A 1
Eigentijds intreden
franciscanerklooster
Kerk Samenleving
Liberale joden willen eigen hbo-opleiding
Lutheranen verwachten doorbraak
in relatie met Rooms-Katholieke Kerk
Uitspraken nu over toen
Kerkbode
WOENSDAG 8 FEBRUARI 1995
IENSC
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071 -356481
BUITENLAND KORT
Homoseksueel
De meeste regionale kerken
die samen de Evangelische
Kerk in Duitsland (EKDJ vor
men, hebben zich uitgespro
ken tegen de inzegening van
homoseksuele relaties. Vorig
jaar oktober verklaarden de
ze kerken zich nog voorstan
der van inzegening van der
gelijke relaties, maar een
groot aantal behoudende
christenen protesteerde ver
volgens tegen die uitspraak.
De kerk mag het unieke ka
rakter van het huwelijk tus
sen man en vrouw 'niet on
duidelijk maken door verge
lijkbare inzegeningen', aldus
een in Berlijn bekendge
maakte uitspraak van de
theologische commissie yan
de Amoldshainer Konferenz.
waarin zestien van de 23 re
gionale kerken in Duitsland
zijn verenigd.
Zeelieden
Zeelieden die de Duitse ha
venstad Hamburg aandoen
en hun hart bij een zieleher-
der willen uitstorten, krijgen
vanaf 1 juli met een vrouw
van doen. Wiltrud Hendriks
wordt dan de eerste vrouwe
lijke predikant in Duitsland
die zich met het pastoraat
voor zeevarenden bezig
houdt. De Noord-Elbische
Evangelische Kerk maakte de
benoeming van de 44-jarige
theologe gisteren bekend.
Desgevraagd zei Hendriks de
'ruwe kerels' van de grote
vaart niet te vrezen. „Door
hun beroep hebben ze een
dikke huid nodig. Maar daar
onder zit meestal een grote
gevoeligheid", aldus Hen
driks. die al zes jaar werk
zaam is in de Hamburgse
wijk Sankt Pauli.
Indianen
De Katholieke Missieraad
voor Indianen (CIMI) in Bra
zilië heeft kritiek op de poli
tiek van de regering van pre
sident Cardoso tegenover de
inheemse bewoners van het
land. In een gisteren open
baar gemaakte verklaring
beticht de CIMI het ministe
rie van justitie ervan, de in
vasie van indianenreservaten
door blanke kolonisten goed
te keuren. In verscheidene
reservaten zijn de afgelopen
tijd ernstige conflicten uitge
broken tussen de oorspron
kelijke bewoners en de kolo
nisten, die vooral op zoek
zijn naar bodemschatten in
de grond die aan de indianen
toebehoren. Volgens het mi
nisterie van justitie in Brasi
lia hebben de kolonisten het
recht om 'hun belangen te
verdedigen'. Het heeft de in
dianen opgeroepen tot een
'harmonisch samenleven'
met de kolonisten.
AMSTERDAM ANP
Het Verbond van Liberaal Jood
se Gemeenten werkt aan een
vierjarige kaderopleiding op
hbo-niveau. Tevens is de bun
deling van acht joodse gemeen
ten (3000 leden) in gesprek met
de Vrije Universiteit in Amster
dam over het opzetten van een
vakgroep Joodse Studies.
De opleiding is nodig omdat
in Nederland de kennis van het
jodendom gebrekkig is, zegt de
Amsterdamse rabbijn D. Liliënt-
hal, één van de initiatiefnemers.
Daar komt bij dat er een groei
ende belangstelling is voor de
eigen joodse identiteit. De libe
raal joodse gemeente in Am
sterdam heeft wel een eigen
studiecentrum, waar op dit mo
ment ruim honderd mensen
een basiscursus jodendom vol
gen. Maar er is op dit moment
volgens Liliënthal vooral be
hoefte aan mensen die 'van bin
nenuit' de kennis van het jo
dendom kunnen doorgeven in
lezingen, boeken en cursussen.
