Cultuur Kunst
De swing is
er nog altijd
jËondering
The Loved Ones:
jong en veelzijdig
Nuis eert 100-jarige cinema
Twee keer bang voor Virginia Woolf
LEIDSÊ' JAZZWEEK
Voorpremière staat als een huis
Wie voor het eerst een album
van The Loved Ones hoort
denkt qua sound bijna onmid
dellijk te maken te hebben met
een aantal oude bluesjongens.
De groep uit Amerika is echter
niet alleen piepjong, draagt En
gelse Mod-kleding uit de jaren
zestig en tekent ook nog eens
voor eigen hoogstaand blues
materiaal. Als je de groep op
ziet komen lijkt het net of je
naar het eerste de beste school-
bandje gaat kijken. De eerste to
nen zijn eigenlijk al voldoende
om het tegendeel te bewijzen.
De onvervalste rythm blues
met behoorlijke soulinvloeden
van The Loved Ones hoort na
tuurlijk eigenlijk in de rokerige
achteraf barretjes. Met het door
James Brown groot geworden
'Lickin' Stick" wordt voortva
rend begonnen. Tijdens het
nummer "Curse on you' laat de
band zien waar het toe in staat
is. Een perfecte shuffle van
drummer John Kent legt de ba
sis, de droge, snerpende en te
vens compacte solo van Xant
McCurdy zorgt voor een mooie
break, maar daarnaast neemt
de band ook de rust om met
een lekkere volle tempo-climax
af te ronden.
Zanger Bart Davenport heeft
een stem om jaloers op te zijn.
Zijn stem is een mooie kruising
tussen de oude Otis Redding en
een Robert Cray in zijn jonge ja
ren. Ronduit verrassend is de
keuze van een cover van de Ne
derlandse groep de Outsiders,
de oude band van Wally Tax.
De muziek van de Loved On
es pakt je het gehele optreden
bij de nek en dwingt je om mee
te swingen. Vaak lijkt het alsof
Otis Redding uit de hemel neer
kijkt en soms, in de persoon van
Davenport, zelfs even meedoet.
Kortom deze blanke blues staat
als een huis.
patssecretaris Nuis (Cultuur)
elt ruim 200.000 gulden be-
hikbaar voor de viering van
t honderdjarig bestaan van
t film. Het geld is bestemd
or uiteenlopende projecten,
idermeer voor een speciaal
i deze rubriek komen al of
niet bekende
streekgenoten aan het
woord die, hetzij direct,
tzij zijdelings met kunst
en cultuur te maken
ibben. Ze praten over een
kunstvoorwerp, een
kunstuiting waaraan ze
bijzondere waarde
chten. Van de snuifdoos
van oma tot het
irijsgedraaide muziekstuk
~ti alles wat daar tussen zit.
Jindaag spreekt Leidenaar
ienny Kwik, een van de
organisatoren van het
-1 Keytown Jazzfestival
Jcomende zaterdag in de
Stadsgehoorzaal, zijn
lewondering uit voor de
en Frank Sinatra. „Al is
^ien CD nog zo makkelijk,
Tgaat niks boven een LP."
Honderden heb ik er
hier in huis. En dan
nog hele stapels in
mijn kantoor, omdat
ik ze thuis niet meer
[In bergen. Je moet natuurlijk
let je tijd meegaan, dus heb ik
J)k een CD-speler, maar die
"laai ik alleen zoals nu,
'•jjanneer ik met iemand zit te
platen. Heb ik geen omkijken,
laar voor het draaien van een
7? ga je even zitten. Dan haal je
j'n plaat uit de hoes, je kijkt
j»g even op de achterkant,
Jfuirop veel meer gegevens
^aan dan op een CD, je bekijkt
-j afbeelding op de voorkant,
ijint die zijn vaak prachtig, en
£in ga je echt naar muziek
alien luisteren. Er gaat zoveel
2 ieer uitstraling vanuit dan van
CD. Al is een CD nog zo
':elijk, er gaat niets boven
LP.
