h
'Koeien kennen we hier ook'
Cultuur&Kunst
jubileum veiling bij
Burgersdijk Niermans
Schone
Schijn
Playa del Breestraat
Nightflowers
van zaagsel
en bordkarton
Crescendo is
heel wat
applaus waard
Giselle in AT&T Danstheater
1
T fu32;:j r
Leuke stijlimprovisaties Litteris
1 SATERDAG 26 NOVEMBER 1994
Jazz on Sunday
leiden Jazz-zangeres Colette Wickenhagen en haar kwintet ko
men morgen naar het podium van Jazz on Sunday. AJs extra gast
f komt met haar mee Jan Verwey, ook bekend als de Nederlandse
IS' Toots Thielemans. Het concert wordt gegeven in café Cheers
I aan de Doelensteeg 11 in Leiden. Aanvang 15.30 uur.
.rtner. Optredens in 'De Gewoonste Zaak'
uur lisse De Engelse zanger Ian Parry treedt morgen op in Tapperij
De Gewoonste Zaak. Het concert begint om 22.30 uur. De toe
gang bedraagt 5 gulden. Parry, ooit begonnen bij Hammerhead,
werkte onder anderen met de Iron Maiden-drummer Zak Star-
key. Het singer/songwriter-duo Bright Blue Gorilla komt de dag
erna naar de tapperij. Onder begeleiding van de akoestische gi-
sse taar vullen ze de gaatjes met fluit- en percussiefoefjes. Het con-
1 00 cert °P 27 november begint om 16.30 uur. Kaarten kosten 12,50
gulden.
9.00
Kaarten NDT en Deep River Quartet
leiden Voor de voorstelling van het 'Nederlands Dans Theater 3'
asse van vrijdag 2 december zijn bij het Uitbureau van K&O tot 29
november kaarten te verkrijgen. Het busvervoer vanuit Leiden
naar de uitvoering in het Haagse AT&T Danstheater is gratis.
Voor het concert 'Merry Christmas to all of you', van Deep River
Quartet, op 18 december om 14.00 uur in het Haagse Diligentia,
zijn nog tot 1 december kaarten bij K&O te krijgen. K&O is te
vinden aan de Oude Vest 45 in Leiden.
E Poppenkast Ambachts- en Baljuwhuis
voorschoten Het eerste gedeelte van de serie 'Ambachts- en
Baljuwhuis op zondag' wordt op 27 november afgesloten met
een voorstelling door het 'Leids Poppentheater'. De middag
staat garant voor onvervalste en ouderwetse poppenkast met
een avontuur van Jan Klaasen en Katrijn, waarbij een goede af
loop zonder de hulp van het publiek onmogelijk is. De voorstell-
ling aan de Voorstraat 12 in Voorschoten begint om 12.30 uur.
Toegang is gratis.
1 Literaire zondagmiddag in De Burcht
leiden In het kader van de literaire middag in De Burcht treden
op zondag 27 november dichters en schrijvers uit heel Neder-
land met hun werk voor het voetlicht, onder anderen Ad de
Waard, Anton Rosmüller, Ilze Abramse en Joop van den Bos.
Een muzikaal intermezzo luistert de middag in sociëteit De
Burcht aan de Burgsteeg 14 in Leiden op. Aanvang 14.30 uur,
toegang gratis.
Herrezen Fleetwood Mac begint Europese toernee in Leidse Groenoordhal
nn ler ere van ^et honderdjarig
lestaan van boekhandel en vei-
5 tnghuis Burgersdijk Nier-
hans organiseert het antiquari-
zo at een speciale boek- en prent-
ihjkë M'ing- De collectie van de drie-
j| metjonderdste verkoop bestaat on-
oofd- |er meer uit de boekerij van de
imeritus-hoogleraar kunstnij-
zo erheid Prof. Th.H. Lunsingh
Icheurleer. De verzameling be-
0. Itaat uit algemene kunstboeken
00 jn werken over (binnenhuis)ar-
Het veilinghuis h.eeft tevens
bijzondere collectie
'rof. dr. A.E. Cohen, bestaande
grote hoeveelheid mid-
leleeuwse studies. In de rubriek
ild rare books' valt e
.meling bbeken te zien over de
rchitectuur van het oude Ro-
geïllustreerd met oude pla-
3. Ver-je
te- Onder de titel 'Spieghel der
"^eucht' verscheen in 1614 een
Doekje over de tirannie en de
peedheden van de Spanjaar
den hier in Nederland tijdens
de 80-jarige oorlog. Van dit
boekje, dat in de vorm van een
dialoog tussen vader en zoon is
geschreven, is slechts één
exemplaar bewaard gebleven.
