NAVO wil banden
met Midden-Oosten
Buitenland
President wil Colombia in
twee jaar drugvrij hebben
Allan Boesak profiteerde
Douane-unie EU en Turkije lijkt keus tussen twee kwaden persoonlijk van hulpgelden
;el Oostenrijkers betogen tegen racisme
Ecuador en Peru vechten door
Arafat vraagt Arabieren om
pauze bij toenadering Israël
Bosnische president voor
overleg met Karadzic
Franse scholieren en leerkrachten staken
Poolse premier zwicht
voor druk van Walesa
6 WOENSDAG 8 FEBRUAR11995
wenen Enkele duizenden Oostenrijkers hebben gisteravond in
Wenen gedemonstreerd tegen vreemdelingenhaat en extreem
rechts geweld naar aanleiding van twee bomaanslagen waarbij
I o/ ^er z'8euners om het leven kwamen en een andere man ver-
IStwondingen opliep. Onder de demonstranten die hun solidariteit
met de zigeuners uitten, waren veel vertegenwoordigers van
minderheidsgroepen in Oostenrijk en leidende figuren uit ker-
-I ken, kunst en politiek,
ij de
Algerije zet FIS-leiding weer vast
geld» rAiRO-BEiROET» De Algerijnse autoriteiten hebben de twee leiders
aar van het verboden Islamitische Heilsfront (FIS) terug in de gevan-
ade genis gezet. Door het besluit 'valt het doek voor de mogelijkheid
en[ om door een dialoog een oplossing te vinden voor de Algerijnse
?dra| crisis' meldt de krant Al-Hayat. De machthebbers stonden aan-
le ki vankelijk alleen onder huisarrest. De regering hoopte dat het
aat duo daardoor bereid zou zijn tot samenwerking, maar klaarblij-
in j kelijk is Algiers ontevreden over het resultaat.
ta"' Barbie-poppen prikkelen gemoederen
rblij
De overal in de wereld geliefde Barbiepoppen
hebben in Maleisië stof doen opwaaien. Een consumentenorga
nisatie heeft erover geklaagd dat de poppen met hun blonde
haar en hun lange benen de seksuele gevoelens van kinderen
prikkelen. Zij meent dat Barbie, die ook in nauwsluitende bad
kleding of in minirok te koop is, 'zinnelijke gevoelens kan losma
ken'. Dat kan leiden tot 'morele decadentie' en de psychologi
sche ontwikkeling van kinderen belemmeren.
'Auschwitz-pyjama's' uit collectie
parijs De Japanse ontwerpster Rei Kawakubo heeft gisteren
aangekondigd gestreepte herenpyjama's uit de collectie van een
Parijs' modehuis te halen nadat woedende joden hadden ge
klaagd dat die leken op kampkleding in het concentratiekamp
rwéj Auschwitz. Het modehuis Commedes Gargons zei 'nu te erken
nen dat, hoe onbedoeld ook, het sommige mensen doet denken
aan de afschuwelijke gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereld
oorlog'.
Ierse politie vindt wapenopslag IRA
dublin De Ierse politie heeft gisteren in een dorp zo'n tachtig
kilometer buiten de hoofdstad Dublin een grote wapenopslag
plaats van de IRA gevonden met 12.000 stuks munitie voor zwa
re machinegeweren van Russische makelij. Het is de grootste
vangst sinds de IRA in september een bestand afkondigde in de
strijd tegen het Britse bestuur over Noord-Ierland.
Mislukte aanslag op Fidel Castro
new York De Cubaanse leider Fidel Castro was op 21 april 1994
het doelwit van een aanslag die op het laatste moment door zijn
lijfwachten werd afgewend. Dit meldde gisteren het maandblad
Vanity Fair. De aanslag zou zijn gepleegd door vijf mannen met
machinepistolen. De mannen hadden de auto van Castro om
singeld en openden het vuur toen de president zijn woning in
een voorstad van Havana verliet. Hun kogels troffen evenwel
geen doel. De mannen werden gedood door lijfwachten van
Castro die in een volgauto zaten.
Staking Surinaamse rechtbanken
Paramaribo» De rechtspraak in Suriname ligt op dit moment stil.
