Economie Beurs
Minimumloon houdt velen langs de kant
ECONOMISCH KORT
ECONOMIE GESNAPT
IN JAPAN is in het derde kwar
taal van dit jaar de economie
met 0,9 procent gegroeid ten
opzichte van het tweede kwar
taal. Tegenover het derde kwar
taal van 1993 was sprake van
een groei van 3,7 procent. Het
tweede kwartaal liet ten opzich
te van dezelfde periode een jaar
geleden nog een economische
achteruitgang zien van 1,6 pro
cent.
DE VSB GROEP, onderdeel van
bank verzekeraar Fortis, gaat
mogelijk samenwerken met de
Bondsspaarbank in Beemster.
De Bondsspaarbank in Beem
ster heeft een balanstotaal van
470 miljoen gulden en 69 mede
werkers verspreid over tien ves
tigingen. VSB is goed voor zes
duizend werknemers en een ba
lanstotaal van 28 miljard gul
den.
DE INTER-AMERIKAANSE
Ontwikkelingsbank (IADB) ver
strekt El Salvador leningen tot
een bedrag van 440 miljoen dol
lar. Het Middenamerikaanse
land krijgt 225 miljoen dollar
voor verbetering van het we
gennet en 215 miljoen dollar
voor de elektriciteitssector.
IN NOORWEGEN is het aantal
werklozen de afgelopen maand
gedaald met 2.316 tot 93.789. In
november 1993 werden 104.645
werklozen geteld. De werkloos
heid stond eind vorige maand
op 4,4 procent van de beroeps
bevolking. Een maand ervoor
was dat 4,5 procent.
DE PRESIDENT van de Brazi
liaanse centrale bank, Pedro
Malan, wordt minister van fi
nanciën. Hij komt op 1 januari
1995 in functie, onder de nieu
we landspresident Cardoso.
DE AMERIKAANSE BANK Che
mical Banking wil 3.700 banen
kwijt. Daarvoor wordt een be
drag van 260 miljoen dollar ten
laste gebracht van de resultaten
in het vierde kwartaal. De bank
gaat verder zes miljoen eigen
aandelen terugkopen. Eerder
werden al tien miljoen eigen
aandelen teruggekocht.
COMMERZBANK, de op twee
na grootste bank van Duitsland,
neemt voor tachtig miljoen
mark (negentig miljoen gulden)
een belang van 21 procent in de
Poolse branchegenoot Bank Ro-
zwoju Exportu. De twee instel
lingen willen bijdragen aan de
bevordering van de handel tus
sen Duitsland en Polen, onder
meer door de overschrijvings
termijn voor financiële transac
ties te bekorten tot één dag.
ECOPART, met vijf arbeids
plaatsen, verhuist in april vol
gend jaar van Heemskerk naar
Hardenberg. Het bedrijf, produ
cent van sport- en spelmateri
aal, koos voor Hardenberg door
het gebrek aan uitbreidingsmo
gelijkheden van het huidige be
drijfspand. Bovendien is de
grondprijs in Overijssel aan
zienlijk lager dan in het westen
van het land. De gunstige lig
ging van Hardenberg in ver
band met de export naar Duits
land heeft eveneens een rol ge
speeld.
HET DUITSE elektronicacon
cern Siemens breidt voor 270
miljoen mark het telefoonnet in
Indonesië uit. De werkzaamhe
den worden eind 1995 afge
rond.
Gran Dorado
moet klanten
overboeken
AMSTERDAM GPD
In de wekelijkse rubriek 'Economie
gesnapt' wordt op een voor ledereen
toegankelijke manier ingegaan op
wordt meer op achtergronden inge
gaan. Dr. Rolf Schöndorff is oud
hoogleraar algemene economie aan
de Universiteit van Amsterdam. Drs.
Jan Pleus, die de rubriek eens in de
vier weken voor zijn rekening neemt,
Is docent algemene economie aan de
Hogeschool voor Economische Stu
dies (HES) in Amsterdam.'
Minister Melkert van sociale
zaken en werkgelegenheid heeft
voorgesteld tijdelijk het mini
mumloon af te schaffen voor
laaggeschoolde langdurig werk
lozen. Deze mensen zijn, als ze
tegen het minimumloon moe
ten werken, vaak te duur voor
wat ze kunnen presteren. Maak
ze goedkoper en ze krijgen een
baan.
