Jeugd Paramaribo plundert winkels Zaad Ierse clerus valt niet op de rotsen Buitenland i Rusland spuit i tijn kernafval to je voormalige Sovjetunie en 50b (usland hebben sinds het eind oo fen de jaren vijftig nucleair af- 24a pl zonder beschermende haatregelen in de bodem geïn- cteerd vlakbij rivieren. Dat nthulden Russische weten- :happers volgens het dagblad e New York Times. Volgens de ïilieu-organisatie Greenpeace ijn deze praktijken al jaren be nd. De afvalverwijdering is al I esproken tijdens bijeenkom en met overheden in Moskou n in Japan. Chonfelani Banda bikt toekomst bij elkaar Bosniër krijgt acht jaar cel voor oorlogsmisdaden JOENSDAG 23 NOVEMBER 1994 AFP Agence France Pr«se ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press DPA Deutsche Presse Agcntur CPD Geassocieerde Pers Diensten Ind The Independent IPS Inter Press Service RTR Reuter UPI United Press lntematinn.il ir/vveedse tiener doodgestenigd dicEroCKHOLM een sc'100' 'n ^et zu^en van Zweden is een 15- jarige jongen gevonden die kennelijk door steniging om het le- fen is gebracht. Dat hebben de autoriteiten gisteren bekendge- jnaakt. De politie heeft twee klasgenoten, broers van 16 en 17, ;dse langehouden met wie het slachtoffer het laatst is gezien. De )bel |wee zijn gisteren ondervraagd en worden wellicht aangeklaagd. luktiOf zij hebben bekend, is niet duidelijk, in '^[Luchtvaartmaatschappijen stilgelegd l."en|<iosKOuHet Russische ministerie van verkeer heeft dit jaar 46 'J |Whtvaartmaatschappijen tijdelijk stilgelegd omdat zij niet aan ^{"P'jle veiligheids- of onderhoudseisen voldeden en elf andere :e Tiaatschappijen om die reden hun vergunning afgenomen. 1 W(tommige maatschappijen hadden domweg geen geld om be hoorlijk onderhoud te plegen. Dat citeert het persbureau Inter- fax uit de mond van het hoofd van de licentie-afdeling. [inNoodweer in Somalië kost 75 levens -Mogadishu^ Ten minste 75 mensen zijn om het leven gekomen IvTï een tropische storm die het noordoosten van Somalië heeft geteisterd. Honderden mensen raakten dakloos en de schade is enorm. Een VN-hulporganisatie in Somalië heeft de hulpverle ning ter hand genomen. In Djibouti, aan het zuidelijke uiteinde ït Man de Rode Zee, vonden 19 mensen de dood door de storm. :scon itL ifeefaamde Russische grenswacht dood rntQjjytosKQuNikita Karatsoepa, die samen met zijn hond Ingoes ja- bj: enlang heeft gecontroleerd of niemand illegaal de grens van de ucce Sovjetunie overstak en daarvoor de hoogste onderscheidingen jon leeft gekregen, is op 85-jarige leeftijd in een ziekenhuis in Mos- insui cou overleden. President Jeltsin heeft alle grenswachten een n he joodschap gestuurd om hen te condoleren met de dood van 'de n th egendarische grenswacht', schreef het dagblad Rossijskaja Ga- ed. ïeta- -y scl cemOeganda begraaft slachtoffers moorden llar |(ampala Oeganda zal nog dit jaar de stoffelijke resten begraven kwavan duizenden slachtoffers van massamoorden gepleegd door vinsthet leger van de toenmalige president Obote tijdens de oorlog was van 1981 tot 1986. De stoffelijke resten van de vermoorde Oe- gandezen liggen nu opgeslagen in pakhuizen. Volgens schattin- ït meen werden tussen de 400.000 en 500.000 mensen vermoord vehomdat ze als aanhangers van Yoweri Museveni, de huidige pre- et bsident van Oeganda, werden beschouwd, o Dij doll,lVHljardenerfenis voor liftbediende ftew york Het is zo n 30 jaar geleden dat Gregory Condolucci als liftbediende regelmatig oog in oog stond met Milton Petrie. —itoch liet Petrie de 85-jarige Condolucci voor de rest van diens leven een jaarlijkse uitkering na van ruim 17 duizend gulden. Petrie, die