IAEA mag Russisch kernafval bekijken Nederlanders antwoorden niet op satellietboodschappen Buitenland Passagiers Achille Lauro mogelijk naar Oman Koninklijke prijsstier Berlusconi sluit pensioendeal met bonden Opnieuw bombardement Grozny DONDERDAG 1 DECEMBER 1994 ;c Agentur CPO Geas Gaten in boegdeuren Poolse veerboot helsinki Finse inspecteurs hebben de Poolse veerboot Pomera- nia verboden uit te varen nadat ze gaten in de boegdeuren had den ontdekt. De Pomerania stond deze week op het punt van Helsinki naar Gdansk te varen. In de boegdeuren zaten niet al leen gaten, ook de ophanging en de sluiting waren ondeugdelijk. De inspecteurs besloten het schip af te keuren, omdat ze een herhaling van de ramp met de veerboot Estonia vreesden. De Estonia zonk op 28 september. Bij de ramp, veroorzaakt door kapotte boegdeuren, vielen ruim negenhonderd doden. Palestijn doodt Israëlische met bijl telaviv» Een 25-jarige Palestijn heeft gisteren in de Israëlische stad Afula een vrouwelijke soldaat met een bijl doodgeslagen. Daarna is hij door voorbijgangers overmeesterd. Bij zijn verhoor vertelde hij de politie dat hij wraak wilde nemen voor de arresta tie van zijn broer, die in een Israëlische gevangenis zit op ver denking van activiteiten voor Harnas, de islamitische verzetsbe weging in de bezette gebieden. Zelf zou hij.tot Arafats Fatah-be- weging behoren. Te weinig uitdagers Major londen Tegenstanders van de Britse premier Major die zijn lei derschap ter discussie wilden stellen, zijn er gisteren niet in ge slaagd de 34 benodigde stemmen te vergaren om Major uit te dagen. Major kan daardoor het komende jaar weer optreden als leider van de Conservatieve Partij. Mogelijk speelde Majors be sluit om acht partijleden te schorsen die maandag tegen de ver hoging van de Britse bijdrage aan de EU stemden, een doorslag gevende rol. De acht konden daardoor niet meestemmen over het leiderschap van de partij. Arafat collecteert 220 miljoen bijeen brussel Donorlanden hebben de Palestijnse leider Arafat giste ren ongeveer 220 miljoen gulden aan hulp toegezegd voor het scheppen van arbeidsplaatsen en het dekken van uitgaven in de Palestijnse autonome gebieden. Het hoofd van de Palestijnse delegatie naar de tweedaagse conferentie van donorlanden, Na bil Shaath, sprak van 'een zeer belangrijke stap voorwaarts'. Arafat had dinsdag gewaarschuwd dat als verbetering van de le vensstandaard uitblijft, arme Palestijnen meer en meer in de ar men worden gedreven van extremistische organisaties die tegen het vredesproces met Israël zijn. Binnenkort dialoog IRA-Londen Belfast De Britse regering en Sinn Fein, de politieke vleugel van het verboden Ierse Republikeinse Leger (IRA), hebben aan het begin van de week in stilte voor het eerst contact met elkaar ge had om het begin voor te bereiden van een formele dialoog. Dat heeft de voorzitter van Sinn Fein, Gerry Adams, gisteren bekend gemaakt. De Britse regering heeft bevestigd dat een officiële dia loog ophanden is. V-raad handhaaft sancties Libië new york De Veiligheidsraad van de Vejrenigde Naties heeft gis teren besloten de sancties tegen Libië te handhaven. De straf maatregelen moeten de Libische lëider Gaddafi bewegen de ver dachten van de bomaanslag op PanAm-vlucht 103 uit te leveren. De aanslag vond plaats op 21 december 1988 boven het Schotse Lockerbie. Alle 259 inzittenden van het vliegtuig en elf mensen op de grond kwamen om. Piloten zien niets in Iberia-akkoord madrid De vakbond van de Spaanse piloten heeft zich gisteren tegen het akkoord over een saneringsplan gekeerd dat andere bonden hebben afgesloten met luchtvaartmaatschappij Iberia. De piloten eisen een volledige herstructurering van het noodlij dende Iberia. De hoofdonderhandelaar van de pilotenvakbond, Armando Guajardo, verklaarde dat het inleveren van loon alleen niet genoeg is om de luchtvaartmaatschappij te redden. napels anp De passagiers van de Acliille Lauro, die