Bloemenman heeft heimwee
'T
'Wié niet naar de kiezer
luistert moet weg'
De scheids
slaat terug
IAART! APRIL
Lokale
partijen kunnen
niet lang
bestaan
OUDE JAARS BIJLAGE
}l in Noordwijk over 'beledigende'
iezingsadvertentie
irdverschuiving bij verkiezingen in de
enstreek
Centrum Democraten behalen bij de
iezingen twee zetels in de Leidse
.eenteraad. In Oegstgeest is de nieuwe partij
baar Oegstgeest de winnaar. Zeven van de
ntien zetels bezet de nieuwe partij. Burger
Leiderdorp behaalt drie zetels
krijgt Van Doesburg ten geschenke
ig-»n Leidenaar schiet de moeder van zijn ex-
asjidin dood in haar woning in de J.P. Coenhof.
zijn voormalige vriendin raakt zwaargewond
blijkt, volgens Brits onderzoek, goed
n psychische kwalen te zijn
Jizarre openbare college-onderhandelingen
0p5tichting Museumjaarkaart (in Leiden
•stigd) introduceert kortingskaart voor
ia(Clasine Heering wint Leidse poëzieprijs
=*e~:C Lisse dreigt na ruzie beslag te leggen op
alLBK loopt nog niet op rolletjes en directeur
ft hoop goed te maken (ook 9/6, 29/6,31/8)
ïijna-ramp in Rijnsburg: vrachtwagen dreigt
oteatation te-rammen
ho\ stopt met films. Doet alleen nog filmfestivals
ja-
en_AK komt met Sarajevo-lezingen
"j^ei archeologisch themapark Archeon in
en aan den Rijn gaat open
3enlse stratenmakers flessen fiscus voor 2,2
Den gulden
storm breekt een 135 jaar oud record: De
esemeet luchtdruk 977 MB
Irene van der Laar wordt Miss Universe
dieerland
^iiljoenenschade bij brand Bakker in Lisse
vroeg geboren kinderen en volwassen
worden massaal geëvacueerd na een
zeid in het Academisch Ziekenhuis Leiden
jidse verkoopt nep-tickets van de KLM en
dient' zo 400.000 gulden
Ion-gewelf ontdekt in Lakenhal
katwijk krijgt toestemming voor langere
engde Laan van Nieuw-Zuid
iderdjarig bestaan Leids antiquariaat
gersdijk Niermans
ong K&G 40 jaar jong
lesten in Leidse raad bij installatie CD'ers
Het Leidse opleidingsinstituut MFAB verkeert
toeilijkheden en vraagt faillissement aan
De gebroeders Donker trekken naar Chicago
Zeldzaam behang ontdekt in pand Rapenburg
Dostduitsers vallen massaal flauw door de
tijdens Bloemencorso van de Bollenstreek
icteur Venvers van Rijksmuseum van
Iheden in conflict met personeel
Frans de Wit krijgt opdracht voor een groot
iet bij Rotterdam
Burgemeester H. de Jonge van Sassenheim
lessapparaten' Dr. Zander in Museum
rhaave
erinsekten komen (later in het jaar) naar
Het Holtlant-College wil MEAB overnemen
Leiderdorp ontslaat weer 2 ambtenaren vkn
fdeling burgerzaken
Holtlant koopt MEAB
»ORT
Bwin van der Sar voor het eerst geselecteerd
r een wedstrijd van het Nederlands Elftal
DIOK landskampioen rugby
Trainer Hennie Schipper ontslagen bij
irdwijk, John Eelman vervangt hem
RIL
Richard Krajicek viert zijn rentree na een
pnde knieblessure met een overwinning op
tennistoernooi in Barcelona
.eidse roeister Irene Eijs wint de Skiffhead
bennis Bergkamp wordt door de Italiaanse
jde hemel ingeprezen omdat Inter Milan de
|e van de UEFA-Cup haalt
FERLEDEN
de Wolff (91voormalig dirigent van de
Ise Christelijke Oratoriumvereniging Ex
E Tienstra (75), D66-raadslid t<
(rdwijkerhout
Lor Kool (80), organist, dirigent en directeur
de Rabobank in Hillegom
Herman de Roode: „Ik wil maar één ding: terug naar Leiden met een bloemenkarretje."
