'Wonden van polarisatie'
zijn nog lang niet geheeld
Franciscanen van eeuwfeest naar eeuwfeest
Kerk Samenleving
MAANDAG 5 DECEMBER 1994
BUITENLAND KORT
Ayatollah
Het christendom is dood,
terwijl de islam een opleving
doormaakt. Dit zei een voor
aanstaand ayatollah in Tehe
ran tijdens het vrijdagse ge
bed, meldt het Iraanse pers
bureau Irna. „Het christen
dom heeft geen spiritualiteit.
Het is niet meer dan een le
venloos lichaam", aldus Aya
tollah Amad Jannati. Het
heeft alle macht in de paus
gecentraliseerd, aan wie alle
katholieken en priesters
moeten gehoorzamen. De is
lam bezit daarentegen zoveel
spiritualiteit en zoveel diep
gang dat dit geloof in staat is
de wereld te regeren. Kritiek
had de ayatollah ook op de
Verenigde Naties, die niet in
staat zijn een einde te maken
aan de massamoord door de
Serviërs op de moslems in
Bihac. Hij riep alle moslems
op krachtig te protesteren te
gen het stilzwijgen van de
wereld over dit drama.
Financiële crisis
De Konferentie van Europese
Kerken (KEK), die met grote
tekorten kampt, verlaagt de
lonen van de medewerkers
met 5,5 procent. Bovendien
verdwijnen twee van de 13,5
formatieplaatsen. Op deze
manier hoopt de instelling
het budget van 2,8 miljoen
gulden voor dit jaar terug te
brengen tot 2,5 miljoen gul
den voor komend jaar. Bij de
organisatie zijn 118 angli
caanse, protestantse en or
thodoxe kerken aangesloten.
Zij beschouwt zich als de te
genhanger van de Raad van
rk-bisschoppenconferenties
in Europa. In een interview
met de informatiedienst van
de Zwitserse kerken spreekt
secretaris-generaal Jean Fi
scher de hoop uit dat het te
kort dit jaar 350.000 gulden
zal bedragen. Eerder dit jaar
vreesde KEK-voorzitter Jonh
Arnold voor een nadelig sal
do van 450.000 gulden.
Laatste reserves
Het deficit van vorig jaar, dat
125.000 gulden bedroeg, viel
nog uit de laatste reserves te
dekken. Die zijn nu op. De
KEK heeft onderhands een
kortlopende lening van de
Wereldraad van Kerken ge
kregen om voorlopig het
hoofd boven water te kun
nen houden. De Evangeli
sche Kerk in Duitsland, die
jaarlijks bijna 700.000 gulden
aan de KEK bijdraagt, sluit
een verlaging van dat bedrag
niet uit. De regionale EKD
van Württemberg wil begin
volgend jaar haar bijdragen
aan KEK en Wereldraad her
zien. Een maand geleden
vroeg de KEK de West-
europese lidkerkeh om een
solidariteitsbijdrage voor het
Oosten van te zamen ruim
300.000 gulden. De 47 lidker
ken uit Midden- en Oost-Eu
ropa kunnen door de econo
mische malaise in hun land
geen financiële bijdrage leve-
Rechtsextremisten
Het lidmaatschap van een
rechts-extremistische partij
of organisatie is onverenig
baar met een kerkelijke func
tie. Dat heeft de synode van
de Evangelische Kerk in Hes
sen en Nassau als eerste re
gionale kerkelijke vergade
ring uitgesproken. De ver
heerlijking van geweld en de
agressieve houding tegen
over buitenlanders zijn in
strijd met 'het duidelijke ge
tuigenis van de Heilige
Schrift', zo sprak de synode
in Frankfurt am Mainz het
afgelopen weekeinde uit.
Volgens kenners is het vooral
een symbolische uitspraak
omdat er in de kerk weinig
sympathie voor rechts-extre
mistische groeperingen zou
bestaan.
Joodse gemeente Den Haag opent
nieuwe synagoge in Scheveningen
SCHEVENINGEN»
De orthodox-joodse gemeente in Den Haag heeft een nieuwe sy
nagoge. De 'sjoel' Beis Jisroël in Scheveningen werd gisteren ge
opend met het binnenbrengen van vier wetsrollen. De oude sy
nagoge was donderdag gesloten.
De synagoge maakt deel uit van het nieuwe joodse bejaarden
centrum in Scheveningen, het Mr. L.E. Visserhuis. De Neder-
lands-Israëlietische Gemeente in Den Haag, die ruim 400 leden
telt, beschikt over twee synagoges.