heb altijd gedacht dat ik de
lige zeikerd was die het
nmer vindt dat het LP-
iperk is afgelopen, maar er
|n er gelukkig meer. Laatst
is ik bij een oude kennis die
'k een grote
atenverzameling heeft. Toen
ibben we een avondje LP's
:ten draaien. Tot drie uur rs
ichts. De hele avond op de
tod gezeten met allemaal
iezen om me heen. Heerlijk,
vonden het zo leuk, dat we
it voortaan eens in de twee
landen gaan doen. -
Iziet het steeds meer. Op het
rth Sea Jazzfestival, waar ik
ijd naar toe ga, ik heb er nog
oit één overgeslagen, heb je
de kelder altijd platenfirma's
theater
recensie susanne lammers
Voorstelling: Wie is er bang voor Virginia Woolf Door het RO
Theater. Regie. Léon van der Sanden Spel: Geert de Jong, Her
man Naber, Esther Scheldwacht en Stefan de Walle. Gezien:
11/1, Schouwburg Leiden.
Voorstelling: Wie is er bang? Door Dood Paard, met Oscar van
Woensel. Arlène Hoornweg, Kuno Bakker, Manja Topper en
Henri van Zanten. Gezien: 25/1, LAKtheater, Leiden
Onlangs het RO Theater, nu Dood Paard met hun
interpretatie van 'Wie is er bang voor Virginia
Woolf?' van Edward Albee. Eerst een gevestigd ge
zelschap met grote sterren en een dito reputatie,
nu dan jonge honden die het verval in twee hui
veringwekkende huwelijken uitbeelden.
De nacht van zaterdag op zondag: thuisgeko
men van een borrel vertelt Martha aan George
dat er nog gasten komen. De nieuwelingen, Nick
en Honey, wier huwelijk aan elkaar blijkt te han
gen van leugens, mogen getuige zijn van de te
leurstellingen van het oudere paar en vooral van
de manier waarop ze op elkaar wraak nemen. Het
uitblijven van een' mooie carrière en kinderen
hebben ze verzacht door het verzinsel van een in
middels bijna volwassen zoon.
De aanpak van het RO Theater is teder, res
pectvol. Albees stuk wordt niet gemangeld in de
ze voorstelling. Uiteindelijk blijkt venijn in een
correct jasje het best te werken. Door het stuk
zichzelf te laten zijn, het zonder maniertjes te
spelen, kronkelt er een schorpioen over het to
neel.
Het RO Theater zette vier meesterlijke spelers
in, die adembenemend realistisch Albees perso
nages tot leven wekken en het resultaat is een
door merg en been gaande werkelijkheid. Geert
de Jong had de mooiste rol, die van het kreng
Martha, en terecht. Zij staat, zij is, zij vormt. Om
haar draait het. Ze blijft zo sterk, tot het einde toe,
zelfs als haar mascara doorloopt van de tranen.
Herman Naber is de sympathiekste, een intel
lectuele mislukkeling, die aan het eind iedereen
in zijn zak steekt. De Walle groeit langzaam in
zijn arrogantie en wordt dan genadeloos onderuit
gehaald door de machinaties van het oudere
echtpaar. Esther Scheldwacht raakt weergaloos
de kern van haar rol als quasi-argeloos dom
giechelmuisje. De schouwburg zindert van de
spanning. De spelers zijn netzo sterk als het stuk.
De versie van Dood Paard gaat niet over rela
ties en verwachtingen en teleurstellingen, maar
over spelregels en steriliteit. De voorstelling is na
venant. Men tracht overmatige afstandelijkheid
in de regie te compenseren door het publiek te
veel en te lang strak aan te kijken. Het resultaat is
dat iedereen zich opgelaten gaat voelen en het
stuk een niet op te warmen lijk blijft.
Het is geen gebrek aan talent. Zo nu en dan zijn
er bepaald memorabele scènes en na de pauze,
als het publiek wat minder met maniertjes lastig
gevallen wordt, spelen George (Kuno Bakker) en
Martha (Manja Topper) eindelijk samen hun spel.
