Versneller
gaat oerknal
nabootsen
Indiase wil met hongerstaking damproject voorkomen
Bloedbad Timor was
>pzettelijke actie'
Spectaculaire actie
tegen cocaïnekartel
Belastingverlaging: shot opium voor kiezers
Congresganger
Harnas ziet niets meer
in verzoeningsgesprek
Duo onder tijdsdruk
Buitenland
3' Vachtzones voor buitenlanders
bus» Op tien Franse stations waar treinen uit het buitenland
Tiveren, komen 'wachtzones' om te voorkomen dat asielzoe-
>rs meteen na aankomst van de trein voet zetten op Franse bo-
ns£m. Het Franse parlement heeft daartoe gisteren besloten. Met
wachtzones wil de Franse overheid bereiken dat reizigers zich
g vf niet op kunnen beroepen al in Frankrijk te zijn geweest. Dat is
__>langrijk bij de behandeling van asielvragen. Franse havens en
iegvelden hebben al wachtzones.
Yibunaal Ethiopië in maart verder
jjbpis abbeba» Een speciale rechtbank in Ethiopië heeft gisteren
i^et oorlogstribunaal tegen voormalige leiders van de marxisti-
Ö:he dictatuur met drie maanden verdaagd. De rechters willig
en het verzoek om uitstel van de advocaten van de beklaagden
De advocaten hadden geklaagd dat sommigen van hen pas
iikele weken geleden afschriften van de aanklachten tegen hun
iënten hebben gekregen. De rechtbank erkent dat ze meer tijd
odig hebben om de stukken te bestuderen.
lonino gaat EU-visserij bestieren
tussELIn de nieuwe Europese Commissie, die op 1 januari
antreedt, wordt de visserij-portefeuille toegevoegd aan het ta-
enpakket van de Italiaanse Commissaris Emma Bonino. Dat is
isteren bekend gemaakt. Visserij was aanvankelijk gereserveerd
oor de Noor Stoltenberg. Diens land wordt echter geen lid van
e Europese Unie omdat de bevolking zich per referendum te
en het lidmaatschap heeft gekeerd.
lichtend Pad wil politieke partij worden
i |ma» De beruchte Peruaanse terroristische organisatie Sendero
.uminoso (Lichtend Pad) heeft aangegeven dat ze een politieke
«artij wil worden. In een op TV afgespeelde geluidscassette ver
jaarde een woordvoerder naar aanleiding van de oproep van
lule gevangen Sendero-leider Abimael Guzman om de wapens
Uleer te leggen dat die uitspraak „geen list is om tijd te win-
_Jen, maar een oprechte poging en bovendien een juiste revolu-
^jonairelijn."
Amerikaanse mariniers naar Somalië
De Amerikaanse president Clinton heeft 3.000 mari
naar de wateren rond Somalië gedirigeerd. Ze moeten een
aftocht van VN-troepen uit het Oostafrikaanse land
Dat heeft de Amerikaanse minister van defensie, Perry,
gisteren gezegd tijdens een tussenstop in Groot-Brittannië. Hij
op weg van Moskou naar Washington.
N-mpport kraakt officiële lezing
et bloedbad op Oost-Timor
1991, waarbij tussen de 150
I 270 mensen om het leven
—vamen, was een geplande ac-
P* van het Indonesische leger.
speciale rapporteur van de
Mensenrechtencommissie van
ft Verenigde Naties, de Se-
Sgalees Waly Bacre N'Diaye,
jelt dat vast in een gisteren
-ïpubliceerd rapport. De
idonesische regering heeft al-
jd beweerd dat het ging om
ïn spontane reactie van het
ger op rellen waarbij een ge
spende groep was betrokken.
Volgens de VN-rapporteur
ebben Indonesische soldaten
pzettelijk geschoten op
reedzame en ongewapende
ifemonstranten. Van ooggetui
gen hoorde hij dat het leger al
agen voor de aangemelde be
rging met bulldozers grote
leuven had gegraven. Die
leuven zijn later als massagraf
__ebruikt.
Het bloedbad vond op 12 no-
ember 1991 plaats op het
erkhof Santa Cruz bij de Oos-
Imorese hoofdstad Dili. Onge
veer 4.000 mensen die protes
teerden tegen de Indonesische
bezetting van het eiland na
men deel aan een processie.