Het is niet de eerste keer dat
het minimumloon ter discussie
staat. Het wordt door menige
deskundige in binnen- en bui
tenland aangewezen als een van
de verstorende verstarringen op
de Nederlandse arbeidsmarkt.
Een verstarring die ertoe bij
draagt dat veel laaggeschoolden
niet meer aan de bak kunnen
komen. Ze zouden wel tegen
een lager loon willen werken.
Baantjes genoeg: tuinlieden,
parkwachters, chauffeurs, hulp
in de huishouding, hulp in de
supermarkt, bejaardenhulp,
noem ze maar op. Maar het
mag niet van de wet.
Neem even aan dat de ar
beidsmarkt ongehinderd zijn
gang kan gaan. De hoogte van
het loon en de werkgelegenheid
worden door vragers en aanbie
ders bepaald. Er zijn geen
machtige werkgevers- en werk
nemersorganisaties en er is
door de overheid nog geen mi
nimumloon vastgesteld. Er
komt een loonniveau tot stand
waarbij juist even veel arbeid
wordt aangeboden als wordt ge
vraagd.
Maar stel nu dat de samenle
ving dit loonniveau onaan
vaardbaar laag vindt. De over
heid kan dan een minimum
loon vaststellen dat boven het
'vrije' loonniveau ligt. Aange
trokken door dit hogere loon
besluiten meer werknemers
zich op de arbeidsmarkt aan te
bieden. Daar staat tegenover
dat werkgevers bij de hogere
loonvoet juist minder mensen
in dienst willen nemen. De aan
geboden hoeveelheid is groter
dan de gevraagde. Er is een aan
bodoverschot van werknemers:
werkloosheid.
Maar als dat allemaal zo dui
delijk is, waarom wordt het mi
nimumloon dan niet meteen af
geschaft? Zoals al gezegd: laat je
de markt zijn gang gaan, dan
kan het zijn dat er op markten
waar veel aanbod tegenover
weinig vraag staat, een wel heel
laag loon uit de bus komt.
Wie het minimumloon wil
verlagen of afschaffen, kan stee
vast op applaus rekenen van de
werkgevers en op boegeroep
van de werknemersorganisaties.
Werkgevers juichen lagere loon
kosten vanzelfsprekend toe. De
vakcentrales komen op voor de
belangen van de werknemer,
actief en inactief. Daarbij zitten
ze overigens met twee levens
grote dilemma's. Voor de werk
nemers is een hoger loon ple
zierig, maar het veroorzaakt dat
er meer werklozen komen of
mensen werkloos blijven. Wie
werk werkelijk belangrijker
vindt dan inkomen, kiest voor
verlaging of afschaffing van het
minimumloon.
Maar dan is er nog een dilem
ma. Dat heeft betrekking op de
inactieven. Het minimumloon
vormt de basis van het hele so
ciale zekerheidssysteem. Ver
laag je het minimumloon dan
raak je het sociale zekerheidsge
bouw in zijn fundering. Een
voudig gezegd: dan moeten ook
de uitkeringen die op het mini
mumloon zijn gebaseerd om-
laag.
Voor zover de vakcentrale ook
de belangen van uitkeringsge
rechtigden behartigt, moet ze
zich tegen verlaging van het mi-
nimunïoon keren. Soms ge
beurt dat op een manier die de
boel een beetje op zijn kop zet.
Wat te denken van de uitspraak
van de voorzitter van de FNV
dat ingrijpen van de minister in
het minimumloon de vrije loon
vorming frustreert! Nee toch,
het minimumloon is zelf juist
een ingreep in de vrije markt
werking. Hoe verder je het om
laag brengt hoe dichter je het
brengt naar het loonniveau dat
op de markt zonder ingrijpen
tot stand zou komen. Des te
kleiner de werkloosheid.
Minimumloon veroorzaakt werkloosheid
Met een eenvoudig figuurtje kan
worden toegelicht binnen welk
denkraam de voorstanders van
verlaging of afschaffing van het
minimumloon redeneren.
