Dialoog onderwerp
Pastoraal Overleg
fV
'Kerken laten deskundigheid onbenut'
P
Kerk Samenleving
Interkerkelijke aanpak
seksueel misbruik nodig
Engelse homo's protesteren in
rk-kerkdienst met condooms
9
ENSI
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1994
DICK VAN DER PI
BUITENLAND KORT
Duitse moslims
In Duitsland is een centrale
raad van moslims opgericht.
Deze komt in de plaats van
de Islamitische werkgroep in
Duitsland. De oude bena
ming was geen goede aan
duiding voor de koepelorga
nisatie. Bij de centrale raad
zijn 15 moslimorganisaties
met meer dan 1200 moskee-
en aangesloten. Zij represen
teren ongeveer 70 procent
van de ongeveer drie miljoen
moslims in Duitsland.
Kinderbisschop
Bisschop Maria jepsen van
de Evangelische Kerk in
Hamburg installeert volgen
de week maandag drie 'kin
derbisschoppen'. Daarmee
wordt een bijna 700 jaar ou
de traditie in ere hersteld.
Svenja Scheele (12), Felix
Brünchen (11) en .Nadine
Gabbert (12) zullen hun
ambt tot 28 december bekle
den. Zij moeten de aandacht
vestigen op de positie van
kinderen in kerk en samenle
ving. Dit gaan ze doen door
preken te houden en door
voor te gaan in een kinder
processie. Verder komt er
een podiumdiscussie over de
rechten van het kind.
Racisme
De Britse kerken hebben gis
teren in een petitie, voorzien
van ruim 30.000 handteke
ningen, geprotesteerd tegen
de uitzetting van illegalen.
De actie is een initiatief van
de kerkelijke commissie te
gen racisme en van de Britse
Raad van Kerken. De petitie
is aangeboden aan de minis
ter van binnenlandse zaken.
De petitie volgt op de dood
van een illegale Nigeriaan die
op de vlucht voor de politie
van een flatgebouw viel. Het
gebeurde op een vroege zon
dagmorgen toen Joseph
Nnalue op het punt stond
naar de kerk te gaan. Hij laat
een zwangere vrouw en twee
kleine kinderen achter. ,,VeeI
gezinnen van illegalen leven
in grote angst", zei de angli
caanse bisschop Roger Sains-
bury van Barking bij de aan
bieding van de petitie. „De
wetten moeten soepeler wor
den toegepast. Anders ko
men er meer trauma's, meer
ellende en misschien wel
meer doden." In de petitie
vragen de ondertekenaars
uitzetting stop te zetten van
illegalen die langer dan vijf
jaar in Groot-Brittannië wo
nen of die kinderen hebben
die in het Verenigd Konink
rijk zijn geboren.
Ierse RK Kerk
De Rooms-Katholieke Kerk
in Ierland gaat priesters die
zich schuldig hebben ge
maakt aan het seksueel mis
bruiken van kinderen hard
aanpakken. Dit heeft kardi
naal Cahal Daly gisteren ge
zegd in een reactie op twee
gevallen waarbij priesters
zich aan kinderen hadden
vergrepen. „De Kerk denkt er
niet aan zulke zaken in de
doofpot te stoppen of wie
dan ook de hand boven het
hoofd te houden", aldus de
kardinaal in een interview
met de BBC, dat was opge
nomen in Armagh, het cen
trum van de Ierse RK Kerk.
Verdachten zullen onmiddel
lijk aan de politie worden
overgeleverd zodra er duide
lijke aanwijzingen zijn. Het
verraad dat de Kerk voelt, is
niets vergeleken met de pijn
van de slachtoffers en hun
familieleden. Levens worden
verwoest, aldus Daly. Pries
ters die zich daaraan schul
dig hebben gemaakt, moeten
een therapeutische behande
ling ondergaan. Verder mo
gen ze in hun werk nooit
weer met kinderen te maken
krijgen, zdl de kardinaal.
Bisschoppen zullen komend weekeinde hoofdzakelijk luisteren
Het Landelijk Pastoraal Overleg, het inspraakorgaan van
de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland, wijdt zich ko
mend weekeinde geheel aan het thema dialoog. Kortge
leden heeft een door de bisschoppen ingestelde dialoog
commissie voorstellen gedaan die moeten leiden tot het
einde van de polarisatie.
den haag ANP1989 het LPO een 'kolos op le
men voeten'. Het had toen 25
aanbevelingen over diakonie en
maatschappij geformuleerd, die
door nadere concretisering dui
delijker moesten worden, aldus
Simonis. Zijn collega Ernst zei
toen dat het LPO 'geen nieuwe
gezichtspunten' naar voren had
gebracht.