Maar het blijft kil. Het blijft een afrekening van de
een omdat de ander de (nieuwe) spelregels niet
meer accepteert. Het is helaas niet alle dagen
zondag.
ONDERDAG 26 JANUAR11995
|[F ANNEMIEK RUYGROK, 071 -356471PLV -CHEF JAN RIJSDAM, 071 -356473
\uus van Hees, Leidse nestor van de jazz
let is echt een dag voor Guus van Hees. Er hangt een
felhaast weldadige traagheid in De Waag. De wereld
Fraait voor even een tempootje lager, op de maat van
kcht suizende bekkens. Warme, donkerbruine, stroperi-
E jazz van vroeger, glijdt uit de luidsprekers. Kwastjes lij-
>n alle narigheid van de trommels te vegen. Zacht maar
isoluut. De bas bromt goedkeurend. En Guus van Hees,
e Leidse nestor van de jazz, is het daar mee eens.
b jazz week mag dan vooral
m de jongeren zijn, deze dag
de dag van de jazz voor vijf-
ivijftig-plussers. Voor de jazz
t zijn tijd. Nee, sterker nog,
|n jazz. Want Guus van Hees
86 èn jazz-muzikant. Nog
eeds. Buiten De Waag hangt
n affiche. De Vergilius Very
gband staat erop aangekon-
?d. Met als very special guest
jus van Hees. Maar dat klopt
et, zegt hij. De band speelt en
speelt, maar ze spelen niet
men.
„Ze hebben nog nooit een
ted stuk gehoord", sneert hij.
?t een knipoog. „Ach, het gaat
7 jwoon niet samen. Ik hou van
likken met een duidelijke me-
die. Dat hoor ik bij die band
et altijd." Dan, in een hoger
ireektempo: „Het is maar van
e-ba-boe-ba. Zo druk. Dat kun
die oude mensen toch niet
aandoen?"
In zijn jeugd, de jaren dertig
toen speelden ze pas jazz. Dat
was nog eens muziek, mijmert
hij. Maar om eerlijk te zijn, het
werd niet altijd gewaardeerd.
„De mensen moesten eerst
wennen. Sommigen vonden het
maar rotzooi." Vonden. Vol
trots laat hij een oud program
maboekje zien met daarin het
citaat uit een gerenommeerd
blad. ,,De jazzband heeft de we
reld veroverd in de danszalen en
feestlokalen; zonder jazzband is
een feestavond haast niet meer
denkbaar.
Zijn naam wordt in dat boek
je ook veelvuldig genoemd.
Guus van Hees, de multi-instru-
mentalist; speelt klarinet, tenor
sax, banjo, ukelele, gitaar. Guus
van Hees, het talent; wint in
1931 de tweede prijs bij het al
lereerste jazzconcours in Ne
derland. Guus van Hees, een
gevestigde naam: treedt op met
Guus van Hees: „Het is maar van bie-ba-boe-ba. Zo druk. Dat kun je die oude mensen toch niet aandoen?" foto hielco kuipers
onder anderen Pi Scheffer, om
één van de grootsten maar eens
te noemen. Guus van Hees, een
landelijke bekendheid: is in de
jaren zestig vaak te zien op tele
visie.
Maar dat was vroeger. Heel
vroeger. Bovendien, hij is altijd
amateur gebleven. Een carrière
als beroeps was niets voor hem.
„Dat zou een te bekrompen le
ven zijn geweest. Trouwens,
mijn keuze bleek juist te zijn. Bij
het zaken doen heb ik veel ge
mak gehad van mijn bekend
heid. Daar kon geen concurrent
tegenop." Zoon Rolf, die hem
deze middag op en naast het
podium begeleidt, meldt trots:
„Als adviseur kunststoffen ver
kocht hij de eerste plastic pijpen
in Nederland. In een tijd dat bij
na niemand die dingen nog
kenden en er dus niets van
moesten weten."