De figuur meet vertikaal de
hoogte van het loon en
horizontaal de gevraagde en
aangeboden hoeveelheid arbeid.
De stijgende aanbodlijn (A) laat
zien dat meer werknemers zich
aanbieden naarmate het loon
hoger is.
De dalende vraaglijn (V) toont
dat er meer werknemers worden
gevraagd bij lagere lonen.
In het snijpunt van A en V vinden
vragers en aanbieders elkaar bij
een loonhoogte O-L
De Overheid stelt e
loon vast: de horizontale lijn op
het niveau O-M
Bij de loonhoogte O-M wordt O-X
aan arbeid gevraagd, terwijl de
grotere hoeveelheid O-Y wordt
aangeboden.
De markt wordt niet geruimd Er
bestaat een aanbodoverschot:
er zijn mensen onvrijwillig
werkloos. Verlaging van het
minimumloon verkleint het
aanbodoverschot.
GPD-graphics/R.S.
BINNENLANDSE AANDELEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
tugmanheybr
calvéprel
draka holding
econosto
ehcoklm kleding
171,00 174,30
36.50 36.70
111,00 111,00
280,00 280,00
36,20 36,601
1400.00 1400,00
1340,00 1340,00
41.10 41,30
152,70 153,30
24,60 24.60
205,00 205,00
87,50 87,70
59,50 59,00e
27,80 27,80
116,10 116.10 opgcert
156.00 155.20 orcobanki
16 00 15,80 p&c
27,40 27,40 polynotm
274,00 274,00
91,50 91.00
63.90 63,90 shgro beheer
40 22,70 f0ft IS
ESA
203,00 203.50
7315,00 7315.00
21400.00 21400,00
2520,00 2520,00
73,80 09/12/93 54,00 06/10/94 61,60 62,00 62,10
111,00
53,40
229,00
22/12/93 90,20
01/02/94 42,30
26/04/94 178,70
05/01/94 32,50
07/01/94 62,60
13/05/94 173,70
109,00
52,90 53,50 52,80
195,00 195,40 194,20
35,60 35,60 35,30
156,50 14/09/94
02/12/93 132,70
27/06/94 17.40
16/03/94 14,40
133,20
17,50
14,80
57,2
59.30
84,50
50,30
236,00
56,50
203,00
133,50
09/02/94 70,80
22/04/94 38,00
08/02/94 178,40
29/04/94 41.50
02/09/94 148,80
02/02/94 101,20
10/12/93 46,00
02/12/93 172,20
21/06/94 123,00
76,20
43,00
197,60
Noteringen bijgewerkt tot 1100 uur
220,00
59,00
198.20
88.20
104.00
26^00
556,00
VERKLARING DER AFKORTINGEN
op openingskoers
hj hoogste koers in 12 mnd.
Ij laagste koers in 12 mnd.
vk vorige koers (slotkoers)
Ik laatste koers
b bieden
d ex dividend
e gedaan en bieden
f gedaan en laten
g bieden en ex dividend
k gedaan en laten ex dividend
I gedaan en bieden ex dividend
ho hoogste koers
la laagste koers
s stopkoers
sk slotkoers
sk2 slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGEOBLIGATIES
BUITENLANDSE AANDELEN
108,80 fortis tin 65/8 9i
2,80 43,00 perkins
33,20 33,20
29,20 29,20
50,60 51,50
84,80 84,00
58,60 59,00
263,00b 263,00b
28,50 28,50
aabb991-9i
00 25,00 aab81/2 90
aab bb 71/4 94-01
100,00 100,25
101,60 101,80
85.50 86,50 ibrd 7 87-91
100,20 100.25 ibrd 61/4 86
100,25 100.30
100.00 ibrd 83/8 90
100.85 ibrd 71/889
- 101,20 101,20
7.13 100,80 100,80
6.14 103,50 103,50
7,77 97,70 97,70
7,21 100,20 100,10
7,10 100,50 100,50
98,95 99,00
100,70 100,40
«onknp bt 63/4 87
STAATSLENINGEN
108.70 108.70 nl 71/2
108.95 108,95 nl71/2
104,95 104.95 71/2nl
109,55 109,60
105,90 106.00 nl 61/2 86-96
