VS leveren helft troepen
voor aftocht uit Bosnië
Buitenland
Heel Europa is een lied'
Rellen in kampen voor Cubanen in Panama
Turkse rechtbank veroordeelt
Koerdische parlementariërs
Kabinet-Rabin houdt
vast aan Oslo-akkoord
Russisch parlement keurt
geweld in Tsjetsjenië af
Belgische vice-premier
Delcroix neemt ontslag
VRIJDAG 9 DECEMBER 1994
Yasser Arafat wordt vader
Jeruzalem De 65-jarige PLO-leider Yasser Arafat wordt vader.
Zijn vrouw Suha (30) heeft dat gisteren gezegd in een uitzending
van de Arabisch talige dienst van Radio Israël. Arafat trouwde
Suha op 17 juli 1990, maar het huwelijk werd pas in februari
1992 bekend. Het betreft voorzover bekend de eerste nakome
ling van de PLO-leider. Suha Arafat is meer dan een maand
zwanger. foto reuter
VS tekenen GATT-akkoord
Geneve/Washington De Amerikaanse president Clinton heeft gis
teren in Washington de wet ondertekend die het de VS mogelijk
maken zich aan te sluiten bij het GATT-akkoord (Algemene
Overeenkomst over Tarieven en Handel). In Genève werd be
kend dat op nieuwjaarsdag de Wereld Handelsorganisatie
(WTO), die op den duur de GATT moet vervangen, van start
Noord-Korea werkt mee met LAEA
wenen Noord-Korea werkt bij de bevriezing van zijn nucleaire
programma volledig mee met het internationale atoomagent
schap IAEA. „Het wil zelfs extra inspecteurs en het zal de visa-
verlening vergemakkelijken", zei directeur H. Blix van het IAEA
gisteren in Wenen. Het westen verdacht Pyongyang ervan een
atoombom te maken. Maar in oktober sloot Noord-Korea een
akkoord met de VS over bevriezing van de verdachte onderdelen
van zijn atoomprogramma in ruil voor westerse kerntechnolo-
Jongeren nemen overdosis nootmuskaat
Stockholm In Zweden zijn enkele jongeren in het ziekenhuis
opgenomen wegens een overdosis nootmuskaat. De Indonesi
sche specerij is een zeer populaire drug in het Scandinavische
land, maar volgens de politie levensgevaarlijk. Nootmuskaat kan
volgens het Zweeds forensisch laboratorium dodelijk zijn als
twee of meer muskaatnoten worden genuttigd.
Drie doden bij aanslagen in Egypte
cairo Bij drie schietpartijen in de zuid-Egyptische stad Mallawi
zijn de afgelopen dagen twee politieagenten en een burger ge
dood. Woensdagavond werd een politieman doodgeschoten die
na zijn dienst naar huis liep. Gisteren werden twee politieagen
ten die bij een brandweerkazerne op wacht stonden onder vuur
genomen. Een van hen werd dodelijk geraakt, de andere raakte
gewond. Bij een derde schietincident op een markt in de stad
werd een burger gedood.
Londen wil praten met protestanten
londen De Britse regering heeft gisteren de politieke vertegen
woordigers van Noordierse protestantse guerrillagroepen uitge
nodigd voor een gesprek met Britse functionarissen op 15 de
cember. Premier Major zei dit in het Lagerhuis, een dag voor de
eerste besprekingen met Sinn Fein, de politieke vleugel van het
verboden Ierse Republikeinse Leger IRA. Sinn Fein was drie
maanden geleden uitgenodigd na het bestand dat de IRA per 1
september in acht nam. IRA strijdt voor aansluiting van de
Noordierse provincie bij de Ierse Republiek.
Geen postzegel met atoomwolk
Washington De Amerikaanse posterijen hebben gisteren beslo
ten geen postzegel uit te brengen waarop de ontploffing van de
atoombom op Hiroshima in 1945 is afgebeeld. Het ontwerp
stuitte op heftige bezwaren van Japan. Vorige week lieten de
posterijen nog weten dat de uitgifte van de zegel door zou gaan.