Van de tweede druk uit 1615,
ook bijzonder zeldzaam, is een
boekje op de veiling.
Daarnaast zijn er nog diverse
decoratieve opticaprenten van
vrijwel alle werelddelen en aar
dige caricaturenprenten te
koop. Opvallende namen in de
ze rubriek zijn: F. Goya, Rem
brandt van Rijn en Charley
Toorop.
De kijkdagen van Burgersdijk
Niermans, Nieuwsteeg 1 in Lei
den, zijn nog tot en met 28 no
vember. Dagelijks van 9.00 tot
17.00 uur, op zondag van 12.00
tot 17.00 uur. De veiling zelf. is
van 29 november tot en met 1
december. Dagelijks zijn er
twee zittingen, om 14.00 en
19.00 uur, behalve op 1 decem
ber, dan is er alleen zitting om
19.00 uur. De catalogus, a 17,50
gulden, is op aanvraag verkrijg-
baarv
Voor de popmuziek was
1994 het jaar van de ver
broedering. Uiteengespatte
groepen, die decennia-lang
de toon hadden gezet, be
leefden opzienbarende
reünies. Daartoe werden,
dikwijls op aandringen van
de platenindustrie, ruzies
van jaren her bijgelegd.
Voor onmogelijk gehouden
samenscholingen in pla-
tenstudio's leverden
spraakmakende albums
op: Robert Plant en Jimmy
Page van Led Zeppelin,
Crosby, Stills Nash,
Eagles, Pink Floyd, Traffic
en Emerson, Lake and Pal
mer. Op de valreep van
1994 kan het 27 jaar oude
Fleetwood Mac aan dit rij
tje worden toegevoegd. Al
vier jaar werd aangenomen
dat de talloze keren gewij
zigde groep definitief ter
ziele was. Om de herrijze
nis te vieren, begint op 2
december in de Groen
oordhal in Leiden een Eu
ropese toernee, die in het
teken staat van de nieuwe
CD, die volgend jaar uit
komt.
leiden/los angeles wim koevoet
,,We never, never broke up",
bezweert de 52-jarige oprichter
en drummer Mick Fleetwood
vanuit Los Angeles, waar de van
origine Britse groep bezig is met
opnamen. Deze omstreden be
wering zal ook uitgangspunt
zijn voor een internationale
persconferentie op 1 december
in een hotel in Amsterdam.
Daarop vooruitlopend staat
Fleetwood, mede dank zij be
middeling van Warner Music,
de krant van de stad waar het
Europese avontuur begint een
telefoongesprek van een klein
halfuurtje toe.
Dat de Leidse Groenoordhal
vooral bekend is vanwege de
veemarkt, de bijbehorende geur
en de hopeloze akoestiek, deert
Fleetwood niet. „Koeien kennen
we hier ook", grapt hij. „Evenals
hun lucht." De problemen met
de akoestiek acht hij niet onop
losbaar. „Maar bedankt voor de
Fleetwood Mac: concert
waarschuwing." Hoewel gitarist
Lindsey Buckingham, zangere
s/toetsen vrouw Christine Mc
Vie en zangeres Stevie Nicks
niet van de partij zijn in de
Leidse veehal, durft Fleetwood
de stelling 'The Mac is back'
aan. Terug van nooit wegge
weest, benadrukt hij. Over de
talloze wijzigingen in de samen
stelling van de groep zegt de
sympathieke slagwerker: „Dat is
niet typisch Fleetwood Mac, dat
is het leven. Natuurlijk was er
dikwijls ruzie. Ik ontken niet dat
er met deuren is geslagen, dat
er tal van crises zijn geweest.