Tijdens de inwijdingsdienst werd de tweede rabbijn van Den
Haag geïnstalleerd: de 27-jarige S. Katzman, afkomstig uit New
York. Hij zal vooral in Scheveningen werken.
Den Haag heeft al ruim 300 jaar een joodse gemeenschap. Als
zoveel andere joodse gemeenten werd ook die van Den Haag
vernietigd door het geweld van de oorlog. Het merendeel van de
duizenden joden keerde niet terug. „Met het in gebruik
van de nieuwe sjoel is joods Den Haag wet
dorp tot stad", aldus rabbijn P. Meyers
Verzet Surinaamse moslims tegen afwijzing school
De Stichting Islamitische Basis
scholen IQRA heeft minister
Ritzen van onderwijs gevraagd
de afwijzing door de gemeente
Den Haag van een tweede isla
mitische basisschool in die stad
ongedaan te maken. Volgens de
gemeente vertegenwoordigt
IQRA geen aparte islamitische
stroming en kunnen de leerlin
gen net zo goed terecht bij de
Turkse islamitische basisschool
in Den Haag.
IQRA, dat haar aanhang voor
namelijk onder Surinaamse
moslims heeft, is het daar niet
mee eens. Het heeft de hulp van
onder anderen de Leidse hoog
leraar godsdienstgeschiedenis
van de islam in West-Europa dr.
P.S. van Koningsveld en de ge
reformeerde islamkenner J.
Slomp ingeroepen. Zij hebben
in hun advies bevestigd dat de
IQRA een islamitische stroming
vertegenwoordigt die duidelijk
verschilt van de Turkse.
De gemeente baseert zich op
een advies van de Onderwijs
raad, dat IQRA en de Turkse Yu-
nus Emre-school, de enige isla
mitische basisschool in Den
Haag, beide tot de soennitische
islam behoren. De verschillen
tussen de groeperingen zijn vol
gens de raad vooral van culture
le aard. Bovendien meent Den
Haag dat de belangstelling van
ouders voor islamitisch onder
wijs te gering is. De gemeente
schat dat een IQRA-school in
het jaar 2015 niet meer dan 103
leerlingen zal hebben, bedui
dend minder dan de minimaal
vereiste 333. IQRA schermt met
450 aanmeldingen.
IQRA komt voort uit de World
Islamic Mission (WIM), een
koepelorganisatie van Suri
naamse moslims. De aangeslo
ten moslims zijn volgelingen
van de Pakistaanse geestelijke
leider Nurani.
De organisatie heeft haar
wortels in de Qadiriyya, een
soennitisch mystiek genoot
schap dat in de twaalfde eeuw
ontstond en zich over de gehele
islamitische wereld heeft ver
spreid.
Tijd nog niet rijp voor een gezamenlijke katholiekendag
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Terneuzen: W.M. de
Boer de Moordrecht.
Aangenomen naar Dubbeldam (SoW-
gemeente Stadspolder): mevr. drs.
F.A.H.A. de Kok. kandidaat te LEI
DEN; het beroep door de Generale
Synode tot predikant voor buitenge
wone werkzaamheden (geestelijk vi
ndeir
mgen
De tijd is voorlopig nog
niet rijp voor een geza
menlijke ontmoetingsdag
voor progressieve en con
servatieve rooms-katholie-
ken. De wonden die de po
larisatie de afgelopen de
cennia binnen de kerk
heeft geslagen, zijn nog
lang niet geheeld.
HOEVEN ANP
Dat bleek afgelopen zaterdag in
het Noordbrabantse Hoeven,
waar het Landelijk Pastoraal
Overleg (I.PO) bijeen was. Dat
inspraakorgaan van de Rooms-
Katholieke Kerk in Nederland
behandelde de aanbevelingen
van een door de bisschoppen
ingestelde commissie die de
dialoog binnen de kerk op gang
moet helpen.
Alle deelnemers -bisschop
pen, afgevaardigden van de bis
dommen en vertegenwoordi
gers van katholieke organisa
ties- prezen de sfeer waarin die
bespreking plaats had. „Een
ontspannen, welwillende sfeer",
aldus kardinaal Simonis. Met
vele anderen noemde hij het
LPO 'een proeftuin voor de dia-
loog'.
Maar dat betekende nog niet
dat alle strijd uit het verleden
was vergeten. Dat werd duide
lijk toen veertien van de ruim
honderd LPO-leden een motie
indienden waarin zij de bis
schoppen opdroegen de moge
lijkheden te onderzoeken voor
een breed opgezette katholie
kendag in 1996 of 1997. Alleen
de voorbereiding van zo'n dag
leek de indieners al een 'goede
oefening in dialoog'.