Op last van president Clinton wordt het ontwerp echter veran
derd.
Scharping voorzitter EU-socialisten
essen Rudolf Scharping, voorzitter van de Duitse Sociaaldemo
cratische Partij (SPD), is gisteren gekozen tot voorzitter van de
Sociaaldemocratische Partij van Europa (SPE). De leiders van de
20 aangesloten partijen werden het op de tweede dag van hun
bijeenkomst eens over Scharping. Hij volgt de Belg Willy Claes
op, die in oktober secretaris-generaal van de NAVO is geworden.
Eurotop zwaar beladen met kerstsfeer
essen aly knolmeteen een prijskaartje aan van
zo'n elf miljard gulden. Daar
voelden de Noordeuropeanen
op hun beurt weer niets voor.
Het resultaat is dat de bespre
kingen over zowel het hulppak
ket voor Oost-Europa (ongeveer
vijftien miljard gulden) als het
plan voor het Middellandse-
Zeegebied vanochtend in een
impasse verkeerde. Met Europol
was het al niet anders.
De Duitsers toonden zich
echter een meester in het ver
bergen van dit gebrek aan in
houd door een grote show op
de planken te zetten. Zo worden
de EU-leiders ontvangen in Villa
Hügel, eens het woonhuis van
de machtige Krupp-familie. Bo
vendien kon iedereen aan den
lijve ondervinden dat het, zoals
de Duitsers zeggen, 'sehr
weihnachtet' in Essen, wat zoals
bekend vredig stemt. Even zou
men daardoor zelfs Bosnië drei
gen te vergeten.
Het complex waar de top
wordt gehouden, staat in elk ge
val vol stemmige kerstbomen,
kerstmannen, kerststollen,
kerststallen, kerststukjes en
kaarsen. En als voorschotje op
de verdere uitbreiding van de
EU zijn talloze folkloregroepen
uit Midden- en Oost-Europa
uitgenodigd om met zang en
dans duidelijk te maken dat de
huidige EU nog veel meer
en peter de vries
De Duitse regering heeft niets
aan het toeval overgelaten om
de Eurotop, die vanochtend om
half tien in Essen begon, tot een
succes te maken. Niet alleen
worden de top-gangers mild ge
stemd door een alom tegen
woordige kerstsfeer. In op
dracht van Bonn is zelfs een Eu
ro-song gecomponeerd met het
refrein: 'Heel Europa is een
huis, heel Europa is een lied'.
Het zijn uiterlijkheden die
moeten verdoezelen dat de
Duitsers het afgelopen half jaar
als voorzitter van de Europese
Unie (EU) vrijwel niets tot stand
hebben gebracht. Stokpaardjes
als de uitbreiding van de Unie
in oostelijke richting en het van
de grond tillen van de politie
dienst Europol zijn tot nu toe in
goede voornemens blijven ste
ken.
De feestelijk bedoelde lunch,
morgen met de regeringsleiders
van Polen, Hongarije, Tsjechië,
Slowakije, Bulgarije en Roeme
nië, heeft in de aanloop naar
Essen vrijwel al zijn glans verlo
ren. De zuidelijke lidstaten, van
Griekenland tot Portugal, waren
namelijk niet te overtuigen van
het nut van de oostelijke uit
breiding. Ze eisten dat de EU te
gelijkertijd haar aandacht richt
op de zuidflank van de Middel
landse Zee en hingen daar
Nederlanders trekken zich niet per definitie ook terug
De Verenigde Staten zijn bereid maximaal 20.000 solda
ten te leveren voor een NAVO-troepenmacht die zal wor
den ingezet als wordt besloten de VN-vredestroepen uit
Bosnië-Hercegovina terug te trekken. De VS zouden
daarmee ongeveer de helft leveren van de voor zo'n eva
cuatie noodzakelijke eenheden.
washington hans de bruun
Dit besluit van president Clin
ton is een nieuwe wijziging van
het Amerikaanse beleid, waarbij
tot nog toe de inzet van grond
troepen in het Bosnische con
flict is afgewezen. Maar volgens
Clinton is het van belang voor
de VS, als leider van de NAVO,
'om onze bondgenoten bij te
staan als zij in gevaar verkeren'.