Volgens getuigen openden sol
daten bij de ingang van het
kerkhof het vuur. Vluchtmoge-
lijkheden waren er niet De
soldaten zouden zelfs gewonde
demonstranten in het zieken
huis nog hebben mishandeld
en gedood.
Rapporteur N'Diaye meldde
verder dat in Oost-Timor on
danks enige verbeteringen nog
steeds de mensenrechten wor
den geschonden, zoals het
recht op vrije meningsuiting
en het recht van vergadering.
Ook is volgens hem sprake van
willekeurige arrestaties, mar
teling, illegale executie en ver
dwijningen. Hij klaagde over
de gebrekkige bereidheid van
de Indonesische autoriteiten
aan het ophelderen van deze
misdrijven mee te werken.
De voormalige Portugese ko
lonie Oost-Timor is door Indo
nesië geannexeerd. De Vere
nigde Naties hebben die an
nexatie nooit erkend.
lij een internationale politie-
iperatie tegen het Colombiaan-
e cocaïnekartel van Cali zijn tot
iu toe 88 arrestaties verricht,
ferder zijn 9.000 kilo cocaïne en
>2 miljoen dollar aan druggel-
len in beslag genomen. De po-
itie heeft tevens bewijzen ge-
•onden van banden tussen de
taliaanse maffia en het Cali-
prtel.
Op een persconferentie in
J/ashington zeiden functiona-
issen van de Amerikaanse nar-
loticapolitie DEA gisteren dat
Operatie Dinero (Operatie Geld)
legon in 1992. Onder de in be-
ilag genomen goederen zijn ook
jchilderijen van Rubens, Picas-
io en Reynolds.
De Amerikaanse politiemen-
jen bedankten hun collega's in
Italië, Spanje en Groot-Brittan-
?ië. De samenwerking, die is
jericht op het in beslag nemen
fan drugwinsten en tegen nep
bedrijven van drugbendes, gaat
teker verder.
Speciaal voor Operatie Dinero
tetten de samenwerkende poli
tiekorpsen een bank op in An-
juilla, in Brits West-Indië. De
fiaam van de bank werd giste-
in niet genoemd. Zeven Co-
imbiaanse organisaties die
ich bezig hielden met
Irugsmokkel en het witwassen
i openden bij die bank
ïkeningen. Dat gaf de politie
in uniek beeld van de werkwij
ze van de bendes. Ook nepbe-
lrijven verrezen als fagade om
itwassers te lokken. „Ik denk
lat er 200 miljoen dollar via ons
ysteem ging", aldus DEA-
Wetenschappelijk superproject bij Genève
Vertegenwoordigers van 19 Europese landen hebben gis
teren het groene licht gegeven voor de bouw van de
krachtigste deeltjesversneller ter wereld. De bouw kost
zo'n vier miljard gulden. Het project moet wetenschap
pers in staat stellen te beoordelen wat er gebeurde ten tij
de van de Big Bang, de oerknal waaruit het heelal ont
stond. De versneller wordt gebouwd bij Genève en moet
uiterlijk in 2008 helemaal af zijn.
Economen sceptisch over stroop smerende Amerikaanse politici
correspondent
De Amerikaanse kiezers zijn deze week
gebombardeerd met voorstellen voor lage
re belastingen. President Clinton en de
fracties in het Congres probeerden elkaar
te overtreffen met beloften voor belasting
verminderingen van 500 tot meer dan
1.000 dollar per gezin per jaar.
De Amerikaanse kiezers hebben vorige
maand de Republikeinen in het Congres
aan een meerderheid geholpen. Daarmee
spraken ze zich uit voor lagere belastingen
en een kleinere overheid. Maar economen
waarschuwen dat de kiezers wel eens be
drogen kunnen uitkomen. Zij stellen dat
belastingverlaging geen oplossing is voor
de financiële problemen van de Ameri
kaanse 'Jan Modaal'. Integendeel, op de
langere termijn zouden lagere belastingen
die financiële problemen wel eens fors
kunnen vergroten. Voor die economen
zijn de beloften van de politici slechts be
doeld om de kiezers stroop om de mond
te smeren.