Maar als ik 27 jaar bij een bank
in Leiden zou hebben gewerkt,
waren dat soort dingen ook ge
beurd. Alleen zou je me dan
niet hebben gebeld. Ha, ha ha."
Bevoorrecht
Fleetwood wijst erop dat de ver
trouwde ritmesectie, die hij sa-
Prenten van Dürer gevonden
Honderd jaar geleden borg de toenmalige eigenaar zijn twee pren
ten van Albrecht Dürer op in een hutkoffer op zolder. Wat er van de
kunstverzamelaar is geworden, vertelt de geschiedenis niet. De
kunstwerken werden pas dit jaar gevonden en komen volgende
maand bij het Londense veilinghuis Sotheby's onder de hamer.
Een woordvoerder van Sotheby's zegt dat de prenten van de 16e
eeuwse kunstenaar werden ontdekt op de zolder van een buiten
huisje. Ze waren verpakt in speciaal vetvrij papier. De vinder be
sloot ze aan een expert voor te leggen. Ze bleken van de hand van
Dürer. De geschatte waarde bedraagt één miljoen gulden.
)e wereld van glamour en glit-
ging deze week voor ons
m in het Leidse stadhuis,
lary Servaes-Beij, de Zangeres
onder Naam, net 75 jaar ge
worden, hield er haar autobio-
rafie ten doop is. Vijf camera-
iloegen, een burgemeester, een
Dco-burgemeester en tal van
a's van de zangeres kwa-
r op af. Een Jacques Herp,
en Gert en Hermien Timmer-
nan, hun dochters (ook zonder
iaam?), de Boltini's, Liz Nelis
de weduwe van Manke), Bassie
Adriaan, de Kermisklanten,
tonnieTober... Enfin, heel
leerlands vergane glorie was
anwezig om Mary geluk te
wensen. Allemaal vrienden van
zangeres. Niet uit de dagen
t ze in een krot in de Leidse
Weverstraat woonde, maar uit
tijd daarna.
waren ook veel bekende Ne-
erlar ders uit de door Gert-Jan
)röge zo genoemde categorie
UMB-tjes. 'Waarom ben ik be-
oemd'? Omdat ze in de bladen
taan. En ze staan in de bladen
?en Dries Roelvink. een Helen
heperd, een Penny de Jager)
imdat er te weinig beroemde
'ederlanderszijn.
Meteen na binnenkomst voelde
er ook een adellijke sfeer
ling. Ronnie Tober kwam na-
turlijk net van het schip van de
'an Lignac. De koningin
an het levenslied zat op een
yvhistroon. En de Nederlandse ar-
esten bogen zich allemaal diep
m dichtbij haar te komen,
'ant hoe dichter bij de zange-
es, hoe dichter bij de came
i0 Ttu an verzame'de pers. Je
blijven branden.
En iedereen was natuurlijk fees
telijk gekleed. Blousjes met
roesjes, jasjes met kwastjes,
goud en glitter. Erg exclusief al
lemaal. Het leek Zandvoort wel.
De Breestraat was heel even
Playa del Breestraat. Alleen Jo-
manda zag er eenvoudigjes uit
in een vaal-kleurig toilet het
geen mij even deed vermoeden
dat ze bij de Hare Krishna'was
ingetrokken.
Zelfs de Wassenaarse nouveaux
riches liet zich niet onbetuigd:
het echtpaar Breukhoven (Hans
en Vanessa) was er. Ook vrien
den van de zangeres, zult u vra
gen? Nou nee, Vanessa kent
Mary niet. Maar Mary's boek
wordt verkocht door Hans
(eigenaar van Free Record
Shop), Mary's verhaal is een
bestseller, dus Mary is kassa!
het officiële gedeelte.
