Vrouwensynode krijgt navolging
Gesprek Molukse en
Indonesische kerken
Kerk Samenleving
ZATERDAG 4 FEBRUAR11995
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071 -356443 HET WEER
KORTWEG
Byzantijns Koor
Het bekende Utrechts By
zantijns Koor zingt mor
genochtend in de parochie
kerk van De Zilk. Uitge
voerd wordt een Goddelijke
Liturgie volgens de Byzan
tijns-Slavische ritus van de
Heilige Johannes Chry-
sostomus. De komst van
het koor naar De Zilk heeft
plaats ter gelegenheid van
het 75-jarig jubileum van
kerk en parochie H. Hart
van Jezus. Het hele jubile
umjaar door is er elke
maand een gastoptreden
van een koor gepland. De
viering begint om 10.00
uur. In verband met de te
verwachten drukte, wordt
belangstellenden aangera
den tijdig aanwezig te zijn.
Moker
Het radio-programma van
Moker, het media-overleg
van Kerken in Rijnland en
de Bollenstreek, besteedt
vanmorgen aandacht aan
het pastoraat onder de
menterenden. De uitzen
ding duurt van 09.30 tot
10.00 uur en wordt mor
genavond van 19.00 tot
19.30 uur herhaald. Moker
zendt uit op de FM 88.1
(kabel) en via de FM 105.7
(ether).
Expositie
De Friese schilder Gerrit
Terpstra (1953) exposeert
tot 2 maart in de Voorscho-
tense Dorpskerk. Van
Terpstra zijn vier series te
keningen te bekijken, die
onderling naar elkaar ver
wijzen. Het werk heeft vaak
een bijbelgedeelte als ach
tergrond. De expositie is ge
organiseerd door de Com
missie Open Kerk van de
hervormde gemeente. De
kerk is elke vrijdag geopend
van 11.00 tot 14.00 uur en
verder voor en na de gewo
ne kerkelijke activiteiten.
Evangelisatie
Het Evangelisatie Team Ha-
zerswoude houdt op vrijdag
10 februari een evangelisa
tie-avond in de hervormde
kerk van Hazerswoude.
Spreker is Pim Verhoef uit
Zeist, die werkt bij de In
wendige Zendings-Bond.
Zijn taak is het begeleiden
van de evangelisten van de
IZB. Ook werkt hij mee aan
activiteiten in het jongeren
werk, gaat hij voor in kerk
diensten en werkt hij als
spreker mee aan evangeli
satie-avonden. Het thema
van de bijeenkomst in Ha
zerswoude-Dorp is 'Wat
heb je aan de Here Jezus'.
Aan de avond wordt verder
meegewerkt door de
gospelgroep 'Reflektor' uit
Boskoop. De aanvang is
20.00 uur en de toegang is
gratis.
Eerste Europese manifestatie volgend jaar in Oostenrijk
DRIEBERGEN. ANP
Wies Stael-Merkx: „Wij benoemen niet wat we hebben bereikt."
De twee oecumenische vrouwensynodes die in Neder
land zijn gehouden, hebben hun uitstraling op Europa
niet gemist. Volgend jaar heeft in het Oostenrijkse
Gmünden de eerste Europese vrouwensynode plaats,
met als doel het sterker laten klinken van de stem van
vrouwen in kerk en samenleving.
aanbevelingen aan kerken en in
actiepunten voor de vrouw-en-
geloofbeweging. In 1992 veroor
deelden de 600 synodeleden
'schandelijkheden' als de
schending van vrouwenlicha
men, de exploitatie van vrou
wen over de hele wereld en de
onderdrukking van zwarte vrou
wen.
Volgens Wies Stael-Merkx,
voorzitter van de Europese bij
eenkomst, hebben de wouwen-
synodes wel degelijk invloed ge
had. In kerkelijke beleidsorga
nen krijgen vrouwen voorrang.
Ook thema's als incest en
seksueel misbruik van vrouwen
waren zonder vrouwensynode
nooit op de kerkelijke agenda
gekomen. Tijdens de bijeen
komst werd gevraagd de resul
taten duidelijker aan te geven.
„Wij benoemen niet wat we
hebben bereikt."