Menig LPO-lid voelde zich
overvallen door dat voorstel.
„Veel te vroeg", zei zuster A.
Martens, een trouw bezoekster
van de jaarlijkse manifestatie
van de Acht Mei Beweging. Er is
veel meer tijd nodig voor over
leg met deze organisatie en haar
behoudende tegenhanger, het
Contact Rooms-Katholieken.
I.E. Kraaijeveld-Boogaard
te Ridderkerk.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Dokkum: W. Noordzij,
Aangenomen: naar Pijnacker-Noot-
dorp: B. van Zuijlekom, kandidaat te
Groningen, die bedankte voor Gorin-
'AMB en CRK
overbodig
door dialoog
in RK Kerk'
Kardinaal AJ. Simonis: „LPO een proeftuin voor dialoog."
Bovendien is de pijn uit het ver
leden nog volop voelbaar.
„De kerkelijke leiders moeten
zich goed realiseren dat er won
den zijn geslagen. Hoe willen zij
in het reine komen met het ver
leden van de polarisatie", vroeg
E. van Leuken, die bij Cebemo
werkt. Zij sprak de hoop uit dat
de bisschoppen bij hun analyse
van de problemen binnen de
kerk net zo kritisch te werk gaan
als zij doorgaans bij maatschap
pelijke vraagstukken doen.
„Er wordt gezegd dat de tijd
van polarisatie voorbij is maar
dat is niet zo. De mensen dra
gen de pijn in zich mee", ver
volgde Van Leuken. Zij waar
schuwde het LPO voor 'te veel
bezweringsformules' over dia
loog en gemeenschap. „We
moeten oppassen voor euforie."
Na die kritische opmerkingen
FOTO
kwam T. Wij te namens enkele
maatschappelijke organisaties
met een afgezwakt voorstel dat
aller instemming kreeg. De bis
schoppen wordt gevraagd een
commissie in te stellen die de
mogelijkheden voor een geza
menlijke ontmoetingsdag moet
onderzoeken. De commissie zal
tijdens de volgende LPO-zitting,
in oktober 1995, verslag uit
brengen.
De jaarlijkse manifestaties van
de Acht Mei Beweging en het
Contact Rooms-Katholieken
worden overbodig als de Neder
landse Rooms-Katholieke Kerk
erin slaagt een nieuw gezicht
aan te nemen. Het Landelijk
Pastoraal Overleg (LPO) kan als
voorbereider en boetseerder
van dat nieuwe gezicht dienen.
Dit perspectief schetste de
Haagse oud-wethouder H. Hap-
pel in Hoeven (NB) bij de ope
ning van het LPO, waar het af
gelopen weekeinde het thema
dialoog centraal stond. „Dia
loog moet", zei Happel, voorzit
ter van het Verband van katho
lieke maatschappelijke organi
saties. Hij noemde dialoog een
wezenskenmerk van geloof en
kerk, maar ook van de samenle
ving. „En zeker niet de minste
reden is dat de andere weg, die
van de vastgetimmerde stand
punten, slechts tot verharding
en polarisatie hebben geleid.
Tallozen in onze Kerk hebben
daar meer dan genoeg van."
Vele wegen leiden naar Rome,
maar nog veel meer leiden naar
God, aldus Happel. Het is een
miskenning van Gods grootheid
dat Hij slechts op één manier
kan worden gediend. In de Kerk
moet ruimte zijn voor actieve-
lingen en contemplatieven,
voor vernieuwers en voor tradi
tionalisten. „In plaats van ande
ren uit te sluiten of aan te kla
gen zouden wij verschillen in
beleving en uitdrukkingsvor
men moeten erkennen en waar
deren."
De orde van de franciscanen
gaat van eeuwfeest naar eeuw
feest. Het jubileumjaar voor de
heilige Clara van Assisi is nog
maar net afgesloten of het Anto-
nius van Padua-jaar dient zich
al aan.
Van 19 februari tot en met 15
augustus 1995 zal wereldwijd
worden herdacht dat Antonius
achthonderd jaar geleden, een
jaar na Clara, werd geboren in
Lissabon. Hij overleed in 1231
in de buurt van het Italiaanse
Padua en werd nog geen jaar la
ter al heilig verklaard door paus
Gregorius IX.