bekend stond om zijn gulheid, liet zo'n 1,4 miljard 00 a pilden na aan honderden bekende maar vooral onbekende 30 a P oo mensen. Gewonden bij protest tegen duurte paramaribo anp Drie Surinaamse scholieren raakten gisteren gewond ge raakt bij een massale protestactie in Paramaribo tegen de stijgende kosten van levensonderhoud. Vierduizend jon geren trokken door de straten. „Geen brood, geen school", riepen ze en plunderden een groot aantal win kels. De schade loopt in de miljoenen guldens. De politie greep aanvankelijk niet in omdat ze, zo bleek later, zelf ook bezig was met een protestactie. aan om de regering in het ge drang te brengen", aldus het staatshoofd. Hij zei verder dat de regering maatregelen zal treffen om de noden van het volk te verlichten. Veder hoopt hij dat de door Nederland toe gezegde steun voor een 'sociaal vangnet' snel loskomt. Scholieren hebben gezegd dat ze de regering een week de tijd geven om verbetering te bren gen in de levensomstandighe den. Die worden met de dag slechter als gevolg van de uit voering van een economisch sa neringsprogramma. De Surinaamse Politiebond (SPB) heeft zich inmiddels voor genomen de eigen protestacties aan te passen. Bij „extreme ca- Om nieuwe rellen te vermijden, blijven de scholen voor voortge zet onderwijs deze week verder gesloten. Minister Hiwat van onderwijs zei dat hij dit besluit heeft genomen om „onschuldi ge" leerlingen niet langer aan gevaar bloot te stellen. Volgens de minister hebben „criminele elementen" zich onder de scho lieren gemengd. Het algemene vermoeden is dat de Nationale Democratische Partij van voor malig legerleider Bouterse ach ter de protestactie van de jonge ren zit. Ook president Venetiaan sluit „de factor politiek" niet uit. „Mensen grijpen het protest Hongerdood treft Liberianen Monrovia apzenden mensen zijn gevlucht. In Ghana begon maandag een nieuwe ronde van vredes besprekingen over beëindiging van de vijf jaar oude burgeroor log in Liberia. De Ghanese pre sident, Rawlings, riep de strij dende partijen op de onderhan delingen ernstig te nemen. In het noordoosten van Liberia, waar al lange tijd wordt gevoch ten om een strategische brug, zijn de afgelopen week 17 men sen gestorven aan ondervoe ding. Hulpverleners hebben dat gisteren gemeld. De meeste slachtoffers zijn kinderen. Dui- lamiteiten" kunnen agenten dan gewoon hun werk doen. De acties van de SPB waren niet aangekondigd. De bond had de regering een ultimatum gesteld. Dat liep zondagavond af zonder dat de eisen waren ingewilligd. De politiebond eist onder meer salarisverhoging, een vergoe ding voor overwerk en gratis ge neeskundige hulp. Ook bij de Surinaamse doua ne dreigen acties. De douane- bond heeft een ultimatum ge steld dat komende nacht ver strijkt. De douaniers eisen nale ving van een akkoord uit 1992 over benoemingen en toelagen op het salaris. Joodse zussen uit Jordanië naar Israël verhuisd JERUZALEM AFP Twee zussen zijn de eerste joodse immigranten die zich vanuit Jordanië in Israël hebben gevestigd. Zij maken als eerste Jordaniërs gebruik van de Wet op de terugkeer. Die verleent al le joden automatisch een Israë lisch staatsburgerschap. De Israëlische krant Ha'aretz meldt dat de twee immigranten op 26 oktober naar Israël zijn gekomen, de dag dat Israël en Jordanië hun vredesverdrag te kenden en de grens openstel den. De vrouwen kregen het Is raëlisch staatsburgerschap na dat ze hadden aangetoond dat hun moeder een joodse was. 70 n de bodem oo 50 IINGTON AFP/ANP OO De wetenschappers onthul- en het opslaan in de bodem JJjdens een bijeenkomst in mei iet een kleine groep westerse