Liberale joden moeten daar
voor nu naar Londen, New York
of Jeruzalem. Dat doen echter
alleen de meest gemotiveerden.
Bovendien is de kans groot dat
die na hun opleiding in het bui
tenland blijven hangen. „Zo
bloeden we dood", zegt Liliënt
hal. „Dat probleem delen we
met andere kleine gemeen
schappen."
Het grootste probleem is
vooralsnog het gebrek aan fi
nanciële middelen. Het zal de
initiatiefnemers niet lukken om
op 1 september 1995 te begin
nen. Liliënthal waagt zich niet
aan het noemen van een andere
datum waarop de opleiding van
start moet gaan.
'Echte bindingmaar voorlopig voor minstens een jaar
Intreden in een klooster zonder je voor het leven te bin
den. Boeddhisten kennen die mogelijkheid al langer.
Rooms-katholieke mannen kunnen nu bij de francisca
nen terecht. Het bestuur van het Nederlandse provinci-
alaat heeft besloten mannen tussen de 20 en 45 jaar de
mogelijkheid te bieden zich gedurende tenminste een
jaar aan een franciscaanse communiteit te binden.
UTRECHT ANP
Volgens pater G. Heesterbeek,
vice-provinciaal van de orde, is
het franciscaanse initiatief iets
nieuws in de wereld van rooms-
katholieke religieuzen. „We
hebben ervaren dat er zeer veel
interesse in de persoon van
Franciscus van Assisi bestaat.
Voor veel mannen is een bin
ding voor het leven aan een
franciscaanse communiteit ech
ter een te grote stap. Daarom
leek het ons zinvol te zoeken
naar een meer eigentijdse ma
nier om aan die betrokkenheid
uitdrukking te geven." Heester
beek benadrukt dat het on
danks het tijdelijke karakter om
een 'echte binding' gaat. Een
statuut legt de afspraken met de
tijdelijke leden vast. Van hen
wordt verwacht dat ze celibatair
leven en zich ook wat betreft so
berheid en religieuze beleving
naar de betreffende communi
teit voegen. In principe staat het
tijdelijke lidmaatschap niet voor
gehuwde mannen open. De
kloosterlingen-nieuwe-stijl kun
nen terecht bij de franciscaanse
kloosters in Amsterdam, Heer
len en Megen. Heesterbeek
heeft nog geen idee hoeveel
mannen zich zullen melden.
„We hopen dat dit initiatief
aansluit bij de wensen van
mannen die op zoek zijn naar
een nieuwe oriëntatie in hun le
ven en de mogelijkheid van een
dieper religieus bestaan als een
goede weg zien."
Volgens de vice-provinciaal
liggen de leeftijdsgrenzen 'niet
muurvast'. De tijdelijk intreden
de broeders mogen echter niet
te jong en niet te oud zijn.
„Twintig vinden we eigenlijk al
tamelijk jong. Aan de andere
kant willen we vitale mensen
die met goede motieven tot de
ze keuze komen. We komen wel
eens oudere mensen tegen die
alleen maar op zoek zijn naar
onderdak. Bovendien tellen de
communiteiten zelf al veel ou
dere mensen."
Volgens Heesterbeek heeft
het provincialaat de beslissing
tot het instellen van een tijdelijk
lidmaatschap kunnen nemen
zonder toestemming aan het
Vaticaan te vragen. „Wij zijn vrij
in het toelaten van leden tot de
orde. Het provincialaat is in de
ze autonoom."
GENEVEEPD
De Lutherse Wereldfederatie (LWF) verwacht dat
de meeste leerstellige meningsverschillen met de
Rooms-Katholieke Kerk binnenkort tot het verle
den behoren. Dat schrijft LWF-secretaris-gene-
raal Ishmael Noko in een gisteren openbaar ge
maakte brief aan de 120 lidkerken.
Volgens Noko is de in december aangekondig
de gemeenschappelijke verklaring van de LWF en
de pauselijke raad voor eenheid der christenen
over de rechtvaardigingsleer een beslissende stap
in de toenadering tussen de twee kerken. Het gro
te strijdpunt van de Reformatie is daarmee geen
splijtzwam meer, aldus Noko. De lutheranen ver
schillen daarover onderling trouwens ook van
mening, zo benadrukte hij.