Tadadada. Gerard Joling bood
het boek aan aan de zangeres,
de zangeres bood het boek aan
aan de burgemeester enz. Het
hele gebeuren was perfect geor
ganiseerd door Hein van
Woerden, in het stadhuis be
kend als Hein Festijn, de regel
neef uit het kabinet van burge
meester Goekoop.
Het was ook een uitgelezen mo
ment om de vaderlandse rod
delpers eens volop in actie te
zien. Om in ons eigen Leidse
stadhuis te signaleren hoe ze er
achter komen hoeveel face-lifts
Penny de Jager achter de rug
heeft of waarom Gerard Joling
zulke wallen onder zijn ogen
draagt, om maar wat te noe
men. Denkt u niet dat het alle
maal onbehouwen dames en
heren zijn van de roddelpers.
Nee, als je een vuiltje in het oog
hebt zijn ze niet te beroerd dat
met hun elleboog er uit te sto
ten. Zelfs als je geen vuiltje in
het oog hebt, dan nog...
In de burgerzaal van het Leidse
stadhuis werden ook opnamen
gemaakt voor het AVRO-pro-
gramma 'Mary, een legende'.
Mieke Stemerdink trad er op
met haar gigantjes en Wilma
Driessen, die tot twee keer toe
haar tekst kwijt was. Kortom,
•het was een avond vol culturele
verfijning. Want ook de intellec
tueel heeft, sinds Gerard Reve
haar werk roemde, Mary geac
cepteerd. Dat merkje op zo'n
avond. De dames en heren klet
sen voornamelijk over elkaar
maar kijken er bij alsof ze
Shakespeare citeren. En de
woorden van Oscar Wilde staan
in hun hoofden gegrifd: „Er is
maar één ding in de wereld er
ger dan beroddeld te worden en
dat is niet beroddeld worden."
men met bassist John McVie
vormt, altijd intact is gebleven.
Verder is diens vrouw Christine
nog altijd groepslid. Ze zal te
horen zijn op de nieuwe plaat,
waaraan ze ook compositori
sche bijdragen heeft geleverd.
„Christine kan het echter niet
meer opbrengen om mee op
toernee te gaan. Ik vond dat we
voor een nieuwe start van Fleet
wood Mac een echte band no
dig hadden. En een echte band
maakt niet alleen maar platen
maar trekt al muziekmakend
rond. Ik heb heel m'n leven niet
anders gedaan en ik voel me na
al die jaren nog altijd bevoor
recht dat ik door op m'n instru
ment te spelen, m'n brood kan
verdienen."
De laatste CD van The Mac
was 'Behind the mask' uit 1990.
Op die plaat speelde Billy Bur-
nette (zang en gitaar) mee. Hij
recensie susanne lammers
Nightflowers van Karei Polack door Stich
ting Feature Regie Karei Polack Spel
Ruud Matthijssen, Hans Veldkamp, Peter
Siertsema, Stephanie van Leeuwen, Joe
Het was eigenlijk een filmscript,
voor een actiethriller nog wel.
Wegens gebrek aan belangstel
ling werd het scenario omge
werkt tot een toneelstuk, maar
dan een van het genre 'filmisch
theater'. Dat betekent zeer rea
listisch acteerwerk en muziek
en belichting net als in de film.
Karei Polack initieert hiermee
een nieuwe stroming. Omdat
het 'normale' theater zo impo
pulair en ontoegankelijk is. Er is
sprake van ëen lekkere combi
natie van geweld en intellect,
maar het moet toch ook 'leuk',
'spannend' en 'engelstalig' zijn.
Dit zal ook wel nodig zijn voor
de te maken tv-registratie, want
dat is men van plan met 'Night
flowers'.
Het gaat over vijf zeer ver
schillende vrienden, die afspre
ken twee jaar lang kroegjes te
beroven, het geld op te potten
en het dan te verdelen. Eentje
zal het bewaren, maar die wordt
neergeschoten. De volgende die
het geld behëert is een maffe en
agressieve schilder. Ook hij legt
uiteindelijk het loodje en dat
geeft een mooie knal.