Het hof van justitie heeft officieel meegedeeld dat alle rechtszit
tingen tot nader order zijn uitgesteld. Het personeel van de grif
fies Van de kantongerechten, het hof van justitie en het bureau
van de rechter-commissaris is al sinds donderdag in staking om
betere salariëring en herwaardering van functies af te dwingen.
Gasontploffing verwondt 22 Belgen
brussel Door een ontploffing van een aardgasleiding in het Bel
gische stadje Baudour, in de buurt van Bergen, zijn gisteren 22
mensen gewond geraakt, van wie zeven ernstig. Onder de
zwaargewonden bevinden zich vtjf brandweerlieden die pro
beerden de brandende gasleiding te blussen. Ook twee mede
werkers van het gasbedrijf moesten met ernstige brandwonden
naar het ziekenhuis.
Ruimteveer Discovery zet satelliet uit
Houston De bemanning van het Amerikaanse ruimteveer
Discovery heeft gisteren een satelliet voor wetenschappelijk on
derzoek in een baan om de aarde geplaatst. De satelliet, met de
naam Spartan, gaat bijna twee dagen lang gegevens verzamelen.
Daarna moet de bemanning het ruimtevaartuig weer terughalen
in de Discovery. De geslaagde 'ontmoeting', maandag, tussen de
Discovery en het Russische ruimtestation Mir maakte de weg
vrij voor een reeks van ontmoetingen tot 1997, waarbij uiteinde
lijk echt wordt gekoppeld.
De Colombiaanse president, Er
nesto Samper, wil in twee jaar
tijd Colombia drugvrij hebben
gemaakt. Dan moet de laatste
plantage zijn vernield waar
drugs worden verbouwd. Ook
wil Samper de strijd tegen de
drugkartels intensiveren. Sam
per zei dit gisteren bij de pre
sentatie van het 'Nationale plan
ter bestrijding van de handel in
drugs'.
Tot het einde van het jaar wil
de regering van Colombia
44.000 hectare coca-, papaver
en marihuanaplantages vernie
tigen door ze met gif te be
sproeien. Voor de ongeveer
300.000 kleine boeren in het he
le land die van de verbouw van
drugs leven, wil de regering ver-
Claes waarschuwt voor dreiging moslimfundamentalisme
De NAVO wil, in navolging van de Europese Unie, ban
den aangaan met enkele landen rond de Middellandse
Zee. Volgens NAVO-secretaris-generaal Willy Claes is de
dreiging van het fundamentalisme één van de grootste
uitdagingen voor het Westen sinds het einde van de Kou
de Oorlog.
BRUSSEL-LONDEN GPD-Ind
De NAVO-ambassadeurs zullen
vandaag op hun wekelijkse bij
eenkomst besluiten om een in
tensieve dialoog aan te gaan
met enkele landen in Noord-
Afrika en het Midden-Oosten.
Daarbij gaat het voorlopig om
Egypte, Israël, Marokko, Tune
sië en Mauretanië. Eerder be
sloot de Europese Unie al op
aandrang van vooral Frankrijk
en Spanje om de banden aan te
halen met enkele landen aan de
zuidkust van de Middellandse
Zee.
„We mogen de risico's die uit
het fundamentalisme
voortspruiten niet onderschat
ten", aldus Claes. „Het is onze
plicht om vooral met die lan
den, die met dit probleem wor
den geconfronteerd, een dia
loog aan te gaan."
Het is volgens NAVO-functio-
narissen niet uitgesloten dat de
Alliantie op een gegeven mo
ment ook aan deze landen aan
de Middellandse Zee een 'part
nerschap voor vrede' aanbiedt,
zoals dat momenteel al met een
groot aantal landen in het voor
malige Oostblok bestaat. Ook
wordt gedacht aan een nieuw
defensiesysteem tegen ballisti
sche raketten als antwoord op
de dreiging die van enkele van
de islamitische landen uitgaat.
Volgens Claes is het echter
noodzakelijk om 'een duidelijk
onderscheid te maken tussen
de islam als religie en de funda
mentalisten aan de andere
kant'.