Het woord 'synode' riep deze
week in Driebergen veel verwar
ring op. Ook de organisatoren
van de Europese manifestatie
hebben er bewust voor gekozen
omdat het oorspronkelijk sa
menkomst betekent. „Wij staan
mannen niet toe het woord in te
Op een voorbereidingsbijeen
komst in Driebergen klonk wel
enige trots over de doorwerking
van de Nederlandse vrouwensy
nodes, gehouden in 1987 en
1992. Maar verder maanden de
vertegenwoordigers van vrou
wenorganisaties de Nederlan
ders in het bestuur van de syno
de tot bescheidenheid. Met na
me de vrouwen in Oost- en
Zuid-Europa, waar de vrouw-
en-geloofbeweging zwak is ont
wikkeld, mogen 'niet doodge
slagen worden met onze know
how', zei één van hen.
Vrouwenzaken komen vol
gens de initiatiefnemers vrijwel
niet aan de orde op Europese
kerkelijke vergaderingen en krij
gen ook veel te weinig aandacht
in de Europese Unie. In Gmün
den zal de 'economische, poli
tieke en kerkelijke discriminatie
zoals vrouwen die ervaren', aan
de kaak worden gesteld.
De Nederlandse wouwensy
nodes, die inmiddels op natio
naal niveau navolging hebben
gekregen in Duitsland en Oos-
foto Gpd tenrijk, mondden uit in talrijke
perken tot de betekenis van een
vergadering van geestelijke lei
ders." Maar veel wouwen den
ken al gauw 'aan de meest vre-
selijke dingen in Rome of in
Lunteren', zo werd gezegd.
Onduidelijkheid bestond er
ook over de uitgangspunten van
de aanstaande vergadering in
Gmünden. De .zwarte theologe
Doreen Hazel vindt het nodig
dat de bijeenkomst van christe
lijke wouwen zich duidelijk on
derscheidt van bijvoorbeeld de
'seculiere' VN-wouwenconfe
rentie die in september in Pe
king wordt gehouden. „Wij
moeten duidelijk maken waar
voor we staan", aldus Hazel.
Anderen daarentegen voelden
er niks voor zich vast te leggen
op het christelijk visioen, zoals
Hazel dat schetste. „Waarom
zouden we alles vastleggen en
formuleren? Vanuit hun eigen
leef-en werksituatie vullen
wouwen het toch allemaal an
ders in. De visies en visioenen
moeten gaandeweg worden
ontwikkeld", zei Stael-Merkx.
De wouwensynode, die van
21 tot 28 juli 1996 duurt, heeft
als thema: Vrouwen in verande
ring naar de 21ste eeuw. Er wor
den ongeveer duizend wouwen
uit ongeveer dertig landen ver
wacht. De kosten bedragen zo'n
2,5 miljoen gulden. Eén van de
grootste problemen is voorals
nog dat geld binnen te krijgen,
zei coördinator Joke Koehler.
'Spannende historische ontmoeting in Jakarta
DRIEBERGEN ANP
De Molukse kerken in Neder
land zullen begin maart voor
het eerst een officieel gesprek
hebben met de Indonesische
kerken. Tot dusver verhinderde
het ideaal van een eigen Mo
lukse republiek rechtstreekse
contacten tussen Molukse eri
Indonesische kerken.
De ontmoeting op 7 en 8
maart in Jakarta vindt plaats tij
dens een bezoek van een dele
gatie van de Molukse, de Her
vormde en de Gereformeerde
Kerken aan Indonesië en Am-
bon. Tot de 13 personen tellen
de delegatie behoren de syno
devoorzitters ds. J. Rutumalessy
van de Molukse Evangelische
Kerk (GIM), ds. A. Hattu van de
Noodgemeenten van de Mo
lukse Protestantse Kerk in Ne
derland, ds. W. Beekman van de
Nederlandse Hervormde Kerk
en ds. A. Hekman, vice-voorzit-
ter van de Gereformeerde syno
de.
Spannend
„Deze historische ontmoeting
wordt best wel spannend", zegt
ds. J. van 't Kruis, functionaris
van de contactcommissie van
Molukse en Nederlandse ker
ken. Het RMS-ideaal hield het
Indonesische en Molukse volk
altijd gescheiden. In 1952 wer
den in Nederland de Molukse
kerken opgericht omdat de Mo
lukse Protestantse Kerk in Indo
nesië (GPM) een classis in Ne
derland afwees. De GPM moest
gehoorzamen aan de wettige
overheid in Indonesië die niets
van een onafhankelijk Ambon
wilde weten. Die brief hangt
nog ingelijst op het synodebu
reau van de GIM.