Desalniettemin spraken de
bisschoppen in 1991 uit dat ze
een voortzetting van het LPO
wilden. Het is volgens hen niet
alleen een platform waarop de
katholieke geloofsgemeenschap
in Nederland tot een zinvolle
uitwisseling van gedachten
komt, maar het vervult ook een
goede functie als plaats van
ontmoeting en bemoediging.
LPO, waar voor
De bisschoppen zullen zich bij
de LPO-zitting 'luisterend' op
stellen, zei kardinaal Simonis.
Ruim een week later bespreken
zij zelf het rapport van de com
missie. Van het LPO wordt ver
wacht dat het tot een praktisch
model voor de binnenkerkelijke
dialoog komt.
Het LPO wordt altijd voor een
periode van vier jaar bijeenge
roepen. Deelnemers zijn de ze
ven bisschoppen en vier hulp
bisschoppen, acht afgevaardig
den per bisdom en verder verte
genwoordigers van orden en
congregaties, kerkelijke en
maatschappelijke werkvelden
plus twaalf gecoöpteerde leden.
Kardinaal Simonis noemde in
het eerst het bisdom Roermond
aanwezig is, zal niet alleen the
ma's behandelen die door de
bisschoppen zijn aangedragen.
Er is nu ook ruimte ingebouwd
voor de behandeling van actue
le zaken. Daartoe hebben de
bisschoppen vorig jaar besloten.
Verder is het nieuwe LPO bre
der en evenwichtiger van sa
menstelling. Naast de bisschop
pen en de 56 afgevaardigden, de
kern van de 120 deelnemers, en
de vertegenwoordigers van de
organisaties, kan het bestuur (in
het kerkelijk jargon agenda
commissie geheten) zelf 12 le
den benoemen uit groeperin
gen waarvan de aanwezigheid
van belang is voor een goede af
spiegeling van de geledingen in
de rk-geloofsgemeenschap. Uit
bewegingen die op kerkelijk ter
rein actief zijn en uit theologen.
De Acht Mei Beweging heeft af
gelopen weekeinde besloten het
LPO te vragen één of meer
mensen uit haar midden als ge
coöpteerde leden te kiezen.
Er moet een interkerkelijke
klachtenprocedure komen
voor de aanpak van seksueel
misbruik door predikanten en
pastores. Een gezamenlijke
commissie zou de klacht kun
nen onderzoeken, waarna de
betreffende kerk zelf maatre
gelen neemt. Verder is een be
roepscode voor predikanten
hard nodig.
Dit is de uitkomst van een
beraad over dit onderwerp,
dat gisteren in Driebergen is
gehouden. Daaraan werd deel
genomen door vertegenwoor-1
digers van de drie Samen op
Weg-kerken (hervormd, gere
formeerd, luthers) en van drie
'kleine' kerken (doopsgezind,
remonstrant en vrij-evange-
lisch).
Tot dusver hebben alleen de
Gereformeerde Kerken in Ne
derland dergelijke richtlijnen.
De andere kerken laten vaak
klachten over seksueel mis
bruik behandelen door com
missies die ook andere vor
men van laakbaar gedrag be
oordelen.
De kleine kerken willen wel
aan een gezamenlijke proce
dure meedoen. Zij kunnen in
eigen kring moeilijk voldoende
mensen met de juiste deskun
digheid en distantie vinden
om een eigen commissie op te
zetten.
De gereformeerde synode
aanvaardde dit voorjaar een
regeling waarbij een onafhan
kelijke commissie de klachten
onderzoekt. Zij brengt dan een
dringend advies aan de Kerk
over schorsing of ontheffing
uit het ambt als een predikant
over de schreef is gegaan.
Deze regeling betekent
rechtsgelijkheid, zowel voor de
klager als de aangeklaagde, en
waarborgt ook onafhankelijk
heid. Er is altijd sprake van be
langenverstrengeling als een
kerkeraad over een klacht van
een gemeentelid moet oorde
len. Bovendien heeft een lan
delijke commissie de benodig
de deskundigheid, wat van een
kerkeraad kan worden betwij
feld.
Symposium markeert het einde van het Areopagus-beraad
Kerken maken volgens emeri
tus-hoogleraar public relations
A. van der Meiden te weinig ge
bruik van deskundigheid van de
eigen gemeenteleden. „De ken
nis. van een gemeentelid die
door de week als accountant
werkt, kan ook in het kerkewerk
uitstekend benut worden", zei
Van der Meiden in Hilversum
op het symposium 'Kansen voor
kerken'.