Maar nu zijn arbeidsleven
voorgoed voorbij is, is het de
muziek die Guus van Hees hou
vast moet geven. Alleen wordt
dat steeds moeilijker. Hij laat
sip zijn linkerhand zien. „Kijk
eens. Mijn vingers kan ik niet
meer tegen mijn handpalm krij
gen." De banjo speelt hij nu nog
op routine. „En blazen doe ik
nog nauwelijks." Dat is te ver
moeiend voor hem geworden.
Heel even wekt hij de indruk
van vergane glorie. Totdat hij
het podium op mag.
Dan laat de drummer een
zwoele, misende circusroffel
horen en schuifelt Guus van
Hees naar zijn plek. De ledema
ten stroef, maar in perfecte
tweekwartsmaat. Jazz zonder
muziek. En eenmaal op het po
dium glijdt de ouderdom geheel
van hem af. De gewrichten mo
gen dan wel kraken, de swing is
er nog altijd. „Get out, get under
the moon", zingt Guus van
Hees. Ongepolijst, met de per
fecte, stoffige, rauwe stem.
Want in de jazz is de maan van
schuurpapier.
Es. 21.30 uur.
de waag
Blues Night, Live in Tros Sesjun, Ro
bert Ward and the Fear No Evil Band
(USA) mmv Chris Koenen and Blues
Friends, 21 00 uur.
programma van gerestaureerde
films tijdens het Internationale
Filmfestival in Rotterdam. Nuis
zei dat gisteren bij de opening
van de 24ste uitgave van deze
tien dagen durende filmmara
thon.
Death and the Maiden, de
nieuwste van de gerenommeer
de regisseur Roman Polanski,
beleefde zijn -Europese- pre
mière in de Maasstad. De in
middels 61-jarige maestro zelf
gaf met zijn aanwezigheid een
vleugje glamour aan het festival
dat veel meer dan de festivals
van Cannes of Berlijn voor film
fans en minder voor sterren is
bedoeld. De liefhebbers kunnen
zich laven aan ruim 250 films
en verder aan video's, docu
mentaires en experimentele
films.
Succesverhaal Willeke Alberti in schitterende musical
staan. Vroeger verkochten ze
allemaal LP's, maar nu meer
CD's. Toch zijn er altijd nog
twee standhouders die alleen
maar langspeelplaten verkopen.
Nou daar staan de mensen voor
in de rij. Allemaal verzamelaars.
En het opvallende is dat je voor
bijvorbeeld een LP van Oscar
Peterson een paar jaar geleden
nog 25 gulden betaalde. Nu
liggen de prijzen rond de 40-50
gulden. Omdat ze steeds
zeldzamer worden.
Wat denk je trouwens van de
artiesten die de hoezen
ontwierpen? Die zijn allemaal
brodeloos geworden. Daar sta je
niet zo bij stil. Maar het zijn
allemaal kunstenaars. Nu zitten
ze zonder werk. Want bij die
CD's stoppen ze een goedkoop
fotootje en klaar. Het moet
allemaal zo goedkoop mogelijk.
Volgend jaar willen we in
Leiden een tentoonstelling van
platenhoezen houden. Ik breng
dan m'n jazz-hoezen mee en
een kennis van me pop-hoezen.
Daar zitten ook prachtige
exemplaren bij. Echte
kunstwerkjes. Reken maar dat
er veel mensen op af komen. Ze
hebben ooit in Amsterdam, met
veel succes zoiets
georganiseerd. Wij willen dan
ook voor een muzikale
achtergrond zorgen. Reken
maar dat zo'n expositie er komt.
Waar ik ook zo'n bewondering
voor h$b, is Frank Sinatra. Ik
ben een enorme fan van hem,
heb hem twee keer in
Nederland zien optreden. Zo
midden in de jaren vijftig
beleefde hij overigens een
dieptepunt. Werd uitgefloten bij
concerten. Ik was toen al een
grote fan van hem. Een kennis
van me in Amerika heeft toen
versierd dat hij me zelf deze
tekening van hem opstuurde.