gisteren van dit bran dende schip zijn geëvacueerd, worden vandaag overgebracht naar twee Amerikaanse vlieg dekschepen. Dat zegt manager N. van der Glas van Cruise Travel, de organisatie die voor bijna honderd Nederlanders een trip met de Acliille Lauro regelde. De bestemming van de Amerikaanse schepen iè nog niet helemaal zeker, maar de oliestaat Oman wordt genoemd. De Nederlanders zitten nog bijna allemaal op de Hawaiian King, het schip dat ze gisteren oppikte. Die boot raakte echter te vol en andere schepen werd gevraagd mensen op te nemen. Van de Nederlanders hoefden er maar vijf te verschepen. Die gingen naar de Burda. De brand heeft aan twee mensen het leven gekost: een 68-jarige Duitser en een 66-jari- ge Brit. Het schip, eigendom PDS-top hongert uit protest tegen fiscus BERLIJN AFP-Rtf De Duitse politie heeft gister avond laat een einde gemaakt aan een protestactie van de PDS, de erfopvolger van de voormalige Oostduitse commu nistische partij SED. Ongeveer tachtig aanhangers en leiders van de partij hadden een over heidskantoor bezet. Daar be gonnen ze een hongerstaking tegen een aanslag van de fiscus die, naar zij zeggen, de partij dreigt te ruïneren. Het geschil draait om een aanslag van 67 miljoen mark over de eerste helft van 1990. Het betreft maatschappijen die sindsdien in handen zijn over gegaan van het privatiserings bureau Treuhand, aldus Gregor Gysi, de voorzitter van de PDS- parlementsfractie. Volgens het ministerie van financiën betreft de PDS-schuld echter vooral be dragen die zijn verschuldigd over de verkoop van gebouwen na de val van de Muur. Atoomagentschap kan zich over omstreden methode uitspreken Rusland gaat de fel omstreden methode om kernafval langs rivieren in de grond te injecteren, onderwerpen aan goedkeuring van het Internationaal Atoom Energie Agentschap (IAEA) in Wenen. Dat heeft een hoge ambte naar van Minatom, het Russische ministerie voor atoom energie en -industrie, tegenover deze krant verklaard. moskou hans geleunse correspondent Volgens Viktor Ochonov, chef van de Minatom-afdeling voor kernenergie en kernafval, zal Rusland 'hoogstwaarschijnlijk' de omstreden injecties stopzet ten als het atoomagentschap die als onveilig afwijst. Er be staan voor deze lozingen, die in Rusland al meer dan dertig jaar plaatsvinden, geen internatio nale normen. Maar het IAEA hanteert als 'aanbeveling' dat kernafval in vaste vorm en to- Palestijnen worden ontwapend taal afgescheiden van het milieu wordt opgeslagen. Ochonov: „Onze experts pro beren nu de goedkeuring van de internationale atoomgemeen schap te krijgen. Wij zijn eind jaren '50 met de injecties be gonnen na diepgaand, zorgvul dig wetenschappelijk onder zoek. In al die jaren is er nooit een incident geweest. Alles wijst erop dat dit een uiterst veilige methode is". Ochonov bestrijdt dat de ra dio-actieve vloeistoffen (het gaat om strontium en caesium) terecht kunnen ko men. Volgens de milieu-organi satie Greenpeace en de Ameri kaanse krant New York Times is dit bij ten minste een van de drie 'injectieplaatsen' wel ge beurd. Het offensief van Minatom vindt plaats tegen de achter grond van een verwoede strijd tussen de Russische kernener gielobby en delen van het Rus sische parlement, gesteund door milieugroeperingen, over controle op en beheer over het kernafval. Minatom en andere ministeries, waaronder dat van defensie, boekten vorige week in de Doema, het parlementaire Lagerhuis, een overwinning toen een wet op het gebruik van radioactief afval werd wegge stemd. De wet verbood de door Minatom voorgestane injecte- ring van afval. londen De Britse koningin-moeder woonde gisteren een veiling bij v duizend Britse ponden van eigenaar wisselde. De moeder van koningir een enkele weken geleden opgelopen verwonding nog steeds met ee 'aar een van haar prijsstieren voor Elizabeth loopt als gevolg van i stok en verband om haar been. foto reuter Algemene staking in Italië gaat morgen