De deskundigen vrezen dat belasting
verlaging het economische herstel de nek
zal omdraaien. Amerikanen hebben de in
druk dat het slecht gaat met hun land,
maar dat is niet waar. De economische
groei is ruim 3 procent, de inflatie is laag,
het begrotingstekort is 100 miljard dollar
gedaald, en de werkloosheid daalt.
Dat de Amerikanen ontevreden zijn
over hun inkomen heeft bovendien niet zo
veelte maken met de belastingen. Per slot
van rekening is het toptarief van de fede
rale belastingen slechts 28 procent (tegen
60 procent in Nederland, red.). Het ge
weeklaag over geld heeft veel meer te ma
ken met de bruto-inkomens. Die zijn de
laatste jaren gedaald doordat bedrijven
steeds meer de hand op de knip houden.
Belastingverlaging zal volgens econo
men tot gevolg hebben dat de mensen
meer geld gaan uitgeven. Dat kan echter
de inflatie weer opdrijven, wat de Federal
Reserve ertoe kan brengen om de renteta
rieven te verhogen. En de hogere rente
maakt het belastingvoordeeltje weer onge
daan. Hypotheken en kopen op krediet
(bijvoorbeeld met creditcards) worden
dan immers duurder. Bovendien moeten
de belastingverlagingen worden betaald
door te bezuinigen op de overheidsuitga
ven. Dat komt de economische groei niet
ten goede. Econoom Edward Yardeni
noemde belastingverlaging donderdag
dan ook 'een paard van Troje'. En zijn col
lega Lester Thurow repte over 'een shot
opium: het verdooft, maar lost je proble
men niet op'.
President Clinton probeert met zijn
voorstellen dan ook de gulden middenweg
te bewandelen: genoeg belastingverlaging
om de kiezers te plezieren, maar niet zo
veel dat de economie erdoor wordt ver
stoord. De Republikeinse meerderheid in
het Congres is echter vastbesloten zich
van voorzichtigheid niets aan te trekken.
Wetenschappers van CERN, het
Europees centrum voor atoom
onderzoek, hopen dat het on
derzoek hen naar het begin van
de tijd zal brengen en de laatste
grote raadsels van de natuur zal
oplossen.
Met de versneller, de Grote
Hadron Botser (LHC), worden
protonenstralen door een 27 ki
lometer lange tunnel afgevuurd.
Daarna worden ze met elkaar in
botsing gebracht. Zo bootsen
wetenschappers de omstandig
heden na die bestonden op één
miljoenste van één miljoenste
seconde na de Big Bang, de oer
knal waarmee het universum
ontstond. De versneller wordt
gebouwd in de bestaande, on-
dergrbndse tunnel in het Frans-
Zwitserse grensgebied bij Genè
ve, waar al een minder Jachti
ge versneller ligt.
Aan de bouw van de LHC
ging jarenlang touwtrekken
vooraf omdat Duitsland, dat
22,5 procent van de CERN-be-
groting betaalt, een grotere in
breng eiste van met name
Frankrijk en Zwitserland. Parijs
en Bern zullen nu samen 280
miljoen gulden meer bijdragen
dan ze eerst van plan waren.
De versneller wordt in twee
stappen aangelegd. De eerste
versie met een energie van rond
10.000 miljard elektro-volt zal in
2004 gereed zijn. De definitieve
versie, van 14.000 miljard elek-
tro^volt, moet in 2008 zijn vol
tooid.
In de Verenigde Staten
schrapte het Congres vorig jaar
plannen voor de bouw van een
soortgelijke versneller omdat
die te duur werd. Dat project
moest acht keer zo veel kosten
als de Europese versneller.