De VS zijn tegen terugtrekking
van de VN-troepen, maar Clin
ton wil op alles voorbereid zijn.
De Amerikaanse regering wil
onder geen voorwaarde dat
Amerikaanse soldaten zelf be
trokken raken in de strijd in
Bosnië.
De terugtrekking van de VN-
troepen komt steeds dichterbij.
Frankrijk deed de afgelopen da
gen al een oproep aan de bond
genoten om over een terugtrek
kingsschema te praten. Ook
Groot-Brittannië heeft plannen
voor terugtrekking. Maar Ne
derland, dat enkele duizenden
VN-soldaten in Bosnië heeft,
voelt er volgens premier Kok
niets voor Bosnië in de steek te
laten. Minister Van Mierlo (bui
tenlandse zaken) liet weten dat
Britse en Franse terugtrekking
niet automatisch ook Neder
landse terugtrekking betekent.
Vandaag komen de NAVO-
ambassadeurs in Brussel bijeen
om over de planning van een
terugtrekking te praten. De op
perbevelhebber van de NAVO
voor het Europese gebied, gene
raal Joulwan, bevestigde giste
ren dat op het NAVO-hoofd-
kwartier een evacuatieplan voor
de ongeveer 24.000 VN-soldaten
in Bosnië in voorbereiding is.
Joulwan zei dat een evacuatie
missie onder het bevel van de
NAVO zal moeten staan.
Een terugtrekking is geen
simpele operatie, omdat wordt
gevreesd dat de strijdende par
tijen in Bosnië, zowel de mos
lims als de Serviërs, onmiddel
lijk zullen proberen het door de
VN verlaten terrein te verove
ren. Bovendien zullen zij probe
ren beslag te leggen op de wa
pens en het andere materieel
van de VN-troepen. Voor de
evacuatie macht in actie kan ko
men, moet er een formeel ver
zoek van de Veiligheidsraad van
de VN en een besluit van de
NAVO-ministerraad over zijn.
De terugtrekking van de
blauwhelmen in Bosnië bete
kent niet automatisch dat ook
alle hulpkonvooien zullen stil
vallen. Het Hoge Commissari
aat voor de Vluchtelingen van
de Verenigde Naties (Unhcr)
dat de humanitaire konvooien
in Bosnië verzorgt, wil ook na
vertrek van de blauwhelmen
blijven rijden.
Nederlandse
waarnemers en
Canadezen vrij
SARAJEVO Rtr
De Bosnische Serviërs hebben
gisteren de vijf Nederlandse
VN-waarnemers (UNMO's) vrij
gelaten die sinds zaterdag on
der 'huisarrest' waren geplaatst.
Servische eenheden verhinder
den de afgelopen dagen dat de
twee luchtmacht- en drie land-
machtofficieren, hun werkplek
ken in Mokro, Lukavica en Bla-
zai konden verlaten. De vrijge
laten UNMO's opereerden in de
omgeving van de Bosnische
hoofdstad Sarajevo en het
Bosnisch Servische hoofdbol-
werk Pale.
Ook 55 Canadese blauwhel
men werden gisteren vrijgela
ten. Zij werden al vijftien dagen
vastgehouden om de NAVO er
van te weerhouden Servische
doelen aan te vallen, hebben
VN-functionarissen gisteren be
kendgemaakt.
Bijna 240 Amerikaanse soldaten gewond
Een Amerikaanse soldaat praat met een lid van de Panamese speciale politie-eenheid. Beide willen toegang tot het vluchtelingenkamp voor C
banen waar bij rellen honderden Amerikaanse soldaten gewond raakten. foto
PANAMA-STAD AP
Bij rellen tussen Amerikaanse soldaten en
ontevreden Cubaanse vluchtelingen zijn
gisteren in Panama 236 militairen en 17 Cu
banen gewond geraakt. Van de gewonde
militairen zijn er 12 in een ziekenhuis opge
nomen,- 194 konden na behandeling weer
vertrekken. De vluchtelingen, die in vier
kampen zitten bij het Panamakanaal, beko
gelden militairen en legervoertuigen met
stenen en haalden een omheining van prik
keldraad omver. Ongeveer 100 vluchtelin
gen hebben de benen genomen. Naar hen
wordt nog gezocht.
