Vrije tijd
Sjouwen zonder rugpijn
Haren weg
Boekensteun
Uit elkaar
Geur
Heruitgave
Zeven
Glas-in-lood-effect met verf
VRIJDAG 23 DECEMBER 1994
REDACTIE HENRIETTE VAN DER HOEVEN
NIEUWE CD'S
Wim Koevoet Paul Korenhof
POP/POPULAIR
Mental Hippie Blood - Pounds -
Play It Again Sam
Metal uit Zweden met een nau
welijks verborgen knipoog naar
het gitaargeweld uit Seattle in
het algemeen en Soundgarden
in het bijzonder. Toch is het
langharige kwintet eigenwijs ge
noeg om een eigen geluid voort
te brengen en epigonisme te
vermijden.
Het strijkersarrangement op
'Real as rain' is gewaagd maar
pakt fantastisch uit. Het mo
ment waarop de twee gitaristen
het heft weer in handen nemen,
voelt weldadig aan. Opvallend is
ook de bondigheid van Mental
Hippie Blood. Het langste num
mer neemt vijf minuten in be
slag. Intro's en uiteindes ken
nen de Zweden niet.
Niet alleen muzikaal maar ook
tekstueel onttrekt de groep zich
aan het verwachtingspatroon.
Zanger Michael Oran, die on
danks de stevige gitaarpartijen
de spilpositie inneemt, heeft
namelijk wat te melden, flink
veel zelfs. Geen pose, geen dui
vels, geen odes aan 'chicks' of
'babes', geen schuttingtaai
maar wel veel engagement en
lef. Mental Hippie Blood is in
dit opzicht een absoluut buiten
beentje in de metal.
De groep gaat geen onderwerp
uit de weg: vrouwenmishande
ling, het schuldgevoel van een
vleeseter, zelfmoord van de
partner, de kwetsbare positie
van de kunstenaar in een maat
schappij met een stijve arbeids
ethos en de vernietigende wer
king van drugs.
Toch een punt van kritiek: veer
tig gulden voor veertig minuten
muziek is een klantonvriende
lijk tarief.
WK
KLASSIEK
Mendelssohn - Een midzomer-
nachtsdroom, op. 21/61 (sel.); De
Hebriden, op. 26. - Sandrine Piau,
Delphine Collot (sopraan), Choeur
de la Chapelle Royale, Collegium
Vocale, Orchestre des Champs
Elysees o.l.v. Philippe Herreweghe
- HarmoniaMundi.
In deze rubriek opnieuw aan
dacht voor twee aanbiedingen
in de actie 'Aangenaam Roman
tiek', die nog doorloopt tot eind
januari. Om te beginnen een se
lectie uit de muziek die Men
delssohn schreef bij 'Een Mid-
zomemachtsdroom' van Shake
speare. Hiervan hebben de ou
verture, het scherzo en de
bruidsmars een grote populari
teit verworven, maar gelukkig
wordt meestal een ruimere se
lectie uitgevoerd met ook enke
le vocale delen. In dit geval is
het bijzondere dat de muziek
op authentieke instrumenten
wordt uitgevoerd. Van een ba-
rokspecialist als Herreweghe
mag men niet anders verwach
ten, maar belangrijker is dat het
geheel zo fris en overtuigend
klinkt. Mendelssohns toch al
charmante muziek krijgt een
extra speels accent en ook de
sfeer lijkt sterker over te komen.
Dat geldt trouwens ook voor de
nog meer als een romantische
natuurschilderingopgezette
Hebriden-ouverture.
