Bisschoppen onderstrepen
het huwelijk als sacrament
Kerk Samenleving
Toren Lodewijkskerk opgeknapt
Paus: plaats van de
vrouw is in het gezin
Kerkelijke organisaties
denken aan samenwerking
Leerstoel van Pax Christi over VN-vredesoperaties
AAAANDAG 12 DECEMBER 1994
BUITENLAND KORT
Gebedsgenezeres
De Duitse justitie heeft
Zwitserse gebedsgei:
aangeklaagd wegens dood
door schuld. Uriella, die be
weert dat ze met haar boven
natuurlijke gaven alle ziekten
kan genezen, wordt verant
woordelijk gesteld voor de
dood van twee vrouwen. Zij
heeft volgens de officier van
justitie in Baden-Württem-
berg, waar ze nu woont,
meermaals zieken behandeld
zonder met een arts te over
leggen. Een hoogzwangere
vrouw met middenooront
steking uit het Zwitserse Gör-
wihl-Strittmatt 'behandelde'
ze in 1988 per telefoon. De
vrouw overleed aan hersen
vliesontsteking. Een andere
vrouw in hetzelfde dorp die
een onschuldige ontsteking
aan een vinger had, overleed
nadat Uriella, wederom per
telefoon, de diagnose had ge
steld. In beide gevallen had
een arts de 'catastrofale af
loop' kunnen voorkomen, al
dus de officier van justitie.
Uriella werkte aanvankelijk
in haar geboorteland Zwit
serland. Nadat de overheid
haar had verboden er nog
langer te werken, week ze uit
naar Duitsland. Ook daar
mag ze haar bezigheden niet
meer uitoefenen.
Gedenkteken
Hel kanton Fribourg wil geen
gedenkteken voor de 23 le
den van de Orde van de Zon
netempel die op 5 oktober in
Cheiry de dood vonden. Een
afgevaardigde van de Groe
nen had voorgesteld de uit
gebrande boerderij van de
sekte met de grond gelijk te
maken en op die plaats een
kapelletje te bouwen. De re
gering van het kanton vindt
het beter dat eerst het juri
disch onderzoek wordt afge
rond voordat tot sloop wordt
overgegaan. Het is aan de
ouders van de slachtoffers
om op gepaste wijze de do
den te gedenken. Behalve in
Cheiry kwamen er in het
kanton Wallis ook nog 25
sekteleden om. Vijf leden
vonden begin oktober in Ca
nada de dood.
Leidende rol
Paus Johannes Paulus II
heeft afgelopen zaterdag de
rooms-katholieken opgeroe
pen een leidende rol in Italië
op zich te nemen. In het bij
zijn van de 200 Italiaanse
bisschoppen vroeg hij de
rooms-katholieken zich ge
meenschappelijk voor het
culturele, sociale en politieke
leven in te zetten. Hij sprak
tijdens een 'gebed voor Italië'
in het Mariabedevaartsoord
Loreto. Er is volgens de paus
de afgelopen tien jaar veel in
Italië veranderd. Maar de in
zet van Kerk en gelovigen is
'noodzakelijker dan ooit' op
dat het geloof weer een lei
dende rol krijgt. Aan het eind
van het tweede millennium
mogen rooms-katholieken
deze kans niet missen, zei Jo
hannes Paulus II.
Morele steun
Het Vaticaan heeft altijd mo
rele steun gegeven aan de
christen-democratische par
tij DCI, die Italië sinds de
Tweede Wereldoorlog had
geregeerd. Nadat deze partij
werd ontbonden wegens de
vele corruptieschandalen
waarbij ze was betrokken,
heeft het Vaticaan moeite
een duidelijk standpunt ten
aanzien van de Italiaanse po
litiek in te nemen. In zijn
toespraak vermeed de paus
als te doen gebruikelijk een
directe verwijzing naar de
politieke situatie. In een
krante-interview zei Rocco
Buttiglione gisteren dat de
paus geen voorstander is van
de heroprichting van een
christen-democratische par-
Hervormde Kerk
betaalt
universiteit
amsterdam
Met een lied van Huub Oosterhuis besluiten de Neder
landse bisschoppen hun herderlijk schrijven over het hu
welijk. Daarin benadrukken ze het sacramentele karakter
van het huwelijk. 'In God verbonden', geschreven in het
kader van het Internationaal jaar van het gezin, wordt
deze week in alle parochies verspreid.
utrecht «anpblemen zijn rond het huwelijk -
scheidingen, gebroken gezin-
De bisschoppen willen geen nen, geweld in het huwelijk -
schets van de situatie van het concentreren we ons hier op de
huwelijk in Nederland presen- geloofsachtergronden. We wil-
teren. „Hoewel we weten dat er len aantonen dat de rijkdom
in onze samenleving ook pro- van ons geloof veel kan beteke
nen voor gezinnen." In het eer
ste hoofdstuk (Goede tijden -
slechte tijden) wijzen de bis
schoppen op een belangrijk as
pect van de kwaliteit van een
relatie, namelijk vrije instem
ming, de keuze voor elkaar. Zij
noemen dat een wezenlijk ele
ment in het sacrament van het
huwelijk.