niet door Libanon gaat de Palestijnse vluchtelingen ontwapenen en stuurt zonodig het leger de vluchtelingenkampen in als de Palestijnen niet meewerken. Dat is in regeringskringen ver nomen. De beslissing van het kabinet komt na een botsing, het afgelopen weekeinde, in het kamp Ein al-Helweh bij Sidon tussen voor- en tegenstanders van PLO-leider Arafat. Bij die gevechten vielen acht doden. rome eelco v correspondent De Italiaanse vakbonden en de regering- Berlusconi hebben vanochtend, na 24 uur vergaderen, een akkoord bereikt over de bezuinigingen op het staatspensioenstei- sel. De algemene staking die voor morgen op het programma stond, zal als gevolg hiervan door de bonden worden afgelast. De vakbonden kregen de garantie dat de koopkracht voor gepensioneerden gehand haafd blijft. Het door de regering afgekon digde verbod om het volgend jaar op basis van anciënniteit met pensioen te gaan, zal komen te vervallen op het moment dat het parlement een door de regering te presen teren definitieve hervorming van het pen sioenstelsel goedkeurt. De bonden kregen van Berlusconi de garantie dat dit vóór 31 maart 1995 zal gebeuren. Het akkoord is een overwinning van de bonden, die als voornaamste eis hadden dat de bezuinigingen op de pensioenen worden losgekoppeld van de begroting voor 1995 en dat een hervorming van het pen sioenstelsel wordt voorgelegd aan het parle ment. Alle oppositiepartijen en ook de rege ringspartij Lega Nord steunden de vakbe weging hierin. Berlusconi stelde als voor waarde dat het totaal te bezuinigen bedrag van 55 miljard gulden niet in gevaar komt. Nu de hindernis van de pensioenen is ge nomen, zal de behandeling van de begro ting in het parlement waarschijnlijk geen problemen meer opleveren. Beide kamers moeten voor het einde van het jaar hun goedkeuring geven. De begroting ligt op het ogenblik in de Senaat, waar de regeringsco alitie over een minimale meerderheid be schikt. Deze situatie was voor Berlusconi gevaarlijk vanwege de opstelling van de Le ga Nord. van de Napolitaanse reder Star- lauro, staat nog steeds in brand en maakt slagzij. De kans dat het schip zinkt, is echter klein. De brand ontstond gistermor gen door nog onbekende oor zaak. De geredde Nederlandse reisleidster Janet van der Hoek van reisbureau Cruise Travel meldde gisteravond echter dat het vuur in de machinekamer is ontstaan. Het schip voer toen voor de kust van Somalië. Behalve de Nederlanders be vonden zich 214 Zuidafrikanen, 150 Duitsers, 92 Britten, 19 Itali anen, 8 Zwitsers, 2 Fransen, 2 Israëli's en 2 Belgen aan boord. Over de nationaliteit van de be manningsleden is geen mede deling gedaan. De Achille Lauro, die ooit voer als het Nederlandse passa gierschip Willem Ruys, werd wereldnieuws toen het in 1985 op de Middellandse Zee werd gekaapt door vier Palestijnen. Grozny Afgelopen nacht is opnieuw een bombardement uitgevoerd op de Tsjetsjeense hoofdstad Grozny, maar Rusland ontkent daarmee iets te maken te hebben. Niet-geïdenti- ficeerde gevechtsvliegtuigen bestookten het vliegveld en de buitenwijken van de stad. Om zes uur vanmorgen liep het ultimatum af van de Russische president Jeltsin. Hij eist de vrijlating van enkele tientallen gevangen genomen Russen. Als Tsjestjenië daar niet op in gaat, zal Rusland militair ingrijpen. In plaats daarvan zijn vanochtend echter onderhande lingen begonnen. De bergrepubliek Tsjetsjenië maakte zich in 1991 los van de Russische Federatie. Op de foto een oude Tsjetsjeen die te paard zijn hoofdstad verdedigt, foto epa VN-militairen moeten lachen om minister Voorhoeve zagreb-pleso maurice Hoongelach vult de barak vol blauwhelmen. Op de VN-basis Pleso in Kroatië volgen honderd Nederlandse VN-militairen het RTL-nieuws. Ze zien hoe minister Voorhoeve van defensie de Tweede Kamer probeert uit te leggen waarom de gegijzelde Nederlandse blauwhelmen nog steeds vastzitten in Oost-Bosnië. „Er is op z'n minst sprake van een