Paus beroert
protestanten
Kerk Samenleving
Hervormde kerk bedreigd
door bonte knaagkevers
'Kerkdiensten zijn hoogtepunten'
Warmtefront
DONDERDAG 12 JANUAR11995
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071-356443
BUITENLAND KORT Studiedag 'Over de drempel van de hoop
Brandstichting
Onbekende daders hebben
op Sri I^nka het altaar van
een Hoorns-Katholieke Kerk
vernield en vervolgens in
brand gestoken. Een boed
dhistische monnik, die
krachtig tegen het komende
pausbezoek aan het eiland
ageert, ontkende dat zijn vol
gelingen achter de aanslag
zaten. De kerk in Raddoluwa
ten noorden van de hoofd
stad Colombo was leeg op
het moment van de brand
stichting. Omwonenden die
rook naar buiten zagen ko
men, blusten het brandje.
Boeddhisten op Sri Lanka ei
sen dat Johannes Paulus II
zijn verontschuldigingen
aanbiedt voor opmerkingen
over het boeddhisme in zijn
boek 'Over de drempel van
de hoop'. Volgens de monnik
proberen buitenstaanders
met de brandstichting de
spanningen tussen beide re
ligies aan te wakkeren.
Boeddhisten
Meer dan honderd in bal
lingschap levende aanhan
gers van de verboden Vere
nigde Boeddhistische Kerk in
Vietnam (VBKV) hebben de
vrijlating geëist van boed
dhistische leiders in Viet
nam. In een brief aan pre
mier Vo Van Kiet protesteren
zij tegen de arrestatie van
twee vooraanstaande monni
ken, Thich I luyen Quang en
Thich Quang Do, en vijf an
dere boeddhisten. Dat meld
de het in Parijs gevestigde
bureau van dissidente Viet
namese boeddhisten in bal
lingschap, het Vietnamcomi-
té voor de Mensenrechten.
De Vietnamese regering
heeft ontkend dat Quang, die
door aanhangers van de VB
KV wordt gezien als hoofd
van de kerk, eind december
werd gearresteerd, nadat hij
in hongerstaking was gegaan.
Tsjetsjenië
Paus Johannes Paulus II
heeft opgeroepen door mid
del van onderhandelingen
een einde te maken aan het
conflict in Tsjetsjenië. „On
derhandelingen zijn de enige
weg. desnoods met hulp van
de internationale gemeen
schap", verklaarde de paus
tijdens zijn traditionele
nieuwjaarstoespraak tot het
Vaticaanse corps diplomati
que Het voortdurende dra
ma van de oorlog in Bosnië-
I Ierzegowina 'lijkt een schip
breuk voor heel Europa', ver
volgde de paus, die vorig na
jaar uit veiligheidsoverwe
gingen een bezoek aan de
Bosnische hoofdstad Saraje
vo moest afzeggen. Alleen
een sterke en verenigde reac
tie van de internationale ge
meenschap kan hier hulp
bieden.
De bestseller van de paus, met de titel 'Over de drempel
van de hoop', beroert niet alleen rooms-katholieke gelo
vigen. Rechtgeaarde protestanten, die weinig op hebben
met het hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk, wijden
binnenkort een gezamenlijke studiedag aan het boek.
VELP/LUNTEREN ANP
Brengt de paus nieuwe hoop, is
de vraag die centraal staat tij
dens het symposium dat de
stichtingen 'In de rechte straat'
en 'Protestants Nederland' op 4
februari in Hoevelaken houden.
Beide organisaties houden de
RK Kerk al jaren voor dat ze er
vele onbijbelse ideeën op na
houdt. /.ij hebben grote moeite
met het ambt van de paus.
Voorzitter ds. J. van Roest van
'In de rechte straat' geeft toe dat
heel wat behoudende pro
testanten zich in ethische kwes
ties als abortus en euthanasie
beter thuis voelen bij paus Jo
hannes Paulus II dan bij bepaal
de protestantse kringen. „Dat
mag ook wel eens gezegd wor
den."
Maar vervolgens moet de pre
dikant van het hart dat in het
boek van de paus in nieuwe be
woordingen 'de oude stellingen
van de Rooms-Katholieke Kerk
toch weer levensgroot boven ta
fel komen'. Hij ziet het als zijn
taak 'onze rooms-katholieke
medemensen' voor te houden
dat het in het christelijk geloof
gaat om sola fide (alleen geloof),
sola scriptura (alleen de Schrift)
en sola gratia (alleen genade).