107,25 107.35 nl 61/2 88-96
105,05 nl 61/2 93-03
100,64 100,64 nl 61/4 86-95
101.30 101.30
101,70 101.70 nl 61/4 93-98
96,50 96.65 nl 6 88-95
19,75 99,75 nlgrb31/2v
100,70 100.70
100,04 100,04
bng 91/8 94-04
bng 75/8 92-02
bng 71(8 89-99
bng 7 93-99
bng 7 94-99
bng 63/4 93-08
bng 61/2 86-11
bng 61/2 94 c$
bngO 91-03
eib 73/4 84-99
eib 71/8 89-99
eib 61/4 88-98
96,50 ngu 9 90-95 1-;
98,85 nib 9 91-96
86,60 86,60 ntb51/494pOO
104,45 104,40 mbo 83/8 92-07
4,28 103,75 103,70
7,71 101,25 101.65
- 99,95 99,95
7.58 104,60 104,40
7,33 103,00 103,00
- 99,25 99,25
- 70,00 67.00
92,70. rabo 61/2 86-91
95,80 rabo 638 94-0'
103,90 103,70 rabo 618 93-01
93,40 93.60 sara lee 6 94-97
10330 shv93890-l-ll
6,12 100,45 100,55
7,05 97,05 97,05
7,61 104,60 104,70
7,61 101,80 101,80
Hoe het minimumloon (niet) werkt
Eenvoudig kan worden toegelicht hoe voorstanders van verlaging of afschaf
fing van het minimumloon redeneren. De figuur meet verticaal de hoogte
van het loon en horizontaal de gevraagde en aangeboden hoeveelheid ar
beid. De stijgende aanbodlijn (A) laat zien dat meer werknemers zich aan
bieden naarmate het loon hoger is. De dalende vraaglijn (V) toont dat er
meer werknemers worden gevraagd bij lagere lonen. In het snijpunt van (A)
en (V) vinden vragers en aanbieders elkaar bij een loonhoogte OL. De over
heid stelt een minimumloon vast: de horizontale lijn op het niveau OM. Bij
de loonhoogte OM wordt OX aan arbeid gevraagd, terwijl de grotere hoe
veelheid OY wordt aangeboden. De markt wordt niet geruimd. Er bestaat
een aanbodoverschot: er zijn mensen onvrijwillig werkloos. Verlaging van
het minimumloon verkleint het aanbodoverschot.
Door problemen met de bouy
van een bungalowpark in Duitsi
land heeft Gran Dprado onge
veer tweeduizend ldanten moe
ten overboeken naar anderf
parken. De bouwers van he|
park Hoch Sauerland, bij Win
terberg, hadden onder meel
huisjes met lekke daken opgele
verd. Het park zal pas het koi
mend voorjaar helemaal af zijp
negen maanden later dan ge
pland.
Volgens commercieel direc
teur Bart de Boer is Gran Dora
do de gedupeerde klanten roy'
aal tegemoetgekomen. Menset)
wier kerstvakantie in het watei
dreigde te vallen, kregen te)
goedbonnen van driehonden]
mark, sommigen van vijfhonj
derd gulden, wegens het onge
mak door de overboeking. Ook
zijn gratis 'midweekjes' voor hei
komende voorjaar toegezegd.
In het bungalowpark in Hoch
Sauerland zijn nu ongeveer d$
helft van de vijfhonderd huisje^
en het hotel in gebruik. Grai)
Dorado beheert zeven parken,
waarvan er vier eigendom zijn
met in totaal ruim vierduizencj
bungalows. Drie van deze par
ken liggen in Duitsland, twee ii)
Noord-Limburg, een in Zeelanc}
en een in Zandvoort.
Hoe groot de schade is di^
Gran Dorado door het akkefietje
in Sauerland lijdt - een reken
sommetje komt al gauw op velé
tienduizenden guldens uit - wil
De Boer niet aangeven. Wel
voorspelt hij dat de bouwers
voor het grootste deel daarvan
i opdraaien.