Claes waarschuwt ook voor
een 'serieuze botsing' met de
Verenigde Staten in het bond
genootschap als Amerika een
zijdig besluit het wapenembar
go tegen de moslims in Bosnië
op te heffen. Dat besluit kan dit
voorjaar vallen.
Over de situatie in het voor
malig Joegoslavië toonde Claes
zich enigszins optimistisch. Zo
leek hij nog te hopen dat de
blauwhelmen toch in Kroatië
mogen blijven ondanks het feit
dat president Tudjman hen
heeft opgedragen te vertrekken.
„Ik geloof nog steeds dat het
mogelijk is Tudjman te overtui
gen van de noodzaak tot herbe
zinning." Hij voegt daar echter
aan toe: „Het is onze taak op al
les voorbereid te zijn," waarmee
hij doelde op mogelijke terug
trekking.
Ecuadoriaanse militairen gaa
wordt nog altijd gevochten.
i helikopter die hen r
Israël en PLO arresteren vermoedelijke extremisten
Peru heeft gisteravond een voorstel van Ecuador
verworpen dat was bedoeld om een einde te ma
ken aan de grensoorlog tussen de twee landen.
Het had in de plaats moeten komen van het plan
voor een staakt-het-vuren dat de zogenoemde
'garantielanden' het afgelopen weekeinde in Rio
de Janeiro hadden opgesteld.
Het Ecuadoraanse voorstel werd gisteren over
gebracht aan Brazilië, zonder dat de details ervan
bekend werden gemaakt. De Ecuadoraanse presi
dent Sixto Duran Ballen had echter tevoren laten
weten dat het 'enkele kleine wijzigingen' voorstel
de op het oorpronkelijke plan van de garantielan
den Brazilië, Argentinië, Chili en de VS dat
in het weekeinde niet van de grond kwam, omdat
alleen Peru het aanvaardde en Ecuador het ver
wierp.
Peru was vooral tegen een eis van Ecuador dat
het, na een voorgestelde aftocht van de troepen
van beide landen uit de omstreden grensstrook,
een burgerbestuur en een politiemacht zou hand
haven op twee plaatsen die nu in Ecuadoraanse
handen zouden zijn: Tiwinza en Base Sur. De
nieuwe mislukking kwam terwijl de twee landen
voor de derde opeenvolgende dag zware gevech
ten leverden om het bezit van de plaats Tiwinza.
cairo-hebron-gaza
De voorzitter van de PLO. Yas
ser Arafat, heeft de Arabische
landen gevraagd een pauze in
acht te nemen in het vredespro
ces met Israël. Ook heeft hij de
Amerikaanse president Clinton
en de Egyptische president Mu
barak gevraagd 'snel tussenbei
de te komen' om het proces te
redden.
„Het voortduren van de Israë
lische bezetting is een ernstig
probleem. Dat is de reden waar
om wij met onze Arabische
broeders een pauze in acht
moeten nemen om de resulta
ten (van het vredesproces) te
evalueren", zei Arafat vandaag
t de Egypti
sche krant Al-Ahratn. Op de
vraag of dat het bijeenroepen
van een Arabische top inhield,
zei Arafat: „Er zullen stappen
ondernomen worden op alle ni-
De PLO had verwacht dat de
recente top in Cairo van Israël,
Egypte, de PLO en Jordanië, een
begin zou worden voor het op
lossen van de problemen in de
Israëlisch-Palestijnse onderhan
delingen en het toepassen van
de akkoorden. Maar tijdens de
top werd alleen besloten de on
derhandelingen te hervatten.
Het Israëlische leger heeft gis
teren op de bezette Westelijke
Jordaanoever 35 Palestijnen ge
arresteerd. Het gaat waarschijn
lijk om leden van de islami
tische verzetsbeweging Harnas.
De arrestaties maken deel uit
van een actie tegen het Pales
tijnse verzet op de westelijke
oever. Het leger zette sinds de
bloedige aanslag op 22 januari
in Netanya, waarbij 21 Israëliërs
om het leven kwamen, al zo'n
tweehonderd extremisten vast.