eskundigen. De krant schreef at miljarden liters nucleair af- waarin onder meer cesium 3^37 en strontium 90, onder druk ondergrondse mijnen in klei- n leemlagen zijn gespoten. Het [val ligt bij Dimitrovgrad, nabij e rivier de Wolga, Tomsk bij de 1 )b en Krasnojarsk bij de Jenispj. olgens Russische deskundigen ;kt een van de opslagplaatsen 1. Daardoor zou het afval zich ver een groot oppervlak heb- en verspreid. Volgens Greenpeace gaat het m hoog radio-actief materiaal at op een diepte van ongeveer uizend meter wordt opgesla- o en. „Dat is nog steeds zeer ge- aarlijk. En het gebeurt nog teeds." De hoeveelheid radio- tiviteit die de grond in gaat ou „zeker vijftig maal hoger ijn dan de hoeveelheid die vrij wam tijdens de ramp in Tsjer- lobyl". Ut lusaka De 13-jarige Chonfelani Banda werkt zich al stenen splijtend in het zweet langs een weg bij de Zambiaanse hoofdstad Lusaka. De jongen verdient ongeveer drie gulden als hij per dag vijf zakken stenen verwerkt. Hij begint elke morgen om zes uur en gaat door tot hij zijn geld bij elkaar heeft gebikt. Banda's grootste wens is om vrachtwagenchauffeur te worden en met zijn ladingen door heel Afrika te rijden. FOTO EPA ALEXANDER JOE De Italiaanse premier Silvio Berlusconi. FOTO EPA ROMANO GENTILE Lire bereikt dieptepunt door corruptiezaak Berlusconi AMSTERDAM-ROME KRF-ANP-GPP Kort na de officiële bekendma king van het bericht dat de Itali aanse premier Berlusconi wordt verdacht van corruptie, daalde de lire naar een historisch diete- punt. De koers van de munt ging omlaag van 1,0925 gulden per duizend naar 1,0845. Ook de aandelen en obligaties op de effectenbeurs in Milaan kregen flinke klappen. De koersverlie zen beliepen gemiddeld onge veer 3 procent. Handelaren vrezen het ergste als het door de jongste affaire rond Berlusconi mis gaat met de toch al omstreden begroting voor 1995. De Kamer van Afge vaardigden stemde maandag in met de begroting. De Senaat, waarin de regering geen absolu te meerderheid heeft, moet nog beslissen. Als de Senaat om po litieke redenen de begrotings wet ophoudt, wacht de Italiaan se beurs nog meer koersverlie zen. Hoewel Berlusconi zegt dat hij aanblijft, zien handelaren hem om die reden liever op stappen. Berlusconi liet, ook nadat hij het officiële bericht van zijn ver denking had ontvangen, zeker te weten dat hij schone handen heeft. VN noemen situatie Bihac uiterst kritiek KOPENHAGEN-ZAGREB AFP-Rtr-DPA Acht jaar cel heeft een Bosni sche moslim gisteren gekregen van een rechtbank in Kopenha gen. Hij is veroordeeld wegens mishandeling van mede-mos lims in een Kroatisch gevange nenkamp. Het is de eerste keer dat buiten Servië en Monte negro (Klein-Joegoslavië) een vonnis wordt uitgesproken we gens oorlogsmisdaden in het voormalige Joegoslavië. De 31-jarige Refic Saric, bijge naamd Mara, werd schuldig be vonden aan veertien aanklach ten wegens het gebruik van grof geweld tegen gevangenen. Daardoor kwamen twee men sen om het leven. Saric riskeer de hiervoor twaalf jaar cel, maar de -openbaar aanklager eiste acht jaar, zodat er nog ruimte in de strafmaat is voor ernstiger gevallen. „Wat we tijdens dit proces hebben gehoord, moet elk be schaafd mens met walging, zelfs met haat vervullenaldus rech- Katholiek eiland wordt gegeseld door sclrandalen LONDEN CEES VAN ZWEEDEN ^eiligheidscode veerboten al in 1996 van kracht RUSSEL ALY KNOL ORRESPONDENT )e transportministers van de .uropese Unie en de vier kandi- aat-leden Oostenrijk, Finland, loorwegen en Zweden willen laar aanleiding van de ramp net de Estonia sneller werk ma- en van de verbetering van de eiligheid op veerboten. De mi- listers