In 1997 zal tijdens een confe
rentie het LHC-project worden
geëvalueerd. Dan komt ook de
vraag aan de orde of anderen
dan CERN-lidstaten aan de LHC
kunnen bijdJagen en meewer
ken. De VS, Japan, Rusland, In
dia en Israël hebben al belang
stelling getoond.
rijnse Autoriteit. De besprekin
gen tussen Harnas en de PLO
begonnen nadat de Palestijnse
politie op 18 november het vuur
had geopend op een groep Ha-
mas-aanhangers, waarbij 15 do
den vielen. Volgens Zahar was
het overleg een farce geworden
omdat Arafat geen leden van
zijn regering had afgevaardigd
maar enkel Fatah-leden had ge
stuurd.
Marwan Kanafani, een
woordvoerder van PLO-leider
Arafat, zei dat de Palestijnse Au
toriteit nooit de bedoeling heeft
gehad om deel te nemen aan de
besprekingen. „Harnas heeft
nooit besprekingen gevoerd
met de Palestijnse Autoriteit. Al
le onderhandelingen zijn enkel
tussen hen en Fatah geweest",
aldus Kanafani.
De militante islamitische oppo
sitiegroep Harnas heeft zich gis
teren afgewend van pogingen
een verzoening tot stand te
brengen met de Palestijnse be
weging PLO.
Tijdens een demonstratie van
meer dan 10.000 mensen riepen
Hamas-leiders op tot nieuwe
aanslagen op Israëlische doelen.
De demonstranten herdachten
de oprichting van Hamas in
1987 en zwoeren „de weg van
het martelaarschap en de heili
ge oorlog te vervolgen, tot de
vlag van Harnas wordt gehesen
op de al-Aqsa moskee" in Jeru
zalem.
Op een persconferentie na af
loop zei Hamas-leider Mah-
moud Zahar dat zijn groep niet
langer wil praten met de Pales-
bloemfonteinMet een jonge inwoonster van een krottenwijk bij Bloemfontein ging de Zuidafrikaanse presi
dent Mandela gisteren op de foto. In Bloemfontein is vandaag het ANC-congres begonnen, het eerste sedert
de afschaffing van de apartheid. Mandela zal op het congres proberen zijn partijgenoten tot een gematigde
politieke koers te bewegen. foto »ap» john parkin
hoofd Thomas Constantine.
Hij schat de winst van het Ca-
li-kartel op twee miljard dollar
per jaar. De operatie ontregelde
de financiën van het kartel en
leverde waardevolle informatie
op over banden tussen Colom
biaanse criminelen en de Itali
aanse maffia. Een van de maf
fialeiders, Pasquale Locatelli,
die de zaken van het kartel be
hartigde in Italië, werd in sep
tember in Spanje aangehouden.
Hij was eerder per helikopter
ontsnapt uit een Franse gevan
genis.
aix-en-provence Voor de Ita
liaanse premier Berlusconi
(links) en de Franse president
Mitterrand is tijd belangrijk.
Berlusconi's regering ligt zo
danig onder vuur dat het par
lement komende woensdag
mogelijk het genadeschot af
vuurt. Mitterrands ambtster
mijn loopt niet alleen in mei
af, hij lijdt bovendien aan
kanker. Franse media citeer
den gisteren de filosoof Jean
Guitton die zegt dat Mitter
rand hem heeft verteld dat hij
nog maar een half jaar te le
ven heeft. Mitterrand was er
gisteravond echter als de kip
pen bij om te laten weten dat
het wat hem betreft zo'n
vaart niet zal lopen. De Fran
se president ontmoette de
Italiaanse regeringsleider gis
teren in het Zuidfranse Aix-
en-Provence. Ze bespraken
de onderlinge samenwerking
van hun landen, foto»reuter
Personenauto's kunnen vanaf
donderdag door Kanaaltunnel
dat auto's die op LPG rijden,
niet door de tunnel mogen.
De verschillen met de tarie
ven die rederij P&O tot het eind
van dit jaar vanaf Calais han
teert voor de boot zijn gering.
Bij P&O kost een standaard re
tour voor een auto met maxi
maal negen inzittenden 375 en
een vijfdaags retour 200 gulden.
Per 1 januari rekent de rederij
voor een standaard retour 300
gulden voor een auto met één
inzittende, 375 gulden voor een
wagen met twee personen en
405 gulden voor auto's met
meer inzittenden. Voor een
vijfdaags retour worden de ta
rieven dan respectievelijk 165,
210 en 220 gulden.