Met de persoonsverheerlij
king rond de paus kan Roest
dan ook helemaal niet uit de
voeten. „Die kan gewoon niet
christelijk zijn. Zelfs al zou je de
paus zien als rechtstreekse op
volger van Petrus, dan nog zeg
ik dat hij best eens wat vaker bij
Petrqs in de leer zou kunnen
gaan." AJs hij de paus ziet,
denkt de dominee al gauw:
„Man, je strijdt voor een zaak of
een instituut, terwijl je voor de
Christus zou moeten strijden!"
„Het is zeker niet onze be
doeling om het boek van de
paus op voorhand te veroorde
len", aldus Roest. „Het is niet
onze opzet om tegen Rome, en
zeker niet tegen rk gelovigen te
zijn. We willen juist met hen in
gesprek komen." Voor 'anti-pa-
pistisch' wil de stichting zeker
niet doorgaan. „Dat is een
scheldwoord dat niet op ons
van toepassing is."
VIANEN .ANP
lege van kerkvoogden niet door
de kerk alleen op te brengen.
„In eigen beheer hebben we
een bedrag van 1,5 ton ge
spaard. Daarnaast heeft de ge
meente Vianen inmiddels drie
ton voor de restauratie gereser
veerd", vertelt hij.
Om aan meer geld te komen,
heeft Woudenberg de provincie
Zuid-Holland en zelfs de Eu
ropese Unie om geldelijke steun
gevraagd.
De hervormde kerk van Vianen
wordt bedreigd door de bonte
knaagkever. Dit diertje heeft
zich in de vitale delen van de
kerk gevreten en dreigt haar
fundamenten onherstelbaar
aan te tasten. Om de kerk van
het knagende kevertje te verlos
sen, is 1,7 miljoen gulden nodig.
Dit bedrag is volgens voorzit
ter G. Woudenberg van het col-
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK Beroepen: te Nieuwdorp: A Bac te
Beroepen te Otterlo- J.H. Adriaanse,
kandidaat te Houten-, te Lunteren: M.
Goudriaan te Arnemuiden.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Hardenberg-Oost: J.B.
Wilmink te Hilversum.
Bedankt: voor Assen-Zuid (als docent
aan het IPB-seminarie te Recife, Bra
zilië): P W. van de Kamp te Gromn-
gen-Oost.
CHR GEREF. KERKEN
Beroepen te Veenendaal (Bethel): M
Hogenbirk te Sassenheim,
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Bedankt: voor Middelharms: G.M. de
Leeuw te Barneveld.
Beroepbaar ds. N.W. Schreuder, Pa
tijnweg 16,4461 LP Goes.
EVANGELISCH LUTHERSE KERK
Benoemd: te Zutphen als geestelijk
verzorger: F. Kalis, hervormd emeri
tus predikant aldaar, die deze benoe
ming heeft aangenomen.
VRIJE EVANGELISCH GEMEENTEN
Aangenomen: naar Bergum (part-ti
me): E.J. Warning te Oude Bildtzijl,
die hier tevens werkzaam blijft.
DE ROEPING
Er zullen niet veel gereformeerde predikan
ten zijn met een elektriciensdiploma. Maar
D. Stolk, de nieuwe predikant van de Bevrij
dingskerkgemeente en de Maranathakerk in
Leiden, heeft er één op zak. Hij doorliep de
lts, daarna de brugklas van de mts, om ver
volgens aan de hts in Rotterdam elektrotech
niek te gaan studeren. Toen hem dat te zwaar
werd werkte hij enige tijd als hoogspannings
monteur bij het streekenergiebedrijf van
Goeree-Overflakkee - het schiereiland waar
hij opgroeide - voordat hij besloot op onder
wijsgebied weer Terug naar af te gaan. Hij
doorliep in drie jaar de hbs in Middelharnis,
„Het klinkt misschien raar,
maar ik voel me als predikant
goed thuis bij begrafenissen.
Dan heb je het gevoel dat je
echt iets voor mensen kunt
betekenen. Het gaat vaak
moeizaam en met vallen en
opstaan, maar in veel gevallen
bereik je toch iets.
De kerkdiensten zijn voor
mij hoogtepunten. Ik vind het
fijn om mensen aan het den
ken te zetten, ze allerlei on
derwerpen eens op een ande
re manier leren bekijken. Het
meeste moeite heb ik nog met
het vertalen van het evangelie
naar de leefwereld van jonge
ren. Dat is vaak zoeken en
tasten. Maar soms lukt het
ook wonderwel.
Dat ik in Leiden ga werken
voor twee wijkgemeenten is
voor mij niet vreemd. Ik heb
nooit iets anders gedaan.