OPTIEBEURS
3,00 a 2,60 top5
10 6,50 a 5.0
89,30 20/12/93 65,50 07/10/94 74,10 74,00 74,70 74,00 74.7
58,80 25/01/94 41,40 07/10/94 46.10 46,30 46.70 46,30 46,6
255,30 28/11/94 200,50 03/12/93 253,40 254,50 255,00 254,00 254,8
83,00 29/08/94 40,20 02/12/93 74,80 75,50 75,80 75,10 75,8
93,50 07/03/94 68,50 02/06/94 74,50 74,30 74.50 74,30 74,5
94,70 05/01/94 72,10 07/10/94 82,10 '82,60 83,00 82,40 82,9
57,30 04/08/94 39,90 10/12/93 43,50 44,00 44,40 44,00 44,4
52,60 29/09/94 40,70 02/12/93 48,30 48,40 48,70 48,20 48,7
215,40 11/02/94 184,60 22/09/94 189,60 189,70 191,00 189,20 189,6
56,00 16/11/94 47,60 21/06/94 54,30 54,40 54,80 54,40 54,8
85,30 13/05/94 47,70 25/10/94 56.60 56,70 57,00 56,30 56,9
89,50 12/04/94 60,00 10/12/93 77,10 77.10 77,60 76,70 76,70
46,30 45.30 46,20
i 70,00 125 6,50 a 6,90
0.00 33 3,60
123,20 123,20
j96 55,00 10 27,70.
i 45,00 13 1,50 1,90
in 200,00 32 1,00
apr210.00 107 4,20 4,40
099 200,00 27 42,00 42,50
jan 195,00 10 3,40 3,00
jan 200,00 15 6,30 a 5,00
jan 210,00 10 14,00a 12,10
o98 210,00. 22 22,00 21,00
mei 22.50 10 3.00 a 3.00
EDELMETALEN
21,250-21,850
23,400
23,450
CONTANTVREEMDGELD
finse mark (100)
franse frank (100)
gneksedr. (100)
hongkongdlr.(lOO)
102,00 101,80
100,70 wuh890-95
7,79 103,00 103,0b
6,71 103,80 103,70
6,70 102.00 101,20
103,65 103.55
102,30 102,20
98,90 98,90
94.20 94,20
7.36 99.25 99.10
7>5 104,00 1<K20
7,33 98.80 98.80
- 97,50 99.00
- 102,80 102,80
6,38 103,60 103,60
103,45 103,30
79.70 79.70
103,20 103,20
100,70 100.70
- 100.10 100,11
98.70 98,75
- 118.00 119.00
7,70 100,10 100,30
7,53 106,30 106,40
6,57 102,70 102.70
- 100,20 100,20
noorse kroon (100)
oost.schill. (100)
port escudo (100)
19,25 23.25
15,62 16,12
0,0031 0,0058
BELEGGINGSFONDSEN
105,40 105,40 holl.selectiel
38,60 38,60 hooge huys hypf
155,00 155,00 ingbnkobhg td
59,10 59,70 postbank aandeler
61,31 61,31
eng holl 2e pr
eng holi trust
130.00
45t)Of
,23,40 24,10
52,70 rgdivirentet
rgeuropefund
rg hollands bezit
rg nettorente f.
80,60 rg pacific lund
92,80 93,20
102,00 102,40
1059,90 1059,91
gafeng.obl.Lecc
gatgi.managf e.
gat jap aandf. ec
123.20
21,50
141,80
1,11 ohra hq.grfonds
32,10 32,20 orange fum
55,30e 55,40 phoenix
40,60 40,90 pierson ren
204,10 205,00
50,00 50 00
7050,00
5400,00
18.40 18,30
14,20 14.10
101.10e 99,90
58,20 58,90
54,65 54,65
15,90 15,90
116,10 116,50
12,00 f 12,001
63,80 64,10
58,30 58.50
573,00 573,00
57,80 57,80
60,30 60,30
59,40 59,50
135,60 136,10
51.60 51,60
126,10 125,90
126,10 125,90
130.20 130,20
97,20 97.70
105.70 105,80
13620
83,40 83,60
29,40 29,40
15,00 14,30
20120
3l!50b
146Ï00
352,00
350,00
232,50
362,00
103,30 104.40