Tsjaikovski - Pianoconcert nr. 1 in
bes, op. 23. Grieg - Pianoconcert
in a, op. 16.- Peter Jablonski (pia
no), The Philharmonia Orchestra
o.l.v. Peter Maag - Decca
Totaal anders klinken de beken
de pianoconcerten van Tsjaik
ovski en Grieg. Niet alleen is het
karakter van de muziek totaal
verschillend, maar ook horen
we een heel andere benadering,
waarbij bovendien gebruik
wordt gemaakt van een 'nor
maal' instrumentarium. Het
warme klankenspectrum en de
bredere aanpak'van zowel pia
nist als dirigent beantwoorden
waarschijnlijk ook meer aan wat
traditioneel onder 'romantiek'
verstaan wordt. Al met al zijn
het goede, degelijke uitvoerin
gen, maar iets meer raffinement
had zeker tot een nog positiever
resultaat kunnen leiden.
PK
DOE-HET-ZELF
Heel wat doe-het-zelvers weten
het: het meestal onvermijdelijke
sjouwwerk kan bij een langduri
ge klus overal pijn veroorzaken.
De rug is een van de gevoeligste
gebieden van het lichaam.
Mensen die beroepshalve veel
zware dingen moeten tillen le
ren wel hoe je dat het beste
doet om rug- en andere klach
ten te voorkomen. Maar wie af
en toe eens met zakken cement,
bouwblokken, zware tegels enz.
moet stoeien heeft die 'tech
niek' (eigenlijk een routine) niet
altijd in de vingers.
Een ruggordel is daarbij een
goede hulp. Een in (arbeidsvei
ligheid gespecialiseerd bedrijf
brengt zulke gordels, in enkele
types, op de markt. De Ergody
ne Proflex 2000 is er één van.
Hij is licht van gewicht, sluit
dank zij de V-vorm nauw aan in
de rug, laat zich gemakkelijk
rond de taille wikkelen en geeft
maximale steun aan de lage rug
en buik. Hij is bij het dragen
niet hinderlijk (blijft elastisch)
en hij kruipt niet over de kle
ding omhoog. De drager wordt
door de 'werking' van de gordel
automatisch gestimuleerd een
juiste lichaamshouding aan te
nemen.
De prijs ligt rond de 108 gulden.
Meer informatie: Van Bavel,
Oosterhout, tel. 01620 27050.
DINGEN
Henriëtte van der Hoeven
Tot nu toe was het er alleen voor professionele gebruikers, nu is er ook
een apparaat voor de doe-het-zelver, die zonder al te veel pijn beharing
wil verwijderen. Het apparaat, de Virgo, gebruikt droge engerie die door
de haarschacht naar de wortel wordt gestuurd om die te vernietigen.
Prijs van de Virgo ligt rond de 400 gulden.
Meer informatie: Ten Wings, tel. 070-3625041.
Gevernist metaal en kristal, uit deze bijzondere
combinatie bestaan deze boekensteunen van
Swarovski. Een fraai maar ook prijzig 995)
cadeau voor de liefhebber van mooie boeken.
Meer informatie: tel. 02230-60500.
Deze friteuse, van Belgische oorsprdhg, kun je
om schoon te maken helemaal uit elkaar ha
len. Bovendien heeft deze Fritel een koude zo
ne doordat het verwarmingselement op onge
veer 2.5 cm van de bodem hangt. De tempera
tuur van de olie onder het element wordt hier
door nooit hoger dan 90 graden C. Bakrestjes
zinken naar de bodem en de olie blijft veel lan
ger schoon.
Prijs (kleinste model) 169,95 oplopende tot
298.
Meer informatie: tel. 03200-50688.
Japanse bedrijven gebruiken geuren om hun werknemers
'fit' te houden, 's morgens een opwekkende citrusgeur, 's
middags een ontspannen bosgeur. Wie eens wil proberen
of dat werkt kan voor 49,95 dit mini rollertje Asana ko
pen met de geur van energie en ontspanning.
Meer informatie: tel. 03410-26966.
In 1893 werd deze vaas 'aux 3 carottes' ontworpen voor de wereldtentoonstelling in Chicago. Dit
stukje naturalisme van Christtofle is nu weer te koop voor 171,-.