Waar je voor moet oppassen
is dat je je niet door het werk
laat overspoelen. De gemeen
teleden vergeten nog weieens
dat je er in feite maar voor de
helft bent. Je moet goed met
je tijd kunnen omgaan. Hier
in Leiden verwacht ik dat dat
wat makkelijker gaat omdat ik
hier samenwerk met collega's.
In mijn vorige gemeenten
moest ik altijd min of meer als
eenling opereren.
In de twee kleine dorpjes
die ik in Zeeland onder mijn
hoede had, was ik alleen nog
predikant voor het gerefor
meerde volksdeel. Maar in
Brabant was het onderscheid
tussen hervormd en gerefor
meerd al helemaal verdwe
nen. Je had elkaar als pro
testanten in die rooms-katho
lieke wereld nodig. Ook in
Leiden ontstaat, heb ik begre
pen, zo langzamerhand de si
tuatie dat mensen van elkaar
niet meer weten wie er nu
hervormd of gereformeerd is.
Voor mij als gereformeerd
predikant is het niet moeilijk
om de aansluiting met her
vormde gemeenteleden te
vinden. Ik ben namelijk van
huisuit hervormd. Mijn ou
ders zaten in de hoek van de
Gereformeerde Bond, de
rechtervleugel van de Her
als voorbereiding op een universitaire studie.
De militaire dienst zorgde voor een onder
breking, die Stolk op eigen houtje rekte door
te tekenen als Kort Verband Vrijwilliger. Zijn
toenmalige commandant - in zijn vrije tijd
gereformeerd ouderling - stimuleerde hem
zijn contract open te breken en te kiezen
voor een studie theologie in Kampen.
Voordat Stolk het beroep naar Leiden aan
nam, werkte hij achtereenvolgens als predi
kant in Wolphaartsdijk/Lewedorp (vanaf 26
november 1978) en Boxtel-Sint Michielsge-
stel/Schijndel (vanaf 12 september 1982).
Dominee D. Stolk.
vormde Kerk. Dat was mij al
lemaal wat te zwaar. Toen ik
begin twintig was ben ik wat
gaan zoeken en op een gege
ven moment kwam ik uit bij
de Gereformeerde Kerken.
Dat vond ik een goed alterna
tief.
Ik heb altijd behoefte gehad
aan ruimte, de mogelijkheid
om mijn vleugels uit te slaan.
Na het wat benauwende kli
maat in mijn Zeeuwse ge
meenten vond ik het een ver
ademing om in Brabant aan
de slag te gaan. Eén van mijn
opdrachten was hier het uit
bouwen van de oecumene.
Als vertegenwoordiger van
een protestantse minderheid
had ik meer contacten met
FOTO HENK BOUWMAN
pastoors dan met collega-pre
dikanten.
Waar ik wel eens mee zit is
de grote verscheidenheid in
de kerken. Zo versnippert het
christendom. Maar aan de
andere kant: mensen hebben
ook behoefte aan een eigen
identiteit. Dat zou alleen niet
moeten leiden tot verkette
ring over en weer. Vanuit ver
draagzaamheid moeten de
verschillende groeperingen
toch soepel met elkaar kun
nen werken? Zoals de her
vormden en gereformeerden
in de afgelopen jaren naar el
kaar zijn toegegroeid, ervaar
ik als heel waardevol."
DICK VAN DER PLAS
1
Z
L
O
E
A
E
L
D
2
B
S
A
D
A
E
R
D
3
A
G
Z
A
O
A
T
N
4
D
B
E
A
A
B
N
L
5
B
O
A
E
R
O
M
K
6
D
E
N
O
K
O
L
F
7
E
S
T
u
A
R
A
F
8
D
T
R
A
Z
A
O
K
9
K
B
L
A
E
R
U
D
10
K
R
L
T
E
V
E
N
11
K
A
D
P
E
O
K
T
12
M
u
A
N
A
S
N
T
13
H
K
E
O
T
O
I
L
14
P
E
O
V
O
E
L
N
OPGAVE
OPLOSSING
CITAAT
Streep op elke regel de letters
weg, die samen het woord vor
men dat overeenkomt met de
omschrijving. De resterende let
ters vormen van boven naar be
neden en van links naar rechts
een citaat.
Horizontaal:
1. smart; 2. haargroei; 3. half
edelsteen; 4. betrekking; 5. gril
lig; 6. niet kunnende horen; 7.
stang; 8. monster; 9. zanger bij
de oude Kelten; 10. plakken; 11.
stuk; 12. hemellichaam; 13. die
renverblijf; 14. Europeaan.