Het stuk is van bordkarton en
zaagsel, een beroerde mix van
'La Bohème' en Cocteau's 'Les
Enfants Terribles'. Mozart en
Tom Waits worden misbruikt,
Shakespeare eventjes verkracht.
Bovendien is het zo ongeveer
het meest statische stuk ooit
vertoond. De eenheid van
plaats wordt zelfs door Vondel
niet zo strict in acht genomen.
Maar prijs de Heer voor slechts
twee changementen, want die
zijn van zo'n deerniswekkende
knulligheid dat h^t verhaal he
lemaal stil gaat liggen. Voor zo
ver mogelijk bij zo'n ongeloof
waardig plot. Realistisch acteer
werk wil overigens zeggen dat je
erg hard roept, in hinderlijk
amateur-Engels, veel bier drinkt
en met dingen gooit. Mocht het
op tv komen, houd dan uw af
standsbediening klaar.
is erbij in de Groenoordhal.
Fleetwood zal vrijdagavond drie
nieuwe leden aan het publiek
voorstellen, van wie toetsenman
Steve Torna de minst bekende
Bekender is gitarist Dave
Mason, die bij het eveneens in
1994 uit de as herrezen Traffic
heeft gespeeld. Mason, vertelt
Fleetwood, heeft zichzelf aange
boden. „He phoned out of the
blue". Het duurde een paar da
gen alvorens Fleetwood besefte
dat Mason's aanbod serieus
Zangeres
„Fleetwood Mac kan natuurlijk
niet zonder een zangeres", al
dus Fleetwood. Gekozen is voor
Bekka Bramlett, dochter van de
legendarische Delaney en Bon
ny, met wie onder anderen Eric
Clapton en ook Fleetwood zelf
heeft gespeeld. Het nieuwe al
bum wordt ook
stelling gemaakt. Volgens Fleet
wood is het blues-gehalte groot
op zowel de plaat als tijdens het
concert. „Niet dat we teruggaan
naar het geluid van Fleetwood
Mac met Peter Green. Het
wordt geen bluesplaat. We ra
ken aan verschillende stijlen en
invloeden maar het blijft duide
lijk Fleetwood Mac."
Heeft Fleetwood soms een
verklaring voor al die wederop
standingen? „You can't keep a
good thing down. Zelfs niet in
een veehal, ha ha. De mensen
zijn de groepen die jij noemt al
tijd blijven waarderen. En door
weer opnieuw te beginnen, be
lonen die groepen hun publiek.
Dat publiek is ondanks al die ja
ren van stilte groter geworden.
Voor velen zal deze toernee
geen reünie zijn maar een pri-
'Der Graf von Luxemburg' van Franz Lé-
har Regie Jack van Dam Orkest o.l.v
Joop van Eek. m m v Alphense Ballet
school Jeanette de Jager Gezien op
25/11, Stadsgehoorzaal Leiden Aldaar
nog te zien op 26/11
Hoe schitterend de decors ook
waren, hoe prachtig er ook ge
zongen en geacteerd werd, het
meest spontane applaus kwam
toch, toen bij het 'happy end'
Roel Keyzer alias vorst Basil zijn
snor verloor.
Crescendo is zonder dit soort
voorvallen ook heel wat applaus
waard. Met bewondering zat ik
toe te kijken hoe amateurs zich
zó vrij en zelfbewust op het to
neel bewegen. Het verhaal over
een schijnhuwelijk en de geluk
kige ontknoping voor iedereen
wordt gedragen door prachtige,
maar lang niet altijd gemakke
lijk muziek van Franz Léhar. De
onsterfelijke meezingers in drie
kwartsmaat zijn gesneden koek,
ook voor het orkest, maar ver
schillende overgangen tussen
de scènes waren, zo te horen,
wel eens aan de moeilijke kant.
Overigens alle lof voor de diri
gent en zijn orkest die samen
een lichte, sprankelende sfeer
wisten te scheppen.