Het symposium, bedoeld als
heroriëntatie op het manage
ment van kerken, markeert het
einde van het zogenoemde
Areopagus-beraad. De zakenlie
den C. den Hollander en J. van
der Beek, twee kerkelijk betrok
ken gereformeerden, zagen in
de jaren tachtig de leegloop van
vele kerken met lede ogen aan.
Waarom maken die kerken
geen gebruik van marketing
technieken om hun 'produkt'
aan de man te brengen, vroegen
de twee zich af.
De twee zakenvrienden be
sloten in 1987 tot de oprichting
van het Areopagus-beraad. Met
de naam verwezen zé naar het
optreden van Paulus op de berg
Areopagus in Athene, dat vol
gens hen getuigde van zo'n
aanpak. Den Hollander en Van
der Beek verzamelden twaalf
leidinggevende personen uit het
bedrijfsleven, de politiek en de
wetenschap. Na een jaar brain
stormen benaderde deze groep
deskundigen een aantal kerken.
Zeven jaar later constateren
de oprichters dat hun werk is
gedaan, het beraad heeft zich-
Prof. dr. A.
zelf overbodig gemaakt. Vooral
de Gereformeerde Kerken in
Nederland en de Remonstrant
se Broederschap hebben hun
voordeel gedaan met de advie
zen, zo constateren ze tevreden.
Er wordt binnen die genoot
schappen bijvoorbeeld bedrijfs
matiger nagedacht over na te
streven doelen en de middelen
die daarvoor beschikbaar zijn.
Ds. P. Boomsma, synodevoor
zitter van de Gereformeerde
Kerken in Nederland, beaamt
de constatering van de Areopa-
gusoprichters. Er is in de Gere
formeerde Kerk inderdaad een
proces in gang gezet waarbij
een 'meer zakelijke toon' werd
aangeslagen, en dat proces is
volgens hem versterkt door de
adviezen van het beraad. En dat
er bij de Remonstranten iets is
veranderd staat volgens
Areopus-oprichter Van der Beek
als een paal boven water: ze
haalden enkele jaren geleden
zelfs een organisatiebureau bin
nen om advies te krijgen over
de manier waar ze zich beter
konden 'verkopen'.
Het beraad ondervond bij de
gesprekken met de kerken in
eerste instantie vaak tegenwer
king, vooral door de gehanteer
de taal. In de vocabulaire van de
Areopagus-leden is de kerk een
bedrijf, het woord van God het
produkt, en de dominee de on
dernemer. Van der Beek: „Ten
diepste is de doelstelling van
een kerk natuurlijk totaal ver
schillend dan die van een be
drijf. Het evangelie is wat an
ders dan zeeppoeder. Maar
waarom zou je bij het realiseren
van je kerkelijke doelstelling
niet gebruik maken van be
drijfsmatige strategieën?"
De sprekers op het symposi
um waren het met elkaar eens:
bedrijfsmatig denken bij het be
sturen van kerkgenootschappen
wordt steeds populairder. Maar
tegelijkertijd konden ze instem
men met Van der Meiden. De
kerk laat inderdaad kansen lig
gen doordat de deskundigheid
in de kerkbank vaak niet wordt
geraadpleegd. „Maar er is een
begin gemaakt", constateert
Van der Meiden. „De volgende
stap zou kunnen zijn dat de
voorzitter van een synode niet
meer automatisch tevens predi
kant is. Want een synodevoor
zitter is in de eerste plaats
manager."
BEROEPINGSWERK
Veertien homoseksuelen hebben een rk-kerk
dienst in Londen verstoord uit protest tegen de
Vaticaanse afwijzing van kunstmatige geboorten-
beperking. In de Westminster-kathedraal lieten
zij 55 met helium gevulde condooms los die naar
het bijna 40 meter hoge plafond zweefden. „Con
dooms houden aids tegen; condooms redden le
vens", zongen de demonstranten.
Met haar verbod op voorbehoedmiddelen ont
moedigt de Rooms-Katholieke Kerk de toepassing
van een effectieve methode om aids tegen te hou
den, zei Peter Tatchell van de homoseksuele ac
tiegroep Outrage (grof schandaal) in een geïm
proviseerde preek tot de verbouwereerde kerk
gangers. De Kerk veroordeelt miljoenen mensen
ertoe met het aidsvirus te worden besmet.
De 55 condooms stonden symbool voor de 55
mensen die over de hele wereld aids opliepen in
de tien minuten die het protest duurde, aldus
Tatchell.