KRUISWOORDRAADSEL
-atelier-
v-animo-p
last-asla
of-erg-es
-nor-obi-
remode
-mal-ski-
we-ala-ni
ares-loge
d-ester-p
-troetel-
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
Z£ WEBR EEN
PAAR. K'ipo COCA VAJE.
óev/OKdPENJ...
...UBRSTOp-r )hJ 5E"M UAPiNJé»
ViS UiT ZUiO -AM^RjKA
Hoe heeft de
POÜTtE PAT
<SE\/ONJDeM
O PAAR. HEBBED ZE
EEN AFG»ER.'\04TE
ZEEHOND \JOOR.
HEINZ
BOES
HET WEER
In de arctische glijbaan dreven gis
teren talrijke buien vanaf IJsland
via de Noordzee naar ons land.
Voor liefhebbers van dramatische
luchten viel er veel te genieten.
Het was een komen en gaan van
bloemkoolachtige wolkengevaarten
met fraai verijsde toppen. Tussenin
verschenen grote stukken hemel
blauw en als de wind even ging lig
gen. was het in de zon goed uit te
houden. Uw weerman werd 's mid
dags op het Bloemendaalse strand
overvallen door een ranselende bui
van korrelsneeuw, waarbij de
noordwester uithaalde naar wind
kracht 8. Dat leverde een mix op
van wild stuivend zand en sneeuw-
korrels, die in hopen opeen werden
geveegd. In zo'n bui komt het
woord 'guur' pas goed tot z'n recht,
maar als even later de zon fel door
komt, word je beloond met de veel
kleurige aanblik van de buienwolk,
waaronder de valstrepen van de
neerslag fraai worden belicht.
Dit winterse weertype met maritie
me inslag kwam rond het eind van
de jaren zestig vaker voor dan te
genwoordig. Vooral het seizoen
1968-1969 was een echte 'Groen-
landwinter' met enkele bijzone
koude uitvallen vanuit het nooi
en noordwesten. Nederland ve
dween enkele malen onder eer
sneeuwdeken. Het drijfijs in d<
Oost-Groen landstroom bereikt
rond 1969 zijn meest zuidelijk
positie. IJsland werd toen bijn;
heel ingevangen door het ijs
Luchtstromingen uit die hoek
vormden in dat tijdperk dikwijl
inleiding tot een langere perioi
met winterweer boven de Lage
Landen. In de warme jaren nej
tig ligt de ijsgrens vele honden
kilometers noordelijker, waard
een winter uit die richting moe
kertot stand komt.
Na de soms felle winterse buie
van vanmorgen wordt het drooi
gaan we nog een koude nacht1
moet met lichte vorst. Boven E
land ligt een warmtefront en di
komt morgen dichterbij. Later
de dag is wat neerslag mogelijl
de loop van het weekeinde wor
het iets zachter (3 tot 6 grader
met kans op mist of regen, ma
waarschijnlijk keert het koude
met winterse buien begin volgi
week terug.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
vrijdag.
Noorwegen:
Vandaag af en toe zon
maar aan de kust in het
noorden en westen enkele
winterse buien. Morgen
van het westen uit meer
bewolking en aan de kust
regen, m het binnenland
nog sneeuw. Geleidelijk
minder koud; morgen +4
graden aan de zuidwest
kust en -2 in het binnen
land.
Vandaag half tot zwaar be
wolkt en vooral in het oos
ten nog enkele sneeuwbui
en. Morgen van het westen
uit toenemende bewol
king. Lichte stijging van
temperatuur; morgen uit
eenlopend van rond het
vriespunt in het zuiden tot
-10 in het noorden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
"Af en toe zon, vooral vandaag in Enge
land. In het westen van Ierland en
Schotland tamelijk bewolkt en af en toe
wat regen. Middagtemperatuur geleide
lijk iets oplopend en morgen variërend
van 5 graden in oost-Engeland tot 12
graden in het westen van Ierland.
België en Luxemburg:
Vandaag half tot zwaar bewolkt en enke
le winterse buien, in de Ardennen van
tijd tot tijd sneeuw. Ook nog een stevige
noordenwind. Morgen droog en af en toe
zon. Middagtemperatuur van rond het
vriespunt in de Ardennen tot 5 graden
aan de Vlaamse kust.