Worden de tarieven van de
Kanaaltunnel vergeleken met
die van de andere veerdienst-
maatschappij, Stena Sealink,
dan is de tunnel in de periode
tot eind maart 11 tot 70 gulden
per auto duurder, afhankelijk
van het soort retour en het aan
tal inzittenden.
Komende donderdag beginnen
de geregelde treindiensten voor
personenauto's door de Kanaal
tunnel. Eerder al begonnen de
diensten voor passagiers,
vrachtwagens en het goederen
vervoer.
Er geldt een kennismakings
tarief van 139 gulden voor een
personenauto, ongeacht het
aantal inzittenden. Dit betreft
een dagretour. Een standaard
retour kost 380 gulden, een
vijfdaags retour 210 gulden. De
tarieven gelden tot eind maart
1995. Tot die periode moet van-
tevoren worden gereserveerd.
Daarna is reserveren niet meer
verplicht.
Tot begin januari rijden er 26
treinen per dag, van 9 tot 21
uur, zeven dagen in de week.
Ook met de feestdagen wordt
de treindienst onderhouden.
Daarna wordt er 24 uur per et
maal gereden. Op piektijden
vertrekken er vier autotreinen
per uur. Al eerder werd bekend
Rusland tegen plan Karadzic
nieuwe onderhandelingen op
gang te brengen.
Intussen is gisteren onduide
lijk gebleven wanneer Carter
naar Bosnië gaat. Aanvankelijk
berichtte dat Amerikaanse tele
visiezender CNN dat hij van
daag al afreist, maar later trok
datzelfde TV-station die mede
deling weer in.
moskou-washington ap-dpa
Rusland verwerpt het vredes
plan dat de Bosnisch-Servische
leider Karadzic naar voren heeft
gebracht. Het Russische minis
terie van buitenlandse zaken
verklaarde gisteren dat Karad
zic' plan andere pogingen om
de crisis op te lossen onder
graaft.
Karadzic kwam woensdag
met een zes punten tellend vre
desplan dat onder meer voor
ziet in beëindiging van de gijze
ling van VN-militairen en een
staakt-het-vuren rond Sarajevo.
Hij koppelde het plan aan een
verzoek aan de Amerikaanse
oud-president Jimmy Carter om
NEW DELHI «TIM McGIRK
THE INDEPENDENT
India's belangrijkste milieuactiviste,
Medha Patkar, is al bijna vier weken
in hongerstaking. Ze is zwak en haar
situatie is kritiek. Als ze sterft, ver
wachten sommigen dat honderddui
zenden stamleden bloedig wraak zul
len nemen om het verlies van de
vrouw die hun heilige Narmada-rivier
heeft verdedigd tegen de grootschali
ge plannen van de regering in New
Delhi en de Wereldbank.
Toch wordt binnen de Indiase rege
ring gedacht dat de dood van me
vrouw Patkar (39), een voormalige we
tenschapster uit Bombay van wie ve
len geloven dat ze verwant is aan een
beschermgodin van de rivier, hen tot
voordeel kan strekken.
Haar vijanden redeneren dat zonder
deze ecologische Jeanne d'Arc het ver
zet tegen het kolossale plan zal ver
dwijnen. Het plan behelst de bouw
van 27 dammen en de aanleg van
7.000 kilometer kanaal. De regering
wil de stammen vervolgens uit hun
woonplaatsen in het plan-gebied ver
drijven en in kale 'herhuisvestings-
kampen' plaatsen. Als de 42.000 ge
zinnen eenmaal zijn verjaagd, kan de
Narmadavallei zonder tegenstand
worden afgedamd en onder water
worden gezet.
Toch nemen de Indiase autoriteiten
geen risico. Toen Patkar op de 19de
dag van haar hongerstaking tekenen
begon te vertonen van een verslechte
rende gezondheid, bestormden 500
politiemannen het kamp midden in
een openbaar park in Bhopal, de
hoofdstad van de deelstaat Madhya
Pradesh, waar zij en andere activisten
sliepen. Patkar en drie andere honger
stakers werden naar het ziekenhuis
gebracht en kregen onder dwang voe
ding toegediend. Toch gaat Patkars
gezondheid nog achteruit.
