. Dat het TICA onder leiding van
oud-kamerlid Buurmeijer, voormalig
voorzitter van de enquêtecommissie
sociale zekerheid, overweegt opnieuw
aan de bel te trekken, heeft alles te ma
ken met de opstelling van het parle
ment.
De indruk dat de politiek horende doof
en ziende blind is heeft inmiddels ook
in de rechterlijke macht zelf postgevat.
Vier gerechtsauditeuren bij de Centrale
Raad van Beroep, de hoogste nationale
rechter in de sociale zekerheid, wijzen
in een recent artikel in het vakblad So
ciaal Recht op een tweede juridisch
wankele constructie van het lik-op-
stuk-beleid. De boete wordt altijd di
rect geïnd, ook al dient de uitke
ringstrekker een bezwaarschrift in of
stapt hij naar de rechter. Hij is dan nog
maar verdachte en niet definitief ver
oordeeld. Die invordering in dat voor
stadium staat op gespannen voet met
het Europese Mensenrechtenverdrag,
waarop de verdachte voor de Neder
landse rechter direct een beroep kan
doen, waarschuwen de auteurs. Dat
hetzelfde verdrag bij dezelfde be
stuursrechter roet in het eten gooit bij
het opleggen van de WAO-boetes voor
werkgevers vandaag doet de Centra
le Raad van beroep daar in cassatie uit
spraak over zou het parlement te
denken moeten geven.
vV s\v>
'Aanzeggers' gisteren op het Binnenhof in een laatste poging de Kamer
te bewegen om het fokken van nertsen te verbieden. Het mocht niet ba
ten. foto» anp