De lidkerken van de LWF moeten zich nu over
de gemeenschappelijke verklaring uitspreken.
Ook de congregatie voor de geloofsleer van het
Vaticaan moet deze nog goedkeuren. Als beide
partijen het groene licht geven, kunnen ze in 1997
de wederzijdse veroordelingen van eikaars recht
vaardigingsleer opheffen. In dat jaar is het 450
jaar geleden dat de RK Kerk op het Concilie van
Trente de lutherse leer veroordeelde. Ook viert de
LWF dan haar vijftigjarig bestaan.
DE KERKBLADEN
Dominee N.J.M. Hoogendijk
was eigenlijk van plan om in
'Het Kerkblad' voor de ring Al
phen der Hervormde Kerk een
stukje te schrijven over de
Landelijke Raad van Kerken en
de rol van de algemeen secre
taris van deze raad, Wim van
der Zee, daarin. Een wat kri
tisch stukje zou het worden,
met als
aanleiding
de
uit-
Rijnlandse Kerkbode
ONTMOETING
trkjptad^
3Q@PETRUS IIn7FCQQS
spraak van
de Raad
dat het Ne
derlandse
volk een
soort
schuldbe
lijdenis te
genover het
volk van
Indonesië
past. Hoog
endijk had
willen aan
duiden dat
'men voor
zichtig
moet zijn
met het
doen van
uitspraken
'nu' over
'toen'. „Men had kunnen ver
moeden, ook bij de Raad van
Kerken, dat er veel emoties los
zouden kunnen komen." Het
profetische had dan ook 'ge
paard moeten gaan met het
priesterlijke, en dus ook reke
ning moeten houden met de
mensen die bij de bekritiseer
de situatie betrokken waren,
met hun motivatie en inzet
toen'.
Het stukje had ook over Wim
van der Zee moeten gaan,
want 'hij bepaalde het gezicht
van de Raad van Kerken'. „De
verontwaardiging, die hier en
daar fel geuit werd en wordt
over 'dit soort spreken van de
Raad van Kerken', kwam dus
ook in sterke mate op zijn
hoofd neer", schrijft Hoogen
dijk.
Van het stukje zoals hij dat in
zijn hoofd had, heeft de predi
kant afgezien. Want: „Wim
van der Zee is gestorven, zo
maar ineens, kort voor zijn
emeritaat. En velen zullen dus
verder hun kritiek moeten in
slikken."
Oecumene
Van der Zee was een bekriti
seerd maar ook een geliefd
mens, benadrukt Hoogendijk.
„In de ruim elf jaar als secreta
ris van de Raad van Kerken
heeft hij zich ontwikkeld tot
'de' centrale figuur in de hele
oecumenische beweging in
Nederland. Hij leefde daarin
en daarvoor. Dat was zijn
kracht en tegelijk ook zijn
zwakheid. Want als secretaris
van zo'n raad word je al gauw
een soort spin in een web,
waarvan jij vooral weet hoe de
draden lopen, en aan welke
draad je moet trekken om be
paalde ideeën te laten landen
of om noodzakelijk te achten
handelingen door te zetten."
In 'mister oecumene', zoals
Van der Zee ook wel werd ge
noemd, had de oecumenische
beweging zo'n
concentratie
punt 'dat men
zich af kon en
kan vragen of
er nog wel
voldoende
uitsraling was
naar de plaat
selijke kerken
en gemeen
ten'. Hoogen
dijk: „Daa
heerst ovei
het algemeen
weinig oecu
menisch elan
De nagedach
tenis van Wim
van der Zee
zal het beste
geëerd wor
den, als de
Raad van Ker
ken en de
daarin participerende kerken
zich voor die verbreding zullen
inzetten."