besloten gisteren in Jrussel al op 1 juli 1996 een lieuwe internationale veilig- leidscode in te voeren. Aanvan- elijk was dit pas voor 1998 ge- iland. De code is opgesteld oor de Internationale Maritie- ne Organisatie IMO. De Estonia verongelukte op 8 september in de Oostzee. )aarbij kwamen zeker 900 nensen om het leven. In mei 987 verging voor de kust van 'et Belgische Zeebrugge de He- ald of Free Enterprise. Daarbij CORRESPONDENT Een pedofiele priester bracht de regering van Ierland ten val. Maar Brendan Smyth was niet de enige 'schijnheilige'. Talloze geestelijken blijken in zonde te leven. Macht wordt op het groene eiland nog altijd vanaf de kansel uitgeoefend. 'Maar hun aureool van zedigheid hebben de priesters definitief verloren. Eamonn Casey, eertijds bisschop van Galway, slijt thans zijn dagen in verge telheid. Zijn zonde was dat hij tijdens een langdurige relatie een kind had ver wekt, en vervolgens zijn maïtresse ruim 200.000 gulden zwijggeld had betaald uit de kerkkas. Het schandaal kwam in 1992 aan het licht. Voor de diepgelovige Ieren kwam dat als een schok. Hun meest gewaardeerde bisschop, die zij als een soort heilige hadden bewierookt, was ontmaskerd als een schijnheilige. Sommigen verloren hun geloof, maar kenmerkend voor de Ierse samenleving was misschien dat bijgeloof ervoor in de plaats kwam. Inch Strand, de smalle zandstrook waar bis schop Casey zijn zoon zou hebben ver wekt, is nu een pelgrimsoord voor echt paren die geen kinderen kunnen krijgen. Driften Casey was de hoogste rooms-katholieke heersen, maar niet de enige. Vorige week stond een 61-jarige priester terecht die zich aan een liftster zou hebben ver grepen. Eerder kreeg een andere priester twaalf jaar cel wegens seksueel misbruik van zes jongens op de kostschool van zijn religieuze orde. En een derde gees telijke zal binnenkort voor het gerecht worden gesleept wegens aanranding van een 13-jarige jongen. En dat is alleen nog maar de balans van dit jaar. Voor het jaar voorbij is, kan nog een zaak voorkomen die de Ierse kerk op haar grondvesten zal doen schudden. De aanklacht: het misbruik van honderd kinderen op een nonnen-school. In Noord-Ierland hebben de justitiële autoriteiten ondertussen ook hun han den vol aan de katholieke geestelijkheid. Een kloosterbroeder hoorde de celdeu ren achter zich dichtvallen, nadat hij schuldig was bevonden aan het misbrui ken van drie 11-jarige kinderen. En priester Brendan Smyth kreeg vier jaar gevangenis voor het molesteren van een groot aantal kinderen van beiderlei kun ne. Smyth kwam vorige week voor het voet licht, omdat zijn misdrijven de val in luidden van de regering. Tot woede van de Labour Party, die met de katholieke Fianna Fail een coalitie vormde, had premier Reynolds een opperrechter be noemd die eerder als officier van justitie Ho hprorhtinnuan Qmiith haH Ipoenac. houden. De eerste vraag is waarom die officier van justitie, Whelehan, geduren de meer dan een half jaar alle verzoeken van Noord-Ierland om uitlevering de priester had genegeerd. En de tweede, indringender vraag is waarom Reynolds uitgerekend deze man promoveerde. Macht Volgens veel ingewijden in Dublin ligt het antwoord in de macht van de katho lieke kerk. Zoals generaals in semi-de- mocratieën de politici soms ongevraagd 'adviseren', zouden de bisschoppen die rol spelen in Ierland. Het advies in deze zaak luidde: niet uiüeveren. De Ierse clerus zweeg over haar rol in het schandaal, maar de katholieke aarts bisschop van het Schotse Glasgow had minder scrupules. Gevraagd wat hij zou doen met een pedofiele priester die de wet had gebroken, zei kardinaal