Toen de premier van de deelstaat,
Digvijay Singh, haar vervolgens vroeg
met haarhongerstaking te stoppen,
klaagde ze over haar 'gedwongen en
illegale detentie'. Ter verdediging van
de dwangvoeding zei Singh: „We heb
ben deze stap genomen om haar le
ven te redden. Wij dragen de zaak van
de stammen een goed hart toe." Pat
kars antwoord: „Of wij zijn gek of de
wereld is gek".
In april 1993 lukte het de milieuacti
viste de Wereldbank te dwingen zich
terug te trekken uit het Narmadapro-
ject, waarschijnlijk 's werelds grootste
dam- en irrigatieplan. Ondanks het
verlies van internationale financiering
en ondanks groeiende tegenstand van
milieudeskundigen tegen het project,
stonden New Delhi en de deelstaten
Madhya Pradesh, Gujarat, Rajasthan
en Maharashtra erop door te gaan. Ze
hopen dat het plan hen macht geeft
en dat verdorde gebieden tot leven
kunnen worden gewekt.
Patkar is alleen bereid haar hongersta
king op te geven als de regering ga
randeert dat het werk aan de Sardar
Sarovardam, de belangrijkste dam,
onmiddellijk wordt stopgezet. Ze eist
ook dat goed land wordt gegeven aan
de duizenden stamleden die door het
stijgende water van de Narmada zijn
verdreven.
Tot nu toe hebben de autoriteiten ge
weigerd concessies te doen, wat in het
dagblad Pioneer het wrange commen
taar opleverde: „Het lijkt erop dat de
regering zich meer zorgen maakt over
de gezondheid van Patkar dan over
het lot van duizenden gezinnen".
Patkars bewering dat het plan een
ecologische ramp is, werd afgelopen
dinsdag kracht bijgezet toen het In
diase Hooggerechtshof oordeelde dat
de regering een controversieel rapport
van haar eigen deskundigen openbaar
moet maken. In dat rapport staat dat
voor meer dan 42.000 gezinnen geen
vervangend land is gevonden en dat
slechts zeer weinig irrigatiewater de
woestijngebieden van Gujarat en Ra
jasthan zal bereiken.
De Vasava-stamleden die wonen in
het stroomgebied van de Narmada
die door Centraal-India stroomt en
uitkomt in de Arabische Zee wen
sen al sinds de Oudheid op zichzelf te
blijven. Slechts zelden verlaten ze hun
wouden om op markten pinangnoten
en kruiden te ruilen tegen zout en ge
bruiksvoorwerpen. Nu worden ze ge
dwongen naar vreemde, kale stukken
land te gaan. Velen zullen terechtko
men in de enorme sloppenwijken
rond steden als Bombay, Ahmedabad
en Bhopal. Zonder hun voorvechtster,
Patkar, zullen de stamleden waar
schijnlijk niet lang overleven.
Vliegtuigen
gesaboteerd
in New York
NEW YORK UPI/Rtr
Een aantal Boeing-747's van de
Amerikaanse luchtvaartmaat
schappij Tower Air is op de Ne-
wyorkse luchthaven J.F. Kenne
dy gesaboteerd. De autoriteiten
van de luchthaven en de federa
le regering hebben een onder
zoek ingesteld. Vitale bedradin
gen in de toestellen zijn in de
afgelopen drie maanden vijf
maal doorgesneden, aldus een
mededeling.
De sabotage werd in alle ge
vallen tijdig ontdekt. Over het
motief van de dader(s) tast men
nog in het duister. Piloten ont
dekten dat er iets mis was door
dat verkeerde informatie ver
scheen op de bedieningspane
len en schermen in de cockpit.
In vier gevallen kon het toe
stel dezelfde dag worden gere
pareerd en vertrekken. Bij het
vijfde toestel duurde dat iets
langer. Tower Air is een relatief
nieuwe maatschappij die vliegt
op onder meer India, Israël en
Europese hoofdsteden waaron
der Amsterdam.
TERDAG 17 DECEMBER 1994