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Zaandam-, G R. van der
Vegt, predikant voor bijzondere werk
zaamheden te Amsterdam (geestelijk
verzorger van de verpleeg- en verzor
gingshuizen in de regio Amsterdam),
wonende te Zaandam, die dit beroep
heeft aangenomen; te Pïershil: J.F
Kievit, kandidaat te Barneveld; te
Aalburg: H. Russcher te Polsbroek; te
Lunteren: J. Veldhuijzen te Putten
Aangenomen: naar Franeker en Her-
bayum: L A. Bergstra te Dantuma-
woude (part-time).
Bedankt: voor Hendrik-ldo-Ambacht
(wijkgemeente Elim): U.W. van Sloot-
en te Bergschenhoek.
Bos, Nieuwe Achtergracht 81-3,
1018 WN Amsterdam, tel. 020-
6384068.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen, te Stadskanaal (wijk zuid):
A.M, de Hullu te Rozenburg; te Ca-
pelle aan den IJssel: G. Zomer te 't
Harde; te Nijkerk (2e pred.plaats): A.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Elburg: P. den Butter ti
Driebergen.
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
DOOR.
c>bze w
EL<AAR
sl-aa tJ.
ÏNJDER.DAAD. AVAAR. daarwa
KREEG. «O EEAJ KEURiSE
VERwySBRiEF VOOR D6
CHiRüee. MEE.
COLOFON
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoo
OMBubHSMANanRdDr PalLwMel dag
11.30 uur 071 -356215. of per post
HOOFDKANTOOR:
Telefoon 071-3
POSTADRES
54,2300 AB Leiden
Redactie 071-321921
KLACHTEN BEZORGING
ma t/mvnj 18.00-19.30 uur,
zat 10 00-12.00 uur. Tel. 071-143241
HET WEER
Zon en bewolking
Door de ligging van een hogedruk-
gebied pal boven ons land hield
het rustige herfstweer gisteren aan
met nog altijd weinig wind. Door
een hardnekkig wolkendek had het
weer een nogal sombere en saaie
inslag. Het verschil met de voor
gaande dagen zat 'm in de tempe
ratuur, die een stuk lager lag; het
kwik bleef steken bij een graad of
8. Dit is zeker niet het begin van
een koudeperiode; van enige trans
portkou is geen sprake. We hebben
boven onze omgeving te maken
met een stagnerende luchtmassa
en die koelt in deze tijd van het
jaar nu eenmaal af omdat de in
straling van de zon minimaal is.
De dagelijkse gang van de tempe
ratuur wordt bij de huidige hoge-
druksituatie vooral bepaald door de
aanwezigheid of het ontbreken van
bewolking. Als het flink opklaart,
daalt het kwik in de komende
nachten tot rond of even onder het
vriespunt. We spreken dan van
stralingsvorst, maar deze stelt erg
weinig voor. Op plaatsen waar de
laaghangende bewolking blijft han
gen wordt het al helemaal niet
koud; een wolkendek werkt immers
als een warme deken, die de warm
te aan het aardoppervlak vast
houdt.
Zon en bewolking zijn de voor
naamste ingrediënten tijdens de
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
In het oosten droog en
zonnige perioden. In het
westen geleidelijk meer
bewolking en voornamelijk
aan de zuidkust van Ier
land en Cornwall af en toe
wat regen of motregen.
Middagtemperatuur onge
veer 8 graden, in Ierland
enkele graden hoger.
België en Luxemburg:
droog. Middagtempera
tuur ongveer 6 graden.
Noord- en Midden-Frank
rijk:
Droog en perioden met
zon. in het noordwesten
eerst nog wolkenvelden.
Middagtemperatuur van 6
graden in de noordoostelij
ke departementen tot 12
inde zuidelijke.
Vandaag wolkenvelden en langs de kust
kans op regen. Morgen waarschijnlijk
droog en wat meer zon. Middagtempera
tuur ongeveer 18 graden.
Madeira:
Half tot zwaar bewolkt en enkele enkele
regen- of onweersbuien, mogelijk met
veel neerslag. Middagtemperatuur onge
veer 19 graden.
Spanje:
Perioden met zon, ook nu en dan wol-
kusten 16 tot 20
graden.
Canarische Eilanden:
Half tot zwaar bewolkt en enkele regen-
of onweersbuien, mogelijk met veel
neerslag. Middagtemperatuur vandaag
ongeveer 24graden, morgen koeler.
Marokko:
Westkust: Perioden met zon, vooral in
het zuiden ook wolkenvelden en morgen
kans op een regen- of onweersbui. Maxi
mumtemperatuur vlak aan zee oplopend
naar ongeveer 22 graden.
Tunesië:
Droog en flinke zonnige perioden. Maxi
ma vlak aën zee ongeveer 20 graden.