Gesigneerd en wel. Ik wist niet
wat ik meemaakte, toen ik die
tekening in een
kartonnen rol kreeg
thuisbezorgd. Het is
alleen jammer dat
zijn handtekening een
beetje begint te
vervagen. Daar moet
ik eens iets aan laten ^Hj^H
doen. ^7^7
theater
recensie marco van pelt
Voorstelling: voorpremière Willeke, De
Musical, met o.a. Joke de Kruijf, Frits Lam-
brechts en Frans van Deursen. Gezien:
25/1Schouwburg, Leiden.
Gezien de toeschouwers in de
Schouwburg spreekt Willeke Al
berti een gevarieerd publiek
aan. Jong en oud was aanwezig
tijdens de voorpremière van
'Willeke, De Musical'. Tegen de
verwachtingen was de zaal goed
gevuld, met slechts een aantal
onbezette plaatsen. Kennelijk
hadden veel mensen zich over
het vooroordeel heen gezet dat
het vreemd is een musical te
maken over een zangeres die
nog leeft en vrij tuttige liedjes
zingt.
Eddy Habbema, die de regie
voor zijn rekening heeft geno
men, maakte van 'Willeke' een
schitterende musical waarin
niet alleen het lief en leed van
de zangeres centraal staat, maar
ook de vaderlandse geschiede
nis van de jaren '60 en '70. Te
gen gebeurtenissen, zoals het
huwelijk van Beatrix en Claus,
en de mode uit die tijd toont
Habbema in sneltreinvaart het
succesverhaal van Willeke.
De voorstelling begint met de
begrafenis van Willy Alberti, vi
sueel en muzikaal een overwel
digende openingsscène. Daarna
volgt een flash-back die tot aan
Joke de Kruijf als Willeke Alberti.
foto gpd/ceeszorn
het einde van het stuk duurt.
We zien een dominante vader
Willy, een egoïstische, jaloerse
echtgenoot Jake en een goede
vriend Guus. Succesnummers
als 'De winter was lang' en 'Tel
kens weer' maken het verhaal
af. Met dit laatste lied zingt Wil
leke zichzelf moed in als ze ge
broken heeft met haar vader en
echtgenoot.
Uiteindelijk vindt Willeke de
'ware Jacob' in Pol, een vriend
van Guus. Het is een man naar
Willeke's hart, een man die haar
haar eigen leven gunt. In deze
euforische periode kent Wille
ke's leven een ongekend diepte
punt: het overlijden van haar
vader met wie ze haar ruzie niet
heeft kunnen bijleggen.
Habbema maakte van Wille
ke's leven een indrukwekkende
musical, waarbij hij de (leuke)
details niet uit het oog verliest.
In de scène waarin Willeke
meedoet aan een talentenjacht
is Rob de Nijs e'e'n van haar
concurrenten. Zijn handels
merk, het spleetje tussen zijn
tanden, is tot achter in de
schouwburg te zien.
Voor de cast veel lof, vooral
voor Joke de Kruijf, die de rol
van Willeke vertolkt. Ze zingt
beter dan Willeke en met haar
volle stemgeluid krijgt ze de
zaal meteen plat. Frits Lam-
brechts (Willy Alberti) komt he
laas niet helemaal uit de verf.
Zijn zangpartij is soms wat
zwak en hij spreekt zijn teksten
vaker uit dan hij ze zingt.
De aankleding van de musical
is verassend, vooral wat de kle
ding betreft. Ee ndelige badpak
ken, wijde broekspijpen, pla
teauzolen en niet te vergeten de
nozemkapsels. Beelden uit het
Polygoonjournaal ondersteunen
het tijdsbeeld.
De voorpremière stond als
een huis, met af en toe wat mis
sers op geluidtechnisch gebied.
Willeke is een musical met een
lach en een traan.