De Palestijnse politie heeft
gisteren zestig aanhangers van
het radicale Democratisch
Front voor de Bevrijding van
Palestina (DFLP) gearresteerd.
De aanleiding vormde een aan
slag, maandag, op een Israëlisch
konvooi tankwagens dat onder
weg was naar Gaza.
Bende van Nijvel
blijft mysterie
brussel aly knol
correspondent
Het ziet er niet naar uit dat de
28 moorden die de zogeheten
Bende van Nijvel tussen 1982
en 1985 in België pleegde, ooit
nog zullen worden opgelost. De
familieleden van de slachtoffers
ontvingen deze week een brief
van de procureur in Charleroi,
waarin werd aankondigd dat
het onderzoek vrijwel is stilge
legd. De slachtoffers waren pas
santen en politie-agenten, die
de Bende van Nijvel als het wa
re voor de voeten liepen bij hun
reeks overvallen op onder meer
benzinestations en grootwinkel
bedrijven.
sarajevo-zagreb»
Rapport stelt bloedbaden aan de kaak
Bogota dpavangende arbeid zoeken, terwijl
ze verder tegemoet zullen wor
den gekomen met verbeterin
gen van de infrastructuur, het
onderwijs en de gezondheids
zorg.
Tegelijkertijd kwam gisteren
een rapport uit van een Colom
biaanse regeringscommissie en
mensenrechtenrapporteurs
over wat inmiddels de 'Trujillo-
bloedbaden' heten. Tussen
1988 en 1991 kwamen in die
plaats zeker 107 mensen om het
leven door toedoen van een
majoor en andere soldaten en
doodseskaders. Het rapport
maakt.korte metten met het Co
lombiaanse rechtssysteem. De
onderzoekers vragen om op
sporing en berechting van de
moordenaars.
De Bosnische president Izetbe-
govic heeft gisteravond voor de
Bosnische televisie gezegd met
de Bosnische Serviërs vredes
overleg te willen voeren. Saraje
vo weigert in principe te onder
handelen zo lang de Bosnische
Serviërs niet de door internatio
nale bemiddelaars voorgestelde
deling van Bosnië-Hercegovina
accepteren.
Izetbegovic zei evenwel dat
hij de burgers van zijn land ver
der lijden wil besparen en daar
om de tijd voor vrede gekomen
acht. Hij zei dat Bosnië uitein
delijk de oorlog van de Serviërs
zou winnen, maar de burgers
zouden een zware prijs moeten
betalen. Hij zei zich af te vragen
of een militaire overwinning dat
waard was. Gevraagd of hij be
reid zou zijn met de Servische
leider Karadzic als gelijke partij
te onderhandelen, antwoordde
Izetbegovic: „Er is geen reden
om voor onderhandelingen weg
te rennen. Er zijn dingen in het
leven die men moet doen."
De Bosnische Serviërs hebben
tot dusverre vredesvoorstellen
verworpen omdat die uitgaan
van een Servisch deel van Bos
nië-Hercegovina dat circa de
helft van de voormalige Joego
slavische deelstaat Bosnië be
slaat. De Serviërs beheersen bij
na driekwart en zijn niet bereid
veroverde gebieden aan de re
gering in Sarajevo over te dra
gen. Ze hebben bovendien
moeite met een onafhankelijk
Bosnië, een gebied dat de Ser
viërs al meer dan honderd jaar
claimen.
Kroatië steunt een Frans
voorstel voor een speciale top
conferentie over ex-Joegoslavië,
die Bosnische, Kroatische en
Servische leiders om één tafel
moet brengen. Dit heeft de
Kroatische minister Ganic (bui
tenlandse zaken) gisteren ge
zegd. Servië blijft tegen een der
gelijke top.
Een Franse scholiere roept leuzen tegen de regering-Balladur tijdens
onderwijs.
Honderdduizenden leerkrach
ten en scholieren zijn gisteren
in heel Frankrijk in staking ge
gaan. Met hun acties lijken zij
moeilijkere tijden aan te kondi
gen voor premier Edouard Bal-
ladur, wiens campagne voor de
presidentsverkiezingen in april
en mei tot nu toe bijzonder rus
tig verloopt. De protesten zijn
de eerste sinds de premier, die
favoriet is voor het president
schap, vorige maand zijn kandi
datuur bekendmaakte.