FOTO HENK BOUWMAN
X d
i tnijn bloemententje werd wegge
haald, was het alsof mijn armen wer
den afgezaagd. Dat mij geen andere
plek werd aangeboden, vond ik vreselijk. Ik zit
nu in de bijstand. Met mijn 55 jaar kom ik ner
gens meer aan de bak."
Het relaas van de vroegere Leidse bloemen-
koopman Herman de Roode is ronduit triest.
Een vermeende huurschuld en juridische
haarkloverij resulteerden op 7 maart van dit
jaar in het verlies van zijn standplaats in de
Bïauwe Tram aan de Hoogstraat.
Ruim acht maanden na de uitzetting is De
Roode nog verbitterd. Met de verkoop van
zijn Leidse woning, bijna twee jaar geleden,
heeft hij zijn schulden afgelost. Sinds maart
is hij ook zijn werk kwijt. Terwijl De Roode in
zijn Katwijkse flat de ene na de andere siga
ret opsteekt, kijkt hij terug op het jaar dat
voor hem zo treurig verliep.
De Roode denkt dat de gemeente, en wet
houder Walenkamp in het bijzonder, alles in
het werk stelt om de Blauwe Tram te ont
mantelen. „Walenkamp is helemaal terras-
gek geworden. Hij grijpt elke kans aan om
mensen, die in moeilijkheden zitten, weg te
werken." De Roode vindt dat de gemeente
handig gebruik heeft gemaakt van de peni
bele situatie waarin hij verkeerde. Hoge
schulden bij de gemeente, een brand in zijn
opslagplaats, een hartinfarct en hiermee sa
menhangende huwelijksperikelen deden
hem de das om.
„Ik heb de schuld die ik had, vorig jaar met
rente afgelost en dacht: alles is nu in orde.
Maar nee, hoor. Omdat ik niet eerder had
betaald, werd ik bij verstek veroordeeld. Als
ik terugkijk vind ik dat ze bij de rechtbank te
weinig rekening hielden met de positie
waarin ik verkeerde. Het was geen onwil
dat ik in eerste instantie niet kon betalen.
Ook de gemeente heeft me niet netjes be
handeld. Op mijn verzoek om een andere
standplaats is niet eens gereageerd. Ze stu
ren je zo de bijstand in."
Nu zit de Dè Roode, wiens vrouw na enkele
hartinfarcten ook niet meer mag werken, op
zijn flatje. Af en toe knapt hij ergens een
klusje op. Vis schoonmaken bijvoorbeeld,
voor een plaatselijke vishandelaar. „Alle
maal tijdelijke baantjes. Na vier tot zes we
ken is het afgelopen. Ik probeer wel overal
aan de bak te komen en heb me opgegeven
bij verschillende uitzendbureaus. Maar van
hen hoor je niets. Ik ben gewoon te oud."
Ondanks alle ellende wil De Roode eigen
lijk maar één ding: terug naar Leiden met
een bloemenkarretje. „Als ik vandaag toe
stemming krijg om op de Hoogstraat een
verrijdbaar hok neer te zetten, sta ik er mor
gen. Ik was dè bloemenkoopman van Lei
den. Er is nog een standbeeld van me ge
maakt. Moet het nu zo eindigen?"
DORITH LIGTVOET
Openheid en het betrekken
van burgers bij het be
leid. Dat waren de the
ma's waarmee plaatselijke partij
en in het afgelopen jaar goed
scoorden bij de verkiezingen voor
de gemeenteraad. Leefbaar Oegst
geest haalde in .één keer bijna de
helft van de stemmen binnen. In
Noordwijk deden zowel Verenigd
Noordwijk als Noordwijks Belang
het goed. Beide partijen haalden
En daarmee is zowel in Noord
wijk als in Oegstgeest de strijd
tegen de politieke cultuur be
gonnen. „Want daar had de kie
zer schoon genoeg van", zegt
fractievoorzitter J. de Soeten van
Leefbaar Oegstgeest. „Vooral
het voorstel van burgemeester
en wethouders om het hele cen
trum 'op te pompen' met moder
ne gebouwen was een keerpunt.
De bevolking kwam in opstand.