In de vier Amerikaanse kampen langs het
Panamakanaal zijn ongeveer 8.500 Cu
baanse vluchtelingen ondergebracht. Het
Amerikaanse leger zette onmiddellijk na de
rellen extra bewaking in. Volgens het leger
ontstonden de ongeregeldheden, omdat de
vluchtelingen dachten dat de Amerikanen
de overplaatsing van vluchtelingen naar an
dere landen opzettelijk vertraagden.
De Cubanen willen zo snel mogelijk weg
uit de kampen om elders een nieuw be
staan op te bouwen. „De ene dag zeggen ze
ons dat de kinderen naar de VS worden ge
stuurd en de volgende dag zeggen ze weer
iets anders", aldus een van de vluchtelin
gen.
De Cubanen zijn sinds september over
gevlogen van de Amerikaanse marinebasis
Guantanamo op Cuba naar Panama. De
Panamese president Ernesto Perez Ballad-
ares heeft de Amerikaanse regering toe
stemming gegeven om een half jaar lang
10.000 vluchtelingen te huisvesten in het
Empire Range Camp Complex aan het ka
naal, 19 kilometer ten westen van Panama-
Stad.
Een groep van 72 Cubaanse vluchtelin
gen is gisteren vanuit Panama in Spanje
aangekomen. Spanje is het eerste land dat
asiel geeft aan de vluchtelingen, die deze
zomer massaal met vlotten hun vaderland
verlieten.
Kopstuk Spaanse
communisten
Lister overleden
Enrique Lister, kopstuk van de
Spaanse communisten en een
prominent generaal in de
Spaanse burgeroorlog, is giste
ren op 87-jarige leeftijd overle
den aan de gevolgen van een
hersenbloeding. Lister was ere
lid van het Centrale Comité van
de Spaanse Communistische
Partij, waarbij hij zich in 1930
aansloot. In 1970 richtte hij een
eigen beweging op, de Spaanse
Communistische Arbeiderspar
tij. Tijdens de burgeroorlog in
Spanje (1936-39) was hij topge-
neraal van troepen die tegen de
latere dictator Franco vochten.
Na de uiteindelijke nederlaag
ging Lister in ballingschap in de
Sovjetunie. Daar diende hij
eveneens als generaal. In 1977
keerde hij terug naar Spanje.
'Lidmaatschap illegale PKK bewezen
ankara. jessica lutz
correspondent
Het Turkse Staatsveiligheidshof heeft gisteren vijf
Koerdische parlementariërs veroordeeld tot vijf
tien jaar gevangenisstraf. Het Hof achtte bewezen
dat zij leden zijn v^n de illegale Koerdische Arbei
derspartij PKK. Deze organisatie voert een gewa
pende strijd voor een onafhankelijke Koerdische
staat in Zuidoost-Turkije. Drie andere Koerdische
parlementariërs kregen 7,5 en 3,5 jaar wegens
hulp aan de PKK. Allen behoren tot de verboden
DEP-partij.
Het in augustus begonnen proces trok grote be
langstelling van niet Turkse parlementariërs. Voor
Nederland waren aanwezig de EP-leden Eisman
(D66) en Van Putten (PvdA). Premier (giller ver
klaarde dat het vonnis aantoonde wat zij altijd
had beweerd, namelijk dat de parlementsleden
terorristen waren.
tel aviv*» ad bloemendaal
Het Israëlische kabinet wil dat
de volgende fase van het Ak
koord van Oslo over Palestijns
zelfbestuur compleet wordt uit
gevoerd. Na drie vergaderingen
over de toekomst van 'Oslo' gaf
het Israëlische kabinet gisteren
een verklaring uit. Daarin
noemt de regering de voortzet
ting van het vredesproces en
„de oorlog tegen de terreur van
islamitische extremisten" haar
belangrijkste doelstellingen.