Thomas Winning: „Ik zou zelf met hem afreke nen. Maar ik zou hem niet aangeven bij de politie. Laat de ouders van de mis bruikte kinderen dat maar doen". Nog altijd oefent de clerus enorme macht uit over de Ieren. Vrijwel elke Ier wordt geboren in een katholiek zieken huis, gaat naar een katholieke school, wordt getrouwd door een katholieke priester, mag een katholieke begrafenis tegemoet zien. Het.percentage kerkgangers beloopt 82, minHprHan unnrhppn maar mppr Han in enige ander Europees land. Nog altijd controleert de clerus alle kweekscholen en 97 procent van de basisscholen. Slechts drie decennia geleden vonden in Ierland nog rituele boekverbrandingen plaats, het ambt van censor werd pas re cent opgeheven. Condooms zijn thans te koop, maar alleen bij de drogist, die om zes uur sluit. Abortus is nog altijd illegaal evenals echtscheiding. Geweten Veel katholieken volgen dezer dagen lie ver hun eigen geweten dan dat van de paus. Italië heeft nu het laagste ge boortecijfer in Europa. Maar op het groene eiland wordt de wil van God, zoals gedefinieerd door de paus, niet licht genegeerd. Ierland heeft zowel het hoogste geboortencijfer in de Europese Unie als het grootste percentage AID£- slachtoffers. Dat uitgerekend in Ierland de clerus van haar voetstuk moesten tuimelen, was misschien onvermijdelijk. Maar de om vang van de hypocrisie blijft de Ieren verbazén. Deze maand stierf een 61-jari ge priester in een sauna voor homo seksuelen. Gelukkig waren twee pries ters ter plekke om hem te bedienen. Maar dat was nauwelijks toeval, legde de eigenaar van de club later uit. Hij telde onder zijn cliëntèle meer dan twintig priesters. ter Otken. Tijdens de hoorzittin gen vertelden zo'n twintig ge tuigen, die Saric in een Deens vluchtelingenkamp herkenden, hoe hij de gevangenen kwelde. Saric werd in juni 1993 met andere moslim-strijders opge sloten in een Kroatisch kamp bij Mostar. Maar al snel klom hij op tot bewaker. De getuigen vertel den hoe hij gevangenen dwong gloeiend heet voedsel te eten en hoe hij hen soms urenlang met een knuppel sloeg. Twee gevan genen werden op deze wijze vermoord. Saric ontkende alle aanklach ten. „Ze vergeven me niet dat ik me tot het christendom heb be keerd", riep hij, terwijl hij het houten kruis om zijn nek om hoog hield. Saric, die geestelijk gestoord is verklaard nadat hij met zijn gezin naar Denemar ken kwam, zal psychiatrische hulp krijgen totdat hij in staat is zijn straf uit te zitten. Het eerste proces wegens oor logsmisdaden buiten ex-Joego- slavië startte in oktober in Oos tenrijk. Een volgend proces staat op stapel in Zwitserland. Het Haagse tribunaal van de Verenigde Naties hield zijn eer ste zitting op 8 november. De Bosnische en Kroatische Serviërs zijn intussen verder op gerukt in de zwaar bevochten moslimenclave Bihac. VN-vre- destroepen in het noorden van Bosnië spreken over een „ui terst kritieke" situatie. „We heb ben geen signaal dat de Servi sche kant bereid is zich in te houden", zei woordvoerder Mi chael Williams van de Verenig de Naties gisteren'in Zagreb. De Serviërs zouden een heuvel hebben veroverd die hen uit zicht biedt over de stad Bihac, zo werd vanochtend gemeld. Voorverkiezing laatste hoop voor rechts in Frankrijk PARUS HANS GERTSEN CORRESPONDENT Het ziet er naar uit dat voorver kiezingen naar Amerikaans mo del de Franse broederstrijd tus sen de rechtse presidentskandi daten Chirac en Balladur zullen gaan beslissen. De afgelopen dagen zijn, na een oproep van minister Pasqua van binnen landse zaken, al tientallen plaat selijke organisatiecomités uit de grond gestampt. Steeds meer politici in