De handtekeningenlijsten wa
ren niet aan te slepen. Maar
burgemeester en wethouders re
ageerden niet op die protesten.
Toen begonnen in de politiek de
remmen warm te lopen."
Ook in Noordwijk was het de po
litieke cultuur die leidde tot de
oprichting van een nieuwe par
tij, die inspraak en openheid
hoog in het vaandel had. „Er
werd steeds meer over de hoof
den van de Noordwijkers heen
bestuurd", zegt fractie-voorzitter
J. Smit van Verenigd Noordwijk.
„En bij ons heeft de Noordwijker
prioriteit. En niet dat apparte
mentencomplex of dat dure ho
tel dat zo nodig aan de boule
vard moet komen."
De nieuwe partijen staan na
drukkelijk los van de landelijke
politiek en 'oude' politieke stro
mingen. „Aan ideologieën als li
beralisme en socialisme heb je
weinig in de plaatselijke poli
tiek", vindt De Soeten. „Die -is
men zijn mooi in de Tweede Ka
mer, als er gepraat wordt over
sociale zekerheid of de verde
ling van gelden voor woning
bouw. En je kunt natuurlijk best
allerlei dingen landelijk rege
len. Want als je boven dit land
vliegt, en dan hoef je echt niet zo
hoog te gaan, is het toch niet
veel groter dan een bierviltje."
„Maar in gemeenten gaat het
meestal over de leefomgeving
van de mensen. En dan hoor je
toch het meest de wens: hou
mijn leefomgeving in stand. Be
grijpelijk. Niet heel Nederland
hoeft voortdurend op de schop."
De nieuwe partijen willen de
burgers meer invloed geven op
de besluitvorming. En kennelijk
spreekt dat aan, want bij elkaar
zijn alle stads- of dorpsgebon
den partijen de tweede politieke
stroming van Nederland. De
Soeten: „Wat je ziet is, dat die
plaatselijke afdelingen van lan
delijke politieke partijen ontzet
tend weinig leden hebben. Wij
hebben een hele grote en actie
ve achterban. We hebben in
heel Oegstgeest contactperso
nen." Verenigd Noordwijk be
trekt z'n achterban bij de poli
tiek in de fractievergaderingen.
„Die worden ontzettend druk be
zocht", zegt Smit. „Bestaande
politieke partijen zijn statische
clubs. De nieuwe plaatselijke
partijen hebben veel meer dyna
miek. En ogen en oren in het he
le dorp. Wij dienen het belang
van de hele gemeente, en niet
van één politieke partij."
Leefbaar Oegstgeest en Vefe-
nigd Noordwijk koesteren beide
de gedachte, dat zij de politieke
cultuur, maar ook de bestaande
politieke partijen zullen veran
deren. „In belangrijke mate heb
je te maken met een vliegwielef
fect", zegt De Soeten. „Die ma
chine draait nog even door. Het
is net een groot schip waarvan
je de koers moet verleggen."
Maar Smit weet bijna zeker dat
dat gaat lukken. „Wij zijn ervan
overtuigd dat onze gedachten
en onze manier van doen steeds
verder doorwerken en doorwoe
keren in andere partijen. En dan
wordt onze vereniging op een
gegeven moment overbodig. Ei
genlijk werken wij aan het op
heffen van onze eigen vereni
ging."
De nieuwe partijen reizen vol
gens De Soeten mee op de gol
ven van een ontwikkeling die
zich in de hele samenleving af
speelt. „Je ziet dat die aan het
veranderen is. Dat overheden
toch een ietsje voorzichtiger om
gaan met de mensen en hun om
geving. Als politiek moet je or
delijk en fatsoenlijk besturen en
heldere besluiten nemen. En
niet, zoals in de oude politieke
cultuur wel gebeurde, in de loop
van het spel ongemerkt de re
gels veranderen. Degene die
zich bij uitstek aan de afspraken
dient te houden is de overheid."
Het handhaven van een open
contact tussen kiezers en geko
zenen is, erkennen Smit en De
Soeten, van levensbelang voor
de nieuwe partijen. Het is hun
bestaansgrond. Denken zij dat
het hen ooit zal overkomen, dat
zij niet meer goed naar de kiezer
zullen luisteren?