Meer informatie: SUPPORT, Nieuwegein, tel. 03402-41440.
Hoe meer je in de keuken staat, hoe hogere de eisen die je aan je ge
reedschap stelt. Brabantia haakt daarop in met een serie keukenzeven in
chroom (2 bolle, twee puntige en een theezeefje). De puntzeef gebruik
je bijvoorbeeld om bouillon te zeven en voor kleine pannen of kommen.
De kleinste puntzeef, met een middellijn van 12,5 cm kost 23,95.
Meer informatie: tel. 04904-82233.
HOBBY
Het lijkt net echt glas-in-lood, toch
zijn het raamdecoraties die met verf
zijn gemaakt. Maar dan wel een spe
ciale glasverfsoort, window color ge
heten. Afbeeldingen die je ermee
maakt, kunnen gemakkelijk worden
verwijderd en bewaard tot een vol
gende gelegenheid. Maar er zijn ook
andere toepassingen, zoals op flessen
of glazen voorraadpotten.
Window color is een glasverf op wa
terbasis, die direct uit de flacon kan
worden aangebracht op glas en
perspex. Als de verf droog is lijkt de
beschildering op glas-in-lood. Als de
decoraties afneembaar moeten zijn,
moet je er wel zorgvuldig mee om
gaan.
De verf is in hobbywinkels te koop in
19 kleuren, die je onderling goed kunt
mengen. Een flacon bevat 59 ml en
kost ongeveer 6 gulden. De verf kan
niet buitenshuis worden toegepast en
ook niet op oppervlakken die veelvul
dig in aanraking komen met water of
condens.
Met liquid leading (te koop in zes me
tallic kleuren) trekje de lijnen van een
patroon na op het glas. Afs de verf
droog is zien de lijnen er uit als echt
loodband. Eén flacon, goed voor zo'n
elf strekkende meter 'loodband' kost
rond de zes gulden.
De werkwijze is vrij eenvoudig. Werk
op een glad vlak en bedek dit met
(keuken)papier, in verband met mor
sen. Maak de glasplaat schoon en vet
vrij met water en enkele druppels spi
ritus.,Leg de glasplaat op de tekening,
plak deze eventueel met een stukje
plakband vast, zodat hij niet kan ver
schuiven.
Tik met de punt van de flacon liquid
leading enkele malen stevig op tafel,
verwijder de dop en trek de lijnen van
de tekening over op het glas. Houd de
flacon enkele millimeters boven de
glasplaat zodat de 'loodband' mooi
rond op de glasplaat komt. Houd de
druk op de flacon steeds gelijk, zodat
de verf in één vloeiende lijn op het
glas komt.
Verminder de druk als het einde van
een lijn nadert, om daar kloddervor
ming te voorkomen. Let erop dat de
lijnen elkaar op de kruisingen goed
raken: dan lijken ze daar echt 'gesol
deerd'. Laat de loodlijnen acht uur
drogen.
De verf mag voor gebruik niet worden
geschud, wa!nt dan zouden er lucht
bellen ontstaan. Breng de glasverf
midden in het vlak aan en blijf overal
ongeveer 3 mm van de loodranden af.
Breng de verf met een satéprikker
naar de randen toe. Zorg ervoor dat
de verf overal de loodranden raakt,
zodat een goede hechting ontstaat.
Prik met een satéprikker eventuele
grote luchtbellen kapot. Door met de
prikker voorzichtig door de natte verf
te 'roeren' verdwijnen ook de kleinere
luchtbellen. Zo ontstaat tevens een
mooie structuur in de verf. Laat deze
24 tot 48 uur drogen, afhankelijk van
de luchtvochtigheid van de omgeving.
