Israël stopt bouw nederzetting
Blunderende Russen vergeten militaire lessen
Buitenland
Britse artsen: Mogelijk immuniteit tegen AIDS
'Algiers hielp zelf vliegtuigkapers'
Paus ontmoet jongeren
bij bezoek Filipijnen
Ook Kroaten ondertekenen
bestandsakkoord Bosnië
DINSDAG 3 JANUAR11995
AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated
Press DPA Deutsche Presse Agentur GPD Geassocieerde Pers Diensten Ind The
Independent IPS Inter Press Service RTR Reuter UPI United Press Intern
Noord-Korea verspreidt foto Kim Jong D
Seoul» Noord-Korea heeft gisteren een foto van zijn mysterieu
ze leider Kim Jong II verspreid, in een kennelijke poging geruch
ten over diens gezondheid of een interne machtsstrijd in Py
ongyang te ontzenuwen. Het bijschrift vermeldde overigens niet
wanneer de foto was genomen. Kim is niet meer in het openbaar
gezien sinds de begrafenis van zijn vader, Kim 11 Sung, op 20 juli.
De speculaties over zijn greep op de macht namen toe toen een
Nieuwjaarstoespraak van hem zondag uitbleef. foto ap
Ontploffing chemisch bedrijf Antwerpen
Antwerpen In Wilrijk bij Antwerpen heeft zich gisteravond kort
na tien uur een zware ontploffing voorgedaan in het bedrijf Des-
clain dat meststoffen en insectenverdelgers voor de landbouw
maakt. Er zijn geen slachtoffers, maar door de ontploffing ont
stond een wolk die onder meer de chemische substantie magne-
siumfosfide bevat. De bewoners van 25 huizen in de buurt zijn
geëvacueerd.
Eerste homo-huwelijk in Zweden
Stockholm Hans Jonsson en Sven-Olov Jansson zijn gisteren
officieel in het huwelijk getreden. Dit eerste homo-huwelijk in
Zweden vond plaats in de trouwzaal van het gemeentehuis van
Östersund. Jonsson en Jansson, beiden in de vijftig, wonen al vijf
jaar samen. De wet die homo-huwelijken mogelijk maakt is 1 ja
nuari van kracht geworden. Denemarken was in oktober 1989
het eerste land ter wereld dat homo-huwelijken mogelijk maak
te. In augustus 1993 volgde Noorwegen.
Giftige champagne doodt Russen
doesjanbe Champagne waarin waarschijnlijk cyaankali was ge
mengd, heeft het leven gekost van vijftien mensen, onder wie
zes Russische militairen, die in Tadzjikistan nieuwjaar vierden.
De drank werd verkocht naast het kamp waar een deel van de
vredesmacht is gelegerd die de regering van Tadzjikistan steunt
in haar strijd tegen de opstandelingen aan de grens met Afgha
nistan. Volgens het persbureau heeft een van zijn bronnen ge
zegd dat de champagne waarschijnlijk was vergiftigd.
Brand verwoest deel Stormont Castle
Belfast Een brand heeft de historische vergaderzaal in Stor
mont Casüe bij*feelfast hét symbool van protestantse over
heersing en tot 1972 de zetel van het Noordierse parlement
gisteren volledig verwoest. Volgens de protestantse leider Ian
Paisley sluit de politie niet uit dat de brand is gesticht.
Beelden Chiang moeten verdwijnen
taipei Taipei wil 400 standbeelden van de stichter en eerste
president van de 'Republiek China' (Taiwan), generaal Chiang
Kai-chek, uit het straatbeeld laten verdwijnen. De beelden staan
op belangrijke kruispunten en pleinen door heel de stad. De in
1975 overleden ex-president is in Taiwan en daarbuiten omstre
den wegens zijn rol als leider van de groep Chinezen die in 1949
het vasteland van China ontvluchtte en op het toenmalige eiland
Formosa de staat Taiwan stichtte.