Dapper
Ook in eigen kring is er weer
stand tegen toenadering met de
Indonesische kerken, zegt Van 't
Kruis. Tijdens de GIM-synode
vorig jaar vond een demonstra
tie plaats. De synode ging overi
gens met algemene stemmen
akkoord met het gesprek met de
Indonesische kerken. De GIM,
die wel het Moluks ideaal on
derschrijft, beschouwt zichzelf
niet als een politieke organisa
tie. „Ik vind het heel dapper van
de GIM-mensen dat ze dit con
tact doorzetten", zegt Van 't
Kruis.
Disk: aandacht economische
onvrijheid bij herdenking
AMSTERDAM ANP
De viering van vijftig jaar be-
wijding moet gepaard gaan
met een fundamentele bezin
ning op de inrichting van onze
samenleving, waarin met na
me baardozen zich econo
misch onvrij voelen. Dat
schrijft het landelijk bureau
van het arbeidspastoraat, Disk,
in de brochure 'Dromen van
vrijheid'. Deze is uitgegeven
ter gelegenheid van de zondag
van de arbeid (30 april) en de
biddag voor gewas en arbeid
(8 maart).
Vrijheid kan volgens Disk in
gevuld worden als het recht op
te komen voor de medemens,
maar ook als zelfbeschikkings
recht los van de verantwoor
delijkheid voor anderen.
„Wanneer de beleidsmakers
zich laten leiden door een ver
keerd, egoïstisch wijheidsbe-
grip, worden anderen daarvan
de dupe", aldus de brochure.
Disk doelt onder meer op de
positie van langdurig werklo
zen, met name allochtone jon
geren, bijstandswouwen en
ouderen met geen of weinig
aanvullend pensioen.
„Na de Tweede Wereldoor
log werden de individuele dro
men gedragen door een ge
meenschappelijke droom: sa
men bouwen aan een wereld
van wijheid en wede", aldus
de schrijvers van de brochure.
Toen moest er iets worden op
gebouwd. Nu staat de Neder
landse samenleving voor een,
voor velen pijnlijke, herinrich
ting van de sociale zekerheid.
„Het grootste verschil tussen
toen en nu is, dat we niet meer
dezelfde droom hebben. Indi
viduele dromen overstemmen
een gemeenschappelijke
droom."
OPGAVE
OPLOSSING
CRYPTOGRAM
Horizontaal:
1. Oosteuropese vrouw? (6); 7.
Onbeschaafd in het water (5); 8.
Hij bestaat in de achting van ie
mand die wat wil hebben (5); 9.
Geknipt om er lak aan te hebben
(5); 10. Verklein haar! (4); 11.
Na het laatste rondje wordt het
een chaos (6); 12. Schadelijk
achterstuk (6).
Verticaal:
2. Als konijn hoor je ermee te
eten! (5); 3. Keepers hebben een
hekel aan deze dieren (6); 4. Ple
zier van een panter (6); 5. Maak
te een web in het vat (4); 6. Voor
de ondergang (8); 10. Rood op
gezet (4); 11Betekenis van trek
(3).
KRUISWOORDRAADSEL
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
A//VTUUR.L.UK I DAT iS +46T
WASJ ToetfTAAW EN
BU'ITEMLAAJDSB -HASJ
SEWOOAJ
ROOKT- wET>e:RuA^JC>se
WAAR., OAN/ UEL-Pew WD
BDKAAR.
ZAL IK HET DAN/ TOCH NOG
MEBMAKETN DB BEURSSANS
VAM NBDBRWiET
HEINZ
HANS V»
Voorlopig nog zacht
De verwachte prognose voor dit
weekeinde - droog weer - moest
gisteren worden bijgesteld. Het ho-
gedrukcentrum boven Midden-Eu
ropa vertoonde enkele zwakke
plekken, waardoor een zwakke sto
ring boven het Engelse Kanaal de
kans kreeg. De meeste neerslag-
zo'n 5 tot 15 millimeter - zal voor
namelijk ten zuiden van onze regio
vallen. Na de passage van het re-
gengebied klaart het later vandaag
weer wat op en met een matige
westelijke wind wordt tamelijk
zachte lucht aangevoerd bij maxi
ma rond 8 graden.