De generale ministers van de
franciscaanse orden hebben in
een brief aandacht gevraagd
voor de verdiensten van Antoni
us in zijn korte leven: het evan
gelie verkondigen en zijn mede
broeders onderwijzen in de
theologie. Een Nederlands-
Vlaamse werkgroep is aan het
werk om het eeuwfeest in de
Lage Landen gestalte te geven.
Antonius trad aanvankelijk,
op 15-jarige leeftijd, in bij de
Augustijnen. Onder de indruk
van de martelarendood van de
eerste franciscanen in Marokko,
ging hij in 1220 over naar de or
de van de minderbroeders. Hij
vertrok als missionaris naar
Marokko, werd ziek en beland
de uiteindelijk in Italië.
Hier ontmoette hij Franciscus
van Assisi. die hem benoemde
tot leraar in de godgeleerdheid.
Antonius ontpopte zich als
groot volksprediker. Hij reisde
door Italië en Zuid-Frankrijk,
waar hij de evangelische armoe
de predikte aan de 'ketterse' Al-
Katharen.
Antonius, die in 1947 officieel
tot kerkleraar werd verheven,
werd kort na zijn dood in de
volksdevotie razend populair.
Het verhaal van zijn leven werd
overal verspreid in wonderver
halen.
Antonius geldt als de patroon
van de verloren zaken: wie iets
kwijt is, roept de heilige uit Pa
dua aan.
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON
Uitgave van Dagbtaduitgevenj Damiate bv
DIRECTIE B M Essenberg. G P Arnold (adj), J
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor. Frans
Nypels, Henk van der Post (adj)
OMBUDSMAN: R D Paauw, tel dag. 9.30-
.30 uur071-356215. of per post.
t. (ind. BTW)
per acc.giro autom bet.
per maand 29.30
per kwartaal 85,55 84,55
per jaar ƒ329,30 ƒ328,30
VERZENDING PER POST
ovenge landen op aanvraag
KLACHTEN BEZÓRGING
ma t/m vrij: 18.00-19.30 uur,
zat 10 00-12.00 uur Tel. 071-143241
HET WEER
HANS VAN ES
Regen en veel wind
Na een periode van vijf weken
waarin hogedrukgebieden het
weerbeeld hebben bepaald met
overwegend weinig neerslag, kwam
dit weekeinde een belangrijke wij
ziging in het stromingspatroon. De
Atlantische straalstroom boorde
zich ter hoogte van de 50e breed
tegraad door de continentale blok
kade van hogedruk en onmiddellijk
was de zo vertrouwde wisselvallig
heid terug.
Voordat de eerste van een hele se
rie regenzones ons land had be
reikt, sprintte het kwik op zater
dagmiddag snel omhoog. Het kou
de begin van december was gauw
vergeten bij temperaturen, die op
liepen naar 12 a 13 graden (nor
maal 7 graden). Bij een aanzwel
lende zuidwester lag gisteren al
weer een volgend regengebied over
het land. De hoeveelheden bleven
beperkt tot een paar millimeter.
Later op de dag klaarde het wat op
met opnieuw hoge maxima van 13
graden. De sterke westelijke stro
ming van de Atlantische Oceaan
zorgt er voor, dat de weergebeurte-
nissen elkaar deze week snel op
volgen. De kleine depressie van
gisteren heeft zijn hielen nog niet
gelicht, of de opvolger ligt al weer
gereed.
Na wat opklaringen volgt er van
avond weer regen en veel wind. De
zuidwester voert van over het vrij
warme oceaanwater nog tamelijk
zachte lucht aan met maxima tot
circa 10 graden. Op dinsdag het
zelfde beeld. We profiteren korte
tijd van een hogedrukuitloper; sta
pelwolken wisselen af met zonnige
perioden en het blijft een groot
deel van de dag droog.
Een nieuw frontenstel zwiept over
de oceaan naar het oosten en zorgt
in de avond en nacht voor een vol
gende regenperiode. Ook de rest
van deze week zien we die voortdu
rende afwisseling. Vanaf woensdag
neemt de wind verder toe tot hard
of stormachtig uit het zuidwesten.
Uit die hoek is geen winter te ver
wachten; het hoge temperatuurpeil
blijft gehandhaafd met maxima
van circa 10 graden. Om een grote,
centrale depressie bij IJsland
stroomt later in de week wat kou
dere oceaanlucht binnen met een
paar gure buien. Het kwik daalt
dan naar een graad of 8; de nach
ten blijven vorstvrij.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Noorwegen:
Vrij veel bewolking en
vooral langs de kusten re-
dag mogelijk in het zuiden
af en toe zon. Middagtem-
peratuur van 5 graden in
het zuiden tot om het
vriespunt in het noorden.
gen. In midden-Zweden
overgaand in sneeuw
Morgen af en toe regen,
sneeuw of ijzel. Middag-
temperatuur van -9 in het
noorden tot +3 graden in
het zuiden.