Razzia's in Egypte na bloedige aanslagen
assiut» De Egyptische politie heeft gisteren in Opper-Egypte
grote razzia's gehouden in kringen van islamitische extremisten,
na een reeks bloedige aanslagen. Daarbij kwamen elf mensen
om het leven kwamen, onder wie acht politiemannen. De politie
heeft honderden mensen voor ondervraging meegenomen en
tientallen gearresteerd.
Bus stort in ravijn
Manila Bij een busongeluk in het noorden van de Filipijnen
zijn vanmorgen zeker 29 doden en 36 gewonden gevallen. Door
dat de chauffeur waarschijnlijk in slaap was gevallen, raakte de
bus vlak voor een brug van de weg en stortte in een ravijn, zo
meldden politie en radio. Dieven uit de omgeving plunderden
de stoffelijke overschotten en-namen de verspreid liggende ba
gage mee, zei de politie. De Ipil-brug waar het ongeluk plaats
had, overspant een diep ravijn in Echague, 300 kilometer ten
noorden van de hoofdstad Manila.
Rode Khmer doodt honderden burgers
angkor chum De Cambodjaanse Rode Khmer heeft de afgelo
pen maanden duizenden burgers gevangengenomen en hon
derden van hen gedood. De Cambodjaanse regering en overlo
pers uit de rebellenbeweging hebben dat gemeld. De berichten
over moordpartijen door de Rode Khmer roepen herinneringen
op aan het schrikbewind dat.de beweging in de jaren zeventig
voerde toen honderdduizenden Cambodjanen werden gedood.
De Rode Khmer zou het in het bijzonder hebben gemumt op
mensen die voor de regering werken.
Kolonisten en Pcüestijnen boos over besluit regering
Het werk aan de nieuwe Israëlische nederzetting Givat
Hatamar zal 'in het belang van het vredesproces met de
Palestijnen' worden stopgezet. Premier Jitschak Rabin
heeft dat gisteren (maandag) laten weten. Maar de rege
ring wil de kolonisten compenseren door toestemming te
geven voor de bouw van een andere nederzetting,'op een
heuvel in de buurt.
gen zich in het harnas heeft ge
jaagd.
Het door de regering geboden
alternatief, Givat Hazayt, ligt
dichter bij de bestaande neder
zetting Efrat.
„Er is geen wet die zegt dat er
binnen bestaande nederzettin-
jeruzalem ad bloemendaal
correspondent
De vier ministers van de liberale
Meretz-partij stemden tegen.
Uit de eerste reacties blijkt dat
Rabin met zijn besluit zowel de
kolonisten als de Palestijnen te
gen in Judea en Samaria geen
huizen mogen worden ge
bouwd", zei Rabin gisteravond.
„Maar als je bouwt, doe dat dan
niet twee kilometer verder, pal
naast een Arabisch dorp". In
een verklaring zegt de regering
vast te houden aan haar besluit
van november 1992 om de
bouw van nederzettingen door
de staat te staken.
De kolonisten in Efrat zijn
bang dat ze van de regering niet
onmiddellijk een bouwvergun
ning zullen krijgen voor Givat
Hazayt. Ze eisen bovendien dat
het leger de oorspronkelijke
bouwplaats afsluit om duidelijk
te maken dat de grond aan Is
raëli's toebehoort en niet aan
Palestijnen uit het naburige
dorp El-Khader. Vertegenwoor
digers van de kolonistenorgani
saties hebben de regering twee
dagen de tijd gegeven om met
de werkzaamheden aan Givat
Hazayt te beginnen. Gebeurt
dat niet, dan zullen ze massale
protestacties organiseren.
Oppositieleider Benjamin
Netanyahu (Likud) zei dat de
besluiten van de Israëlische re
gering tot stand komen onder
druk van PLO-voorzitter Jasser
Arafat.
Aan de andere kant van de
nationale scheidslijn zijn de Pa
lestijnen minstens zo ontevre
den. Saib Erakat, minister van
binnenlandse zaken in de Pales
tijnse Nationale Autoriteit, om
schreef het regeringsbesluit als
'het verplaatsen van bulldozers
van de ene heuveltop naar de
andere'. Hij voorspelde dat het
vredesproces muurvast komt te
zitten als de nederzettingen-
bouw doorgaat. „De Israëlische
regering moet een duidelijke
keuze maken: nederzettingen of
vrede. Beide gaat niet".