Federatie
De classis Katwijk van de Ne
derlandse Hervormde Kerk
heeft de Generale Synode la
ten weten dat zij geen voor
stander is van een fusie tussen
de hervormde, de gerefor
meerde en de evangelisch-lu-
therse kerk. Een federatie -
waarbij de drie kerken hun
zelfstandigheid behouden -
lijkt de classis de enige weg
om uit de impasse te komen.
De Katwijkse predikant J.
Blom is het daar van harte
mee eens. „Door het aangaan
van een federatie kun je als
kerken niet meer om elkaar
heen en moet je je rekenschap
geven van twee dingen. In de
eerste plaats: hoe geven wij
gestalte aan de eenheid van
het lichaam van Christus? Ten
tweede: wat betekent voor ons
het erfgoed van de Reforma
tie?"
Blom zou het overigens op
prijs stellen als 'onze Generale
Synode eenheid zou zoeken
niet alleen met bovengenoem
de partners, maar ook met de
Christelijke Gereformeerde
Kerken, de Gereformeerde Ge
meenten, enz.' „We stemmen
in met de psalmdichter: Wil
ons nog overal verspreid gena
dig weer bijeen vergaderen. Zo
wordt Uw Naam en roem ver
breidt.'[Psalm 106:24)."
DICK VAN DER PLAS
23456789
OPGAVE
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:
1. quasi; 2. voorteken, inwendig
orgaan; 3. familielid, een weinig,
familielid; 4. kortstondige rijzing
v.h. zeewater; 5. gemalin van Ae-
gir, woonschip; 6. bedorven,
sportartikel; 7. slaapplaats,
kunstwerk; 8. mankement; 9. se
lenium, vochtig, lidwoord; 10.
kruisopschrift, ongebleekt; 11.
vogel.
Verticaal:
1. jaargetijde, grondslag; 2. fa
milielid, vlaktemaat, takje; 3.
persoonlijk vnw., positieve elek
trode, muzieknoot; 4. schattig,
verbond; 5. ik, bijbelse vrouw; 6.
hoekpilaster, gast; 7. tandeloos
zoogdier, pook, circa; 8. klap, rij
toer, binnenkort; 9. fabelachtig
dier, greppel.
OPLOSSING
SLEUTELWOORD
Horizontaal:
1. kapitein; 2. aarzelen; 3. drijf
ijzer; 4. absoluut; 5. selectie; 6.
twijfelen; 7. ensemble; 8. rate
laar.
De woorden op de eerste en der
de verticale regel zijn: KADAS
TER en PRIJSLIJST. Het sleutel
woord luidt: PRUIKENTIJD.
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
Twee PLUN/OER.AAR.S
V/ANI seevAcueeRoe
WOWiM£>eW 29KJ
DiReCT v700RöeueiO.
c>e R-ec-HT^iR
bepaalde: dat
ZE VOOR STRAF
WERPENJ W£EZ-E.T
B9 HET DiCHTEW
v/ANJ DE DUKesJ.
HEINZ
BOES
HET WEER
Beetje winters
Ook gisteren verbleef het grootste
deel van Nederland in zachte en
vochtige lucht. Koude en drogere
lucht, die uit het noorden naderde,
vertraagde boven het uiterste noor
den van het land. Het werd een
egaalgrijze dag met op veel plaat
sen weer anti-winterse temperatu
ren van 9 a 10 graden. Dankzij het
aarzelende koufront bleef het in
onze regio nog tot ver in de avond
droog.
Vandaag trekt de voorste begren
zing van de polaire lucht in wandel
tempo verder van noord naar zuid.
De tegenstellingen in temperatuur
aan weerszijden van het front zijn
erg groot. In het zuiden van het
land wordt het eerst nog een graad
of 10 met regen, terwijl in het
noorden en midden van het land
mogelijk (natte) sneeuw valt bij
temperatuurdaling tot dicht bij het
vriespunt. Uiteindelijk zet de kou
de lucht er wat meer vaart in en la
ter vannacht klaart het op. Bij op
klaringen en weinig wind kan het
een paar graden gaan vriezen.