De komende dagen wordt het
nog een paar graden warmer. Van
nacht daalt het kwik bij opklarin
gen nog tot dicht bij nul, maar
morgen overdag nadert uit het
zuidwesten een portie subtropi
sche lucht. Het warmtefront kan
zaterdagnacht een beetje regen af
leveren; daarna blijft het een dag
of twee vrijwel droog. In de vochti
ge luchtmassa overheerst de be
wolking, maar als de zon doorkomt
kan het al een beetje voorjaarsach
tig aanvoelen, vooral op maandag.
De maxima kunnen dan tot onge
veer 12 graden oplopen.
Ook elders in Europa blijft
een paar dagen erg mild voor
bruari. De vorstgrens wordt t<
naar het noordoosten teruggf
ven. Toch zou het voorbarig zij
winter nu al helemaal af schrij
Terwijl de temperatuur boven
West-en Midden-Europa al eeij
paar weken boven de de normj
blijft het kouder dan normaal
omgeving van IJsland en Nooi
Skandmavië. Dat koude-resen
houdt daar stand en af en toe
een uitvalletje gewaagd naar!
zuiden. Tot dusverre reikte dal,
terweer met verder dan Zuid-$|>en
dmavië.
Op de oceaan gaat de drukv
ling zich begin volgende week
zigen. De straalstroom, die nu
pal west-oost op Europa gericl nti
gaat grote slingeringen vert
waardoor de westcirculatie
lijk wordt geblokkeerd. Als die t
prognose juist is, zal de koude
lucht via IJsland naar het zuid
uitstromen.
Voorlopig - zeker tot en metfepo
dag - blijft het bij ons echter
zacht bij zuidwestenwinden.
Dij
:n
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
maandag.
Noorwegen:
Langs de westkust veel
wolkenvelden en van tijd
tot tijd regen, in het noor
den vermengd met
sneeuw. Rond Oslo en ten
oosten van Kristiansand
droog en regelmatig zon.
Maxima op veel plaatsen
rond +4 graden, langs de
grens met Zweden iets la
ger.
Zweden:
Zaterdag in het noorden
bewolkt en perioden met
sneeuw; in het uiterste
zuiden kans op een bui.
Verder opklaringen en
droog. Maxima van 1 tot 5
graden, zondag in de noor
delijke helft aanmerkelijk
kouder.
Denemarken:
Half tot zwaar bewolkt en
vooral zaterdag kans op
een bui. Middagtemperatuur rond 5 gra
den.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Tamelijk veel bewolking en van tijd tot
tijd regen. Middagtemperatuur ongeveer
10 graden.
België en Luxemburg:
Overwegend veel bewolking en af en toe
regen of motregen. Middagtemperatuur
rond 8 graden, in de Ardennen iets la
ger.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wolkenvelden en van tijd tot tijd regen
of motregen. In de zuidelijker gelegen
departementen ook nu en dan zon. Mid
dagtemperatuur ongeveer 12 graden,
zaterdag in het noordoosten wat lager.
Temperatuur op 1000 meter in de Jura
en Vogezen ongeveer +5 graden.
Portugal:
Overwegend zonnig. Middagtempera
tuur rond 18 graden.
Madeira:
Perioden met zon, nu en dan ook wol
kenvelden. Droog. Middagtemperatuur
20 graden of iets hoger.
Spanje:
Droog en overwegend zonnig. Middag
temperatuur langs de Costa's zaterdag
ongeveer 19 graden, zondag in het zuid
oosten en zuiden iets hoger-, maxima in
het noorden en midden van Spanje rond
17 graden.
Canarische Eilanden:
Flink wat zon. Middagtemperatuur rond
23 graden.
Marokko:
Westkust: droog en flink wat zon. Mid
dagtemperatuur vlak aan zee ongeveer
20 graden.
Tunesië:
Flink wat zon. Droog. Middagtempera
tuur vlak aan zee zaterdag rond 17 gra
den. zondag iets hoger.