communicatieprobleem tussen de VN en de Bosnische Serviërs." Die keurige minister Voorhoeve toch. De blauwhelmen in hun 'Holland Huis' weten wel beter. Velen van hen hebben eerder al moeiza me tochten door Bosnië ondernomen en kennen het getreiter van de Bosnische Serviërs. Het 'communicatieprobleem' waarover de bewinds man rept, is voor de militairen absoluut het un derstatement van de dag. De avond ervoor hadden enkele officieren met een mengeling van cynisme en voorzichtigheid gereageerd op het nieuws dat de Bosnisch-Servi- sche legerleiding akkoord was gegaan met de vrijlating van de Nederlanders: zeventig verlof gangers en twintig begeleiders van een brand stoftransport. „Een belofte is hier niets waard", klonk het waarschuwend. De Nederlandse eenheden in Bosnië onder vinden nu ten volle in welke precaire fase de VN- missie is beland. Negentig landgenoten worden al vijf dagen gegijzeld. Nederlandse blauwhel men in de enclave Srebrenica die dinsdag onder Servisch vuur kwamen te liggen, vroegen tever geefs om NAVO-luchtsteun aangezien de VN doodsbang zijn voor escalatie van de vijandelijk heden. Nederlandse VN-eenheden kunnen Sre brenica niet meer uit, verse eenheden blijven steken in Kroatië. De Bosnische Serviërs vernederen de Unpro- for-troepen en de blauwhelmen ondergaan machteloos alle manipulaties. Onder de Neder landse militairen groeien de frustraties, wat een enkeling brengt tot de uitspraak dat de VN har der moeten optreden. Maar anderen vrezen de represailles van de Serviërs. Hoe weinig geloof rtioet worden gehecht aan uitspraken van hooggeplaatste Serviërs, bleek gisteren weer eens. De Nederlandse overste La- vies, die in Sarajevo alle Nederlandse konvooien over Bosnisch grondgebied coördineert, zocht in de loop van de dag de Bosnische Serviërs op toen duidelijk werd dat de gijzeling van de ne gentig Nederlandse blauwhelmen gewoon door ging. Met in zijn hand de officiële, schriftelijke toestemming vanuit het Servische hoofdkwartier in Pale dat de konvooien gisteren verder konden rijden. In Lukavica, niet ver van Sarajevo, hoorde de Servische majoor Indic zijn Nederlandse collega welwillend aan. Indic coördineert alle Servische checkpoints in de regio, ook de posten die de Nederlandse konvooien moeten passeren. Over ste Lavies kreeg geen poot aan de grond. „U krijgt van mij een telefoontje", zei Indic nog, maar in Sarajevp werd gisteren niets meer ver- Voor het VN-commando in Sarajevo is het na vijf dagen nog volledig gissen naar de toestand waarin de zeventig Nederlandse verlofgangers zich bevinden. Er is geen enkel contact met hqn geweest. Men heeft geconstateerd dat elektroni sche boodschappen die vanuit Sarajevo per sa telliet worden gestuurd naar de apparatuur waarover de gegijzelde blauwhelmen beschik ken, zijn aangekomen. Maar er is geen enkele re actie teruggekomen. Het kan zijn dat de appara tuur niet goed functioneert, maar het is ook mo gelijk dat de Servische bewakers verhinderen dat de Nederlanders de satellietzender gebruiken. Ook de militaire waarnemers van de VN, die normaal gesproken in het veld de zeer belangrij ke 'ogen en oren' zijn van het VN-commando in Sarajevo, kunnen niets doen. Ze hebben huisar rest gekregen van de Bosnische Serviërs. Zelfs de exacte plaats waar de zeventig zijn gestrand, staat niet vast. De hoogste VN-militair in de moslim-enclave Srebrenica, overste Evers, heeft via plaatselijke Servische contacten gepeild waar zijn eenheid zich zou kunnen bevinden. Men neemt aan dat ze in of bij het plaatsje Bratunac staan, op korte afstand van de VN-veiligheidszo ne Srebrenica. Ook is niet bekend hoe de zeventig worden behandeld door de Bosnische Serviërs. VN-offi- cieren in Zagreb en in Sarajevo gaan ervan uit dat de gegijzelden niet worden bedreigd, gezien de ervaringen die elders zijn opgedaan met vast gehouden blauwhelmen. De twintig Nederlanders die deel uitmaken van een brandstoftransport dat wordt vastge