Het kabinet doet een beroep
op PLO-voorzitter Arafat zich te
houden aan wat hij heeft be
loofd in de overeenkomsten
met Israël „en de daarbij beho
rende briefwisselingen". Dat
laatste verwijst naar de brief aan
Rabin, waarin Arafat beloofde
dat hij de Palestijnse Nationale
Raad zal vragen het PLO-Hand-
vest te herzien. Dat handvest
staat vol clausules die het be
staansrecht van de staat Israël
ontkennen.
De regeringsverklaring maakt
duidelijk dat Israël zijn troepen
zal terugtrekken uit de Pales
tijnse bevolkingscentra op de
Westelijke Jordaanoever. Maar
er staat niet in op welke manier
Zeven doden
bij bomaanslag
Zuid-Libanon
MARJAYOUN Rtr
Zeven strijders van een pro-Is-
raëlische militie zijn gisteren
omgekomen bij een bomaan
slag van de fundamentalistische
Hezbollah. Vijf anderen raakten
gewond. Dat is in kringen van
het met Israël samenwerkende
Zuidlibanese Leger (SLA) verno
men. De SLA-eenheid van
twaalf man was op patrouille
nabij het dorp Tallouseh in de
door Israël gecontroleerde vei
ligheidszone in Zuid-Libanon,
toen langs de weg een bom ont
plofte.
In een verklaring vanuit Bei
roet eiste de Hezbollah de ver
antwoordelijkheid voor de aan
slag op. Onlangs dreigde de lei
der van de organisatie, sheik
Hassan Nasrallah, met aanval
len op SLA-leden als ze de mili
tie niet zouden verlaten.
Na de aanslag bij Tallouseh
bestookte de artillerie van Israël
en de SLA stellingen van de He
zbollah in de heuvels ten noor
den van de veiligheidszone. Er
zijn geen berichten over slacht
offers.
en hoe snel dat zal gebeuren.
De joodse nederzettingen
worden in de regeringsverlda-
ring niet genoemd. Een aantal
ministers, met name de liberale
Meretz-leden, meent dat ont
manteling van een beperkt aan
tal nederzettingen onvermijde
lijk is, zodat het leger de veilig
heid van de kolonisten kan ver
zekeren. Ook sommige Arbeid-
ministers menen dat het veiliger
is de nederzettingen onder te
brengen in grote blokken, zoals
in de Gazastrook. Premier Ra
bin blijft echter vinden dat in de
huidige fase van het vredespro
ces geen enkele nederzetting
mag verdwijnen.
De verklaring geldt als lei
draad voor de Israëlische on
derhandelaars, die aanstaande
dinsdag in Cairo verder praten
met de Palestijnen. Het komen
de weekeinde zullen Rabin, mi
nister van buitenlandse zaken
Peres en Arafat al overleg ple
gen, als ze in Oslo zijn voor de
uitreiking van de Nobelprijs
voor de Vrede.
Amerikaanse
defensie gaat
fors inkrimpen
WASHINGTON AP
De Amerikaanse land- en lucht
macht hebben gisteren aange
kondigd dat in de komende ne
gentien maanden bij de twee
krijgsmachtonderdelen tiendui
zenden burger- en militaire ba
nen zullen verdwijnen. Het le
ger krimpt in van twaalf naar
tien divisies. Duizenden andere
banen in ondersteunende een
heden worden geschrapt. In to
taal gaat het om een verminde
ring van 45.000 militaire en 644
burgerbetrekkingen, waardoor
de omvang van het leger daalt
van 540.000 naar 495.000 man
schappen. De Amerikaanse
troepensterkte in Duitsland
wordt verminderd van 74.000
naar 64.000.
In 1989 telde het Amerikaan
se leger nog 770.000 militairen.
De inkrimping zal worden be
reikt door natuurlijk verloop en
vrijwillig ontslag met afzwaai
premie. Ondanks de troepen
vermindering zal de werving
van nieuw personeel doorgaan.