Zuid-Frankrijk:
Flinke perioden met zon en vrijwel
overal droog. Middagtemperatuur op de
meeste plaatsen tussen 14 en 18 gra
den, zondag enkele graden lager. Tem
peratuur op 2000 meter in de Franse Al
pen rond het vriespunt, in het zuiden
iets hoger. In de Pyreneeen ligt het kwik
op 2000 meter hoogte 's middags rond
+6 graden.
Mallorca en Ibiza:
Droog en flinke perioden met zon. Mid-
:emperatuur rond 19 graden.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
ZONDAG 5 FEBRUARI 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 08.14 Zon onder
Maan op 10.07 MaanonderO
Waterstanden Katwijk
Hoog water 06.40 18.58
Laag water 02.25 15.17
MAANDAG 6 FEBRUARI 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 08.12 Zon onder
Maan op 10.33 MaanonderO
Waterstanden Katwijk
Hoog water 07.19 19.40
Laag water 03.15 15.46
Weerrapporten 03 februari 19 uur:
dagtem
Italië:
Amsterdam regen
De Bilt zwaar b!
Deelen licht bev
Eelde regen
Eindhoven zwaar b(
Den Helder zwaar bc
Rotterdam regen
Twente licht bev
Vhssingen zwaar b<
Maastricht
Aberdeen
Boedapest
Bordeaux
Dublin
Frankfurt
Genève
Helsinki
.Innsbruck
licht bew.
licht bew
licht bew.
half bew
onbew
licht bew l
half bew.
half bew
half bew
half bew
Droog en overwegend zonnig. Middag
temperatuur meest tussen 13 en 16
graden, in het noorden en zaterdag ook
langs de Adriatische kust wat lagere
temperaturen. Temperatuur op 2000
meter in het noorden 's middags enkele
graden boven nul, in de Dolomieten iets
kouder.
Corsica en Sardinië:
Droog en flinke perioden met zon. Vooral
langs de westkusten af en toe een stevi
ge westenwind, Middagtemperatuur
rond 15 graden.
Duitsland:
Hier en daar wat zon, verder wolkenvel
den en af en toe regen, in de Beierse Al
pen boven ongeveer 1400 meter
sneeuw. Middagtemperatuur in het
laagland van 4 tot 8 graden. Tempera
tuur op 1000 meter ongeveer +4 gra
den, op 1500 meter in de Beierse Alpen
meest iets boven het vriespunt.
Zwitserland:
In het zuiden droog en overwegend zon
nig. Elders vooral zaterdag wolkenvel
den en mogelijk wat lichte regen, vanaf
1300 meter sneeuw. Temperatuur op
2000m rond het vriespunt. Maxima in
de dalen 5 tot 10 graden, zaterdag aan
de zuidzijde van de Alpen iets hoger.
Oostenrijk:
In Karmthie en Steiermarken droog en
flinke perioden met zon. Elders wolken
velden en plaatselijk regen, boven 1300
meter sneeuw. Temperatuur op 2000
meter enkele graden onder nul, zondag
rond het vriespunt.
Kopenhagen half bew.
Las Palmas
Lissabon
COLOFON
LEIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgever!) Damiate bv
DIRECTIE: B M Essenberg, G.P. Arnold (adj),
J. Kiel (adj);
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels, Henk van der Post (adj)
OMBUDSMAN: R.D. Paauw, tel. dag. 9.30-
11.30 uur 071 -356215. of per post.
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat82.2321 BM Leiden
Telefoon 071-356356
POSTADRES
Postbus 54,2300 AB Leiden
TELEFAX
Advertenties071 -323508
Fam. berichten 071-317337
Redactie 071-321921
ADVERTENTIES
ma -vrij van 08.30-17.00 uur:
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma-vrij van 8.30-17 00 uur:
Telefoon071-143545
A80NNEMENTEN
Tel. 071-128030 bij vooruitbet. (ind. BTW)
peracc.giro autom
per maand 31.05
per kwartaal 87.70
per jaar 337.55 3
VERZENDING PER POST
Nederland per kwartaal 134,50
overige landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
ma t/m vrij: 18.00-19.30 uur,
zat. 10.00-12.00 uur. Tel. 071-128030