houden in Papraca, kunnen wel van satellietver bindingen gebruik maken en melden dat ze goed worden behandeld. Tevens is duidelijk dat ze zijn ondergebracht in een schoolgebouw en dat ze controle hebben over hun eigen wapens. De voedselvoorraden die de konvooien stan daard bij zich hebben, beginnen echter wel op te raken. Normaal nemen de blauwhelmen bij een verplaatsing altijd voor een week eten mee. Intussen wordt er al rekening mee gehouden dat de blokkade van de twee Nederlandse kon vooien nog zeker twee dagen zou kunnen duren. De schriftelijke toestemming die de transporten hadden om gisteren hun tocht voort te zetten, gold voor slechts één dag, en voor één route. Volgens de bizarre bureaucratische routine die de Bosnische Serviërs er op na houden, moet nu een geheel nieuwe procedure worden gestart om weer toestemming te krijgen het Servische grondgebied te passeren. Als die toestemming er al komt, dan kost dat minimaal twee dagen. En dan nog is het niet gezegd dat die toestemming iets waard is. Khamenei als nieuwe leider van shi'ieten genoemd Groot-ayatollah Ali Araki, de hoogste leider van de honderd miljoen shi'itische moslims in de wereld, is in Teheran overle den, zo heeft de Iraanse radio gemeld. Ofschoon de Iraanse regering officieel geen zeggenschap heeft over de opvolging van Araki, heeft ze al wel gesteld dat de volgende mar ja ala een Iraniër moet zijn. Het hoofd van de Iraanse justitie, ayatollah Mo hammed Yazdi, zei gisteren dat Irans geestelijke leider ayatollah Ali Khamenei geschikt is om de shi'ieten in de wereld te leiden. Khamenei neemt binnen de shi'itische hiërarchie geen hoge positie in. Hij is pas vijf jaar ayatollah en voldoet niet aan de eisen die worden gesteld voor promotie tot groot-ayatollah. Iran, dat zichzelf als middelpunt van de islamitische wereld be schouwt, wil hem graag naar voren schuiven als de leider van de shi'ieten. De overleden Araki heeft vrijwel zijn hele leven ge woond en gewerkt in de heilige stad Qom. Vandaag is hij daar ook begraven. Hij moet zeker honderd jaar oud zijn geweest, al weet niemand precies zijn leeftijd omdat zijn geboorte r is geregistreerd. Tapie even ontsnapt aan faillissement parus hans gertsen correspondent Bernard Tapie is gisteren door het oog van de naald gekropen. De Franse zakenman, voetbal bons en politicus ontsnapt dankzij een uitspraak van de Parijse handelsrechtbank voor lopig aan een faillissement. Zou dat wel zijn uitgesproken, dan zou Tapie automatisch voor vijf jaar onverkiesbaar zijn geworden. Dat zou voor hem een lelijke tegenvaller zijn, want hij wil volgend jaar een gooi doen naar het burgemeester schap van Marseille. Tapie, bij de laatste Europese verkiezin gen goed voor bijna twaalf pro cent van de stemmen, over weegt bovendien om zich kan didaat te stellen voor het presi dentschap. Vorige week werd Tapie door twee andere tribunalen al ver oordeeld tot de onmiddellijke terugbetaling van een lening van 120 miljoen gulden aan zijn bank en tot het betalen van een boete van ruim 21 miljoen gul den wegens het ontduiken van belastingen invoerrechten. De Parijse handelsrechtbank moest zich deze Week buigen over de vraag of vier van Tapies ondernemingen, waaronder twee holdings waarvoor hij per soonlijk voor honderd procent garant staat, nog levensvatbaar zijn. Volgens voorzichtige schat tingen bedraagt de waarde van de bedrijven, inclusief de twee holdings waarin Tapies privébe- zit is ondergebracht, maximaal vijfhonderd miljoen franc (ruim 165 miljoen gulden). Tapie en zijn bedrijven staan echter voor ruim 1,3 miljard franc (ruim 430 miljoen gulden) in het krijt bij de bank Crédit Lyonnais en een dochter van die bank, de SBDO. De handelsrechtbank lijkt ech ter toch nog mogelijkheden te zien om een deel van het Tapie- imperium te redden. Om dat te onderzoeken, heeft Tapie nu een half jaar uitstel van betaling gekregen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 9