In het Oude Testament wordt
seksualiteit niet vergoddelijkt,
zoals in de omliggende cultu
ren. Ook de intieme verhouding
tussen man en vrouw is een on
derdeel van een groter geheel:
de intieme band van God met
een mens. Die band maakt de
uiteindelijke roeping van de
mensen uit, aldus de bisschop
pen.
Dat neemt niet de pijn weg
van mensen die ongewenst al
leen blijven of hun partner ver
liezen, zo vervolgen de bis
schoppen. Maar de verbonden
heid met God maakt het moge
lijk dat alleen-gaan niet identiek
is aan eenzaam-zijn. Vriend
schap, zorg en inzet voor ande
ren kunnen het leven van onge-
huwden heel rijk maken.
De Nederlandse Hervormde
Kerk gaat de Universiteit van
Amsterdam betalen voor de
kosten van de predikantenop
leiding. Daarvoor maakt de kerk
volgend jaar ruim 150.000 gul
den over aan de universiteit.
Dit zegt de decaan van de
theologische faculteit, prof. dr.
J. Witvliet, deze week in het Am
sterdamse universiteitsblad Fo
lia. Binnenkort sluiten kerk en
universiteit een overeenkomst.
In Amsterdam zijn de kerke
lijke hoogleraren van de Her
vormde Kerk ook staatshoogle-
raren. Daarom staan ze op de
loonlijst van de faculteit. Wit
vliet noemt dit een onwerkbare
situatie.
vaticaanstad cic/afp/rtr
Vrouwen hebben volgens de
paus het recht op een eigen
carrière, maar hun eerste
plaats is in het gezin. Dit zegt
Johannes Paulus II in de
boodschap voor wereldvre-
desdag (1 januari), die het af
gelopen weekeinde werd be
kendgemaakt.
„De erkenning van de rol
van vrouwen in het openbare
leven moet onze aandacht
niet afleiden van hun unieke
rol in het gezin. Hier is hun
bijdrage aan het welzijn en de
vooruitgang van de samenle
ving werkelijk van onschatba
re waarde", aldus de paus in
de verklaring, die de titel
draagt "Vrouwen - leraren van
vrede'.
De wereldbisschoppensy
node kwam in oktober tot de
conclusie dat in de Rooms-
Katholieke Kerk vrouwen
meer bij de voorbereiding en
uitwerking van besluiten
moeten worden betrokken.
De toelating van vrouwen tot
het priesterambt werd afge
wezen omdat Jezus alleen
maar (joodse) mannen tot
discipelen had gekozen.
In de verklaring vraagt de
paus ook aandacht voor vrou-
zijn. „Vaak
worden vrouwen alleen gela
ten. Zij hebben financiële
steun nodig om te voorko
men dat ze moeten werken
en daarom niet bij hun kinde
ren kunnen zijn."
Verder keert de paus zich
tegen de prostitutie, waartoe
zelfs jonge meisjes worden
gedwongen. Deze vrouwen
zijn het slachtoffer van een
hedonistische en materialisti
sche kijk op het leven.
Er is tegenwoordig sprake
van een toeneming van het
geweld, zegt de paus. Niet al
leen individuen, maar hele
groepen of volken hebben ie
der respect voor het menselijk
leven verloren. Vaak zijn
vrouwen en kinderen daarvan
het slachtoffer.
„Een ieder is geroepen te
strijden tegen de waanzin van
de oorlog en tegen elke
schending van de mensen
rechten. Dit laatste begint al
bij het recht van het ongebo
ren kind", voegt de paus er-
Vooral vrouwen hebben
een bijzondere taak bij de
strijd tegen oorlog. Hij roept
hen op met al hun krachten
ware leraren van de vrede te
zijn.
leiden Precies 400 jaar na de bouw van de toren op de toenmalige Saaihal - nu bekend als de Lodewijkskerk
- vierde de parochie van de H. Lodewijk in Leiden de voltooiing van de restautie van het bouwwerk. Dat ge
beurde gistermorgen met een korte plechtigheid na de Hoogmis van 10.00 uur. Pastoor A.M.E.Th. Vreeburg
reikte bij die gelegenheid aan J.B. Koreman en C.W. Uylenbroek de pauselijke ridderorde van Sint Sylvester
uit. Beide kerkmeesters hebben zich zeer verdienstelijk gemaakt bij het opstellen en uitvoeren van het restau
ratieplan. De toren van de Lodewijkskerk heeft langer dan een jaar in de steigers gestaan. Met de grote op
knapbeurt was een bedrag van 1,3 miljoen gulden gemoeid. Zo'n 500.000 gulden daarvan moest door de pa
rochie zelf worden opgebracht. Het resterende bedrag wordt in fasen uitgekeerd door Monumentzorg.