'Doodschieten
Palestijnen
misverstand'
JERUZALEM-GAZA AFP-Rtr
De Israëlische minister Peres
(buitenlandse zaken) heeft het
incident waarbij gisteren het
Israëlische leger in de autono
me Gazastrook vier Palestijnse
agenten doodschoot, een 'mis
verstand' genoemd. Het was
voor het eerst sinds de Pales
tijnse autonomie in mei 1994
inging dat Israëlische soldaten
Palestijnse agenten doodden.
De Israëlische radio onder
vroeg Peres vanmorgen voor
zijn vertrek naar de Egyptische
hoofdstad Caïro. Hij heeft daar
een reeds eerder geplande
ontmoeting met Nabil Chaath,
die in de Palestijnse Autoriteit
de buitenlandse betrekkingen
beheert, en met de Egyptische
president Hosni Moubarak.
Volgens de Israëlische TV
werden de soldaten bij Erez
met automatische wapens be
schoten in hun observatiepost
aan de belangrijkste doorgang
van Israël naar de Gazastrook.
De doden vielen toen de sol
daten het vuur beantwoord
den. Andere Palestijnen, onder
wie zeker een agent, raakten
gewond bij de schietpartij, die
ongeveer twintig minuten
duurde.
De Israëlische minister van
politiezaken Moshe Shahal
kondigde een onderzoek naar
het incident aan. Bij een ander
incident in Bethlehem op de
bezette Westelijke Jordaanoe-
ver schoten Israëlische solda
ten gisteren twee gewapende
Palestijnen dood nadat die het
vuur hadden geopend vanuit
een auto. Een derde raakte ge
wond.
Honderden doden
bij gevechten
in Noord-Irak
BAGDAD AFP-Rtr
Israëlische militairen houden een groep Palestijnen in de gaten die in El Khader wachten op nieuws over de uitbreiding van de nabij gelegen joodse nederzetting Efrat.
foto menachem kahana
Twee doden bij
gevechten in
Oost-Timor
Tijdens ongeregeldheden in
Oost-Timor zijn minstens twee
mensen om het leven gekomen.
Dat is gisteren vernomen van
inwoners en bannelingen. Vol
gens hen staken honderden
jongeren een markt, winkels en
huizen in brand in Bacau, 180
kilometer ten oosten van de
hoofdstad Dili. De onlusten bra
ken uit nadat een Indonesische
immigrant uit Sulawesi tijdens
een ruzie een Oosttimorese
man en diens tante zou hebben
doodgeschoten. In Dili, waar
vorig jaar november soortgelijke
rellen uitbraken, was de toe
stand rustig maar gespannen.
Indonesië, dat in 1975 de
voormalige Portugese kolonie
binnenviel en inlijfde, wordt
nog altijd geconfronteerd met
verzet, zij het in mindere mate.
De internationale gemeen
schap, waaronder dp Verenigde
LONDEN Rtr
Britse artsen hebben gemeld bij
een groep prostituees uit Gam
bia mogelijk immuniteit te heb
ben gevonden tegen de ziekte
AIDS. Volgens dr. Sarah Row
land-Jones van de Britse Raad
voor Medische Research kan de
ontdekking helpen een vaccin
te vinden tegen het HIV, het vi
ms dat AIDS kan veroorzaken.
In het blad Nature Medicin
meldde Rowland-Jones dat de
Wouwen, die bezoeksters waren
van een Britse kliniek, geen
condooms gebruikten en regel
matig mogelijk wel eens per
maand met het HIV moeten
zijn geïnfecteerd. Niettemin wa
ren geen sporen van de ziekte te
vinden en vertoonden de vrou
wen ook geen symptomen als
diarree of gewichts- en energie-
verminderingen.
Wèl hadden alle zes vrouwen
een hoog aantal specifieke T-
cellen die actief zijn tegen HIV.
T-cellen zijn witte bloedcellen
die andere geïnfecteerde cellen
uitschakelen. „Wat we hopen",
aldus Rowland-Jones, „is dat
dat betekent dat ze immuun
zijn."