Volgens de lerarenbond FSU
heeft meer dan de helf van de
één miljoen leerkrachten op de
staatsscholen het werk neerge
legd. In Parijs zou zelfs bijna
driekwart van de leden staken.
De betogers hielden in veel ste
den vreedzame marsen. In Pa
rijs zorgden duizenden voor een
enorme chaos in het verkeer,
dat al was ontregeld door de
sluiting van de snelwegen langs
de Seine als gevolg van het hoge
water. „De regering moet on
middellijk gaan onderhande
len", aldus de FSU.
De vakbonden riepen de sta
king uit om hun eis voor meer
arbeidsplaatsen, loonsverhogin
gen en betere werkomstandig
heden kracht bij te zetten. Stu
denten deden mee aan de de
monstraties uit protest tegen
een officieel rapport waarin on
der meer verhoging van studie
geld wordt geadviseerd.
Oleksy nieuwe premier Polen
Als beide partijen bij dit com
promis blijven, moet het Poolse
parlement formeel het aftreden
van Pawlak en de benoeming
van Oleksy door middel van een
vertrouwensmotie bekrachti
gen. Het was niet direct duide
lijk of de nieuwe premier wordt
geaccepteerd door president
Walesa. De president liet eerder
weten het beter te vinden als
Kwasniewski premier zou wor
den. De SLD-leider, de grote ri
vaal van Walesa in de presi
dentsverkiezingen, houdt nu
echter de handen vrij om ver
kiezingscampagne te voeren.
Bovendien hoeft hij niet als re
geringsleider impopulaire
maatregelen te nemen.
Polen raakte in een politieke
crisis door een ultimatum van
Walesa, die vergaande wijziging
van de linkse regering eiste en
die dreigde het parlement te
ontbinden. De president be
schuldigde premier Pawlak en
zijn kabinet van onkunde, ge
brek aan visie en het dralen met
cruciale hervormingen.
De partijen in de Poolse rege
ringscoalitie zijn het gisteren
eens geworden over een nieuwe
premier, als opvolger van Wal-
demar Pawlak die eerder die
dag onder druk terugtrad. Presi
dent Walesa had maandag de
linkse coalitie de wacht aange
zegd en gedreigd het parlement
naar huis te zenden.
De ex-communistische SLD
stemde ermee in dat een van
haar leiders, parlementsvoorzit
ter Jozef Oleksy, de nieuwe pre
mier wordt. De Boerenpartij, de
kleinere regeringspartner, ging
met de benoeming van de 49-
jarige Oleksy akkoord in ruil
voor de post van parlements
voorzitter. De huidige vicevoor-
zitter van de Boerenpartij-frac
tie, Jozef Zych, gaat deze functie
bekleden. Geen van de beide
partijleiders neemt deel aan de
nieuwe regering, want SLD-lei-
der Aleksander KwaSniewski
was voor de Boerenpartij niet
aanvaardbaar als regeringslei
der.
j j kaapstadruna helungaschillende vergoedingen. Verdei
brussel aly knol
correspondent
De naleving van de mensenrechten in Turkije
wordt onderbelicht bij de aanstaande douane
unie tussen de Europese Unie en Turjdje. Die
klacht werd gisteren in het Europees Parlement in
Brussel geuit. Tegelijkertijd liet de Turkse minis
ter Karayalcin van buitenlandse zaken Karayalcin
vanuit Ankara weten de naleving van de mensen
rechten niet als voorwaarde te zullen aanvaarden
voor het sluiten van de unie.
De douane-unie tussen de EU en Turkije kwam
begin deze week plotseling een stuk dichterbij,
nadat Griekenland ten lange leste zijn bezwaren
liet varen. Dat deed Athene in ruil voor de toezeg
ging van de Europese ministers van buitenlandse
zaken om binnen redelijk afzienbare tijd onder
handelingen te beginnen over toetreding van het
eiland Cyprus tot de Europese Unie.