Frank rijk denken dat in januari of fe bruari te houden 'primaires' de enige manier zijn om te voorko men dat de twee rechtse kop stukken eikaars kansen op het presidentschap om zeep helpen via een slopend onderling ge vecht. De socialist Delors zou dan als lachende derde met de biiit aan de haal kunnen gaan. Nog maar enkele maanden geleden voorspelden opiniepei lers dat Delors zowel tegen Chi rac als tegen Balladur kansloos zou zijn. Maar nu Delors de wind in de zeilen heeft, zakken de rechtse presidentskandida ten steeds verder weg in de pei lingen. De angst voor Delors zit er bij de conservatieven inmiddels zo diep in, dat het idee van Pasqua om voorverkiezingen te houden ineens volop steun geniet, hoe wel het recent nog 'volslagen idiooot' werd gevonden. Hoe voorverkiezingen precies zullen verlopen of wie er stemrecht heeft, is nog onduidelijk. Nooit eerder is in Frankrijk een presi dentskandidaat via voorverkie zingen aangewezen. Van der Stoel haalt uit naar Iraakse leiders NEW VORK «DPA-AFP Ondanks het lijden van de Iraakse bevolking als gevolg van de VN-sancties tegen Irak, heb ben de regering en de generaals in Bagdad nog niet de besluiten genomen die opheffing van de sancties mogelijk maken. Dat stelt Max van der Stoel, speciale afgezant voor Irak van de VN- commissie voor de mensen rechten, in een rapport dat gis teren werd vrijgegeven. De VN kondigde sancties tegen Irak af na de inval in Koeweit in 1990. Van der Stoel stelt dal de situa tie in Irak veel beter had kun nen zijn als de Iraakse leiders de VN-resolutie uit 1991 hadden aanvaard. Die gaf Irak toestem ming olie te verkopen om voe ding en medicijnen voor de be volking te kopen. „Dan hadden duizenden levens gered kunnen worden", meldt Van der Stoel. De Koeweitse minister Rabaï (onderwijs), heeft gisteren mel ding gemaakt van 'hoopgeven de' vooruitgang in de Iraakse schoolboeken waarin Koeweit wordt beschreven als een 'Rebellen Angola schenden paar uur oud bestand' LUANDA Rtr Kort nadat in Angola een offi cieel staakt-het-vuren van kracht werd, heeft de regering de verzetsbeweging Unita al be schuldigd van schending ervan. De berichten, afkomstig van de Angolese staatsradio, zijn nog niet bevestigd. Unita heeft nog niet gereageerd. Het bestand tussen de Ango lese regering en Unita werd gis teren officieel na de onderteke ning, zondag, van een vredesak koord in de Zambiaanse hoofd stad Lusaka. De overeenkomst moet een einde maken aan een al 19 jaar durende burgeroorlog in het land waarbij honderddui zenden Angolezen omkwamen en miljoenen op de vlucht sloe gen. De partijen onderhandelen nog over onder andere.de ont wapeningvan Unita. JAKARTA AP Oosttimorezen in ambassade VS krijgen asiel in Portugal van de hand gewezen. Het is niet duidelijk waarom zij van mening veranderd zijn. Portugal heeft Oost-Timor ge durende bijna vier eeuwen ge regeerd voordat Indonesië zich in 1975 mengde in een burger oorlog en de eilandengroep in 1976 annexeerde. „Wij hebben Portugal niet gekozen omdat wij van dat land houden wij zijn blij naar Portugal te vertrek ken omdat wij de dictatuur van Jakarta haten", zei Domingos Sarmento, woordvoerder van de De Oosttimorezen die zich al 10 dagen in de Amerikaanse am bassade in de Indonesische hoofdstad Jakarta ophouden, zijn gisteren akkoord gegaan met asiel in Portugal. De 29 de monstranten die op 12 novem ber over de hekken van de am bassade waren geklommen om voor onafhankelijkheid van Oost-Timor te protesteren had den eerder geweigerd de am bassade te verlaten en hadden aanhipriinupn vnnr asipl plripix

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 7