Licht en donker
Als het werk helemaal transparant is
geworden is de verf goed droog. Trek
de afbeeldingen voorzichtig van de
glasplaat af en breng hem op het
raam (glazen voorraadpot, karaf, spie
gel, schaal) aan. Voldoen de kleuren
niet helemaal dan is het heel eenvou
dig om met een scherp mesje het
'mislukte' vlakje los te snijden en te
verwijderen. Maak het glas schoon en
breng nieuwe verf in de gewenste
kleur aan. Daarna weer goed laten
drogen.
Kleuren worden donkerder door meer
lagen window color over elkaar aan te
brengen. En je maakt ze lichter door
de verf vooraf te mengen met crystal
clear. Meng de kleuren in een plastic
bekertje, giet ze terug in een flacon en
laat ze minimaal twaalf uur rusten al
vorens te gaan schilderen.
Het is mogelijk rechtstreeks op een
verticale ondergrond (bij voorbeeld
een raam of spiegel) te schilderen.
Meet op de patroontekening na hoe
veel meter loodband ongeveer nodig
is. Tik met de punt van ae flacon en
kele malen op tafel, zodat de punt ge
vuld wordt met verf. Trek rechte lij
nen op een andere, losse glasplaat, leg
hier zo nodig een gelinieerd vel pa
pier onder als hulpmiddel.
Dun aanbrengen
Eventuele onregelmatigheden kun
nen er na het drogen tussenuit wor
den gesneden. Plak de patroonteke
ning met plakband achter het te be
schilderen, rechtopstaande raam en
trek voorzichtig een loodlijn van de
losse glasplaat. Druk deze op het
raam volgens de patroonlijnen. Rek
de loodlijn niet uit en snijd de lijn met
een scherp mesje op maat.
De loodlijnen mogen elkaar niet over
lappen, kleine ruimten tussen de lij
nen worden opgevuld met liquid
leading uit de flacon. Laat de verf
weer acht uur drogen en kleur de te
kening in met de glasverf.
Breng de verf niet te dik aan, om uit
zakken te voorkomen. Werkstukken
met deze glasdecoraties mogen uit
sluitend worden gereinigd met een
vochtige doek. Bij een grote schoon
maakbeurt haal je de decoratie eraf
en je 'plakt' hem tijdelijk op een glas
plaatje, waarna het voorwerp kan
worden schoongemaakt.
Meer informatieJonco, 010-4377722.
COMPUTERS
Pentium-chip
Terwijl werknemers van Intel overuren
draaien om het geschokte vertrouwen in
hun besturingsscüp voor computers te her
stellen, stookt concurrent IBM het vuurtje
nog verder op. Big Blue liet vorige week we
ten voorlopig geen PC's te verkopen met de
beruchte Intel Pentium-chip. Softwarehui
zen vragen zich inmiddels met het zweet in
de handen af wat de gevolgen zijn voor de
reputatie van onfeilbaarheid van de com
puter.
De Amerikaanse fabrikant van de 'herse
nen' van meer dan 80 procent van alle per
sonal computers in de wereld, verkeert in
een ernstige identiteitscrisis. Een wiskunde
leraar ontdekte een fout in de nieuwe Pen
tium-chip. Niet de eerste en zeker niet de
ernstigste fout van Intel. En net nu Intel een
ongekend reclameoffensief is begonnen om
consumenten erop attent te maken dat veel
PC's Intelinsidehebben.
Deze keer ontstond grote opschudding on
der computergebruikers. Niet in de laatste
plaats dankzij IBM, dat een kans ziet verlo
ren terrein terug te winnen op een markt
die thans wordt gedomineerd door Intel en
Microsoft. IBM heeft een nieuwe PC met ei
gen microprocessor ontwikkeld en be
schouwt de Pentium-crisis als een geschenk
uit de hemel om de eigen Power PC te pro
moten.
Het bedrijf laat daarom niet na publieke ge
voelens van onzekerheid over de betrouw
baarheid van de Intel-chip te versterken.
Dit tot grote schrik van de softwarehuizen
die vrezen voor het imago van de computer
als wondermiddel bij de publieke opinie.