In het Europarlement, dat een stem heeft in de
goedkeuring van de douane-unie, bestaan echter
grote aarzelingen. Die werden gisteren nog eens
gevoed door een nieuw rapport van de mensen
rechtenorganisatie Amnesty International. Daarin
worden de Turkse veiligheidstroepen beschuldigd
van systematische en grove schendingen van de
mensenrechten in het zuidoosten van het land,
waar al tien jaar strijd wordt geleverd tegen de
Koerdische afscheidingsbeweging PKK. Maar ook
elders in Turkije verslechtert de situatie van de
mensenrechten.
Amnesty stelt de Turkse veiligheidstroepen ver
antwoordelijk voor zowel 'een wijdverbreide
praktijk' van martelingen als voor het doden en
laten verdwijnen van mensen. „In 1994 verdwe
nen meer dan vijftig mensen, tweemaal zoveel als
in '93", aldus het rapport. Ook blijft het aantal
i dat onder duistere omstandigheden in
gevangenschap sterft,'nog steeds stijgen. Amnes
ty betreurt het dat de Turkse regering ervoor kiest
deze gewelddaden te negeren in plaats van ze te
bestrijden.
Met de douane-unie, waardoor Turkije een betere
toegang tot de Europese markt krijgt, hoopt de
EU het land steviger dan tot nu toe aan het Wes
ten te binden. De gedachte daarachter is dat Tur
kije, ook lid van de NAVO, een belangrijke geopo
litieke rol speelt als buffer tegen enerzijds het fiin-
damentalisme van het Midden-Oosten en ander
zijds de roerige Kaukasus-regio. Bovendien gaat
men er vanuit dat Turkije als dank voor gunstiger
handelsbetrekkingen bijna als vanzelf een betere
mensenrechtenpolitiek zal gaan voeren. Ook heb
ben de Europese ministers van buitenlandse za
ken gezegd de mensenrechten nauw in het oog te
zullen houden.
Minister Karayalcin (buitenlandse zaken) zei gis
teren gedecideerd dat 'mensenrechten niets met
de douane-unie te maken hebben'. D66-Europar-
lementariër Bertens keerde het om. „Is de doua
ne-unie dan een cadeautje voor het berechten
van Koerdische parlementariërs, het uitroeien
van Koerden en voor het schenden van mensen
rechten op Cyprus en in eigen land?"
Arie Oostlander, CDA-Europarlementariër, was
iets terughoudender. Naar zijn mening is het 'be
ter de douane-unie met al zijn feilen te aanvaar
den dan op een dag te moeten merken dat een
moderne staat als de Turkse voor het fundamen
talisme door de knieën is gegaan'. Piet Dankert,
voor de PvdA in het Europarlement, sprak van
een lastige afweging voor het EP, dat de banden
met het Turkse parlement juist heeft bevroren in
verband met de schending van de mensenrech-
correspondent
Anti-apartheidsactivist en voor
malig dominee Allan Boesak
heeft 'persoonlijk' en 'onwette
lijk' geprofiteerd van de hulp
gelden die zijn Stichting voor
Vrede en Gerechtigheid van
Zweedse en Deense hulporgani
saties heeft gekregen. Tot die
conclusie komt de Deense
hulporganisatie Danchurch Aid
na een onderzoek door het ad
vocatenbureau Bell, Deivar en
Hall naar de financiële handel
en wandel van de stichting,
waarvan Boesak voorzitter is.
Boesak kreeg een veel meer
dan redelijk maandinkomen en
daarnaast ontving hij nog ver
schillende vergoedingen. Verder
werd geld van de stichting ge
bruikt voor de aflossing van le
ningen die zijn vrouw Elna was
aangegaan en voor de aankoop
en inrichting van een nieuw
huis.
Het rapport bevestigt eerdere
berichten dat hulpgelden
waaronder een gift van de zan
ger Paul Simon zijn gebniikt
voor 'leningen' aan perso
neelsleden van de stichting, ter
wijl eigenlijk bij voorbaat vast
stond dat ze dat geld niet terug
zouden kunnen betalen. Al met
al is er zo'n 2,5 miljoen rand
nooit aan hulpprojecten be
steed.
Boesak houdt vol dat hij niets
illegaals heeft gedaan.