Noord- en Midden-Frankrijk:
In de westelijke departementen op de
meeste plaatsen droog en vooral morgen
perioden met zon. In de oostelijke de
partementen meer bewolking en vooral
in de Jura en Vogezen van tijd tot tijd
sneeuw. Middagtemperatuur uiteenlo
pend van 1 graad plaatselijk in het oos
ten tot 7 graden in het uiterste westen
van Bretagne. Temperatuur op 1000
meter in de Vogezen en Jura rond -7 gra-
Spanje:
Flinke zonnige perioden maar aan de
Golf van Biscaie vandaag eerst nog be
wolking en af en toe regen In het noord
oosten erg veel wind.. Middagtempera
tuur uiteenlopend van 10 graden plaat
selijk in het noorden tot 18 graden aan
de Costa's in het zuiden.
Canarische Eilanden:
Aan de noordkant enkele wolkenvelden
maar op de zuidelijke stranden flink wat
zon. Middagtemperatuur iets oplopend
tot ongeveer 22 graden.
Zuid-Frankrijk:
In de Alpen en de Pyreneeën nog af en
toe sneeuw. Aan de Cöte d'Azur flink
wat zon en overwegend droog. Elders in
zuid-Frankrijk vandaag nu en dan een
winterse bui. Morgen is vrijwel droog
met ook wat zoh. De temperatuur in de
lager gelegen streken iets boven nul.
Temperatuur op 2000 meter in de Pyre
neeën ongeveer -5 graden, in de Alpen
op 2000 meter -10 tot -15 gradenAan
houdende Mistral, ook langs de Rivièra
veel wind.
Italië:
In de Italiaanse Alpen en Dolomieten
eerst nog af en toe sneeuw; verder waar
schijnlijk droog en vrij veel zon. Tempe
ratuur op 2000 meter -8 tot -10 graden
en vooral morgen plaatselijk vrij veel
wind. Elders in Italië aanhoudend onbe
stendig met vrij veel regen- en onweers
buien. Daling van temperatuur, met
morgen maxima van 5 en 10 graden,
aan de Adriatische Zee plaatselijk nog
iets lager.
Duitsland:
Vandaag sneeuwbuien; morgen meest
droog weer met wolkenvelden, nu en
dan ook wat zon In de Beierse Alpen
blijft het ook dan af en toe sneeuwen.
Middagtemperatuur rond het vriespunt,
in het noorden iets boven nul. Tempera
tuur op 1500 meter ongeveer -8 graden
en vandaag nog vrij veel wind. De Duitse
weerdiensten waarschuwen in de Beier
se Alpen nog steeds voor lawinegevaar.
Zwitserland:
Vandaag nog nu en dan sneeuw, morgen
grotendeels droog met misschien wat
zon. In de meeste dalen lichte vorst.
Temperatuur op 2000 meter dalend tot
rond -15 graden; plaatselijk veel wind.
Oostenrijk:
Morgen in Karinthië en Steiermark vrij
wel droog en misschien wat zon. Verder
bewolkt en geregeld sneeuw. In de dalen
en in+iet laagland lichte vorst. Tempera
tuur op 2000 nieter dalend tot rond -15
graden-, vrij veel wind.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
WEERRAPPORTEN
VRIJDAG 13 JANUARI 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 08.43 Zon onder
Maan op 14 19 Maanonderl
Waterstanden Katwijk
Hoog water 01.08 13.19
Laag water 09.12 21.31
Weerrapporten 11 januari 19 uur:
sneeuwbui nw 12 3
Boedapest
half bew.
onbew. verand
COLOFON
LEIDSCH DAGBLVD
Uitgave van Dagbladuitgever Damiate bv
DIRECTIE B M Essenberg. G P Arnold (ad)).
J Kiel (adj).
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor. Frans
Nypels. Henk van der Post (ad))
OMBUDSMAN RD Paauw, tel dag 9.30-
11 30 uur 071-356215. of per post
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat82,2321 BM Leiden
Telefoon 071-356356
POSTADRES
Postbus 54.2300 AB Leiden
TELEFAX
Advertenbes071-323508
Fam benchten 071 -323508
Redactie07l-321921
ADVERTENTIES
ma-vnj van 08 30-17.00 uur
Telefoon 071 -356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma -vnj van 8 30-17 00 uur
Telefoon 071 -143545
ABONNEMENTEN
Tel 071-128030 bi|vooruitbet (ind 8TM
per acc giro auto
per maand ƒ31.05
per kwartaal 87.70
periaar 337.55 3
VERZENDING PER POST
Nederland per kwartaal 134.50
ovenge landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
mat/mvri) 18 00-19 30 uur.
zat 10 00-12 00 uur Tel 071-128030
1