Wat zal er gebeuren als afnemers (bedrijven
en consumenten) twijfelen aan de accura
tesse van hun spullen?
De micro-processor is namelijk binnenge
slopen in het dagelijks leven van veel men
sen. Het is niet alleen de motor van alle
computers, maar ook het brein van de
boordcomputer in het vliegtuig, het ABS-
systeem in de auto en het programma voor
de wasmachine. Ook medische instrumen
ten en geleide wapensystemen zijn ervan
afhankelijk. Wat nu als er een foutje zit in
de 'hersenen' van een Boeing 747?
„Dan zit er altijd nog een piloot aan boord",
is het nuchtere antwoord van
dr. I.S. Herschberg, hoogleraar informatica
aan de Technische Universiteit Delft. Hij re
ageert laconiek op de opschudding rond de
Pentium-chip.
„Alle micro-proces-
soren zijn pas op
den duur betrouw
baar geworden.
Voordat we ze
maakten, hebben
we op papier vast
gesteld hoe ze
moesten worden.
Maar in de produk-
tie ging nogal eens
wat mis. Er zijn series geweest waar alle
exemplaren een afwijking hadden."
De hoogleraar herinnert zich een onschul
dig voorval in de Verenigde Staten. „Bij een
bepaald merk rekenmachine zat een pro
grammeerfoutje in de berekening van de
cosinus. De beoogde verkoopprijs van die
'dingen was honderd dollar. De fabrikant ze
toen voor 10 dollar aangeboden met een
briefje wat het ding niet goed deed. Ik heb
ook gehoord dat een missie naar lupiter is
mislukt dooreen programmeerfoutje. Het
onbemande ruimtevaartuig passeerde de
planeet op een afstand van een half miljoen
kilometer."
Herschberg stelt dat het een illusie is te
denken dat microprocessors honderd pro
cent betrouwbaar en veilig zijn. „Het zijn
razend gecompliceerde dingen, waardoor
het ook steeds duurder en moeilijker wordt
kinderziekten te ontdekken. De fout in de
Pentium-chip komt pas boven bij langduri
ge, gecompliceerde berekeningen."
De kans dat een fout wordt ontdekt is gro
ter, naarmate de verspreiding van een type
microprocessor groter is. „Daarom is de
boordcomputer in een Opel Kadett veiliger
dan in de tien Boeings van Cathay Pacific.
Volledige veiligheid is een illusie. We moe
ten leren leven met een zeker restrisico.
Maar per saldo is het leven dankzij de mi
cro-processor een stuk gemakkelijicer en
veiliger geworden. Dankzij de automatische
piloot en ABS gebeuren er aanmerkelijk
minder ongelukken. Alleen komt dat niet in
de krant."
Interactief netwerk
Microsoft lanceert een eigen interactief
computernetwerk. Het systeem gaat vol
gend jaar in 35 landen en twintig talen
draaien. Nederland kan er in de eerste helft
van volgend jaar kennis mee maken. Micro-
soft-directeur Bill Gates heeft dit vorige
week op de grote informatièbeurs in Las
Vegas bekendgemaakt.
Het systeem gaat Microsoft Network heten.
Vier telecom-ondernemingen-AT &T,
Sprint, Unitel en British Telecom - stellen
hun distributienet voor het systeem ter be
schikking. De geboden diensten variëren
van een elektronische brievenbus tot on-li-
verbindingen met banken en het weer
bericht. De aanbieders van informatie be
palen zelf de prijs waaarvoor ze hun dien
sten aan de computergebruiker willen aan
bieden.
Het netwerk werkt alleen samen met het
nog te introduceren besturingssysteem
Windows 95, zo meldt een woordvoerder
van Microsoft Nederland. „De toegang tot
het netwerk is geïntegreerd in Windows
95", zegt hij. Andere systemen zoals MS-
DOS en IBM's Warp hebben geen toegang
tot het internationale computernet.