Zuid-Frankrijk:
Droog en flinke perioden met zon, in de
ijke departementen ook enkele
Middagtemperatuur van
ongeveer 13 graden rond Bordeaux en
op het Centraal Massief tot 16 langs de
Middellandse Zee. Bij Biarritz door föhn
maxima tegen de 20 graden.
Mallorca en Ibiza:
1
k-P
elementen worden verdeeld. De
kans op mist is in elk geval wat
kleiner geworden omdat de wind
nog wat verder toeneemt uit het
zuidoosten. Een groot continent^
hogedrukgebied heeft Europa c
gedeeld in een warm en koud gel
deelte. De as van het luchtdruk-'
maximum vinden we de komend^ J
drie a vier dagen op de lijn Helsir
ki-Rome. Aan de oostkant van dq
lijn doet de winter erg zijn best.
Noordenwinden dringen door tot
diep in de Balkan en in Turkije, |0r(j
met op uitgebreide schaal matigj
in Rusland strenge vorst. Ps
(er
In West-Europa blijft de strominjjwe]
zuid of zuidoost. Die lucht is aan
vankelijk continentaal en dus befiirri
trekkelijk koel, maar tijdens het jdo
dichterbij met toenemende regeip
kans. Het enigszins schrale weer:
wordt waarschijnlijk in de loop vë SP'
het weekeinde weer vervangen tgen
door vochtige en zachte luchtstroeeni
mingen van de oceaan. Terwijl hdcult
boven Oost-Europa koud blijft,
wenst december zich in onze orr
geving voorlopig weinig winters ir
te stellen.
is), i
^/^io3o-f'6 n1 >e
f r 6 5 /fe I,
p( HT~y j '1
m j
yWö tsa 1 L \,'J
7 "M i'rr t
yïtüff is 1fi V
4 «ft '6
S>
bewolkt
regen
Cfi opklaringen
°"we" „i
H f
19 temperatuur 10°° hecto'pasc*
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
WO DO VR
30 40 30
10 10 10
zo3 zo4 z4
DONDERDAG 1 DECEMBER 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 08.25 Zon onder 16.3gsT(
Maan op 06.10 Maan onder 15.; ,u(jj
Waterstanden Katwijk
Hoog water 01.08 13.30
Laag water 09.36 21.41
Weerrapporten 29 november 19 ui
10 3 tj^N
Afwis
mg. Waar-
In de Po-vlakte op veel plaatsen n
laaghangende bewolk
en zonnige perioden, morgen in het
zuidoosten toenemende kans' op een
bui. Middagtemperatuur in de Po-vlakte
tussen 7 en 11 graden, elders maxima
ongeveer 15, op Sicilië 18 graden. Mor
gen aan de Adriatische kust koeler.
Corsica en Sardinië:
Perioden met zon en droog. Middagtem-
ongeveer 18 graden.
io 8 12 9 5.
Griekenland en Kreta:
Vandaag flinke perioden
op het zuidelijk deel van de Egeische
Zee ook wolkenvelden. Droog. Middag
temperatuur van 12 graden
het
tot 17 i
westen. Morgen van het noorden uit toe
nemende wind en bewolking, enkele
buien en lagere temperaturen. In het
westen blijft het morgen droog.
Turkije en Cyprus:
Perioden met zon en droog, op Cyprus
aanhoudend kans op een regen- of on
weersbui. Middagtemperatuur van 12
graden op de Dardanellen tot 18 op Cy
prus. Morgen langs de Turkse westkust
toenemende wind, enkele buien en flink
kouder.
Duitsland:
Droog en perioden n
veer 5 graden.
Zwitserland:
Perioden met zon en droog. Maxima in
de daleri meest tussen 5 en 10 graden.
Oostenrijk:
Perioden met zon en droog. Middagtem
peratuur in de dalen ongeveer 6 graden,
morgen in het oosten wat kouder.
Polen:
Vandaag veranderlijk bewolkt en in het
oosten kans op een sneeuwbui. Morgen
droog, hier en daar mist of laaghangen
de bewolking, ook plaatselijk zon. Mid
dagtemperatuur van dicht bij het vries
punt in het oosten tot +4 in het westen.
17 o. ^ei
01 tva
0.11 ge
0. opl
al las!
OJ nee
0 nv;
Si ,eki
o.c rvv
o.< bil
s;'rk
rrk..
o.( et)<
HEINZ
P-A-& f-Z! H-£-T
kV-A-S £-£-£■ G-£~
N-/-£-T lf-£-£-6.£-T-£.fV
J-£ W T-£
Z-£- T- T-£jv W.0UX&
*.£■-/. H-Z f
BOES