Verenigd Noordwijk zal die be
reidheid om goed te luisteren
naar de achterban nooit verlie
zen, zegt Smit. „Ik acht dat uit
gesloten. Wij hebben het zelfs in
contract vastgelegd: als wij niet
meer luisteren naar de achter
ban moeten we weg. Daar heb
ben we voor getekend."
De Soeten is op dezelfde vraag
niet zo stellig. „Ik sluit niks uit.
Iedereen kan dat overkomen.
Maar het risico dat de wethou
ders en raadsleden niet meer
luisteren naar de kiezers moet je
voorblijven. Je moet daar voort
durend alert op zijn. De omvang
van de gemeente Oegstgeest
werkt wel mee aan een snel
contact tussen kiezers en geko
zenen. Maar soms moet je in de
politiek een keuze maken waar
de ene kiezer wel en de. andere
niet gelukkig mee is. De ge
meenteraad is ten slotte geen
stempelkussen. Daarom: 'never
say never."
AAP RIETVELD
EN WIM WEGMAN
Een lokale partij zoals bijvoorbeeld die in
Oegstgeest, die allerlei populaire maar onder
ling tegenstrijdige wensen heeft, kan niet lang
bestaan. Teleurstellingen kunnen niet uitblij
ven. Dat schrijft de Oegstgeester D66-voorman
Matt Poelmans over de opkomst van plaatselij
ke partijen in het laatste nummer van het lan
delijk partijblad Voor de D'Raad van D66.
Volgens Poelmans kunnen lokale partijen een
goede en gedegen bijdrage leveren aan de
plaatselijke politiek. En in veel gemeenten is
dat ook het geval. Maar volgens de democraat
zijn bij de verkiezingen van begin dit jaar een
aantal partijtjes ontstaan, vooral in randge
meenten zoals Oegstgeest 'die appelleren aan
een diepgeworteld menselijk verlangen naar
simpele oplossingen'.
Die partijen en Poelmans schroomt niet Leef
baar Oegstgeest als voorbeeld te nemen va
ren een populaire koers die bij de verkiezingen
succesvol bleek, maar wel tot hun eigen onder
gang moét leiden. „Meer inspraak en minder
ambtenaren, groene polders, betaalbare wo
ningen, goedkopere entreekaartjes en lagere
belastingen, dat is toch wat lastig uitvoerbaar,
aldus Poelmans.
De Oegstgeestenaar vindt niet dat de opkomst
van lokale partijen genegeerd moet worden.
Maar het verkleinen van de afstand tussen bur
ger en bestuur, waar juist zijn partij zich zo
graag sterk voor madkt, kan alleen worden be
reikt als D66 geloofwaardig blijft. En dat kan
door niet altijd de kiezers naar de mond te pra
ten en niet de fout te maken om de plaatselijke
partijen met hun eigen wapen van ongenuan
ceerde beloftes te bestrijden.
LOMAN LEEFMANS
Scheidsrechtertje molesteren is allang
geen noviteit meer op de voetbalvelden.
Het is al bijna net zo 'gewoon' als agen-
tje pesten of treinstelletje slopen. Niets lijkt de
voetballerij te gek. Toch viel in de krant van 7
november een opmerkelijk bericht op tussen de
dagelijkse lading voetbalnieuws: Scheidsrech
ter slaat terug.
Op zondag 6 november nam scheidsrechter
Bok bij de competitiewedstrijd LFC-Teylin-
gen geen halve maatregelen toen de Leidse
voetballer Appie Bensaga op hem af kwam
stormen. 'Voordat hij mij wat doet, zal ik
eerst wat maatregelen nemen' moet de spel
leider uit Rotterdam hebben gedacht en
deelde een kopstoot uit aan zijn opponent.
The Umpire strikes back.'
Dat geval stond dit jaar niet op zichzelf. In
de afdeling Groningen besloot clubscheids-
rechter Derk Spakman in het duel Froom-
bosch 3-Wagenborgen 2 het recht in eigen
hand te nemen en timmerde er flink op los.
Hij bezorgde de speler Erik Jansema van
Wagenborgen een blauw oog en een ge
scheurde wenkbrauw. De tuchtcommissie
strafte de scheidsrechter voor twee jaar. En
een paar weken voordat 1994 het levenslicht
zag, speelde Alphenaar Wim Schreuder
voor eigen rechter, nadat hij een harde por
in zijn rug had gekregen. Pats! en de da
der zeeg ineen.