Bij de luchtmacht zullen 38.000
burgerbanen verdwijnen. Ge
dwongen ontslagen zijn moge
lijk als dit aantal niet wordt ge
haald door natuurlijk verloop,
vrijwillig ontslag of vervroegde
pensionering.
'hansgeleunse
Gorbatsjov wil bemiddelen in conflict
sche strijdkrachten in te zetten
tegen Tsjetsjenië, moet door
Jeltsin worden genomen. Ver
moedelijk zal daarover vandaag
duidelijkheid ontstaan na een
gesprek tussen Jeltsin en Ivan
Rybkin, voorzitter van de
Doema, het parlementaire La
gerhuis. Rybkin is zelf ook een
tegenstander van geweld in
Tsjetsjenië, maar liet tegenover
het persbureau Tass wel blijken
dat het uit, moet zijn met de zelf
verklaarde onafhankelijkheid
van de republiek.
Gisteren lieten de Tsjetsjeen
se autoriteiten de laatste Russi
sche militairen vrij. Ze waren
tien dagen geleden gevangen
genomen tijdens gevechten met
de anti-Doedajev-oppositie in
de hoofdstad Grozni.
correspondent
Beide kamers van het Russische
parlement hebben gisteren de
gewelddadige acties afgekeurd
die leger en geheime dienst de
afgelopen weken in de rebelse
republiek Tsjetsjenië hebben
ondernomen. Het parlement
eist ook dat het conflict met de
Kaukasus-republiek, die zich in
1991 losmaakte uit de Russische
Federatie, aan de onderhande
lingstafel wordt opgelost. Voor
malig Sovjet-leider Gorbatsjov
bood gisteren aan als bemidde
laar op te treden. Alleen de
Tsjetsjeense dictator Doedajev
reageerde positief op dit voor
stel van Jeltsins oude rivaal.
De beslissing om de Russi-
De acht parlementsleden waren voor deze spe
ciale rechtbank gedaagd, omdat ze als handlan
gers van de PKK het parlement zouden hebben
misbruikt om de staat van binnen uit te onder
mijnen. Op het laatste moment trok de openbare
aanklager zijn eis tot doodstraf terug voor het wil
len oprichten van een andere staat op Turks
grondgebied. Hij klaagde de verdachten ditmaal
aan op grond van een ander wetsartikel, dat lid
maatschap van een gewapende organisatie be
straft met maximaal 25 jaar.
De beklaagden weigerden zich tegen deze nieu
we beschuldiging te verdedigen, omdat de zaak
volgens hen al lang was beklonken. „Vanmorgen
stond al in de kranten waarvoor we zullen wor
den veroordeeld", was het commentaar van be
klaagde Orhan Dogan. Hun 325 advocaten na
men uit protest geen deel aan de zitting.
correspondent
De rooms-rode regering van
België heeft opnieuw een vice-
premier verloren in een affaire
over zwart geld. De christende
mocratische minister Leo Delc
roix (defensie) trad gisteren af.
Hij moest toegeven dat hij had
gelogen over het bezit van een
kapitale villa in Zuid-Frankrijk.
Die zou met zwart geld zijn ge
bouwd. Delcroix zei zich van
geen kwaad bewust te zijn,
maar op te stappen omdat de
publiciteit zijn functioneren on
mogelijk maakte.
Met Delcroix verliest de rege-
ring-Dehaene haar zesde minis
ter en vierde vice-premier. Eer
der moest de Waalse socialisti
sche vice-premier Coëme aftre
den na beschuldigingen dat hij
meer wist van het opstrijken
van steekpenningen bij de aan
schaf van Agusta-helikopters
voor het leger. Verscheidene an
dere ministers gaven de laatste
tijd hun zetel in het kabinet op
omdat ze een andere baan had-
foto reuter
den gekregen, zoals de socialis
ten Tobback, die burgemeester
van Leuven werd, minister van
buitenlandse zaken en vice-pre
mier Claes, die inmiddels de
NAVO leidt en de Waalse socia
listische vice-premier Mou-
reaux, die met alle andere mi
nisters in onmin leefde.