Rowland-Jones, immunoloog
van de universiteit van Oxford,
zei dat ze haar bevindingen zal
gaan vergelijken met die van
een groep Kenyaanse en Cana
dese onderzoekers die in 1993
een groep van 25 protituées in
Nairobi opspoorde met verge
lijkbare verschijnselen. Zij
meenden dat de vrouwen in
staat waren anti-lichamen te
produceren die het HIV uitscha
kelen.
„Wij en andere groepen heb
ben vergelijkbare verschijnselen
ook gevonden in baby's van
HIV-geïnfecteerde moeders",
aldus Rowland-Jones. „Mogelijk
gaat het hier om hetzelfde."
Door gevechten tussen rivalise
rende Koerdische groepen in
het noorden van Irak zijn vol
gens het Iraakse staatspersbu-
reau INA sinds kerst meer dan
vierhonderd doden gevallen. De
onrust in het gebied rond de
stad Arbil is door VN-coördina-
tor Mohamed Zejjari bevestigd.
Door de gevechten komt de
voedselvoorziening voor de
burgerbevolking in Iraaks-Koer-
distan in het geding. Ongeveer
750.000 mensen zijn afhankelijk
van de hulpgoederen van de VN
en andere humanitaire organi
saties.
De Iraakse Koerden slaagden
er na de Iraakse nederlaag in de
Golfoorlog in 1991 in een feite
lijk zelfbestuur op te zetten in
Noord-Irak. De rivaliteit tussen
de Democratische Partij van
Koerdistan (KDP) van Massoud
Barzani en de Patriottische
Unie van Koerdistan (PUK) on-:
der leiding van Jalal Talabani
leidde echter al afgelopen mei
tot gevechten waardoor hon
derden slachtoffers vielen. Een
akkoord tussen KDP en PUK
over een gemeenschappelijke
leiding, dat op 25 november
werd aangekondigd, heeft am
per een maand standgehouden.
Autoriteiten wilden zo meer Franse steun krijgen
ALGIERS-PARUS »Rtr-DPA
De Algerijnse politicus Hocine
Ait Ahmed heeft de verdenking
geuit dat de fundamentalisti
sche kapers van een Frans vlieg
tuig verdekte hulp hadden van
de autoriteiten in Algiers. Die
Naties, weigert de Indonesische' zouden erop hebben gerekend
inlijving te erkennen. Ontevre
denheid onder vooral de
roomskatholieke bevolking was
de afgelopen tijd vaan de oor
zaak van rellen.
meer Franse steun te krijgen in
hun strijd tegen de fundamen
talisten.
De vier fundamentalisten die
tijdens de kerstdagen het Fran
se vliegtuig kaapten, konden
blijkbaar door de onoplettend
heid van de beveiligingsdienst
het terrein van het vliegveld be
reiken. Volgens een bericht van
de Franse TV-zender TF 1 gis
teravond blijkt dat uit een re
constructie van de Algerijnse
autoriteiten.
De kapers zouden de ingang
voor binnenlandse vluchten
hebben gebruikt die minder
zwaar wordt bewaakt dan die
voor buitenlandse vluchten. Bo
vendien zouden de bewakers
wegens een hevige regenbui
hun post hebben verlaten, voor
dat de ontvoerders passeerden.
De regering van Algerije had
al enkele dagen geleden toege
geven dat de veiligheidsmaatre
gelen op het vliegveld van Al
giers onvoldoende waren. De
reconstructie van de weg van de
terroristen die TF 1 heeft ge
meld, is echter nog niet officieel
bevestigd.
DEN HAAG ANP
Sri Lanka praat
in Jaffna met
opstandelingen
COLOMBO AP
Een onderhandelingsteam van
de regering van Sri Lanka is
vandaag naar het noordelijke
schiereiland Jaffna vertrokken
om de Tamil-rebellen die daar
hun basis hebben een be
standsaanbod te doen. Als het
voorstel, dat ook voorziet in
economische wederopbouw
van de Tamilprovincie, voor de
Tamils aanvaardbaar is, kan
vanavond al een bestand in
gaan. Een van de voorstellen
behelst het vrijmaken van de
rond Jaffna voor vis
vangst door de Tamils. Sinds de
oorlog met de Tamils elf jaar ge
leden uitbrak wordt de zee bij
het schiereiland zwaar bewaakt
door het Srilankaanse leger. Het
van de Tamils, 18
van de 17 miljoen
is hindoe. De Sing
meerderheid hangt het
aan.