Kerkelijke organisaties voor
hulp aan de Derde Wereld wil
len nauwer samenwerken. Dat
bleek de afgelopen dagen op
een meerdaagse bijeenkomst in
Zeist, getiteld 'Ontschotting.
Ook op kerkelijk erf noodzake
lijk?'
Bestuurders van de Interker
kelijke organisatie voor ontwik
kelingssamenwerking ICCO, de
Stichting oecumenische hulp
SOH en de hervormde en gere
formeerde organen bogen zich
over de vraag of ze in één koe
pelorganisatie moeten opgaan.
Door nieuwe organisatievor
men moeten de kwaliteit en de
doelmatigheid van zending, we-
relddiakonaat en ontwikkelings
samenwerking worden verbe
terd, zo concludeerden de deel-
De partnerorganisaties in de
Derde Wereld vragen om meer
samenwerking bij de Europese
donororganisaties. Ook het Sa
men op Weg-proces van de
Hervormde, Gereformeerde en
Lutherse Kerken heeft tot een
bezinning op m<
king bijgedragen.
De Rooms-Katholieke vredesbeweging
Pax Christi heeft de Katholieke Universi
teit Nijmegen gevraagd een bijzondere
leerstoel over VN-vredesoperaties in te
stellen. Deze wisselleerstoel, die Pax
Christi de eerste vijfjaar bekostigt, moet
zich bezighouden met beleidsmatige en
internationaal-rechtelijkeaspecten.
Dit is afgelopen zaterdag in Utrecht
bekendgemaakt op de jaarvergadering,
waar Pax Christi afscheid nam van bis
schop Ernst als voorzitter en van E.
Schmitz als vice-voorzitter. Ernst, die
vanaf '76 de RK-vredesbeweging heeft
geleid, treedt af wegens zijn emeritaat.
Hij wordt opgevolgd door bisschop Van
Luyn van Rotterdam. Schmitz, die vanaf
'86 vice-voorzitter was, trad af op de dag
van haar benoeming tot staatssecretaris
van justitie. Pax Christi hoopt volgend
jaar een nieuwe vice-voorzitter te benoe-
In de aanvraag voor de leerstoel wijst
Pax Christi erop dat de Verenigde Naties
na het einde van de Koude Oorlog steeds
meer bij vredesoperaties betrokken ra
ken. Te verwachten is dat het politieke
debat meer en meer gaat over de vraag
in hoeverre VN-operaties een bijdrage
aan de internationale rechtsorde kunnen
zijn. Bovendien is de deelname van Ne
derlandse troepen aan VN-operaties een
centraal onderdeel van het buitenlands
beleid geworden.
In het bestuur werden een Joegoslavi
sche vrouw, die in Nederland werkzaam
is, en een Nederlandse moslim gekozen.
De 45-jarige Snjezana Matijevic, die in
Belgrado is afgestudeerd, is directeur van
het Centrum Buitenlandse Vrouwen in
Tilburg. De 31-jarige Cöskun Cörüz, van
Turkse afkomst, werkt bij het Amster
dams Centrum Buitenlanders. Hij is
oud-voorzitter van de Islamitische Raad
Nederland en actief in het CDA.
HET WEER
Regenpakket
Een krachtig hogedrukgebied bo
ven Spanje zette tijdens het voor
bije weekeinde een brede zuidwes
telijke stroming op de rails, waar
mee zeer zachte lucht, afkomstig
van de Azoren, naar West-Europa
werd gevoerd. Na de korte ther
mische dip van vorige week werd
het warmte-tijdperk, dat begin no
vember begon, weer verlengd. Za
terdagmiddag lag het warmtefront
op onze kust en dat gaf even eeq
kille regen en een tot hard aan
zwellende zuidwester. Daarna
schoot het kwik omhoog; later op
de avond werd 13 graden gehaald.
Na een bijzonder zachte nacht -
Schiphol kwam niet onder 12 gra
den - verdween het laaghangende
wolkendek en volgde er een verras
send zonnige zondag, waarbij het
op veel plaatsen 14 graden werd.
Ongewoon warm voor december,
maar geen record. Op 4 december
1953 haalde Buchten (L) maar
liefst 17.8 graden. In de lange
reeks van warme decembermaan
den - ononderbroken sinds 1982 -
worden regelmatig thermische
'topprestaties' geleverd. Op 16 de
cember 1989 werden grote delen
van Europa bezocht door een
stormachtige warmtegolf. In Zuid-
Frankrijk was het toen zomers
warm met 27 graden; in het zuiden
van ons land haalde het kwik 17.2 I
graden.