Het ziet er de komende dagen een
beetje winters uit, maar de lucht
drukverdeling laat geen al te grote
afkoeling toe. Voor een echte vorst-
peride hebben we een hogedrukge-
bied nodig, bij voorkeur boven
Noord-Europa. Op de weerkaarten
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Noorwegen:
Half tot zwaar bewolkt met
vooral aan de kusten enke
le sneeuwbuien. Middag-
temperatuur van iets on
der nul aan zee tot min 6
in het binnenland.
Af en toe zon en op de
meeste plaatsen droog.
Middagtemperatuur onge
veer min 5 grac'
noorden kouder.
Denemarken:
Afwisselend zon en bewol
king en enkele winterse
buien. Kouder met maxi
ma rond het vriespunt.
Engeland, Schotland,
.Wales en Ierland:
Wisselend bewolkt en en
kele sneeuwbuien. Morgen
in Schotland en Engeland
zonnige perioden en vrij
wel overal droog, elders
van het westen uit regen, op veel plaat
sen voorafgegaan door sneeuw. Maxima
van iets boven nul in Schotland tot 8
graden in het uiterste zuidwesten.
België en Luxemburg:
Vandaag bewolkt en perioden met re
gen, in de avond in de Ardennen moge
lijk overgaand in sneeuw. Morgen perio
den met zon en mogelijk een winterse
bui. Middagtemperatuur vandaag onge
veer 7 graden. Morgen maxima rond 4
graden, in de Ardennen wat kouder.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag overwegend bewolkt en perio
den met regen, in de Vogezen en Jura
boven 1200 meter sneeuw. Morgen
eerst nog regen, sneeuwgrens verder da
lend tot 500 meter, later vanuit het
noorden flinke opklaringen. Middagtem
peratuur dalend naar 4, in het westen
tot 8 graden. Temperatuur op 1000 me
ter in de Jura en de Vogezen vandaag
dalend tot ongeveer -3 graden.
Spanje:
Vandaag bewolkt en af en toe regen,
morgen alleen in het noordoosten nog
bewolkt en regenachtig: Aan de zuidelij
ke en oostelijke Costa's op de meeste
plaatsen droog en af en toe zon. Mid
dagtemperatuur 16 graden, aan de Cos
ta's enkele graden hoger.
Canarische Eilanden:
Vrij zonnig en droog weer. Morgen in het
noorden enkele wolkenvelden maar
waarschijnlijk droog. Middagtempera
tuur ongeveer 21 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag in het zuidoosten en aan de
Middellandse-Zeekust nog droog en zon
nige perioden, elders geleidelijk toene
mende bewolking en van het westen uit
regen. Sneeuwgrens in de Pyreneeën
dalend naar 1300 meter. Morgen over
wegend bewolkt en perioden met regen.
Sneeuwgrens in de Alpen geleidelijk da
lend tot iets onder de 1000 meter. Tem
peratuur op 2000 meter in de Alpen da
lend tot circa -5 graden, in de Pyrenee-
en tot iets onder het vriespunt.
Italië:
Vandaag geleidelijk wat meer bewolking
en later in het noorden mogelijk wat re
gen. Vooral in het midden en zuiden ook
perioden met zon. Morgen tamelijk veel
bewolking en op veel plaatsen regen,
mogelijk ook onweer. In de Italiaanse Al
pen en Dolomieten valt boven 1200 me
ter sneeuw. Middagtemperatuur tussen
13 en 17 graden, in het noorden vooral
morgen lagere temperaturen. Tempera
tuur op 2000 meter in het noorden van
daag rond het vriespunt, morgen enkele
graden onder nul.
Duitsland:
Veel bewolking en perioden met regen,
sneeuwgrens van het noorden uit dalend
tot in het laagland. In het noorden, en
later ook het midden, opklaringen en en
kele sneeuwbuien. Vandaag maxima van
3 graden in het noorden tot 9 in het zui
den, morgenmiddag in het hele land
temperaturen meest iets boven het
vriespunt. Temperatuur op 1000 meter
in de middelgebergten en op 1500 me
ter in de Beierse Alpen van het noorden
uit geleidelijk dalend naar -8 graden.