Hebben we hier te maken met een trend?
Hebben scheidsrechters instructies gekre
gen om de handen in geval van nood te la
ten wapperen? „Nee, dan zouden we een
mooie janboel krijgen op de velden", meldt
Wijnand Rijsdam_ van de 'Leidse' scheids-
rechterscommissie.
Scheidsrechter Bok fluit inmiddels weer. Op
zondag 11 december floot hij GDS 2-Blauw
Zwart 2 in de reserve derde klasse KNVB. De
dinsdag daarvoor liep hij te vlaggen bij FC
Dordrecht 2-FC Den Bosch 2. Bok kreeg voor
zijn daad twee wedstrijden schorsing. Daar
deed de fluitist niet moeilijk over. „Want het
is niet goed te praten wat ik heb gedaan",
bekent hij eerlijk. Erger: „Ik heb me er voor
geschaamd. Ik kan op straat toch ook ie
mand geen klap voor zijn kanis geven.
Waarom moet ik geweld gebruiken als ik
een mond. een fluit en twee kaarten op zak
heb?"
Zijn collega's confronteren hem nog gere
geld met het opmerkelijke voorval op de
Boshuizerkade. Bok: „Ze zeiden: 'Je bent me
voor geweest, ik had het ook willen doen'.
Maar wat heb ik aan deze ellende. Als ik het
over kon doen, had ik het nooit gedaan."
Het was een reflex. „Ik had mezelf een mo
ment niet in de hand." Met andere woorden:
het kan weer gebeuren. Bok: „Dat ben ik me
bewust. Maar ik heb me voorgenomen direct
een stapje terug te doen als er iets aan de
hand is." Tot het bewuste moment had Bok
nog nimmer een vervelend voorval aan de
hand gehad.
„Ik hoop dat ik er ook verder van verstoken
blijf. Tijdens mijn eerste wedsrijd na de
schorsing loop je in eerste instantie wat we
reldvreemd rond. Bij het eerste moeilijke ge
val dacht ik: nee hè, we gaan toch niet weer.
Maar daar stap je snel overheen."
Ook Wim Schreuder zal nooit meer voor ei
gen rechter spelen. „Je kunt zoiets nooit uit
sluiten, want de scheidsrechter is ook maar
een mens. Maar ik heb er van geleerd", zegt
de Alphenaar, die in december '93 in de
wedstrijd Excelsior amateurs-VCR een spe
ler neersloeg, nadat hij een flinke duw in
zijn rug had gekregen. Het slachtoffer toon
de naderhand nog begrip voor de daad van
Schreuder.
De fluitist, ex-voetballer van UVS en De
Sleutels, kreeg vier wedstrijden schorsing
aan zijn broek. „Terecht, ik heb er spijt van,
maar je kunt zo'n geval niet meer terug
draaien."
Schreuder is door dat voorval anders gaan
fluiten. „Ik kan me meer verplaatsen in de
spelers. Ik heb meer respect voor ze gekre
gen. Ik ben nu toleranter in het veld, maar
het is bepadld niet zo dat ik alles accepteer.
Dat kan ook niet. Als ik bijvoorbeeld een
wedstrijd in Den Haag fluit, dan moet je op
je hoede zijn."
Wijnand Rijsdam heeft als lid van de
scheidsrechterscommissie niet staan jui
chen. toen de scheidsrechters het recht in ei
gen hand namen. „Het is natuurlijk wel te
begrijpen dat een scheidsrechter eens een
keer een mep terug geeft. Het bloed wordt
soms onder je nagels vandaan gehaald.
Scheidsrechters zijn ook geen politieagen
ten. Maar ik hoop oprecht dat dit geen trend
Het zou toch een verschrikkelijk zooitje wor
den, als de scheidsrechters er een beetje op
los gaan meppen. Ik geef scheidsrechters de
raad om weg te lopen als ze worden ge
schopt."
ROB ONDERWATER
Scheidsrechter Ton Siecker kon zich beheersen
toen de gemoederen hoog opliepen bij de
strafschop DocosUDWS.
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