LONDEN CHRISTOPHER BELLAMY
THE INDEPENDENT
De Russische aanval op Grozny
vertoont een aantal principiële
militaire fouten die blijk geven
van taktische onbekwaamheid.
De Russische tanks liepen in
een reeks hinderlagen van de
Tsjetsjenen, die in grote lijnen
dezelfde taktiek toepasten die
de Finnen in 1939-40 met
succes tegen de Russische pant
servoertuigen gebruikten.
'Scheid de infanterie van de
tanks' luidt een gouden militai
re regel. Groepen Tsjetsjeense
strijders van ongeveer dertig
man, uitgerust met draagbare
anti-tankwapens, trokken door
de straten van Grozny. In de
mist geïsoleerd geraakte Russi
sche tanks en pantservoertui
gen werden één voor één in het
nauw gedreven en vernietigd.
Een grotere taktische blunder
hadden de plaatselijke Russi
sche commandanten nauwe
lijks kunnen maken.
In de afgelopen twee weken
hebben de Russische strijd
krachten hun eigen militaire
doctrines over boord gezet en
allé goed gedocumenteerde tak
tische lessen uit de recente ge
schiedenis in de wind geslagen,
van de oorspronkelijke verove
ring van de Kaukasus 150 jaar
geleden tot de Russisch-Finse
Winteroorlog van 1939-40 en de
oorlog in Afghanistan. In Fin
land stonden tankdivisies van
de Sovjetunie op smalle wegen
in lange rijen opgesteld, waar
door ze een makkelijk doelwit
vormden voor Finse brandbom
men.
Militaire deskundigen staan
versteld van de door het Russi
sche leger aan de dag gelegde
onkunde. En dat in een land dat
in de afgelopen honderd jaar
zoveel intellectueel kapitaal in
zijn militaire apparaat heeft ge
ïnvesteerd. Vorige week spraken
Amerikaanse politici him be
zorgdheid uit over de gang van
zaken rond het offensief tegen
Grozny en generaal Dzjochar
Doedajev. De militaire operatie
zou stuurloos zijn en uit de
hand lopen.
Om te beginnen deugt er niets
van de commando-structuur.
Moskou wil de touwtjes stevig
in handen houden, maar be
schikt niet eens over een duide
lijke bevelhebber ter plaatse.
Geen enkele Russische generaal
van naam wil bij de operatie be
trokken raken. Hieruit blijkt te
vens hoezeer de discipline tot in
de hoogste gelederen van het
Russische leger is afgekalfd.
Organisatorische principes en
de lessen van de^ geschiedenis
zijn ten prooi gevallen aan een
machtsstrijd binnen het leger
en, op een breder vlak, tussen
verschillende overheidsorga
nen. Het oppercommando over
de operatie tegen Tsjetsjenië
was aangeboden aan generaal
Ivan Vorobev, vice-minister van
defensie en een militair schrij
ver en intellectueel.
De meest recente vrucht van
zijn pen is het nieuwe Russische
handvest over vredesoperaties.
Tijdens een militaire oefening
in de Oeral konden Amerikaan
se bevelhebbers onlangs van
dichtbij kennis nemen van ge
neraal Vorobevs visie op de taak
van een vredesmacht. Tot
schrik van de Amerikanen ble
ken Vorobevs methoden met de
nodige agressie gepaard te
Toch weigerde hij iedere be
trokkenheid in Tsjetsjenië,
waarschijnlijk omdat hij voor
zag dat de operatie op een ramp
zou uitlopen. Het hele optreden
is onwettig, omdat de Russische
strijdkrachten ten strijde trek
ken tegen bewoners van het ei
gen land. Waarschijnlijk deelde
Vorobev ook niet de overtuiging
van Moskou dat de overwinning -Grozny te veroveren,
zonder veel problemen na een
korte, hevige strijd kon worden
binnengehaald.