Zwitserland:
Overwegend veel bewolking en van tijd
tot tijd regen, sneeuwgrens ongeveer
1200 meter, later in het noorden en
midden dalend tot 800 meter. Tempera
tuur op 2000 meter iets onder nul, in de
loop van morgen vanuit het noorden da
ling van temperatuur.
Oostenrijk:
Veel bewolking en van tijd tot tijd regen,
sneeuwgrens eerst rond 1100 meter,
morgen in het noorden dalend tot in het
dal. Temperatuur op 2000 meter iets
onder nul, morgen van het noorden uit
kouder.
JtDORP
[derde
van de komende dagen blijfttese P<
luchtdruk laag boven Scandir^rmid(
Overigens zijn de prognoses a| ge j
paar dagen erg onzeker en ooi rjpj^
voor de komende dagen lopeii ff
diverse computermodellen nop
uiteen. Was
d haai
Een gedetailleerde verwachtne keul
voor langer dan 24 uur vooruiper mi
moeilijk te geven. In elk geval adv
het er op, dat het betrekkelijk mee;
de weer zeker nog tot zaterdagei(\e
houdt. De temperaturen liggeGi j g
het algemeen tussen +4 en -| c
den. Van belang is de trekrout
een nieuwe depressie, die mo
ten zuidwesten van Ierland aa
komt. Er zijn twee scenario's*
het lagedrukgebied naar de M
delllandse Zee afbuigt, krijgen*/-^
helder weer met een enkele
sneeuwbui. Het is ook mogelij
de lagedrukkern dicht ten zuiik|
van ons land langstrekt. In da I £j
val draait de wind naar het no
oosten met vooral vrijdag kans
regen of sneeuw, allereerst in
zuidelijke provincies. Pas in dffSCHC
loop van het weekeinde lijkt h(^
wat zachter te gaan worden, n is te
gezien het chaotische gedragnouwi
de atmosfeer van dit moment, jn
die neiging nog gemakkelijk oil van
dez<
DONDERDAG 9 FEBRUARI 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 08.07 Zon onder lJT
Maan op 12.15 MaanonderOr
Waterstanden Katwijk
Hoog water 09.57 22.38
Laag water 04.55 17.35
Istanbul onbew.
Klagenfurt onbew
Kopenhagen licht bew.
Las Palmas onbew.
Lissabon licht bew.
Locarno onbew./
Luxemburg zwaar bew
Wenen onbew.
Zurich onbew./
Bangkok onbew.
Buenos Aires onbew/
Casablanca half bew.
Johannesburg licht bew.
Los Angeles zwaar bew
New Orleans regen
New York half bew.
Tel Aviv zwaar bew.
Tokyo licht bew.
Toronto zwaar bew.
Tunis onbew
Vancouver licht bew.
32 22
14 12
COLOFON
LEIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgevenj Damiate bv
DIRECTIE B M. Essenberg, G.P. Arnold (adj),
J. Kiel (adj);
HOOFDREDACTIE. Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels, Henk van der Post (adj)
OMBUDSMAN: R.D. Paauw, tel. dag. 9 30-
11 30 uur 071 -356215. of per post.
HOOFDKANTOOR.
Rooseveltstraat 82.2321 BM Leiden
Telefoon 071-356356.
POSTADRES
Postbus 54,2300 AB Leiden
TELEF.AX
Advertenties 071 -323508
Fam benchten 071 -317337
Redactie 071-321921
ADVERTENTIES
ma -vrij. van 08 30-17.00 uur:
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma -vrij. van 8.30-17.00 uur
Telefoon071-143545
ABONNEMENTEN
Tel 071-128030 bij vooruitbet. (ind. 8TW)
peraccgiro automb
per maand ƒ31.05 30J
per kwartaal 87,70 86, i
per jaar 337.55 336) i
VERZENDING PER POST
Nederland per kwartaal 134,50
ovenge landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
mat/mvnj 18 00-19.30 uur,
zat. 10.00-12.00 uur. Tel. 071-128030