De solisten zijn stuk voor stuk
sterke zangers en zeker ook
geen slechte acteurs. Ze dragen
ile voorstelling zoals Suze van
Duyl die haar rol van zangeres
'Angèle' écht waar maakte met
haar soepele, vibrerende so
praan. Dicky Oskam was een
pittige meid die goed raad wist
met haar stem èn haar verloof
de. Jack van Dam speelde die
rol van de graaf van Luxemburg
heel leuk en overtuigde en ont
roerde vooral door zijn zang.
Ondanks haar kleine rol was
ik toch het meest geïmponeerd
door Nel Boelee. Haar stem en
haar verschijning maken van
haar een echte toneelpersoon
lijkheid die onmiddellijk de
aandacht verdient. Daarom was
het een uitstekende vondst om
haar in een voor deze gelegen-
heid geschreven couplet de
aandacht te laten vestigen op dc
op handen zijnde sluiting van
de Stadsgehoorzaal. Waar moet
Crescendo volgend jaar optre
den?
leiden/den haag Het Russisch Ballet van St. Petersburg, met solisten van het Kirov Theater, brengt op 16
december de balletklassieker Giselle op de planken van het AT&T Danstheater in Den Haag. Voor deze
voorstelling zijn tot 10 december toegangskaarten verkrijgbaar bij het Uitbureau van K&O aan de Oude
Vest 45 in Leiden. Ook is het mogelijk gebruik te maken van gratis busvervoer naar het AT&T Dansthea
ter. FOTO MARIK KAUNOWyKI
Queneau in de vertaling van Rudy Kousbroek door Litteris Sa
crum. Regie. Hein Snijders. Gezien: 25/11, Microtheater Imperi-
um, Leiden. Aldaar nog te zien: 26/11 en 27/11 (14.30 uur)
In haar repertoirekeuze wil toneelvereniging Lit
teris de laatste tijd nog wel eens verrassend voor
de dag komen. Met zeer wisselend succes overi
gens - gelukkig heeft men ditmaal met de 'Stijloe
feningen' van Raymond Queneau raak geschoten.
Daar ziet het de eerste vijf minuten nog zeker
niet naar uit. Te veel mensen op een te klein
speelvlak bieden een rommelig beeld. Maar het is
vooral die merkwaardige voorliefde van Litteris
voor changementen met bouwen en sjouwen van
decorstukken die hier weer eens funest voor de
dramatische spanningsboog uitwerkt.
Dat duurt zoals gezegd maar heel even, dan
komt de voorstelling tot rust en kan in volle glorie
opbloeien. De stijloefeningen van Queneau be
vatten een rijkdom aan spelmateriaal waar veel
mee te doen valt. En meestentijds worden die
kansen door de vrij grote groep acteurs goed be
nut.
de hoed en lange nek die bijna ruzie krijgt in de
tram. Diezelfde man staat even later voor het
Concertgebouw te praten met iemand die een
opmerking over de knoop van zijn jas maakt.
Dit verhaaltje over een onbeduidend alledaags
voorval wordt door Raymond Queneau op allerlei
manieren verteld. Het verschil zit 'm in het taal
gebruik. Dat varieert bijvoorbeeld van deftig of
plat van klank en woordgebruik, tot modernis
tisch populair, kindergebrahbel, potjeslatijn en
nep-engels. Stuk voor stuk zijn het taalspelletjes,
waarin ook de kontekst kan veranderen. Zo horen
we een politie-verhoortoon, de fraaie smartlap of
het oreren van de filosoof of de doceertoon van
de wiskundeleraar.
Vanuit de prachtige fantasietram die op het po
dium staat, stappen de spelers (meestal solis
tisch) in het volle licht om daar hun verhaal te
doen. Van de in totaal vijfentwintig miniscènes is
zonder moeite een top-3 van alierleuksten samen
te stellen. Dat zijn dan vooral die scènes die van
de speler net even iets meer meekrijgen doordat
alle overdrijving angstvallig wordt gemeden.
Soms heeft de regisseur kennelijk de teugels een
beetje laten vieren, en mag een speler zich tijdens
het spelen van zijn personage een beetje uitleven.
De 'stijloefeningen' van Raymond Queneau bie
den leuke stijlimprovisaties voor een publiek dat
ondenthoi