Andere militaire kopstukken die
zich niet met de operatie in
Tsjetsjenië wensten in te laten,
zijn onder anderen generaal Mi-
ronov, die kan bogen op vier
jaar gevechtservaring in Afgha
nistan, en gerneraal Babitsjev,
die weigerde met zijn tanks over
burgers heen te walsen.
Tegelijkertijd is de indrukwek
kende generale staf van het
Russische leger, de meest erva
ren commando-structuur bin
nen de Russische strijdmacht,
op een zijspoor gemanou-
vreerd. Het resultaat van dit al
les is dat nu een allegaartje van
plaatselijke Russische troepen,
een marinebrigade uit het Verre
Oosten, elitetroepen van het
ministerie van binnenlandse za
ken, grens- en contraspionna-
getroepen (de voormalige KGB)
en Kozakken-eenheiden stunte
lend en blunderehd probeert
De grootste islamitische re
bellengroep op de Filipijnen
heeft laten weten het pausbe
zoek niet met militaire acties te
zullen saboteren. Volgens het
Moro Islamitische Bevrijdings
front verbiedt de islam aansla
gen op hoge geestelijken van
andere religies.
De paus zal zich tijdens zijn
bezoek aan Sri Lanka trachten
te verzoenen met de boeddhis
ten in dit land, ongeveer 70 pro
cent van de bevolking. Zij heb
ben gedreigd het bezoek van de
paus te boycotten als deze zich
niet verontschuldigt voor kwet
sende passages over het boed
dhisme in zijn boek Over de
drempel van de hoop. De RK
kerk in Sri Lanka heeft de boed
dhisten reeds verontschuldigin
gen aangeboden voor deze op
merkingen.
De paus maakt van 11 tot 21 ja
nuari zijn eerste grote buiten
landse reis na zijn heupoperatie
in april 1994. Hij brengt een be
zoek aan de Filipijnen, Papoea-
Nieuw-Guinea, Australië en Sri
Lanka. Hoogtepunt van de reis
is zijn deelname aan de Wereld
jongerendagen in de Filipijnse
hoofdstad Manilla.
Tussen de 1,2 en twee miljoen
jongeren uit de hele wereld zul
len de jongerendagen bijwonen.
Zeven jongeren, uit ieder bis
dom één, vertegenwoordigen de
Nederlandse kerkprovincie. Ook
kardinaal A. Simonis zal aanwe
zig zijn. De Wereldjongerenda
gen worden voor de tiende keer
gehouden. De laatste keer, in
het Noordamerikaanse Denver,
waren een miljoen jongeren
present.
VERTALING: MARGREET HESLINGA
moslims in de enclave Bihac,
Fikret Abdic, ondertekende gis
teren eveneens 'een verklaring
waarin hij bevestigt de voor
waarden van het bestand in
Bosnië te respecteren'. Alleen
de Serviërs uit de Kroatische
Krajina hebben zich nog niet bij
het akkoord aangesloten.
Aan de verschillende fronten in
Bosnië bleef het gisteren rustig.
Alleen in Sarajevo werd het
staakt-het-vuren geschonden
toen een raket in het Holiday
Inn Hotel insloeg. Niemand
werd gewond. Het is niet duide
lijk wie voor het incident ver
antwoordelijk is.
ZAGREB-SARAJEVO Rtr-AFP-DPA
De Bosnische Kroaten hebben
gisteren het bestandsakkoord
ondertekend dat gedurende vier
maanden in heel Bosnië moet
gelden. De overeenkomst werd
gesloten in het Kroatische bol
werk Mostar, de hoofdstad van
Hercegovina. De VN had zich
de afgelopen tijd meermalen
bezorgd getoond over het door
vechten van de Kroaten. De
Bosnische Serviërs en de mos
limregering in Sarajevo onder
tekenden het staakt-het-vuren
afgelopen zaterdag.
De leider van de dissidente