Denemarken:
Vandaag en morgen in de
ochtend regen, 's Middags
op de meeste plaatsen
droog en af en toe zon.
Van tijd tot tijd veel wind.
Middagtemperatuur rond 5 graden
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Bewolkt, van tijd tot tijd buiige regen.
Van-
Voora
Veel wind,
Engelse westkust kans op storm,
daag op de meeste plaatsen droog
en toe zon. Maxima van 6 graden in
noorden tot 10 in het zuiden.
België en Luxemburg:
Bewolkt en perioden n
de kust een harde wind. Middagtempe
ratuur ongeveer 9 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag eerst af en toe zon en op de
meeste plaatsen droog. Later op de dag
vanuit het westen meer bewolking ge
volgd door regen. Morgen eerst enkele
opklaringen, maar 's middags opnieuw
vanuit het westen regen. Middagtempe
ratuur rond 9 graden.
Portugal:
Perioden met zon. maar in het noorden
meer bewolking en af en toe regen. Mid
dagtemperatuur uiteenlopend van 15
graden in het noorden tot 20 in het zui-
Madeira:
Wolkenvelden, maar ook af en toe zon.
Morgen kleine kans op wat regen. Mid
dagtemperatuur circa 23 graden.
Spanje:
1 tijd t
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
WEERRAPPORTEN
DINSDAG 6 DECEMBER 1994
Zono6p maa08332e* Zon onder 16.26
Maan op 11.08 Maan onder20.56
Waterstanden Katwijk
Hoog water 05.10 17.25
Laag water 02.57 13.18
04 december 19 uur:
wolkenvelden,
zon. Langs de
:onnig. Middag
den in het noor-
tijd regen. Elders 1
maar ook perioden r
zuidelijke costa's vr
temperatuur van 15 j
den tot 21 in het zuid
Canarische Eilanden:
Op de zuidelijke stranden flin
perioden.
Droog. Middagtemperatuur ongeveer 25
Marokko:
Westkust: flink wat z
dagtemperatuur tusse
w 10 12 6 2.0
w8 13 6 3.0
rzw 12 12 9 2.0
Barcelona half bew.
n 26 ir
n 23 graden in het Bordeaux
uiden. Brussel
Zuid-Frankrijk:
Overwegend t
Morgen langs de kust van de Middel
landse Zee perioden met zon, elders nog
kans op regen. Middagtemperatuur tus
sen 12 en 16 graden.
Mallorca en Ibiza:
Flinke perioden met zon en droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 20 graden,
morgen iets lager
rest i
Italië
droog. Middagtemperatuur van 11 gra
den in het noorden tot 17 graden in het
Griekenland en Kreta:
Vrij zonnig, maar vooral in het noorden
ook enkele wolkenvelden. Droog. Mid
dagtemperatuur tussen 13 en 17 gra-
Turkije en Cyprus:
In het oosten en op Cyprus nog wolken
velden, elders flinke perioden met zon.
Overal droog. Middagtemperatuur van
13 graden op de Dardanellen tot 19 op
Cyprus.
Duitsland:
Vandaag enkele opklaringen, maar ook
wolkenvelden en perioden met regen
Morgen weinig verandering. In het noor
den nog steeds van tijd tot tijd veel
wind. Middagtemperatuur vandaag rond
10 graden, morgen enkele graden lager.
Zwitserland:
Overwegend bewolkt e
De meeste neerslag
van de Alpen. De sneeuwgrens ligt rond
1500 meter. Maxima circa 9 graden.
Oostenrijk:
Vrij veel bewolking en vooral vandaag af
en toe regen, boven de 1500 meter
sneeuw. Morgen in het zuiden enkele
opklaringen. Middagtemperatuur tussen
7 en 10 graden.
io 1 1 -6 0 0
:o 1 20 11 0.0
w3 11 5 3.0
Casablanca half bei
Johannesburg weerlic
HEINZ
TTfn/ 7F^
I I Z'M<S£fe H£H0,
1 1 i|\ J£ KR/J6TH3T fis/£7
1 1 1§k jK.
AZAPO f
MJ li
7LT
i^rj^llÜSS
I
jli/wu
1
- vo*""
--
WfcT IS HEHOHFHO
HBT WEZK IS
V/P EZ PEOAANÜ