Het hogedrukgebied, dat de zachte
aanvoer van de laatste dagen in
stand hield, neemt nu snel af. Een
koufront op de Noordzee ziet zijn
kans schoon en ligt morgen in de
loop van de dag met een regenpak
ket boven ons land. Aan de achter
zijde is er ruimte voor een beschei
den koude-uitvalletje vanaf de zee
gebieden tussen IJsland en Noord- i
Noorwegen. Woensdag valt het
kwik terug naar een graad of 6. In
de enigszins onstabiele, noordwes
telijke aanvoer kan er nog een re
gen- of hagelbui vallen en de nacht
daarop is wat lichte vorst mogelijk.
In Noord- en Oost-Europa wordt
het nu steeds kouder, maar wij
moeten onze blik voorlopig op de
oceaan richten. Op donderdag
staat een nieuwe depressie-door-
braak op het programma. Bij toe- i
nemende zuidwestenwind neemt
de regenkans weer toe. De tempe
ratuur loopt wat op naar 8 of 9 gra
den tegen het einde van de week.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Noorwegen:
Half t
Vooral in de kustgebieden
van tijd tot tijd
leidelijk steeds
met Zweden.
Zweden:
Ten zuiden va;
meren veel bewolking en
van tijd tot tijd regen. Op
andere plaatsen geregeld
opklaringen en waar
schijnlijk droog. Kouder
weer, met morgenmiddag
temperaturen van -7 hier
en daar in het noorden tot
+4 in Smaland.
Denemarken:
Bewolkt, winderig en flink
wat regen. Middagtempe-
ratuur eerst rond 9 graden, morgen
kele graden lager.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Eerst overwegend bewolkt en van tijd tot
tijd regen. Morgen vanuit het noorden
opklaringen, maar vooral in Schotland
ook winterse buien. Maxima vandaag
nog 10 tot 15 graden, morgen bedui
dend lager.
België en Luxemburg:
Vandaag kans op enkele opklaringen.
Morgen veel bewolking, wellicht ook re
gen. Middagtemperatuur meest 10 gra
den of iets hoger.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag wolkenvelden, mogelijk ook
wat zon. Morgen in het midden nog wei
nig verandering, in het noorden bewolkt
en later kans op regen. Plaatselijk mist.
Middagtemperatuur van 9 in het oosten
tot 13 in het westen en midden van
Frankrijk.
Portugal:
Droog en flink wat zonneschijn. Plaatse
lijk mist. Maximumtemperatuur langs
de kusten rond 19 graden, vandaag aan
de Costa Verde iets hoger.
Madeira:
Naast zonnige perioden van tijd tot tijd
ook wolkenvelden. Morgen kleine kans
op wat regen. Middagtemperatuur onge
veer 22 graden.
Spanje:
Vrij zonnig. Lokaal mist. Langs de Costa
del Sol vandaag misschien tamelijk win
derig. Maximumtemperatuur in het bin
nenland rond 16 graden, aan de kusten
rond 20.
Canarische Eilanden:
Vrij zonnig. Maximumtemperatuur onge
veer 24 graden.
Marokko:
Westkust: Vrij zonnig. Middagtempera-
tuur vlak aan zee iets boven de 20 gra
den.
Zuid-Frankrijk:
Rustig weer met zowel wolkenvelden als
zonneschijn. Droog. Misschien mist.
Middagtemperatuur in het algemeen
tussen 14 en 19 graden.
Mallorca en Ibiza:
Flinke perioden met zon. Droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 20 graden.
Italië:
Flinke perioden met zon, hier en daar
ook enkele wolkenvelden. Droog. In de
Po-vlakte plaatselijk hardnekkige mist.
Middagtemperatuur uiteenlopend van
11 graden in het noorden tot rond 19 in
Toscane en ten zuiden van Rome.
Griekenland en Kreta:
Flinke perioden met zon. Rond de
Egefsche Zee ook kans op wolkenvelden.
Droog. Maximumtemperatuur rond 18
graden.
Turkije en Cyprus:
Vandaag op Cyprus en ten oo?ten van
Antalya nog kans op een buiige regen.
Verder droog eri naast wolkenvelden ook
geregeld zon. Lichte stijging van tempe-
morgen maxima van 17 gra
den rond de Dardanellen tot 20 op Cy-
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
WEERRAPPORTEN
DINSDAG 13 DECEMBER 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 08.39 Zon onder 16.241
Maan op 13.57 Maanonder03.52
Waterstanden Katwijk
Weerrapporten 11 december 19 u
wzw8 14 8 0.4
zw 5 15 8 3.0
Boedapest zwaar bew.
zwaar bew nnw2 8
Klagenfurt grondmist
Luxemburg zwaar bew. wzw5
zw6 15 13 0.0
HEINZ